68"® JAARGANG
VRIJDAG 7 OCTOBER 1927
No. 20725
STADSNIEUWS.
KERK- EN SCHOOLNIEUWS.
BUITENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs.
Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en
Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANTi
Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per week. ƒ0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week 0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
DE LEIDSCHE-HOUT-OPTOCHT.
Bij de gehouden collecte op 3 Oct. voorden
Leidschen Hout is ontvangen:
1 cheque f 100.
1 Bankbiljet f 100 100.
1 Bankbiljet {25 25.
3 Bankbiljetten f 10 30.
1 gouden tientje10.
2 zilverbons f 2.505.
30 Rijksdaalders 75.
304 Guldens 304.
1 1/2 Gulden0.50
1521 kwartjes 38025
4393 dubbeltjes439.30
945 stuivers 47.25
3041 2 1/2 centstukken 76.02.5
19628 centen „196.28
151 1/2 centen 0.75.®
Totaal f 1.789.36
Tevens kwam in eene mededeeling van
den Hengelaarsbond voor Leiden en Om
streken, dat deze bond zich voorstelt voor
zijn rekening e'en vijver in den Leidschen
Hout te jjpvolken met karpers en goudvis-
schen.
OPENING VAN DE NIEUWE SEINHUIZEN
OP HET STATION LEIDEN.
Zondag a.s. zullen de twee nieuwe sein
huizen met de daarbij behoorende sporen op
het station alhier in gebruik wörden geno
men. De seinhuizen één aan 't einde van
het perron, het ander bij den Morschweg
zijn geheel van steen opgetrokken en van de
nieuwste inrichtingen op het gebied van het
seinwezen voorzien. De bouw en de inrich
ting had plaats onder leiding van den hoofd
opzichter van het seinwezen der Nederland-
sche spoorwegen den he'er Verbeek. De be
vestiging en het veilig zetten der treinen
dat tot nog toe vanuit het station plaats had,
zal nu naar het seinhuis aan het einde van
het perron worden overgebracht, waar tevens
de overweg wordt bediend van het eerste
haar het tweede perron. Onderling zijn de
spinhuizen telegrafisch en telefonisch ver
bonden.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd is tot doctor in de rechts
geleerdheid op proefschrift „Verdeeling van
bevoegdheden in enkele middelpuntzoekende
rechtsgemeenschappen", de heer A. Loudon,
geboren te 's-Gravenhage.
Geslaagd zijn voor het doctoraal examen
rechtsgeleerdheid F. A. de Rjjk (Voorburg)
en K. A. de Weerd (Den Haag).
Voor het candidaats-examen Theologie de
heer F. Oort (Leiden).
Geslaagd zijn voor het: Artsexamen le
gedeelte de heer M. Witkamp (Schiedam)
en W. P. J. A. Weebers (Leiden).
Bevorderd tot arts is mej. H. Cracuinescou
(Den Haag).
Voor het doctoraal examen Ind. recht
ztjn geslaagd de heeren: W. Schols (Den
Haag), C. C. J. Maassen (Rijswijk) en F. J
Nieboer (Oegstgeest).
Bij Kon. besluit is opnieuw aangewe
zen als lid van wege Nederland in het Per
manente Hof van Arbitrage mr. C. van Vol
lenhoven, hoogleeraar aan de Rijksuniver
siteit alhier.
Ter gelegenheid van den Rijnscheep-
vaartdag te Duisburg heeft de voorzitter
van de Vereen, tot Bescherming van de
Belangen der Rijnscheepvaart, dr. Welker,
aan verschillende heeren het onderschei-
dingsleeken der Rheinflagge verleend, o.a.
aan den gedelegeerde der Nederlandsche
Regeering in de Centrale Commissie voor
Rijnscheepvaart, jhr. Van Eysinga, profes
sor alhier, als blijk van waardeering voor
zijn groote verdienstelijkheid inzake de be
vordering van het internat, recht bij het
Rijnverkeer.
B. en W. van Gorinchem stellen den
raad voor den heer docts. J. G. van der
Steen alhier tot tijdelijk leeraar in de na
tuurlijke historie aldaar te benoemen voor
den duur van het aan dr. R. Brink verleend
verlof.
Bij de opening van de R.-K. Handels-
boogeschool te Tilburg op morgen zal de
reclor-magnificus der Leidsche Universiteit,
prof. dr. A. H. Wensinck, als vertegenwoor
diger dezer hoogeschool aanwezig zijn.
Bij de firma H. D. Tjeenk Willink
Zoon is thans in druk verschenen de rede,
waarmede prof. mr. R. Kranenburg zijn
hoogleeraarsambt aan onze Universiteit
heeft aanvaard.
De vervoersopbrengsten op de N. Z. H.
T M.-lijnen ScheveningenLeidenKat-
wijk/Noordwijk (inclusief stadslijn Leiden)
en LeidenHeemstede hebben in. de afge-
loopen maand bedragen respectievelijk
f 130.590 en f 8854 tegen f 129.230 en
f 10.576 in dezelfde maand van het vorige
jaar.
Door de afdeeling Leiden van de Ver-
eeniging „Volksonderwijs" is op Vrijdag 14
dezer in het Nutsgebouw 's avonds te half-
negen een openbare vergadering uitgeschre
ven, waarin de aanvrage tot het stichten
van een bijzondere school aan den Morsch
weg besproken zal worden.
Men zie ook de advertentie in dit Blad.
In het fraaie winkelhuis Breestraat
143, waarin eertijds de bekende manufac
turenzaak van de firma Beuzemaker geves
tigd was, is dezer dagen onder den naam
„Het Modehuis" een daraeshoedenmagazijn
geopend.
Het interieur onderging in verband met
het gewijzigde karakter der verkoops-arti-
kelen eenige veTandering, waarbij in het
bijzonder aandacht werd besteed aan het
juiste en smaakvol exposeeren der dames
hoedjes, die er in groote verscheidenheid
van model, kleur en.... prijs zijn opge
steld. Zoowel zij, die over een ruim gevulde
als zij die over een meer bescheiden beurs
beschikken, vinden er een ruime sorteering,
waarbij allicht iets naar den smaak van
de koopsters te vinden is.
Des avonds wordt de aandacht van het
publiek in nog meerdere mate op dezen
fraaien winkel gevestigd door de keurige
verlichting.
Door de recherche te Haarlem zijn
gisteren twee mannen aangehouden ver
dacht van een of meer diefstallen, tijdens
de 3-October-feesten alhier gepleegd. Zij
zijn ter beschikking van de Leidsche politie
gesteld die het tweetal nu nog wel nader
aan den tand zal voelen. Vermoedelijk heb
ben deze vreemdelingen die Leiden op 3
October tot hun jachtveld hadden gekozen
nog wel meer op hun kerfstok.
Gisteren speelde de 9-jarige G. N. H.,
wonende in de Kooilaan, met andere kin
deren op een terrein aan de Medusastraat.
Het ventje sprong in een droge sloot en
kwam terecht op een oud ijzeren ledikant
dat daarin was geworpen met het gevolg,
dat hij zijn linkerbeen vrij ernstig ver
wondde.
De Eerste-Hulpdienst kwam eT bij te pas,
waarna de knaap naar de ouderlijke woning
werd gebracht.
Het aantal werkzoekenden, ingeschre
ven bij de Arbeidsbeurs op 6 October '27
bedroeg in totaal 675, tegen 627 op 7 Oc
tober 1926.
PREDIKBEURTEN.
VOOR ZONDAG 9 OCTOBER.
BODEGRAVEN.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. halftien en
nam. 6 uur, ds. Pott.
Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam. 6
uur, dis. Dam.
Geref. Gem.Voorm. halftien en nam.
6 uur, preeklezen.
DE KAAG.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. halftien, ds.
Van Baaien.
KATWIJK AAN ZEE.
Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam. 6 uur,
ds. J. Oosterveen vaD Wilriis.
NOORDWIJK-BINNEN.
Ned.-Herv. KerkVoorm. 10 uur en nam.
halfzes, ds. Van Haaften.
Geref. Kerk: Voorm 10 en nam. 5 uur,
ds. v. d. Wal van Minnertsga.
NOORDWIJKERHOUT.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 u., ds. P.
Hofstege (Doopsbed.)
NOORDWIJK AAN ZEE.
Ned.-Herv. Kerk (Hulpkerk a. d. Ach
terweg); Voorm 10 uur, ds. R. A. P. Rut
gers, van Katwijk-aan-Zeenam. 5 uur
(Voorb. H A.), ds. F. G. Ho6pers.
Geref. Kerk: Voorm. 10 uur en nam. 5
uur, ds. Koers.
OEGSTGEEST.
Ned.-Herv. Gem. (Irene): Voorm. 10 uur,
ds. T. J. Jansen Schoonhoven en nam. 5
uur, ds. G. Herremaam.
OUDEWETERING.
Remonstr. Gem.Voorm. 10 uur, dr. C.
D. Sax.
VALKENBURG.
Ned.-Herv Kerk: Voorm. 10 uur VH.A.)
en nam. halfzeven, ds. Hermanides.
VOORHOUT.
Ned.-Herv. KeTk: Voorm. 10 uur (H. A.)
en nam. 6 uur (Dankz.), ds. F. G. Nicolaï.
WADDINXVEEN.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. halftien en
nam. halfzeven, ds. H. A. de Geus.
Geref. Kerk: Voorm. 10 uur (Bed. H. A.)
en nam. halfzes (Dankz H A.), ds. W.
V eder.
Chi\ Afg. Gem.Voorm. halftien en
nam. 6 uur, leesdienst.
ZOETERWOUDE.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds. J.
H. Mulder.
NED HERV KERK.
Beroepen: Te Burum: J. H. Wessel, te
Heineoord; te Werkendam: W. J. Keiler, te
Nieuwkoop; te Gouderak: C. v. d. Wal, te
Rijnsaterwoude.
Aangenomen: Naar Hoorn: N. Zwiep
te Oostzaan; naar Garmerwolde (Gr.): L. de
Baan. te Drachlster-Compagnie (Fr.).
Bedankt: Voor Giethoorn: L. Caze-
mier, te Gieterveen (Dr.).
GEREF. KERKEN.
Tweetal: Te Delfshaven: A. J. Bouma,
te Wanswerd en G. J. Goede, te Voorlhuizen.
Beroepen: Te Doorn: J. L. v. d. Wols,
te Kralingen.
DE GEN. SYNODE DER GEREF. KERKEN.
Tegen Dinsdagmiddag 25 October te half-
drie zgn de leden en prae-adviseerende leden
der Generale Synode van de Gereformeerde
Kerken weder te Groningen bijeen geroepen.
De aard der zaken, die nog te behandelen
zijn (o. a. met betrekking tot ds. J. C.
Brussaard en dr. N. D. van Leeuwen) doet
verwachten, dat de meeste zittingen wel
in comité-generaal zullen worden gehouden
-BI
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Uit den Volkenbond.
De opiumconferentie duurt geregeld
voort. Besluiten werden echter nog niet
verder genomen.
Het secretariaat van den Volkenbond
bestudeert op dit oogenblik het vraagstuk
der besteding van de gift van 2 millioen
dollar van John Rockefeller Jr., bestemd
om een wereldbibliotheek te stichten Men
is voornemens een commissie van deskun
digen te benoemen om het plan uit te
werken.
BELGIE.
Vlaamsch protest.
Door de Vlaamsch-Nationale Kamerleden
Vos en De Clercq -is aan den voorzitter
van de Kamer het verzoek gedaan, in ver
band met zekere uitlatingen in België van
Fransche regeeringsvertegenwoordigers, den
minister van landsverdediging te mogen in-
terpelleeren over do door het geheime
Fransch-Belgische militaire accoord be
paalde militaire samenwerking en de ver
gaande politieke dienstbaarheid ten op
zichte van Frankrijk, die daarvan blijkbaar
het gevolg is De Kamer komt echter eerst
op den tweeden Dinsdag van November
bijeen.
DUITSCHLAND.
Handelsverdrag met Znid-
SlaviS.
Het DuitschZuid-Slavische handelsver
drag is onderteekend. Het verdrag maakt
een einde aan de voorloopige handelsover
eenkomst, die sinds 1921 voor beide staten
bestond. Het is gebaseerd op algemeene
meestbegunstiging en waarborgt den on
derdanen der beide staten het vestigings-
recht en het recht tot drijven van handel.
In 31 artikelen zijn verschillende bepalin
gen betreffende den handel opgenomen.
Voor bepaalde waren zullen beide staten
uitzonderingstarieven vaststellen. Duitsch-
land heeft bij het sluiten van het verdrag
concessies verleend betreffende het invoe
ren van Zuid-Slavische landbouwproducten
terwijl Zuid-Slavië aan Duitschland facili
teiten verleende voor het invoeren van
machines, textielwaren, scheikundige pro
ducten, leerwaren, papier en speelgoed.
FRANKRIJK.
De rolletjes te Toulon.
Het onderzoek, voorgeschreven door den
minister van marine, naar aanleiding der
incidenten te Toulon, heeft uitgewezen dat
de betoogingen in de marinegevangenis en
aan boord van de Ernest R°ran nergeas
door gerechtvaardigd waren. De voor de
handhaving van de tucht vereischte sanc
ties zijn getroffen. Zoo noodig zullen er
nog meer genomen worden.
De bemanning van de „Ernest Ren an"
overhandigde aan haar commandant een
adres, door alle matrozen, met inbegrip der
gesh-aften, onderteekend. waarin excuses
aangeboden worden en geprotesteerd wordt
tegen de campagne van de „Humanité"
tot opruiing onder de soldaten en ma
trozen.
ENGELAND.
Besluiten op de congressen van
Conservatieven en Laboni
Rede van Baldwin.
Het congres der conservatieven is gisteren
te Cardiff geopend.
In het jaarverslag werd met voldoening
gewag gemaakt van den inval in het Arcosr
gebouw, waardoor aan de propaganda der
communisten een einde was gemaakt en van
de afkondiging der wet op de industieele
geschillen, waardoor het land gevrgwaard
zal worden voor avonturen van onverantwoor
delijke stakingsleiders.
Over de hervorming van het Hoogerhuis
ontstond nog ©enig debat tusschen lord
Londonderry, die vond, dat het regeerings-
voorstel in de kaart speelde van hen, die
den geheelen Senaat af wilden schaffen.
Doch de hervorming werd met groote meer
derheid goedgekeurd.
In het debat over de algemeene politiek
zei Sir Walter Grunners, de minister van
landbouw, dat hg hoopte in de a.9. parle
mentaire periode een voorstel te kunaen
indienen tot het verschaffen van credieten
op langen termijn aan landbouwers, daar
anders op de industrieele crisis onvermijde
lijk nog een landbouwcrisis zou volgen.
Het heele debat over het „kiesrecht voor
bakvisschen" heeft slechts een half uur
geduurd. De indiener van de regeerings-
metie, Mozjan, protesteerde tegen de be
naming, die er te kwader ure aan was
gegeven uit naam van de honderden jonge
vrouwen, die met 21 jaar reods de zorg
van een eigen huishouden hebben en die
duizenden anderen, die, hoewel nog onge
trouwd, vaak reeds verantwoordelijke posities
bekleeden.
De afgevaardigde East, die een amende
ment om den leeftijd op 25 jaar te brengen
indiende, zeide, dat hij meende dat het
vrouwenkiesrecht eerst een behoorlijke leer
school moest doormaken en dat het niet
zoo doeltreffend was gebleken als het reeds
eeuwen bestaande kiesrecht voor mannen.
Het ging, volgens hem, niet op om den
leeftijd op 21 te stellen, omdat dit de grens
vcor het raannenkiesrecht was.
Er meldde zich geen enkele der talrijke
vrouwelijke afgevaardigden aan om ter zake
het woord te nemen, zoodat na een paar
opmerkingen tot ^temming werd overgegaan
De uitslag, aanneming van 21 jaar, werd
met luide bravo's begroet.
Baldwin heeft vervolgens rijn rede gehou
den. Hij verzekerde, dat er geen aanleiding
tot pessimisme bestaat ten aanzien der han
delsvooruitzichten. De uitvoer neemt toe en
het vooruitzicht voor de scheepvaart is niet
ongunstig.
De terugkeer tot den gouden standaard
is de inleiding tot het herstel van de wel
vaart.
De algemeene staking en de mijnstaking
hebben zwaar op het land gewogen. Hij zette
de leiders der industrie aan om mét de
arbeiders samen te werken. De toestand
van den landbouw boezemt ernstige zorgen
in. De afzetgelegenheid moet verbeterd wor
den.
Wat de hervorming van het Hoogerhuis
aangaat, zeide Baldwin, dat de regeering
de goedgezinde en verlichte kritiek welkom
heet, welke zij gedurende het najaar zal
overwegen om haar besluit later in het
jaar aan te kondigen.
Baldwin heette de redevoeringen van het
jongste vakvereenigingscongres welkom. Hij
hcopt, dat de nieuwe "toon, dien hij daarin
vernomen heeft, volgehouden zal worden.
De nieuwe voorzitter, die een welbekende
voorstander is van den industrieelen vrede,
heeft zgn geloof verkondigd in de machinerie
van het gezamenlijk overleg tusschen werk
gevers en arbeiders.
Wat de malaise in den landbouw aangaat,
zeide Baldwin, dat Engeland een der weinige
landen is zonder organisatie voor credieten
op langen termijn tegen landbouw-onderpan
den. De regeering hoopt het volgende jaar
een ontwerp van een dergelijke inrichting
aan het parlement voor te leggen.
Baldwin zeide, dat de bijeenkomst van het
conservatieve congres het volgende jaar zal
plaats hebben, eenigen tijd korter of langer
vóór de algemeene verkiezingen.
Op het congres van Labour hebben twee
sprekers over de wenschelijkheid gesproken
van behoud van het strijdmiddel der alge
meene staking, totdat oud-minister Thomas
hen toevoegde „als gij nogmaals een alge
meene staking wenscht, schaf dan eerst de
parlementair belichaamde democratie af,
vervolgens het parlementairisme zelf en
ten slotte de heel arbeiderspartij, die door
een in dit democratische parlementaire stel
sel een macht geworden is".
Smith zeide dat een Labourregeering be
halve de bezuinigingen die zij door vermin
dering van leger en vloot moest vinden, nog
ten minste een bedrag van 100 miljoen pond
'sjaars noodig had om het oeconomische
program werkeloosheid-verzekering en
steun, onderwijs en verhooging der pensi
oenen te kunnen uitvoeren. Dit geld
moest gevonden worden door een extra be
lasting op de inkomens ander9 dan door
arbeid verkregen boven de f 6000, d. w. z.
inkomens, die ook door de nu onpractisoh
gebleken heffing in eens getroffen zouden
zijn.
Oswald Moseley de schoonzoon van
lord Curzon en lord Arnold vonden het
beginsel van een extra-belasting gezond en
eerlijk, mits onomwonden zou verklaard
worden dat de heffing in eens dan ook voor
goed van de baan zou zijn.
Een der afgevaardigden verweet de regee
ring, dat zij nog niet alle wegens stakings
delicten veroordeelden gratie verleend had en
dientengevolge nog eenige honderden mijn
werkers in de gevangenissen zuchtten.
Mc Donald drong aan op de noodzakelijk
heid de quaestie der betrekkingen met Rus
land tot de realiteit teTug te brengen. Hij
zeide: „Tot degenen, die steeds spreken
over de verdediging van Rusland, zou ik
willen zeggen, dat de ondoeltreffendste wijze
om dit te doen, is het verontschuldigingen in
BINNENLAND.
De opbrengst van de collecte voor .ca
Leidschen Hout op 3 Oei (Stadsn. le Blad),
Luitenant Koppen heeft heden den vlieg
tocht voortgezet en is te Calcntta aange
komen. (Binnenland, 2e Blad, en Laatste Be
richten, le Blad).
Fabrieksbranden te Warmond en Schie
dam. (Gemengd, 2e Blad).
Onze bijzondere correspondent schrijft
over de zeilwedstrijden van de „De Rnyter"
in Amerika. (Sport, 4e Blad).
De inschrijvingen voor de Na-Kaag. (Sport
4e Blad).
BUITENLAND.
Rede van Baldwin en besluiten op het
conservatieven-congres te Cardiff. (Buitenl.
le Blad).
Wat verder behandeld is op het Engelsche
Labom-congres. (Buitenl. le Blad).
De strijd in Mexico en China. (Buitenl. en
Tel. 1 Blad).
De kwestie van den Rnssischen gezant te
Parijs. (Buitenl. en Tel. le Blad).
de hand te geven om zijn verkeerde inter
nationale politiek voort te zetten. Rusland
heeft geen slappen gedaan om tot vriend
schappelijke betrekkingen met de Europ€»e-
9che staten te geraken Steeds weer is de
quaestie opgeworpen en aan de Russische re
geering voorgelegd, doch er is geen bevredi
gend antwoord gegeven.
ZUID-SLAVIE.
Krachtig optreden te Sofia.
Naar verluidt heeft de ministerraad be
sloten te Sofia een krachtige démarche te
ondernemen. De Zuid-Slavische regeering
zal de ontbinding van de Macedonische
organisatie eischen. Indien de Bulgaareche
regeering hiertoe niet in staat is, zegt de
„Novesti", dan moet een vreemde Staat
met deze opdracht belast worden, die als
mandataris van den Volkenbond optreedt.
De regeering besloot het lijk van gene
raal Kovatsjewits naar Belgrado over te
brengen en hem op Staatskosten plechtig
te begraven.
Volgens een bericht van het ministerie
van oorlog heeft de politie te Stip een der
drie moordenaars gepakt.
SPANJE.
Het ontdekte complot.
Omtrent het complot, dat de Spaansche
politie heeft ontdekt, wordt nog gemeld, dat
in het geheel 40 personen zijn gearresteerd.
Bij sommige gearresteerde anarchisten
zijn bommen gevonden, die voor een aan
slag op den koning bestemd waren. Dere
bommen moeten door een officier der artil
lerie zijn verstrekt.
Het voornemen bestond, dan aanslag uit
te voeren als de koning op het centrale sta
tion te Madrid zou zijn aangekomen, waar
hij meestal in een open auto stapt.
Voor het geval de aanslag te Madrid zou
mislukken, waren volgens de overtuiging
van de politie plannen beraamd, om den
aanslag te Algeciras te plegen op het oogen
blik, dat de koning zich zou inschepen. Ook
te Algeciras hebben arrestaties plaats gehad
en zijn bommen gevonden.
PORTUGAL.
Een revolutionaire beweging
onderdrukt.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat de politie
tal van personen heeft gearresteerd in ver
band met plannen tot het verwekken van
een nieuw revolutionnaire beweging, welke
ten doel had, Rosado aan het hoofd van het
bewind te stellen.
Het straatverkeer te Lissabon werd slop
gezet en gewapende politie patrouilleerde
door de straten. De orde is echter niet ver
stoord.
RUSLAND.
Tsjitsjerin voor Rakofski
Boecharin tegen de oppositie.
In een vraaggesprek met een vertegen
woordiger van de „Soir" heeft Tsitsjerin
verklaard, dat Rakofski een uitmuntend ge
zant was en tot dusver zijn licht volkomen
in de lijn zijneT opdrachtgevers en der re
geering die hij vertegenwoordigde, had ge
daan. Als de Fransche regeering bij haar
verzoek bleef Rakofski terug te willen roe
pen, dan konden daaruit niet andera dan de