RESTANTEN
GERZON
H. C. S0RMAN1
„DE POSTHOORN"
TE HUUR of TE KOOP
GEOPEND
Coupon-Aanbieding
Groote Buitenplaats
PRIJSVERLAGING
KOOLZUUR
a f. 4.50 per 10 K.G.
DE KOZAKKEN KOMEN
Concours Hippique
FRUITHAL
„HET DUO"
D. SCH1LP,
VAKANTIE
JONGENS
A. PARMENTIER - Breestraat 128
Hotel - Café - Restaurant „B E L L E V U E"
FUNK WOONHUIS
J J, Schravendijk
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
RECHTZAKEN.
VARIA.
te Koop of te Huur,
Het gezonden antwoord aan Spitsbergen
MEUBELMAGAZIJN
TE HOOFDDORP
DONDERDAG 19 JULI 1928.
Aanvang 10 uur en 1.15 uur.
VANAF HEDEN
VENDUHUIS DER
NOTARISSEN
BREESTRAAT 150 - TELEF. 1288
GEDURENDE ENKELE DAGEN
ZEER LAGE PRIJZEN! ssoe
Stoomwasscherij Thijswijk - Noordwijk
MANGELMEISJES GEVRAAGD
TEGEN HOOG LOON.
Zit- en Slaapkamer
Hangmatten
Croquet-Spelen
UITBREIDING DER ONGEVALLENWET.
H.
Sedert ik mijn vorigen brief schreef, zijn
over het daarin behandelde onderwerp vele
pennen losgekomen. Zooals ik reeds schreef
heeft men niet besloten, het artikel, waar
in bepaalde ziekten met name genoemd
worden, met nog meer ziekten uit te brei
den, doch in plaats daarvan heeft men art
1 van een toevoegsel voorzien, waarin in
het algemeen met ongevallen gelijk gesteld
worden: ziekten, die in een kort tijdsverloop
ontstaan, zooals.... en nu worden enkele
voorbeelden genoemd met daarachter „en
dergelijke". Hoewel ieder zal moeten toe
geven, dat men een dergelijke vage uit
drukking niet in de eerste plaats in een
wets artikel zou verwachten, komt daar
nog verbazing bij, wanneer men verneemt,
dat de redactie is aangegeven door het
Kamerlid Van Wijnbergen, die tevens lid
van den Centralen Raad van Beroep, het
hoogste rechtscollege op dit gebied, is.
Op deze wijze kan men zich wel gerust
gesteld achten, omdat volgens de toelichting
van dat Kamerlid, de Centrale Raad van
Beroep in zijn tegenwoordige samenstelling
cr wel voor zal zorgen, dat het wetsartikel
overeenkomstig de bedoeling van den voor
steller zal worden toegepast. Maar de mo
gelijkheid kan niet weggeredeneerd worden,
dat na verloop van tijd die Raad eens
anders zal zijn samengesteld, er anders
over denkt en dat men dan de toelichting
van den voorsteller vergeten heeft.
Ook wordt er over geklaagd, dat het ont
werp der wet geheel aan het Departement
is gemaakt zonder van te voren deskundigen
op dit gebied te raadplegen.
Een moeilijkheid bij de uitvoering is nog
hierin gelegen, de aansprakelijkheid vast te
stellen in die gevallen, waarbij de werkman
bij verschillende werkman bij verschillen
de werkgevers heeft gewerkt. Het is dan
immers zeer goed mogelijk, dat de ziekte
feitelijk reeds ontstaan is bij den vorigen
of voor-vorigen werkgever. Wanneer dan
de tegenwoordige werkgever een bedrijf uit
oefent, waar geen aanleiding bestaat om de
ziekte, waaraan de werkman lijdende i9,
te krijgen, dan kan de laatste werkgever
moeilijk met de schadeloosstelling worden
belast. Maar wie dan? De wet zegt, dat
dan een termijn moet worden bepaald, bin
nen welken men rekenen kan, dat de ziekte
is ontstaan. Met zekerheid is een zoodanige
termijn onmogelijk te bepalen. Voor som
mige ziekten zou deze wel vijf jaar of lan
ger kunnen zijn Het spreekt van zelf. dat
practisch met dergelijke lange termijnen
niet te werken valt. Er zal dus wel niet
anders opzitten, dan dat de knoop wordt
doorgehakt en een termijn vastgesteld,
waaraan men zich dan heeft te houden,
maar die wetenschappelijk niet te verde
digen is.
De tweede uitbreiding, welke de Onge
vallenwet heeft ondergaan, is de wettelijke
invoering van den fabrieksarts, of juister
uitgedrukt, van den ondernem i n gs-
a r t s. De nadruk moet vallen op het woord
„wettelijk", want fabrieksartsen zijn er al
lang. Evenwel komen onder die benaming
verschillende soorten voor. Wanneer een
werkgever met een arts een soort overeen
komst had, dat hij bij voorkomende onge
vallen het slachtoffer bij voorkeur naar hem
verwijzen zou, dan noemde men dien arts
ook wel fabrieksarts, ook al kwam hij zelf
ook nooit op de fabriek en onderscheidde
hij zich overigens in niets van den gewonen
huisarts.
De zuivere fabrieksarts werd feitelijk
eerst gevonden toen de mijnartsendienst
werd ingesteld. De mijnartsen werken uit
sluitend voor de mijnwerkers en zijn ge
regeld op de mijn aanwezig of in zeer
korten tijd bereikbaar. In andere groote
bedrijven had de aangestelde arts ook
nog wel een gewone practijk, maar verder
stond hij toch op een lijn met de mijnartsen.
Over het algemeen kon van die artsen
niet anders dan goed verteld worden. Dooi
de vele ongevallen, welke zij te behandelen
kregen, werden zij als het ware specialisten
op dit gebied, zoodat de patiënten bij hen
in goede handen waren; meestal waren zij
onmiddellijk na het ongeval bij de hand
en het was van voordeel en gemak, dat de
werkman, die met zijn verwonding mocht
blijven doorwerken, zoo even gedurende
den werktijd geholpen kon worden, zonder
dat hij apart den dokter op diens spreekuur
bezoeken moest en daar dikwijls zeer lang
op zijn beurt wachten. Hierover was vrij
wel ieder het eens.
Toch werden bezwaren geuit:
In de eerste plaats door de uitvoerders
der wet. De fabrieksarts gaf aanleiding, dat
de wet niet naar behooren werd uitgevoerd,
hetgeen ook wel krasser werd uitgedrukt
door te zeggen, dat de aangifte van onge
vallen werd ontdoken De reden was twee
ledig Tot ongeveer 1920 moest de werk
gever, die niet bij de Bank, doch bij een
risico-dragende vereeniging aangesloten was
voor elk aangegeven ongeval een bepaald
bedrag voor administratiekosten betalen.
Het getal aangiften werd daardoor gedrukt
en zoo werd het gewoonte, dat men bleef
verzuimen, kleine ongevallen aan te geven,
ook toen de kosten er niet meer door ver
hoogd werden. Maar ook de artsen-organi
satie had schuld. In sommige plaatsen
mocht de fabrieksarts alleen dan de pa
tiënten verder behandelen, indien geen
aangifte geschiedde Gebeurde dit wel, dan
moest hij zich bepalen tot het verleenen
van de eerste hulp.
In de tweede plaat9 werd geklaagd door
de huisartsen, die door het werk van den
fabrieksarts zich een niet onbelangrijk deel
van hun praktijk ontnomen zagen.
In de derde plaats hadden de arbeiders
organisaties bezwaren. Zij konden zich niet
andere voorstellen, of de fabrieksarts, die
door den werkgever werd betaald, zou ge
heel naar diens pijpen dansen, zelfs met
opoffering van de belangen der arbeiders.
Maar zij waren eerlijk genoeg om te er
kennen, dat de behandeling door den fa
brieksarts over hel algemeen niets te
wenschen overliet. En van de arbeiders
persoonlijk werden uiterst weinig klachten
vernomen, hetgeen trouwens door de orga
nisaties wel eens werd toegeschreven aan
vrees voor ontslag.
Hoe dan ook. de Minister wenschle deze
materie wettelijk te regelen en benoemde
een Staatscommissie onder voorzitterschap
van dr. Nolens Zelden heeft een Staats
commissie zoo vlug gewerkt als deze en
even zeldzaam is het rapport van een com
missie zoo snel in een wet omgezet als hier
het geval is geweest. De voorzitter der
commissie drukte het doel van het werk
aldus uit, dat de wetgeving in overeen
stemming moest worden gebracht met den
feitelijk bestaanden toes'and.
In dezen geest is nu ook de wet veran
derd De werkgever kan een fabrieksarts
aanstellen als hoofd van een geneeskundi
gen dienst der onderneming. De opzet en
werking van den dienst, maar ook de aan
stelling van arts en verbandmeester moet
evenwel door het bestuur der R.V.B. wor
den goedgekeurd. Is dit geschied, dan wordt
de gansche gang van zaken na een ongeval
veel eenvoudiger.
In plaats van de aangifte kan de werk
gever dan volstaan met de kleine letsels
(d.w.z. die, welke naar alle waarschijnlijk
heid binnen zes weken hersteld zullen zijn)
in een register in te schrijven. De uitkeerin^
wordt dan ook door den werkgever betaald.
Daartegenover staat, dat de te betalen
premie zal worden verlaagd. De verdere
behandeling mag nu ook door den fabrieks
arts geschieden. Evenwel behoudt de wera-
man het recht, indien hij dat wil, zich door
een anderen arts te laten behandelen. In
dat geval moet wel aangifte geschieden.
Voor het overige ontvangt de Bank elke
week of maand een afschrift van het reeds
genoemde register.
Op dit belangrijke onderwerp kom ik nog
wel eens terug.
H. A. S.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Bij verstek werden gisteren nog veroor
deeld; D. S. Th. V. overtreding der Arbeids
wet f.2 of 1 d.; C. W. M. B., Heemstede,
zonder daartoe gerechtigd te zijn het onder
wijs der Rijksuniversiteit volgen, f. 10 of 5
d.; J. C. v. W. niet de bevelen van een ver
keersagent opvolgen, f. 3 of 2 d.; A. H. links
van den weg fietsen 2 x f.2 of 2 x 1 d.;
H. T., Rotterdam, rijden zonder rijbewijs,
f. 5 of 3 d.; J. P. D. rijden zonder rijbewijs
f. 5 of 3 d.P. v. R. idem idem f. 5 of 3 d.
L. N. d. O. idem idem f.5 of 3 d.G. H.,
Noordwijk, op een hondenkar zitten, f. 3 of
2 d.; G. v. d. V., Rijnsburg, fietsen zonder
licht, f. 3 of 2 d O. M. H. idem idem; L. H.
v. d. H. idem idem; W. F. U. fietsen zonder
bel f. 1 of 1 d.; J. A. G. verordening van Lei
den op het rijden f. 2 of 1 d. L. J. O., fiet
sen door een verboden steeg f. 2 of ld.; A.
v. L., fietsen over de klinkerbestrating, f. 2
of 1 d.; F. J. R. op den openbaren weg
kaartspelen f. 2 of 1 d.; M. K. op den open
baren weg voetballen f. 2 of 1 d.; D. D. in
een openbaar water zwemmen, f2 of 1 d.;
J. K. H. burengerucht f.5 of 3 d., H. K.
openbare dronkenschap f 5 of 3 d.; J. S.
idem idem f.5 of 3 d.; H. V., Oegstgeest,
idem f. 5 subs. 3 d.; E. V. idem idem f. 5
subs. 3 d.; J. d. R. als bestuurder van een
auto geen teeken geven f 3 subs. 2 d.; J. L.
fietsen zonder licht f. 2 subs. 1 d.C. J M.
v. B. fietsen over een wandelpad in het
plantsoen f 2 of 1 d.; A. C. M. v. B idem
f. 2 of 1 d.; W. J. K op den openbaren weg
personen naschreeuwen, f. 2 of 1 d.
Waar niets anders als woonplaats der
veroordeelden staat vermeld, is deze Leiden.
HOEVEEL INSECTEN DOODT 'N VOGEL?
Hoe langer hoe meer komt men tot de
conclusie, dat de vogels der menschheid
waarlijk onschatbare diensten bewijzen,
doordat zij jacht maken op vaak schade
lijke insecten. De rol die onze gevederde
makkertjes hierbij spelen is inderdaad zeer
voornaam. In de eerste plaats zijn vogels
de beste verdelgers van lastige muggen en
vliegen. Nu heeft men, zoo meldt een me
disch tijdschrift, eens uitgerekend hoeveel
insecten eigenlijk wel door vogels onscha
delijk gemaakt worden. In den broedtijd
bracht men aan verschillende vogelnesten
electrische contacten aan, die gesloten
werden wanneer de vogel er tegenaanvloog.
Hierdoor kwam er op een schijf die even
als een klok de cijfers een tot en met vier-
en-twintig te lezen gaf, iederen keer een
punt te staan. Uit het aantal punten kon
men nu opmaken hoe vaak de oude vogel
zijn jongen, die hij met insecten voedt,
zulk een slachtoffer kwam brengen. Men
kwam hierbij tot de conclusie, dat de
vogel van 's morgens drie uur tot 's avonds
neger uur ongeveer vijfhonderd maal zijn
nest verliet om de jongen te voeden De
beide oude vogels brengen iederen keer
dat zij terugkomen samen twee insecten
mee, zooals muggen, vliegen, rupsen, vlin-»
ders, enz., zoodat een paar vogels iederen
dag ongeveer duizend insecten doodt
Hierbij komt nu nog het aantal insecten
dat de vogel doodt voor eigen voedsel,
want zooals bekend, eet een vogel per dag
ongeveer twee en een half maal zijn
lichaamsgewicht aan voedsel op. Toch is
deze zeer groote prestatie van de vogels
niet genoeg om het vliegengevaar afdoende
te bestrijden. Dit wordt duidelijk wanneer
men bedenkt dat een vlieg in een zomer
de stammoeder kan worden van ongeveer
120 millioen nakomelingen.
Kindersokjes 12'/», 22'/! en 28 ct.
Sportkousen 45, 59 en 125 ct.
Macco Kinderkousen 27 ct.
DAMESKOUSEN
Macco, zeer sterk49 ct.
Geheel Zijdenvan f. 2.25 nu f. 1.45
Waschbaar zijden98 ct.
Heerensokken25, 68 en 97'/» ct.
Directoir Pant. Macco75 ct.
Onderjurken 195 ct.
Camisoles 32'/» ct.
3478
3513
gelegen aan den Hooge Rijndijk, geheel gerestaureerd, oppervlakte
huis en tuin 6000 M Bevattendegroote moestuin met siertuin
en groote boomgaard met koepelhuis aan water gelegen, garage,
tuinhuisje met uitzicht op den Rijn. Indeeling Heerenhuis:
sousterrein, keuken (8x8 Meter), bijkeuken, wijnkelder, tuinkamer,
brandstoffenbergplaats, kelder enz. Vloeren en wanden betegeld.
Ie verdiepingsalon met suite, muziekkamer, tuinkamer, garde
robe, keuken, hal, vestibule. Alle met marmeren vloeren. 2de
verdieping: zes groote slaapkamers met badkamer enz., alle
voorzien van stroomend water. Verder een groote zolder.
Bijzonder geschikt voor Rusthuis, Pension of andere inrichting.
Huurprijs en koopprijs nader overeen te komen bij Bonw
en Woningbureau PROPER, Nassanlaan 37, Oegstgeest, Tel. 672.
Levering aan Caféhouders geschiedt
vanaf heden door geheel Nederland
DE VEREENIGDE KOOLZUURFABRIKANTEN
3492 EN HANDELAARS.
HAARLEMMERSTR. 269 en PELIKAANSTR. 6
even voorbij Pelikaanstraat nabij Oude Vest
NERGENS ANDERS FAMILIE OF FILIALEN.
Ofschoon wij door verbouwing van ons pand
Haarlemmerstr. 269 in 1926 in een groote behoefte
voorzagen, zoodat wij onzen cliënten onmiddellijk
een grootere sorteering meubelen konden laten zien,
is on9 deze uitbreiding reeds geruimen tijd niet
voldoende gebleken, doordat onze omzet gestadig
toeneemt Thans hebben wij een gedeelte van ons
magazijn Pelikaanstraat 6, nabij Oude Vest, als
winkel ingericht, welke a.s. Woensdag geopend
wordt en waar wij ook door onze bekende prima
kwaliteit en concurreerende prijzen, het reeds
genoten vertrouwen hopen te blijven behouden.
3477 Beleefd aanbevelend:
Fa. J. VERHOEF—ROOZENDAAL.
op het
Vele buitenlandsche inschrijvingen. 3530
STEENSTRAAT 59 Telefoon No. 126
LUNCH f. 1.25 DINERS f. 1.50. f. 2.—. f. 3.50.
DIVERSE DAGSCHOTELS 4 f. 1.1316
INDIEN U WERKELIJK WANDELEN WILT, KUNNEN
WIJ U ONZE T-I-G SCHOENEN, MET INGEBOUWDEN
STEUNZOOL, AANBEVELEN,
G. VAN DONGEN
2306 BREESTRAAT 173 TEL. 1320
LEIDEN.
Johan de Wittstraat 24. Zeer mooi heerenhuis, 7 kamers, zolder,
keuken, bijkeuken, voor- en achtertuin met schuur.
OEGSTGEEST.
Regentesselaan 25, 35, 37, 39, 41 en 63. Gerieflijk ingerichte
heerenhuizen met voor- en achtertuin.
Nassanlaan 1. Vrijstaand landhuis met flinke kamers, voorzien
van vaste waschtafels, mooi nnngelegden tuin met autogarage
Te bevragen: N.V. Leidsche Expl. Mij. van Onroerende
Goederen, Stationsweg 18, Leiden, Telei. 1649. 3503
is de
WAAIGAT, KATWIJK a.Z.
WEDER
3528 Aanbevelend,
F. H. GAASTRA.
rijwielen!
Door aankoop van een zeer
jroote partij prima rijwielen ver
beneden den prijs, ben ik in de
gelegenheid U te leveren een
Eerste klas Rijwiel van f. 70 -
nu voor 1.51.50 (Heeren) en
f. 52.50 (Dames), merk Impe
rial Cycle met torpedonaaf, ge
sloten kettingkast en Englehert
Alba banden, groot zadel, en
12 maanden schriftelijke ga
rantie. Met Celluloid stuur
75 cent extra Alle Rijwielen
zijn gemonteerd met Origineele
Torpedo-naven Levering rem
bours met vrij zicht.
C. HULSMAN. Raadhnisstr.,
HUlenom. Telef. 2630.
BON Leidsch Dagblad
Bij inlevering van dezen bon
ontvangt U nog extra f. 4 terug,
dus kost U dit pracht rijwiel
slechts f. 47.50 (Heeren) en
f. 48.50 (Dames). 2930
Rugzakken, vanaf 90 ct.
Fluiten 35 ct.
Kampeerspiegels 40 ct.
Veldflesschen, vanaf 50 ct.
Gordels, vanaf60 ct.
Messen, 6-deelig 55 ct.
Bowi-messen.
Fiets- en Pakriemen, enz.
HAARLEMMERSTRAAT 193,
b. d. Kerksteeg.
Woensdagmiddag is de zaak
na 2 nar gesloten. 3513
ONZE BEKENDE
MATROZEPAKKEN
Smal of breed ge«<reept katoen
m. pr ma )eanskraag, 2 kleine
strikken en geborduurd anker.
Leeftijd
312 jaar.
Alle
IDEM grijs of beige linnen met afneembare JlQQ
kraag, leeftijd 3—12 jaar. Alle maten
Bij de veiling,
welke a.s. Don
derdag des v.m.
10 nnr ten over
staan van den
Notaris A. J. C. v. d HEYDEN
gehouden zal worden, komt
o.a voor:
1 Prima Piano (Nenmeyer).
2 Antieke Fantenils met 6 stoe
len, mah. werktafeltje, enz.
Te bezichtigen: Woensdag a s
van 104 uur. 3500
De Vendumeester
T. BEEUWKES.
3526
3523
Gevraagd in Leiden of om
streken een gemeub.
of beneden-etage, met pension
en eventueel gebruik van tuin.
Brieven m prijsopg Bur. v.
d. Blad onder No. 4928a.
Te koop, in de onmiddellijke
nabijheid van het veilingsge
bouw te Rijnsburg, een
met tuin, waarbij 4 nieuw ge
bouwde kassen met verwar
ming en een flinke, van steen
gebouwde schuur, zeer geschikt
/oor bollenbergplaals of garage.
Te bevragen: CENTRAAL
WONINGBUREAU, de Kempe-
naerstraat 52a, Oegstgeest.
Tel. 2607. 4948a
in verschillende prijzen.
BREESTRAAT 55.
3535
«—2
