Tïïr. Qdamas is gestart
688>e Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 14 Januari 1928
Derde Blad No. 20809
Buiten!. Weekoverzicnt.
Londensch Aanteekenboek.
Het Gedachtenis Feest van
de H. Genoveva.
Het kabinet Poincaré over
winnaar Russische ver
banningen Verkiezingen
Arbeidsvrede Nota-
wisseling.
Het kabinet Poincaré heeft den zwaar-
sten aanval tijdens zijn bestaan te doorstaan
gehad. En dit op een betrekkelijk onder
geschikt punt. Men zal zich herinneren noe
een vijftal communistische Kamerleden, w.o.
ook de leider Cachin, wegens opruiing etc.
tot gevangenisstraffen is veroordeeld, maar
op verzoek der Kamer tijdens de behande
ling der begrooting op vrije voeten gesteld.
Toen de Kamer op reces ging, hebben deze
vjjf communisten zich niet weer aangemeld,
hebben zich daarentegen schuil gehouden.
Zelfs verluidde op het sovjet-gezantschap,
doch dit ljjkt ons niet erg waarschijnlijk,
waar de Rakofski-affaire nog zoo kort is
geleden. Intusschen is wel vastgesteld, dat
dit schuilevinkje spelen is geschied op last
van Moskou, dat blijkbaar heil zag in deze
tactiek. Maar hoe het zij, toen de Kamer
haar bezigheden hervatte, kwam er van
links opnieuw aandrang, om deze vijf com
munisten gelegenheid te geven, aan de zit
tingen deel te nemen. Dit keer heeft de
regeenng-Poincaré zich echter met hand
en tand verzet et pour cause. Zg stelde
de kwestie van vertrouwen en bleef mees
ter van het terrein. Het verzoek is door
de Kamer gewezen van de hand. Wilde
do regeering zich niet in een hoek laten
drukken, wat bleef haar anders over? Een
regeering, die orde en wet niet meer kan
toepassen, heeft haar bestaanrecbt verloren.
Deze vjjf communisten hebben zich ver
grepen aan orde en wet, dus Voor de
radicalen was het evenwel een zeer moeiiijk
geval, daar ook de z.g. prerogatieven der
Kamer op het spel stonden en daarmee
laat de Kamer nooit sollen. De partij is
in drieën uiteen gevallen. Eén deel heeft
voor de regeering gestemd, een ander deel
tegen, terwijl het derde deel blanco zijn
stem afgaf. Voor de radicale party is dit
een zware tegenvaller, deze demonstratie
van met-eenheid. Vooral met verkiezingen
in 't zicht. Edoch, de verantwoordelijkheid
om de regeering te doen vallen, was zwaar....
Door deze overwinning lijkt het, alsof
de regeering Poincaré zich tot de ver
kiezingen veilig heeft gesteld, maar vol
ledige zekerheid heeft men nooit in Frank
rijk, met verkiezingen voor den boeg.
Inmiddels zgn twee communisten, w. o.
Cachin, die in de Kamer verschenen, gevat
en weer in de gevangenis gevoerd. Drie
rijn er nog zoek!
In het land der communisten ziet men
nog eens weer de waarheid van een oud
gezegde: l'histoire se repète! Daar worden
Trotzti, Zinovjef, Kamenef, Eadek en nog
zooveel andere communisten, wier nameu
historisch verbonden zijn aan het welsiagen
van den grooten staatsgreep, die Rusland
in de macht der sovjets oracht, naar Siberië
in verbanning gevoerd. Wel is het gezag
in Rusland veranderd, maar de wjjze van
optreden is gelijk aan die van het tsarisme.
Zeil» is nog üe vraag, of de straffende hand
der sovjets nog niet zwaarder drukt.
Dit nog onverwacht optreden van dictator
Staiin kan op twee gronden zgn gebaseerd:
le. zekerheid, dat de tegenstanders onge
straft onschadelgk kunnen worden gemaakt,
2e. vrees, dat Dg niet direct doorpakken
de oppositie gevaarlgk zou kunnen ti.gKen.
Vooi zoover van hieruit te beoordeelen is,
is het tweede het meest waarsengnigke.
Waarom zgn anders de verkiezingen tot vol
gend jaar uitgesteld en wordt de tegen
stelling tusschen boeren en ïndustne-aiuei-
ders niet steeds 6terker'! Of zelfs door
deze verbanning, den meesten uit dea tsaren
tijd proefondervindelijk bekend, de strgd
evenwel geheel is geëindigd 't Een op bioed
gevestigde macht eischt bloed om staan
le blgven, tot zg zeif in bloed vergaat....
Uitstel der verkiezingen is voor Europa
aan de orde van den dag. Althans de vraag
wanneer deze gehouden zul.en worden en
ef niet zal worden gerekt. Duitsch.and en
Frankrgk hebben nog geen datums aange
wezen. Voor eerstgenoemde wint de kans,
dat bet najaar wordt. En zal in Enge.aud
de regeering het volk ook nog nooren,
gtlel op het koortsachtig zich gereed ma
ken van al.e partgen voor den strgdDank
zg verdeeldheid in de conservatieve ge.e-
deren is voor Baldwin weer een tusscben-
tgdsche verkiezing verloren gegaan. Voor
juichen heeft Labour echter ook geen reden,
daar het steminenaantal bleef beneden het
totaal op beide conservatieve candidaten uit
gebracht.
Een zeer verheugend verschgnsel is in
Engeland, dat de twee groote partgen in
de economische vraagstukken, werkgevers
en werknemers, met elkaar aan de groene
tafei hebben p.aats genomen tot onderlinge
besprekingen. Eerst we.iswaar van gemeen-
scbappelgke belangen, waarbg de tegen
stellingen niet worden aangeroerd, maar
niettemin is dit een reden tot blijdschap.
Alleen zoo leeren beide partgen, die eikaar
met kunnen missen, elkaar begrgpen. Na
tuurlijk staat Cook vijandig tegenover deze
pogingen, om elkaar te vinden, maar hij
staat alleen
In het belang van den arbeidsvrede ver
dienen deze besprekingen niet dan alle
succes.
Eindigen willen we heden nog even met
even aandacht te schenken aan den loop van
zake. van Amerika's vredesvoorstellen, ge-
oaan als antwoord op Frankrgk's aanbod
om een tweezijdig verdrag te sluiten. Up-
tr.euw zgn eenige nota's gewisseld, doch
gewijzigd is er niets. Frankrgk blijft een
tweezijdig verdrag wenschen, waarnaast dan
een meervoudig gezet zou kunuen wordo,
Amerika wil alleen het laatste. Frankrgk
wil alleen den aanvalsoorlog in den ban doen,
Amerika al.en oorlog, behalve voor zoover
het zelf voor zich zelf uitzonderingen maakt
eumma summarum: men is nog even ver
of beter even weinig ver.
De overstroommgsn.
5 Januari 1928.
Volgens een losse schatting hebben de
sneeuw en de op den dooi volgende over
stroomingen een bedrag van tien milüoen
pond sterling schade berokkend aan han
dels- en transportbedrijven. Het is ditmaal
heel erg geweest, vooral in Zuid-Engeland,
waar de meeste sneeuw en regen zijn ge
vallen. Er is nauwelijks een huis in
het 1 heemsdal boven Londen dat niet on
der water heeft gestaan. Dagen lang kon
men geen krant opnemen of het oog viel
op plaatjes van onder wrater geloopen
woongebied. De paarden stonden in de
straten tot den buik toe in het water De
melkboer, de bakker, de slager kwamen
per boot en bezorgden hun waar door slaap
kamerramen op eerste verdiepingen, waar
de huisgezinnen heen waren gejaagd door
het indringende water. De loop der rivie
ren was vaak niet te zien, daar ze kilo
meters ver buiten hun oevers waren ge
treden. In het bedrag, hierboven genoemd,
zijn de schadeposten van particulieren,
boeren en tuiniers en anderen wier on
roerend goed was ondergeloopen, niet be
grepen. Merkwaardig was dat de men-
schen den vloed met bijna Oostersch fata
lisme hebben tegemoet gezien, zonder te
beproeven te redden wat er eventueel te
redden viel. Ook bleek nu hoe achteloos
de bouwers van nieuwe woonbuurten te
werk waren gegaan in de keuze van den
bouwgrond, een fout waaraan zelfs het
bestuur van Londen zich had schuldig ge
maakt. Ofschoon jarenlange ervaring heeft
geleerd dat zeker gebied om en bij den
Theems elk jaar gevaar loopt door over-
slrooming te worden geteisterd, heeft men
zich toch niet ontzien daar reeksen nieuwe
huizen te bouwen, die nu hevig van het
water hebben geleden.
De schade der spoorwegen alleen wordt
op vijf millioen pond sterling geschat. De
twee maatschappijen, die het Zuidelijk deel
van Engeland bedienen, hebben 't zwaarst
te lijden gehad. Haar verliezen zijn ver
oorzaakt door: extra werk om de lijnen
vrij te maken; vertraging en opschorting
van diensten; vermindering van reizigers-
en goederenverkeer; stilstand van de dien
sten over Het Kanaal, bijna een week
lang; en schade aan den spoorweg
Voor de transportdiensten, die van den
openbaren weg gebruik maken moet de
schade weinig kleiner zijn geweest. Ver
scheidene hoofd- en zijwegen bleken on
begaanbaar en zijn dit op het oogenblik
nog. Wanneer de natuur zich extra in
spant zooals ditmaal hier het geval is ge
weest dan schiet menschelijk vernuft nog
al eens tekort. Men hoort* bier nu echter
het verwijt dat het menschelijk vernuft
Weinig doet om het kwaad van overstroo
mingen als deze te bestrijden. De regeering
heeft zich nimmer ingelaten met plannon
voor waterwerken die althans gedeeltelijk
nan overtollig water een onschadelijken
weg kunnen geven. En geen van de re-
geeringspartijen of politici met uitzon
dering van den veelzijdigen Lloyd George,
die wel eens plannen voor den strijd tegen
overstrooming heeft uitgebroed heeft
zich ooit met dit vraagstuk ingelaten.
Voor de ontwikkeling van de vliegboot.
De luchtvaarldeskundigen in Engeland
hebben steeds een groote voorliefde gehad
van de vliegboot, die voor het Britsche
rijk van hoog belang wordt geacht,, in ver
band met de geographische samenstelling
van het rijk De Britten hebben een toe
komstdroom waarin machtige vliegbooten
voor koopvaardij de zeeën overbruggen tus
schen het Moederland en de Dominions,
terwijl luchtkruisers van gelijksoortige ma
kelij de routes beschermen. Het be-
vreemt dan ook niet te hooren, dat men
er steeds bezig is met ingenieuse midde
len het type vliegboot te verbeteren. Proe
ven die grooten invloed zullen hebben op
de ontwikkeling van de groote vliegsche-
pen der toekomst worden thans gedaan in
een luchtvaartlaboratorium te Rochester.
Daar is een waterbak van eenige honder
den meters lang vervaardigd, waarin men
miniatuur-rompen voor vliegbooten op wa
terweerstand beproeft, opdat men tenslotte
den voor den romp meest geschiklen vorm
zal vinden. Photographie komt het onder
zoek te hulp. De bootrompen zijn met een
verticaal staafje bevestigd aan een elec-
trisch wagentje dat den bak in de breedte
overspant en dat op rails loopt, aan weers
kanten van den waterbak gelegd. Wan
neer de miniatuur-boot het water door
klieft worden er photo's van gemaakt op
dat men de vormen der golven, die wor
den gewekt kan besludeeren. Bovendien
registreéren fijne electrische instrumenten
de spanningen die de romp in het water
doorslaat. Op deze manier kan men bij
benadering uitvinden hoe een vliegboot
zich onder zekere voorwaarden in het wa
ter, bij afvaart en neerkomst, zal gedragen
De rompen zijn nauwkeurig gemaakt van
mahoniehout. Naar verkiezing kan het wa
ter in den bak stil en roerig worden ge
maakt-
De opvoeders beraadslagen.
De schoolmeesters in Engeland gebrui
ken altijd hun kerstvacantie voor congres
sen. Aangezien de pers van die congres
sen ernstig notitie neemt, wordt dus het
Engeisch publiek in de eerste weken van
elk jaar overvoerd met opvoedkundige theo-
riën en beschouwingen over geest en zie'
van het moderne kind Een kleine bloem
lezing van uitspraken, die ik laat volgen
kan een denkbepld geven van wat daar
in de groote en kleine schoolwereld van
Briltanje woelt. In een congres van den
bond van hulp onderwijzers, te Birming
ham gehouden, heeft een universiteitsnian
van paedagogische vermaardheid de vraag
gesteld of de nieuwe levensomstandigheden
en dc afleiding, door moderne uilvindingen
RECLAME.
776
Hij s'.aat straks elk record..
ADAMAS, tegenwoordig de fijn
ste en mildste Egyptische sigaret
10 stuks 15 Cts. 20 stuks 30 Cis.
Met 1 coupon Met 2 coupons
1:k
gebracht, slechten invloed hebben gehad
op de jeugd van dezen tijd. Zijn antwoord
klonk bevestigend. Zijn ervaring was dat
kinderen het geduld missen zich in te
spannen voor de oplossing der vraagstuk
ken en van meening schijnen te zijn dat
mechanische hulpmiddelen de moeilijkheden
van het leven zullen oplossen. Hij had
meer in het bijzonder de rijpere jeugd op
het oog en hij vond dat dit tijdperk, hoe
wonderbaarlijk het ook in menig opzicht
was allerminst geschikt was om
het denken der jonge menschheid te ver
diepen. Een jong versland was geneigd in
een wereld, waarin zoo grenzeloos veel
om aandacht vroeg en te weten viel. niet
het beste te kiezen maar het gemakkelijk
ste. Hij achtte zijn landgenoolen bekwaam,
maar „infernaal lui". Als elk jaar stond
het congres van de onderwijzeressen weer
in het teeken van de tegenstelling man
vrouw. Een congres van hoofdonderwijzers
had een paar dagen tevoren een resolutie
aangenomen waarin werd verklaard, dat
het noch wenschelijk noch noodig was dat
examens voor jongens en meisjes inden-
tie waren. De vrouwelijke collega's tee
kenden protest aan tegen deze uitspraak,
waarin zij verstandelijke minderwaardig
heid van het zwakke geslacht uitgedrukt
meenden te zien. De vrouwen waren het
er over eens dat meisjes dezelfde intellec-
tueele proeven konden doorstaan als hun
broeders. Zij vonden dat er geen verschil
bestond tusschen de verstandelijke vermo
gens van jongens eri meisjes, mannen en
vrouwen. Een bitter gestemde onderwijze
res zeide dat de vrouwen tot de verdruk
ten der wereld behoorden, dat zij niet haar
vol aandeel hadden in het bestuur van het
land en de functies van de samenleving.
En het congres veroordeelde eenstemmig
de ongelijkheid in salarissen tusschen man
nelijke en vrouwelijke onderwijskrachten
In alweer een andere vergadering kwam
de voeding der dure kostscholen ter sprake
Indien waar is wat de onderwijsheeren
over dat onderwerp hadden te vertellen
dan is de voeding der kostschooljongens
siechter dan die der bedeelden in het arm
huis. Margarine vervangt er boter. En
melk wordt ,,er hevig aangelengd". „Een
soldaat", zeide een der spreker.- „wordt
veel beter gevoed dan een kostschool
jongen". In dit verband mag worden
gewezen op een merkwaardige instelling
op alle particuliere scholen in Engeland,
zoowel op die voor elementaire als op die
voor gevorderd onderwijs. Dat is de „tuck
shop", een buffet of winkel in het school
gebouw waar de jongens zich voor goed
geld allelei levensmiddelen en soep kun
nen aanschaffen. Soms wordt een „tuck
shop" verpacht aan een handelaar. Soms
wordt hij geëxploiteerd door de school of
het hoofd. In die „tuck shops" kunnen de
jongen de leegten in hun magen vullen
die het officieele voedsel ongevuld heeft
gelalen. En dat terwijl het schoolgeld der
„public shools" van 150 tot 300 p. st per
jaar bedraagt. Een andere prikkel om op
voedsel te bezuinigen is dat van de hoof
den der „huizen" (de „huizen" zijn wo
ningen van leerkrachten, waar jongens
kost en inwoning hebben") wordt verwacht,
dat zij financieel onafhankelijk maken uit
de winst op de exploitatie van die „hui
zen". Tegen deze instellingen is de
laatste dagen op de opvoedkundige con
gressen ook hevig gefulmineerd. Maar dat
wordt elk jaar gedaan.,., zonder dat de
toestand verandert. Oude gebruiken laten
zich hier niet gauw uilroeien.
Elk jaar, negen dagen lang, van 3 tot
13 Januari, viert Parijs op plechtige wijze
het gedachtenisfeest van de H. Genoveva,
haar schutspatrones. Dat feest is in hoofd
zaak een godsdienstig feest, maar de uiter
lijke kant ervan is zoo schilderachtig en
karakteristiek, dat ook honderden en dui
zenden niet-geloovigen er heen stroomen.
Den vreemdelingen is het vrijwel onbekend
gehleven jammer genoeg voor hen. Waar
schijnlijk komt dat, doordat ze niet weten
van welke beleekenis Genoveva eens voor
de Parijzenaars is geweest, wat de stad
eens, in heel oude tijden, san haar te dan
ken had Al zal toch ieder Parijs-bezoekend
vreemdeling wel het prachtige schilder
werk van Puvis de Chavannes in hel Pan
théon hebben gezien, dat verschillende too-
neelen uit het leven van de II. Genoveva
voorstelt.
Laat ik dus, voor ik u over het feest ver
tellen ga, eerst iets over het leven van Pa
rijs' beschermheilige mededeelen, zooals dat
ons bekend is geworden door de geschiede
nis en de overleveringen.
Genoveva wks een boerenmeisje, uit Nan-
terre afkomstig, waar ze geboren werd tn
het jaar 420. Als kind reeds was ze ernstig
van aard, godsdienstig, gehoorzaam, hulp
vaardig en zeer verstandig voor haar leef
tijd. Toen ze eens ze was toen 10 jaar
oud bezig was op het veld de kudden
van haar vader le hoeden, kwam daar langs
rijden St. Germain, de bisschop van Auxerre
die door den Paus uitgezonden was om het
christendom te gaan prediken in Groot-
Bretagne. De bisschop zag het jonge kind
met haar vrome, ernstige gezichtje. Hij
steeg af van zijn paard en ging naar haar
toe, praatte met haar over haar leven, haar
werk, haar vader, haar godsdienstige ge
voelens, en bij het afscheid nemen hing hij
haar een koperen medaille met een kruis
erop om den hals, en zei tegen haar, dat ze
nooit in haar leven eenig Ander sieraad
moest willen dragen. Vaderlijk legde hij zijn
hand op haar hoofdje. „Beloof je dat, Geno
veva?" Genoveva beloofde. En vanaf het
oogenblik van die wonderlijke ontmoeting
voelde Genoveva zich een aan God gewijde,
en wist ze, dat ze een groote taak in het
leven zou hebben te vervullen.
Na den dood van haar vader ze was
toen reeds volwassen ging Genoveva in
Parijs wonen, waar haar leven lang niet
gemakkelijk was. Hoewel ze een leven van
louter zelf-opoffering en liefdadigheid leidde
werd ze van alle kanten aangevallen door
laster en kwaadsprekerij. Maar gelukkig
kwam in die dagen bisschop St. Germain
weer uit Groot-Bretagne terug, waarna hij
eenigen lijd in Parijs bleef toeven, en daar
koos hij onmiddellijk open partij tegen de
lastertongen, die toen ook weldra zwegen.
En ieder erkende Genoveva'e vromen en
reinen levenswandel.
In het jaar 451 werd de stad bedreigd
door den geduchten veldheer Atlila en zijn
zoozeer gevreesde Hunnenhorden. Groot
was de angst en verslagenheid der Parijze
naars. Het volk, dat niet anders dacht dan
door den ruwen, wreeden veldheer vernie
tigd te zullen worden, was de wanhoop
nabij. Toen voelde Genoveva, dat het haar
roeping was uilkomst te brengen in dezen
nood. Door haar krachtig geloof, haar vast
vertrouwen, wist ze de angstige bewoners
weer op te halen uit hun benauwdheid en
druk, en ze op te wekken tot gebed en
kalmte. Ze stelde hen gerust en voorzegde
hun, dat de stad gespaard zou blijven. Er
ging zoo n kracht van haar persoonlijkheid
uit. dat inderdaad rust en orde weder
keerden. En het geschiedde zooals zij ge
profeteerd had; de stad bleef gespaard,
Atlila ontzag Parijs.
Vanaf dat oogbnblik werd Genoveva voor
de Parijzenaars het voorwerp van een diepe,
öprechte vereering. Genoveva bleef echter
eenvoudig en bescheiden. Ze ging zich nu
geheel aan het heil van de stad wijden, die
zij gesteund had in zoo moeilijken tijd en
die haar lief was geworden. Zij wijdde zich
aan het verzorgen en verplegen van kran-
ken en ongelukkigen niet alleen, maar ook
op het bestuur der stad heeft zij haar heele
leven een krachligen, weldadigen invloed
uitgeoefend. Zóóveel waarde hechtte men
aan haar meeningen en inzichten, dat zelfs
koning Ghilperic en koning Clovis en ko
ningin C'otilde meermalen bij haar om raad
en hulp kwamen. En zelfs is het gedeelte
lijk door hóór invloed geweest dat de hui-
densche Clovis zich tot het christendom be
keerde.
Ze stierf toen ze twee en negentig jaar
oud was, omringd door Parijzenaars uit alle
rangen en standen; moeders hieven haar
kinderen omhoog, opdat die een laatsten
blik zouden mogen deelachtig worden van
de zoozeer vereerde vrome weldoenster der
stad en haar bevolking.
Haar stoffelijk overschot werd bijgezet in
een steenen graf in de kerk Saint-Pierre et
Saint-Paul, die gebouwd was op het hoogste
punt der linker Seine-oever (60 M.). dat nu
nog steeds de berg der H. Genoveva heet,
daar waar tegenwoordig het Panthéon staat.
Daarna werden haar overblijfselen in een
relikwie-schrijn gesloten, een juweel van
goud en edelsteenen van onmetelijke waarde
die in dezelfde kerk bewaard bleef, en die
elk jaar door talrijke pelgrims bezocht werd.
De kerk Saint-Pierre et Saint-Paul ver
viel, werd afgebroken en de prachtige reli
kwie schrijn onderging in den Revolutietijd,
in 1793, hetzelfde lot van bijna alle andere
relikwie-schrijnen en kerk-sieraden: zo
werd eenvoudig door de Rijks-munt omge
smolten tot een klomp goud. De relikwieën,
die ze bevatte, werden verbrand. Alleen en
kele beenderen der heilige hebben hanr ver
eerders nog kunnen redden. Die werden in
een nieuwe relikwie-schrijn geplaatst, van
verguld koper, zeldzaam mooi kunstsmeed
werk ook, maar toch niet te vergelijken met
den oorspronkelijken schrijn-, en daarin
werden ze, te zamen met de steenen zerk
van haar graf, geplaatst in de kerk St.
Etienne-du-Mont, die dicht achter de plaats
van de vroegere Saint-Pierre et Saint-Paul
slaat, dus nu dicht achter het Panthéon.
En d&Arheen hebben zich nu ook de pel
grims-tochten verplaatst, die trouw elk jaar
in het begin van Januari nog plaats vinden,
en die genoemd worden de „neuvaine de
Sainte-Geneviève" naar de negen (neuf)
dagen die ze duren.
Dan krijgt de place du Panthéon plotse
ling een geheel bijzonder aanzien. Vanaf
het Panthéon tot aan de kerk St. Etienne-
du-Mont staat er dan een lange rij kraampjes
kermiskraampjes, zooals er in deze da
gen nu ook overal langs de boulevards
slaan ter eere van de kerst- en nieuwjaars
feesten nog, maar geheel verschillend van
inhoud.
Want in die Genoveva-kraampjes worden
niet ander9 dan godsdienstige voorwerpen
verkocht, alle mogelijke „souvenirs" aan de
gevierde heilige; rozenkransen, wijwaler-
bakjes, medailles, alles versierd met een
beeltenis van de H. Genoveva. Alle moge
lijke soorten lijstjes met haar portret er in
of een afbeelding van haar relikwie-schrijn;
beeldjes van de heilige; reproducties van
het voornoemde schilderwerk van Puvis de
Chavannes met de verschillende gebeurte
nissen uit haar leven: het moment, waarop
de bisschop met een vaderlijk gebaar het
voorhoofd van het jonge kind beroert; Ge
noveva op lateren leeftijd, als een edele,
oude vrouw, die in een wit gewaad gehuld
boven op een hoog terras de wacht houdt
over de slapende stad; een reproductie van
een fresco van Gros, die voorstelt de Ver
heerlijking van de H. Genoveva, waar ze
omringd is door de beroemdste koningen van
Frankrijk. Hier en daar ziet men in de
kraampjes een enkel voorwerp van werke
lijke kunstwaarde: een prent uit de 18de
eeuw, een paar fijne etsen, die wonderlijk
afsteken tusschen al die eenvoudige platen
in kleurendruk.
Vanaf den vroegen morgen voor de eerste
mis tot 's avonds voor het Angelus kleppen
en luiden de klokken, en een onafgebroken
menigte stroomt maar steeds toe. Die me
nigte op zichzelf is zoo schilderachtig onge
woon voor Parijs, dat men nauwelijks zich
voorstellen kan midden in een wereldstad te
zijn, men zou zich eerder kunnen wanen op
een Brelonsch kerk-feest; want een groot,
een heel groot deel van die menigte wordt
gevormd door religieuses van alle mogelijke
orden; die met haar witte kappen doen den
ken aan Bretonsche visschers-vrouwen met
haar mutsen op. zooals die zich afteekenen
kunnen tegen de oude steenen van de een
of andere matrozen-kapel. Geheele scho
len kinderen stroomen mee toe, onder lei
ding van zusters en priesters. En dan al
de andere Parijzenaars en Parijzenaarstcrs
nog! De kerk kan lang niet allen bevat
ten. Menigten staan voor de deuren te wach<
ten, geduldig, tot ook hun beurt van binnen
treden komt. Anderen blijven toeven bij de
kraampjes.
In de kerk St. Etienne-du-Mont zelf, met
naar slanke, hoogopgaande zuilen, haar
prachtige midden-galerij, haar gekleurde
ramen uit de 16de en 17de eeuw (een be
zoek aan die kerk is op zichzelf al een ge
not!) daar bevindt zich rechts van het al
taar. met zijn uit het lonker opglanzend
goud. de kapel der H. Genoveva, waarin de
relikwie-schrijn staat te midden van hon
derden en honderden brandende kaarsen,
die van verre een indruk maken van levend,
vloeibaar, bewegend goud. En daarlangs
trekt de dichte stoet pelgrims voort, duizen
den en duizenden Parijzenaars, daar knie
len ze, daar bidden ze, al die verschillende
zielen, al die verschillende persoonlijkheden
al die verschillende levens, in bliide of in
droevige stemming, geloovigen en twijfelen
den, armen en rijken, jongen en oudpn,
moedeloozen en hoopvollen.en alle
rnaar, allemaal komen ze met beden om
hulp en raad. of met dankzegging, naar de
II. Genoveva, hun schutpatrones, hun be
schermheilige precies zooals toen ze nu
meer dan 1500 jaar geleden reeds waakte
en zorgde over haar goede stad en haar
geliefde Parijzenaars.
De stroom vloeit voort, vloeit voort
M. DE ROVANNO.
Parijs, Jan. 1928.
