68"* JAARGANG WOENSDAG 9 NOVEMBER 1927 No. 20753 OFFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. MUZIEK. Het voornaamste nieuws van heden. BUITENLAND. LEIDSCH DAG BI PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertentiën 35 Cts. per regel Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Pcstchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per weekƒ0.18 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0 18 Franco per post 2.35 portokosten. Oit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. Burgemeester en wethouders van Leaden; Gezien het verzoek van de N.V. „Leidsch Dagblad" om vergunning tot het uitbreiden van de drukkerij in het perceel Witte- Singel No. 1, kadastraal bekend Gemeente Leiden, Sectie M No. 3669; Gelet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet Geven kennis aan het publiek, dat ge noemd verzoek met de bijlagen op de Secretarie dezer gemeente ter visie ge logd is; alsmede dat op Zaterdag, den 19den November e.k. des voormiddags te h a 1 f- elf uren op het Raadhuis, gelegenheid zal worden gegeven om bezwaren tegen dit verzoek in te brengen, terwijl zij er de aandacht op vestigenJ dat niet tot be roep gerechtigd zijn zij, die niet overeen komstig art. 7 der Hinderwet voor het gemeentebestuur of een zijner leden zijn verschenen, teneinde hun bezwaren mon deling toe te lichten. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRTJEN. Secretaris. Leiden, 5 November 1927. 907 INDISCHE WEEK. In het Botanisch Laboratorium heeft gis termiddag prof. dr. G. A. F. Molengraaf f, hoogleeraar aan de Technische Iloogeschool te Delft, een lezing gehouden over „Land en Zee in Ned. Oost-Indië". De collegezaal was geheel gevuld met be langstellenden en onder hen waren ook ver schillende hoogleeraren van de Leidsehe Universiteit met den rector magnificus prof. dr. A. J. Wensink in hun midden. Prof. Molengraaff heeft in een rede. die de hoogleeraar toelichtte met lichtbeelden, jn een korte samenvatting het een en ander verteld van diepzee-onderzoekingen, van de resultaten van tal van loodingen en daarop gevolgde wetenschappelijke onderzoekingen naar de gesteldheid van den bodem, in het bijzonder van de zeeën in den Indischen Archipel. Ook over de temperaturen op ver schillende diepten en over de beslibbingen heeft de hoogleeraar in het kort interes sante mededeelingen gedaan, die ook voor geologen van groot belang mogen worden geacht. In het bijzonder vertelde prof. Mo lengraaff van de fauna, die bij verschil lende diepte der zeeën volgens spr. ook steeds verschillend moet zijn. Spr. toonde verschillende beelden van het sediment en vertelde het een en ander over de vorming (niet de winning) van petroleum en kool. Hoe petroleum en asfalt vooral uit animale resten wordt gevormd, enz. Na een verklaring van de vorming der eilanden en mededeelingen over de olie velden in onze Oost en over den bodem en de koraalriffen van Timor, eindigde spr. zijn hoogst interessante doch zeer wetenschap pelijke rede. Met een hartelijk applaus werd de spreker voor zijn betoog bedankt. INSTALLATIE PASTOOR HEILING. In een geheel gevulde kerk heeft gister avond de installatie plaats gehad van den z.eerw. heer W. Heiling tot pastoor van de Hartebrugs-parochie. Na de gebruikelijke ceremonieën heeft de deken van Leiden, de h.eerw. heer P. L. Dessens, een toespraak gehouden, waarin hij de parochie gelukwenschte met den nieuwen pastoor en den wensch uitsprak, dat het hem lange jaren gegeven moge zijn als herder over zjjn parochianen te waken. BAZAR TEN BATE DER VEREENIGING „HET HOOGELAND". Nadat ds. Groot Enzerink gistermiddag zijn openingsrede had uitgesproken, ging h\j voor in het gebed. Daarop zongen twee dames, aam het klavier begeleid door den hoer Thomas, het Herfstlied van Mendels sohn, dat zeer werd geapprecieerd De heer Kruis, penningmeester der Ver- eeniging „Het Hoogeland", sprak ver volgens de aanwezigen toe om hun te be danken voor hun opkomst en voor hun medewerking. In het bijzonder bedankte spr. de dames uit Leiden, die haar schouders hadden gezet onder de onderneming, de dames, die zoo juist hadden gezongen, en den heer Thomas, &pr. vertelde verder nog van het werk der vereeniging op de Kolonies en van de financieele moeilijkheden, waarmede „Het Hoogeland" in de 35 jaren van zjjn bestaan heeft te kampen gehad. Hij wees er op, hoeveel er noodig is om circa 200 verpleeg den per dag te voeden en te kleeden, te huisvesten, enz. En het was spr. daarom genoegen te controleeren, dat men de Vereeniging ook in Leiden wilde bedenken. De heer Kruis eindigde zjjn rede met het uitspreken van de hoop, dat men ook in de toekomst op blijvenden steun uit Leiden ook voor het drie-cent-fonds zou kunnen blijven rekenen. Nog zongen de beide dame3, begeleid door den heer Thomas, de Avond-cantate van Cath. van Rennes, en daarop begaf men zich naar den bazar in den foyer. Ook de heer Thomas woonde de opening van den bazar bij. DE MIDDENSTANDSCENTRALE. Door de drie plaatselijke Middenstands organisaties hier ter slede, de Ver. van den Handeldrijvenden en Ind. Middenstand, De Hanze, en de Ver. van den Chr. Handel drijvenden en Induslrieelen Middenstand is een Centrale gevormd. Deze werkt onder den naam van: ,,De Leidsehe Middenstands- Centrale". De statuten zijn reeds vastge steld en hierop is de Koninklijke goedkeu ring aangevraagd. Het dagelijksche bestuur wordt gevormd door de heeren: C. Korteweg uit de Ver. v .d. Handeldr. en Ind. Middden- sland als voorzitter, J. Th. Perquin uit de Hanze als penningmeester, K. Wielinga Ezn. uit de" Chr. Middenstandsver. als secretaris. Het secretariaat is ten huize van laatstge noemde, Haarlemmerstraat 256 gevestigd. De bestuursfuncties wisselen ieder jaar, niet dien verstande, dat uit iedere Vereen, één bestuurslid zitting heeft in het dage- lijksch bestuur der Centrale. Bovengenoem de heeren vormen tot einde 1928 het dage- lijksch bestuur van de Centrale. DE LEIDSCHE VEREENIGING VAN SOC.-DEM. STUDENTEN. Door den heer Albarda zijn aan den mi nister van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen, de volgende vragen gesteld: I. Is het waar, dat aan de Leidsehe ver eeniging van sociaal-democralische studen ten het gebruik geweigerd is van het klein auditorium der universiteit, voor een voor dracht, door het lid der Eerste Kamer, mr. M. Mendels, voor die vereeniging te houden? II. Indien de eerste vraag bevestigend wordt beantwoord, wil de minister dan de redenen mededeelen, die tot die weigering •hebben geleid? III. Indien blijkt, dat hetgeen aan de bo vengenoemde studentenvereniging gewei gerd is, wel wordt toegestaan aan studen- tcnvereenigingen van andere richting voor soortgelijke vergaderingen, wil de minister dan bevorderen, dat aan de vereeniging van sociaal-democralische studenten dezelfde rechten worden gegeven, waarvan andere studentenverenigingen genieten „L.E.E.R.T." Betreffende de Leidsehe Electricileit- En Radio Tentoonstelling, die morgenmiddag om precies halftwee in de Groote Stads gehoorzaal zal worden geopend, vernemen wij het volgende. De voorrede bij de opening wordt uit gesproken door den heer W. Zwart, voorzitter van de tentoonstellingscommissie, waarna de burgemeester, mr. A. van de Sande Bak- huyzen, de „Leert" zal openen. Ook de voorzitter der K. v. K. voor Rijnland, de heer Ten Cate Brouwer, zal bij deze gelegenheid waarschijnlijk het woord voeren. Veertien stands zullen de geheele ruimte van de groote zaal en van het podium vullen en tien van de deelnemende firma's zijn uit Leiden afkomstig. In de groote zaal zal 's middags en 's avonds muziek zjjn. Deze muziek wordt door middel van een grooten luidspeker, bevestigd aan den gevel van de Stadsgehoor zaal, ook op straat „uitgezonden" en wel iederen middag en iederen avond gedurende twee uren. In de receptiekamer zal 's middags en 's avonds muziek van een jazz-banu zijn. De „Leert" zal geopend zjjn: Donderdag, Vrijdag en Zaterdag van 2 uur tot half zes en van 7 tot 11 uur. Ten gerieve van bezoekers uit de om streken is de „Leert" bovendien Vrijdag morgen van 10 tot 12 uur geopend. BESTRIJDING VAN DEN STANK VAN HET GRACHTWATER IN HAARLEM. Aan Leiden ter overdenking. In verband met maatregelen door het ge meentebestuur van Haarlem Deraamd om den stank van het grachtwater des zomers te bestrijden, wordt van wetenscnappelijke zijde aan de hand gedaan het water met kalkhydraat te vermengen. Daartegen is echter van andere zijde aangevoerd, dat hierdoor gevaar zou ontstaan voor visschen en planten, ook in het Spaarne. B. en W. dier gemeente hebben toen aan den directeur van het Rijksinstituut voor biologisch visscherij-onderzoek te Helder, dr. Redeke, verzocht een onderzoek in te stellen naar de eventueele nadeelige ge volgen van kalkhydraat voor visschen en planten. Dr Redeke heeft thans een rapport aan het gemeentebestuur uitgebracht over een onderzoek, door hem in 1926 en '27 met het water van de Bakenessergracht inge steld. Het rapport komt tot de conclusie, dat kalkhydraat. zelfs in tamelijk geconcen treerde oplossingen, geen rechtstreeks na- deeligen invloed op kleine visschen heeft. Tegen het nemen van een proef met kalk hydraat in de Bakenessergracht bestaat dan ook, volgens den rapporteur,'geen bezwaar De vraag of het middel afdoende zal blijken ter beteugeling van den stank, moet de rapporteur onbeantwoord laten. Wel zullen, door het kalkhydraat. bepaalde hoeveel heden zwavelwaterstof, de voornaamste ver wekker van den stand onzer grachten, wor den gebonden, maar de oorzaak, welke in de rottingsprocessen op den bodem van het water gezocht moet worden, zal daardoor niet worden weggenomen. Mogen wij deze Haarlemsche plannen ln de welwillende aandacht der Leidsehe auto riteiten aanbevelen? Misschien leiden zij tot geenerlei resultaat, misschien ook wel. In ieder geval zijn zij waard met aandacht te worden gevolgd 1 FEESTAVOND NATIONAAL VERBOND VAN GEMEENTE-AMBTSNAREN. In de „Graanbeurs" heeft de afdeeling Leiden van het Nationaal Verbond van Ge meente-Ambtenaren gisteravond een feest avond georganiseerd ten bate van het Sa natorium en van het Ondersteuningsfonds van het Verbond. Na de opening door den voorzitter van de afdeeling, den heer Van den Broek, die reeds te voren allen, die zich in den loop van den avond verdienstelijk zouden maken bedankte, werd om circa halfnegen begon nen met de uitvoering van een uitgebreid programma, dat werd gevuld door den zang van Mevrouw A. van LeeuwenDe Paauw en den heer H. J. Barentsen. die verschil lende soli en duetten ten gehoore brachten, aan het klavier begeleid door den heer J. P. Du ij verman. Het werd een uurtje van oprecht en hoog staand kunstgenot en wij hebben groote be wondering voor de muzikale prestaties van de beide solisten amateurs, maar van de goede soort die consciëntieus en met ge voel, met gloed en volkomen beheerscht op uiterst beschaafde wijze de verschillende liederen van Wicrls, De WijsMouton, Mozart, Haydn en Gabriel Pierné o.a., ten gehoore brachten. Vooral ook de uitspraak van het Fransch en Duitsch viel zeer te waardceren en dan, en dat was een ver dienste, noch mevrouw Van LeeuwenDe Paauw, noch de heer Barentsen hebben ook maar een lied gezongen, dat boven hun macht ging. Alles wat zij zongen beheersch- ten zij zoowel technisch als wat de voor dracht betrof. Vandaar dat vooral ook dooi de knappe begeleiding van den heer Duij- verman, die zich als een muzikaal, beschei den en volgzaam accompagnateur deed ken nen, het programma voor de pauze ons en met ons het geheele gehoor de volkomen aandacht en het hartelijke applaus waren daarvan het bewijs ten zeerste heeft kunnen bekoren. Minder enthousiast zijn wij over het programma na de pauze, dat ecnigszins gewijzigd omdat door de wel wat buiten sporig lange pauze het zeer laat was ge worden voornamelijk werd gevuld door het optreden van den (Ilaarlemscheiu con fércncier en zanger Jack Funny. Als confé rencier kunnen wij het werk van den heer Funny niet bewonderen, maar zijn liedjes zong hij wel aardig. En achter hem had hij een goede jazzband, „The Imperial Dan cing Jazz", die er de stemming wel in wist te blazen, zoodat men toen eindelijk het bal onder leiding van den heer H. J. van Leeuwen begon, algemeen zeer welgemoed was». De dames vooral de jonge dames die in de koude en tochtige zaal den ge heel eh avond als bijen om een kluwe om de groote kachels hadden gezeten, kwamen uit haar hoekjes en maakten de beenen los en zoo bleef men in jazz en charleston, boston en wals nog lang en gezellig bijeen Aan de gezelligheid hadden vooral de heer Van den Broek, een beproefd vereeni- gingsleider, en zijn achtjange dochter Riet heel veel bijgedragen Want wij zouden bijna verzuimen te vermelden, dat Riet van den Broek zich kranig geweerd heeft, toen zij het vioolspel van den heer W. Verver begeleidde. Het was een aardige, welgeslaagde avond die zeker veel geld in de kassen van het Sanatorium en van het Fonds van <Jcn Bond zal doen stroomen. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd is voor het doctoraal examen wis- en natuurkunde mej. J Muller (Leiden); voor het doctoraal examen Indisch recht de heer P. van Hoeve (den Haag); voor het doctoraal examen rechtsgeleerdheid mej. J. Zeelenberg (Rotterdam) en mej C. R. Ben- Ihem Sypkens (Wassenaar). Voor het alhier gehouden examen van apothekers-assistent waren 4 candidaten opgeroepen. Geslaagd zijn de dames: A. L. Dienske, geboren te Maassluis, J. A Dekker geboren te Amsterdam en E. T. Vrijmoet ge boren te Rolterdam. Maandagavond 14 Nov. komt prof. J. M Burgers uit Öelfl in het Leidsehe Volkshui9 spreken over; „Draaikolken en Windhoo- zen". Door proeven en lichtbeelden zal de voordracht worden verduidelijkt. In het ingezonden Stuk van mevr J. C. TjalsmaVos is gisteren in de zin: „Dan hebben de heren was-industriëlen in de oor logsjaren met zeep- en brandstoffen.enz. het woordje nood weggevallen achter brandstoffen. Gisteren is mej. L. op den Mareöingel aangereden door een onbekend gebleven wiel rijder. Mej. L. viel tengevolge van de aan rijding door een ruit, en verwondde zich niet ernstig. Het passagiers- en goederenvervoer op de N. Z. H. T. M.-lijnen Scheveningen LeidenKalwijk/Noordwijk (inclusief slads- lijn Leiden) en LeidenHeemstede heeft in de afgeloopen maand respectievelijk opge bracht f 125.183 en f 9.546 tegen fl22 8S8 en f 10.1-12 in dezelfde maand van het vorige jaar. yAangehouden zyn de door den Com missaris van Politie alhier gesi<maleerden J. C. M., zonder vast© woon- of verblijfplaats, wegens verduistering van f 10 te Leiden, door de Haagsche politie; te Den Helder H. B., eveneens zonder vaste woonplaats, maar gedomicilieerd alhier, wegens een zedendelict. Deze man had wegens een ander vergrijp ook nog vier maanden gevangenis straf te goed, en verder werd aangehouden te Delft W. L. H., uit Den Haag, die alhier had gepoogd stadgenooten op te lichten als advertentiecolporteur voor „Het Licht". Hg werd ook door de politie te Noordwgk ge zocht. De politie heeft op den openbaren weg gisteren een rijwiel gevonden. Inlichtingen aan het Hoofdbureau. Gisteren zijn alhier weer drie rijwie len in beslag genomen, waarvan de berij ders wel een belaslingplaatje in hun bezit hadden doch het in den zak droegen. HAARLEMSCHE ORKEST-VEREENIGING. Liszt, de geniale pianist, had althans dezen trek gemeen met gewone stervelingen, dat hij het liefst wilde doorgaan voor wie hij niet was. Het vak van pianist heeft hij wel eens, gewild geringschattend, genoemd een „métier de baladin" en hij bedankte er voor om te dienen als amusement der salons. Buitengewonen ijver heeft hij als componist aan den dag gelegd. In ongeveer alle branches heeft hij zich bewogen in zijn oeuvre dat ongeveer twaalfhonderd nummers telt. Maar de muzen hebben hem in deze kwaliteit veel minder rijk bedacht dan als uitvoerend kunstenaar. Van inner- lijken scheppingsdrang als diepsten be staansgrond van zijn compositiën kan bij Liszt eigenlijk niet gesproken worden. Spontaan zijn ze nimmer. En toch hebben ze vaak, dank zij de groote intelligentie, de literatuurkennis, de vaardigheid van schrij ven, en niet het minst ook de geestelijke noblesse van hyn auteur, iets origineels. Maar ze loopen in karakter en waarde erg uit elkaar. Er zijn prachtstukken bij (zoo het orkestwerk „les Préludes"); er zijn er ook die niet anders zijn dan geraffineerde reflexie en waarover men het best doet te zwijgen. In veel pianocomposities verliest L. zich in zin- en zouteloos figurenwerk. Zoo erg is het nu wel niet met het Es-dur concert gesteld, dat gister als pièce de resistance op het programma voorkwam, buitengewoon substantieel is het toch niet. Het behelst meer pianistiek dan muziek. Dat het stuk desalniettemin het publiek nog kon boeien pleit voor den pianist Maa- zel, die met de reusachtige moeilijkheden, die er in opgestapeld liggen, zijn behagel ijk spel dreef. Deze Russisch-Amerikaan is zonder twijfel een geweldig virtuoos, d;e den vleugel volkomen in zijn macht heeft. Zijn muzikaliteit heeft hij in dit Liszt- concert hoogstens kunnen doen vermoeden. Laat ons hopen op een gelegenheid om den heer Maazel nog eens te hooren in een werk van meer artistieke beteekenis. Het publiek was, terecht, met de prestatie zeer ingeno men. De orkestpartij, die hier en daar zeer moeilijk is, is zeer accuraat en zeer volg zaam uitgevoerd. Hartelijk applaus nood zaakte den pianist tot een toegift (de be kende Es-dur nocturne van Ghopin). Aan het piano-concert ging Wagners Rienzi-ouverture vooraf. Dit dankbare stuk la Weber is met mooien toon, vooral in 't koper, en met de bravour, die het eischt, voorgedragen. Na de pauze Tschaikowsky: ouverture „Roméo et Juliette" en tot slot een suite uit het ballet „Cassè noisette". De Romeo-ouverture is wat breedsprakerig en doet gewichtiger dan ze is; veel liever is ons het preientielooze ballet, dat vol zit van fijne en geestige vondsten en dat de prachtige inslrumentatiekunst van denRus- sischen meester op zijn allervoordeeligst doet uitkomen. Jammer dat de harppartij op den vleugel gespeeld werd. Het orkest heeft ook in Tschaikowsky geacheveerd spel le genieten gegeven, dat het stempel droog van zorgvuldige voorbereiding- Het behoorlijk opgekomen publiek heeft luide instemming betuigd met de voor drachten. De Slainway concertvleugel kwam it Benders magazijn. BINNENLAND. Bestrijding van den stank van het gracht water in Haarlem (Stadsnieuws, le Blad). In de Tweede Kamer zijn de algemeene beschouwingen over de Staatsbegrooting aan gevangen. (Tweede Kamer, 2e Blad). De corrnptie in de gasindnstrie; thans Waalwijk aan de benrt. (Binnenland, 2e Blad). De voortgezette vergadering van den Nederlandschen Protestantenbond. (Kerk en School, 3e Blad en Laatste Berichten, le BI.) Vergadering van de Vereeniging voor Hoogei Handelsonderwijs. (Kerk en School, 3e Blad). Zal Engeland niet aan de Olympische Spelen deelnemen? (Sport, 3e Blad). Wegens corrnptie zijn in Den Haag twee ambtenaren ontslagen. (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. De conferentie voor in- en uitvoerverboden is gesloten. (Buitenl. le Blad). Het Engelsche en Belgische parlement weer bijeen. (Buiten! le Blad). Lord Rothermore dringt aan op een nieuwe maritieme ontwapeningsconferentie. (Buiten land, le Blad). Paul Boncour voorzitter der Fransche Kamercommissie voor bnitenl. zaken. (Bui tenland le Blad)). In Mezico zijn alle opstandige leiders neer gelegd. (Tel. le Blad). V De Balgaarsche minister van Bnitenl. zaken over den Balkan en den Volkenbond. (3e Blad). DE ALGEMEENE TOESTAND. De conferentie van in- en uit voerverboden gesloten. Een voorstel voor een nieuwe ma ritieme ontwapenings-confe- rentie. De internationale overeenkomst over de afschaffing en beperking van in- en uit voerverboden met het bijbehoorend protocol, werd gisteren door 18 landen onderteekend, o.a. Duitschland, Oostenrijk, België, Enge land, Nederland, Frankrijk, Italië, Japan, Denemarken, Zwitserland, Roemenië, Fin land, Tsjecho-Slowakije en Hongarije. Tijdens de slotbeschouwing voerde de heer Wibaut nog het woord om te wijzen op het volgens hem zeer gelukkig resultaat dat de conferentie heeft bereikt en dat tot uit drukking komt in art vijf der conventie, waarin de levensbelangen der Staten min der ruim zijn geredigeerd dan in het oor spronkelijke ontwerp en in de bepalingen betreffende de arbitrage. Wibaut bracht hulde aan de Fransche gedelegeerde Ser- ruys en den Duitscher Ernst Brandeler, die beiden tot het succes der conferentie hebben bijgedragen. Colijn sprak, nadat nog de vertegenwoor diger der Internationale Kamer van Koop handel een beschouwing had gehouden over de conferentie en Brunet, de voorzitter van het Econ. Volkenb. Comité en afgevaardigde voor België den voorzitter bedankt had voor zijn waardevolle leiding der besprekingen, zijn sluitingsrede uit. Hij deed daarin de beteekenis uitkomen van het feit, dat meer dan dertig staten hier te zamen zijn gekomen om openhartig in publieke zitting de door hen genomen maat regel te bespreken en hij bracht hulde aan den geest van vriendschappelijke samenwer king die de besprekingen geïnspireerd heeft. Colijn merkte daarna op, dat volgens de mee ning van sommigen de conventip nog wel het een en ander le wenschen overlaat. Hoewel de beschaafde wereld overtuigd scheen, dat de in- en uitvoerverboden af geschaft dienden te worden, bleek, toen men de zaak meer op den keper beschouwde, dat het althans tijde.ijk mogelijk was eenige van die praktijken uit den weg te ruimen, anrierzgds zjjn de hoop en de zekerheid in do conventie tot uitdrukking gekomen, dat d6 belang-ijke beperkingen, die nog voort-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 1