OVlIFfWfg^ADIO 68*te JAARGANG ZATERDAG 29 OCTOBER 1927 No. 20744 EERSTE BLAD. Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN 80 Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar agentschappen vaD ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postreebt Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2.35. per week/0.18 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 -f- portokosten. Dit nummer bestaat uit VIJF bladen benevens de Kindercourant HOUDERS VAN VARKENS. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter openbare kennis, dat op Maan dag 7 November e.k. des namiddags te 3 uur op het Raadhuis gelegenheid zal worden geL geven om bezwaren in te brengen tegen de verzoeken van D. Teske en W. Kraal om ver gunning tot het houden van varkens resp. in het perceel Hooge Rijndijk No. 206 en op het perceel in den Bosch- en Gasthuispolder, kad. Sectie O. No. 669. Gedurende drie werkdagen voor het tijd stip hierboven genoemd, kan op de Secretarie kennis worden genomen van de stukken, die omtrent de verzoeken mochten zijn inge komen. 412 A. VAN DE SANDE BAKHUIJZEN. Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 29 October 1927. AFSLUITING VERKEER MARESINGEL. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis dat 't gedeelte van den Haresingel tusschen het rioolgemaal en de Prins Frederikstraat, in verband met het leggen van een stamriool, vanaf Maan dag 31 October a.». tot nadere aankondiging, voor het verkeer met rij- en voertuigen zal zijn afgesloten. 413 A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN. Secretaris. Leiden. 29 October 1927. OPRICHTING VAN DE VEREENIGING TOT BEVORDERING VAN DEN EXPORT VAN LEIDSCHE BOERENKAAS. Ter gelegenheid van de opening van het nieuwe terrein der Leidsche Kaasmarkt werd de klacht geuit, dat de Leidsche Kaas niet mocht worden uitgevoerd en daaren tegen de Friesche Nagelkaas. een product van veel minder qualiteit, wel. Zoowel bij het gemeentebestuur van Lei den als bij de Kamer van Koophandel, werd deze klacht van andere zijde herhaald, wat voor Burgemeester en Wethouders aanlei ding was deze aangelegenheid voor advies in handen te stellen van de Kamer van Koophandel. Deze Kamer belegde Vrijdag j.l. in de Graanbeurs te Leiden een vergadering met producenten van Leidsche Kaas, welke door den voorzitter der Kamer, den heer D ten Ca te Biouwer, werd geleid, gelijk reeds kort gemeld. De heer ten Cafe Brouwer heette de aan wezigen, allen producenten van Leidsche Kaas. van haTte welkom. Omtrent de voor geschiedenis deelde hij mede dat allereerst overleg was gepleegd met dr Swaving. den inspecleus van het Zuivelwezen in Den Haag. en met producenten. Verschillende denkbeelden werden overwogen. Ook dr. Swaving achtte het wenschelijk. dat een oplossing tot wegneming van de bestaande onbillijkheid zou worden gevonden. Hef ge bruik van het Rijkskaasmerk voor Leidsche Kaas leverde, naar de praktijk uitwees, voor de Leidsche Boerenkaas onoverkomelijke moeilijkheden op. Het vetgehalte kon daar om geen criterium zijn. De eenigst bruikbare weg bleek te zijn, Het oprichten van een vereeniging. welker leden onder bepaalde voorwaarden Leidsche kaas zouden kynnen produceeren. welke vrij zou mogen worden uitgevoerd. Als merk diende, naar de meening van den spreker, vastgesteld te worden de Leidsche Sleutels met daaronder het woord ..Leiden". De statuten werden arlikelsgewijze toe gelicht De belangrijkste waren wel: Art 3- Leden kunnen zijn zij. die Leid sche Boerenkaas, met uitsluiting van het fa briekmatig bereide product, produceeren en wonen in het gebied om Leiden, waar van ouds deze kaas wordt geproduceerd Over de toelating als lid beslist de ledenvergade ring. Art. 6: De leden verplichten zich om de melk niet mper dan twee maal te roomen. Hel is den leden niet geoorloofd hiertoe een centrifuge of daarmede gelijkstaand instru ment te gebruiken Art. 7: Leden, wier Leidsche Kaas meer Ö2n vijf maal per jaar minder dan 20 pet. vet in de droge stof bevat, verliezen hun lidmaatschap. Art 8- De leden verplichten zich de door hen bereide Leidsche Boerenkaas le voor zien van epn uniform merk. welk merk zal bestaan uit een figuur, voorstellende twee elkaar kruisende sleutels, waaronder het woord Leiden. De voorzitter der Kamer van Koophandel bepleitte nog eens nadrukkelijk de nood zaak om steeds een eerste klas product te bereiden. Alleen zoolang dat het geval is, zal er reden voor de Regeering zijn om aan de wenschen der Vereeniging tegemoet te komen. Het deed spreker daarom zooveel genoegen uit de resultaten van het onder zoek der Leidsche Kaas te zien, dat het vet gehalte van Leidsche Kaas zoo hoog was. Slechts één monster was onder de 20 pet. Met een stevig applaus gaven de. aanwe zigen hun instemming met het plan te ken nen. Verschillende aanwezigen voerden het woord. De heer Verkley uit Sassenheim heeft zich altijd afgevraagd, of er geen weg zou zijn te vinden om den export van Leidsche Kaas mogelijk te maken. Het was daarom voor hem een blijde verrassing, dat de Ka mer van Koophandel in staat was met zulke uitgewerkte plannen te komen. Voor zoover hij kon oordeelen, zal de wijze, door de Ka mer voorgesteld, het makkelijkst tot het gestelde doel voeren. Z. i. is dit de aange wezen weg. Nog een aantal anderen vroegen het woord ter verkrijging van allerlei inlich tingen. Op eenige uitzonderingen na gaven alle aaïlwezige producenten zich als lid van deze Vereeniging op, zoodat reeds bij den aan vang het aantal leden 51 bedroeg. De statuten werden daarop unaniem goed gekeurd. Bij acclamatie werden in het bestuur ge kozen de heeren: A. J. Verkley, voorzitter, P. Roeloffs, secretaris; J. van Benten; J. van Noort; W. G. Duynisveld. Ten slotte werd nog besloten een gemoti veerd adres aan den Minister van Binnen- landsche Zaken en Landbouw te zenden, waaraan wij het volgende ontleenen. De Vereeniging tot Bevordering van den Export van Leidsche Boerenkaas, bestaande uitsluitend uil producenten van Leidsche Boerenkaas, gemaakt in de omgeving van Leiden, waar zulks van oudsher gebruike lijk was, veroorlooft zich met verschuidig- den eerbied het volgende onder- de aandacht van Uwe Excellentie te brengen. Volgens de ministerieele beschikking van 16 Augustus 1920, gebaseerd op de wet van 3 Augustus 1911, is in het algemeen de uit voer van boter en kaas slechts toegelaten, indien deze producten zijn voorzien van een Rijksmerk. Een dergelijke regeling valt ontegenzeglijk zeer toe te juichen, omdat daardoor de goede naam deze zoo bij uit stek Nederlandsche producten wordt ge waarborgd. Dit neemt echter niet weg, dat deze rege ling in bijzondere gevallen aan rechtmatige belangen schade kan toebrengen, iets, wat voor Leidsche kaas, naar de Vereeniging meent, inderdaad het geval is. Leidsche kaas wordt gemaakt op de boer derij uit met de hand afgeroomde melk. Nu kan kaas, uit afgeroomde melk vervaardigd, uitgevoerd worden .indien slechts het bij elke kaas passende Rijksmerk, aangevende het vetgehalte, is aangebracht. De kaasfabrieken, waar speciale deskun digen de melk ontroomen, of zoo noodig room toevoegen, als iets te sterk is ont- roornd, kunnen met voordeel van deze mer ken gebruik maken. Op de boerderij heeft men het velgehalte van de afgeroomde melk lang niet zoo in de hand, zoodat men al daar niet in staat is het merk, aangevende, dal de kaas 20, 30 of 40 pet. bevat, aan te wenden. Zelfs zij, wier Leidsche kaas gemiddeld 30 pet. vet bevat, kunnen niet of moeilijk garandeeren, dat er steeds en in alle om standigheden voldoende vet in de droge slof aanwezig zal zijn om het kaasmerk 20 te gebruiken. Ook echter indien dit laagste kaasmerk zou worden gebruikt en de rege ling uiterst soepel zou worden toegepast, zou dit niet dienstig zijn voor den goeden naam der Leidsche Kaas, omdat deze door het gebruik van het laagste kaasmerk zou worden gedegradeerd De qualileit der Leid sche Kaas wordt trouwens veel minder dan Goudsche of Edammer Kaas beoordeeld naar het vetgehalte. Andere factoren en in het bijzonder het fijne aroma, typeeren de waarde van dit product. Het Rijkskaasmerk is derhalve voor Leidsche kaas niet geschikt waarom dan ook dit merk door niet één pro ducent wordt aangewend. Nu zal Leidsche Kaas zeer zeker geen ar tikel worden, dat evenals Goudsche en Edammer Kaas in groote massa zal worden uitgevoerd. Dit speciaal Hollandsche pro duct, dat door geen enkel ander land kan worden op de markt gebracht, zal echter in het buitenland, evenals in HoUand zulks het geval is, als iets specifieks, als een delicatesse van bijzonderen aard, zeker gaarne worden gekocht. Daardoor zal deze kaas. indien zij in kleine partijen tegelijk met de Goudsche en Edammer Kaas ver kocht wordt, een stimulans kunnen zijn om den verkoop van de Hollandsche zoete kaas in het buitenland te bevorderen. De Vereeniging veroorlooft zich derhalve Uwe Excellentie eerbiedig in overweging te geven om den leden onzer Vereeniging toe te staan de door hen geproduceerde kaas tot export toe te laten, zonder voor deze kaas de waarborgen te eischen. welke Uwe Excellentie voor den export van Goudsche en Edammer kaas heeft gesteld Het ligt daarbij in de bedoeling der Vereeniging om alsdan, in overleg met Uwe Excellentie, deze kaas van een vast merk te voorzien. De Vereeniging veroorlooft zich le meer De Vereeniging van Overwegelingen „Meestal Toe" heeft vergunning gekregen tot het plaatsen van een radio-installatie met monster-loudspeaker (nieuwe vinding, die zelfs het gedaver der treinen overstemt en voor het eerst hier wordt toegepast) om de tallooze habitués gedurende de „toeë" perioden aangenaam te kunnen bezighouden Het bestuur Was niet weinig verrast door de toezegging der Spoorwegdirectie, den overwegwachter te belasten met de bedie ning van het ontvangtoestel. Onze teekening toont, dat de loudspeaker tusschen de sporen zoodanig geplaatst wordt, dat zoowel de „boomelingen" aan de beide zijden als de „bruggelingen" in gelijke mate van de internationale pro- gramma's kunnen genieten. hierop aan te dringen, omdat voor Friesche Nagelkaas, zwaarder dan 15 K.G. een pro duct, dat in qualiteit ver bij de Leidsche kaas achterstaat, eveneens een afzonder lijke regeling is getroffen, waardoor uitvoer dezer kaas is toegestaan. Ook zachte of ge malen kaas in blik behoeft krachtens ge noemde ministerieele beschikking, evenmin een kaasmerk. De Vereeniging zou het derhalve zeer op prijs stellen, indien Uwe Excellentie het zou willen bevorderen, dat de hier bedoelde regeling spoedig tot stand kome. ADRES AAN DEN RAAD. Geven met verschuldigden eerbied te kennen; Ondergeteekenden, J. B. H. Grotenhuis en J. Slegtenhorst, resp. voorzitter en secre taris van den Chr. Besturenbond te Leiden, ten deze domicilie kiezende Koningstraat 16 te Leiden; dat zij de meening zijn toegedaan, dat, ten einde de in de maatschappij aanwezige arbeidskrachten en die welke elk jaar wor den toegevoegd, zoo economisch mogelijk te leiden en tot verhooging van eigen levens vreugde het voor hen meest geëigende be roep te doen kiezen, een doelmatige be roepskeuze van het hoogste belang is; weshalve zij Uwen Raad ernstig in over weging geven over te gaan tot het instellen van een Gemeentelijk Bureau voor Beroeps keuze, waarbij zij naar nevengaande toe lichting, waarin doel, werkwijze en beheer nader is uiteengezet, mogen verwijzen. In deze memorie van toelichting wordt gezegd: Het werk van een Bureau voor Beroeps keuze is te splitsen in drie deelen. a. Het geven van inlichtingen ten op zichte van de verschillende beroepen in algemeen-maatschappelijken zin, zoo b.v. de kosten en duur der opleiding en op welke wijze men tot dat beroep kan worden toe gelaten; b. het geven van inlichtingen omtrent de arbeidsmarkt, alzoo de economische voor lichting; c. de eigenlijke beroepskeuze. Wat sub a en b betreft, dit behoeft niet veel toelichting. Het bureau zal zich voor de richtige vervulling van die taak op aller lei wijzen inlichtingen moeten verschaffen en die systematisch hebben te rangschik ken en te ordenen. Zal dit al administratief werk en, vooral wat sub b betreft, tot een voortdurende voeling met de maatschappe- liik-sociale toestanden noodzaken, kennis van de psycho-techniek heeft men niet noo dig. Yoor het werk sub c is gebruikmaking van de mogelijkheden, welke de jongste we tenschap der psycho-techniek biedt, nood zakelijk. Deze eigenlijke beroepskeuze vergt van de daarmede belaste personen een groote hoeveelheid energie, arbeid en geduld voor het verkrijgen en verzamelen van de gege vens, waarover men bij het kiezen van een beroep (c.q. bij het raadgeven) moet be schikken. Vooral hierom, omdat vele ge gevens alleen langs experimenteelen weg kunnen worden verkregen en eerst wanneer zij vo'doende geijkt zijn, als normen mogen worden gebruikt. Een goed werkend bureau zal zich in ver binding dienen te stellen met industrie en handel voor de psychologische analyse, zoo wel van de technische als de administra tieve beroepen, terwijl met de inrichtingen van onderwijs eveneens contact kan worden verkregen, ten einde een betrouwbare me thode samen te stellen tot onderzoek van de geschiktheid van leerlingen van middel baar en hooger onderwijs. Het administratieve werk aan een derge lijk bureau verbonden moet niet gering ge schat worden. Wij vermeenen, dat de directe leiding van het bureau moet worden opge dragen aan een academisch gevormd per soon, wiens studie zich in die richting heeft bewogen. Anders ontstaat het gevaar, dat een zoodanige leider een voldoend correc tief mist op zijn adviezen, welke dan alleen of hoofdzakelijk zijn gebaseerd op intuïtie en menschenkennis. Behalve vorenvermelde splitsing, sub a, b en c kan men nog een andere splitsing daarvan onderscheiden, n.l. het advisee- ren, het contact zoeken en houden met de scfiool, het plaatsen van werkkrachten en nazorg. Het plaatsen van werkkrachten is hierbij opgenomen, hoewel het niet een intregee- rend bestanddeel van het werk vormt. Het is meer een practisch idee, ten einde het bureau meer aantrekkelijk voor het publiek te maken, dat het liefst tastbare resultaten ziet. Evenwel is dit eigenlijk het werk van de Arbeidsbeurs. Opgemerkt zij nog, dat niet persé van elk advies inzake beroepskeuze een psycho technisch laboratorium-onderzoek dient plaats te vinden. Wij hadden gemeend, dat van onze zijde een dergelijk bureau, hetwelk dan een be paalde kleur zou krijgen, zou kunnen wor den opgericht. De kosten van een dergelijk bureau, hoe eenvoudig opgezet .zouden toch betrekkelijk hoog zijn en slechts een klei nen kring van menschen omvatten. Voor een plaats als Leiden achten zij daarom het oprichten van meerdere bureaux economisch niet te verdedigen, niet alleen vanwege de kosten, maar ook omdat bij meerdere bu reaux veel werk dubbel geschiedt. Bij een centrale instelling wordt zulks voorkomen Wij mogen daarom de volgende denk beelden in overweging geven, uitgaande van de wenschelijkheid van de oprichting van een Bureau voor Beroepskeuze-voorlichting, onder een wetenschappelijk gevormden di recteur. De plaatsing van werkkrachten worde overgelaten aan de Arbeidsbeurs, welke> daartoe in nauw contact diene te staan met het Bureau voor Beroepskeuze-voorlichting. Nagegaan diene te worden, in hoeverre on derbrenging bij den daarvoor meest in aan merking komenden dienst, een zoo zuinig mogelijken opzet zal bewerkstelligen. M i gelijk dat de kosten dan dezelfde zijn als de som van eventueele subsidie aan de ver schillende particuliere bureaux te verleenen Voor het geven van advies inzake be- BINNENLAND. Een vereeniging om uitvoer te krijgen van Leidsche Kaas. (Stadsn., le blad). Da huldiging der HollandIndi6-vliegers) het driemanschap benoemd tot ridders in de orde van Oranje-Nassan. (2e blad). Het voorloopig verslag der Tweede Kamer over hoofdstuk 5 der Staatsbegrooting, na melijk: Binnenlandsche Zaken en Land bouw. (Binnenland, 3e blad). De inenting tegen pokken. (Binnenland, 3e blad). Jaarvergadering van „Het Groene Kruis", (Binnenl., 3e blad). De Synode der Gerei. Kerken beschonwt de zaak-ds. Brnssaard als afgedaan; dr. Van Leeuwen kan niet gehandhaafd worden. (Kerk en School, le blad). BUITENLAND. De toestand ln Roemenie blijft zeel onzeker. (Buitenl., le blad). Een proclamatie van Mussolini tot het Italiaanscha volk. (Buitenl., le blad). Ruth Elder te Parijs. (Buitenl., le blad). roepskeuze en werkwijze van het bureau zou een gemeentelijke commissie kunnen worden ingesteld, samengesteld uit een ge lijk aantal leden van Neutrale, Roomsch- Katholieke, Protestantsch-Christelijke en van Socialistische zijde Deze leden kunnen op voordracht van de organisaties van ver schillende richting door B. en W. worden benoemd en Vormen te zamen de groote commissie voor gezamenlijke besprekingen. De vier deelen der groote commissie kun nen zich dan weer zelfstandig constitueeren met voorzitter en secretaris voor het geven van adviezen. HET RIJKSZIEKENHUIS. Op de vragen van den heer Kortenhorst, lid van de Twede Kamer, betreffende ie opdracht voor het maken van de koel installatie in het Rijksziekenhuis te Leiden, heeft de minister van financiën geantwoord: I. De levering eener koelinstallatie in het nieuwe Academisch Ziekenhuis te Leiden is opgedragen aan de N.V. Holland sche Ingenieurs Maatschappij Holima, te Amsterdam. De door deze firma geleverde koelmachines zijn van buitenlandsche her komst (fabrikaat Esscher Wijsch, te Zürich)' II. De bovenbedoelde machines zijn z.g. klein-koelmachines, van een type, dat in Nederland niet wordt vervaardigd. Klein- koelmachines bleken uit een oogpunt van economische exploitatie de voorkeur te verdienen boven een z.g. centrale instal latie. Toepassing van deze laatste zou bo vendien aanzienlijke kosten ten gevolge gehad hebben, wegens het alsdan noodza kelijk uitvoeren van wijzigingen aan het bestaande gebouw. Door de Nederlandsche industrie worden wel klein-koelmachines vervaardigd, doch deze zijn van een type, da,t wegens te groote afmetingen in het onderwerpelijke geval niet in aanmerking kon komen. VEREENIGING TOT BEVORDERING DER BOUWKUNST TE LEIDEN. Aan de 212e vergadering dezer Vereeni ging ging vooraf, aldus deelt de heer F. A Wempe Sr. ons mede, een kunstbeschouwing van een groote collectie foto's van fraaie berglandschappen. De voorzitter, de heer J. A. Verhoog, opende voor een zeer talrijk gehoor deze eerste van de serie wintervergaderingen en verzocht den aanwezigen uit piëteit tegenover de nagedachtenis van den heer M. Koorts di9 zoo plotseling van de zijnen was weg gerukt, zich een oogenblik van de zetels te verheffen, aan welk verzoek onder groote stilte werd gevolg gegeven. Toen medegedeeld was, welke lezingen in den a.s. winter te wachten zijn en da notulen waren goedgekeurd, was het woord aan den heer J. A^ Christiaanse, die tot onderwerp van zijn voordracht gekozen had: De Dolemieten, Venetië en het Ortlergebi *<1 Spreker bad oorspronkelijk geaarzeld aan een kring van bouwkundigen mede te deelen^ hoe een leek Venetië zag, doch de gedachte, dat deze stad, waar de bouwkunst heeft getriomfeerd en de meesters hun schoone tempelen hebben doen verrijzen, had hem toch doen besluiten iets te schetsen van al dat schoons wat er te aanschouwen valt De reis werd aanvaard met den nacht trein via België, Luxemburg en den Elza«

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 1