ERLAAGD
SPLINTER
Behangselpapier.
TOT
EERSTE KLAS
68Bte Jaargang
LEiDSCH DAGBLAD, Maandag 23 Januari 1928
Tweede Blad Na. 20816
BINNENLAND.
11
ONMISBAAR
CTS
PER PAK
GEMENGD NIEUWS.
FEUILLETON.
DE MIDDENSTANDSRAAD.
Meer en meer nemen groothandel en
■grootindustrie de distributie van tal van
noodzakelijke levensbehoeften zelf ter hand.
Kapitaalkrachtige ondernemingen richten in
tal van plaatsen filialen op, die van één
centraal punt beheerd worden. Daarnaast
treedt trustvorming op onder groot-fabri
kanten, tengevolge waarvan de midden
stand voor het betrekken van bepaalde
waren vrijwel slechts bij één fabrikant of
associatie terecht kan. Beide verschijnselen
hebben tot gevolg dat de economische zelf
standigheid van den middenstand bedreigd
wordt. In het eerste geval wordt de zelf
standige ondernemer vervangen door den
bedrijfsleider; in het tweede geval wordt
zelfs de mogelijkheid geschapen, dat de af
hankelijkheid van den middenstand van één
of twee fabrikanten op den duur vervangen
wordt door algeheele uitschakeling, omdat
de fabrikanten het artikel, waarvan zij het
monopolie in handen hebben, ook zelf gaan
distribueeren.
In zijn laatste vergadering heeft de Mid
denstandsraad een commissie benoemd ten
einde de beteekenis en den omvang van
vorenvermelde verschijnselen te bestudeeren
en zoo mogelijk de middelen aan te geven,
op welke wijze de middenstand zich tegen
het ondergraven van zijn positie als zelf
standig ondernemer kan verzetten.
Aan de commissie van voorbereiding in
zake het ontwerp van wet tot wijziging der
Ziektewet heeft de Middenstandsraad een
drietal opmerkingen omtrent bepalingen in
genoemd ontwerp, waartegen bij den mid
denstand bijzondere bezwaren bestaan, ter
kennis gebracht.
a. De Raad acht een ziekteverzekering
In handen der bedrijfsvereenigingen den
meest gewenschten vorm voor uitvoering der
ziektewet.
Zal deze meest geschikte vorm voor mid-
denstandsbedrijven bruikbaar zijn, dan moe
ten aan den omvang van deze bedrijfsver
eenigingen geen te hooge eischen worden
gesteld, daar de middenstandsbedrijven
hoofdzakelijk uit kleine ondernemingen
bestaan.
Onmogelijk wordt echter het oprichten
tan een bedrijfsvereniging in de midden
standsbedrijven, zoo aan den eisch van twee
en een half millioen gulden loonbedrag,
over een jaar gerekend, van de bij haar ver
zekerde arbeiders wordt vastgehouden.
De Raad vermag trouwens ook niet in te
zien, waarom deze eisch zoo hoog moet zijn,
in geen geval behoeft deze eisch uit verze
kering-technische overwegingen te worden
gesteld.
De raad dringt dan ook aan, hetzij op
verlaging van het vereischte bedrag tot
hoogstens één millioen gulden of wel lot het
voorloopig erkennen van bedrijfsvereeni
gingen ook al is minder dan twee en een
half millioen gulden verzekerd, welke er
kenning zal vervallen, indien niet binnen
drie jaar de vereeniging aan den te stellen
êisch voldoet.
b. In de tweede plaats heeft de Raad be
zwaar gemaakt tegen gelijkstelling van
zwangerschap van ongehuwde vrouwen met
ziekte.
c. In de derde plaats heeft de Raad de
practische moeilijkheden uiteengezet, die
voortvloeien uil de bepaling, dat in geval
Van samenloop van twee verzekeringen, de
voorrang wordt gegeven aan de bijzondere
ziektenkas.
Betreffende dit punt stelt de Raad voor
te bepalen, dat arbeiders in dienst bij een
werkgever, aangesloten bv een bedrijfsver
eniging, allen zullen verzekerd zijn bij een
bedrijfsvereeniging.
RECLAME.
2614
De Middenstandsraad heeft aan den
Minister van Arbeid, Harde! en Nijverheid
advies uitgebracht over een gewijzigd Ont
werp van Wet tot regeling der Winkelslui
ting. Het advies van den Raad zal worden
gepubliceerd, zoodra het nieuwe ontwerp bij
de Staten-Generaal aanhangig is gemaakt.
DE UITZENDING VAN HET RADIO
STATION TE HUIZEN.
Een verandering, die een
verbetering zal zijn.
In verband met de vele storingen, welke
de uitzendingen van het station Huizen
overdag ondervinden op de golflengte van
1840 M. en ook in verband me«t klachten,
welke worden geuit door de abonné's van
het station Scheveningenhaven (de z.g. Za
kelijke Omroep van P.T.T.), zullen de mid.
daguitzendingen binnenkort plaats hebben
op de golflengte van ongeveer 350 M.
aldus bericht de R.-K. Radio gids.
De toestemming van den Directeur-Gene-
raai der Posterijen en Telegrafie is daar
toe reeds verkregen.
Het is alleen nog noodig, dat de daar
voor vereischte technische voorzieningen
worden getroffen, waarmede vermoedelijk
een maand zal zijn gemoeid.
Dit beteekent dus, dat de Huizer zender
uit de regionen der grootere golflengten
gaat verdwijnen. Voor de bezitters van een.
voudige radio-toestellen zal het dus weer
mogelijk worden Daventry en Radio-Paris
zonder hinderlijke interferentie van Huizen
te ontvangen.
De ,,Tel." meldt nog:
Met den technischen ombouw van den
Huizer zender is al een aanvang gemaakt.
Naar verluidt zal hiermede nog wel ecnigen
tijd gemoeid zijn en kan men de eerste
permanente uitzendingen op de nieuwe golf
lengte tegen einde Februari tegemoet zien.
Wanneer de nieuwe golflengte voldoet, is
het zeer waarschijnlijk, dat voortaan ook
de avonduitzendiügen permanent op circa
400 meter zullen plaats vinden.
VLIEGTOCHTEN NEDERLAND—INDIË.
De meening van luitenant Koppen.
In een onderhoud met een lid der redactie
van het „Dev. Dagbl." heeft luitenant Kop
pen naar aanleiding van de plannen van
ir Grasé de meening uitgesproken, dat een
vlucht in drie étappen van 24 uur naar In-
dië zeer goed mogelijk is. Hij gelooft echter,
dat het er thans niet meer zoo op aankomt
een nieuwen recordtocht te maken, doch
dat in de eerste plaats aangestuurd moet
worden op geregelde vluchten, die een vaste
verbinding tusschen Nederland en onze
Oost tot stand brengen. Deze vaste Neder
landIndië-vliegtochten zullen overstap-
vluchten worden, waarbij telkens van vlieg
tuig verwisseld wordt en men dag en nacht
door kan vliegen. Bij een geregelde verbin
ding zullen niet zulke groote afstanden af
gelegd kunnen worden als ir. Grasé zich
voorstelt en voor het vaste luchüraject Am
sterdamBatavia zal dan ook een langer
tijdsbestek dan drie etmalen noodig zijn.
Op welk tijdstip de vaste verbinding Ne
derlandIndië tot stand zal komen, hangt,
zoo zei luitenant Koppen, geheel af van
meer of mindere laksheid van het Neder-
landsche volk. Valt die laksheid nog wat
mee, dan zag hij de verbinding er in één
jaar.
Luitenant Koppen heeft nog medegedeeld,
dat op 1 September a.s. de luchtlijn Batavia
Soerabaya wordt geopend en op 1 Januari
1929 de lijn BataviaSingapore.
VERKEERSINSPECTIE.
Per auto door particulieren
met beambten der gemeente
politie?
De minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft den commissarissen der
Koningin verzocht, de denkbeelden van den
A. N. W. B. inzake de verkeersinspectie, in
het bijzonder die op het platteland, ter
kennis van de hierbij betrokken burgemees
ters te brengen, doch er hen tevens op te
wijzen, dat het uiteraard geheel aan hun
prudentie wordt overgelaten of en zoo ja,
op welke wijze zij iets in bovenstaanden
geest willen doen.
DE GASCORRUPTIE TE ZWOLLE.
In Zwolle is ook al corruptie, aan de gas
fabriek gepleegd aan het licht gekomen.
De officier van justitie aldaar heeft een
onderzoek ingesteld, welk onderzoek tot
dusver aan het licht heeft gebracht, dat
de terreinknecht v. W. eT ernstig van ver
dacht moet worden retourcommissies in
ontvangst te hebben genomen. Het zou hier
een bedrag van circa f 1000 betreffen.
VEREENIGING DIRECTEUREN VAN.
HYPOTHEEKBANKEN.
De fraude van de Veendammer.
In de te Amsterdam gehouden huishou
delijke vergadering der Vereeniging van
Directeuren van Hypotheekbanken werd een
commissie uit de leden benoemd ter bestu-
decring der vraag of en zoo ja welke maat
regelen zouden kunnen worden getroffen
om fraudes te voorkomen als zich bij de
N.V. Veendammer Hypotheekbank hebben
voorgedaan.
Tot leden dier commissie werden be
noemd mr. A. J. S. van Lier, directeur
der Utrechtsche Hypotheekbank; mr. G.
Brouwer Jzn., lid van den Raad van Toe
zicht der Nederlandsche Hypotheekbank;
mr. L. J. van Toulon v. d Koog, directeur
der Algcmeene Hypotheekbank en mr. K.
van Hinlopen Labberton, secretaris van de
Vereeniging van Directeuren van Hypo
theekbanken.
DE NEDERLANDSCHE SPAARBANK
(DIR. J. P. H. WOLTMAN) TE HILVERSUM
ONDER DE NOODREGELING.
De Verzekeringskamer deelt ons het vol
gende mede:
Bij beschikking van de Arrondissements-
Rechtbank te Amsterdam is de Nederland
sche Spaarbank te Hilversumonder de
noodregeling geplaatst en wel op verzoek
van de Verzekeringskamer.
Deze Maatschappij houdt kantoor ln het
zelfde gebouw als de Centrale Bank en tot
voor kort de Veendammer Hypotheekbank.
Eerst in het midden van 1926 bleek, dat
zij van vroeger jaren nog eenige spaarkas
sen met levenskans had, hetgeen mede
bracht, dat zij onder toezicht der Verzeke
ringskamer kwam. Van toen af heeft deze
steeds haar aandacht aan de zaak geschon
ken met dat gevolg, dat einde 1926 f 330.000
nom. pandbrieven van de Veendammer en
de Veendammer en de Nederlandsche Mid
denstandshypotheekbank door andere be
gingen zijn vervangen; ook ten opzichte
van andere beleggingen is de Kamer hande
lend opgetreden.
De balans van 1926 wijst aan een premie-
reserve van f 181.000 en een spaartegoed
van f 188.000, een garantiereserve van
f 26.000 en diverse crediteuren van f 8000,
terwijl f 618.000 als belegging zijn vermeld.
Het is thans de bedoeling der Verzeke
ringskamer om de zaken geleidelijk af te
wikkelen. In verband hiermede blijven de
spaarcontracten doorloopen. De Kamer geeft
den spaarders in hun belang in overweging
rustig met de stortingen en premiebetaling
door te gaan.
NEDERLANDSCHE JAARBEURS.
Verschillende Zwitsersche fabrieken van
zijden, halfzijden, katoenen stoffen en
pluche tapijten hebben zich vereenigd om
collectief deel te nemen aan de a.s. Voor-
jaarsbeurs te Utrecht in de afdeeling meu
belen en woninginrichting.
DE DR. SCHAEPMAN-HERDENKING.
Te Tubbergen, de geboorteplaats van den
25 jaren geleden gestorven dr. Schaepman,
is diens overlijden Zaterdag naar de „Msb."
meldt, plechtig herdacht.
In de kerk te dorp Tubbergen deze
kerk staat niet ver af van den „Eeschhof",
het geboortehuis van dr. Schaepman
werd 's morgens door den pastoor een mis
opgedragen voor de zielerust van den groo-
ten staatsman.
Omstreeks half elf had een bijeenkomst
plaats bij het in Augustus j.l. otnhulde mo
nument op den Esch, even builen het dorp.
Onder de aanwezigen waren o. a. de
dekens van Almelo en Oldenzaal, de geeste
lijkheid van de parochie Tubbergen, de rec
tor van het klooster in Ootmarsum, het col
lege van B. en W. van Tubbergen, terwijl
RECLAME.
1333
voor WOL.
ZIJDE.
KUNSTZIJDE,
BABYKLEERTJES.
L<«09^2
vele ingezetenen van de gemeente zich op
het plateau hadden geschaard.
De plechtigheid werd ingeleid door den
burgemeester van Tubbergen, den heer Th.
C. Luyckx, tevens voorzitter van het vroe
gere dr. Schaephan-comité te Tubbergen.
Verder sprak deken J. II. Schollen uil Ol
denzaal, een groot vriend van Schaepman.
UIT NED. OOST-INDIE.
DE UITBARSTING VAN DE KRAKATAU.
De toestand wordt ernstiger.
BATAVIA, 21 Jan. (Aneta). De mijnen-
legger „Krakatau" heeft order gekregen
van Soerabaja naar Tandjong Priok te
gaan, waar het vaartuig gereed gehouden
wordt, voor onmiddellijk gebruik bij een
eventueel© uitbarsting van den Krakatau.
BATAVIA, 22 Jan. (Aneta). De uit
barsting van den Krakatau gaat nog steeds
verder. Er zijn drie punten van eruptie en
Boras worden steenen tot 1200 meter hoog
uitgeworpen. De punten van eruptie nade
ren de oppervlakte van de zee en zullen
weldra boven het water uitsteken. Direct
gevaar voor de omgeving bestaat niet.
EEN BRUTAAL HEERSCHAP.
Tegenwoordig zwerft te Den Haag, meer
speciaal in Duinoord, een brutaal heer
schap rond, die er zijn werk van maakt
om op klaarlichten dag in te breken. Hy
doet als volgt:
Hy belt aan en "doet men open, dan
heeft hy een smoesje. Doet men niet open,
dan slaat hij een ruitje in en komt 2500
binnen. Natuurlijk kan hij dit kunstje alleen
uithalen bij huizen, waar portieken zijn.
Op een dergelijke manier heeft hij zyn
slag geslagen bij den heer J. B., in de
Goudenregenstraat. Bij diens thuiskomst be
merkte de heer B., dat hy behalve f370
ook nog eenige gouden en zilveren voor
werpen miste.
De man moet al in verschillende huizen
op een dergelijke manier hebben ingebro
ken. Men zij dus gewaarschuijdl
RUITENKRASSERS.
Ook te Haarlem zijn thans ruitenkrassers
aan het „werk" geweest In den nacht van
Zaterdag op Zondag werd in de voornaam
ste winkelstraten een zeer groot aantal
winkelruiten bekrast.
Zaterdagavond is te Gouda een ruiten-
krasser in actie geweest, die in de 6tad
een heele sensatie te weeg heelt gebracht.
Tusschen zeven en acht uur heeft dit erger
lijk vandalisme plaats gegrepen en in dit
tijdvak is vrijwel de geheele stad onder
handen genomen. Nauwelijks was de eerste
ontdekking van de bekraste ruiten gedaan
of van alle zijden kwamen bij de politie
aangiften binnen. De ruiten, die het heb
ben moeten ontgelden, zijn vooral de groote
spiegelruiten van de winkels. Zij zijn alle
met een vrij diepe kras gemerkt. Hoeveel
ruiten er beschadigd zijn, is nog met be
kend, maar in elk geval zijn het er zeer
veek
door
K. R. G. BROWNE.
(Copyright Persbureau Vaz Dias, A'dam).
2)
Be controleur fronste de wenkbrouwen.
»,Dat kan wel zijn" merkte hij andermaal
°P. „maar U kan niet ontkennen, dat U eer
ste gereisd hebt. en zonder kaartje-twaalf
shilling zes, en U kan 't aan 't station terug
Vragen"
Billy bloosde weer, keek gejaagd de coupé
rond, en begon met blijkbaren tegenzin in
zakken te» rommelen. Tijdens dit onderzoek
verscheen er echter op zijn onschuldig ge
kat eerst een uitdrukking van verwondering
jhe spoedig overging in ongerustheid, om
tenslotte plaats te maken voor hevige ont-
steltenis. Met een alarmkreet sprong hij op,
^tastte zichzelf in een wild tempo van
°nder tot boven en begon zijn zakken e'en
J0fjr een binnenste buiten te keeren om al-
hun diepste geheimenissen te. doorgron
den Daar deze wanhoopsdaad slechts 7
shilling in zilver. 5 pence in koper en 3 1/2
Pence in postzegels opleverde ging hij weer
en, keek eenitrszins onzeker naar den be
ambte, en legde toen uit:
-Ik hen 't kwijt! Ik had een biljet van
pond, maar 't is weg! Er was een
Ma electrisch geladen pauze na deze
oorden terwijl het koude sceptische oog
den kaartjps potentaat Billy doorboorde.
zoo? merkte hij op". Nou, dan zal ik
1 'erplicht zien
Een plotselinge kreet van het meisje deed
hem zwijgen „Kijk daar is 't" Zij boog vlug
voorover, greep onder de bank en depo
neerde met een triomfantelijk gebaar een
pondsbiljet op Billy's kniën.
„U moet 't verloren hebben toen U in
stapte",
De uitwerking die deze gelukkige ontdek
king op den heer Mariner had, was onmid
dellijk verrassend. Hij sprong op. alsof hij
door een adder gebeten was; zijn mond
stond open. zijn oogen puilden uit en hij
staarde naar het meisje als naar een of
ander ongelooflijk visioen. Vervolgens
wendde hij zijn blik naar het bankbiljet,
waarbij zijn mond nog verder openging.
Tenslotte slikte hij een- of tweemaal en
schraapte zijn keel in een verwoede poging,
om zijn spraak terug te krijgen.
„M-maar-dat-dat-ik-hoe-"
„Twaalf shilling zes" onderbrak de con
troleur ijzig.
„Billy beproefde voor de tweede maal,
uiting te geven aan zijn gedachten en keek
daarbij hulpbehoevend naar het meisje
tegenover hem, maar zij staarde uit het
raampje en hij kon haar blik niet ontmoeten.
Hij aarzelde, zuchtte toen diep en overhan
digde het biljet met duidelijk merkbaren
tegenzin aan zijn vervolger. Deze bekeek het
met een ietwat twijfelenden blik. stopte het
daarna in zijn lasoh, scheurde een strookje
uit zijn ticket-book, gaf dit met eenig zilver
geld aan Billy. vereerde hem met een laat-
slen onmiskenbaren blik van hevig wan
trouwen) en vertrok toen. Zoodra hij zijn
hielen gelicht had, begon Billy resoluut tot
zijn reisgezellin:
„Kijkt U eens, ik wilH
„We zijn er" riep het meisje uit, terwijl zij
vlug op sprong. „Precies op tijd, bij uitzon
dering".
„Jawel, maar ik wou graag...."
„Daag," zei het meisje vroolijk. „Ik hoop,
dat U nog op tijd in Melbourough zult aan
komen."
Zij glimlachte vriendelijk tegen hem,
opende het portier en was reeds op het per
ron. voordat Billy kon beproeven haar tegen
te houden. Hij volgde haar dus haastig, om
nog juist getuige te zijn van haar hartelijke
begroeiing van een welgedanen heer van
middelbaren leeftijd, die zijn arm door de
hare schoof en haar meenam naar den uit
gang; waarop de heer Mariner binnens-
mondsvloekte en gelaten op zijn schreden
terugkeerde.
Vijf minuten later, na zich ervan te heb
ben overtuigd, dat Melborough, hoewel 30
mijlen verwijderd, van zijn standpunt uit
even onbereikbaar was als de Zuidpool, en
dat het zelfs onmogelijk was, binnen drie
uren terug te keeren tot de plaats, waar hij
vandaan gekomen was, stapte Billy het
station uit, verzonken in diep gepeins, over
wat zijn volgende manoeuvre zou zijn. Par-
vis Bay is geen belangrijke badplaats, het
bestaat uit een golf-links, een hotel, een ge
hucht en een paar mijlen zacht, stevig zand.
Den toevalligen bezoeker, die alleen den
tijd tusschen het vertrek van twee treinen
tracht te dooden. biedt het weinig ver
strooiing; en het was Billy dan ook reeds
spoedig duidelijk, dat het eenigsle wat hij
doen kon. was, een wandeling te maken.
Er waren veel dingen om over te denken,
allemaal even onplezierig, en zijn sombere
gedachten namen hem spoedig zoozeer in
beslag, dat hij maar blindelings doorliep,
zonder op de omgeving te letten. Bij gevolg
was hij zeer verrast, toen de weg plotseling
om een zandheuvel boog en hij zich boven
het strand bevond, waar zich eeu onver
wacht schouwspel aan hem voordeed. Onder
hem, op het harde vlakke zand stonden
twee vorstelijke limousines, en daarnaast
twee kleine race-wagens, laag en smal, en
bewaakt door twee mecaniciens in werk
pakken. Een eindje verder stonden twee
oudere heeren in een ernstig gesprek ge
sprek gewikkeld. Een van hen was kort en
vleezig, de ander lang en hoekig; zij keken
gedurig op hun horloges en tuurden van
tijd tot tijd ongerust over het strand
Blij. eenige afleiding gevonden te hebben
keek Billy rond naar een uitkijkpost, van
waar hij rustig alles zou kunnen gadeslaan
wat er gebeuren mocht
Maar op hetzelfde moment klonken er
zachte voetstappen achter hem op het zand;
hij draaile zich om, om.van aangezicht
tot aangezicht met de eenige persoon in de
wereld te slaan, die hij op dat oogenblik
wenschte te ontmoeten.
„01" zei Billy en nam een grooten pas
in haar richting.
„O!" zei het meisje verrast..
„Kijk eens," begon Billy haastig, Ik
wil„hebt U ergens een langen
donkeTen man gezien met een handkoffer?"
vroeg het meisje gejaagd.
„Wal? Neen," antwoordde Billy, wat uit
het veld geslagen. „Waarom?"
„Omdat hij hier moest zijn, en is er niet;
en ik kan hem nergens vinden, en als hij
hier niet is binnen tien minuten, is de heele
zaak naar de maan."
„Welke zaak?"
„Het meisje keek hem ernstig aan als
om zijn betrouwbaarheid te schallen, toe*n
knikte ze voldaan en wees naar een kleine
groep op het strand.
„Die lange man, dat is mijn vader
sir Ralph Hardress Hij is fabrikant van de
Speedwing auto. De dikke daar is Mr. Henry
Brabazon; hij maakt Brabazon-wagens. Ze
zijn al lang doodelijke concurrenten, maar
Mr. Brabazon is niet erg plezierig in den
omgang, dus hadden we weinig met hem
te maken. Maar in den laatsten tijd is hij
lastig geworden, door steeds maar weer
rond te vertellen, dat wij niets presleeren,
en dat zijn nieuwe Brabazon-sport onze
nieuwe Speedwing Six minstens met een
rr.ijl zou slaan, als hij alleen maar de kans
kreeg om het te laten zien.
(Wordt vervolgd)*
