De luchtverbinding Holland-Ned.-Indië.
CAHEN's Magazijn
„De Stad Parijs"
Amsterdam—Batavia.
Zaterdag 28 Januari a.s.
voor goed opgeheven.
In drie Etappes van 24 uur.
68fte Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 19 Januari 1928
Tweede Blad
No. 20813
Naar aanleiding van het bericht, in ons blad van gisteren
opgenomen, stelden wij ons in verbinding met den Heer
Ir. B. GRASÉ, die ons het volgende mededeelde:
SPORT.
Zorgt er tijdig bij te zijn
Alle goederen moeten weg
en worden daarom 40 tot 50%
beneden de waarde verkocht
Heeren
en Jongens-Regenjassen
«SK»
-f- -f- geeft de route aan, die lr. Grasé in 3 etappes wil maken!
AmsterdamBasraAllahabadBatavia, pl.m. 3 X 4000 KM. Voorts zijn nog
aangegeven een route In i etappes: AmsterdamAleppoKarachiRangoon
Batavia en wel met de lijn II en voorts:
de tocht van v d. Hoop;
de tocht van luit. Koppen;
hetgeen technisch mogelijk is (in 2 etappes!).
Nu de 3 motorige verkeersvliegtuigen voor
de Luchtvaart-Maatschappij in Nederlandsch-
Indie besteld zjjn en het tot stand komen
van Burger Luchtverkeer in onze Koloniën
des binnen afzienbaren tijd een feit zal
zijn, is de tijd gekomen het tot stand bren
gen van den verbindingsschakel tusschen
Indië en het Moederland met kracht aan
te pakken.
Moge de behoefle aan een zeer snelle
verbinding met Indië misschien nog niet
algemeen worden gevoeld, de enorme be
langen, welke beide landen binden, zijn er
een waarborg voor, dat deze behoefte in
derdaad bestaat, wanneer het verkeersmid
del er eenmaal is. Aan geen nieuw snel-
vervoer-middel bestaat in den aanvang be
hoefte deze behoefte moet worden gemaakt.
Men vergelijke slechts het spoor- en auto
verkeer.
Dat de luchtverbinding met Indië mogelijk
is, heeft in 1924 Van der Hoop bewezen,
terwijl de vlocht van Koppen op overtuigende
wijze heeft aangetoond met welke reuzen
schreden de Nederlandsche Vliegtuigbouw
in drie jaar tjjds is vooruit gegaan. Toch
is negen dagen voor de reis Amsterdam
Batavia nog veel te lang. De afstand be
draagt hemelsbreed nog geen 11.400 K.M.,
terwijl Amsterdam—Deli nog geen 10.000
Kif. is.
Met een speciaal vliegtuig en een bij
zondere startinrichting zou deze laatste af
stand nu reeds non-stop afgelegd kunnen
worden. Doch dit zou slechts een „Stunt"
zijn en van geen practisch belang; aan-
êezien er in het geheel geen nuttigen last
vervoerd zou kunnen worden.
Id drie étappe's van 24 uur is de ver
binding met Indië thans constructief met
behoorlijke technische veiligheid reeds mo
gelijk, met medenemen van een 40 h 50.000
brieven, waardoor de vluchten zelfs direct
rendabel zouden zijn te maken
Hiervoor is echter noodig, dat het lucht-
AUTOMOBILISME.
DE AUTO-TENTOONSTELLING TE
AMSTERDAM.
De 18e R. A. I. De triomf
van het serieprodnct Een
indrukwekkende expositie.
Morgenmiddag om twee openen de deu-
van het R.A.I -gebouw aan de Ferdi
nand Bolstraat te Amsterdam en van dat
Ogenblik af zal de 18e tentoonstelling van
automobielen, enz. die tot en met Zondag
28 dezer duurt voor het publiek geopend
rijn.
in 1927 hebben wij in ons land geen
^toonstelling van automobielen gehad.
Meerderheid van de leden der vereeni-
riug Rijwiel en Automobiel Industrie had
bloten in dit jaar een tentoonstelling te
verkeer uit het teeken der binnenschip-
perij of kustvaart overgaat in dat der groo-
te vaart, d.w.z, er moeten aan boord on
afhankelijke plaatsbepalingen gedaan wor
den en bestek opgemaakt en voorts des
nacht worden doorgevlogen, m.a.w. er moet
werkelijk aan boord genavigeerd worden,
evenals aan boord van een mailschip.
Tot nu toe was er bij de luchtvaart van
Navigatie in dezen zin geen sprake, hier
aan was ook geen behoefte door de kleine
afstanden welke thans nog worden over
brugd. maar voor groote trajecten van eeni-
ge duizenden K.M. is zuivere navigatie
even onmisbaar als bij de groote scheep
vaart. en hoewel moeilijker, evengoed mo
gelijk.
Wat de vraag vliegtuig of luchtschip voor
het verkeer over lange afstanden betreft,
deze vraag is m.i. niet van direct prac
tisch belang. Ongetwijfeld bieden lucht
schepen theoretische voordeelen, maar de
Êractische. conslructieve moeilijkheden zijn
van een dergelijke grootte, dat dit middel
van vervoer nog in geen afzienbaren tijd
als een veilig openbaar middel van ver
voer kan worden aangemerkt
Het Luchtschip verkeert nog geheel in
het experimenteele stadium en de opinies der
experts op dit gebied loopen nog sterk uit
een. Het luchtschip is een uiterst kwets
baar en onhandelbaar gevaarte en vrij
wel alle na 1919 gebouwde exemplaren
zijn na een paar honderd vlieguren ver
nield, met verlies van bijna tweehonderd
menschenlevens.
Daarbij zijn de kosten zoo exhorbitant
hoog, dat het voor ons land misdadig zou
wezen aan dergelijk geëxperimenteer mee
te doen. Genoeg zegt het cijfer f 18.000
per vlieguur dat men heeft becijferd, dat
de bouw en het onderhoud van luchtsche
pen Engeland na den oorlog heeüÉ gekost.
Wat nu de geschiktheid van het vliegtuig
voor lange afstandsvluehten betreft, wan-
houden en deze R. A. I. is dus de eerste
sinds 192G.
In 1927 meende men dat men beter deed
door eens een jaartje het R.A.I.-gebouw
gesloten te laten. Het zou den handel veel
geld besparen, want éxposeeren kost zeer
veel geld en zoo overwoog men, de auto
was intusschen wel zoo populair geworden
dat men met vertrouwen ook zonder ten
toonstelling het seizoen tegemoet ging.
Hoe dit de heeren bekomen is weten wij
niet door officieele verklaringen of mede-
deélingen doch zeker is dat men nog al
eens veel minder vroolijk gestemde ge
zichten zag van handelaren en importeurs
die met meestal zooveel mogelijk wagens
deelnamen aan de verschillende concour
sen de Carrosserie, enz die toen het
seizoen begonnen was legio werden ge
organiseerd in het vorige jaar. Voorname
lijk in de badplaatsen waarheen men de
clientélo was gevolgd.
neer men de slechte ervaringen met de
Oceaan-vluchten als grondslag neemt, zou
men tot een geheel foute conclusie komen.
De meeste dier machines toch waren één-
motorige- toestellen, welke geheel niet voor
dat doel gebouwd waren. Door zwaar over-
beladen werden bij exceptioneel gunstige
omstandigheden soms goede resultaten be
reikt., maar het behoeft niet te verwonde
ren dat de meeste pogingen op een cata
strofe eindigden.
Deze mislukkingen willen daarom geens
zins zeggen dat het onmogelijk zou zijn
een vliegtuig voor grooten afstand met de
noodige zekerheid te bouwen. Integendeel,
dit is zeer goed mogelijk, maar het kost
gelder moet een grooter type drie-motorig
vliegtuig gebouwd worden dan tot heden
werd geconstrueerd. Volgens het door mij
gemaakte ontwerp moet het mogelijk
zijn met een drie-motorig vliegtuig, dat zoo
noodig ook op twee motoren verder vliegen
kan, over een afstand van 4000 K.M., 500
tot 1500 K G. betalende lading te vervoe
ren. (Afhankelijk van de keus der motoren).
Een belangrijk deel van het benoodigde
bedrag voor den bouw en de verzekering
der machine werden mij reeds toegezegd,
zoodat ik gegronde hoop koester binnen een
jaar te kunnen aantoonen, dat een retonr-
vlucht Amsterdam-Batavia binnen acht da
gen mogelijk is.
Technisch i9 dé vlucht mogelijk en met
den steun van het Comité Vliegtocht Hol
landIndië zal de vlucht dus binnen een
jaar kunnen worden uitgevoerd. Het Comité,
onder de wakkere leiding van Generaal
Snijders, wil zi f steun gaarne verleenen,
doch h^t behoeft daartoe op zijn beurt den
steun van Bet Nederlandsche Volk.
Tot zoover de heer ir. Crasé, die ons
levens nog mededeelde, dat de heer Fokker,
Nog voor 1927 ten einde spoedde hebben
de R.A.I.-leden een o.i. verstandiger be
sluit genomen ora in 1928, en wel zoo
vroeg mogelijk in Januari, de deuren van
het eigen gebouw weer open te stellen en
te Amsterdam een tentoonstelling te hou
den die een zoo goed mogelijk beeld moet
geven van den import van automobielen in
ons land.
Die tentoonstelling, de 18de R.A.I.,- opent
morgenmiddag. En zij geeft inderdaad een
goed beeld van hetgeen er op dit gebied
in ons land, dat bij gebrek aan eigen in
dustrie op den import is aangewezen te
koop is.
Wij hebben reeds eerder gemeld dat op
deze tentoonstelling in het. 10.000 M2 groote
gebouw niet minder dan 82 verschil'ende
automerken te zien zullen zijn. ongere
kend de vrachtwagens en andere bedrijfs
automobielen, van 35 verschillende mer-
die op dit oogenblik In on9 landt vertoeft, z'n
volle sympathie aan 't plan heeft gegeven
en de volkomen medewerking der Fokker
fabrieken waar het toestel zal worden ge
bouwd, heeft toegezegd.
Wanneer nu werkelijk een dergelijke
korte verbinding tusschen on9 land met ons
Oost-Indië tot stand wordt gebracht, aarzelen
wij niet, dit een groot economisch
belang voor ons land te noemen Dat het
economisch belang van een snelle verbin-
dng tusschen moederland en koloniën ook
door andere mogendheden ingezien wordt,
blijkt uit de plannen die dienaangaande in
Engeland de Imperial Air Communication
maakt ten opzichte van de verbinding van
Engeland met Engelsch-Indië en die ook
re<eds het oogenblik van uitvoering naderen,
hoewel daar nog niet een vast plan, als
nu in ons land, is opgemaakt.
Zooals de heer ir. Grasé hierboven zegt
is een belangrijk deel van het benoodigde
bedrag bijeen en met hem deelen wij de
gegronde hóóp, dat 't nog benoodigde geld
bijeen zal komen. Wij herhalen met den
ontwerper „gegronde hoop", daar wij
verwachten dat geheel ons volk in zal zien,
dat het hier niet een waaghalzerij vlucht,
een sportieve vlucht, doch een vlucht van
groot practisch nut betreft, waarvan bij
welslagen zich perspectieven kunnen openen
die voor ons land en voor Indië groote voor
deelen met zich zouden brengen.
Voor den handel zal het toch een niet
onder cijfers te' brengen voordeel geven,
indien met onzen Oost en omgekeerd een
postverbinding van 3 dagen tot stand ge
bracht zou worden
Met kracht wekken wij dan ook een ieder
op een bijdrage te zenden naar het Comité
Vliegtocht HollandIndië, Hofweg 9, den
Haag, welk Comité ook nn wederom dit
plan met zijn volle kracht steunt
ken, die in een nieuwe zaal ter groote van
320 M2. worden tentoongesteld.
Deze cijfers alleen reeds mogen veel
zeggen en zij mogen den lezer tot het be
sef brengen dat de 18de R.A.I. van onge
meen groote beteekenis belooft te worden,
beter zal men begrijpen waarom onze ten
toonstellingen in het algemeen en die staat
geopend te worden in 't bijzonder, zoo be
langrijk zijn, wanneer men weet dat dit
aantal merken noch te Parij® op dan Sa
lon noch te Londen op Olympia bijeen
was. Om van den Brusselschen Salon, die
wat zijn beteekenis als internationale ten
toonstelling betreft niet in de schaduw kan
staan bij onze R A Tniet eens te spreken.
Het kan ook wel eens een voordeel zijn
als een land van een bepaald artikel geen
eigen industrie heeft. Daardoor loopt het
niet de kan9 dat een fabrikaat dat min
der deugdelijk is maar dat, omdat het in-
heemsch product was gekocht werd, po-
RECLAME.
wordt 1111
Haarlemmerstraat hoek Donkersteeg
in Whipcord, Gabardine en Gummi
zijn nog in alle maten voorhanden.
pulair wordt. Men is aangewezen op im-
port, op wat het buitenland levert. En de
handel die dat buitenlandsch fabrikaat te
inlroduceeren heeft past wel op dat wat
hij brengt, Van deugdelijke kwaliteit is.
Om de eenvoudige reden dat de handel er
anders niets aan zou kunnen verdienen.
Daardoor mogen wij ook zeggen dat wij in
Nederland uit de verschillende producee-
rende landen vrijwel het beste krijgen wat
deze leveren en zoo Ijiedt de R.AJ. een bij
uitstek volledig overzicht van het betere
buitenlandsche fabrikaat. Daarom is een
bezoek aan do R.A.I. vooral zoo aantrekt
kelijk.
Men behoeft zich er met te vermoeien
met de bestudeering van fabrikaten die
technische wonderen schijnen maar in de
praktijk van niet de minste geschiktheid
blijken te zijn en men weet dat wat er op
de R.A.I. staat „gangbaar" is. Dat geeft 'n
aangenaam gevoel van zekerheid, van ver-
trouwen jegens het tentoongestelde werk
en jegens de exposanten die het brengen.
Een vertrouwen dat deze zich in den loop
der jaren over het algemeen waardig heb
ben getoond.
Er staat op de R. A. Ineen nog geen
auto zonder wielen of een wagen, die rijden
en ook vliegen kaneen auto. die men
niet behoeft te besturen, of die zonder
brandstof rijden kan.
Wonderen der techniek In dien zin of
wonderen in den zin van nog niet ver
stoorde opzienbarende verbeteringen vindt
men op deze R. A. I. al evenmin. Doch wat
er staat is voor meer dan 90 pCt. in massa,
in serie vervaardigd. Bij duizenden van één
model.
Het serieproduct, dat gezegevierd heeft
over dc producten van den enkelen wagen,
triomfeert ook op de R. A. I. Het triomfeert
en laat den bezoeker zien dat wat bereikt
is in de auto-industrie in de laatste jaren,
de fabricatie van deugdelijke auto's, voor
zien van modern comfort en technisch bijna
volmaakt, tegen billijke, nog steeds dalende
prijzen bereikt is dank zij het perfectionee-
ren van de serieproductie.
Dat toonen Ford, General Motors. Re
nault, Citroen, Peugeot, Morris en Austin in
het groot en de overige fabrikanten bewij
zen het eveneens.^
Zoo vormt deze R. A. I.. die de glorie van
de auto verkondigt, meer dan iels anders
een bewijs voor den triomf van het serie
fabrikaat,
AUTO-LEVEN.
Ter gelegenheid van de R. A. I. zal hot
tijdschrift .Auto-Leven" drie speciale num
mers uitgegeven. waarvan het eerste thans
is verschenen. Het is een lijvig nummer, dat
e'en interessanten inhoud heeft en met vele
advertentie-pagina's in kleurendruk is ver
lucht.
OLYMPISCH NIEUWS.
DE WINTERSPELEN TE ST. MORITZ.
Ofschoon de verschillende landen nog tot
a.s. Zaterdag den tijd hebben om de namen
te vermelden van hen, die in de Olympische
spelen te St. Morilz voor hen zullen uitko
men, heeft het Zwitsersche Olympisch co
mité reeds de meeste opgaven ontvangen.
Voor de hardrijderijwedstrijden op schaat
sen, welk nummer in Nederland zeker wel
de meeste belangstelling zal trekken, zijn
tot dusver de volgende rijders van tien lan
den officieel aangemeld:
Canada: Corman, Robinson: Duilschbnd:
Jungblutt, Mayke-, Engeland: Stewart, Horn
en Dix; Estland: Mitt, Burmeister; Finland:
Thunberg. Skutnabb, Blomquist, Backmann,
Friman, Ovaska; Hongarije: Etvos; Letland:
Rumba; Noorwegen: Eyersen, Ballangrud,
R. Larson, Oscar Olssen, Carlsen, Harold
Ström, Mjcnde en nog drie andere minder
bekende rijders; Oostenrijk: Polacsen, Mo-
ser, Riedl en.de Zweden Andersen en Almnr
De namen der rijders van Amerika,
Frankrijk, Italië en Nederland ontbreken op
het oogenblik nog, doch worden ieder
oogenblik verwacht. Ofschoon ieder land
slechts met vier rijders per nummer mag
uitkomen, hebben Finland en Noorwegen
toch veel meer dan vier rijders aangemeld,
omdat in ieder nummer verschillende rij
ders voor een land mogen starten. Zoo zul
len dus Finland en Noorwegen over de 500
en 1500 M. specialisten voor den korten
afstand lalen uitkomen, terwijl over de 5000
en 10 000 M. de beste rijders voor den lan
gen afstand zullen starten. De strijd'tus
schen Finland en Noorwegen om de over
winning op de Olympische winterspelen zal
r-r-^Mg te Chamorilx weer prachtig worden*
