68*" JAARGANG
MAANDAG 30 JANUARI 1928
No. 20822
STADSNIEUWS.
Burgerlijke Stand v. Leiden.
GEMENGD NIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRITS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor ad ver ten tién uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen vaD ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentiën 35 Cts per regel Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f 2.35. per week 0 18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
JUBILEUM FIRMA M. DEN OS.
Zooals wjj onlangs reeds hebben medege
deeld, was het vandaag 25 jaar geleden,
dat in een klein perceel aan het rteters-
kerkhol de grof- en kunstsmederij van de
firma M. den Os, thans gevestigd aan de
Heerengracht, werd opgericht. Deze dag is
zoowel voor den heer Den Os als voor
diens personeel tot een onvergetelijke ge
worden.
Vanmorgen, te circa haleflf, werd de
patroon met zijn familie per auto van zijn
woonhuis te Oegstgeest gehaald en door
iet ongeveer 60 man sterke personeel in
tet met bloemen versierde privé-kantoor
ontvangen, waar ook reeds tientaLen bloem
stukken stonden opgesteld.
Namens het geheele personeel sprak de
Ohef-werkmeester, de heer W. Bonte Sr.,
den heer Den Os toe.
Hij schetste uitvoerig den gestadigen groei
van het bedrijf, herinnerde aan de prettige
samenwerking, welke steeds tusschen pa
troon en personeel geheerscht had en bood
hem namens het personeel een bronzen pla
quette in eikenhouten lijst aan, ontworpon
door den thans overleden beeldnouwer Maar
ten Zwollo, te Voorschoten en voltooid en
vervaardigd ter kunstgieterij van de finna
Prowaseck en Stöckxen, alhier.
De heer M. den Os Jr. bood namens
fe familie vervolgens een tweetal lederen
ioteuils voor het privé-kantoor aan.
De heer Den Os Sr. dankte daarna voor
deze spontane huldiging en richtte in het
bijzonder woorden van hartelijken dank tot
den heer Bonte en de werklieden E. Ver
mont en C. de Groot, die kort na de op
richting in dienst traden en steeds hun
werkzaamheden tot volle tevredenheid van
den patroon verrichtten.
Nadat de eerewijn en versnaperingen
waren rondgediend, bleef men nog eenigen
tijd gezellig bijeen, waarna het personeel
den verderen dag vrijaf had.
's Middags van 35 uur was er een
drukbezochte receptie, terwijl een din9r in
de Stadsgehoorzaal, waar het geheele per
soneel met hun dames aanzat, do feestelijk
heden besloot.
EEN FRIESCHE PREEK IN DE
DOOPSGEZINDE KERK.
Teneinde aan de feestviering, ter gelegen
heid van het 10-jarig bestaan wjjding te
geven, was het bestuur van de vereeniging
van Friezen ,,'t Selskip Fryslan", in onze
staa, op het gelukkig denkbeeld gekomen
aan ds. L. Bonga, predikant bü de Doops
gezinde gemeente alhier, zelf een Fries en
kenner van de Friesche taal, te vragen of
hg deze herdenking wilde inleiden met een
godsdienstige bijeenkomst. Deze' verklaarde
ach daartoe bereid en het Kerkbestuur wilde
voor dit doel gaarne het kerkgebouw afstaan.
En zoo 13 het dan gebeurd, dat in onze
riao voor het eerst een preek in de Friesche
faal is gehouden. De opkomst was boven
verwachting groot. Er was in de ruime
kerk geen enkele plaats onbezet. Niet alleen
to ren bjjna alle leden der vereeniging aan
wezig, maar ook hun landgenooten, die daar-
tó; niet aangesloten zijn. En ook uit den
omtrek waren vele Friezen overgekomen,
meue zelts uit Den Haag.
Cnder de aanwezigen merkten we ook
eenige hoogleeraren van Friesche afkomst
en anderen, beoefenaars van de Germaan-
sche talen, op.
Na het voorgebed, waarin de spreker
deed uitkomen, dat de mensch in alle spra-
keD zijn God kan aanroepen, wist hij, met
er aa te herinneren, hoe al de aanwezigen
eenmaal in Friesche kl-nken op den schoot
van moeder en aan de voeten van vader
hu" eerste gebeden in die klanken hebben
gestameld, velen te doen ontroeren.
Naar aanleiding van Matth. 13 vs. 39
(de gelgkenis van den Zaaier) heeft ds.
Bonga in eenvoudige, treffende bewoordin
gen uit het hart tot het hart gesproken,
zoodat met stille aandacht van het begin
tot het einde werd geluisterd. Het is voor
de Friezen een mooie maar ook een leer
zame avond geweest, waarmede is bewezen
gewerden, dat de Friesche taal, door som
mige landgenooten zelf wel eens minachtend
„boerenfriesch" genoemd, zich uitnemend
leent om er de hoogste gevoelens van geloof
en vroomheid op waardige wijze in uit te
drukken.
De liederen, Psalm 84 vs. 1 en 6, Gezang
39 vs. 1 en 2 en Gezang 37 vs. 1, waren
door den spreker zelf in het Friesch over
gezet en werden zoo gezongen.
Gesticht hebben allen het kerkgebouw
verlaten.
Naar wjj vernemen, zal ds. Bonga ook
in Groningen voor de Vereenigde Friezen
optreden.
LOKAALPORT.
De Directeur van het postkantoor te
Leiden brengt ter kennis, dat, te rekenen
van 1 Februari a.s., lokaalport van toe
passing zal zijn tusschen:
lo. de bestelkringen van Leiden en Oegst
geest;
2o. idem van Leiden en Leiderdorp
So. idem van Leiderdorp en Oegstgeest.
Mede zullen van af dien datum gïr>
kwitanties tweemaal ter invordering bij de
schuldenaars kunnen worden aangeboden.
EEN GOEDE VANGST.
De politie heeft Zaterdag nog aangehouden
de schipper G. J. F. die medeplichtig zou zijn
aan den diefstal van kaas en vet waarvoor
reeds drie andere stadgenooten waren gear
resteerd. Alle verdachten bekenden. Tc-ven9
kwam bij het verhoor uit dat deze heeren uit
een wagon )p het spoor^mplauem-mt alhier
6 dekens hadden ontvreemd. Zij hadden die
verkocht aan 2 caféhouders alhier en aan
zekeren v. d B. eveneens alhier.
De dekens behoorden naar later bleek aan
dp firma B alhier toe.
P. M die v/as aangehouden doch weer
vrijgelaten is later na huiszoeking in
zijn woning opnieuw gearresteerd omdat
men bij hem een gedemonteerd rijwiel had
gevonden waarvan het nummer overeen
kwam met dat van een gestolen rijwiel. De
man werd voorloopig weer op vrije voplen
gesteld.
Naar Den Haag zijn intusschen overge
bracht de gebrs. v. d. H., S. d M. en G. J. F.
in verband met de kaas en vet en de deken
diefstallen.
De Pluimveetentoonstellingder L.P.V.
in de Stadszaal heeft zich in de afgeloopen
dagen in een groote belangstelling mogen
verheugen.
Bedroeg het vorige jaar het aantal be
zoekers circa 1400, dit jaar werd de 2000
overschreden.
EEN DUITSCH-LITHAUENSCH ARBITRAGEVERDRAG
GETEEKEND.
Er zijn nog verscheidene menschen
die omtrent de crisis in de Gereformeerde
kerken niet voldoende of verkeerd zijn inge
licht. Ten einde in deze meer licht te doen
schijnen wordt er a.s. Donderdag in de
Graanbeurs een vergadering gehouden
waarin zullen optreden ds. van den Brink
en Geelkerken.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen
wij naar de advertentiekolommen.
Op den Lage Rijndijk is €*en een heeren-
rijwiel onbeheerd gevonden. Inlichtingen bij
de Politie
Omstreeks een uur in den afgeloopen
nacht wilde een politie-agent die in het
Noordeinde surveilleerde een rijwiel dal ni *t
voorzien was van een belastingplaatje in
beslag nemen
J. P. en A. N. te Voorschoten verzetten
zich daartegen hevig en bedreigden den agent
die om assistentie floot en ter zeifverdedi-
ding van zijn revolver gebruik maakte. Met
assistentie slaagde de politieman er zoo in
J. P. en A. N. te arresleeren. Zij brachten
den nacht op het politiebureau alhier door
en konden na verhoor naar huis gaan.
Men heeft thans een aanvang gemaakt
met het aanduiden van de wegen behoorende
tot de verschillende klassen,* aangegeven in
het nieuwe Motor- en Rqwielreglement. De
aanduiding geschiedt door roode, witte en
blauwe borden om palen en boomen op de
hoeken van de daarvoor in aanmerking
komende wegen.
In de Stedelijke Werkinrichting wer
den opgenomen
Datum: Volwassenen Kinderen
23 Jan. 42 1
24 41 1
25 41 1
26 44 1
27 44 1
28 39 1
ONDERTROUWD.
A. Bcnning jm. en E. M. Jesse jd. IV.
H Haak jm 25 j. en G. G. v. d Oudenrijn
jd. 27 j. W F. Engels jm. 25 j. en A. M.
A. v Nifterik jd. 25 j. J. IV. Lagerberg
jm. 23 j. en P. J. Ooyendijk jd. 23 j. P.
Koree jm. 23 j. en H. J. Steenbergen jd. 25
j. Th H. Sluiler jm. 37 j. en J. M. Vrcem
jd. 37 J. W. F. Kooreman jm. 27 j. en Th.
M. P v. Berkel jd. 21 j. O. F. Kooreman
jm. 26 j. en C. P. v. Berkel jd. 24 j. Q. J.
Onderwater jm. 29 j. en W J. Stolwijk jd.
32 j. P A. v. Veen wedr. 39 j. en IV.
Boerman jd. 23 j. P. C. de Haas jm. 21 j.
en C. M. Molenaar jd. 19 j.
Woldemaras en Stresemann na het bereiken der overeenstemmine.
WEER ERNSTIGE STAGNATIE IN HET
TREINVERKEER.
Opnieuw tengevolge van een defect.
Zaterdagavond is de sneltrein no. 1105
AmsterdamRotterdam, die 17.45 van Am
sterdam vertrekt wegens een defect, tus
schen Amsterdam en Haarlem blijven staan,
wat een ernstige stagnatie in het treinver
keer tusschen Amsterdam en Rotterdam
bracht.
Voor station Haarlem werd vanaf dit
station een extra trein ingelegd die met 40
minuten vertraging vertrok, 's Avonds was
het heele treinverkeer in de war, daar de
treinen met veel vertraging aankwamen en
vertrokken.
EEN TRAMWAGEN IN BRAND.
De passagiers verlieten tijdig den wagen.
Zaterdagochtend omstreeks elf uur is op
den hoek van Bezuidenhout en Schenkweg
te 's-Gravenhage door kortsluiting brand
ontstaan op het achterbalcon van een mo
terwagen van <Je N.Z.M.T.M., die uit Kat
wijk was gekomen. De vlammen sloegen,
eerst uit de schakelkast. De passagiers
konden nog tijdig den wagen verlaten. De
brandweer werd dadelijk gealarmeerd. Toen
deze kwam, stond het achterbalcon in lich
te laaie Met een kleine straal op de mo
torspuit werd het vuur binnen korten tijd
gebluscht Het balcon was geheel uitge
brand, terwijl ook net dak vermeld was.
De wagen werd op dood spoor gereden en
is later aan een anderen trein gekoppeld
en naar de werkplaats te Leiden gereden.
BRAND.
Te Rotterdam heeft een vrij felle brand
gewoed in een opslagplaats van muziekin
strumenten van de muziekhandelaar W..
Berck aan den Dubbelen Gang No. 5 Een
groote partij gramofoonkasten, violen en
harmonica's werd een prooi der vlammen.
De tweede verdieping van het pakhuis is
nagenoeg geheel uitgebrand, terwijl de
eerste étage, waar eveneens muziekinstru
menten waren opgeslagen veel waterschade
bekwam, volgens de „Tel."
TEGEN EEN HUIS OPGEREDEN.
Gistermorgen omstreeks 4 uur heeft ii
wijk C te Sliedrecht een auto-ongeval plaat
gehad De heer G. E Prins uit Dordrecht
reed met zijn auto in de richting Dordrecnt
en bleek zijn stuur niet meer te kunnen
houden, zoodat zijn auto tegen een huis op
botste. De auto werd zwaar beschadigd en
de chauffeur ernstig gewond. Hij is in het
ziekenhuis te Dordrecht ter verpleging op
genomen.
IN HET RUIM GEVALLEN.
Zaterdagmorgen is de 21-jarige v. d.
Wouden te Bolnes, werkzaam op de scheeps
werf van Gebr. Pot, in het ruim van een in
aanbouw zijnde schip gevallen Met gebro
ken ribben en andere inwendige kneuzingen
werd hij opgenomen.
LASCHAPPARAAT UIT ELKAAR
GESPRONGEN TE AMSTERDAM.
Een lasscher ernstig gewond.
Zondagmiddag omstreeks halfdrie is in de
Hollandiafabrieken van Kattenburg en Co.
aan den Valkenweg te Amsterdam een ern
stig ongeval gebeurd.
Bij het lasschen van buizen der electri-
sche verwarming is een zuurstofapparaa
uit elkaar gesprongen, waarbij de 30-jarige
lasscher Jules Zoodjes, wonende in de
Edammerslraat 6 aldaar, ernstig gewond
werd.
Een hevige knal had de exploise ten ge
volge. die groote opschudding bij de bewo
ners aan den overkant van het IJ teweeg
bracht. Behalve het slachtoffer waren er
drie arbeiders in de fabriek aanwezig, die
hevig ontsteld naar het nieuwe gedeelte van
de fabriek, waar de ontploffing was ge
schied, waren gesneld. Een vrij ernstige
verwoesting was daar in de fabrieksruimle
aangericht. De ruiten waren gesprongen;
stukken ijzer van het uit elkaar gesprongen
laschapparaat waren met geweldige kracht
naar buiten geslingerd Een paar stukken
ijzer kwamen zelfs op honderden meters
afstand bij het Noord-Hollandsch Kanaal
terecht. Een woonschuitbewoner kwam
deze stukken bij de politie inleveren. Hoe
wel de assistentie van de brandweer was
ingeroepen, behoefde deze, daar de ontplof
fing, geen brand veroorzaakt had, geen
dienst te doen.
Het slachtoffer was er erg aan toe. Een der
ribben was hem in de longen gedrongen
In hoogst gevaarlijken toesland werd hij
per autobrancard naar het Binnengasthuis
vervoerd, waar hij ter verpleging werd opge
nomen.
EEN BONTWINKEL GEPLUNDERD.
Voor een waarde van f 8090.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
hebben inbrekers zich toegang verschaft
tot een bontwinkel in de Utrechtschestraat
te Amsterdam. De heeren waren door een
tijdelijk leegstaand aangrenzend gebouw
binnen gekomen en vandaar in den winkel
gedrongen. Zij hebben alles overhoop ge
haald en heel wat kostbare bonten, naar
ruwe schatting voor een waarde van onge
veer f 8000, meegenomen. Een spoor heb
ben de daders niet achtergelaten.
FRAUDE IN DE ADMINISTRATIE VAN EEN
AMSTERDAMSCHE MARKTBOND.
Naar de „Crt." verneemt zijn te Amster
dam bij den marktbond ,,Mercurius" on
regelmatigheden m de administratie ont
dekt, waardoor de financieele positie van
die organisatie eenigszins in de war is ge
raakt. Het bedrag zou nog niet met zeker
heid vastgesteld zijn; volgens geruchten
zou het tekort acht a tienduizend gulden
bedragen.
In verband hiermede heeft het bestuur
vergaderd Besloten werd den voorzitter
van zijn functie te ontheffen en heb onder
zoek verder uit te breiden. Een aanklacht
bij de politie is nog niet ingediend in
verband met de hoop, die men koestert, dat
het tekort alsnog aangezuiverd zal worden.
Op de markt doen verschillende geruch
ten de ronde, waarbij veel hoogere bedra
gen worden genoemd.
DOOR DE STOOMTRAM OVERREDEN.
Zaterdagochtend reed le Amsterdam een
fietser op den Middenweg in de richting van
de stad.
Ter hoogte van de Kruislaan moest hij
uitwijken voor een vrachtauto. Hij ging
daartoe op de trambaan rijden, waar juist
een 9toomtram naderde. In verband daar
mee week de man nog meer naar rechts
uit, ?oodat hij reed tusschen de rails en de
boomen. De ruimte is daar zeer gering en
het gevolg was. dat de fietser tusschen een
boom en de tram bekneld raakte en viel
onder de locomotief. In zeer ernstigen toe
sland is de ongelukkige naar het O. L. V.
gasthuis vervoerd.
EEN RUITENKRASSER TE AMSTERDAM
BETRAPT
Te Amsterdam is in den nacht weer een
ruitenkrasser aan het werk geweest. Dit
maal had hij de Kal verstraat als ojeratie-
veld uitgekozen.
BINNENLAND.
Nadere bijzonderheden omtrent de voor
genomen vliegtochten van den heer Van
Lear Black. (Binnenland, 2e Blad)
Een diplomatiek diner ten Hove. (Binnen
land, 2e Blad).
Te Utrecht is opgericht een comité van
actie inzake de corruptie in de gasindnstrie.
(Binnenland. 2e Blad).
Bij een ontploffing te Amsterdam is één
persoon gedood. (.Gemengd, le Blad).
Te Amsterdam is een bontwinkel geplun
derd; voor een waarde van f 8000 is meege
nomen. (Gemengd, le1 Blad).
Heden is de telefonische verbinding tus
schen Nederland en Amerika officieel
geopend. (Laatste Berichten, 1ste Blad).
BUITENLAND.
Een Dnitsch-Lithanensch arbitrageverdrag
is geteekend. (Buitenl. le Blad).
Vergadering van de Dnitsche Centrumpartij
(Buitenl. le Blad).
Overleden is de vroegere Enge'.sche opper
bevelhebber nit den oorlog lord Haig. (Tel.
le Blad).
Dnitschland betaalt Noorwegen 'n schade
vergoeding. (Buitenl le Blad).
Op Ierland zijn weer eenige gevallen van
rebellie ontdekt. (Tel le Blc.d).
De Spaansche schrijver Blasco Ibanez is
overleden. (Kunst, 2e Blad).
De politie was echter op haar qui vive en
de agenten speuren al eenige dagen of zij
niet een individu zien, dat het op de ruiten
der winkels heeft voorzien. Nu zag een
agent van het bureau Singel een jonge
ling, die, naar hij meende, op een ruit
kraste. Zekerheid had hij echter niet; hij
riep de hulp van een paar rechercheurs in
en gezamenlijk ging men den jongeling na.
En de politiemannen hadden succes. Even
later bekraste de jongeling weer een ruit.
Nu was het feit met zekerheid geconstateerd
en.de politie rekende den jongeling in Hij
bleek te zijn een 20-jarige zwerver. Zijn
ouders wonen wel in de hoofdstad, maar m
verband met sjongelings gedrag mag hij
niet meer thuis komen.
De politie kon niets uit hem krijgen, zoo
dat het niet zeker is, of hij zich ook schul
dig heeft gemaakt aan de krasserij in de
Vijzelstraat en de Utrechtschestraat.
DE „FRIESLAND" IN HET IJS.
De passagiers aan wal.
Zaterdag tegen den middag is de vlet, die
Vrijdag over het ijs naar de „Friesland"
vertrok, naar Lemmer teruggekeerd. De
bemanning van de vlet deelt mede dat de
„Friesland' en de assisteerende sleepboot
beide het roer defect hebben.
Aan boord van de „Friesland" bevon
den zich drie passagiers, waarvan de vlet
er één, een Scheveninger visscher, heeft
meegebracht. De twee vrouwen dorsten de
reis over het ijs niet te doen.
De vlet was Vrijdagavond te vijf uur bij
de „Friesland" en de sleepboot, na een
zwaren tocht over het ijs, aangekomen.
Alle inzittenden van de vlet waren bek
af. Zaterdagmorgen om acht uur vertrok
de vlet weer naar den vasten wal, om ech
ter des middags terug te keeren met levens
middelen.
De „Friesland" zit 7 K.M van de kust,
en is niet in staat opeü zee te bereiken.
Nader meldt „De Crt." dat de vrouwen
gisteren per vlet naar den vasten wal zijn
gebracht.
Gistermorgen heeft een tweede ijsbreker
uit Amsterdam na een mreitevollen tocht
verbinding met de beide schepen gekregen.
Deze ijsbreker zal trachten vandaag de
schepen uit het ijs naar Stavoren op te
laten stoomen.
HET WATER ZAKT.
Tusschen Bolks- en Schipbeek is het
water thans verdwenen. De weilanden lig
gen weer droog. Langs de Beneden-Reggo
staat nog veel water.
LANDSTORMERS OP DEN LOOP.
Drie landstormers komendr van de voor
oefeningen te Tubbergen, fietsten vorige
week op een avond van laatstgenoemd dorp
naar hun woonplaats de buurtschap Vasse.
Onderweg 9prong eensklaps een witte ge
daante uit de struiken. Twee van de a.3.
