m w m H ÜÉI ill s m i 1 i A Q Pi ipyM/1 E 18 ÜP Cz' X I SCHAKEN. WM md Uw Haar RADIO-PROGRAMMA RECHTZAKEN. GENEESKUNDIGE BRIEVEN. De waaide van de kroonschlil. Zwart 12 schijven op 26, 23, 21, 20, 19, 16, 15, 13, 12, 9 en 3. Wit 12 schijven op 25, 27, 28, 32, S3, 35, 86, 37, 40, 42 en 45. Stand uit een wedstrijdpartij. De laatste zet van zwart was 1721, van wit 4842, van beide een zwakke positiezet. Voor zwart was 2024 de aangewezen zet en voor wit 48—43 of 40—34. Het opspelen van 48 naar 42 is oorzaak, dat de stand voor wit verloren is; de 8 schijven staan nu opgesloten. Zwart aan zet vervolgde met 2024: (een zet te laat), waarop wit een goed speelbare zet heeft, n.l. 4034; vanaf dit moment speelt zwart zeer sterk. Oppervlakkig gezien lijkt de uitruil 14 20, 25 x 14, 9 x 20, zeer goed, doch wit ant woordt met 36—31, dreigende 3329, 24x22, 27x7, sluit zwart met 1218, volgt 3430, en op 2025 krijgt wit speelruimte door 28—22, 25x34, 33—29, 24x33, 38x40 en de stand is niet meer winnend voor zwart. Op 2429 20x29 na 34—30, volgt 4540, enz. Zwart moet dus trachten wit in de op sluiting te houden en speelt 1218. Wit is nu verplicht tot 3430; er dreigt op 4540, 24—30, 35x24, 19x39, enz. met zwaar spel voor wit. Wit 3430 en nu speelt zwart op tijd de kroonschijf op 38. V Wit heeft nu keus in 3 zetten 2822, 3631 of 4540; welke ook gespeeld wordt nadeel is niet meer te ontgaan. Wit besluit tot 2822; zwart 2329; geeft wit geen kans, op 8—12 zou 22—17 volgen. Wit 26—31, nog de bestel Zwart 812, wit 2217, zwart 1823, 17x8, 13x2, 3328. gedw. 28 en nu moet wit een schyf of feren. 45—40, 9—13, 40—34, 35x44, 24x35. Zwart is nu een schijf voor, doch moet toch voorzichtig spelen om te winnen; zwart 1520, 2329 was sterker, na een paar zetten moet wit dan weer offeren Wit 38—33, de zet 20—24 gaat nu niet wegens 3329, 27x20, vandaar dat 2329 sterker was geweest. Zwart 812, wit 42 38, zwart 20—24, wit 39—34, stand na 39—34. zwart op 12, 13, 14. 16, 19, 21, 23, 24. 26 en 35. Wit op 25, 27, 28, 31/34, 37 en 38. Nu doet zwart een verrassende zet 2329, 34x23. en 3540; wij zouden in dit geval 1318 hebben gespeeld in plaats van 3540 en wit kan alles geven; nu volgde 23—18, 12x23, 28—22. 23—28, 37x23, 19x39 2520! 21x43, 20x18; en zwart won door materieel overwicht. Een belangrijk partij gedeelte,waarin duidelijk de waarde van de kroonschijf gedemonstreerd is. Goed« oploeBlng probleem Ellennan van den heer v. d. Linden. De oplossing van de driezot van den heer Van der Kolk zal ik de volgende maal behandelen. De volgende aardige tweezet vonden wij in het tijdschrift van den Nod. Schaakbond, F. W. NANNINO. Tijdschrift N. S. B. 1927. •y/ww HM Wit begint en geeft mat in twee zetten. Wit: Ke7, Dh3, Tdl en f4, Lgl en hl, Pd4, pi a4, b3, c6. Zwart: Kcö, TaS en el, Pb7, pi a7, ah, c7, d6, e4. Bijgaande partij ie gespeeld in de match, die de Rotterdamsche speler Landau met de grootmeester Réti heeft gespeeld. Réti. Landau. 1. d4 Pfe 2. c4 e6 3. Pf3 b6 De West-Indische verdediging van het dame-gambiet. 4. g3 Lb7 5. Lg2 Le7 6. Pc3 Pe4 Deze zeer nieuwe zet lijkt mij niet in het systeem te passen. 7. Dc2 Pc3 Dc2 ia van Teichmann en weerlegt de Uitval. 8. DC3I 0—0 9. O—0 d6 10. Tel 15 .verzwakt de e-pion. 11. Lf4 Pd7 12. De3 Le4 Verdedigt de zwakke broeder op e6. 13. Pg5 «5 Schijnbaar offert Pg5 de looper op. Het jgaat echter andera! 14. Le41 le4 15. des: de5: 18. De41 LgS Er dreigt Dh7 :t 17. Lg5: Dgö: 18 Dd5t Kh8 Na Tf7 kan DaS: 19 Dd7Df6 20. f3 TadS 21. DbS e4 22. f4 Td2 23. DeS DeS: De5 redt de situatie. 24. fe5Tfe3 25 Tadl Tb2 28. Td7 h8 27 Tr7: Ta2: 28. Tdl Teö: Nn wordt zwart een offer der snoep- zucht. 29. Tld7 TgS 30. Kf2 ai 31. h41 Tg6 32. h5 Tg5 33. g4 e3f Hier had Tg4 nog remise gegeven. 34. Kf31 Td2 35. Tc8t Kh7 38. Te7 Tci 37. Tb8 opgegeven. Er dreigt Tb7, due Tg5 is het eenige, dan volgt Tb6 eD wit's c-pion wint. Dr. P. FEENSTRA KUIPER. OM HET WERELDKAMPIOENSCHAP. De 13e partij. De 13e partij tusschen Capablanca en Aljechin werd na 26 zetten remise ver klaard. Alleen kasteelen, pionnen en Koningen bleven op het bord staan. De andere stuk ken werden afgeruild, zegt het „Hbld.". RECLAME. wordt gezond en sterk het krijgt mooier glans het wordt vrij van roos het blijft beter zitten het valt niet meer nit indien gij des morgens een weinig PUROL tusschen de handen wrijft en dit door de haren uitstrijkt, 't Voldoet iedereen. 9690 VOOR ZONDAG 16 OCTOBER. Hilversum, 1060 M. 8.30: V.P.R.O.- morgenwijdang in het Geb. v. d. N.P.B. te Hilversum. Spr. J. B Schouwink, over: Kom af. L. Somer, viooL F. Kloek, orgel. V.P.R.O.-koor o.l.v. F. Kloek. 10—12 u. Dienst im de St. Martinuskerk Sneek. Zang koor St. Caecilia, o.l.v. kapelaan B. Th. Stoverink. J. v. Bergen, orgel. Kapelaan Jos. M. Verhoef, predikatie: „Doet aan den nieuwen mensch, cbe naar God ge schapen is in ware gerechtigheid." Eph. IV 23. Het koor zingt de „Missa Papa© Marcelli"#6 at. gem. van Paleatrina, uitge nomen het „Credo", dut genomen wordt uit de „Mis&a Brevis", van Palestrina. Na de H. Mis: „Laudate Dominum", 6 at. gem. koor van Alp. Vrancken. De Gregoriaan- eche wisselzangen zijn els volgt: Voor het Kyrie" (Introitus) Ps. 38, 28, 39, 40. Ps. 77—1. Na het „Gloria" (Graduale) Ps. 40 2. Nia het „Credo" (offertorium). Na het Domine non sum dignus" (Communio) 12.30—2 u.N.O.V. Kamermuziek door het „Residentie strijkkwartet", B. de Roo, le viool. S. Rodrigues 2e viool. M. L. Spier alt. N. Wegeritf, cello (aïlen leden van het Residentie-orkest) en G. v. Renesse, piano. 2 u.Aansluiting van de Stadsschouw burg te Utrecht. „Die Dollarprinzessin", operette in 3 acten van A. M. Willner en F. Grünbaum. Muziek van Leo Fall. 4 50: Dienst in de Geref. Kerk te Laren. Voorganger: Ds. L. Oranje. 1. Orgelspel. 2. Votum en Zegen. 3. Zingen Ps. UI 6. 4. Lezen: 12 Art. des Geloof©. 5. Zingen Ps. 48 6. 6. Lezen Rom. 8 3139. 7. Tekst Filippenzen 4 6, 7. 8. Inleiding preek. 9. Gebed. 10. Zingen Ps. 56 5, 6. 11. le ged, preek. 12. Zingen Ps. 84 6. 13. 2e ged. preek. 14. Gebed. 15. Zingen Ps. 121 4. 16. Zegenbede. 17. Orgelspel 8 u.Nieuwsber. en sportuitslagen. 8.10: „De TooveTfluit", opera in 2 bedr. van W. A. Mozart. Pamina Lotti Muskens Sleurs. Koningin der nacht, Hélène Cals. Papagena, Betty v. cL Bosch Schmidt. Ta- mino, Louis v. Tulder. Sarastro, Gerard Leenders. Papageno, Ed. v. d. Ploeg. Spre ker Rich. v. Halvoirt Pel. le dame Wies van Haselen, 2e dame Annie van Beek Ristjouw, 3e dame Dina Diependaal; le knaap Lea Zweers, Monostates Iw. Mo- nasch, le geharnaste en Priester, P. Kei zer. Koor der Amersfoortsche OperaveT. Het zeer verst. ANR-O-orkest o.l.v. J. J v. Amerom. Algem Vooiber.Chris de Vos. Regie: L. Roberts. Daventrv, 1600 M. 3.50: Het Casano Octet en O. Groves, sopraan. S. Robert son, bariton. 5.10: Pianoconcert door A. Rubinstein. 5.40: Vertellingen uit het Oude Testament. 5 506.20: Kinder kerkdienst. 8.15: Kerkdienst. Gewijde muziek. Het radio-kwartet. 9.05: Lief- da digheidsoproep. 9.10: Berichten. 9.25: Concert. Orkest en M. Bennett, so praan. A Grande, viool. 10.50: Epiloog. Parijs „Radio-Paris'", 1750 M. 12.20: Gewijde muziek Koorzang. 1.052.10: Orkestconcert. 6.055 55: De Homo- nyme Jazz. Dansmuziek. 8.60: Kinder halfuurtje. 9.20—11.20: Dansmuziek en orkestwerken. Langenberg, 409 M., Dortmund 283 M. en Miinster 242 M. 8.20—9.20: Morgen wijding. Vocaal kwartet.. 12301.50: Tromp etter corps Fensch. 3-504.50: Vo. caal concert. M.G.V. „Frohsinn", 6 35 7.20 Voorlezing door H. Manm. 7.35: Symphonie-concert. Werag-orkest, koor K. Hansen, sopraan. L Aramesco, tenor. Daarna tot 10.50: Dansmuziek. Königswu&terhausen, 1250 M. 8.20: Morgenwijding. 10.50: Het Havemann- kwartet. 2.50—3.45: Over Telepathie. 3.505.20: Orkestconcert. 7.50: De Wie ner Sangerknabeü. Vocaal concert 8 20: PopulaiT orkest con eert. 9.5011.50: Dana muziek. Hamburg, 395 M. 8.35: Morgenwij ding. 10.50: Operaconcert. 12.25: Or- kesaconcert 2 20: Vroolijk concert. 7.20: „Arnold Bócklin Prof. Pauli. H. Platen, muzik. leiding. Daarna orkestcon cert. Brussel, 509 M. 3.20: Populair con cert. 8.35—10.35: Gala-concert. Orkest Mile Mergan, zang. VOOR MAANDAG 17 OCTOBER. Hilversum, 1060 M. 12.352 uur: Lunchmuziek door ht trio K. v. d. Hoek, viool. J. Frank, cello. P. de Gruyter, piano. 3.153.45: Lezing door Mej. Tonie Nieu- wenhuis: Het ontstaan en voorkomen van spraakgebreken. 4.405.55: Kinder uurtje door Mevr. Antoinette van Dijk. 6.6.45: Gramofoonmuziek. 6.457.15: Lezing door den heer G. de Clercq, over: Rookvrij stoken. 7.157.45: Engelsche proefles voor beginners. 7.45: Politie berichten. 8 10: Concert door het Anto- orkest o. l.v. Nico Treep. Sophia Haase- Pieneman, sopraan. Mevr. Ida Fortuin v. Dantzig, piano. 8 45: Pianoconcert door Mevr. Fortuin v. Dantzig. Egbert Veen a. d. vleugel. 10.30- Persber. Daventry, 1600 M. 11.20: Daventrv- kwartet en solisten (sopraan, tenor, piano). 1.202.20: Orgelconcert 2.50: Lezing: Travelling, scholar. 3 20: Lezing: The story of Cyhus the Persian. 3.35: Dans muziek, duetten. 5 20: Huishoudpraatje. 5.35: Kinderuurtje. 6 20: Concertorce!- bespeling. 6.40: Berichten. 6.50: Tijd sein. weerb., nieuws. 7.05: Concertorgel- bespeling. 7 20: Causerie. 7.35: Piano sonates van Haydn. 7.45: Duitsche les. 8.05: Militair orkestconcert. E. Black, alt. W. Watcyns, bariton. 9.20: Weerber nieuws. 9.35: Causerie 9.50: Nieuws berichten. 9.5511.20: ..Faust", van Goethe. Orkest, koor en solisten. 11.20 12.20: Dansmuziek. Parijs „Radio-Paris", 1750 M. 10 50 11 uur: Concert. 12.502.10: Orkestcon cert. 5 055 55: Concert. 8.5010.50: Concert. Opvoering van een operette. Orkest, koor en soli. Langenberg, 469 M. 12.301.50: Or- kesfconcert. 4.205.20: Orkestconcert. Cithermuziek. 7.358 20: Declamaties. 8.20: Vroolijke avond met Maria en Josef Plaut (sopTaanzang en declamatie). Daarna tot 10.50 Dansmuziek. Königwusterhausen, 1250 M. 11.20 7.05: Lezingen cn lessen. 7.50: Tooneel- avond. „Otto Brahm". 9.5011.50: Kern- bach-orkest en P. Lordmann, bariton. Hamburg, 395 M. 3 35- Orkestcon cert.. 4 20: Concert. 5.20: Orkestcon- ceTt. 6.20: Concert. 7 20: Concert door het Gleiwitsches Kamerorkest, o. 1. v. A. Seeker. Brussel, 509 M. 5 206.20: Triocon cert (piano, viool, cello). 8.2010 35: ..Le neveu de Balaglia", operette van Künneke. RECLAME. H. P. H. KEEREWEER BEGRAFENISSEN ,T„|. B61 AUTO TRANSPORT Aalmarkt 16. crematie 4762 KANTONGERECHT TE LEIDEN. De Kantonrechter te Leiden heeft veroor deeld: wegens strooperij: N. J. G. B. te Warmond, tot teruggave aan de ouders; wegens een trekdier onbeheerd laten staan: W. P. de H. te Noordwijk f2 of 2 d.; wegens een val- schen naam opgeven: W. H. S. f5 of 5 d.; wegens overtred. der Arb.-wet: H. R. 2 maal f 1 of 2 maal 1 d.; A. W. f 2 of 1 d.C. G. te Voorschoten f 2 maal f 2 of 2 maal 1 dag; J. A. S. te Warmond f 3 of 3 dagen; Wegens overtr. der Drankwet: J. M. M. schoten f 10 of 6 d- Wegens overtr. der Paardenwet: F. B Voorschoten f 2 of 2 d. Wegens overtr. der Spoorwegwet: M. J. M. Den Haag f 5 of 5 d, Wegens overtr. der IJkwet: J. B. Rijnsburg 2 maal f 0.50 of 2 maal 1 d. Wegens overtr. der Vissche- rijwet. J. T. f 1 of 1 cL W. M. den Haag f 3 of 3 d.Ch. A. J. G. 2 maal f 1 of 2 maal 1 mnd. tuchtschool; A. R. Rotterdam f 3 of 3 d.C V. aldaar f 5 of 5 d.B. K. Santpoort geen straf; D. W. v. d. S. Li6S'e f 10 of 5 d.W. I. E. f 5 of 6 d. Wegens overtr. der Spoorwegwet W. v. H., Den Haag f 10 of 5 d. Wegens overtr. van het prov. rcgl. op de waterenG. v. R. Roe- lofarendsveenL C. D. Den Haag; H. N. J. S. Zegwaart, ieder tot f 10 of 5 d.W. L. Stomp wijk f5 of 5 d.P. V. Ter Aar f 3 of 3 d. Wegens overtr. van het Motor en Rijw.regl.S. v. d. H. Wassenaar 2 maal f 3 of 2 maal 3 d.W. F. v. I. S.A. v. <L L Den Haag ïedeT tot f 10 of 5 d.; 0. J. N. f 3 of 3 d.W. L. 2 maal f 3 of 2 maal 3d.; C. v. D. f 0.50 of 1 <jL H. F., T. K., A. H., C. 0. ieder tot f 3 of 3 d. W. H. B. f 2 of 2 d.J. B. f 0.50 of 1 mnd. tuchtschool; C. W v. H. f 2 of 1 mnd. t.sch. Ch. B., J. P. v. d. H.G R.; W. v. M. Rijnsburg; J. G. B. [Woubrugge; C. de K. Stompwijk; J. C. P. v. d. A Veur; P. A. W. NoordwijkerhoutC. J. G. v. H. Was senaar; A. H. L. Vooriiout ieder tot f3 of 3 d.C. K. Leiderdorp; N. v. I. Oegst- geest ieder tot f 3 of 1 m. t sch.C. J. G. Katwijk aan den Rijn f 2 of 2 d.A. v. d. E. Rijnsburg f 2 of 1 m t.sch. Wegens het opgeven van een valschen naamW. H. S. f 5 of 5 d.C. de K. Stompwijk f 10 of 5 d. Wegens overtr. der Pol.-verord. der ge meente LeidenJ. K Alphen aan den Rijn f 10 of 5 d.W. V Ch. v. A., T. K. zwervende: H H.'F. E. de N. ieder tot f 1 of 1 d.W C. R. 2 maal f 2 of 2 maal 1 d.W. F. T. f 2 of 2 d G B. f 2 of 2 d. 1. v. A. hv. P. C. Z. f 0.50 of 1 d Wegens overtr deT Pol.verord der gemeente Noord- wijk W. K. Noordwijk f 1 of 1 d. Wegens overtr. der Pol verord der gemeente Voor schoten W D f 2 of 9 d Wegens overtr. der Pol.verord. der gemeente Rijnsburg G. v. W.B. H H. ieder tot f 0.50 of 1 d. wegens overtr. der pol. verord der ge meente Zoeterwoude: A. v d V., H. V., ieder tot f 0.50 of 1 dg wegens overtr. der pol. verord. der gem. Noordw.hout: J. G. U. Noordwijkerhout f 1 of 1 dg.; wegens te Warmond op een hondenkar zitten: W. F. 0. f 2 of 2 dg.; wegens te Oegstgeest te snel rijden: P. C. C. de G.H. J. V. Heemstede, D. W. v. d. S., Lisse-, J. de B. Haarlem; J. J. N. P. f 10 of 5 dg.; A. v. Z. IJmuiden; J J. Hilversum; J. A. N. Wormer; A. J. v. K. Noordwijk, ieder tot f 10 of 5 dg.E. C. Am sterdam f 3 of 3 dg.; Jhr. C. J. J. v. W. f 3 of 3 dg.; J. M. A. v. II. f 5 of 5 dg.; wegens te Oegstgeest een hond los laten loopen: H. v. d. L. Oegstgeest f 1 of 1 dg.; wegens over treding der pol. verord. der gemeente Kat wijk: J. v. D. Katwijk aan Zee; Ph. I. E. v. W. Den Haag, ieder tot f 2 of 2 dg.; P. K. Den Haag; C. v. D., D. P., W. S., ieder tot f 0.50 of 1 dg.J J v. I. Rijnsburg f 1 of 1 dg.; M. v. d. B. Den Haag; J. C. R. Haarlem, ieder tot f 5 of 5 dg.; A. v. d. E. Katwijk aan den Rijn, geen straf; wegens overtr. der Vleeschkeuringswet: (verzetzaak) W. Th. P. f 10 of 5 dg.; wegens overtr. der Motor en Rijw.wet: N. S f 10 of 5 dg. J. J. L. f 5 of 5 dg.; Th. B. Voorschoten f 3 of 3 dg.; F. J. J. B. Voorburg f 5 of 5 dg. wegens school verzuim: J. M. T. hv. K -. W. B., P. de R. hv. F.; A. de B. Noordwijkerhout; A. v. S. hv. D. aldaar; J. v. V. aldaar, ieder tot fl of 1 dg.; H. L. hv. W.A. R. hv. v. d. M.; C. H. Noordwijkerhout; P. v. d. B. aldaar; J. Z. Oegstgeest, ieder tot f2 of 2 dg., Ch. V. wed. B. Noordwijkerhout; G. T. aldaar; M. E. G. bv. de 0.; C. P.; J. v. P. hv. H. geen straf toegepast; L. de B. hv. B. f 0.50 of 1 dg.; wegens overtr. van het Tramwegregl.: P. S. f 3 of 3 dg.; wegens overtr. van het Motor en Rijwregl.: A. II. S. vrijspraak; P. J. N. Haarlemmermeer f 3 of 3 dg.A. N. Oegstgeest 2 maal f 2 of 2 maal 1 dg.; we gens overtr. der Pol. verord. der gem. Lei den: P. G. E.C. A. S., ieder tot f 1 of 1 dg.: Vrijgesproken werd: C- A. J. R. te Sche- veningen. beklaagd een auto zonder licht op den openbaren weg te hebben laten staan. Waar geen woonplaats is vermeld is deze Leiden. DE DOKTER EN DE SPUIT. II. Door het in- en uitschuiven van den stempel wordt de druk in de spuit ver hoogd of verlaagd. In het eerste geval zal de inhoud der spuit naar buiten worden gedreven, in het tweede geval zal daar entegen de omgeving van het uiteinde der caraule, indien in vloeibaren toestand, naar binnen gezogen worden. Het is duidelijk, dat men dus zoowel een bepaalde vloeistof ergens binnen het lichaam brengen kan, waar men slechts wil, en dat men evenzeer eenige vloeistof, welke zich ergens in het lichaam bevindt, met de spuit kan weg zuigen. Het meest ingeburgerd is wel de zoo genaamde onderhuidsche injectie. Tusschen de eigenlijke huid en de diepere weefsels ais spierscheede en beenvlies, bevindt zich een losmazig weefsel, dat feitelijk nog tot de huid behoort, soms vrij veel vet bevat en bekend is als onderhuidsch celweefsel of vetweefsel. Wordt in dit weefsel vloeistof gespoten, dan kan deze zich in het los- gebcuwde netwerk uiterst gemakkelijk ver spreiden. Zjj wordt in zeer korten tijd in het bloed opgenomen, veel vlugger dan mogelijk is bij het gebruik langs mond, slok darm, maag, enz. Men staat dikwerf ver steld over de snelheid, met welke een onder huidsche injectie werkt. Spuit men morphine in, dan gevoelt de patiënt zich soms al slaperig, voordat de bewerking is afgeloo- pen. Apomorphine heeft meestal reeds tot braken aanleiding gegeven, voordat nog de canule teruggetrokken is. De genoemde voor beelden herinneren echter aan het gevaar, dat met een zoo gemakkelijke toedienings- wijze verbonden is. Het is voor den patiënt niet zoo heel lastig om te leeren, zich zelf een injectie toe te dienen. De artsen, die uit gemakzucht tot een dergelijke handel wijze hebben meegewerkt, gevoelden daar over later dikwijls berouw. Bij verslavings- verpiften, zooals morphine en cocaïne, wordt op die wijze de deur voor misbruik wijd open gezet. En is die deur eenmaal open, dan krijgt men haar niet gemakkelijk weer dicht. Hoe eenvoudig de ingreep ook is, toch maakt de naald een kleine wond en deze wond kan als elke andere geïnfecteerd wor den. Het is daarom noodig, de spuit geregöld te desinfecteeren en ook de huid, ter plaatse waai geïnjicieerd wordt, moet ontsmet wor den. Bij patiënten, die de spuit op hun e:gen houtje gebruiken, zien wjj dan ook nog al eens infectieuse processen ontstaan. Het gebruik der injectiespuit blijft echter niet tot het onderhuidsche weefsel beperkt. Sommige stoffen moeten in het spiervleesch worden gebracht, terwql andere stoffen direct in het bloed gespoten worden. Deze methoden worden uitsluitend door den arts toegepast. Zij vereischen zoowel meer voor zorgen als grootere technische vaardigheid. Om in het bloed te spuiten, gebruikt men een ader. Soms wordt die ader losgepre- pareerd en dan de naald door den wand heen in het lumen gebracht. In andere gevallen wordt door de huid heen in de uitgezette ader gestoken. Hier ztjn echter veel meer voorzorgen noodig dan bij de onderhuidsche inspuiting. Wjj weten toch, dat dit bloed een zeer bijzondere vloeistof is, die onder den invloed van den levenden bloedvaatwand vloeibaar blijft, doch stolt, zoodra zich stolsels in het bloed zouden vormen, al heel spoedig verschillende bloed vaten verstopt zouden raken. Wanneer onder bepaalde omstandigheden iets dergelijks geschiedt, is dat dan ook een uiterst ge vaarlijke toestand. Zoo moet men dus wel weten, dat niets in de bloedbaan gebracht wordt, dat der gelijke gevolgen zou kunnen hebben. Maar als zulk een injectie met de noodige voor zorgen geschiedt, dan is de werking nog sneller dan bij onderhuidsche injectie en in dringende gevallen kan het dan ook van groot nut zijn. Soms wordt in de ader ook wel bloed in gespoten. Meestal gaat dit echter niet uit de gewone injectiespuit, doch door een afzonderlijk toestelletje. Hier is ook groote voorzichtigheid noodig. Reeds heel vroeger was het denkbeeld gerezen, om bij bloed, armoede den patiënt te voorzien van bloed van een dier of ander mensch. Maar dit gaat niet zoo eenvoudig als het Ijjkt. Ge. woonlijk werkt het bloed van een individu op dat van het andere als vreemd lichaam, m. a. w. als men het bij den ander binnen brengt, dan werkt het juist vernietigend op het aanwezige bloed in plaats van het aan te vullen. Daarom moet eerst nauw keurig onderzocht worden, of het bloed van hem of haar, die zich beschikbaar stelt, h'ec af te staan, wel overeenkomt met het bloed van den patiënt. Alleen dan mag men tot de toediening er van overgaan. Zeer veel wordt ingespoten ter plaatselijke verdooving. Wanneer alle weefselspleten met een bepaalde vloeistof zijn gevuld, dan is alle pjjngevoel er uit verdwenen; ook kan men door inspuiting in een zenuw het gan- sche gebied, dat door die zenuw verzorgd wordt, gevoelloos maken. Zelfs het been- weefsel kan aldus ongevoelig gemaakt worden. Door de vorderingen der techniek in deze richting kunnen tegenwoordig tal van ope raties ondernomen worden, zonder dat noodig is, den patiënt in algeheele narcose te brengen. Zoo kan bijv. bij. een gebroken been de geheele omgeving der breukplaats ongevoelig gemaakt worden. Ieder begrijpt, hoe veel gemakkelijker het dan is, om de gebroken en van hun plaats verschovea beenstukken weer precies zoo tegen elkaar te plaatsen als het behoort. Doch niet alleen voor het inbrengen, ook voor het weghalen van vloeistoffen dient de spuit. Wanneer ergens in een spier of been of lichaamAolte vocht is opgehoopt, dan kan in de eerste plaats de hoedanigheid van dat vocht een beter inzicht omtrent den ziektetoestand geven, maar ook kan de verwijdering van dat vocht op zich zelf reeds nuttig zijn. Verder worden alle mo gelijke combinaties toegepast. Als voorbeeld noem ik een tuberculeuse abcesholte, welke betrekkelijk ongevaarlijk is, zoolang zij gesloten blijft, doch, eenmaal opengebroken, aanleiding kan geven tot allerlei secundaire abcessen. De spuit is alweer het redmiddel door eenerzjjds het aanwezige vocht te kunnen wegzuigen, zonder dat de abcesholte met de buitenlucht in aanraking komt, terwjjl anderzijds, zoodra het vocht verwijderd is, in plaats daarvan de een of andere geneeskrachtige vloeistof kan worden ingespoten. Uit het bovenstaande moge blijken, welk een belangrijke plaats de spuit bij het dagelijksch werk van den arts inneemt. Al moge zij al niet meer het teeken van zjjn waardigheid zijn en bij het publiek niet zoo meer op den voorgrond staan, zeker is zij in beteekenis er niet op achteruit ge gaan. H. A. S. MODE-HERVORMING IN PERZIË. Het is ongeveer 5 jaren geleden, toen de tegenwoordige sjah nog minister van oorlog was, dat in Perzië een aanvang werd ge maakt met de moderniseering der mode, doordat de mutsen van schaapsvel, die in het leger in gebruik waren, vervangen weri den door gerande hoeden, die weldra den naam van „Pahlevi-hoeden" kregen. Deze hoofdbedekking, die heel wat doelmatiger wa9 dan <Je oude, doordat zij den drager be schermt tegen de zonnestralen, had zoo'n succes, dat zij thans ook het nationale hoofddeksel, de „kola", een hooge zwarte mut9 zonder rand, aan het verdringen is. Om niet bij het sterke geslacht achter te blijven, haalden al spoedig de Perzische vrouwen zich in het hoofd, een mode-revo lutie op touw te zetten. De ongemakkelijke „tchadoer", een mantel, die het lichaam van het hoofd tot de voeten bedenkt, werd door heel wat vooruitstrevende Perzische schoonen verruild voor de elegante „tchar- chab", een Turksch kleedingstuk, dat echter in Turkije zelf, dank zij de zorgen van Kemal Pasja, thans verboden is. De geestelijkheid ziet deze hervormingen met leede oogen aan, omdat zij ze beschouwt als een schrede naar de afschaffing van den, door den ritus voorgeschreven, sluier der vrouwen Zij blijkt trouwens in haar afkeuring niet alleen te staan, daar de Re geering elk, die deze nieuwigheden propa geert, met strenge straffen bedjeigt. Voor- loopig zullen de Perzische vrouwen en meis jes deze .emancipatie" dus wel aan hun Turksche zusters moeten overlaten. HET WEST-INDISCHE SMOKKELAARS DORADO. De Bahama-eilanden strqfcken zich uit op ongeveer 900 K. M langs ce kusten van Florida. Deze eilanden, waarvan New Pro-i vidence met de hoofdstad Nassau het voor naamste is, zijn sedert de afkondiging van het Amerikaansche drankverbod, evenals zoovele andere buurstaten, een middelpunt van de dranksmokkelarij geworden. Groote hoeveelheden rhum worden er gefabriceerd, bovendien wordt er nog uit Engeland inge voerd. De kust van Florida vertoont een groot aantal baaien en inhammen en zoo ont stond er weldra een levendige handel met de Bahama-bewoners. die hiervan op ruime schaal profiteerden. Zoo groeide de hoofd stad Nassau, vroèger een onbeteekende ne derzetting, in weinig jaren tot een ruime, moderne stad, met groote hotels, pijlrechte straten en prachtige theaters. Ook andere eilanden houden zich druk met dezen han del bezig: Haïti, Trinidad, Guadeloupe Mar tinique. Kleine stoomers verlaten iederen dag deze eilanden met bestemming voor de Amerikaansche kust. Zij wachten er gedul dig op de klanten, die heimelijk in motor bootjes verschijnen Cuba blijkt ook niet achter, want Engeland leverde er in 1926 veertig maal zooveel sterken drank als in 1918. Ten slotte zijn St Pierre en Miquelon het hoofdkwartier der Fransche. Engelsche en Italiaarische smokkelaars. 2-5

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 18