INSCHRIJVING De Stormramp in gen Achterhoek. GELDERSCHEN ACHTERHOEK. No. 20619 VRIJDAG 3 JUNI Anno 1927 BERICHT. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIËN: 30 Cts. per regel. Bi] regelabonnement belangrijk lageren prijs. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRUS DEZER COURANT» Voor Lelden per 3 maanden ƒ2.35, per week Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post 2.35 portokosten. ƒ0.18 .0.18 Dit nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. VOOR DEN -IS- Hoe zwaar opnieuw de Achterhoek Is getroffen, behoeft zeker niet meer in 't licht te worden gesteld. Drin gend is hulp noodig. Wie zal niet mee willen werken? Iedere gift, groot of klein, is welkom. Men kan zijn gave storten aan ons bureau, per postwissel of ook per giro No. 57055. DE DIRECTIE. Noz ontvingen wij: „Trio" f2.50; Van een Kegelavond f 12; A. K. 125; P. C. M f6; W. N. f 10; Uil de spaarpot van Piet en Ada f 5. Totaal f 109.50. De Kinderkrant zal morgen in- plaats van heden verschijnen. DE DIRECTIE. SCHAALGOLLECTE VOOR DE SLACHTOFFERS VAN DE STORMRAMP. Het comité Stormramp 1925 dat zich ook weder ter beschikking heeft gesteld voor de leniging in den nood der slachtoffers in den geteisterden Gelderschen Achterhoek en Twente, verzoekt ons mede te deelen dat er ten bate van de slachtoffers van den laalsten ramp. op Woensdag 8 Juni te dezer stede een schaalcollecte zal worden ge houden. WIJDINGSAVOND Dr. RIEMENS. In de bijna geheel gevulde Pieterskerk had gisterenavond een wijdingsdienst plaats in verband met het aanstaande Pinkster feest. Reeds bij den inzet van het orgel, het praeludium en fuja in G van Bach, bleek de organist van dezen avond, de heer Henny Schouten, het orgel geheel te beheerschen. Dit was niet minder het geval met de prach tige voorspelen bij de liederen, door de ge meente gezongen. Machtig en verheven klonk ook Boëllmann's Chorval en Menuet uit de Suite Golhikue. Kortom, dezen avond bleek op verheffende wijze, welke schoone geluiden het orgel der Pieterskerk rijk is, wanneer het goed wordt bespeeld. De liedèren van Bach, gezongen door mej. M. M. Westerman Holstijn, waren in schoone harmonie met het orgelspel. De nog jeugdige zangeres beschikt over een mooie stem en zingt met eenvoud en wijding. Deze sopraan belooft heel wat voor de toekomst. Dr. Riemens las eenige schoone bijbelge deelten voor en hield een korte rede naar aanleiding van Hand. 1 14a. die geheel in het kader paste. De geheele dienst maakte op de aanwezi gen diepen indruk, zooals ook bleek uit de stilte en aandacht, die in de schoone kathe draal heerschte. De collecte voor de restau ratie der Marekerk aan den uitgang gehou den, bracht f 151 op. AFD. ZUID-HOLLAND VAN DEN CENTR. BOND VAN GEMEENTEVELDWACHTERS. Bovengenoemde afdeeling kwam in open bare vergadering in café „l'Union" bijeen onder leiding van den Voorzitter J. T. Tim merman, te Benthuizen. Na een hartelijk woord van welkom werden door den Secre taris A. de Jong te Streefkerk de notulen gelezen en onveranderd goedgekeurd. Het financieel verslag maakte wegens af wezigheid van den penningmeester A. Tem- Pelaar te Kethel geen punt van bespreking uit. Geconstateerd werd echter, dat het ba tig saldo met de andere bescheiden een flink geheel vormden ter vergadering aan wezig. Hierna vond d^ benoeming plaats van 2 afgevaardigden naar de eventueel te houden Bondsvergadering. Als zoodanig zul len fungeeren de heeren J. Timmerman en. G. Romein, resp. te Benthuizen en te War mond, nadat laatstgenoemde eerst als meuw lid was geinstalleerd. Bijzondere foorstellen waren niet ingekomen, echter werden verschilende zaken besproken ra- Jonde de belangen van de veldwachters in Provincie Zuid-Holland. Op meerdere «insluiting werd aangedrongen. Vroeger telde deze afdeeling. vooral in de omstreken v_an Leiden, vele leden: wellicht is de op- Jchting van zoovele andere Bonden aan e verslapping niet vreemd Alle Gemeente led wachters in deze Provincie zullen we der in kennie worden gesteld met de vol gende vergadering. Aangedrongen werd op propaganda onder de Gemeenteveldwachters. Nog werd besproken de niet volle naleving door verschillende Gemeentebesturen met betrekking tot den Provincialen Brief, in dertijd door den heer Commissaris der Ko ningin in deze Provincie toegezonden. Dit punt zou men bij het Hoofdbestuur ter be spreking indienen. Nog enkele huishoude lijke zaken werden besproken, waarna do Voorzitter de vergadering sloot. HULDIGING WIJKZUSTER FERDINANDA. Het uitvoerend comité deelt nader mede, dat de uitnoodigingen tot deelname aan het HuLdigingsgeschenk, hetwelk haar zal worden aangeboden op 27 Juni a.s., verzonden zijn en de dames met de intee- k en lijsten zijn rond geweest. Dankbare patiënten, die geen circulaire hebben ontvangen of door de dames niet bezocht zijn, doch zich gedrongen gevoelen ook van hun instemming te doen getuigen, worden beleefd verzocht zich té willen wenden tot één van de navolgende adres sen: L. C. Schrijvers, Nieuwe-Rijn 37; W. Th. A. Bergers, Haarl.straat 216; Th. B. van O vost, Haven 36; C. A. J. M. Lange- zaal, Hooigracht 110; W. L. F. J. Vorst, Oostdwarsgracht 15A. Omtrent de gelegenheid de wijkzuster op 27 Juni a.s. persoonlijk te complimenteo ren, zal nader in dit blad bekend gemaakt worden. JAARVERSLAG STEDELIJK MUSEUM „DE LAKENHAL". In het jaarverslag van bovengenoemd Museum wordt met leedwezen melding ge maakt van het overlijden van den heer F H. Verster, waardoor de Commissie een zeer verdienstelijk lid is ontvallen. Gememoreerd wordt het 25-jarig jubileum van den directeur, en de goed geslaagde Jan Steen-tentoonstelling, de expositie van Fransche kunst uit de collectie J. F. Des- nen, de tentoonstellingen van werk van Co Bierman en Malhieu Wigman, de expositie van de L. A. F. V.. en eenige belangrijke lezingen, w. o. van den heer G. G. E. Crone en prof dr. W. Martin. Het bezoek bereikte dit jaar het onge kende cijfer van 56786, waarvan de over- groote meerderheid gevormd werd door be zoekers der Jan Steen-tentoonstelling. Het aantal der personen, die alleen het mu seum bezochten, bedroeg 18433 tegen 14879 in het vorig jaar. Hiertoe behoorden 22 studenten uit Zuid- Afrika, 60 leeraren en leeraressen uit Australië, 8 leerlingen van prof. W. Martin, 300 Engelsche padvinders, een groot aantal leden van „de Watergeuzen" te 's-Graven- h'age en de navolgende onderwijzers van scholen: G. J. van Lerven en .T. C. van Schaik te Leiden, met 24 en 40 leerlingen, J. Dwarswaard te Alphen met 10, dr. G. J. Boutelje van de H.B.S. te 's-Gravenhage met 40. W. Emeis te Moerkapelle met 39 en M. S. Kreft te Reeuwijk met 50 leerlingen. Verder wordt in het jaarverslag nog uit voerig melding gemaakt van verschillende aanwinsten. STEDELIJK MUSEUM „DE LAKENHAL". Altaar en Schilderijen uit de Kerk der oud-Katholieken te Leiden. Mr. dr. J. C. Overvoorde, directeur van het Stedelijk Museum De Lakenhal heeft naar aanleiding van de aanwinst van dit museum bestaande uit het altaar en schil derijen uit de Kerk der Oud-Katholieken alhier een beschouwing geschreven die in druk verschenen is over de kunst waarde van deze aanwinst. Het altaar zal op de bovenste verdieping van het oude gebouw van de Lakenhal een plaats krijgen. #De inrichting van de kapel, die door tijd- roovende restauratiewerkzaamheden werd vertraagd zal nog in dit jaar gereed komen, waarna de kapel ter bezichtiging van de bezoekers van De Lakenhal zal worden ge steld. DUITSCHE ARTSENCURSUS TE LEIDEN. Evenals vorig jaar, zal ook thans door prof. dr. W. Storm van Leeuwen, hoog- leeraar in de pharmaco-dynamie aan de Universiteit alhier, een artsencursus in de Duitsche taal gegeven worden en wel van Dinsdag 7 tot Donderdag 9 Juni. Met het oog op het grooter aantal deel nemers, zal dit jaar aan den cursus deel zal nemen, zal deze Dinsdagmorgen ge geven worden in de collegezaal van het Tropisch-Hvgiënisch Instituut 's Middags zullen demonstraties gegeven worden van patiënten, van practische oefe ningen in de bereiding van allegenen en het uitvoeren van huid-reacties in het Pharmaco-Thcrapeutisch Instituut en in de Leidsche kliniek voor Allergische ziekten. Mede in verband met de uitbreiding van het getal,deelnemers is ook 't aantal docen ten dit jaar grooter dan het vorig jaar. Behalve de leider van den cursus prof. Storm van Leeuwen zal prof. Rost uit Frei burg spreken over: Allergie in verband met huidziekten; dr. Hanssen uit Heidelberg zal een voordracht houden over: de bereiding van allergeen-extract, over het uitvoeren van huid-reacties en over de psychische behandeling van allergische ziekten. Voor het overige zullen dezelfde onder werpen als het vorig jaar behandeld wor den, alleen zal nog ingeschakeld worden: de invloed van klimaat-allergenen op long- tuberculose en kinkhoest. Den avond van den 7den Juni zijn de deelnemers met hun dames uitgenoodigd tot een receptie, die de heer en mevr. Storm van Leeuwen in huize Bruyns geven. Donderdagavond zal prof. P. C. Flu, hoog leeraar in de tropische hygiëne en de para sitologie aan de Leidsche Hoogeschool in het Tropisch Hygiënisch Instituut een film vertoonen over: de Pestbestrijding in Indië. Ten slotte bezoeken de deelnemers aan den cursus in verschillende groepen aller- geenvrije kamers, die in particuliere huizen zijn ondergebracht. DE BLAUWE WEEK. Reeds vroeger werd het programma van de Blauwe Week opgesteld door het Leidsch Drankweer-Comité in ons blad bekend ge maakt. Dit programma is weer bjjna af gewerkt, en zooals uit dit verslag blijken zal, kunnen de Leidsche geheelonthouders tevreden zijn. De voornaamste propaganda is wel de straatpropaganda geweest, waar van de eerste avond j.l. Dinsdag in de Kooi is gehouden. Als eerste spreker trad dien avond op de heer Arie Willemse, die op de beteekenis van het algemeen kies recht voor de drankbestrijding heeft ge wezen. Want zoo 't wetsontwerp tot her ziening van de Drankwet van Minister Slotemaker de Bruine, in welk ontwerp de Plaatselijke Keuze is opgenomen, wordt aan genomen, dan zal iedere man en vrouw kun nen stemmen of de drank al of niet in zijn of haar gemeente gebruikt mag worden. Daarna heeft de heer Wim Rijsdorp ge sproken. Hij toonde aan welke treurige ge volgen het drankmisbruik voor het gezins leven heeft en hij haalde eenige sprekende voorbeelden aan van het lijden der kinderen. Deze avond is opgeluisterd door muziek van het Muziekcorps T. D. De tweede avond vond Donderdag in Tuinstadwijk plaats. De heer Scheps heeft 't voornamelijk gehad over de persoonlijke daad der geheelont houding. Hü wees er op, dat 't niet genoeg is om met den drankstrijd te sympatkiseereQ en dezen door een geldelijke bijdrage te steunen. Neen, alleen door persoonlijke ge heelonthouding is 't mogelijk de drank te verdrijven. Aan het eind van zijn speech stelde spreker de volgende vragen: X. Kan een christen het koninkrijk Gods op aarde verwachten wanneer de drank niet buitengesloten is? 2. Ziet een sociaal-democraat heil in een toekomststaat met drankgebruik? Daarna kwam mevr. Geys, oud-lid van do Prov. Staten van Limburg, aan de beurt, die ook wees op de vreeselijke gevolgen van den drank voor het nageslacht en aandrong om toch vooral door PI. Keuze de drank uit de wereld te helpen. Dezen keer is de avond opgeluisterd door het muziekcorps „Nieuw Leven". Dat 't gesproken woord indruk heeft gemaakt, bleek uit de goede brochure-ver koop daarna. Van de meest bevoegde zijde ver nemen wij. dat een bericht van het „Vad." als zou prof. mr. F. G. Scheltema, hoog leeraar in het handelsrecht en het burger lijk procesrecht aan de universiteit al hier, zijn ontslag nemen en worden be noemd tot opvolger van prof. Kranenburg, als hoogleeraar in het staatsrecht aan de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, geheel uit de lucht is gegrepen. Geslaagd is voor het examen „Reke- ningcourant-Boekhouden", afgenomen door het Instituut ..Mercurius" te Amsterdam, mej. J. A. Stafleu. alhier. De burgemeester, hoofd der gemeente politie, heeft aan den agent-wielrijder J. Boon zijn bijzondere tevredenheid betuigd voor diens flink en moedig gedrag ier gele genheid van de redding van 4 kinderen uit de Mare op 30 Mei j.l. Aan genoemden agent werd deswogo tevens een belooning toegekend. Gisteravond hield de afd. Leiden van den Vrijheidsbond een vergadering naar aanleiding van den uitslag van de Gemeen teraadsverkiezing. De Voorzitter deed aller eerst mededeeling dat was ingekomen een dankbetuiging van H. K. H. Prinses Juliana voor de gelukwenschen Haar aangeboden door de afdeeling ter gelegenheid van Haar 18en verjaardag. Verder werd dank gebracht aan de leden van de Propaganda-commissie voor het mooie werk dat zij hadden gedaan, waar door het succes van den Vrijheidsbond was verkregen. De heeren Reimeringen. Bosman en mr. Romijn. de gekozen raadsleden, betuigden hun da uk voor het ver I rouwen hun geschon ken. Besloton werd de propaganda-Commissie Ie handhaven en voor de toekomst een ste vige propaganda voor de beginselen van den Vrijheidsbond hier te voeren. Zooals wij gisteren reeds mededelden. herdenkt vandaag onze stadgenoot de smid .J J. van Oosterhout den dag, waarop hij veertig jaar geleden bij de Kon. Ned. Grof smederij aan den Zuidsingel in dienst kwam Onafgebroken is hij daar ten genoege van de directie werkzaam gebleven, in den laatste jaren als schaver. Het lag dus voor de hand, dat deze dag voor den jubilaris en in de werkplaatsen der fabriek niet onopgemerkt zou voorbijgaan. En dat is dan ook niet het geval geweest. Behalve dat het personeel hun ouden mak ker hartelijke gelukwenschen heeft aange boden, werd van O. hedenmiddag bij de directie ontboden en hem door een der di recteuren, den heer ir. A. M. Touw met een van waardeering getuigende toespraak een enveloppe met inhoud ter hand gesteld, waarover hij naar eigen goeddunken kan be schikken. Van O. dankte den directeur hartelijk niet alleen voor het welkom bedrag in geld, maar ook voor de vriendelijke woorden tot hem gericht. Door de Ned. Spoorwegen zullen Zater dag a.s. en Maandag Tweede Pinksterdag in. de richting RotterdamAmsterdam een en dertig extra vóór- e® volgtreinen wor den ingelegd. In de richting België zullen zeven extra- treinen loopen. Een bijzonderheid zal het zijn, dat de electrische treinen nu als vóór- en extra- treinen zullen dienst doen. Deze maatregel is genomen, omdat bij eenige vertraging de vóórtreinen de trei nen waarvoor zij liepen in vertraging brachten. Op de voornaamste stations zullen ook nog extra electrische treinstellen gereed gehouden worden, om bij buitengewone drukte, dienst te kunnen doen. Op de lijn LeidenWoerdenUtrecht zullen géén extra-treinen loopen, maar zullen de treinen met vier rijtuigen ver sterkt worden. BINNENLAND. Verdere bijzonderheden over de nieu we ramp in den Achterhoek. (Ie blad). De ramp in beeld. (2e blad). Prae-advies van B. en W. van Leiden over de voorstellen en verzoeken inzake Bewaar school-onderwijs. (Gemeentezaken, 2e blad). Bijzonderheden over het voorontwerp ver- pi egingsbesluit. (Binnenland, 3e blad). Het verslag inzake de Comptabiliteitswet. (Binnenland, 3e blad). Benoemd is een commissie tot onderzoek naai de mogelijkheid van bezuiniging bij het Nijverheidsonderwijs. (Binnenland, 3e blad). Bij Soerabaja is een vliegtuig in zee ge stort; ei zijn twee veimistén. (Uit Ned. Oo9t-« Indië, 3e blad). Kapitein A. E. W. de Jong won het Euro- peesch Militair Schermk am pioenschap op degen. (Sport, 4e blad). BUITENLAND. De internationale arbeidsconferentie te Geneve. (Buitenl. Ie blad). De Zuid-Afrikaansche vlagwet. (Buitenl. Ie blad). Ernstige spoorwegramp in Frankrijk. (Tel. Ie blad). Een globaal overzicht Hoe Neede werd geteisterd Het aantal dooden met drie vermeerderd. staan, zij hebben echter nagenoeg geen letsel gekregen. Hoe vreemd de storm heeft huisgehouden, blijkt wel ook hieruit, dat een ijzeren rook- trechter, welke aan de zoldering van de loods heeft gehangen, 10-tallen meters verder op de spoorbaan terecht is gekomen, de zoldering zelf is recht naar beneden go- komen. Dicht bij deze locomotievenloods hebben twee noodwoningen gestaan. Van deze was gistermorgen in het geheel niets meer te vinden. Waar eens de kamers waren, ligt nu wat hakhout en wat spaanders, in het midden prijkt nog een naaimachine. Een eind verder ligt ongeschonden een theekopje van het kinderserviesje van een der verongelukte meisjes. Een weinig zuidelijker van de plaats waar de noodwoningen hebbon gestaan, was de plaats van een klein steenen boerenhuisje. Het dak, voorgevel en een gedeelte van de zijmuren zijn weggeslagen. Het meubi lair staat in de open lucht en het geheel lijkt op een speelgoedkamertje. In de kast naast de schouw prijkt nog een servies, de ruiten van de kast zijn nog heel. Een aarden trekpot staat heel op de tafel, maar er naast liggen steenen van den gevel en een gebroken dakpan. De geheele schade NeedeEibergen wordt op 2 millioen geschat; de schade aan de fabriek van Terweeme zou 200.000 gulden bedragen. Het dojp Eibergen heeft vrijwel niets geleden, wel echter de omgeving. Een merkwaardig geval uit deze streek is het volgende. Een boerin begaf zich haastig met f800 bankpapier naar buiten onder een regen van dakpannen. Even bui ten de deur gekomen, struikelde zij over haar kind en vlogen de bankbiljetten de lucht in. Tot heden werd slechts f 140 terug gevonden. Verschillende burgers hebben kennisgeving van inkwartiering ontvangen. Zoo langzamerhand is het thans mogelijk geworden een meer globaal overzicht te krijgen van de stormramp, waardoor één der mooiste 9(reken van ons land, de Achter hoek, op zoo vreeselijke wijze is geteisterd. Het blijkt dat de baan, die de windhoos heeft genomen, smaller is geweest dan die van Augustus 1925, toen Borculo ten offer viel, maar de gevolgen zijn helaas van even ernstigen aard. Volgens mededeelingen van den Commissaris der Koningin in Gelder land, Baron van Heemstra, aan de „Tel." zijn er in totaal 250 huizen zeer zwaar be schadigd of volkomen verwoest. In de gemeente Lichtenvoorde allereerst 110 huizen, in Bellrum 50, en in Neede 50. Verder een aantal in Angerlo en Harfsen. In alle plaatsen zijn reeds schatting-com missies ingesteld, die zoo spoedig mogelijk de werkelijke schade zullen opnemen. De verwoestingen in en om Neede Het centrum der verwoesting ligt zonder twijfel te Neede, waar de storm geweldig heeft huis gehouden. Wij meldden reeds dal de textielfabriek der firma Ter Weeme in puin is gestort, waardoor 300 arbeiders werkeloos zijn geworden en het station zwaar werd beschadigd. Eenige bijzonder heden omtrent 't gebeuren mogen hier nog volgen. Toen de cycloon de fabriek trof, ont stond onder de arbeiders een paniek. Som migen renden naar buiten, maar velen trachten zich onder tafels en kasten of door zich plat te drukken tegen de muren te beveiligen tegen de brokstukken van het met luid geraas instortende dak. Vele arbei ders werden gewond. Ook op het stationsemplacement zelf heeft de cycloon duchtig huisgehouden Enkele wagens raakten in beweging en zij hebben gelijk is gemeld, een dochtertje van den heer Zandwijk doodgereden. Een ander dochtertje van denzelfden man was aanvankelijk geheel zoek, maar werd later gevonden. Het meisje was echter zwaar gewond. De kracht van den wind was zoo hevig, dat de boomen bij de Berkel werden om geslagen; zelfs werd het water in de hoos opzezogen. Wat de locomotievenloods bij het station betreft, kan worden gemeld, dat er op het oogenblik, dat deze in puin is gevallen, 8 personen in de loods waren. Een hunner, een stoker, is, toen hij den storm hoorde aankomen, in een werkput onder de locomotief gesprongen. De zeven anderen lachten hem aanvankelijk uit, maar toch volgden zjj zijn voorbeeld. Nauwelijks waren allen onder de machine of met don derend geraas stortte de loods in. De ma chine is zwaar beschadigd. Doordat de wan den van het waterreservoir boven in de loods zich begaven, overstroomde een groote massa water de ruïne in de locomotieven loods. De menschen in den werkput kwamen daardoor tot aan de borst in het water te Nog meer slachtoffers. In het ziekenhuis te Groenloo zijn gister nacht tien geneesheeren werkzaam geweest. Op dat oogenblik waren er drie personen overleden. Een van deze slachtoffers, de heer J. B. Papen, gewoond hebbende te Schependom, gemeente Groenlo, was gevonden tusschen het struikgewas. Men had reeds een uur naar hem gezocht; hij had bij een groep personen gestaan, op het oogenblik, dat de ramp geschiedde. Later vond men hem, zocals gezegd, in hst struikgewas, op een afstand van 300 M. van de plaats, waar hij zich vrueger had bevonden. Men had getracht de zwaar gewonden zoo spoedig mogelijk naar het ziekenhuis te Groenlo over te brengen; dikwijls was het echter zeer moeilijk hier de arme men schen toe te bewegen; zij wilden niel van hun have en goed gescheiden wordea Nader wordt bericht, dat ook de 70-jarige Nahuis en de jongeman Roerdonk in genoemd ziekenhuis zijn overleden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 1