DINSDAG 24 APRIL 1928
No 20893
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
BUITENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN,
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
80 Cta. per regel voor advertentiun ui! Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentièn 35 Cts per regel Kleine Advertrntiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdag? en Zaterdags 50 Cta. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f 2 35 per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn. per week
Franco per post 2 35 portokosten.
7018
„018
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladan
EERSTE BLAD.
OUD-WETHOUDER MULDER OVERLEDEN.
In den afgeloopen nacht is, na een lang
durige ongesteldheid, overleden de heer A.
Mulder, oud-wethouder en- lid der Kamer
van Koophandel van Rijnland.
Arie Mulder werd geboren 28 Dec. 1853
en bereikte dus den leeftijd van 72 jaar.
Het gedeelte van den Maredijk, waar de
Houlöandel der firma Mulder is gevestigd,
behourde toen nog tot de gemeente Oegst-
geest. Later werd dit gedee.te geannexeerd
en ook de heer Mulder werd toen Leidenaar.
Hij leefde echter voordien met Leiden mee.
Beboorende tot de Gereformeerde Kerk,
vaarvan destijds in Oegstgeest geen ge
meente was gevestigd, behoorde hij ker
kelijk ook tot Leiden en bekleede af en toe
bestuursfuncties in de Leidsche Gereformeer
de Kerk.
Op 9 Juli 1901 werd hg door de Anti-
Revolutionaire Partij, waarbij hg was aan
gesloten in den gemeenteraad gebracht, waar
hij tot aan de verkiezingen in 1926 zitting
hield. Toen stelde hij zich niet weder her
kiesbaar. Hoewel geen groot spreker, was
hjj wel handig in het debat en behoorde hg,
vooral in zgn eerste periode, tot de meest
invloedrijke leden van den Raad en zgn
jartg. In 1920 werd hg benoemd tot wet-
ïoader en belast met de behandeling der
zaken, betreffende Fabricage, den Gemeen-
telgken Reinigingsdienst, de Volkshuisves
ting, het Grondbedrijf en de Brandweer,
ongetwijfeld de meest omvangrijke afdeeling
in het college van B. en W. Door zijn
maatschappelijke positie en werkkring was
hij echter voor deze diensten het meest
aangewezen en hg kon zich aan de ge
meentezaken vrgwel geheel wijden. Toch
bleef hem oppositie niet gespaard en hg
kon meermalen het verwijt niet ontgaan,
dat hg de voorstellen, die zgn afdeeling
betroffen, wel eens te zwak verdedigde.
Overigens was hg zoowel in het college
van het Dag. bestuur als in den gemeente-
laad een der meest geachte leden.
Onder zgn wethouderschap zgn tal van
belangrijke werken tot stand gekomen. In
bet bijzonder heeft hg geijverd voor de
demping van de Mare, vele jaren zgn lieve
lingsdenkbeeld. Hij heeft de vo'doening niet
mogen smaken het werk mede tot stand te
itlpen brengen.
Lang voordat de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor Rijnland te Leiden in
haar tegenwoordigen vorm tot stand kwam,
hao de beer Melder reeds zitting in de uude
Kamer v. Kooph. in deze gemeente. Ook in de
nieuwe Kamer heeft hg van de oprichting
af voor de afdeeling Klein-bedrijf zitting
gehadbg is daarvan tot aan zijn dood
lid gebleven. Zijn adviezen werden in de
Kamer op prgs gesteld. Hg maakte er o.a.
indertijd deel uit van de Commissie ad hoe,
inzake misstanden in het aanneinersbedrgf.
Zooals wg reeds opmerkten, hing hg de
Anti-revolutionaire beginselen met hart en
ziel aan, al toonde hg als wethouder ook
boven de partijen te kunnen staan. De Anti
revolutionaire kiesvereenig.ng benoemde hem
ter gelegenheid van zgn 70sten geboortedag
tot eere-lid der vereeniging. De overheid
beloonde zgn werkzaamheden in het algemeen
belang door hem te benoemen tot ridder in
de Orde van Oranje-Nassau.
Met den heer Mulder ontvalt aan onze
gemeente een waardig burger, wiens nage
dachtenis in eere zal worden gehouden.
De teraardebestelling zal plaats hebben
Vrijdagmiddag 2 uur op de begraafplaats
bg het Groene Kerkje te Oegstgeest.
PROF. DT. B. D. EERDMANS DOOR DEN
VRIJHEIDSBOND GEHULDIGD.
Naar aanleiding van het feit dat prof. dr.
B. D. Eerdmans, oud-lid der Tweede Kamer
Staten Generaal en geruimen tijd lid van den
gemeenteraad alhier, heden zijn 60-sten ge
boortedag zou herdenken, vormde er zich
uit de afdeeling Leiden van den Vrijheids
bond een huldigingscomité met het doel den
leider van den Vrijheidssbond in den Kies
kring Lt'iden daarvoor de erkentelijkheid
van de partij te betuigen. Dit comité, be
staande uit mevrouw Moolenburgh en de
heeren A P. J. Aarse mr. J. Baak en mr. A.
J Romijn, bracht den hoogleeraar aan zijn
woning van de Leidsche partijgenooten de
gelukwenschen over en bood hem tot aan
denken een serre-ameublement aan De jubi
laris. die den dag liefst onopgemerkt wilde
doen voorbij gaan. was door dit blijk van
waardeering zeer getroffen en verklaarde
zich gaarne aan de belangen van den Vrij
heidsbond in het algemeen en aan die van
de partii in den kieskring Leiden in het
bijzonder te zullen blijven wijden.
JUBILEUM SLACHTHUIS.
Omtrent de viering van het zilveren ju
bileum van het Openbaar Slachthuis alhier,
vernemen wij nog dat de directeur dr. Stuur
man des ftiorgens om elf uur een korte
rede zal houden waarin hij de geschiede-
Foto W. Bleuzé, Lelden.
Bij den brand gistermiddag in de Janvossensteeg die
op uitstekende en zeer vlotte wijze werd gebluscht,
maakte men een zeer m tig gebruik van de
mechanische ladder.
nis van het bedrijf sedert de oprichting zal
releveeren.
De receptie wordt gehouden van 3 tot
4.30 uur Dinsdagmiddag en het avondfeest
voor het personeel waaraan circa 150 per
sonen zullen deelnemen zal worden opge
luisterd door mr Carter en Mrs Corina
die een uitgebreid en zeer afwisselend pro
gramma voor dezen avond hebben samen
gesteld.
EINDEXAMENS H. B. S.
Het eind-examen der H.B.S. voor Meisjes
alhier, is bepaald op 18 en 19 Juoi eo zal
worden afgenomen met medewerking der
volgende deskundigen: dr. A. C. van Kgn
van Alkemade; dr. G. H. Coops ,'s-Gravem
hage, dr. C. H. Ebbinge Wubben, 's-Graven-
hage: ds. P. J. Molenaar, 's-Gra ven hage;
mevr. M. E. JamesBrandes, 's-Gravenhage.
Aan de Gem. H.B.S. zal het examen
worden afgenomen op 25 tot en met 30
Juni en 2 tot en met 7 Juli en aan de
Chr. H.B.S. op 9, 10, 11 en 12 Juli.
Deskundigen zgn hier: J. F. Schmüle,
Heemstede; dr. C. J. van der Horst, Ara
sterdam; R. Schuiling, Deventer; dr. E. E.
J. Messing, Rotterdam; P. Th. N. Moesveld,
Hilversum.
Als deskundigen elders zgn o.a. benoemd
de heeren: dr. J. C. v. d. Klauw; dr. J.
P. B. de Josselin de Jong; dr. G. J. Thierry;
dr. H. J. Taverne; dr. A. J. de Sopper; ir.
W. Massink; J. de Josselin de Jong; dr.
P. A. A. Boeser; mr. J. H. Kramers, allen
te Leiden.
ADRES AAN DEN MINISTER VAN OORLOG
Aan den Minister van Oorlog is vol
gend adres gezonden:
Ondergeteekenden (de heeren Baart en
Van Stralen) wenden zich namens Je Leid
sche Besluurdersbond. gevestigd te Leiden,
Heerengracht 34, bij dezen tot Uwe Excel
lentie mei hel beleefd verzoek uw besluit
tot opheffing van de Garnizoenschoen
makerij te Leiden en tot hel opdragen van
de daar verrichte werkzaamheden aan den
Gestichlsarbeid, wel te willen intrekken.
Zij veroorloven zich u er op te wijzen,
dal de ten uitvoerlegging van dezen maat
regel de werkloosheid van een 25-tal arbei
ders zal tengevolge hebben, waardoor de
omvangrijke werkloosheid welke reeds in
onze gemeente heerscht, nog zal worden
vergroot.
Voor het overgroote deel zullen de be
trokkenen zich na hun ontslag tot de ge
meente om ondersteuning moeten wenden,
hetgeen voor de gemeente belangrijke ver
grooting der onproductieve uitgaven betee-
kent en de ontslagenen een kommervol be
staan tegemoet gaan. met al de moreele na-
deelen daaraan verbonden.
He! ten laste brengen van deze menschen
van de publieke kas zou bovendien wel
zeer in strijd zijn met het ook door het Rijk
als juist erkend beginsel, dat loon voor ver
richten arbeid verre de voorkeur verdient
boven het geven van een ondersteuning
waar geen prestatie tegenover staat.
Waar de arbeid aan de garnizoênschoen-
makerij zeker als productieve arbeid mag
worden aangemerkt, waarmede een aantal
menschen op nuttige wijze in het onderhoud
van hunne gezinnen voorzien,, lijkt het
adressanten geen goede bezuinigingsmaat
regel om dezen arbeid voortaan in gevan
genissen en gestichten te doen verrichten.
Bovendien is er nog een ander belangrijk
bezwaar waarop adressanten u willen
wij2en.
Het aantal particuliere schoenmakers en
schoenmakerijen is in onze gemeente naar
verhouding der bevolkiDg reeds thans te
groot De concurrentie die daarvan hel ge
volg is. maakt nu reeds het schoenmakers
bedrijf tot'een niet zeer loonend bedrijf.
Komen nu ongeveer 25 militaire schoen
makers werkloos, dan zal een aantal van
hen ongetwijfeld probeeren zich in het par
ticulier bedrijf te vestigen, met als zeker
gevolg dat de toestand voor alle betrokkenen
slechter wordt.
Het zal dan volstrek! niet zijn uitgeslo
ten dat een deel der thans gevestigde
schoenmakers, die nu zelfstandig in hun
onderhoud voorzien, eveneens een beroep
zal moeten gaan doen op de gemeentekas
of het Burgerlijk Armbestuur.
Gezien de verschillende maatschappelijke
nadeelen welke zouden voortvloeien uit
de opheffing der garnizoenschoenmakerij,
9preken adressanten alsDog het vertrouwen
uil dat Uwe Excellentie zal kunnen goed
vinden de genomen beslissing te herroepen.
EEN CONFLICT IN HET "EHANGERS-
BEDRIJF.
Sedert eenigen tgd werden er tusschen
de besturen van de Algemeene, de Christe
lijke en de R.-K. organisaties van behangers
gezellen onderhandelingen gevoerd over een
loonregeling. Geëischt werd het minimum-
uurloon van 64 op 66 cent te brengen
en de vier vacantiedagen met recht op
loon op te voeren tot een volleweek.
De meeste patroons hebben daaraan niet
willen voldoen en als gevolg daarvan hebben
vandaag de gezellen bij een vijftal patroons,
waarvan men wist, dat zg veel haastwerk 4
hebben, den arbeid neergelegd. Enkele
pstroo hebben toegegeven: bij andere is
het personeel ook zonder de toegezegde
loonsverhooging aan het werk gebleven.
De patroons hebben besloten niet toe te
geven en elkaar zoo noodig bij te staan.
Ds Kuilman ie voornemens om Zun-
dag 17 Juni a s afscheid te nemen van de
Ned. Herv. Gem. van Borne en Zondag 24
Juni d. a. v. alhier zijn intrede te doen. na
vooraf te zijn bevestigd door de. J. P. v.
Bruggen van Amsterdam.
In de examencommissie, benoemd voor
het afnemen van de examens voor het
notarisambt, is o.a. benoemd mr. A. W. J.
van Vrgberghe de Coningh, alhier.
Op de statuten der Leidsche Glasver-
zekering-maatsohappij alhier is de Konink
lijke goedkeuring verkregen.
In de heden in het café-restaurant ..In
den Vergulden Turk" gehouden algemeene
vergadering van de N.V. Nationaal Veem
werd na goedkeuring van de balans en
winst- en verliesrekening en ruime afschrij
ving het dividend over 1927 vastgesteld op
3 pCt. (v. j. ook 3 pCt.)
Tot Commissaris werd herbenoemd de heer
J. de Graaf te Wassenaar.
Alhier wordt gewerkt aan de oprich
ting van een sub-comité van het Comité
voor een Gemeenschappelijke Actie tot
Hervorming onzer Huwelijkswetgeving.
Wg herinneren er nog even aan, dat
morgenavond voor de Leidsche Vereen, voor
Wetenschappelijke Voordrachten in het
Klein-Auditorium der Universiteit spreekt
Pro. Charléty, uit Parijs, over: Les grandes
ecoles de l'Université de Paris.
De wethouder van Onderwijs is mor
genmiddag verhinderd zijn gewon? spreek
uur te houden.
Men verzoekt ons er op te willen
wijzen, dat aangifte van candidaten voor
het eerste toelatingsexamen voor het Gym
nasium moeten geschieden, voor 1 Juni.
Voor nadere bijzonderheden zie men de
advertentie voorkomend in ons blad.
Het bestuur van de Leidsche Kunstver-
eeniging organiseert van 28 April13 Mei
a.s. in het Sted. Museum de Lakenhal een
ten toonstelling van oude kant.
De opening is vastgesteld op a.s. Zaterdag
middag te half drie.
Wij komen hierop nader terug.
Na een glansrijke tournee door Zwe
den, Zwitserland en Duilschland, zal het
Cirsus Strassburger dit jaar een tournee
door Holland ondernemen. Leiden zal ook
met een bezoek vereerd worden in de
tweede helft van Juni a.s. Het geweldig
groote cirsus zal opgebouwd worden op het
bekende Schuttersveld; hel geheele terre;n
zal tot de laatste Meter in beslag worden
genomen, om het enorme circus-dorp daar
te plaatsen.
Het circus Strassburger beslaat uit een
4 mastentent met 3 maneges en 1 Olympia-
renhaanhet circus zal plaats bieden voor
5000 personen, het dierpnmateriaal is iets
buitengewoons, het circus beschikt n 1. over
een c a 40 dieren van verschillende soor
ten w.o. 120 paarden. 10 zeer groote olifan
ten 12 kameelen en een groote apenfamilie
van 50 stuks.
Per extra trein, 60 wagons, zal het ge
heele materiaal vervoerd worden van stad
tot stad; hel vaste personeel bestaat uit
300 personen, 3 orkesten, ieder van 20 per
sonen reizen steeds met het circus mee.
Voor Holland zijn o.a. geëngageerd het
Levende Projectiel (een mensch wordt uit
een reusachtig kanon 20 Mr. ver in de
lucht gescholen), Japaneezen, Chineezen
en Koreancn verrichten ongelooflijke toe
ren 8 vliegende menechen in het lucht
ruim, Jockey's (dames- en heerenwedren
nen over hindernissen, oud Romeinsche
wagenrennen, motorrennen in 2 renbanen,
6 hooge school rijders tegelijkertijd in 3
maneges 25 clowns en Auguslen, enz., enz.
Gisteravond omstreeks 8 u. 20 9tond,
zooals wel eens een enkele keer voorkomt,
een groepje personen te wachten voor den
afgesloten overweg aan den Rijnsburgerweg,
toen uit de richting Oegstgeest een personen
auto kwam aanrijden, waarvan de bestuur
der P. S.. uit Lisse, toen hij wilde stoppen,
in plaats van den voetrem in te trappen, het
gaspedaal indrukte.
Het gevolg was dat de auto pardoes op
het groepje wachtenden inreed. Gelukkig
liep alles nogal goed af. alleen de 15-jarige
Jannie van E klaagdp over pijn in den rug,
doch kon te voet haar woning bereiken.
Eenige fietsen werden min of meer ernstig
beschadigd.
Tegen den autobestuurder is proces
verbaal wegens overtreding van art 22 der
Motor- en Rijwielwet opgemaakt.
Gisteravond is de 20 jarige raej. M,
in haar woning in de StadhouderMaan van
een trap gevallen, waaru^ zg met haar
BINNENLAND.
Overleden is te Leiden de heer A. Mulder,
oud-wethouder. (Stadsn. Ie Blad).
Minister Beelaerts van Blokland over
onze verhouding tot België. (Binnenland. 2o
Blad).
Een congres te Den Haag inzake verbete
ring en moderniseering van het Nederland-
sche Wegennet. (Binnenland 2e Blad
Huldiainn van baron van Heemstra, den
oud-gonvernenr van Suriname. (Binnenland,
2e Blad).
Besloten is tot opheffing van den Bond
van Ned. Schoolhoofden. (Kerk en School,
3e Blad).
De voorbereidinq onzer Olympische voet
ballers. (Sport. 3e Blad).
Het Zwitsersche voetbalelftal gekozen.
(Sport, 3e Blad).
Bij Soerabaja is een vliegtuig gevallen; er
zijn twee dooden en eenige gewonden. (Uit
Ned. Oost-Indië 1ste Blad).
BUITENLAND.
De eerste indruk dei Fransche verkiezin
gen. (Buitenl. Ie Blad).
Het conflict in de mijnindustrie in het
Roergebied. (Buitenl. Ie Blad).
Wilkin's tocht over het Noordpoolgebied.
(Buitenl. Ie Blad).
De Bremen is in 't bezit van het herstel-
materiaal. (Buitenl. en Tel. Ie Blad).
linkerhand door een glasruit is geslagen.
Dr. Jacobi van den Eerste-Hulpdien8t
verbond de wonde en bracht haar per auto
naar bet Academisch Ziekenhuis ter verdere
behandeling.
Op de Turfmarkt is gisternamiddag een
met twee honden bespannen kar met groen
ten van A. S., te Sassenheim, in het water
gereden. Met behulp van twee brugwachters
en voorbijgangers werden honden er kar"
spoedig weer opgehaald, terwijl even later
ook de gewassen groente weer op den wagen
prijkte.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De auti-oorlogsverdragen.
In de pers is de gedachtenwisseling over
de anti-oorlogsverdragen reeds begonnen,
doch uit den aard der zaak doen zich geen
nieuwe gezichtspunten voor. Het onderwerp,
hoe belangrijk ook op zich zelf, is toch
langzamerhand afgegraasd.
DUITSCHLAND.
De arbeidsconflicten.
De Rijks-minister vao Arbeid heeft de
arbitrale uitspraak in het conflict in de
mijnindustrie in het Ruhrgebied bindend
verklaard. Het Rijnlandsch Westfaalsche
kolensyndicaat heeft daarop een verhooging
van den prijs der steenkolen voorgesteld
tegen 1 Mei.
FRANKRIJK.
Over de verkiezingen.
Natuurlijk worden op den eersten verkie»-
zingsuitslag tal van commentaren geleverd
naar mate het punt van uitgang. Over 't
algemeen tast men nog in het duister, daar
veel, zoo niet alles, zal afhangen van de
vraag of er en zoo ja welke afspraken bij de.
herstemmingen zullen worden gemaakt.
In officieele kringen is men. in aanmer
king genomen de resultaten van de ver
kiezingen in de meeste kiesdistricten de
meening toegedaan, dat de herslemming -n
op a.s. Zondag evenals de uitslag van de
eerste verkiezingen ten gunste van de
Regeering pn haar politiek zullen uitvallen.
Men verwacht slechts een gpringe verande
ring in de samenstelling van de tegenwoor
dige Kamer en misschien nog éenig voordeel
voornamelijk de partijen van dp linkerzijde.
Poincaré zal waarschijnlijk, al naarmate de
parlementaire tnpsfand zal uilvallpn in de
maand Mei eenige dagen voor of na het
bijeenkomen der Kamer ziin ontslagaanvrage
indienen en dan opnieuw hplasf worden
met de vorming van een Regppring wplke
opdracht hij natuurlijk zal aannemen. In hef