HOLLANDSCHZWITSERSCHE LOCARA ONRECHTMATIG BEZIT I Nooit geprobeerd? Maar heusch U moet iedereen rookt ze nu! VIRGINIA BERElD VOLGENS REEPEN ONZE NIEUWSTE METHODE No. 20679 LËIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 13 Augustus Tweede Blad Anno 1927 Buitenl. Weekoverzicht UIT RUSLAND. FEUILLETON. Crises in Ierland en Grieken land De Jouvenel uit den Volkenbond Sovjet-Rusland gnuift in de onrust Sacco en Vanzetti's laatste kans. Midden in den zomer en toch twee crises. Eet geeft wel eenigszins den juisten ió- druk van de tijden, die we belevenwis selvallig en vol gebeurlijkheden. Tot zelfs in wat doorgaans wordt geheetenkom kommertijd Die schijnt evenwel voorbij. De eerste crisis is uitgebroken op Ier land, the green island. Totaal onverwacht. [Weliswaar had de regeering-Cosgrave bij de jongste verkiezingen een nederlaag ge leden, zoodat zij niet meer beschikte over een meerderheid der zetels in de Dail Eireann, toch kon zij blijven zitten, daar immers de 44 leden van de Valera's partij geen zitting konden nemen, waar zij im mers weigerden den eed, daarvoor benoo- digd, waarin trouwverklaring aan koning George af te leggen. Niets wees er op dat dit anders zou worden. En toch is dit ge schied. Tegen de meening van de Valera in, heeft zijn partij, de Fianna Fail, be sloten het roer om te gooien. Zulks uit het welbegrepen eigenbelang. Geen partij kan op den duur zich handhaven bij afbrekende critiek; eens moet men gaan opbouwen. De Fail voelde, dat de negatieve periode lang genoeg had geduurd. De vereischte eed is afgelegd zij het met de verkla ring tot het Iersohe volk van zooveel als die eed telt niet mee, wat practisch wel licht nog wel eens niet mee kon vallen de 44 leden der Fail hebben zitting geno men. Weg is Cosgrave's meerderheid, daar met labour en de 8 aanhangers van Red mond de oppositie precies voldoende stem men uitbrengt om hem te overtroeven. Cosgrave zal aftreden. COSGRAVE. Maar wat dan Is uit de oppositie een kabinet te vormen, dat „werken" kan Het is zeer twijfelachtig, al zal dit vermoede lijk onder leiding van Labour worden ge probeerd. Nieuwe verkiezingen zullen wel als oplossing der impasse worden aange grepen. En zoo gaat Ierland weer tijden van onrust tegemoet 'en met Ierland Enge land, dat van een onafhankelijken staat zoo vlak naast zich nooit zal willen weten. Onrust die staat ook voor Grieken land voor de deur, het land van de tweede crisis. Iets van dien aard werd al aange kondigd, toen werd gemeld, dat de groote Kretenzer Venizelos zich weer met de poli tiek wilïe inlaten. Daarmee was als het ware een crisis ingeluid die thans volko men is geworden door het aftreden van het kabinet-Zaïmis, waardoor de Godsvrede tusschen royalisten en republikeinen tevens is verbroken, naar alle waarschijnlijkheid. De mislukte aanslag op den ex-koning, die juist plaats had, kan voor de eersten wel licht winst, beteekenen. De bedoelingen van Venizelos zijn nog niet duidelijk. Ambieert hij het premier schap, het presidentschap, of vil hij alleen dat er een regeering zal optreden, die een anderen, d.w.z. zijn koers wil varen 1 De verdere gang van zaken geve hierop het antwoord. Wel lijkt ons het laatste het meest waarschijnlijke, daar een daadwer kelijke terugkeer van Venizelos te veel burgertwist zou ontketenen. Wanneer toch over crises wordt gespro ken, mag niet onvermeld blijven het af treden van den bekenden Franschen Sena tor en persman De Jouvenel als lid van de Fransche delegatie ter Volkenbond. Ook dit heengaan werpt heel wat stof cp. Het accentueert nog eens scherp de algemeene grieven, die tegen den Volkenbond in hui dige samenstelling worden ingebracht. De Volkenbond heet immers te veel een insti tuut in handen van de groote mogendheden m.a.w. de overwinnaars uit den jongsten wereldbrand. De Jouvenel somt dan ook op, hoe alle geschillen, waarbij „grooten" taren betrokken, stelselmatig uit den Vol- enbond zijn geweerd, hoe alleen wanneer het kleine staten betrof, dit lichaam zich tot interventie geroepen voelde. Daarmee heeft deze eminente Franschman wel bij uitstek den vinger gelegd op de zwakke stee in de Volkenbondspolitiek. DE JOUVENEL. Briand, die den laatsten tijd toch al niet op rozen wandelt, verliest in De Jouvenel een warm medestrijder voor de meer mo derne opvattingen in de algemeene poli tiek, wiens steun ook tegenover Poincaré, hij noode za! ontberen. Opnieuw komt juist thans de kwestie der bezetting van Rijnland naar voren. Het schijnt, dat van Fransche zijde wederom aan vermindering dier bezetting wordt gedacht niet aan ontruiming, waar het Duits^hland begrijpe lijkerwijs om te doen is. Stond zelfs de viering van den achtsten verjaardag van de grondwet van Weimar in Duitschland, dus van den republikemschen staatsvorm, niet in dat teeken Ter komende Volken- bondszitting in September zai deze bezet- tings-ontruimingsaffaire zich ongetwijfeld dan ook geducht doen gevoelen. Evenzeer als een wedloop voot een zetel in den Volkenbondsraad, waarvan de eerste symp tomen zich reeds aankondigen. De eenige in Europa, die lacht bij al deze onrust, is sovjet-Rusland Van onrust moe ten de sovjets het immers hebben, behalve in. eigen land. Vandaar, dat opnieuw de strijd in eigen boezem is uitgesteld, ter wijl in het geval-Sacco-Vanzetti met onge kende kracht wordt geageerd en dit te meer. r^tar immers, dank zij geheel andere motieven, allerwege steun wordt gegeven. Er is inmiddels nog weer een kansje, dat beide ter-dood-veroordeelden den electri- schen stoel zullen ontgaan n'en de plane de met genoeg te veroordeelen bom- m en-gooi ers,* die on schuldigen aldus ten offer wijdden. Voor Amerika beteekent deze actie blijk, baar reeds: nog scherper toezicht op de immigratie. Dus: teleurstelling voor vele Europeaansche overtolligen Intusschen is te hopen, dat voor beide direct betrokkenen het jongste uitstel worde een definitief uitstel! RECLAME. RECLAME. 6859 ZORG VOOR EEN GENOTVOLLEN OUDEN DAG! Ouderdom is niet enkel een kwestie van jaren. Velen voelen zich jonger op 70-jari- geD leeftijd dan anderen van 60 of zelfs 50 jaar. Dit is eeD ontegenzeggelijk feit, en meD kan er verschillende oorzaken voor aangeven. Gewoonlijk hebben ouden vao dager met een jong gemoed behoorlijk zorg gedragen voor hun nieren. Een oude spreek wijze zegt: „Als gij uw nieren gezond houdt, houden deze u gezond". En ouden van dagen kan zooveel leed bespaard worden, want veel rugpijn, urine- 6toernissen, ischias, spit, rheumatische pjj- Een en graveel worden dikwijls noodeloos geleóen. Den nieren ontbreekt het vaak aan hulp. Zij behoeven ds bijzondere verster kende hulp van Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Door de opwekkende kracht van dit niermiddel wordt de werkzaamheid der nieren hersteld; het versterkt de nieren en helpt deze om het bloed te filtreeren, terwijl de afmattende ziekteverschijnselen der niex- aandoening verdwijnen. Waarom zouden ouden van dageD nog langer lijden, als zij de benoodigde hulp onder hun bereik hebben? Verkrijgbaar (in glasverpakking met geel etiket let hier vooral op) bij apotheken en drogisten h f 1.75 per flacon. 6854 (Nadruk verboden). I DE „STALINTSEN" EN DE OPPOSITIE. De „monoliet", zooals de bolsjewik" steeds met trots hun partij noemden, heeft reeds lang onbeilspellend'e barsten ver toond, maar het lukte den leiders telkens een splitsing te voorkomen Na elk con gres, waar na een hevigen strijd de min derheid ten slotte zich bereid verklaarde zich aan de meerderheid te onderwerpen, schreven de bolsjewistische bladen ellen lange artikelen, waarin alle geruchten over den strijd in de regeerende partij, over ODeenigheden enz. als bedenksels van die booze „witte gardisten" werden gcquali- ficeerd. De partij, heette het telkens, is hechter dan ooit te voren Daar er in Rusland geen andere bladen dan de bolsje wistische bestaan en de bolsjewistische pers steeds in den geest van die leiding der partij (d w.z zooals Stalin, de dictator het wil) moet schrijven, kon niemand de leugenachtigheid van deze beweringen aan- toonen. Het volk. althans het denkende gedeelte van de Russische maatschappij, wist dat die beweringen een van de ontel bare bolsjewistische leugens waren. De strenge censuur der bolsjewiki. die verre overtreft alles, wat het Russische volk op dat gebied ooit heeft doorgemaakt, heeft het Russische volk geleerd tusschen de regels te lezen. Het raden van hetgeen de heerschers verzwijgen, werd in Rusland een sport, en de Russen hebben het zeer ver in die sport gebracht. De lofzangen e||&f I* JsL, i Ook met kurk en ARDATH - LONDON «°ud mondstuk. op de eensgezindheid vaij de leiders kon den dus niemand op een dwaalspoor brengen. Nu is de toestand echter zóó, dat de bolsjewistische scribenten niet meer over die veelbezongen eensgezindheid durveD te spreken. De breuk in de regeerende partij is en voldongen feit. De bolsjewistische bladen schrijven er nog niet over, doen alsof het geheele geval hen niet aangaat, maar iedqfreen in Rusland fluistert er over, want luid over dergelijke zaken spreken durft de*Hus niet; overal waren de spion nen van de G. P. OE (de Tsje-Ka) rond en wee dengene, die in een van de donkere kelders van deze instelling belandt! Alleen de dood kan hem verlossing brengen. Men fluistert dus en men wrijft vergenoegd de handen Een openlijken strijd tusschen de twee groepen, die om de heerschappij wor stelen, kan verlichting in den toestand brengen, moet tot een verzwakking van de machtspositie der regeerende partij leiden, hetgeen door iedereen in het land ver langd wordt De partij bestaat nu uit twee elkaar fel hatende groepen, die het geschikte oogen- blik afwachten om zich op elkaar te wer pen en elkaar te verniet-gen. De strijd, die nu vrijwel onvermijdelijk is, zal een strijd op leven en dood zijn De leiders van beide groepen, die tot nu toe den 'schijn wilden redden en deden alsof zij met el kaar bevriend waren, hebben nu definitief met elkaar gebroken. Zij maken er geen ge heim meer van. dat zij elkaar haten, dat zij RECLAME. 20 6900 Naar 't Engelsch van DOROTHEA GERARD. Door Mr. G. KELLER. 4ST „Tadeusz, je moet gelooven, dat ik je lief heb. je moet dat!" smeekte zij, terwijl in haar oogen was te lezen, hoezeer haar ziel gemarteld werd. Als toorn hem niet verblind had. zou hij het hebben moeten zien Maar hij was te zeeT verblind en ge pijnigd om niet wreed te zijn. ,.Ik geloof niets meer." zeide hij, terwijl zijn neusvleugels zichtbaar trilden, behalve, dat je een der volleerdste tooneelspeelsters bent. die ik ooit op het tooneel of daarbuiten ben tegengekomen." „Maar je beloften. Tadeusz. je eeden?" kermde zij, terwijl zij krampachtig een punt van zijn jas vastgreep ,,Heb je niet honder den malen verzekerd, dat je de mijne was voor je leven?" „Mijn eeden heb ik aan Kataryna Sa- gorska gezworen. Kalaryna Malkoff is voor mij een vreemde." „Maar Tadeusz „Kataryna Malkoff is voor mij een vreemde." herhaalde hij met nadruk, zijn jas bevrijdende uit hare vingers alsof zij ba- hoorden aan een of anderen lastigen bedelaar Tadeusz, riep zij weder, maar zonder dat er iemand tegenover haar stond. Want toen zij de tranen, welke haar het gezicht bena men, uit de oogen had weggevaagd, kwam Katya tot de ontdekking, dat zij alleen was. VIERDE DEEL. Warschau. HOOFDSTUK I. Het eerstvolgende. Een ruime, akelig netjes gemeubileerde kamer waarin ongeveer een dozijn mannen van verschillende leeftijd, maar van een en denzelfden stand, dien der min of meer welgestelde aristocratie. Een uur lang hadden zij sigaretten gerookt en de gebeurtenissen besproken, zonder in staat geweest te zijn om eenig tasfbaar resultaat te bereiken. „Scheurpapier!" zei er een, zijn sigaret wegwerpend, doch met een gezicht waarop te lezen stond, dat het door hem bedoelde scheurpapier elders moest gezocht worden. „Voor ons al van evenveel nut als het tooneel-affiehe van gisteravond." „Dat noemen ze een grondwet! Ik noem het een handvol zand, de wereld in de oogen gestrooid!" „Het is in ieder geval beier dan niets." waagde een zeer jong ventje te zeggen, met het beschroomde optimisme, aan zijn leeftijd eigen. Eenigen der ouderen, keken hem ernstig aan. „Erger dan niets, wilde je zeker zeggen," verbeterde hem de grijsharige gastheer, die als president van de informeele vergadering fungeerde. „Het is een hapje, dat ons wordt toege worpen om de ontwakende beweging in slaap te wiegen, en wij willen niet in slaap gewiegd worden vóór wij gekregen hebben wat wij wenschen." „Maar eenige vrijheden worden toch ge waarborgd. „Niet de vrijheden, welke wij wenschen. of in ieder geval niet in 'die mate als wij willen. Wat helpt het ons, als de moujik vrij is, zoo lang wij slaven zijn." „En hoe zal het met ons gaan, wanneer de socialisten terrein winnen? Wij hebben ze noodig om een einde te maken aan de dageiijksche sleur, maar een maal aan den gang gebracht, dient men er voor te waken, dat zij niet met den buit gaan strijken." „Maar wat moeien wij dan doen?" vroeg een der naieve gemoederen van de vergade ring. „Stil en heimelijk ons wapenen. We heb ben geen tijd te verliezen, daar elke dag ons het oogenblik kan brengen, waarop wij te zamen er op inslaand, Polen uit zijn asch kunnen doen herrijzen." „Of anders de kurassiers van keizer Wil helm over de grenzen halen." Deze woorden werden geuit door den eenigen niet-rooker van het gezelschap, naar wien zich nu alle hoofden met een uitdruk king van verontwaardigde verrassing keer den. Sedert hij was binnengekomen een half uur geleden, had deze groote, bruingehaarde man zitten luisteren naar het gepraat om hem heen stom. maar blijkbaar met ge spannen aandacht. Toen hij bemerkle, dal aller oogen op hem gericht waren ging hij bedaard weer in zijn stoel zitten. „Als ge de deur voor de Pruisen wilt openzetten, kunt ge niet beter doen dan de proef van 1863 herhalen ..U vindt du« hel oogenblik voor een op stand ongeraden?" „Ik vind den opstand zelf ongeraden. Dat heb ik al eens vroeger lot u gezegd." „Wil dat beteekenen, dat u zou weigeren het zwaard te trekken voor het herstel van Polen?" „Ik weet niet wat ik zou doen of.niet doen onder den druk der gebeurtenissen, maar voor het herstel van Polen .gelijk het was het Poien der geschiedenis zou ik mijn zwaard nimmer met overtuiging trekken." Van alle kanten deden zich protesten hooren, en aller voorhoofden rimpelden zich. „U zegt dat? De zoon van uw vader?" „U zou mij ten zeerste verplichten, mijne heeren, als u mijn vader buiten de zaak liet. Hij handelde naar eigen inzicht, en heeft er voor geboet. Ik wensch naar mijn inzicht te handelen, en misschien zal ik daar nog ernstiger voor moeten boeten dan hij, hoewel de rekening niet in Siberië be hoeft te worden opgemaakt." „En naar uw inzicht is het onnoodig, dat Polen wordt hersteld?" schamperde de voor zitter. „Niet in zijn vroegere gedaante. En elk woord dat ik vandaag hier heb hooren zeg gen, is voor mij een aanwijzing, dat u daar wel op wilt aansturen. Wat ik hoorde leerde mij ook dat de geschiedenis ons niets heeft geleerd Maar het is toch wel tijd dat wij wijzer worden, en tevens dat wij ons niet langer beschouwen als de romantische hel den waartoe de verbeelding van Europa ons heeft gemaakt. Ge spreekt over de natio nale zaak. ge deedt beter en juister te spre ken van de zaak uwer klasse. Ge zoudt Polen hersteld willen zien. niet alleen om dat het is uw geboorteland, maar in de eerste plaals omdat het in hef land waar rij en uw vaderen hebt kunnen heerschen over de verblinde massa, kunstmatig verblind ge houden. en met geen lasligen middenstand tegenover u om met uw belangen le wed ijveren. Ge werkt niet voor de natie in haar geheel, maar voor de voorrechten van een handvol belanghebbenden, van u zeiven. Zijn laatste woorden waren overstemd door een steeds toenemend rumoer, eenige der heeren stonden op. evenals hij zelf, vuisten balden zich automatisch, donkere oogen schoten vuur, doch de man zag er zoo uit, dat enkel de vurigslen binnensmonds durfden brommen: „Verrader." De gastheer die het eerst zijn kalmte had herkregen, vroeg met een gebaar van zijn blanke hand stille. „In aanmerking genomen het verschil van inzicht tusschen dit gezelschap en graaf Swi.en Pan Mloduiski" verbe terde hij zich, „meen ik niet ongastvrij ge heeten te mogen worden, indien ik opmerk, dat de atmosfeer van deze woning hem bij zonder onaangenaam moet wezen De gebaarde heer zocht zijn hoed, niet verstoord, veeleer bedroefd. „Ik vertrek, wees daar maar niet bang voor. En ik kom niet terug, hoe wel het mij niet onmogelijk toeschijnt, dat we elkander op een of ander slagveld zullen wederzien, strijdende ^an dezelfde zijde, laten wij hopen." Hij maakte een beleefde buiging, en be gaf zich .het hoofd omhoog, naar de voor hem geopende deur. Bij dp deur keerde hij zich om en onder een doodsche stilte zei hij: „Het zal wel overbodig ziin, meen ik. u te verzekeren, dat geeri*woord dal ik binnen deze muren of elders heb gehoord ondrtr geen enkele omstandigheid over mijn lippen zal komen." (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 5