Humor uit het Buitenland. UIT RUSLAND. BRIEF UIT „SERINGENLAND" Dienstbode! „0. merrocir, bei to too TreeeeHJt meneer heelt zich gebeten. HIJ ie op den stoel gaan fitten «eer t'o gebit Dp ImP {Passing Show] Mevrouw Jones: ,Jk wou dat m'n man wat meer hersens had; hij beeft altijd ong* lik". Mevrouw Brown .ik won dat de mijne er wat minder had hij heeft aHJJd gelijk". (London Opinion) Dame. tot Tandlooper, dien ze opdracht heeft gegeven om slakken nit den toin te halen JSn hoeveel heb Je er ai 7" LandJooperJ5Cn maar twee ol drie anderen zijn maar net op het nippertje ontsnapt". (Humonat) Taalrijkdom. ^EJdua houdt er vanavond bet leven maar in/* „Ja, dat meisje zal nog eens m'n dood zijn." (Li!®! „Je hebt het mooiste uitzicht nog niet gehad Over een ooeeff» blikje zul je wanen in een andere wereld te zijn' (Passing Showj Schoenwinkelier r „Ik heb een kleine wraak genomen op de dame die daar Juist weggaat.'- Klant„Hoezoo Schoenwiokeüer„Ze ie telefoniste en nu heb ik haar een* een verkeerd nummer gegeven". (Passing Süqi) En trouw sturen ze hun berichten over naar de Parijsche bladen. Ze vertellen in de eerste plaats natuur lijk van mis9 France:, dat ze een beetje bleek ziet van de vermoeienissen dat ze het koud vindt aan boord, en steeds zich om hult met plaids en bontwerk; dat de ma trozen, zoo gauw ze daar kans toe zien, het een of ander (onnoodige) werkje komen ver richten in haar nabijheid, om van haar aan blik te kunnen genieten. Ze vertellen, dat mi99 Belgium ervan houdt wandelingen te maken over het dek, de zon opzoekt en kieken neemt. Dat miss Luxembourg niet anders doet dan maar steeds vriendelijke glimlachjes uitzenden, naar iedereen, van den scheeps jongen af tot den kapitein toe. Dat mis9 Italy onophoudelijk chocolade knabbelt om niet zeeziek te worden, en veel leest, Fransche, Engelsche, Italiaansche en Spaansche tijdschriften. Dat miss Germany altijd vroolijk en op gewekt is, en geen jazz-muziek kan hooren zonder met haar heupen te wiegen, en geen viool-90I0 zonder zachtjes de melodie mee te neuriën. Dat miss Spain, een klein nerveus per soontje, altijd lijkt te dansen in plaats van te loopen, dat ze de taal van geen der andere schoonheids-koninginnen begrijpt, en daar om maar steeds in haar eentje praat, als ze niet lacht of zingt. Dat miss Engeland meestal stil in een eigen hoekje van de conversatie-zaal zit, waar ze zich een soort „home" heeft ge vormd, waar ze bezoek ontvangt, thee pre senteert zich bewonderen laat, en veel lacht, want ze heeft prachtige tanden. Dat alle concurrences zeer eensgezind schijnen te zijn, en dat vaderlijk over hen waakt een Luxemburgsch generaal, wien deze belangrijke zorg is opgedragen. Nog eenige dagen de schoonheids-wed strijd in Galveston zal van den 2den tot den 6den Juni gehouden worden en dan dén wie zal dan ..het mooiste meisje van de wereld" zijn? Zal Parijs jubelen of wel diep verslagen zijn?De dag na dertde zenuwachtigheid der span ning stijgt M. DE ROVANNO. Parijs, 18 Mei 1928. (Nidruk verb'-denj DE „MUURKRANT". Onder de eigenaardige instellingen, die Rusland rijk is en waarvan men in het buitenland zeer weinig, soms in het geheel niets, weet, neemt een belangrijke plaat-s in de „muurkrant" of „stjengazeta", zoo- ala de Russische term luidt (samentrek king van twee woorden stjennaja gazeta- muurkrant). De muurkrant bestaat uit eenige vellen papier, waarop de „medewer kers" met inkt potlood de belangrijkste mededeelingen en korte beschouwingen heb ben geschreven en die aan een muur wor den opgehangen. De muurkTant is ontstaan reeds vóór den oorlog. Zij was een product van de ont wakende belangstelling van de uiterst pri mitieve Russische massa voor de gebeurte nissen in het land en van het verlangen, om verklaringen te vinden voor die gebeur tenissen. De Russische massa voelde zich als eeD blinde in een volkomen onbekende streek, die zijn weg op den tast moet vin den, terwijl hij weet, dat hij van alle kan ten door groote gevaren bedreigd wordt. In We6t-Europa zou in deze behoefte van de massa voorzicD kunnen worden door de talrijke plaatselijke bladen, er zouden nieuwe bladen opgericht kunnen worden enz. In Rusland was dat eenigszins andera De Russische massa is steeds zeer arm ge weest en de kosten van een kranten-abon nement waren te groot voor de beurs van de overweldigende meerderheid van de be volking. Daarbij kwam, dat de administra tie de plaatselijke bladen vervolgde en tel kens de uitgave er van verbood. De munr- krant eisc-hte weinig kosten en werd opge plakt telkens als de „redactie" in den regel een paar menscben, die hun werk vol komen kosteloos verrichtten voldoende materiaal verzameld had om een nummer ,,uit te geven." Natuurlijk waren ook de muurkranten verboden, maar vóór de politie verscheen om de opgeplakte vellen papier af te ruk ken, wist de kleine kring menschen, voot wie de krant bpstemd was (de arbeiders van een fabriek, de soldaten van een ka zerne enz.), reeds wat er vermeld stond. Bijzonder groot was de bloei van de muurkTanten tijdens de revolutie. Het ver langen naar voorlichting was in dien tijd zeer groot en voor de muurkranten ver drongen zich steeds troepjes menschen, die het gelezene bespraken en commenteer- dende analphabeten, wier aantal in Rus- land zeer groot is, luisterden naar de woor den van hen, die de dienst van het lezen en schrijven wèl machtig waren en namen daarna deel aan de besprekingen van den inhoud. Dit eischt nadere toelichting. De revo lutie heeft alle verbodsbepalingen van het oude regime opgeheven en de uitgave van bladen werd vrij, maar die bladen wijdden aandacht, aan de groote vraagstukken van de politiek, terwijl de primitieve Ruseische massa meer belang stelde in de gebeurte nissen op haar fabriek, in de kazerne, in het dorp. De muurkrant behartigde dan ook vóór alles de belangen van een zeer be perkte groep menschen, besprak grooten- deels alleen datgene, wat haar lezers de meeste belangstelling inboezemde. Dat was de oorzaak, waarom de muurkranten kon den ooncurreeren met de gewone bladen, waarom de menschen meer belang stelden in den inhoud van de muurkrant, waarvan zij de „redactie" goed kenden en die zij ten allen tijde ter verantwoordine konden roe pen, dan in hetgeen de gedrukte bladen schreven, die bovendien meestal in een boekentaal waren opgesteld, die de massa slechts voor de helft verstond. Tijdens den burgeroorlog en dèn chaos, toen elk stadje, elk dorp een wereld op zich zelf werd, werden de muurkranten de eenige voorlichters van de bevolking en de „redactie" van zulk een „kiant" kon de bevolking van een dorp of stadje winnen voor de eene of de andere partij: de bols- jewiki of de „witten." Na de overwinning der bolsjewiki kwam langzamerhand een verandering in den toestand. In het bet begin moesten de bolsjewiki tot op zekere hoogte de vrijheid van de redacties der muurkranten respecteeren, maar allengs werd die vrijheid steeds meer es meer be perkt. Nu is de toestand zoo, dat ook deze „pers" geheel onder controle van de com munisten staat. Dit leidde tot voortduren de wrijvingen tusschen de leiders vaD de muurkranten en de communistische admini stratie. Bijzonder scherpe vormen begonnen deze wrijvingen aan te net ces in den laat- sten tijd. sinds de ontwaking van het, voor- loopig slechts passieve, verzet van de be volking tegen de communistische heer schappij. De „partijloozen" (d.w.z. niet- I communisten) maken gebruik van de muur- krant om hun grieven tegen de plaatselijke administratie, tegen de directie van de fa brieken, tegen de leiders van de plaatse lijke communistische cel kenbaar te maken. Verder gaat geen enkele muurkrant in haar kritiek, want dat zou onvermijdelijk leiden tot de terechtstelling van den vermetele. De communisten willen echter zelfs deze onschuldige critiek niet dulden. De leiders van de muurkrant worden gewaarschuwd, dat het schrijven ever de tekortkomingen van de plaatselijke admistratie en over de gebreken van afzonderlijke communistische leiders ten strengste verboden is. Blijkt het, dat de redactie tegen deze voorschrif ten zondigt, dan wordt het blad afgerukt en vernietigd (dus precies als onder het oude regime), terwijl de „schuldige" in de ge legenheid wordt gesteld in een gevangenis cel te peinzen over de persvrijheid in de Sovjet-Unie. In vele plaatsen heeft de ad ministratie de redactie van de plaatselijke muurkrant eenvoudig medegedeeld, dat alle stukjes, die zij in de krant wil opnemen, eerst door een censor goedgekeurd moeten worden. Ondanks al deze vervolgingen breidt het aantal muurkranten zich gestadig uit. Naar schatting verschijnen nu in Rusland meer dan 40.000 zulke kranten. Verleden jaar werd te Moskou zelfs een tentoonstelling georganiseerd van deze kranten en het ver slag van die tentoonstelling, dat den in houd van vele dier kranten bevat-, is een van de belangrijkste documenten over het Russische leven, dat wij bezitten. Teekenend voor de ontwaking van den Russischen boer is, dat ruim de helft van alle muurkranten nu op het platteland ver schijnt. Deze door boeren voor boeren „ge redigeerde" bladen dragen vaak zeer grootsche benamingen, bijv. „De Ontwa king", „Vooruit!" „De Stem der Waar heid", „De Vriendschap van alle Men schen" enz. Ofschoon zoo'n dorpskrant in alles de groote bladen nabootst en zelfs een „hoofdartikel" bevat (zonder zulk een „hoofdartikel'' is geen enkele krant in Rus land denkbaar), wijdt de redactie toch hoofdzakelijk haar aandacht aan het plaat selijke nieuws. Elke mededeeling over een ^plaatselijke gebeurtenis wordt voorzien van een kernachtige opmerking, vaak in een taal, die niet bepaald voor een blad ge schikt is (de Rus houdt van een hartig woord en kan nu eenmaal niets doen zonder een vloek). Vaak worden de berichten in de muurkrant voorzien van caricaturen, pen- teekeningen enz. Het gebeurt ook, dat een nummer van de muurkrant slechts uit een caricatuur bestaat, die op een bijtende en tegelijkertijd ruwe, vaak zelfs onwelvoeg lijk grove wijze datgene hekelt, wat de krant veroordeelen wil. Deze caricaturen hebben echter nooit betrekking op de staatszaken, zelfs niet op het gedrag van de provinciale of plaatselijke overheidzij hekelen de lagere goden van het dorp, de fabriek enz. Den laatsten tijd bemoeien de muurkraü- ten zich ook met de verkiezingen. Een ver kiezingspropaganda tegen de candidaten van de regeerende partij (anderepartijen mogen er in Rusland niet bestaan) is na tuurlijk buitengesloten, maar de redactie maakt zich verdienstelijk, door sommige, bijzonder kwetsbare candidaten (ontslagen tuchthuisboeven, dieven souteneurs e.d., wier aantal in de lijsten der communisti sche partii zeer groot is), onmogeliik te maken alleen door bun doopceel te lichten En het is reeds vaak voorgekomen, dat de muurkranten de regeerende partij hebben gedwongen zulke candidaten van haar lijst te verwijderen en meer. acceptabele can didaten er op te plaatsen. Van West-Europee8ch standpunt zijn dat onbelangrijke dingen, maar in Rusland, waar de geheele bevolking gebukt gaat onder den druk van den almachtige commu nistische partij en de gevreesde en fel ge hate G.P.Oe., zijn dat ze>er belangrijke fei ten, die meer opschudding verwekken dan het ten val brengen van een regeering in een democratisch land. De muurkrant is langzamerhand in Rus land een groote macht geworden; haar in vloed is veel grooter dan die van de pers in het buitenland. In de toekomst, als de val van het tegenwoordige regime de pers vrijheid zal herstellen, zal de muurkrant een der allerbelangrijkste factoren van den opbouw worden. Dr. BORIS RAPTSCHINSKY. RECLAME. H. P. H. KEEREWEER BEGRAFENISSEN Tol. adl AUTO-TRANSPORT Aalmarkt 16 CREMATI E 4762 Budapest, Mei 1928. Zooals ik aan het wereldkamp in de Ver- eenigde Staten nu twee jaar geleden, niet kan teragdenken zonder de weelde van de gele Forsitia voor oogen te krijgen, die in Massachusetts alles in gouden gloed zette, zoo zal ik later bij de herinnering aan Hon garije een geur van seringen speuren en weer in gedachten de licht- en dieppaars bloeiende heesters zien. die de Meimaand hier tot zoo iets heel bijzonders maken. Ar moedige kerkhoven, met niet veel meer dan een rechtopstaand stuk hout en 'n paar ver welkte kransen als grafteeken gaan schuil onder een rijkdom van lila trossen. Bossen seringen in de huizen, in de hotelkamers, in de handen van arbeiders, die huiswaarts keeTen. aan de 9tokken der vlaggen en vaan dels van padvinders en padvindsters. als ze bij hun respectievelijke parades voor de af gevaardigden naar het vijfde wereldcongres voor de meisjes-padvinderij, van hup respect afdwingen kunnen de bewijzen geven. Kleurherinnering symbolisch voor de beide landen. Het heerlijk welvarende rijke, lachende Noord-Amerika in z'n kleed van hel ge'le schittering, het bitter mishandelde Hongarije in de omsluiering van halven rouw Zeker de band met het vreemde Oos tenrijk. welks heerscher9 soms nog niet eens in staat waren een toespraak in behoor lijk Hongaarsch voor te lezen, is verbroken. Maar als gevolg van een zeker niet door dit volk gewenschten oorlog, waarin de perfide Oostenriiksche diplomatie hen meesleepte, zuchten thans een paar millioen Hongaren onder den niet minder eehaten druk van Rumenen. Czechen en Slaven, zijn tien duizenden ambtenaren in de afgesneden streken broodeloos geworden, de rijkste levensbronnen weggeschonken aan Entente vrienden. i9 slechts één derde van het land overgebleven onder Hongaarsche vlag. Is het wonder dat altijd het rouwfloers aan die vlag gedragen wordt? fs het wondeT dat men hier telkens vrouwen in tranen ziet? Met des te meer bewondering moet ieder vervuld zijn. die van 317 hier rondzag. Wat stonden de padvinsters daar kranig, toen we in Budapest aan land stapten bijna 14 uur stoomens den Donau tl Weenen, waarin het Collegium Honjari het eerste samentreffen der gedelete* van 28 landen plaats had gevonden Wat glundert het troepje, dat mee a gaan naar Parid. om bij het openinzsl vuur te zingen. Vier uur hebben ze geil en de eerste ochtend tegen het uur vu bijten staan ze als eerewacht vlak bij eethuis van het complex gebouwen, di badplaats Paréd uitmaakt. Voor ieder legeerde, iedere eeregast. iedere beioe die aan dit congres deelneemt en aandrentelen, staan ze weer even moed en correct in de houding, en seconde neemt men waar dat er tu wordt rondgedraaid of gebabbeld, en voornaamheid in, zooals overal merkwaardige volk. Met hoeveel innige vroomheid bij het eerste kampvuur, dat door scout sir Robert Baden Powell zelf aangestoken, hun aandoenlijke natio loofsbelijdenis eindigend met het loof in de herrijzenis van Hongarije Met we'lk een toewijding en begrip enkelen harer de Fransche of Duitsch talingen van Petöfi's gedichten, „ik ben Hongaar" van de jonge lippen voelt ieder dat hier de ziel van spreekt, precies op dezelfde wijze 80 jaar geleden, toen de constituti rechten verkregen werden, en even op het oogenblik nauw 14 maanden dat de jonge dichter zelf, door een kenlans doorboord, het leven heeft laten. Het volk hier voelt als natie, de derij is een merkwaardige volksbewep worden. Van de 100.000 padvinders b er 5000, in een stroomende regen hun oefeningen voor den Chief-scout Chief-guide lady Olave Baden Poffe' gevoerd, oefeningen die tot in de kleinigheden verzorgd en af waren Maar belangrijker nog is geweest van de meisjes te1 zien kregen, omda veelzijdiger was. En onwillekeurig Goethe's uitspraak in de gedachten niets voortreffelijkere denkbaar is vrouw .mits ze maar enkele goede schappen van den man overneemt We hebben hier een keur van hande der padvindstertjes gezien, zooals ten de beste bazaars van Tesselschade Adelt, ternauwernood te samen breng? oude, nationale weef- en borduurwtf* op onberispelijke wijze en met eind toewijding door de jonge vingertjes voerd; daarnaast lagen keurig bijgen boeken met knipsel-collectie van al over de padvindsters ooit geschreven waren poppen in het moderne padn uniform aangekleed, waarmee na! weldra ieder gedelegeerde onder den liep om het in eigen land te toonen. naar een andere dergelijke tentoon# in een schoollokaal gehouden, dat nent aan de meisjes in gebruik is stonden om den ander op de groote plaats ee"n meiske in uniform en een beeldige wit met hemelsblauwe na kostuum, met den fraaien. breed* hoofdsband. het geheele toilet zp'' meisjes vervaardigd en wat het W werk betreft naar eigen motieven ont en uitgevoerd. We hebben een theater-ui tvoeflM eenige uren gehad, naar voorsteef de geschiedenis uit het tegenwoort' renleven. zooals de meisjes dal was^ als ze' kampeeren Vaar oogstdans*D uitgevoerd Met ongelooflijke ST1P het een op het ander, het sloot bus. het was boeiend en het haal dat woord: voornaam. Toch

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1928 | | pagina 10