68"e JAARGANG
VRfJ">AG 13 JANUARI 1928
No. 20808
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
MUZIEK.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentien uit Leidep en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentifn 35 Cts per regel Kleine Advertentien uitsluitend
bij vooruitbetaling WoensdagF en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewiisnummer 6 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f 2.35. per week 0 18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „018
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
DE NIEUWE SECRETARIS VAN
CURATOREN.
MR. P. J. IDENBURG.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot secretaris
van curatoren der Rijksuniversiteit alhier,
mr. P. J. Idenburg, secretaris van burge
meester de Vlugt te Amsterdam en van bet
Curatorium der universiteit aldaar.
EERSTE LUSTRUM VAN DEN RING
LEIDEN EN OMSTR. VAN CHRIST.
ZANGVEREENIGINGEN.
In gebouw Nathanaël in de Moriaansteeg
heeft men gisteren in een bijeenkomst van
de besturen en afgevaardigden der bjj den
Kring aangesloten vereenigingen op fees
telijke wijze bet eerste lustrum van den
King herdacht.
Nadat het Ringbestuur, in auto's gehaald,
door de feestcommissie was binnengeleid,
zongen de aanwezigen Psalm 146 vs. 1,
waarna de voorzitter van de feestcommissie,
de heer H. C. Admiraal, in gebed voorging.
Spr. nam vervolgens bet woord tot bet
uitspreken van een feestrede. Hg deelde
mede, dat van het Bondsbestuur en van
de vereenigingen „Concordia", te Noord-
wijkerhout, en „Zingt den Heer", te Lisse,
bericht van verhindering was ingekomen.
Spr. meende, dat er reden tot juichen was
na deze eerste vijf jaren. Hg constateerde
met blijdschap, dat de Heere altoos bg
den Ring was geweest. Spr. hoopte, dat
de vereenigingen veel zonden kunnen doen
a de toekomst tegen ongeloof en afvallig
heid en hij hoopte, dat de roeping zou
worden: Evangelisatie door het Lie£ Spr.
eindigde met te zeggen, dat het eerste
rapport goed was geweest. Hg wekte op
om verder te gaan onder het motto: „Soli
Deo Gloria".
Daarna bracht spr. hulde aan het be
stuur, dat hg ook voor de komende periode
bet volle vertrouwen toezegde.
Spr. verzocht daarop het 1ste en 2de
eouplet van het Bondslied aan te heffen,
aan welk verzoek gaarne door de vele
aanwezigen werd voldaan.
De Ring-voorzitter antwoordde op de
woorden van den voorzitter van de feest
commissie, dankte voor de ontvangst en de
bloemen en gaf vervolgens een overzicht
van het ontstaan en de geschiedenis van
den Ring.
Spr. ging verder na wat het Ringbestuur
in de beginnende nieuwe periode te doen
staat, hg richtte rich tot de directeuren
en besloot met den wensch, dat God alle
vrienden en vriendinnen van den Ring nog
lange jaren zal willen sparen.
Daarna werden de afgevaardigden der
vereenigingen in de gelegenheid gesteld hun
gelukwenschen aan te bieden, waarna namens
de directeuren nog het woord werd gevoerd
door den heer D. van Wouw.
De Chr. Reciteerclub „U.V.K." heeft ge
durende den verderen avond de aanwezigen
kostelijk vermaakt met voordrachten, samen
spraken enz. Zoodoende was het reeds vrij
laat toen deze geslaagde bijeenkomst op
de gebruikelijke wijze werd gesloten.
NED. CHRISTENVROUWENBOND.
„Het land der Middernachtszon".
„Als 't buiten woedt, is 't binnen goed",
zou men kunnen toepaBsen op de gister
avond door de afd. Leiden van den Ned.
Christenvrouwenbond in het Nutsgebouw
belegde vergadering waarin onze stadge
noot dr. J. G. van Es een met lichtbeelden
verduidelijkte lez:ng hield de spr.
noemde het zelf bescheidenlijk praatjes bij
plaatjes over bovenstaand onderwerp.
Buiten gierde de gure wind en de koude
regen striemde de ramen van het Nutsge
bouw, doch de vele bezoekers, voor het
meerendeel dames, die zich spijt het on
gunstig weder naar de heerlijk verwarmde
groote zaal van het Nutsgebouw hadden
begeven, genoten nu dubbei.
De presidente, mevrouw Riemens, die de
aanwezigen verzocht te beginnen met het
zingen van Psalm 95 2 droeg daarna de
leiding der veigadenng over aan haar
echtgenoot, dr J Riemens, die na het ein
digen van den zang, voorging in gebed,
om daarna namens den Chr Vrouwenbond
ar. Van Es in de eerste plaats te verwei
komen en hem er vooi te danken dat nij
bij zijn drukke werkzaamheden zich nog
bereid had verklaard iets te vertellen van
het land der middernachtszon, dat hij uit
eigen ervaring had loeren kennen.
Met een woord van dank aan de aanwe-
zgien voor hun belangstelling, opende hij
vervolgens de bijeenkomst en gaf net
woord aan den spreker die aanving met op
te merken dat hij verledeD zomer een
wensch van zijn hart had vervuld gezien
door een rois naar het Scandinavisch
schiereiland welke hij met eenige anderen
had gemaakt. Daarbij had hij tal van kiek
jes gemaakt van plekjes die hem bijzon
der hadden getroffen, en verder door hem
er aangetroffen piaten en teekeningen van
het interessante landschap meegenomen,
die hij hedenavond ging vertoonen en toe
lichten. Vooraf gaf hij een beknopte doch
duidelijke schets van bet land, een be
schrijving van de bevolking, haar zeden en
gewoonten en de middeleD van bestaan.
Na op deze wijze de aanwezigen te heb
ben voorbereid, om met vrucht van de te
vertoonen lichtbeelden te genieten, pas
seerden een lange reeks lantarenplaatjes
de revue, waarvoor ouz^ stadgenoot de
heer Geytenbeek, op loffelijke wijze zorgde.
Zelden hebben wij een zoo heldere en
scherp omlijnde beeldengalerij op een licht
beeldenavond aan het oog ei en voorbij
gaan.
De toelichting die de heer Van Es bij
de plaatjes gaf, was zakelijk en duidelijk;
meermalen werden ,,de plaatjes" op gees
tige wijze verklaard, wat er toe mede
werkte dat de aandacht der aanwezigen
van het begin tot het einde bleef gespan
nen. De begaafde causeu* hij moge ons
DE BRANDWEER ALS BRANDSTICHTER.
Gibteren werd alhier na het aantal flinke branden van den laatsten tiid thans
oor de brandweer zelf de brand erestoken in een complex noodwoningen.
dit Fransche woord, waarmede hij zelf blijk
baar niet dweept vergeven werd aan
het eind warm toegejuicht en dr. Riemens
vertolkte ten slotte de dankbaarheid van
do vergadering nog eens met enkele vrien
delijke woorden.
De vergadering werd met dankzegging
gesloten.
UITVOERING VAN DE ZANGSCHOOL VAN
DE CHR. TOT NUT VAN 'T ALGEMEEN.
Voor een volle zaal had gisteravond in de
Graanbeurs de opvoering plaats van „Jantje
in Modderstad", zangspel in vier bedrijven
van mevr. v. d. LindenSnelrewaard.
De directrice, mevr. van Leeuwende
Paauw werd hierbij terzijde geslaan door
mevr. HagemanVerhage, mej. Toos Gleuns
en de h.h. Meerburg en Kees Panman.
Dit zangspel stelt aan koor, solisten en
regie geen geringe eischen, waaraan door
alle partijen schitterend voldaan is. De re
gisseuse had zich in der Beschrantung die
Meisterin getoond: de Modderstadters deden
het zoo goed. dat er geen enkel net kind bij
scheen te zijn. Toen ze later voor de trac-
tatie gezellig in de zaal bijeenzaten, wa9
het toch weer „de kleeren maken den man".
De koristen waarbij vele kleinen, heb
ben goed en over hel geheel zeer zuiver ge
zongen het 2e bedrijf klonk wat zwak
en van de solislenzang noemen we de moei
lijke vierstemmige wals, die goed gehouden
werd. Hoe lief kweet zich het kleine zang-
stertje in het zoo moeilijke pcppenliedje. En
Jantje was schattig!
De ouders en belangstellenden genoten
zichtbaar.
Als voorzeker welkome aanvulling brach
ten mej. Toos Gleuns, pianiste en de heer
Kees Panman, violist, een viertal stukken
ten gehoore, welk artistiek spel door de
zaal in onverdeelde aandacht genoten werd.
Voor de pauze gedacht de voorzitter, de
heer Riedel, eerst den overleden heer Ter-
laag, die jarenlang veel voor de Zangschool
geweest was Daarna bedankte hij hartelijk
de medewerkenden, (mei een speciaal woord
van dank tot den heer Meerburg voor zijn
assistentie) wie cadeaux en bloemen wer
den aangeboden en last not least mevr. van
Leeuwen, die door haar vriendelijken om
gang van de kinderen zooveel gedaan weet
te krijgen.
Schreven we een paar dagen geleden in
onze aankondiging, dat de Nutszangschool
een goeden naam heeft op te houden, deze
opvoering heeft dien wederom bevestigd en
verhoogd.
DE St. FRANCISCUS-FILM.
Gastvoorstelling.
Il het Trianon-theater werd gistermiddag
eea gastvoorstelling gegeven van de. St.
Franciscusfilm, die deze week in dat theatet
zal worden gedraaid. Bijna alle genoodigden
waren verschenen, zoodat meer dan 400
bezoekers aanwezig waren.
Voordat de vertooning der film begon
sprak mr. Donders de aanwezigen toe. Spr.
zeide, bij de opening van het Tnanon-theatei
een half ja3r geleden niet te hebben gedacht,
reeds zoo spoedig zulk een film te mogen
inleiden. Dat hij hier het woord voerde
kwam, aldus spr., omdat degene, die dit
eigenlgk had moeten doen, door beroeps
bezigheden verhinderd was.
Spr. betoogde, dat de film een levens
behoefte voor den menscb geworden is. Dit
feit hebben wij te aanvaarden, aldus spr.
en nu is het onze plicht de filmkunst m
die banen te leiden, dat er slechts goed
geestelijk voedsel zal worden geboden, want
evenals een mensch lichamelijk verzwakt en
ten ondergaat, als hem geen krachtig voed
sel gegeven wordt, zoo gaat een mensch
ook geestelgk te gronde, als hem geestelgk
minderwaardig voedsel wordt bereid.
Daarom ook brengt spr. hulde aan de
directie van het Trianon-theater, die Leiden
en omgeving in de gelegenheid heeft gesteld
deze prachtige film van het filmbureau
der K.S.A. te kunnen aanschouwen.
Spr eindigde na een korte beschouwing
over deze film, met den wensch, dat alle
aanwezigen van dit kunststuk ten volle zouden
genieten.
Vervolgens werd den talrijken aanwezigen
de St.-FYanciscusfilm vertoond, die met
spanning en aandacht werd gevolgd en bij
de mooie muzikale illustratie van het be
kende nu versterkte orkest, onder leiding
va*1 den heer Grégoire en van de opera-
en concert-zangeres mevr. Man-Bouwmeester,
uit Den Haag, zelfs eenmaal door applaus
onderbroken werd.
Onder de aanwezigen bevonden zich tal
rijke geestelijken uit stad en omgeving, als
mede enkele vooraanstaande personen uit
Leiden.
Al moeten we bij deze film op den voor
grond stellen, dat zij in de eerste plaat9 is
een werk dat door zijn inhoud uit den aard
der zaak bijzondere interesse he-eft voor de
Katholieken onder onze lezers zij is
trouwens eigendom van de Katholieke So
ciale Actie het beste bewijs van hare pro
paganda *he waarde zoo kan toch niet
worden ontkend, dat zij. afgezien van haar
uitgesproken religieuse strekking in een be
paalde richting, als kunstgewrocht uitne
mende kwaliteiten bezit.
Op even artistieke als zuiver gevoelde
wijze wordt on9 hier hel leven geschetst van
den rijken, verkwistenden jongeling Frans
van Assisië zoon van een vermogend en
eerzuchtig lakenkoopman.
Maar Frans bevredigt die eerzucht slecht,
want juist wanneer de gelegenheid tol eer en
roem zich voordoet krijgt hij een visioen,
waardoor hem zijn roeping bekend wordt.
Geen pracht en praal maar armoede en
nederigheid zullen voorlaan zijn deel zijn
En zoo zien wij hem terug, door zijn
vader vervloekt in een armoedige pij. zwer
vende door de straten van Assisië. door het
volk uitgejouwd, bedelend voor den op
bouw van het Godshuis.
Maar de leer van liefde, we'lke hij verkon
digt. vindt allengs aanhang en spoedig heeft
zich een kleine gemeente gevormd die door
Paus Innocentius III als zelfstandige orde
wordt erkend.
Korten tijd daarna zien wij Franciscus
terug in Damiate. waar hij met de kruisvaar
ders legen het ongeloof te velde trekt
Door zijn edel zachtmoedig voorbeeld
weet hij ook den sultan van dien slad tol het
Christendom te bekeeren en na nog vele
andere overwinningen keert hij moe en afge
mat naar lichaam en geest naar zijn geboor
teland terug.
In sterken climax gaat het dan naar het
einde Met stijgende belangstelling volgt de
zaal het gebeuren op het witte doek en dood
stil is het tenslotte wanneer Franciscus le
midden van zijn broeders in zijn geliefd
Portiuncula den laatsten adem uitblaast
Aldus eindigt deze film die ook niet-
Katholieken zullen beschouwen als een
voortreffelijk specimen der moderne cinema
tografie en als een werk. uitstekende boven
vele z.£,n amusementsfilms.
Naar aanleiding van het bericht heden
morgen in een der bladen verschenen, als
zou het in het voornemen der Regeering
liggen om naast de inrichting voor manne
lijke psychopaten, die in het voormalig
Pesthuis aan de Gevangenlaan, alhier, laatste
lijk in gebruik geweest als Rijksopvoedings
gesticht voor Jongens, zal worden gevestigd,
ook met medewerking der gemeente Leiden
zoodanige inrichting voor vrouwen te stich
ten, waarvoor dan de gestichten Endegeest,
Voorgeest en Rhijngeest zouden moeten die
nen, deelt men ons zoowel van de zijde
der commissie voor deze gestichten als van
de directie mede, dat daarvan bij hen niets
bekend is.
Volgens een advertentie in dit blad is
in de gisteravond gehouden gecombineerde
besturen-vergadering der alhier gevestigde
schoenmakersvereenigingen beslolen: de
schoenreparatiën te verhoogen. Zulks naar
aanleiding van de nog steeds rijzende leder-
prijzen, een rijzing welke nu reeds 50 tot
ct. per pond bedraagt.
Mej. de la R. heeft zich beklaagd bij
de politie, dal zij gisteravond in de Morsch-
straat is mishandeld door haar zuster, die
haar eenige klappen in het gezicht gaf.
Op de Utreehtsche brug heeft gisteren
een aanrijding plaats gehad tusschen een
vrachtauto, besluurd door H W. R. en een
paard en-wagen, bestuurd door J. P. van
H. De bestuurder van de auto was bezig
met het wasschen zijn voorruit schoon te
maken, waarbij hij het stuur verloor en
den wagen aanreed. De koetsier viel van
schrik van de bok, maar bekwam geen let
sel. De auto werd zwaar beschadigd.
Op de Steenstraat liepen hedenmor
gen van een Brockway-bus naar Haarlem
de remmen vast. Het voertuig was niet in
beweging te krijgen, totdal. nadal 25 minu
ten lang tevergeefsche pogingen in het werk
waren gesteld mei behulp van een kraan
wagen de bus op de Binnenvestgrachl werd
neergezet. Het tramverkeer ondervond be
langrijke vertraging.
Maggi's producten mogen in vele keu-
keis een geregelde toepassing vinden, het
zal ODgetwgfeld vele Leidsche huisvrouwen
belang inboezemen ook eens iets naders te 1
vernemen omtrent de fabricatie dezer voe
dingsmiddelen alsmede haar toepassing ïr, j
der. meest uitgebreiden zin van het woord.
VeleD hebben reeds gebruik gemaakt van
do gelegenheid tot bijwoning der filmver-
tooning en demonstraties, welke Dinsdag
en gisteren in de Stadszaal gegeven zgn
en gaarne wekken wg hen, die van deze
gelegenheid onkundig waren, tot een bezoek
op. Hedenavond te 8 uur in de Kleine Zaai
en Dinsdagavond om 8 uur in den foyer
wordt men nog in de gelegenheid gesteld
het verzuim te herstellen.
En zoo men in gebreke bleef, zou men
daarover later zeker spijt gevoelen, want
het gebodene is in al'e oprichten de moeite
van een gang naar de Breestraat waard.
BINNENLAND.
De conclnsies en voorstellen van het
„Werfrapport" over de vraag of de rijks
werven in den tegenwoordigen vorm behoo-
ren te worden gehandhaafd, (Binnenland,
2e blad).
De directeur van de Rotterdamsche De
posito- en Effecienbank is wegens verdui
stering gearresteerd, (Gemengd, 2e blad).
Te Den Haag zijn twee commissarssen
van de gefailleerde Maatschappij voor
Scheepsverband gearresteerd. (Laatste Ber.
lste Blad).
Verdachte sterfgevallen te Friezenveen,
(Gemengd, 2e blad).
Bij een ontploffing te Veendam is fréni
persoon gedood, (Gemengd 2e blad).
BUITENLAND.
Twee der in Frankrijk gezochte commu
nisten gearresteerd na verwerping der
socialistische moties in de Fransche Ka
mer, (Buitenl. en Tel. le Blad).
Kelloggfs antwoord aan Frankrijk (Tel,
le blad).
Nationalistische jengd vernielt te Brus
sel een sovjet-tentoonstelling, (Buitenland,
le blad).
Ernstige ontploffing in Japan en hevige
branden in België en de Ver. Staten, (Bui-
tenland en Tel. le blad).
HOLLANDSCH VOCAAL KWARTET. 1
In de concertpraktijk neemt het vocaal-»
kwartet geen plaats van beteekenis in. Zon
der at te groote overdrijving kan gezegd
worden, dat men het nooit te hooren krijgt*
We bedoelen natuurlijk in de concertzaal,
Dat het als vast wedstrijdnuinmer op iie-
dertafelconcoursen verschijnt, telt, in onzen
zin van beschouwing, natuurlijk niet mee,
Vocaalkwariet-combinalies btslaan dan ook,
praclisch gesproken, niet. Om onze bedoe
ling te verduidelijken wijzen we op het
strijkkwartet, waarmee het zoo geheel
anders is gesteld. Het kwartet voor vier
enkelvoudige zangstemmen heeft zich nist
tot een zelfstandige kunstsoort,, tot een
eigen stijl, ontwikkeld. Hiervan de reden na
le gaan ligt buiten het bestek van du con-
cerlverslag, we constateeren slechts het feit,
Als het Hollandsch Vocaal Kwartel, dat gis
teravond voor den Leidschen Kunstkring
„Voor Allen" een uitvoering gaf, zijn pro-»
gramma samenstelt uit werken, die we ge
woon zijn op kooruitvoeringen te hooren,
en die, op een enkele uitzondering na, ook
voor koor zijn gedacht, dan behoeft dat
geen verwondering te wekken. In de groote
zaal zouden ze voor koor, mits perfect uit
gevoerd, beter voldoen dan voor kwartet.
Voor „den Uil" van Diepenbrock. dat men
een muzikale „komische scène" zou kun
nen noemen, geldt dat niet. Dat stelt heel
eigenaardige voordrachtseischen, waaraan
vier personen desnoods, maar 40 of 80 zan
gers zeker niet kunnen voldoen. Had men
het vocaal-kwartet in een kleine zaai kun
nen hooren, waar het op zijn piaats is, dan
zou de intimiteit de illusie volkomener heb
ben gemaakt dan nu het geval kon zijn.
Ook om den klank ware dat beter geweesL
De gedragen muziek vulde de groote zaal
zeer goed, de bewegelijke klonk, althans op
onze plaats, wat ijl. Het kwartet is samen
gesteld uit de dames Peitenburg en Luger
en de heeren van Tulder en Jan Dekker.
Om over de uitnemende kwaliteiten dezer
zangkunslenaars, die thuis zijn in onze
zaal, nog iels le zeggen zou zijn uilen dra
gen voor Athene. Als kwartet vormen ze
een buitengewoon mooie éénheid hun slem-
men voegen zich wonderwel En de kunot
van den samenzang verstaan ze perfect:
dat een hunner door te domineeren het
evenwicht van klank verstoort komt een
voudig niet voor doorloopend stellen ze
zich op elkaar in. De klank is dan ook van
het nobelste gehalte: hun pianissimo's zijn
verrukkelijk.
Op het programma kwamen achttien
nummers voor. Die zóó te kiezen en le
rangschikken dat er een climax in wordt
bereikt verraadt gezonde muzikaliteit en
stijlbegrip bij den samensteller. Ten einde
toe is er bewonderend geluisterd Niet £én
lied viel uit den toon Zoo was er toch één
heid in al die voordrachten, die zoowat het
heele gebied der muziekgeschiedenis- door
kruisten Hel gaat niet aan om aan te geven
wat bijzonder voldeed als eigenlijk alles
voldeed. Alleen voor de Iwee ons onbekende
zangen van Darius Milhaud, die, naar
