THERMOGENE
RHEUM ATI E K
AGENDA.
RADIO-PROGRAMMA
KUNST EN LETTEREN.
Burgerlijke Stand v. Lelden.
VISSCHERIJ-BERICHTEN.
BUITENLAND.
RECLAME.
9062
TEQEN
Ooozen van 75 en 45 cent
E15CHT HOLLAWDSCHE VERPAKKING
Dinsdag.
Evangelisatiegebouw (Morschweg 59):
Bijbellezing, te 8 uur nam.
Jeruël (Groenesfceeg 16)* Bijbelbespre-
kiDg te 8 uur nam.
Woensdag.
Frediker fJanvossensteeg)Radio-avond
van den Chr. Besturenbond8 uur.
Vrije Evang. Gemeente (Middelste-
gracht 3)Bijeenkomst» te 8 uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Dinsdag 4 Oct. tot en
met Zondag 9 Oct. waargenomen door de
apotheken van de H.H. G. H. Blanken,
Hoogewoerd 171, telef. 602 en D. J. van
Driesum, Mare 76, telef. 406.
RECLAME.
AMSTERDAMSCHE 2or«»yidi«»
bediening
ANTHRACIET-MIJ. Verzegelde
zakken
Heerenslnsel 34/35 -Tel. 1523
A'diim— Hilversum Bussum Haarlem.
906*
jaartallen; men wil geen oorlogsverhalen
meer, als strijdig met den wereldvrede;
men acht nationaal onderwijs in de geschie
denis verkeerd als zijnde in strgd met de
behoefte aan een goede internationale ver
standhouding.
Veei schuld ligt met betrekking tot deze
verwijlen bij ^et onderwijs zelve, dat veel
te veel omhaalt, te veel jaartallen laat leeren,
te weinig vertelt en te veel van het ge
heugen eischt, te veel feiten geeft, te
uitsluitend nationaal is.
Verbetering van de doceermethode, zoo
wel wat stof als wat vorm aangaat is noodig.
Men wake tegen misbruik van het jonge
geheugen en Beperke zich tot de voor deo
samenhang der gebeurtenissen noodige jaar
tallen. Niet te hoog vliegen waarschuwde
spr. op het geoied der ecouomie, philo-
sophie, dogmatiek, voor de jeugd voor 't
meerondoel onbegrijpelijk. Niet te diepzinnig
zijn, al schijnt dit geleerd, veeleer pogen
cm zoo eenvoudig mogelijk de feiten en ge
beurtenissen voor te stellen en te vertellen,
ziedaar wat noodig is. Men geve vooral
biografieën van groot9 persoonlijkheden, zoo
mogelijk om tot voorbeeld van navolging te
zijn, in ieder geval om piëteit en eerbiea
te wekken. Men verbinde aan het onderwijs
van het verleden een kijk om het bestaand^
ec op wijzend wat de kinderen en jonge
lieden zelf om zich heen kunnen zien.
De onderwijzer of leeraar moet net licht
cok laten vallen op de verschrikkingen van
den oorlog, om daarmede de ware vredes-
gedachte aan te kweeken.
Ook verzuime hij niet de wording der
bestaande staten te schetsen, de voornaamste
beschavingselementen in het middelpunt
der belangstelling te plaatsen om eindelijk
rok aan te geven de oorsprong der ras- en
godsdienstverschillen, bij alles echter reke
ning houdende met de ontwikkeling van de
leerlingen.
Een en ander eischt. volgens spr., veel
van den docent, die zelf met dit alles door
nadenken en studie grondig bekend moet zijn.
Op deze wijee zullen echter de bezwaren
en klachten tegen het geschiedenisonderwijs
verdwijnen en de belangstelling en de waar
deering in dit hoogst belangrijke leervak
wede" toenemen.
HET VERPLICHTE ^ZEVENDE LEERJAAR.
Niet met ingang van 1 Januari a.s.
Op de vraag van het Tweede Kamerlid
den heer Albarda betreffende het tijdstip
van indiening van het wetsontwerp lot ver
vroegde invoering van de leerverplichting
voor het zevende schooljaar, heeft de minis
ter van Onderwijs, K. en W. geantwoord,
dat hij bedoeld wetsontwerp Zaterdag van
den Raad van State lerugonlvangen heeft.
De indiening kan dus spoedig worden te ge-
moet gezien.
Het tijdstip van indiening is overigens
voor de in de vraag bedoelde quaestie van
geen praclisch belang, daar inwerkingtre
ding op 1 Januari 1923 voor den minister
onaannemelijk is en derhalve een in dien
zin geamendeerd ontwerp niet verder ver
dedigd zou worden.
Hij verwijst in dit verband naar hetgeen
hij opmerkte op bladz. 943 van de Hande
lingen der Eerste Kamer (Zitting 1926
1927).
VERGADERING VAN VOLKSONDERWIJS.
Onder voorzitterschap van mr Harm
Smeenge is te Amsterdam de algemeene
vergadering van „Volksonderwijs" gehou
den. Aanwezig waren 158 afdeelingen. De
heer Smeenge gaf een terugblik over het
afgeloopen jaar. Het aantal leden nam
sterk toe en bedraagt thans 40.321nieuwe
afdeelingen werden opgericht. De tekorten
van Volksonderwijs behoorden tot het ver
leden. Spr. bracht dank aan allen die hier
toe hadden meegewerkt
Aangenomen werd een voorstel van het
hoofdbestuur om in samenwerking met an
dere vereenigingen al die middelen aan te
wenden, die er toe kunnen leiden dat in
betrekking tot het onderwijs aan schippers
en kramerskindereD uitvoerig gegeven
worde aan de in art 3 van de L. O.-wet
bedoelde regeling. Opnieuw werden bedra
gen van f 50 aan verschillende desbetref
fende vereenigingen en fondsen gevoteerd.
Besloten werd dat afdeelingen die een
volksonderw ijs-school reisje verblijf wen-
6chen in te richten daartoe m overleg tre
den cnet het hoofdbestuur.
Toe leden van het hoofdbestuur werden
herkozen mr. H. Smeenge en de heer Klaas
de Vries
Een voorstel van de afd. Amsterdam,
waarbij aan het hoofdbestuur werd opge
dragen de kwestie van de zeven-jarige
grondschool in de afdeelingen aan de orde
te stellen, werd aangenomen
Vervolgens kwam een motie in behan
deling waarin de alg. vergadering o m. als
haar oordeel uitspreekt dat bij den strijd
voor de openbare school een goed samen
werking van alle voorstanders wenachelijk
is. Zij draagt daarom het hoofdbestuur op
samenwerking te bevorderen met de orga
nisaties van de openbare onderwijzers en
aan de afdeelingen van Volksonderwijs te
adviseeren in dezen te komen tot samen
werking met de afdeelingen van de orga
nisaties der openbare onderwijzers en ver
zoekt het hoofdbestuur dien sprekers, die
inleidingen houden met ongemotiveerde aan
vallen op de openbare onderwijzers te ijve
ren dit na te laten of anders die sprekers
van de lijsten af te voeren Door den heer
Stappershoef werd de motie toegelicht Het
bleek dat prof. Eerdmans in een rede te
Zaltbommel zou hebben verklaard, dat het
moeilijk is met mannen als Ossendorp pro
paganda te maken voor de openbare school
Ook de heer Groenewoud zou zich op on
geoorloofde wijze over „Volksonderwijs"
hebben uitgelaten.
De vergadering geraakte in een rumoe
rige stemming. Nadat echter de voorzitter
had meegedeeld, dat hij een onderhoud zou
aanvrage nmet prof. Eerdmans en de af-
deeling Leiden van den Bond. werd de
motie teruggenomen.
VOOR WOENSDAG 6 OCTOBER.
Hilversum, 1050 M. 12 uur: Politieber.
12.352 uur: Lunchmuziek door het
trio D. Groeneveld, viool. A. v. Leeuwen,
cello. P. Jochemse, piano. 34 uur:
Maak het zelf. 1. Rubriek van Mevr. G.
Schaake-Verkozen, het le half uur voor jon
gens en meisjes. Het 2e half uur voor vol
wassenen. 56 uur: Concert door het
Anro-orkest o. 1. v. Nico Treep. Mia v. d.
Eynde, 9opraan. Egbert Veen a. d. vleugel.
66.30: Lezing door den heer H. F. N.
v. Dykum, over: Een en ander over Indië.
6 307.15 (Vervolg v. h. Concert. Natio-
naal-Italiaansch programma. 7 157.46:
Gezondheidshalfuurtje. A. K. Dykhuizen,
Geneeskundig inspecteur van het Centr. Ge
nootschap voor kinderherstellings- en va-
cantiekolonies: Geneeskundige beteekenis
van kinderherstellings- en vacantiekolonies.
7.45: Politieber. 10.30: Nieuwsber.
8.10: Christel. Uilbending van uit de Lu-
thersche Kerk te Utrecht. Mej. J. G. Mols-
bergen, sopraan. De heeren B. Renden,
piano. Fr. v. d. Meyden, viool. J. L. Feyten,
declamatie. 1. Opening door K. Kruithof,
Utrecht, Voorz. C. N. V., met gebed. 2. Le
zen Ps. 146 3. Zingen: Bede 'oor het Va
derland. 4. Inleidend woord van K. Kruit
hof. 5. Zingen: De Vrijheidsvaan. 6. Rede:
Een eigen levenshouding, van G. Baas
Kzn. 7. Sonate e-moll, Verscini (viool en
piano). Largo-Allegro Cunfucco, Menuet,
Giga) 8. Declamatie. 9. Zangsolo (zang en
piano), a. Feest. b. Gij zijl God, Becker, c.
Immanuel, Nössler. d. O, wanneer, Nössler.
10. Rede: Een beteekenisvolle strijd, van W.
Slrybis Fzn. 11. Zingen: Ps. 64: 3 en 6, 12.
Italiaansch Concert. Bach (piano). Mode
rato. Andante, Allegro vivace). 13. Rede:
één leger en één strijd, van D. de Ridder.
14. Ensemble voor zang, viool en piano. 15.
Declamatie. 16. Zingen: Strijdlied (wijze
Ps. 68) 17. Rede: In de Ring, van Ds. P.
Ch. v. Vliet (Slotwoord). 18. Zingen Gez.
5G: 4. 19. Dankgebed.
Daventry. 1600 M. 11.20: Daventry-
kwartet en V. Pearson, sopraan. 12 20:
Dansmuziek. 12 202.20: Orkestcon
cert. 250: Lezing- English language.
3.10- Concert. 3.20. Lezing: Three plays
of Shakespeare. 3 50: Daventry-kwartet.
4.05: Lezing: Familiar Birds and basis
of the countryside. 4 20- Licht klassiek
orkestconcert. A. Rind, sopraan V. Lan-
grish, piano. 535: Kinderuurtje. 6.20:
Orgelconcert (Concert-orgel). 6.40: Tuin-
praalje. 6.50: Tijds., werb.. nieuws.
7.05: (Vervolg). Orgelbespeling. 7 20:
Causerie. 7.35: Pianosonates van Haydn.
7.45: Lezing: Development of mind and
character. 8.059 20: Een Welsh' oogst-
programma. M. Ree. sopraan. L. Evans. alt.
B. Llewellyn, bariton. A. Jones, harp. „The
Harvest Mare", door Megfam. 9 20:
Weerber., nieuws. 9.35: Lezing: The
gainsborough centenary. 9.5511.20:
„Miss Hook of Holland", een zangspel.
U.2012.20: Dansmuziek.
Parijs „Radio-Paris". 1750 M. 10.50:
Concert. 12 50—2.10: Trio-concert
(piano, viool, cello). 5 055.50: Orkest-
-concert. 8.50—10.50: Concert. Orkest en
jazzband.
Langenberg, 469 M.. Münster, 242 M.,
Dortmund, 283 M. 9.20: Morgenwijding.
12 301 50- Orkeslconcert. 4.20
5.20: Piana en vioolconcert. 7.208 20:
Dr. E. Forlner reciteert uit de werken van
bekende schrijvers. 8.209 50: Orkest
concert. Wcrag-orkest. 10tl.20: Dans
muziek.
Königwusterhausen, 1250 M. 11.20—
7.05: Lezingen en lessen. 7.50: Causerie.
8 20 Concert. B. Schwarz en J. Schwarz.
viool en piano. 9.6011.50: Concert.
Kapelle Gaden.
Hamburg, 395 M.f.20: Dansmuziek.
5.20 Orkeslconcert. 6.20: Orkestconcert.
7.20- Kreisleriana. J. Gesterkamp,
viool. E. Schönsee. C. Goericke en F. Siems,
declamatie. Daarna tot 11.10 Dansmuziek.
Brussel. 509 M 5 20—6.20: Kamer
muziek 835—1035: „Les pêcheurs de
perles" opera Bizet.
HET AMSTERDAMSCH TOONEEL.
I)it gezelschap onder leiding van Louis
do Vries, komt Zondag hier in den Schouw
burg met „Reclame".
EEN VEELBELOVENDE CABARETAVOND
Over 't algemeen krijgt Leiden slechts
zeldeD bezoek van een goede cabaret. Daarom
heeft de afd Leiden van het Tooneelverb >nd
goed werk gedaan door te bewerken, dat
op 31 Oct, a s. in don Schouwburg Pisuisso
mot zijn gezelschap zal optreden
Dat verzekert een: goede cabaret-avond.
445e STAATSLOTERIJ.
Trekking van Dlnsdaz 4 October.
5c Klasse II) LNst.
Hooie orUzcn:
3704 5000.
3977 7602 10980 13438 1000.
915 2963 5081 7025 400.
2117 6673 6847 18892 19332 200.
7450 8542 9241 9285 10998 13046 17368 100.
Prljzeu van
f 70:
16
62
97
133
219
506
649
767
821
846
932
1065
1122
1200
1305
1500
1626
17*6
1812
1876
2014
2037
2105
2119
2142
2170
2380
2426
2440
2507
2733
2804
2976
3037
3127
3155
3181
3217
3251
3258
3677
3798
3815
3946
3976
4001
4432
4472
4537
4578
4874
4964
5067
5392
5545
5564
5574
5735
5943
6059
6163
6186
6273
6309
6327
6406
6458
6533
6592
6791
6955
7205
7208
7229
7260
7288
7406
7446
7516
7554
7701
7715
77.84
7855
7948
8178
8257
8625
8734
8877
8965
9333
9347
9353
9711
9826
9922
9973
10095
10145
10321
10385
10397
10400
10431
10528
10529
10563
10703
10704
10753
10756
10761
10787
10966
10968
10999
11025
11026
11217
11232
11478
11501
11524
11638
11649
11650
11716
11: J6
11966
12231
12298
12616
12621
12683
12784
12791
12793
12832
12849
12868
12891
13178
13215
13220
13232
13257
13851
13929
14332
1448.
14670
14702
14752
14831
14886
14923
14975
14987
15085
15294
15365
15391
15394
15554
15695
15793
15817
16024
16157
16173
16368
16380
16458
16533
16574
16658
16659
16804
16863
17138
17141
17160
17186
17211
17214
17255
17373
17504
17657
17857
18045
18129
18229
18283
18464
18489
18538
18720
18909
19062
19154
19155
19361
19514
19547
19557
19678
19772
19775
19805
19937
20081
20146
20360
20453
20487
20495
20522
20538
20541
20612
20649
20716
20734
20796
20901
20966
NIETEN:
73
92
104
111
154
173
179
237
254
258
277
358
370
374
431
441
462
473
489
528
543
548
563
604
633
660
706
727
801
810
855
S76
891
928
944
973
1002
1017
1031
1036
1038
1040
1110
1114
1123
1175
1208
1246
1293
1309
1323
1422
1504
1604
1627
1674
1676
1708
1732
1758
1848
187)
1957
1960
1995
1997
2001
2004
2063
2072
2083
2221
2283
22(0
2294
2305
2329
2330
2334
2349
2356
2443
2464
2470
2483
2498
2545
2601
2628
2632
2673
2688
2714
2777
2792
2829
2882
2887
2898
2954
3000
3034
3083
3103
3126
3186
3200
3213
3236
3276
3278
3341
3356
3357
3381
3401
3405
3432
3486
3525
3526
3555
3584
3595
3614
3628
3642
3706
3732
3762
3804
3818
3897
3939
3965
4003
4065
4107
4135
4158
4187
4230
4262
4302
4452
4457
4461
4478
4496
4513
4553
4651
4658
4680
4842
4847
4892
4901
4926
4996
4997
5027
5041
5077
5087
5157
5172
5191
5193
524S
5262
5266
5280
5308
5323
5357
5372
5374
5394
5407
5433
5442
5455
5506
5512
5588
5635
5660
5745
5758
5801
5816
5833 v
5851
5868
5907
5918
5944
5946
598 r
6006
6022
6040
6072
6129
6151
6183
6190
6233
6245
6279
6281
6318
6336
6352
6353
6389
6402
6507
6553
6569
6588
6589
6614
6623
6658
6697
6730
6757
6823
6840
6894
6904
6906
6912
6951
6962
6968
6974
7005
7015
7017
7091
7153
7161
7195
7224
7225
7235
7292
7295
7305
7330
7336
7346
7409
7457
7460
7476
7590
7607
7615
7662
7663
7667
7746
7765
7800
7853
7S97
7926
7931
7934
7952
7974
7975
7981
7985
8006
8021
8125
8134
8141
8159
8166
8176
8198
8230
8281
8323
8355
8364
8381
8516
8549
8629
8636
8656
8659
8679
8688
8690
8747
8772
8800
8S96
9002
9010
9023
9051
9066
9085
9158
9171
9246
9315
9323
9337
9346
9357
9366
9371
9379
9382
9427
9440
9473
9492
9502
9509
9540
9593
9644
9663
9780
9795
9827
9828
9910
10022
10024
10041
10048
10089
10096
10104
10105
10114
10144
10157
10185
10210
10219
10257
10279
10296
10305
10334
10343
10437
10452
10468
10489
10516
10551
10552
10609
10638
10647
10655
10662
10701
10709
10741
10774
10822
10838
10653
10876
10922
10942
10974
11006
11033
11039
11127
11180
11210
11231
11265
11284
11306
11331
11340
11373
11378
11426
11451
11457
11458
11459
11473
11512
11536
11566
11571
11592
11652
11689
11700
11721
11740
11747
11760
11769
11807
11851
11857
11S71
11891
11903
11927
11965
11974
11998
12016
12073
12097
12126
12131
12160
12179
12192
12209
12224
12272
12276
12305
12324
12370
12465
12482
12507
12521
12556
12575
12583
12700
127M
12729
12735
12740
12782
12807
12S89
12903
12914
12936
12969
13045
13054
13085
13107
13109
13134
13271
13280
13323
13356
13404
13406
13500
13504
13508
13516
13525
13545
13617
13626
13667
13676
13685
13686
13716
13739
13751
13777
13803
13819
13820
13824
13830
13849
13857
13933
14000
14022
14023
14029
14036
14053
14078
14112
14122
14134
14166
14175
14196
14219
14255
14267
14290
14294
14362
14367
14410
14500
14533
14620
14628
14669
14680
14765
14805
14811
14823
14748
14860
14889
14958
14959
15014
15035
15044
15050
15070
15086
15090
15099
15138
15217
15354
15366
15372
15432
15536
15590
15592
15599
15604
15607
15621
15628
15639
15662
15678
15776
15811
15814
15826
15827
15835
15S79
15952
15994
16011
16015
16041
16124
16130
16137
16211
16265
16278
16280
16313
16454
16479
16501
165U7
16526
16557
16579
16637
16643
16682
16709
16714
16721
16726
16747
16842
16870
16892
16900
16916
16944
16955
16962
16966
17045
17071
17111
17147
17198
17262
17270
17361
17424
17425-
17442
17491
17527
17562
17591
17593
17599
17608
17617
17619
17713
17719
17780
17783
17809
17827
17844
17885
17895
17922
17924
17928
17965
18029
18088
18112
18115
18119
18151
18241
18243
18326
1S379
18394
18472
18523
18527
18530
18547
18575
18636
18674
18702
18742
18766
18798
18813
18S25
18829
18849
18895
18938
18940
18999
19099
19100
19127
19198
19209
19217
10244
19273
19291
19318
19373
19431
19439
19489
19534
19539
19556
19586
19723
19811
19844
19856
19811
19885
19945
20003
20084
20134
20195
20266
20289
20293
20373
?0383
20400
20414
20460
20514
20531
20536
20564
20569
20582
20595
20605
20621
20644
20669
20673
206c5
20795
20805
20821
20859
20885
20887
20894
20910
20917
20942
20973
5e
klasse
9e lijs
16326 m.z.
13326;
20274
m.z. 20174; 14927 m.z. met 70.
E
ONDERTROUWD:
H. B. Krader jm„ 37 j. en M. v. Dam
jd» 23 j J. v. d. Lucht gesch. 27 j. en
H. Geuke jd. 23 j. N. Verboog jm. 31 j.
en J. Erwin jd. 26 j M. Kloots jm. 27
j. em A. D de Vink jd. 23 j. H. W. Nas
jma 22 j. en M .v. d Ka-ay jd. 18 j. D.
Seydell jm. en G. H Zekveld jd. J. v.
Houten jm 26 j. en M v. d. Poll jd. 26
j. W. M. Mooten jm. 26 j. en S. M.
Flaman jd. 28 j. L v d. Spek jm. 22 j.
en E. v. cL Kktauw 22 j. J. J. Bekooij
jm. 23 j. en A. Jansen jd. 25 j. A. de la
Rie jm. 26 j. en A. J. S de Laaf jd. 25 j.
W. Ossevoort jm. 21 j. en M. v. d.
Voord jd. 21 j. J. Bekooij jm. 28 j. eo
J. M. v. Vliet jd. 24 j.
IJMUIDEN. i Oct. 1927.
V1SCHPR1JZEN.
71 Tarbot per K G. 1 1.901.60; 20 Griet
per kist van 50 K.G. f7526; 8091 Tongen
per K.G. f3.15—1.90, i Groote Schol per
kist van 50 K.G. f 61'53; 3 Middelschol p.
kist van 50 K.G. f58—53; 10 Zelschol per
kist van 50 K.G. f 7355; 377 Kleine Schol
peT kisl van 50 K.G. f 46—6; 27 Schar per
kist van 50 K.G. f 19—6.50; 2 Tongschar per
kist van 50 K.G. f 59; 10 Roggen per 20
stuks f2513.60; 41 Vleeten per stuk f2.20
1.30; 33 Pieterman en Poontjes per kist
van 50 K.G. f 166; 18 Groote Schelvisch
p. kist van 50 K.G. f 5138; 35 Middel
Schelv. per kist van 50 K.G. 13529; 85
Kleinmiddel Schelv. p. k. v. 50 K.G. f2419
203 Kleine Schelv. p. kist van 50 K.G.
f 17.5010.50; 18 Kabeljauw per kist van
125 K.G f207.50; 30 Lengen per sluk
f 1.50—1; 3 Heilbot per K.G f 1.90; 68 Wij
ting per kisl van 50 K G. f91.20; 87 Ma
kreel per kist van 50 K G. f2412.
Er zijn 15 stoomtrawlers binnengekomen.
Van de haringvisscherij kwam in de vis-
schershaven binnen de KW 127 met 9 last.
En in de haringbaven kwamen binnen de
KW 48 met 253. KW 123 met 467. KW 140
met 239; KW 1.58 met 382: KW 60 met 358;
KW 42 met 378; KW 173 met 288 kantjes
haring.
Praairappori van Hr. Ms. „Vnlcanns".
1 October. Op 54 gr. Nbr. en 1 gr. 50'Ol
KW 18, 4 dagen. 30 kantjes; KW 105 ver
kend; VL. 27. 5 dagen, 20 kantjes.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Volkenbondscommissiewerk
Chamberlain en Primo de
Rivera.
In October zullen verschillende commis
sies van den Volkenbond vergaderingen
houden.
Zoo komt op 17 October de internationale
diplomatieke conferentie bijeen om over de
opheffing der belemmeringen en verboden
voor den in- en uitvoer te beraadslagen,
terwijl de verkeerscommissie 2 vergaderin
gen zal houden, een op 12 October te Genève
en een tweede op 25 October te Londen.
De opiumcommissie blijft druk bezig.
Het rapport van Cavazoni stelt vast. dat
tot nog toe. ondanks de inspanning van den
Volkenbond en van de opiumcommissie, de
handel in opium en andere onwettige ver-
doovingsmiddelen niet afgenomen is. Hij is
daarom van meening. dat de in de conventie
neergelegde beginselen niet voldoende zijn.
Chamberlain en Primo de Rivera hadden
de aangekondigde ontmoeting aan boord van
het jacht van Ghamberlain.
Het officieele communiqué zegt, dat de
wensch om elkaar le1 leeren kennen het
voornaamste doel van dit onderhoud was.
Het voegt er aan toe, dat er over de politieke
wereldvraagstukken en andere zaken, die
voor beide landen van belang zijn, van ge
dachten gewisseld werd.
Primo de Rivera bevestigde dat er van een
overeenkomst of een verdrag geen sprake is
geweest.
DUITSCHLAND.
De Hindenburg-feesten.
Geen tramstaking.
Berlijn heeft geheel in het teeken van de
Hindenburg-feesten gestaan. Men zag de
zwart-rood-gouden Kjjkskleuren naast hst
zwartiwit-rood en de Pruisische vlag. Veel
winkels hadden in de uitstalkasten tusschen
veel bloemen portretten en beelden van
Hindenburg neergezet.
De Brandenburgsobe poort en het palais
van den president waren schitterend versierd.
's Morgens half twaalf heeft een commissie
uit de curatoren Van de Hindenburg-8pend>,
beslaande uit rijkskanselier Marx, minister
Brauns en Ministerialrat Karstadt, naar -,p-
wachting bij den rijkspresident gemaakt en
hem de oorkonde aangeboden, door welke
den rijkspresident het uitsluitend beschik
kingsrecht over af de reeds ingekomen en
nog te verwachten bijdrage van de Hinden-
burg-Spende wordt verleend. De oorkonde
is met gouden letters op perkament gegrift
en ligt in een groenleeren map, die bovenaan
het Kjjkswapen en in het midden de woorden
„Voor den 2den October 1927" vertoont.
Hindenburg dankte de heeren en nam de
oorkonde in ontvangst.
Om kwart voor één heeft hij den Rijks
kanselier en den vice-kanselier dr. Hergt
ontvangen, die hem uit naam der RJjks-
regeering een geschenk aanbood, bestaande
uit een porceleinen servies, dat in de por-
celeinfabriek van den Pruisischen Staat is
vervaardigd. Het servies is in den stijl van
Lodewjjk de Groote.
Verder heeft Hindenburg deputaties ont
vangen van de Rijksbanier, de Stahlhelm
en andere honden.
Op voorstel van den minister van Justitie
heeft de Rijkspresident gratie verleend aan
een aantal door Rijksrechtbanken veroor
deelden.
Verder heeft hij de straf kwijtgescholden
aan degenen, die veroordeeld zijn wegens
fceleediging van zijn persoon. Op zijn vorzoek
hebben ooit de regeeringen der bondsstaten
zich bereid verklaard een aantal door hun
rechtbanken veroordeelden gratie of vermin
dering van straf te schenken.
Onder de 75 personen, die op voorste! van
den rijksminister van Justitie gratie hebben
gekregen, zijn de aanvoerders van de putsch
te Küstrin, majoor Buchrücker, Huster en
Oohlschlager, die een aanslag op Scheido
man gepleegd hebben, en een groot aantal
communisten, die door het rijksgerechtshof
of door het buitengewone gerechtshof tot
bescherming van de republiek veroordeeld
zijn.
Gisteren begon het met een muziekhulde
van de njksweer-kapel in den tuin van den
rijkspresident. Vervolgens woonde Hinden
burg een godsdienstoefening bij in de Drei-
faltigheilskirche.
's Middags kwam het rijkskabinet als
mede de hooge rijksambtenaren hun geluk-
wenschen aanbieden Marx en Hindenburg
wisselden toespraken.
Na de rijksregeering ontving Hindenburg
het Pruisische staatsministerie, en de ver
tegenwoordigers van de Duitsche landen.
Voor het diplomatieke corps overhandigde
de nuntius Paecelli een adres, waarin de
hoop wordt uitgesproken, dat de Rijkspre
sident nog lang mag arbeiden voor Duitsch-
lands grootheid in vreedzame verstandhou
ding met de andere landen. In antwoord op
den gelukwensch van den Rijksdag ver
klaarde Hindenburg, dat hij ook in de toe
komst zijn geheele kracht in dienst van het
Duitsche volk en vaderland zal stellen. Door
minister van den Rijksweer werden de ge-
lukwenschen van de weermacht overge
bracht.
Des namiddags huldigden nog 40.000
schoolkinderen in het Stadion den president,
die op zijn tocht door de stad door een ont
zaglijke mensehenmenigte geestdriftig en
langdurig werd toegejuicht.
De Rijkskanselier bood 's avonds aan
vooraanstaande personen uit het Rijk en
aan het diplomatieke korps een feestmaal
tijd aan. Hindenburg bracht den avond in
familiekring door.
Vooral de hulde der kinderen in het Sta
dion was roerend. Zevenduizend kinderen,
die hem een lied toezongen, waren zoo op
gesteld. dat zij het levende portret van von
Hindenburg vormden. Meisjes in blauwe
jurken vormden de oogen. in het rood de
wangen, in het wit den snorbaard, jongens
in donkere kleeding neus en haar.
Nadat de kinderen hun lied geëindigd
hadden, speelde zich een tooneel af, dat op
allen een ontróerenden indruk maakte. Alle
schoollucht was opeens verdwenen. Het le
vende portret verdween en de kinderen lie
pen allen naar de auto van den president
toe, om hem een ovatie te brengen, zooals
deze dag nog niet had gezien. De rijkspre-
sidenl kwam ten zeerste onder den indruk
van deze huldiging, die niet op het program
stond, keerde zich herhaaldelijk tot de kin
deren en wuifde dezen hartelijk toe, wat
steeds aanleiding tot nieuwe uitingen van
geestdrift gaf. Dit moment was zeker wel
het ontroerendste van den geheelen dag.
Tot laat in den avond bleef de feest-
drukte in de stad aanhouden. Ongetwijfeld
heeft er sedert het sluiten van den vrede
geen feest plaats gehad, dat door de geheele
bevolking zoo spontaan is gevierd als deze
verjaardag
De socialisten hebben zich officieel van
de feestvoering onthouden, doch deden dit
op waardige wijze. De communisten tracht
ten wel relletjes te verwekken, doch het was
duidelijk, dat het volk hiervan niet was ge
diend, en de pogingen werden dan ook ter
stond onderdrukt. In het geheel zijn 268
personen, die de orde trachtten te verstoren,
gearresteerd. Op 8 na zijn ze later weer
vrijgelaten. Een auto met gearresteerde com-
munisltn is omgevallen. Er waren 2 zwaar-
en 10 licht gewonden.
Ook elders in het Duitsche rijk, vooral in
Oost-Pruisen en in Opper-Silezië, is de ver
jaardag van den rijkspresident met de
grootste geestdrift gevierd, evenzoo in alte
groote sleden. Zooals te verwachten was,
weerden zich daarbij de nationalistischs
bonden in het hijzonder, doch ook de rijks
banier zwart-rood-goud nam overal aan de
feestviering deel. De feestviering droeg dus
wel een nationaal, doch geen zuiver natio
nalistisch karakter.
Gisteren is het feest nog voortgezet. Om
halfnegen begon de opmarsch van de leden
van den Kyffhausser-bond naar het Berlijn-
sche stadion, waar een huldiging van von
Hindenburg door den bond zou plaats
hebben.
Kort na 11 uur verscheen von Hinden
burg in de uniform van generaal- veldmaar
schalk. Hij werd door den rijksweerminisler
en den voorziller van den bond begroet. De
veldmaarschalk schreed onder luide toe
juichingen door het stadion om in zijn loge
plaats te nemen, waarna een défilé van his
torische groepen, waarin Duitsche unifor
men uit alle tijdperken der geschiedenis
paradeerden, voorbij trok.
Hindenburg heeft een proclamatie tot het
Duitsche volk gericht, waarin hij o.a zegt:
„Uit het geheele vaderland, uil alle gele
dingen van hel Duitsche volk en van zeer
vele Duilschers over de grenzen, die op
dezen dag den band met hel vaderland
sterk gevoelen, zijn mij op mr- trien ver
jaardag vele duizenden gelukwenschen en
betuigingen van trouwe gezindheid gewor-
2—1
