69*<e JAARGANG
VRIJDAG 16 MAART 1928
No. 20862
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Ct9 per regel voor advertenticd uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van on? Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentiën 35 Cts per regel Kleine Adverb-ntiën uitfluitend
bii vooruitbetaling Woen«dag« en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens pn«frecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden Der 3 maanden 2 35 per week 0 18
Builen Leiden waar agenten gevestigd zijn, per week „018
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
VEE. EN KAASMARKT.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
herinneren belanghebbenden bij deze, dat
de Vee* en Kaasmarkten in plaats van op
Vrijdag 6 April (Goeden Vrijdag) zullen ge
bonden worden op Woensdag 4 April te
voren.
A. VAN DE SANDE BAKHUV7EN,
Burgemeester.
VAN STOMEN. Secretaris.
Leiden, 16 Maart 1928.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter openbare kennis, dat de Wed.
H. van TongerenJongeneel, te Leiden,
een verzoek heeft ingediend ter bekoming
van verlof voor den verkoop van alcohol
vrijen drank, voor gebruik ter plaatse van
verkoop in de perceelen Breestraat 103 en
Hoogewoerd 45.
A VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STOMEN. Secretaris.
Leiden. 16 Maart 1928.
DE LEIDSCHE HOUT.
Een plan van de 3-Octobez-
vereeniging.
Naar wij vernemen heeft het bestuur
der 3-October-vereeniging het plan opge
vat opnieuw te.trachten iets bij te dragen
tot de finantiën van het fonds voor den
Leidschen Hout.
Zooals men zich zal herinneren, is in
de jaarvergadering door de leden goedkeu
ring yerleend aan het bestuursvoorstel, om
bij de inning der 3-October-contributie aan
de leden gelegenheid te geven tot het
schenken van een gift. Velen hebben dit
bij den gehouden optocht niet kunnen doen
en onder diegenen zijn er zonder twijfel
nog. die wel willen bijdragen, als dit ge
vraagd wordt en er een gemakkelijke weg
is. Die weg is gevonden.
De contributie-loopers zullen n.l. bij de in
gang der contributies, waarmede de vol
gende week een aanvang zal worden ge
maakt, kleine kaartjes medekrijgen lor
waarde van f. 0.25, f. 0.50, f 1.en f. 2.50
welke tegen deze prijzen verkrijgbaar zijn.
Er zou al een aardig sommetje ontvan
gen worden, indien ieder lid één kaartje
nam. want in deze zal zeker gelden, dat
vele kleintjes ook een groot deel kunnen
maken We twijfelen welhaast niet of dit
plan van het 3-October-bestuur zal met
succes bekroond worden.
Wanneer eens ieder lid één kaartje van
25 cent kocht, zou deze inzending reeds
een bedrag van ruim f. 1100.opbrengen,
hetgeen weer een schrede voorwaarts zou
beteekenen in de richting van verwezen
lijking van het Hout-plan. waaraan ieder
Leidcnaar zedelijk verplicht is mede te
werken. Een kwartje voor zoo sympathiek
doel kan toch iedereen missen 1
We vertrouwen evenwel, dat vele stad-
genooten zich gedrongen zullen gevoelen
het bij dat ééne kwartje niet te laten en
in dat geval lijkt het ons geenszins on
waarschijnlijk. dat de opbrengst van deze
collecte die van 3 October j.l. verre zal
overtreffen. Leidenaars. een gewaarschuwd
man geld(t) voor twee.
Verstaat de volgende week uw plichtl
NAAR DE 70.0C0ste TOE.
Tn verband met de belangstelling voor de
70.000ste inwoner dezer gemeente, zij me
degedeeld, dat dit aantal op 14 Maart 1928
bedroeg 69.939.
Er komt dus schot in. Nog 61 en de
70 000ste is bereikt.
TWEE JUBILARISSEN IN EEN HUIS.
Op den Apothekërsdijk 13 ten huize van
den heer I. Verhoef viert men heden twee
jubilea.
Ten eerste hel vijf en twintigjarig pa
troonsjubileum als stucadoorspatroon van
den heer Verhoef, en ten tweede het feit
dat den heer Jacohus van Royen vijf en
twintig jaar bij zijn jubileerenden patroon
werkzaam is
Nadat de heer Van Royen met zijn echt-
genoote per auto van zijn woning aan het
Levendaal gehaald en naar den Apolhe-
kersdijk gebracht was is men daar aan het
huldigen geslagen. Tal van bloemstukken
waren repds gekomen en velen hadden
dezen dag gereserveerd om hel jubileum
mede te vieren. Er heersrhte zoo een opge
wekte. blijde feeststemming toen de heer
Verhoef den heer Van Royen toesprak, hem
gelukwensrhte en hem een geschenk ondpr
couvert aanbond Maar ook hel personeel
liet zich niet onbetuigd en bij monde van
den heer Louis Ouwerkerk bood het den
patroon een schrijfbureau, den heer Van
Royen een prachtigen hanglamp aan. Hel
los personeel had bloemen gezonden en
een bureauste! voor den heer Verhoef.
En de collega-patroons zonden den heer
Verhoef een rookstel en fraaie bloemen. Zij
zullen vanavond zeker ook wel in groote
getale van hun belangstelling doen blij
ken.
Zoo werd het feest vanmorgen reeds
prachtig ingezet en lang bleef men onder
aangenamen kout bijeen, Ier eere van de
beide jubilarissen.
JUBILEUM VAN PFN HEER
D. CH. SCHUIT.
Omtrent het jubileum van den heer D.
Ch. Schuit vernemen we nog nader dat de
commissie' welke zich uit de ouders ge
vormd had te 's avonds kwart voor acht
genoemd hoofd kwam gelukwenschen en
hem namens de ouders als huldeblijk een
prachtige schemerlamp aanbood. De heer
J Blansjaar voerde hel woord en overhan
digde het huldeblijk onder het uitspreken
van een gevoelvolle speech Hij noemde
zich de tolk der ouders, wanneer hij zeide
dat dpzen den geheeleh dag met dpn heer
Schuil meeleefden. Hij roemde den hechten
band welke op deze school bestond tusschen
ouders en pprsoneel en sprak de hoop uit,
dal die band door dit feest nog verslerkt
mocht worden De heer Schuit dankte zieht-
haar aangedaan door de gevoelvolle woorden
van den heer Blansjaar.
Verschillende oudprs woonden de huldi
ging hij waarna men nog geruimen tijd in
gezellige stemming bii elkaar verbleef.
ZILVEREN JUBILEUM VAN
Dr. J. A. SCHREUDER.
Van de zijde van hel comité ter huldi
ging van dr J A. Schreuder verzoekt men
ons te willen mededeelen, dat het hulde
blijk. hetwelk den jubilaris zal worden aan
geboden, zal zijn te bezichtigen op de
receptie te zijnen huize, morgenmiddag te
vier uur. Het comité rekent op een zoo
groot mogelijke belangstelling.
GAUWER KON HET NIET.
Gistermiddag en gisteravond was men
nog druk bezig met de verhuizing van de
patiënten en inventaris der Oogheelkundige
Kliniek toen betrekkelijk onverwachts een
fabrieksarbeider werd binnengebracht die
een stukje ijzer in het oog gekregen had
en dientengevolge operatief behandeld
moest worden met gebruikmaking van de
nieuwe groote magneet.
In minder dan geen tijd was de operatie
zaal gereed en kon de operatie worden
verricht. Zij slaagde uitstekend en het
bleek reeds bij deze eerste operatie die
's avonds en terwijl niemand er op voor
bereid was moest geschieden, aldus deelde
prof dr. J van der Hoeve ons mede. dat
de nieuwe inrichting iD de nieuwe kliniek
aan alle te stellen eischen volkomen vol
deed.
STUDENTEN VEREENIGING VOOR
SOCIALE LEZINGEN.
Lezing dr. Boris Raptschinsky.
Voor de Stud. Ver. voor Sociale lezin
gen 6prak gisteravond in het Klein Audi
torium van de Academie dr. Boris Rapt
schinsky over Sociale toestanden in Rus
land.
Nadat de praeses de heer 's Jacob de ver
gadering had geopend ving spr. z'd voor
dracht aan met er op te wijzen, welk een
groot verschil in psyche er bestaat tusschen
de Rus en de West-Europeaan. Is de West-
Europeaan idividualist. de Rus is en is al
tijd geweest, een massa-mensch van zeer
primitieve structuur. Er heeft in de Rus
altijd een sterk gevoel voor gelijkheid be
staan. De Bolsjewistische ideeën zijn dan
ook m de geheele Russische geschiedenis
to vervolgen. (Bij de revolutie van 300 jaar
geleden proclameerde men dezelfde leuzen
als thans).
HET TRAGISCHE ONGEVAL BIJ DE SPANJAARDSBRUG.
Foto W. Bleuzé, Lelden.
WniMMBUl» IJ
Bovenstaande foto geeft een duidelijk beeld van het lichten van de auto, waarmede Woensdagmiddag het droevig^
ongeval plaats had, dat aan twee R.-K. geestelijken uit Delft het leven kostte. De ruilen zijn door de inzittenden
nog ingeslagen.
Een andere kenmerkende eigenschap der
RusseD (die echter it de Russische litera
tuur in 't geheel niet naar voicd komt), is
hun sterk rationalisme. Een sprekend voor
beeld zieD wij hiervan in Leninde typi
sche vertegenwoordiger van het Russische
volk. Lenin had dan ook geen ziel maar
slechts een hoofd. Doordat bij hem elk
middel door t doel geheiligd was, maakte
hij vaak gebruik van roinderwaariAige su
jetten. Lenin zei niets nieuws Hij zei het
alleen zoo, dat iedere boer uitriep: „Dat is
wat wij bedoelen
Na een overzicht vaD de grondgedachten
waarvan Lenin uitging volgt eeo beschrij
ving van de omkeer die Lenin heeft geno
men toen hij zag dat deze ideeën Rusland
vernietigden. Het Bolsjewisme trok zich nu
terug op de „commandeerende hoogten",
d. w.z. Industrie, Groothandel en Buiten-
landsche handeJ als zijnde deze de bronnen
die het economische leven beheersclicn
Tevens kwamen er, zij het dan ook onder
strenge controle, weer niet-Bolsjewisttn,
als bedrijfsleiders dei industrieën Deze
specialisten (spèzen) die nen overal vindt
(ook in het leger) leiden eigenlijk 't eco
nomische leven en beheersclien dcD toe
stand. Hierin vertoont 't nieuwe Rusland
overeenkomst met 't oude, toen de macht
hebbende adel ten eenenmale ongeschikt
was het land te leiden
De buitenlandsche handel is geheel ge
monopoliseerd, terwijl wordt getracht zoo
veel mogelijk uit te voeren en zoo wemig
mogelijk in te voeren.
Als een der oorzaken der revolutie noemt
spr. nog de ovei bevolking Door den oor
log 'is de begonueD industrialisatie 'die
deze overbevolking zou kunneD opheffen)
te niet gedaan en ondanks de groote men-
schenverliezen door den oorlog en de re
volutie geleden is de overbevolking nug
steeds een der dringendste problemen in
Rusland.
Bovendien is er agrarische overbevolking
(Iedere boer heeft na dt verdeeling der
landgoederen plm. 2J/fc H.A gckiegen.
Opbouw der industrie of uitgebreide emi
gratie die beide evenwel onmogelijk zijn,
zou hier de eenigste oplossing geven.
Na de pauze behandelt spr. nog eenige
speciale onderwerpen:
le. De boeren die de kern van het Rus
sische volk uitmaken, worden (behalve in
de jongste werken) in de literatuur steeds
geïdealiseerd. De boeren zijn echter geen
Godzoekers (Dostojewski e a.) maar zij
zijn primitief cn ruw en geheel gericht op
hun stuk grond.
2e. Het Russische onderwijs vs zeer slecht J
en uitsluitend berekend op practische
kennis.
3e. Door de nieuwe huwelijkswetten (die
de vrijmaking der vrouw beoogden) is het
leven ontaard en zijn de vrouwen slavinnen
van de mannen geworden.
4e. Het land wordt beheerscht door een
kleine groep. De overige bevolking staat
echter niet zoo vijandig tegen de bolsje
wisten als men wel vaak meent. Langzaam
is ook vaak het Bolsjewisme door de bour
geoisie verburgerlijkt.
Over den afloop van 't Bolsjewisme is
men 't nog lang niet eens. Het primitieve
Russische volk echter voelt zich uitverko
ren en Rusland zal herrijzen.
Nadat spr. enkele vragen had beant
woord, sloot de praeses deze zeer druk be
zochte lezing.
VEREEN. „DE AMBACHTSSCHOOL".
Uitreiking van de diploma's.
Hedenmiddag hield de vereen ging „De
Ambachtsschool" in het gebouw der school
aan den Haagweg haar jaarljjksche verga
dering, onder voorzitterschap van den heer
ir. A. M. Touw. De vergadermg werd bij
gewoond door den wethouder van Onder
was, A. T. C. K. Tepe, als vertegenwoor
diger van het gemeentebestuur, leden van
verschillende onderwrjs-commissies, van het
bestuur van het Genootschap M.S.Gvan
het bestuur der vereeniging tot opleiding
van Instrumenlm .kers, waaronder de secre
taris, dr. C. A. Crommelin, leden en be
gunstigers der vereeniging, ouders en
voogden van leer.ingen, directeur, leeraren
en leerlingen der school.
De voorzitter hield hierbij een rede, waar
in h(j na een inleidend woord verslag uit
bracht over den toestand van de school
en het onderwijs.
In de eerste plaats heette hij de aan
wezigen namens het bestuur hartelijk wel
kom, in het bijzonder zich richtend tot den
wethouder van Onderwjjs en de vertegen-
we ordiger der onder wijs-corpora ties, speciaal
fcet dr. Crommelin, waarmede de sch«>ol
voortdurend in contact staat.
Hierna wijdde hg een weemoedig woord
aan de nagedachtenis van het bestuurslid
M. Koert, die op 31 Oct. op noodlottige wgz*
door den dood aan de vereeniging onthiel
Het onderwijs ging dit jaar haar geregel
den gang en de toestand der school was in
aile opzichten bevredigend. Directeur en
leeraren kweten zich op loffelijke wijze van
bun taak Op 1 Januari 1927 bedroeg het
aantai leerlingen 271 9°. deden eind e amen.
waarvan aan 90 het diploma kon worden
BINNENLAND.
Het wetsontwerp tot instelling van een
Marineraad is goedgekeurd. (Eerste Kaïner,
3e Blad).
De besprekingen over het instituut der
fabrieksartsen. (Tweede Kamer, 3e Blad).
De verhouding tusschen S. D. A. P. en
N. V. V. (Binnenland, 2e Blad).
Ingesteld is een regeeringscommissie tot
onderzoek van de nadee'en van het cadeau
stelsel. (Binnenland, 2e Blad).
Een comité is opgericht om te komen tot
een liberale radio-omroep. (Binnenland,
2e Blad).
Vergif tigingsverschijnse'en in een ar
beidersgezin te Bleiswijk. (Gemengd 2e BI.)
Bij' Weerdinge is een anto door een
trein gegreren; er zijn geen persoonlijke
ongelukken. (Gemengd, 2e Blad).
De samenstelling van het Belgische voet
balelftal, Sport, 4e Blad).
Leiden won gisteren het interacademisch
hockeytonrnooi. (Sport, 4e Blad).
BUITENLAND.
De ontwapeningsconferenties is feitelijk
tot Maandag verdaagd. De Tangerconferen
tie tot Dinsdag uitgesteld. (Buitenl. le BI.)
Kellog nogmaals over zijn anti-oorlogs
verdragen. (Buitenland, le Blad).
Zoebkof is uit Daitschland gezet. (Bui
tenland, le Blad).
Hinchcliffe en zijn metgezellin zijn als
verloren te beschouwen. (Buitenland en
Telegrammen, le Blad).
uitgereikt. Er waren op I April van dat
jaar 178 leerlingen. Er werden 101 nieuwe
leerlingen toege»aten, zoadat het leerlingen
aantal bedroeg 279, of 8 meer dan een
jaar te voren.
Alle leerlingen .die thans aan het eind
examen deelnamen, slaagden, een bewijs
van goed onderwijs waarvoor spr. het on
derwijzend personeel hulde bracht. Hij
noemde de namen der geslaagde en ver
meldde de geschenken die daarvoor aan hen
worden toegekend.
Verder noemde hij de geslaagde van de
vakavondschool en richtte ook tot dezen
een hartelijk woord lot afscheid. Hij wees
de jongelui op de beteekenis en de waarde
van het diploma niet alleen, maar vooral
ook op de in de school verworven ken
nis en vaardigheid, waardoor zij een
voorsprong hebben bij anderen aan wie
zulk een opleiding niet ten deel viel. Hij
raadde aan dit te waardeeren en hetgeen
zij geleerd hebben te beschouwen als een
fundament waarop zij nu zelf kunnen
voorlbouwen. Ook voor verdere ople:ding
is er wel gelegenheid voor hen. Laten zij
er van profiteeren.
Den ouders e i voogden der geslaagde
leerlingen wenschlen hij mede geluk met
het slagen van hun zoons of pupillen. Het
zelfde deed hij ten opzichte van de tal
rijke leerlingen die bevorderd konden wor-.
den tot een hoogere klasse.
Inmiddels' ha'd de directeur de heer
Kuyntjes de diploma's en prijzen uitge
reikt en sprak daarbij ook nog een hartig
woord waarna een der geslaagde leerlingen
n.l. K van Daalen hel woord verkreeg
om namens zijn medegeslaagden het be
stuur en directeur en leeraren te danken
voor het genoten onderwijs.
De voorzitter deelde daarop mede dat het
bestuur ook dit jaar hij gebrek aan geld
middelen tengevolge het gemis aan behoor
lijke subsidie geen cursus in electrotech-
niek heeft kunnen openen Het bestuur
blijft echter diligent en hoopt een volgend
jaar in slaat te zijn zoodanigen cursus in
het leven te kunnen rnenen.
In verband met hel feit dal de motor
techniek ook meer en meer geei9chl wordt
bij de koopvaardijschepen werd een eur«us
gehouden voor machinisten op koopvaardij
schepen waaraan 18 longelui deelnamen.
Aan allen kon een diploma als machinist Ier
koopvaardij worden toegekend In Katwijk is
voor zoodanigen cursus groote belangstel
ling. Enkele induslrieplen zorgden voor
leermiddelen Zoo gaf de firma Bool een
industrie-motor in bruikleen en de firma
Stork te Hengelo pen modprnen electnschen
motor mei schakelkast.
Na nog Ie hebben gewezen op leerzame
-■xcursies denr leeraren mei gropppn leer
lingen naar groote werkplaatsen onder
