NEDRA
68sle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 26 November 1927
Derde
Blad No. 20768
GEMEENTEZAKEN.
ma
Wilt U „hem" werkelijk verrassen, geef hem
dan een der bovenstaande doozen Chief
Whip Virginia CigarettesBovendien,
vergeet niet dat Chief Whip de beste sigaret
is voor zijn gezondheidl
VIRGINIA CIGARETTES *0.
FEUILLETON.
III.
DE BEDRIJVEN.
Een der leden achtte beperking van de
gemeentetaak gewenscht en dacht daarbij
in de eerste plaats aan de Toonkamer en
het Waschbureau.
Meerdere leden sloten zich hierbij aan.
In de Toonkamer verricht de gemeente
zaken zooala een particulier niet kan doen
men concurreert er met het geld van de
belastingbetalers.
Het is niet een Toonkamer, doch een
magazijn van afbetaling In andere zaken
leert de Gemeente den menschen het
„help u zelf", o.a. bi] de verzekering to
gen de kosten van ziekenhuis verpleging;
bier helpt men waar niet geholpen moet
worden; sterker n«>g, men verleidt de men
schen tot het koopen van dingen, die se
anders niet zouden koopen. En dit niet
alleen in den winkel, ook daarbuiten, men
zoekt de menschen thuis op.
Men noemt dit een oneerlijke ooncur-
rentie.
Wil men den winkel niet opheffen, laat
hij dan uitsluitend Toonkamer zijn en geen
verkooplokaaL
Andere leden beweren juist, dat de win
kel slechts voor reclame-doeleinden in
stand wordt gehouden, niet voor concur
rent ie-doeleinden. De Toonkamer levert
bovendien klanten aan de winkeliers, treedt
prijsregelend op, bevordert het gebruik
van gas- en electnciteit en gaat woeker
tegen door op reëele voorwaarden gelegen
heid tot afbetaling te geven.
Een lid zou gaarne zien dat de exploita
tierekening van de Toonkamer werd over
gelegd.
Wat het Waschbureau aangaat, ook hier
bepleiten verschillende leden opheffing van
de inrichting.
Waar alle crisismaatregelen zijn opge
heven heeft de in standhouding van het
waschbureau geen zin meer.
En waar nu het bureau toch zou moeten
worden verplaatst door de uitbreiding van
het slachthuis is er alle aanleiding om tot
opheffing over te gaan.
Andere ledeü verklaren zich tegen op
heffing, omdat het waschbureau geen ver
lies oplevert. Het levert bovendien werk
aan de bleekeTS, omdat men nu de wasch
buitenshuis laat doen, hetgeen zeer toege
juicht wordt.
Een ander lid verklaart zich tegen steun
van het particulier initiatief en acht juist
uitbreiding van de gemeentetaak, vooral
met het oog op de arbeidersklasse, ge-
wenscht.
Een der leden wil thans eon begin ge
maakt zien met de invoering van mede
zeggenschap in de bedrijven. De arbeid
kan z.i. eerst dan goed gaan en zal het
bedrijf ten goede komen als de menschen,
welke den arbeid verrichten, ook eenige
zeggenschap hebben in de werking van het
bedrijf.
Ditzelfde lid pleit voor een Levensmid-
delenbedrijf. Dit lid wenscht tevens dat
aan de raadsleden vrijer toegang tot de
bedrijven wordt verleend.
B en W. op de opmerking reageerend
komen inzake den toonwinkel met een plan.
Teneinde deze jaarlijks terugkeerende
strijdvraag zoo mogelijk tot een oplossing
te brengen en in elk geval hun College in
staat te stellen eens en vooral zijn stand
punt in deze te bepalen, is het voornemen
op nader te bepalen wijze een samenkomst
te doen plaats hebben, waarin alle belang,
hebbende partijen de zaak veelzijdig kun
nen uiteenzetten en belichten.
Een exploitatie-rekening van den toon-
RECLAME.
H.'P. H. KEEREWEER
BEGRAFENISSEN T.l, 861
AUTO-TRANSPORT
Aalmarkt 16. CREMATIE
RECLAME.
1789
WK
Luxe imit. oud - zilveren
presenteerdoos met ceder
binnenkist 100 stuks Fl. 2.75
Luxe gedecoreerd blikken
doos inhoudende 50 stuks
Fl. l._
TOfït'.
T246
ARDATH
LONDON
winkel wordt jaarlijks bij de rekening van
de Lichtfabrieken overgelegd.
Opheffing van het Waschbureau komt
B. en W. niet gewenscht vobr.
Uitbreiding van de gemeentezaak ach
ten zij, evenals het College in zijn vroe
gere samenstelling, niet gewenscht. Slechts
indien zeer 6terke argumenten daarvoor
kunnen worden aangevoerd, zooals b.r.
ongemotiveerde prijsopdrijving van levens
middelen, dient daartoe te worden over
gegaan. Voor invoering van een levens-
mi ddelenbedrijf bestaat dan ook thans
geen enkele aanleiding.
Tegen het invoeren ran medezeggen»-
schap en het verleenen van toegang van
de vertegenwoordigers van het personeel
tot de vergaderingen van de Commiseiën
van Beheer heeft de Raad zich herhaal
delijk uitgesproken. Een desbetreffend
voorstel van den heer Van Eek werd laat
stelijk tijdens de behandeling van de be-
gr'ooting voor het loopende jaar verwor
pen met 19 tegen 13 6temmen.
Tegen het verleenen van toegang tot de
verschillende inrichtingen en diensten van
de gemeente aan de raadsleden bestaat
h.i. in het algemeen geen bezwaar. Voor
de goede orde van zaken achten zij het
echter beslist noodig, dat de raadsleden,
indien zij toegang tot gebouwen en terrei
nen van gemeentelijke bedrijven en instel
lingen wenschen, zich vooraf in verbinding
stellen met het betrokken hoofd van dienst
met beroep op ons College.
LEIDEN ALS WOONSTAD
HET VERKEER.
Daarover werd in de secties ook druk
gesproken. Me© had het over de veront
reiniging der grachten, men wilde de cen
trale rioleering bij het Levendaal doen be
ginnen. Aanschaffen van een baggermachine
werd bepleit, en van meer dan eene' zijde
werd op demping van bet Levendaal aan
gedrongen. Gevraagd werd of de N. Z. H.
T. M. indertijd daarvoor niet een belangrijke
bijdrage bad toegezegd en een lid drong
dienaangaande op een pertinent antwoord
aan: Anderzijds rees de vraag of demping
van. het Levendaal niet tot gevolg zou heb
ben dat andere grachten nog meer zouden
gaan rieken
In alle Seclies werd het vraagstuk van
het verkeer besproken De' Grooten Haven-
brug laat op zich wachten, de bruggen in
den Nieuwe Rijn en bij de Middelste- en
Uiterslegracht moeten worden gebracht op
de breedte van de straat en eveneens de
brug HeerensingelLusthoflaan, verbree
ding van de brug over de Mare bij de Lange<-
gracht werd ook urgent geacht.
Meerdere leden drongen aan op een ver
binding tusschen Haagweg en Morschweg,
desnoods door de indienststelling van een
goede pont. Andere leden drongen aan op
het maken van een verbindingsweg tusschen
den Zijlsingel en de binnenstad. Ook de ver
keersregeling werd becritiseerd. Behalve
voor de politie ligt hier een taak voor den
onderwijzer Voorts behoorde de politie beter
toe te zien op het urenlang stationneeren
van doktersauto's en andeTe auto's, soma
zelfs in nauwe straten.
Speciale verkooppunten worden genoemd
waar een verkeersagent zich moet posteeren
Dat op verandering van den onhoudbaren
toestand aan den overweg bij den Rijnsbur-
gerweg werd aangedrongen behoeven we
nauwelijks te zeggen.
En nu het antwoord van B. en W.l
Een voorstel tot aanschaffing van een
kleinen baggermolen met toebehooren. ten
einde de grachten meer dan tot dusverre op
diepte te kunnen houden, verkeert in een
vergevorderd stadium en wacht alleen op
eene van Rijnland te verkrijgen vergunning
inzake de plaats van storting van de diep-
specie. Vermoedelijk zal daaromtrent spoedig
overeenstemming zijn verkregen; de noodige
gelden voor aanschaffing van een en ander
zullen dan worden gevraagd.
Evenwel kwamen ook in den loop der
laatste jaren reeds belangrijke verdiepingen
van de stadsgrachten tot stand. In 1925
werd plaatselijk gediept in den Vliet, bij de
sluisdeuren van de Haagbrug, in de Binnen
vestgracht bij de Groenesteeg. enz.
In 1926 is gediept in de Oude Heeren
gracht bij de Verversbrug en hoek Ouden
Singel, alsmede in den Maresingel.
In dit jaar zal de Rijn tusschen het Rijn-
Schiekanaal en de Singelbrug op diepte wor
den gebracht, terwijl mede op het pro
gramma van werkzaamheden staat het weg
nemen van ondiepten in den Trekvlict tus
schen de Lammebrug en de Wouterenbrug.
Van het verbruiken van gelden, toegestaan
voor het wegnemen van ondiepten, voor
andere doeleinden, is geen sprake.
De uitvoering van de centrale rioleering
kan bezwaarlijk anders geschieden dan ge
leidelijk zich uitstrekkende van het Noor
delijk pompstation naar het Zuiden; het
Levendaal wordt eventueel aangesloten aan
het nog te bouwen Zuidelijk pompstation
en kan dus niet dadelijk aan de beurt komen
Tegen onverwijlde demping van deze gracht
bestaat het bezwaar, dat de stoffen, die tot
afvoer komen door het in het Levendaal
te leggen riool, aan weerskanten zouden
loozen, eenerzijds in de Zoeterwoudsche-
Singelgracht, anderzijds in het Steenschuur.
Aangezien verscheidene fabrieken in het
Levendaal zeer vervuild water afvoeren,
zouden al deze stoffen, alsmede de faeca-
liën, onverdund in genoemde wateren te
recht komen, waardoor deze een buitenge
wone vervuiling zouden ondergaan, die nog
meer aanstoot zou geven, dan de tegen
woordige verontreiniging van het Leven
daal. Demping van het Levendaal met het
oog op de belangen van het verkeer kan
het best onder oogen worden gezien bij de
in voorbereiding zijnde herziening van het
uitbreidingsplan, in welken geest dan ook
in de raadsvergadering van 26 September
j.l., naar aanleiding van een voorstel van
den heer Sijtsma in zake de demping van
het Levendaal werd besloten. Dan kan ook
worden nagegaan, in hoeverre de belangen
van de industrie door demping schade zou
den lijden Vooralsnog gelooven B. en W.
niet, dat zulks het geval zal blijken .te zijn.
De indertijd door de Noord-Zuid Holland-
schesche Tramweg-Maatschappij gedane en
in de concessie vastgelegde verklaring no
pens een geldelijke bijdrage in de kosten
van demping van het Levendaal, houdt in
een toezegging, om, indien bij den aanleg
van den electrischen tramweg op het Le
vendaal door de gemeente wordt overge
gaan tot het dempen van die gracht, door
genoemde Maatschappij in de kosten van
die demping 1/3 gedeelte tot een maximum
van f 30.000 zal worden bijgedragen.
In hoeverre de aan te schaffen bagger
machine, waarvan hierboven sprake is. ook
ook zal bijdragen tot het rein houden van
de wateren, moet de ervaring leeren. Er be
staat grond voor de vrees, dat zoolang
riool- en andere stoffen in de stadsgrachten
blijven loozen (eerst de centrale rioleering
zal daaraan een einde maken) stank en on-
reinheid zullen voortduren.
Een drietal jaren geleden werd door de
Leidsche Katoen Maatschappij verzocht de
door de fabriek geloosde en in de Oranje-
gracht bezonken afvoerproducten van ge
meentewegen te doen opruimen. Indien ver-
ondiepingen kennelijk te wijten zijn aan
loozing van belendende bedrijven, is het
gebruikelijk de kosten van het diepwerk in
rekening te brengen aan deze bedrijven Al
dus werd ook aan de Directie der Leidsche
Katoen Maatschappij tevoren opgave ver
strekt van het vermoedelijk bedrag van de
kosten van het diepwerk, welke som even
wel door haar te hoog werd geacht, zoodat
niet tot diepwerk werd overgegaan Sinds
dien heeft de Directie ontvangpuntten doen
plaatsen op eigen terrein, waardoor de loo
zing op de Oranjegracht belangrijk is ver*
minderd.
Voor zoover dit met het beschikbare
personeel mogelijk is, wordt tegen overtre
ding van de bepaling in zake de bg het
varen in acht te nemen maximum-snelheid
gewaakt. De aandacht van den Directeur
van den Markt- en Havendienst ia op deze
aangelegenheid gevestigd.
Met betrekking tot de verlanglijst Inzake
het vraagstuk van het verkeer, deelon B.
en W. onder meer mee:
Tot het vernieuwen van de Groote Haven-
brug werd bereids in de vergadering van
17 October j.l. besloten.
Verbreeding, zoo mogelijk gepaard gaan
de met verlaging, van de bruggen in den
Nieuwe Rijn over de Middelste- en Uiterste
gracht (St. Annabrug en Kwakelbrug) war«
zeken gewenscht. Vele andere bruggen, die
bovendien in minder solide® toestand ver-
keeren, dan bovengenoemde, moeten echter
ook verbeterd worden. De bedoelde bruggen
zullen evenwel een zoo hoog mogelijke plaat®
verkrijgen op het programma betreffende
do verbetering van bruggen.
Het opruimen van de Lusthofbrug, ge
paard met het dempen en rioleeren van
de sloot langs de Lusthoflaan en het ver
broeden van deze laan, heeft een punt van
ernstig onderzoek bij het College uitge»
maakt; tot uitvoering kon echter niet won»
den overgegaan, omdat de beschikking ovei
de daartoe noodige gronden niet kon worden
verkregen.
Verbreeding en verlaging van de Lange-
grachtbrug is eveneens gewenscht; een des
betreffend ontwerp werd bereids door den
Directeur van Gemeentewerken ingezonden.
Een voorstel kon echter nog niet aanhangig
worden gemaakt, aangezien nog nader dient
te worden onderzocht, of een vaste dan wel
een beweegbare brug dient te worden ge
maakt.
Ook het college acht een behoorlijke ver
binding van den Haagweg met den Morsch
weg, desnoods doojr het indienst stellen van
een goede pont, in hooge mate gewenscht.
Deze aangelegenheid is bij hun College dan
ook reeds in ernstige overweging.
Wat betreft het maken vaD een verbii*
dingsweg tusschen den Zijlsingel en d«
binnenstad, zij opgemerkt, dat reeds in het
uitbreidingsplan van 1907 gedacht is aan een
verbinding in de richting van het verlengde
van de Groenesteeg, recht door de be
graafplaats. Hoewel deze singelovergang veel
dichter bij de Singelbrug, dan bij de Zijï-
poortsbrug zou zijn eelegen, is in verband
met de aanwezigheid van talrijke groot®
Uit het Engelsch van
GEORGE BARR McCUTCHEON.
(Nadruk verboden).)
4)
„Als 't maaj kón. Denk je werkelijk, dat
het kan?"
„Oe!" riep hij juichend, terwijl hij haar
in zijn armen sloot en haar gezicht met
kussen bedekte.
Toen hield hij haar een eindje van zich
af en keek haar een oogenblik in de oogen.
En opnieuw gaf hij een juichkreet, kuste
haar, liet haar weer los en danste wild door
de kamer Zij stond naast den grooten stoel,
even opgewonden als hij, en schaterde om
zijn vroolijkheid. Eindelijk kwam hij aan
den anderen kant van den stoel terecht.
„Maar. waar zouden ik bedoel wraar
gaan we dan heen." vroeg ze eindelijk.
„Komt er niets op aanl Bombay, Austra
lië, waarheen je maar wilt. Laten we iets
bijzonders doen. iets heel erg bijzonders!"
„En daar. overzee, trouwen? O. Hughl"
„Zeker, daar kunnen we evengoed trou
wen als ergens anders Ik zal tien plaats
namen opschrijven en een daarvan zullen
er uit trekken."
Hij ging aan een tafel zitten nam een
paar visitekaartjes uit zijn portefeuille en
schreef op den achterkant van ieder kaartje
den naam van een stad. terwijl zij in span-
nine over zijn schouder toekeek Daarop
schudde hij de kaartjes in een jardiniere.
„Trek!" zei hij op Iragischen 1 loon.
„Wacht nog even, Hugh Waarvoor moe
ten we eigenlijk vluchten? Er is immers
niets, dat ons huwelijk in den weg staat."
„Hè. krabbel je terug?"
„Nee, ik voel er evenveel voor als jij,
maar vind je het eigenlijk niet een beetje
ongerijmd?"
Haar hand bleef aarzelen boven de jar-
dinière.
„Het zal de schitterendste huwelijksreis
worden, die1 twee stervelingen ooit gemaakt
hebben. Trek!"
„In godsnaam dan, hier is het lot! Groote
genadel" riep ze. terwijl ze het kaartje op
tafel liet vallen. „Wat vreeselijk ver. Hugh."
Hij nam het kaartje op en werd wat bleek
om zijn neus toen hij las- Manila.
Ze gingen weer op den stoel zitten, zij
op de armleuning, zooals daarnet Na een
oogenblik keek hij in het verschrikte ge
zicht en vroeg: „Ben je bang om te gaan,
Grace?"
„Nee. dat niet. Hugh. Ik zat er juist over
te denken of wij ManilA voor den drie en
twintigsten Mei kunnen halen. Het brengt
geen geluk om den trouwdag te moeten
verzetten." zei ze zacht.
„Grace Vernon. je bent een engel. Ik was
al bang. dat je laf zou zijn. Vooruit dus
naar Manila! We kunnen de volgende week
vertrekken en dan komen we nog op tijd
aan."
„De volgende week? Dat kan onmoge
lijk!" riep zij verschrikt.
„Onzin. Ik zal voor alle9 zorgen, 't Is
gemakkelijk genoeg. Niemand zal ook maar
hel flauwste vermoeden hebben van wat
wij gaan doen. loldat wij zelf het nieuws
aan (ante telegrafeeren."
„Maar ik moet het tante Elizabeth ver
tellen!"
„Geen sprake van Dat is niet de manier
om weg te loopen. om het vooruit aan te
kondigen. We moeten het goed doen
en anders moeten we 't laten. Niemand mag
het weten vóór we goed en wel getrouwd
zijn. Kun je niet in een week klaar zijn?"
„Als het werkelijk moét."
„Meer tijd schiet er ni€*t over als we op
tijd in Manila willen zijn om te trouwen.
„0. Hugh, we kunnen niet naar Manila
gaan," riep zij plotseliitg uit, terwijl ze ver
schrikt van den stoeleuning afsprong. „Daar
woont mijn oom Harry. Hij is moeders
eenige broer. Hij heeft er een hennepzaak.
Och hemel, wat akelig," besloot ze bijna
jammerend.
Juist mooi," jubelde hij. „Dan kunnen
we ons bij hem thuis laten trouwen. Na
tuurlijk zal hij blij zijn ons te zien. Schrijf
hem dan maar dat wij komen, kind. Goeie
genade!" en uit zijn stem sprak groote ver
lichting, „dat maakt de zaak oneindig een
voudiger. Nu hebben we een verontschul
diging dat we naar Manila zijn gegaan.
Schrijf hem een aardigen, langen brief en
post dien even voor we vertrekken."
Een heele poos zei ze niets en staarde
ernstig naar de vlam in den haard.
„Daar overzee zullen geen bruidsmeisjes
en ceremoniemeesters zijn, Hughl"
„Die hebben we ook niet noodig."
Weer was het eenige minuten stil.
„Zei je niet in een week?"
„Beslist."
„Goed, ik zal klaaT zijn." zei ze plechtig.
Hij kuste haar vol liefde, drukte haar
koude handen in de zijne en zei bemoedi
gend:
Den volgenden Maandagmiddag zullen we
elkaar in New York ontmoe;en. Laat alles
maar aan mij over, liefste. Het zal veel pret
tiger rijn om over Londen t« gaan en het
zal ons door het grootste deel van den tijd
heen helpen."
„Hugh," zei ze met een flauwen glim
lach, „ik geloof dat we het bewijs leveren
dat vader toch gelijk had. Lk zie onmogelijk
kans om eerder wijs te worden dan op mijn
drie-en-twintigsten verjaardag 1
HOOFDSTUK n.
Het begin van de vlucht.
Ridgeway liep op en neer buiten de ijzeren
heggen van het Grand Central Station in
den namiddag van den eersten April negen
tien honderd zooveel, terwijl op zijn frisch,
jong gezicht een glimlach van verwachting
afwisselde met een trek van ongeduld. De
zorge'lijke groeven schenen verdwenen te
zijn sinds de vorige week en in plaats daar
van schitterde er in zijn oogen het licht van
een nieuw-gevonden belangstelling in het
leven. Telkens haalde hij een telegram te
voorschijn en de omstanders keken geamu
seerd toe, terwijl hij las en herlas: Detroit,
Michigan. 31 Maart. H B. Ridge. Veilig
weggekomen. Tref mij twee en veertigste
9traat New-York, morgen om drie uur. Voel
mij ontz.ettend naar en zie er uit als een
geest Is er kans op storm? Stel je ervan
op de hoogte voor we vertrekken. Zuster
Grace.
„Echt iets voor een meisje!" mopperde hij.
„Waar zou de Iwee en veertigste straat
anders zijn dan in New-York! In Londen
soms?"
Zij hadden besloten om als broeT en
zuster te reizen en Ridge als schuilnaam
aan te nemen. Hugh had passage genomen
voor Liverpool op do „Saint Cloud", dio
den tweeden vertrok. Hij had eerst de pas-»
sagierslijst doorgekeken om er zeker van t«
zijn, dat er niemand was, die hem of zijn
gezellin in het Groote Avontuur kende. D®
lijst was nu voltallig en nu hij er van over-*
tuigd was, dat er geen gevaar voor herken
ning bestond, voelde hij den grootsten last
van zich afgewenteld Ook had hij, zeer
attent, geïnformeerd naar het weer en ge-,
hoord, dat het een mooie reis beloofde te
worden. De heele geschiedenis was zoo'n
goddelijke mop. zulk een origineele onder-»
neming, dat hij zich van opwinding nauwe
lijks had kunnen weerhouden om vertrou
welijke mededeelingen aan de gelegenheids
kennissen in het hotel te doen Den vorigen
avond was hij opzettelijk naar een hotel
gegaan, waar hij onbekend was. terwijl hij
zich overdag zooveel mogelijk schuil hield.
In overeenstemming met het vastgesteld®
plan zouden zij 's avonds aan boord gaan?
de boot zou 's morgens vroeg vertrekken.
En nu wachtte hij op haar trein. Elk oogen
blik liet hij zijn blik onrustig over de men-
schenmassa gaan. alsof hij bang was. in
plaats van blij, dat er iemand komen zou.
Deze onderzoekende blik had ten doel om
vast te stellen of er eenig gevaar was. dat
kennissen uit New-York of Chicago getuigen
zouden kunnen zijn van de aankomst van
degenen, op wie hij wachtte. Eenmaal
zag hij een vriend, dook gauw achter een
groepje menschen en ontsnapte zoo aan een
herkenning.
(Wordt vervolgd)
