INGEZ0N0EN.
KUNST EN LETTEREN.
RADIONIEUWS.
INDISCHE KRONIEK.
school; H. de P. tol ft of 1 d.; J. R. t
Rijnsburg tot f 2 of 2 d.; J. J. te Hillegom,
A S. aldaar, ieder tot f 8 of 3 d Wegens
overtr. der Trekhondenwet: J. M. 2. te
Noordwijk tot tweemaal f 2 of tweemaal 2
d.; G. R. to (2 of 2 d. Wegens overtr. der
Spoorwegwet: A H. v. d. L. te Amsterdam
tot f2 of 2 d. Wegens overtr. der Wapen
wet: H. G. K. te Noordwijk tot f 1 of 1 d.;
A. J. R. V. te Noordwijk, tot teruggave aan
de ouders. Wegens overtr. der Vleeschkeu-
ringswet: P. V. tot f6 of 6 d. Wegens over
treding der Telegraaf- en Telefoonwet: H.
L. tot 12 of 2 d.; B. V. te Leiderdorp, tot
f3 of 3 d.; J. H. T. tot f 1 of 1 d. Wegens
overtr. van het Motorkenleekgnbesluit- L.
J te Oegstgeest tot f 10 of 5 d. Wegens
overtr. der Pol.-verord. der gemeente Lei
den: F. J. J. B. totf3 of 3 d.; W. K. tot
f 1 of 1 maand tuchtschool; J, v. Z. en Ch.
V. te Oegstgeest; P. M.t G. v. d. Z., G. M.
te Tiel; W. A. B. ieder tot f 1 of 1 A; W.
J J. P., J. K. leder tot f2 of 2 d.; A. A. de
O. tot f3 of 3 d.; W. C. R. tot f3 of 3 d.;
'J. C. O. tot fö of 5 d.; H. B. tot f 060 of
1 d J. A. v. L. tot f 0.50 of 1 d.; J. v. V.
te Rijnsburg tot f 1 of 1 maand tuchtschool;
J. A. S., W. F. P., A. v. E., A. de W., Ch K.
ieder tot f5 of 5 d.; H. J. v. H., G. B ieder
tot f 1 of 1 d.; J H. L„ J. R„ C. K. te Rijns
burg; H. D,, O. R. ieder tot f2 of 2 d.; P.
J v. B. tot f2 of 1 mnd. tuchtsch.; E. v. H.
wed. K. tot f 0.50 of 1 d. Wegens overtr,
der Pol.-verordening der gem. Katwijk: A.
v d. P te Katwijk aan Zee tot f2 of 2d.;
C v. d. O. aldaar tot f3 of 3 d.; H. O. al
daar, geen straf; A. de V. aldaar, geen
straf: W. v. D„ aldaar; C. G. aldaar, ieder
tol fS of 3 d. Wegens overtr, der Pol -Ver.
der gem. Noordwijk: If de G. te Ren Haag
tot f2 of 2 d.: P. J. v. D. te Noordwijk aan
Zee lot f 3 of 3 d.; E. L. te Amsterdam tot
2 of 1 maand tuchtsch.; W. F. H. D. te
Noordwijk aan Zee tot f2 of 2 d.; J. v. d.
V. te Lisse tot f2 of 2 d.; II. v. d. P. te
Noordwijk tot f2 of 1 d.; A. T. te Lisse;
B. v. D. te Noordwijk aan Zee, ieder tot
f 2 of 2 d. Wegens te Katwijk tegen een
muur leunen: C. K te Katwijk aan Zee tot
f 3 of 3 d.; II. S. aldaar tot f 3 of 1 maand
tuchtsch. Wegens overtr. der Pol.-Verord.
der gem. Sassenheim: G. ter W. te Haar
lem tot f5 of 5 d A. S. tot f 3 of 3 d. We
gens als bestuurder van een auto niet be
hoorlijk uitwijken: G. v. d. L. te Noordwijk
tot f5 of 5 d. Wegens overtr. van het Prov.
Blad van Z.-H.: J, J. B. te Gouda tot f*
of i dagen.
Vrijgesproken werden; A. P. te Noord
wijk aan Zee; C. V. aldaar; beiden be
klaagd van overtr. der Woningwet.
Waar geen woonplaats is vermeld, is deze
Leiden.
.(Builen verantwoordelijkheid der Redactie)
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
„VAN EEN VERKIEZING EN EEN
BENOEMING".
M. de Redacteur.
Bij Het debat in de Raadsvergadering
van Maandag, (avondzitting) over het Po
litiebureau, achtte de heer Eerdmans het
noodig, den heer Wilbrink (C.-H.) toe to
voegen, dat ,,de woordvoerder van d© partij
,Van den Burgemeester van Katwijk zijn
mond had te houden bij zoo iets." Tot mijn
verbazing ia de heer W. hier niet op inge
gaan.
De man die „geen blad voor don mond
neemt", had het woord kunnen vragen voor
een persoonlijk feit, of wel hij had den
heer E. snedig kunnen antwoorden, ont
deze zich op dit moment niet in de colle
gezaal, maar in een Raadsvergadering be
vond, waar niemand zich aan het bevel
van den heer E. zal storen „zijn mond te
houden."
Intuaschen geeft de insinuatie van den
heer E. mij welkome gelegenheid, op dat
gene wat genoemde heer bedoelde nog even
terug te komen en dan tevens het inge
zonden stuk van het bestuur der Chr.-Hist.
Kiesver., geteekend door voorzitter en se*
cretaris, resp. den heer Meynen en Hüner,
onlangs m uw blad geplaatst als antwoord
op het verdachtmakende „Vaderland"-be-
richt, nog van een kleine aanvulling te
.voorzien.
Ruim 8 weken voor de laatste Raadsver
kiezing is in een ledenverg. der O.-H. Kies-
vereeniging de voorloopige candidatenlijst
opgemaakt. Gezien d© vele werkzaamheden
van dr. J.Schokkmg is door het bestuur
diens naam nooit op eenige lijst geplaatst,
dan na vooraf met dr. S. te hebben ge
confereerd Uit den aard der zaak is dit
ook nu geschied, en als dr. S. geen bezwaar
heeft gemaakt om als No. 1 op de lijst' te
worden geplaatst, dan ligt voor allen, die
hem ook maar oppervlakkig kennen de
conclusie voor de hand, dat het zijn waar
achtig voor hemen is geweest in
den Leidschen Raad zitting te nemen. Dr.
S. staat te hoog, om zich het vulgair
baantje van trekpaard te laten aanleunen.
Trouwens, de onverdachte eerlijkheid van
dr. S.' bedoelingen, werd mij persoonlijk
al voor 15 jaar door niemand minder dan
dr. Th. J de Vibsot gedemonstreerd, met
de eigen woorden van Z.Ex., die ik hier
letterlijk weergeef. „Dr. S. had nooit in
de politiek moeten gaan omdat hij
veel te fijn besnaard en te eer-
1 ij k is van gemoed."
Deze uitspraak zegt voor mij méér dan
duizend insinuaties van don heer E.
In trouwe, dr. S. had nooit bij de
wetenschap eener eventueele burgemees
tersbenoeming, een candjdatuur willen
aanvaarden.
Uit het bovenaangehaalde stuk van de
heeren Meynen en Hüner bleek duidelijk,
dat van een benoeming in K geen sprake
was.
Op den avond der verkiezing heeft dr.
S, nog in (niet) besloten Ic-ine het woord
gevoerd en geen enkelp toosi pling op een
a.s. benoeming is toen door hem gemaakt,
iets, wat wij van dr. S. hadden kunnen
verwachten als het tegendeel waar was
geweest, omdat het eerlijke hart van ds.
8. zich voor zijn politieke vrienden had
móéten uitspreken, desnoods zijns ondanks.
Uit zeer betrouwbare bron werd mij ge
meld, dat de benoeming voor de huisgenoo-
ten van dr. S., tot burgemeester van Kat
wijk een verrassende openbaring was, die
hen n.l. bekena werd buitenshuis, toen
het „Leidsch Dagblad", waarin de benoe
ming werd vermeld, reede 1| uur was ver
schenen. En een even groots verrassing
was het voor de vrienden van dr. 8. bui
ten Leiden, gelijk mij nog dezer dagen
bleek uit een gesprek met één der ver-
trouwste vrienden van dr. 8. n.l, den heer
P. Lens, notaris te Utrecht.
Ik verheug mij niet, dat ik het „Vader
land" nóch den heer E. hiermede zal heb
ben overtuigd. Veeleer, geloof ik, dat was
de situatie anders en het geval, dat de
heer E. in de plaats van dr. S. had ge
staan, de opmerking van den. heer Wilbrink
in bedoelde raadsvergadering, z ér ad-
rem was: „Zooals de waard is," enz.
IntusBchen moet de uitslag der laatste
verkiezingen de partij van den heer E.
wel meer dan teleurgesteld hebben, dat
men zich zelfs in zijn toorn tot zulke min
der fatsoenlijke uitlatingen laat verleiden.
't Is dan ook niet bemoedigend, als men
op een „bloemen-regen", zóó weinig
„zegen" ziet.
Voor wie 't nog niet mochten weten zij
gezegd, dat bovengenoemde regelen zijn
naar aanleiding eener opmerking van prof.
dr. Eerdmans, hoogleeraar in de Theologi
alhier, en vaandrager der „verdraag
zame, liberale vrijheidsge-
dacht e", gelijk in de openb. verg.
in het Nutsgebouw Steenschuur, zoo roe
rend werd betoogd.
Met dank,
Uw dn.,
J. G. VAN DIJK.
EEN PEESTDAG VOOR LEIDEN.
Inderdaad een feestdag!
Wanneer en waarom?
Eerst datum noteerenl Woensdag 6 Juli
a.s.I Nu het waarom?
Leiden is gelukkig, wat men in Zendings
kringen noemt, een „Zendingsslad". Er is
in deze gemeente een hartelijk medeleven
met allen die in den Zendingsarbeid be
trokken zijn en een levende belangstelling
voor het werk, een belangstelling die zich
meermalen uit in collecten etc.
Voor allen die de Zending liefhebben en
steunen is 6 Juli een feestdag.
Tegen dien datum tóch organiseert de
Regelings-Commissie van het Chr. Nat
Zendingsfeest het jaarlijksche feest; dit
maal op „Raaphorst" bij Wassenaar. Bij
zondere zorg is besleed c.an de organisatie.
Tal van- goede sprekers verklaarden zich
bereid een spreokbeurt te vervullen. Gaarne
wordt speciaal de aandacht gevestigd op
de diensten voor jongeren op spreekplaats
III onder leiding van bekende jeugdpredi-
kanten. Verteld wordt dat onder leiding van
den ook hier-bekenden ds. Ferguson niet
minder dan een paar duizend jonge man
nen en vrouwen van Den Haag naar Raap
horst zullen marcheeren. Twee muziekge
zelschappen „Obadja", uit Rotterdam, en
„Sonorita", de harmonie-afdeoling van de
Chr. Ver. v. J. M. te 's-Gravenhage, verlee-
nen medewerking. Een uitnemende cantine-
leiding verzekert keurige en goede bedie
ning; de voorraad zal van dien aard zijn
dat alle feestgangers zich bij de cantine
kunnen voorzien van de noodige mondbe
hoeften. Niemand brenge dus iets mede!
Er is gezorgd voor een rijwielbewaar
plaats, garderobe, ambulance, etc. Veel
goeds maakt een reisje naar Raaphorst aan
trekkelijk. Moet nog gewezen worden op
't buitengewoon mooie landgoed?
Is het en dit is toch wel een van ae
voornaamste dingen niet heerlijk dat in
het Chr. Nationaal Zendingsfeest vrijwel
alle Zendingscorporaties samenwerken?
De Zonding der Geref. Kerken, de Samen
werkende Zendingscorporaties, de Zending
der Lulherschen. die van het Leger des
Heils etc.? De saamhoorigheid, de eenheid
die er zijn moest, wordt althans in deze
Vereepiging gedemonstreerd. Sprekers van
allerlei groepen hebben zich beschikbaar
gesteld.
Nu allen op 6 Juli naar Raaphorst!
Per fiets of per H. T. M. („gele tram")
vanaf Haarlemmerstraat of station tot halte
„den Deyl".
Laten nu eens allen die kunnen op 6 Juli
naar „Raaphorst" trekken. Ge zult er geen
spijt van hebben!
De heeren J. G. van Dijk, Nieuwateeg,
B. de Kier, Groenesteeg en J. Pontier, Haar
lemmerstraat, verkoopen gaarne een groot
aantal programma's.
NIEUWE UITGAVEN.
Bij den uitgever Joh. Morks te 's-Graven
hage is verschenen de eerste aflevering van
het tijdschrift voor kinderhygiëne „Onze
Kleinen", waarvan dr. H. B. L. Vos de
hoofdredactie waarneemt en waaraan ver
der twaalf medici, o. w. verschillende kin
derartsen, medewerken.
„Onze Kleinen" blijkt bedoeld te zijn als
een maandelijksch tijdschrift voor moeders,
verplegenden, vaders, Blijkens een mede-
deeling van de redactie wil deze het tijd
schrift laten beantwoorden aan het doel,
dat iedere moeder aan \aar kind een ver
zorging van lichaam en geest doet ten doel
vallen, welke steunt op de vorderingen in
de kennis van den kinderarts omtrent het
kind.
Het nieuwe maandblad ziet er ook typo
grafisch goed verzorgd uil.
KORTE-GOLF PROEVEN TIJDENS DE
ZONSVERDUISTERING.
Tijdens de zonsverduistering op tuindag,
29 Juni doet de zender van de Hamburger
Radioclub E.K. 4 a e o proeven om den
Invloed van de zonsverduistering op de
voortplanting der korte golven vast te
leggen.
Van 5.40 tot 8.05 wordt in morseteekens
zonder onderbreken de volgende tekst ge
seind- Qst, Qst, Qst, Qst suntest de
E, K. 4 a e o-pse report Q r k tilt 7 G.M.T.
Pse Qsll.
De zender werkt met een golflengte van
41 M. met een energie van 30 Watt. Rap
porten in te zenden aan: Qsl-Sektion des
D.F.T.V., Berlin W. 57.
Dr. STRESEMANN IN STOCKHOLM.
De Zweedsche omroepstations Stockholm,
Göteborg en Motala zenden op Woensdag
29 Juni om 14.20 de rede uit, welke dr.
Stresentann als Nobelprijs-drager in Stock
holm voor den microfoon tal houden.
EEN GOED VOORBEELD.
In Amerika schijnt men al evenveel last
te hebben van den Mexicaanschen hond als
in ons land, doch men weet er maatregelen
te treffen, die niet mis zijn.
De autoriteiten van Minneapolis b,v. heb
ben een verbod uitgevaardigd om de terug-
koppelstoring energiek den kop in te drukken.
Een ieder, die met zijn ontvangtoestel
de omgeving stoort, wordt voor den rechter
gedaagd en betaalt eon boete van 15 tot
100 dollars, terwijl voor bepaalde gevallen
gevangenisstraf kan gegeven worden.
Weer echt Amerikaansch.
TELEVISIE-PROEVEN VAN BAIRD.
Mr. Baird, de bekende Engelsche tele
visie-expert, is er in geslaagd de afstand
tusschen beeldzender en -ontvanger eteeds
te vergrooten en bracht onlangs bewegende
beelden over tusschen Londen en Glasgow,
daarmede een afstand van pl.m, 657 K.M.
overbruggend.
Er zijn plannen voor een 'trans-atlantiscbe
proef en Baird heeft goede hoop op liet
welslagen van zjjn pogingen.
OP DE ULTBA-KORTE-GOLP.
Voor de luisteraars op de ultra-korts-golf
volgen hieronder eenige goed neembare
stations op een 2-lampstoestel (Det. en 1
L F
Pittsburg (K.D.K.A.) 64 M.j W.L.W.
(Cincinati) 52 M.P.O.Z. (Nauen)
47 M.W.I.Z. (New Brunswick) 43 M.;
G 5 D.C. (Thornton-Le-Fylde Engeland)
45 M.; 1 A. X. (Rome) 44.8 M.; 2 X.A.F.
(Schenectady 32.8 M.Philips P.C.J.J.
30.2 M.; 2 X.A.B. (Schenectady) 22 M.
K.D.K.A. -= 14 M.; W.R.N.Y. (New-York)
onder de 50 M.
DE OMROEP
EN DE ZONSVERDUISTERING.
Voor de kennis der uitbreiding van de
electro-magnetische golven is het van be
lang om vast te stellen oi zich gedurende
de gedeeltelijke zonsverduistering op 29
Juni bijzonderheden voordoen.
In Duitschland werken op 28, 29 en 30
Juni van 4.50—7.50 de volgende omroep
stations: Königswusterliausen (1250 M.),
Berlijn (484 Mj, Langenberg (468.8 M.),
en Stuttgart (369,7 M.), welke gedurende
dien tjjd gramofoonmuziek uitzenden.
Verder wordt ieder kwartier de juiste
tjjd afgeroepen.
In Engeland worden op 29 Juni door
Londen (361.4 M.) en Daventry (1600 M.)
tijdseinen gegeven. De amateurs en luis
teraars worden verzocht op 't volgende te
letten
le. Of met toe- en afnemende zon3ver-
dir.stering de geluidsterkte ook toe- of af
neemt; 2e. Of er fading optreedt en in
welke uren; 3e. Of er atmosferische sto
ringen optreden en in wélke mate.
Tevens is het interessant eens na te gaan
of onder normale omstandigheden onhoor
bare stations thans tijdens de zonsverduis
tering voorkomen.
DE PRINS VAN WALES VOOR DEN
MIOROPQON.,
Donderdag 14 Juli zal de Prins van
Wales ter gelegenheid van de openings
plechtigheid van het „Scottisch War Me
morial" een redevoering houden, welke door
Daventry zal worden uitgezonden.
Temate. Een onmatige woon
stee. De koopzuebt van Archi
pel-reizigers. Kakatoe mania
Ambon. Een soldatencentinm.
Een feest bil den resident
Van manchetten, kleedjassen en
qnadrille.
Het eiland Temate is eigenlijk niet veel
meer dan een geweldige bergpiek mei zijn
uitloopers. Inderdaad, het eiland met de
ruim zeventien honderd meter hooge piek
van Ternate' is niet meer dan een paar
vierkante kilometers groot. En deze reus
achtige vulkaan heeft er in den loop der
tijden wel voor gezorgd, dat het vermetele
menschenras, dat aan zijn voet en om zijn
flanken zich dorst neer te zetten, niet in
rustige rust zijn dagen kon slijten. In de
laatste vierhonderd jaren zijn er niet min
der dan vijftig uitbarstingen geteld en wer
den meermaleT de door deze vermetele
menschen gestichte dorpen, plaatsjes en
forten geheel vernietigd Ofschoon sinds
langen tijd de natuurkrachten tot rust
schijnen gekomen, vertoond het eiland nu
nog ailerwegem de duidelijke sporen der
vroegere verschrikking Ternate heelt in de
geschiedenis der Oost-Indische Compagnie,
met name in de zeventiende en achttiende
eeuw. een groole rol gesppeld en was her
haaldelijk hob tooneel van heiligen strijd.
Van vroegere grootheid is eigenlijk niets
meer over, het eiland heeft alleen nog be-
teekenis als stapelplaats der producten van
omliggende eilanden. Het havenstadje Ter
nate, verscholen in den schaduw van hoog
geboomte, hetrbergt een klein aantal
Europeanen, en is voor ons reisverhaal
eigenlijk alleen van belang als een dier
typeerende voorbeelden van het leven onzer
landgenooten op de buitenposten
De toerist, die dit plekje van den aardbol
bezoekt, ontvangt zijn schoonste
alvorens aan land te gaan, namelijk bij het
binnenvaren van de zeestraat '^hen
Ternate en Tidore in den
De kleurenpracht der wisselende tinten
van het land en zee bij zonsopgang ver
rukt zooals telkens op deze Molukke".^a*
nok hier het oog. Eenmaal aan land blijven
er den toerist slechts drie dingen te doem
Hij kan de Piek van Ternate bestijgen en
als belooning van den top genieten van he:t
onbeschrijflijke uitzicht doch die
is niet si edits zetlr vermoeiend en ttja-
roovend, doch daarenboven niet ongevaar
lijk door de opstijgende zwaveldampen die
Slechts onder het geleide van ^oefende
gidsen te ontgaan zijn. Den Indischen tod-
rist die het tot Ternate heeft gebracht, ont
breekt echter meestal de' benoodigde energi»
om terwille van het schoone ui zicht al
deze bezwaren niet te lellen. Het tweede
programpunt is een bezoek aan het Museum,
he't vroegere SuUanspaleis, waar men een
verzameling oude kleederdrachten van
nalaansche krijgsknechten kan annschou-
wen benevens een verzameling geechenken
door do Compagnie aan vroegere Sullans
vereerd; waaronder zilveren serviezen een
voomamee rol spelen. Ik zou niet durven
beweren, dat deze merkwaardigheden ach
tera! voldoende reden blijken om den lan
gen en bovenal buitengewoon warman tocht
naar liet Musoum Ie aanvaarden. Daarom
haast zich de gemiddelde toerist gemeenlijk
tot het derde en laatste programpunt de
plaatselijke sociëteit, welker koude dranken
hem onweerstaanbaar lokken, tenzij hij
eerd nog even voor do verleiding bezwijkt
om in de plaatselijke badgelegenheid aan
de zeekust een half uurtje in het kristal
heldere tfaler te gaan zwemmen.
Ik heb naar ik meen nog niet vermeld,
dat toeristen ronddolend in den Indischen
archipel schier zonder uitzondering behept
zijn met ee*n soort van koopzuchl, die zich.
uitstrekt tol alles wat behoort tot de min
of meer artistieke dan wel waardevolle
voortbrengselen der streek en waarvan ver
ondersteld kan worden, dat het tetr plaatse
zelf oneindig veel goedkooper is le krijgen
dan elders. Inderdaad gaat deze veronder
stelling ln vele gevallen op, doch in min
stens evenveel gevallen blijken zoogenaam
de koopjes achtera! allesbehalve koopjes te
zijn geweest en met name wie zien te
buiten ging aan porcelein, halfedelgestcen-
ten of paarlen, boe'kt dikwijls hevige te
leurstellingen. Op den terugweg van het
Museum naar den sociëteit komen wij langs
ettelijke Chineezen geëxploiteerde pand
huizen. Geen rechtgeaard Indisch toerist,
op koopjesjacht, loopt een pandhuis voorbij.
Derhalve gaan we naar binnen en laten
ons paarlen toonen. We zijn hier namelijk
in hel gebied der paarlvisscherijen. en, niet
waar wat zou natuurlijker zijn dan dat
men hier de paarlen goedkooper kan be
machtigen den bij van Kempen, Begeer en
Vos. Derhalve koopen mijn tochtgenooten
paarlen voor meer of minder groote be
dragen. Waar zij noch ik eenig verstand
hebben van dit kostbare artikel en de sluwe
Chinees hoogstwaarschijnlijk wèl, onthoud
ik mij zorgvuldig van elke dusdanige trans
actie' en hob daarvan later geen spijt. Want
die paarlen bleken later wel niet valsch,
maar toch ook niet heelemaal echt en in
alle geval veel en veel te duur betaald.
Nu ik het toch heb over de koopzucht van
archipel-reizigers, dien ik daarvan een der
meest typeerende voorbeelden te vermelden,
namelijk de manie om papegaaien op le
doen in het groot. Er vaart geen Paketboot
met passagiers aan boord tusschen deze ei
landen zonder het bijbehoorend behoorlijk
aantal papegaaien. Die worden in dei ver
schillende havenplaatsjes door inlanders,
die in prauwen langszij komen, aange
boden voor prijzen varieerend tusschen een
daalder en een rijksdaalder per stuk vooral
Boston is een papegaaien-exporthaven. De
meeste reizigers kunnen aan deze offertes
geen weerstand bieden en schijnen bij aan
koop geheel het besef verloren, dat zij een
maal aap land met de'ze dieren ook nog
verder moeien reizen in trein, of auto, het
geen vele en eigenaardige moeilijkheden op
levert. Toen ik eens met een nieuwe mail
boot van de K. R. M. een vacantie<reis
door de Molukken maakte (er waren een
paar honderd luxe-reizigers aan boord, die
uit den aaTd der zaak op dezen trip meer
kochten dan passagiers in gewone omstan
digheden). was het achterdek van het schip
bevolkt met vele honderden papegaaien in
onbewaakte oogenblikken gekocht. Ik her
inner mij dat een dier reizigers op de
reede van Boeton blijkbaar in een vlaag
van waanzin dertig witte kakatoe's kocht
en de verdere reis somber gestemd onder
dit overijld verkregen bezit.
Ik ben inlusschen afgedwaald van de
Ternalaansehe soos. waar wij van koud bier
zouden gaan genieten. Dit zeer primitieve
etablissement, waarvan een aftandsch bil
jart de voornaamste attraclie vormt, is het
centrum der Europeesch-Ternataansche ge
zelligheid, die ons niet overdreven voor
komt. Ook'hier evenals te Gorontalo groote
belangstelling van de zijde eener alles
behalve gunstig uitziende bevolking, die,
naar ons plaatselijke deskundigen verze
keren. rijkelijk mqt communisme besmet
schijnt.
Hot afscheid van Ternate stemt melan
choliek. De duisternis is ingevallen; de kade
wordt nog slechts verlicht door de lichten
van ons schip. Een handjevol Hollanders
staat op den wal en roept ons het afscheid
toe. Ons scheepsorkestje speelt het volks
lied. terwijl het schip langzaam van den
wal stoomt En naarmate de vaargeul brce-
der wordt, die ons van onze brave landge
nooten scheidt, wordt het op de kade don
kerder. want wij nemen de verlichting meel
Ambon. In het begin der zeventiende
eeuw werd dit eiland, nadat de Portugeezen
door onzen landvoogd van der Hagen tot
den aftocht waren gedwongen, gebracht
onder het gezag det Oost-Indische Com
pagnie en werd weldra de hoofdzetel van
ons gezag in Oost-Indie Ruim drie en een
kwart eeuw derhalve is het kleine Ambon
met het wel en wee der Hollanders verbon
den geweest en nergens in den ganschen
Archipel hebben zij sterker hun stempel
gedrukt op 's lands wijze en op de voor het
allergrootste deel uit Christenen bestaande
bevolking dan juist hier. Naar men weet is
dit ook de plek, waar de Amboneesche sol
daten vandaan komen, d. w. z. van ouds
her onder de loyaalste, moedigste en bruik
baarste elementen in ons Indische leger.
Het Hollandsche en ook het militaire cachet
treffen den reiziger reeds terstond, wanneer
hij voet aan land zet. De zindelijke stralen
met de aaneengebouwde sleenen huizen en
huisjes maken een Hollandschen indruk,
wanneer men zich onder da bevolking be-
weegt wordt men verrassend dikwiils in
het Hollandsch te woord gestaan en dat
men zich hier in een kweekplaats van mili
tairen bevindt, is den opmerker eveneens
spoedig duidelijk. De bevolking heeft iets
militairs over zich, zelfs de kleine bruins
kleuters langs de straten en pleinen spelen
bij voorkeur soldaatje, men ziet er ook vele
soldalen, officieren en een enkele maal een
gouden kraag. Het Amboneesche ras ie
althans naar onze opvallingen niet mooi,
vooral niet de vrouwen, maar hel hooft iets
flinks en zelfbewusts over zich, dat aange
naam aandoet. De plaats is ruim en royaal
anngolegd en gebouwd en herbergt een tal
rijke Hollandsche kolonie. Vee] beziens
waardigs levert zij overigens niet op, het
belangwekkendst is, zooals ik reeds zeide,
de bevolking, en beter dan door een weken
lang verblijf is de toerist in staat om dia
bevolking le leeren kennen, wanneer hij
door hel gelukkig toeval in staat wordt ge.
sleld eens een echt Ambonsch feest bij te
wonen.
Stel de resident (tegenwoordig zetelt te
Ambon een gouverngjir) heeft ons uitge-
noodigd op een avondfeest te zijnen huize,
waar hij zijn vreemde gasten een kijk op
het Amboneesche volksleven wil geven en'
wij hebben die uitnoodiging dankbaar aan
vaard. Een resident is in Indiè een zeer
hoog en zeer gewichtig bestuursambtenaar,
wiens functie het best kan vergeleken wor
den met die van Commissaris der Koningin
in ons land. Bohal've over andere aange
name attributen zijner hooge waardigheid
beschikt hij bijna altijd over een paleis
achtige behuizing, gelegen op een erl, daf
naar onze opvattingen bijna een park zou
heelen. De resident van Ambon is in dit
opzicht ook volstrekt niet misdeeld en bij
onze komst bewonderen wij allereerst zijn
groote en fraaie woning, gelegen in een
prachtigen tuin, door stroomend water om
geven. De enorme voorgalerij js reeds lot in
de uilersle hoeken geruid met een bonte
menigte gasten, onder wie Arabische en
Chineesche notabelen en inheemsche Am
boneesche heeren in rok en met witte hand
schoenen niet ontbreken. En inlusschen
ontvangt de resident op de trappen zijner
voorgalerij nog steeds nieuwe gasten van
allerlei rang en stand en landaard, zoowel
dames en heeren, want dit wordt een heel
groot feest, waarvan do Ambonsche cbro-
nique nog een jaar lang zal gewagen.
Als tenslotte iedereen present is (er zijn
wel zeshonderd gasten) begint het schouw
spel. We worden onthaald op de beroemde
Menari-dansen, gedanst door jonge Ambo
neesche meisjes in zonderlinge costumes,
waarbij onder andere losse heeren-man-
chellen en handschoenen worden gedragen,
en op nog (al van andere dansen, waarvan
vooral die van heel kleine meisjes en
jongetjes allergrappigst zijn. En dan voert
men voor ons op de natuurgetrouwe na
bootsing van een burgerlijke trouwplechtig
heid, zooals die onder Amhoneesche Chris
tenen gebruikelijk Is. Alle formaliteiten
worden geheel overeenkomstig de werke-
Iijkheid vertoond. We aanschouwen het
jonge bruidspaar, den bruidegom in een
rok, die hem te groot is en de bruid in
nationaal costuum. Zij verschijnen voor
den ambtenaar van den Burgerlijken Stand
en heioven elkaar trouw. Vervolgens komen
de respectievelijke ouderparen, magen en
vrienden op de proppen om geluk te wen-
schen. Wij constateeren tot onze niet ge
ringe verbazing, welk een reusachtig aan
tal rokken, gekleeds jassen, jacquets en
dergelijke jn het bezit der Amboneesche be
volking blijken, en wij verwonderen ons
over het gemak, waarmede al deze acteurs,
actrices en figuranten hun rol spelen. Tot
slot doen bruidspaar en bruiloftsgasten een
dansje, n.leen wals, en daarna een
quadrille, alles op de muziek van een
inlandsch orkest, en het treft ons hoe groot
de overeenkomst is met een Hollandsche
boerenbruiloft en hoe diep onze zeden en
gewoonten bij dit volk hebben wortel ge
schoten, Misschien komt nog wel eens de
lijd dat men uit ons door charleston, jazz
band en plus fours ontaarde vaderland naar
Ambon zal dienen te gaan om le zien, hoe
het bij ons vroeger was.
Dan komt er als volgend nummer van
het programma iets, waardoor ook de meest
crilisch gestemden en de vroolijksten onder
ons een oogenblik worden ontroerd. Ambo
neesche oudgedienden, ieder van hen de
Jjorst bedekt met eereteekenen, delileeren
voor den resident. Stram, het hoofd rechtop,
komen ze aangestapt, een honderdtal in ge
lederen van vier, op de lonen van een Am-
boneeschen krijgsmarsch en wanneer zij
daar rondtrekken, tweemaal een cirkelgang,
omsloten door den kring van zoo even nog
lachende en ginnegappende gasten, dan
worden we zoowaar stil en we klappen en
juichen spontaan, zonder eerst naar onzen
buurman te kijken, voor hen, die zoovele
malen voor den vreemdeling maar ook den
vriend hun loven waagden.
Ilct feest besluit natuurlijk met een zeer
geanimeerd bal voor de Europeanen, waar
aan vooral onze landgenooten, die Ambon
tot residentie hebben, deelnemen met zulk
een vuur, dat het niet moeilijk valt om te
begrijpen, dat voor hen deze avond een
zeer buitengewone is onder de drie honderd
en vijf en zestig van hel Ambonsche jaar.
D, B.
2—3
