Humor uit het Buitenland UIT RUSLAND. Dr. H.MANNING'S KINADRUPPELS Mijn indrukken uit Amerika. Bedelaar: Ik ben der niet altijd zoo an toe geweee dame. De dame: Nee, de vorige week miste je nog je andere arm. (London Opinion). Zeg, dat ziet er uit naar hondebrood, dat je daar eet Ja, de dokter zei asdat ik meer dierlijk voedsel mos ete (Humorist) Dokter: Zoo, dus uw man praat in z'n slaap daar zal moeilijk iets tegen te doen zijn. Jong vrouwtje: Nee, ik wil niet dat u er iets tegen doet ik wou alleen maar weten wat er aan te doen zou zijn om hem duidelijker te laten praten. (Passing Show.) Marietje: Moesje, Ik kan maar niet in slaap komen. Ik' ,hel? geprobeerd te snurken als vader, maar ik kan nog niet slapen. (Punch.) De verkeersagent heeft een boerderij gekocht (Sondagsnisse-Strix.) Vrouw Jat: Kijk es hier meisje, je mot die politie-agent van je der af zien te brenge, dat hij je hier opzoekt Het zal je vader nog een hartkwaal bezorrege. (Passing Show). (Nadruk verboden.) WAAROM MOET DE UITVOER GEFORCEERD WORDEN? Den laatsten tijd dringen alle bolsjewis- tdfiche leidere aan op de noodzakelijkheid om deai uitvoer zoo boog op te voeren als het maar ©enigszins mogelijk is. Een van hen heeft zelfs de reden er van verraden. Hij zei, dat mi de hoop op het verkrijgen vaü een buitenlandsche leening geheel op gegeven moet worden, de Sovjet-Unie al leen op eigen krachten ia aangewezen. En alle verantwoordelijke leiders herhalen, dat de mogelijkheid om de socialistische" op te bouwen en het regime le versterken on- aischeidelijk aan de opvoering van den uit voer verbonden is, dat zonder de valuta, die de uitvoer oplevert, geen uitbouw mo gelijk is. Dat dat volkomen juist is, weet iedereen, die zich nog herinnert de volko men ineenstorting van alle bolsjewistische productie-, import- en oredietplannen, toen verleden jaar de uitvoer van graan mis lukt was. De sovjet-economen hebben reeds vele studies gewijd aan dat onverbrekelijke verband tusschen graan-uitvoer en de mo gelijkheid van reconstructie en, wat voor de bolsjewiki van oneindig veel meer be lang is, van „den opbouw van het socia lisme in één land." Een tijd lang dachten de bolsjewistische leiders, dat de ekport van graan, waaraan Rusland geen te veel heeft, aangevuld zou kunnen worden door den uitvoer van andere landbouwproduc ten en van grondstoffen. Het bleek echter, dat dit onmogelijk was en nu werd op nieuw besloten den graanuitvoer te forcee- ren. De behoefte aan de buitenlandsche valuta, die alleen door export te verkrij gen is, is zóó groot, dat sommige natuur lijke rijkdommen van het land geheel uit geput worden om deD uitvoer wat grooter te maken. Zoo bijv heeft d© jacht op bont- dieren zulke afmetingen aangenomen, dat zelfs in het verre Noorden, in het land, waa«r de rij dom aan bont dieren onuitput telijk scheen, voor volkomen uitroeiing van de beste bontdieren gevreesd wordt. En ofschoon deskundigen de autoriteiten op bet funeste van deze praktijken hebben gewezen, wordt toch met het uitroeien van de kostbare dieren voortgegaan. Om de valuta te verkrijgen is de sovjet- regeering zelfs bereid, verlies op den uit voer te lijden. Sommige transacties van de sovjets zijn zoo vreemd, dat een Wes terling, die niet ten volle den toestand kent, vaak verbaasd staat. Een voorbeeld. Het graan wordt aan het buitenland ver kocht tegen veel lagere prijzen, dan m Rusland zelf er voor betaald moet worden. Terwijl in. Toerkeet-an per poed graan 10 roebel werd betaald en de ontwikkeling van de katoenproductie belemmerd werd door het tekort aan graan, verkocht de sovjet-regeering het graan naar het bui tenland tegen bespottelijk lage prij zen- En Toerkestan is niet het eenige gebied, waar dergelijke vreemde praktijken toege past worden. Een paar jaar geleden heb ben de bolsjewiki zelfs graan uitgevoerd, terwijl in 't land zelf hongersnood heersch- te en de sovjet-regeering later zelf in het buitenland graan moest koopen en tegen veel hoogere prijzen dan zij eenige maan den vroeger voor het Russische graan heeft verkregen. Om het verbes te dekken, dat de sovjet-regeering aan haar uitvoer lijdt, moet zij bedragen uittrekken op haar be grooting. Daar deze bedragen echter ontoe reikend zijn werd besloten de invoerrech ten te verhoogen (en aanzienlijk te ver- hoogen en het op deze wijze verkregen geld (naar schatting 4050 miHioen roe bel) te gebruiken voor de dekking van het verlies, dat op den uitvoer wordt geleden. Waarvoor heeft de sovjet-regeering de buitenlandsche valuta noodig 1 Sommige antibolsjewistische propagandisten bewe ren, dat het geld gebruikt wordt voor pro paganda in het buitenland. Dat is onwaar. Niet dat de bolsjewiki van die propaganda geheel zouden hebben afgezien, maar de bedragen, die daarvoor beschikbaar worden gesteld, ofschoon voor een arm land als Rusland een haast niet te torsen last, zijn betrekkelijk gering (plm. 150 millioen roe bel per jaar) en worden op een andere wijze verkregen (verkoop van in beslag ge nomen kostbaarheden enz.) Neen, de sov- jetregeering heeft dfte valuta voor econo mische doeleinden noodig. Vóór alles na tuurlijk voor den opbouw der genationali seerde industrie. De bolsjewiki hebben het grootste gedeelte van het kapitaal, dat zij in beslag hebben genomen, vernietigd. Nu staan, zij voor de noodzakelijkheid datgene op te bouwen, wat door hen vernietigd is. Wie zich de moeite wil getroosten de lijs ten na te zien van de goederen, die Rus land den laatsten tijd invoert, kan zien, dat het grootendeels machines zijn. Daarna volgen grondstoffen. Een tijd lang heeft de sovjet-regeering gehoopt, dat het haar zou lukken de productie van grondstoffen in eigen land zoo op te voeren, dat zij, zoo niet geheel, dan toch in veel gTootere mate onafhankelijk zou worden van het buiten land. Deze verwachtingen zijn nieit vervuld en de regeering moet steeds meer grond stoffen invoeren, o a. veel katoen. De sovjet-regeering kan dezen invoer niet verminderen, want dat zou tot een ramp kunnen leiden. Er heerscht zulk een ge spannen toestand in het land, de werkloos heid neemt zulke verschrikkelijke afmetin- egn aan, de ontevredenheid over de té hooge prijzen der fabricaten is zoo groot, dat een stopzetting van den invoer en het sluiten van nog meer fabrieken een ramp vrijwel onvermijdelijk zouden maken. Er zou nog een uitweg aan te wijzen zijn: de genatio naliseerde industrie vrij te geven, van het economische program der bolsjewiki af te zien, maar dat zou beteekenen de laatste raison d'être van het sovjet-regime op te geven. Van niet minder belang is de buitenland sche valuta voor de Rijksbank. De dekking van de in omloop zijnde biljetten is zoo ge daald, dat de circulatiebank buitenlandsche valuta moet hebben en daarvoor zelfs graan- exporteur is geworden. Op 1 Maart waren er in Rusland in omloop bankbiljetten en bons voor een totaal bedrag van 1-158 millioen roebel. De dekking bestond uit goud, platina en buitenlandsche valuta voor een totaal bedrag van 2-18 millioen roebel. Wel is waar bezat de Rijksbank nog bovendien wissels van de vele trusts in portefeuille (voor 600 millioen roebel), maar de sovjet-economen erkennen zelf, dat deze wissels als dekking niet de minste waarde hebben en de Rijks bank zelf hecht ook niet de geringste waar de aan die wissels. De dekking bedraagt dus slechts pl.m. 17 pet. en dat verklaart voldoende de sterke depreciatie van het Rus sische geld. De toestand wordt steeds erger; de dekking was vroeger, toen er veel minder bankbiljetten in omloop waren, veel groo ter, ook in absolute cijfers. Zoo bijv. had de Rijksbank op 1 December 1924 vreemde va luta in portefeuille voor 101 millioen roebel (1 Maart 1927 slechts 81 millioen roebel), de goudvoorraad bedroeg op 1 Febr. 1926 ruim 210 roebel en op 1 Maart 1927 slechts 164 miilloen roebel. De toestand is zoo precair, dat de sovjet- regeering, ondanks de groote behoefte aan geld, geen nieuw bankpapier meer durft uit te geven. Juister gezegd: daarom verzet de directie van de Rijksbank zich tegen de emissie van nieuw geld, want het is aan geen twijfel onderhevig, dat vele bolsjewis- tsiche leiders nu en dan op de leiding van de centrale bank pressie uitoefenen om dit eenvoudige middel van geldmaken toe te passen. De Rijksbank verzet zich tegen der gelijke verzoeken en omdat de bank niet veel vertrouwen in de regeering heeft, voert zij zelf graan uit om op deze wijze buiten landsche valuta te verkrijgen. De verliezen op deze graanlransacties dekt natuurlijk de regeering. Daarvoor bestaat nu eenmaal de belastingbetaler. Het doet onder deze omstandigheden zeer naief aan, wanneer ge leest, dat de Fran- sche politici in vollen ernst deüken, dat de sovjet-regeering uit de opbrengst van haar uitvoer (andere betalingsbronnen bezit Rus land niet) rente en aflossing zou kunnen betalen en phantastische bedragen van Rus land eischen. Dr. BORIS RAPTSCHINSKY. RECLAME. EETLU5T-0PWEKKEND. 1.30 p. 0. 5137 New-York, 1 Juli. Scherpe competitie in de Amerikaansche handelswereld De reclamestrijd, en hoe de Amerikaansche bevolking be wust gemaakt wordt van nooden, die niet bestaanl Onze indrukken van Amerika hebben zich zoo langzamerhand, wel ontwikkeld tot de vaste overtuiging, dat geen staat ter wereld zooveel energie offert op het altaar van den handel, als de Vereenigde Staten van Ame rika. Uitgezonderd DuitachLand misschien, van waar ons in den laatsten tijd berichten ter oore komen, als zou dat land spoedig in staat zijn om Europa te overvleugelen, dank zij een machtige en streng doorge voerde industriaheatiewelke veel weg heeft van een ver-amerikaniseering in den hoogsten graad. Misschien overdrijf ik eenigszins, maar toch ben ik niet ver be zijden de waarheid, 'wanneeT ik zeg, dat de godsdienst van den doorsnee Amerikaan mag beschreven worden in de volgende twee woordenBusiness en Dollar. Deze beide woorden omvatten het Oude en het Nieuwe Testament van de nieuwe wereld. Zij vertegenwoordigen het gansche evan gelie van den gemiddelden Amerikaan en ik ben overtuigd, dat geen enkele andere prediking den Amerikaan aangenamer in de ooren klinkt dan deze „Blijde Bood schap" van zaken en geld. Maar ook nergens is de stTijd zoo hevig, en ik moet er bijvoegen, ook nergens zoo loyaal als hier. Een scherpe competitie op groote schaal houdt de vuren heet en de hoofden warm. De strijders zijn onderver deeld in groepen, welke legio zijn, en die elkaar bevechten met het onschuldige, doch zeer machtige wapen: advertentie. Er is geen stad en geen dorp, dat niet een on telbaar aantal vereenagingen, maatschap pijen en Kamers van Koophandel heeft, allen met hetzelfde doelbevordering van den eigen handel, de eigen belangen, en steun voor het eagen handelscomplex. Het is een free-for-all" gevecht, en waar dui zend Amerikaansche zakenlui verzameld zijn, daar mag men gerust aannemen, dat deze duizend eikaars gezworen doodsvijan den zijn. De apotheker zit vlak naast den vertegenwoordiger van de rubberindustrie. Beiden haten elkaar, want de een maakt zijn fortuin door het verkoopen van rubber schoenen, zoodat zijn klanten geen kou vat ten, terwijl de ander zijn brood verdient, wanneer zijn medeburgers voortdurend ver koudheden oploopen. De peisenhandelaar, die hooge bontkragen aanraadt voor de dames, is een levensgevaar voor den hoe- denfabrikant, omdat in dat geval de vrou wen ook veel kleinere hoeden gaan dra gen. De man, die een ongewoon belang stelt in de enkels der schoone sexe, ik be doel de vertegenwoordiger van de zijden kousen-industrie, is weer de doodsvijand van den 1 ©derfabrikant, die verliezen gele den heeft, omdat men lage schoenen is gaan dragen en dus minder leer verbruikt wordt, en tevens van den textielfabrikant, die veel liever lange rokken in de mode ziet. I Als men de oorzaken van dezen strijd en deze competitie nagaat, komt men tot de conclusie, dat deze gevonden worden in de fundamenteele eigenschappen van het eco nomische leven van Amerika en van de gansche wereld. Er is een sterkere aandrang cm meer en meer goederen te distribueeren, of wel om te zetten. Waar men in Amerika vooral naar streeft is grooter omzet of meer rechtstreeksche kanalen tusschen den pro ducent en den consument Deze noodzake lijkheid voor grooteren omzet is een gevolg van meer intensieve productie en de opening van nieuwe markten. Nieuwe industrieën worden opgebouwd en nemen snel in om vang toe oude industrieën worden ster ker en grooter. De machines moeten gevo<ni worden, anders zijn de fabrieken ten doode opgeschreven en wordt het gansche in- dustrieele stelsel van de Vereenigde Staten ontwricht. Overproductie is het grootste en meest benauwende vraagstuk van Amerika. De oplossing daarvan beteekent de verzeke ring van een goede toekomst voor de staten. Overproductie zal echter vandaag of mor gen een leelijke spaak steken in het econo mische wiel. De knappe leiders beschouwen het als een angstigen, onafwendbaren droom, waarvan de toekomst alleen de ver klaring en het verloop kent. Intusschen be zit het Amerikaansche volk de grootste koop kracht, welke de geschiedenis van wereld economie ooit gekend heeft de grootste koopkracht en de hoogste levensstandaard. Niets is te goed voor den Amerikaan. Er is plaats en geld voor elk product of artikel, dat te koop aangeboden wordt. Er is een groote vrijheid van emaak en de Amerikaan sche beurs kan koopen wat ook ter wereld aangeboden wordt. Het Amerikaansche pu bliek koopt echter niet altijd met veel wij zen zin, of met artistieken smaak, maar het is deze keusmogelijkheid, die de competen tie aanvuurt, de aanbiedingen doet toene men en verveelvuldigen en de reclame- industrie doet bloeien. De oorzaak van de wereldbekende advertentiemanie is niet ge legen in het wezenlijke karakter van den Amerikaan, maar voornamelijk in de hier- voren genoemde factoren. De strijdmiddelen der nieuwe competitie zijn niet de oude wa penen. De oorlog wordt niet rechtstreeks gevoerd, maar meer indirect. De strijdmid delen zijn gemoderniseerd in hooge n^ate. Aankoop op afbetaling is een der nieuw® fasen der huidige competitie. In den beginne werd het op kleine en plaatselijke schaal in gevoerd en was toen tamelijk onschuldig, totdat de automobielindustrie beslag legde op de methode en deze toegepast werd op enorm groote schaal. Het was een direct gevolg van Ford's lage prijzen en het afbe talingsstelsel het gezamenlijke antwoord! van de autofabrikanten. Ford bracht de auto in het bereik van ieders beurs. De andere fabrikanten waren genoodzaakt hetzelfde te doen en gebruikten daarvoor het afbeta lingssysteem. Men rekende er op, dal in de psychologie van den gemiddelden Ameri kaan de toekomst heel ver af was en dat de eerste betaling het zwaarst is. Over de geheele linie van de Amerikaan sche handelswereld wordt de strijd aldus gevoerd zonder ophouden en zonder pardon, Vooral de pogingen om den Amerikaan meer en andere levensmiddelen te doen ver orberen heeft geweldige afmetingen aange nomen. Het is om te beginnen de groote strjjd van de ontbijttafel. Zal hij pruimen hebben voor zijn ontbijt? Neen, neen schreeu wen de advertenties van de duizenden sinaasappel- en annanaskweekers hem in 't oor. Zal hij zuurkool eten? Waarom niet olijven? is het antwoord van den Spanjaard. Eet macaroni ter afwisseling van aardappels, blaast een andere advertentie hem „in het oog". Zullen de aardappelkweekera dat zoo maar ongemerkt voorbij laten gaan? De vruchtenkweekers, de meelfabrikanten, de vïsschers en al de andere producenten wil len, dat de Amerikaan nog veel meer van hun producten eet, en wat het ergste is, geeft jaarlijks milüoenen dollars uit om het daarvan te overtuigen. Het heeft 9r veel van weg alsof hij eten moet tot hij er bjj neervalt. En ik schrijf dit hier heusch niet neer om grappig te wezen. Er is geen land ter wereld, waar de mensch meer ge plaagd wordt met allerlei publieke en open bare raadgevingen omtrent zijn gezondheid, zijn tanden, zijn oogen en handen, zijn rugge- merg, zijn maag, zijn asem en den asem van zfijn buurman in den trein, enz. enz. Er komt geen eind aan. Wat moet hij doen? Den dokter gehoorzamen en den boer, den winkelier en al de handelaars laten bankroet gaan? De nieuwe competitie is zoo scherp in de levensmiddelen-industrie, omdat daar een werkelijke grens bestaat voor de hoe veelheid, welke menschelijkerwijze gespro ken kkn verbruikt worden. De advertenties zjjn niet altijd steekhoudend. Advertentie- schrijven is een speciaal vak geworden in Amerika en als men behalve een vlotte pen te bezitten ook in staat is om in weinig woorden, op eigen en vreemde wijze, een zinloozen inhoud een aantrekkelijken vorm te geven, dan kan men een fortuin maken in Amerika in deze speciale branche. Men heeft veel slogans noodig in de reclame wereld, en het komt er nu slechts op aan wie het beste ommelet kan bakken zonder eieren. Als men de Amerikaansche advertenties zoo eens nagaat, dan krijgt men den indruk alsof het Amerikaansche volk nog heel wat leeren moet in zake hygiëne en dergelijke, alsof het nog heel wat tekort komt in ken nis, betreffende allerlei elementaire din gen in het dagelijksche leven. Jaarlijks geeft men honderd duizend dollar uit om de Ame rikaansche huisvrouw aan het bewustzijn te brengen, dat zij kamferballen gebruiken moet. Dat noemt men dan ..kamferbewust'M Mocht zij in haar kamferplicht te kort schie ten, dan zijn de onheilen niet te overzien. Zoo ook wordt een millioen dollars aan re clame uitgegeven om de vrouwen „hoeden- be'wust" te maken. Hebt u eenig begrip van 2—3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 10