No. 20601
DONDERDAG 12 MEI
Anno 1927
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRUS DER ADVERTENT1ËN
30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs.
Kleine Advertentifin uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en
Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRUS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 portokosten.
ƒ0.18
.0.13
Dit nommer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
DE ONDERZOEKIN GEN TAN
PROP. VENING MEINESZ.
Inleiding ran prof. De Sitter.
Ter inleiding van de voordracht, die prof.
I dr. ir. F. A. Vening Meinesz a.s. Vrijdag te
I Leiden zal houden over zijn onderzoekingen
aan boord van K. XIII, heeft prof. dr. W. de»
I Sitter, hoogleeraar in de Sterrekunde aan
I de Leidsche Universiteit, gistermiddag in de
I collegezaal van de Sterrewacht een over-
I zicht gegeven van de problemen, die men
I zich in de latere jaren ter oplossing heeft
I gesteld.
Het zou ons te ver voeren hier het zuiver
I tls wetenschappelijk college bedoelde be-
toog van prof. De Sitter in zijn geheel weer
I te geven. Wij volstaan derhalve met het
I kortweg vermelden van de hoofdzaken van
de inleiding waarbij wij in herinnering
brengen, dat gedurende den tocht van de
X XIII, waarnemingen worden verricht om
door nauwkeurige zwaartekrachtsbepaling
den vorm van den aequator na te gaan.
Voorts zij er even op gewezen, dat de onder
zoekingen van prof. Vening Meinesz ver
richt aan boord van de K XIII, als vervolg
zijn te beschouwen van zijn reis van 1923
en dat de laatste reis als het ware het waar
nemingsnet om de geheele aarde heeft vol-
I iooid.
Nauwkeurige zwaarlekrachtswaarnemin-
I gen nu zijn van zeer groote beteekenis_voor
de kennis van den vorm der aarde. Waar
het aantrekkingsveld, dat de aarde volgens
de attractiewet van Newton, aan haar op
pervlakte uitoefent, van den vorm der aarde
afhankelijk is, zal men omgekeerd uit dit
aantrekkingsveld conclusies kunnen maken
over den vorm der aarde. Prof. De Sitter
wees er nu op, dat de oppervlakte der aarde
wel zeer onregelmatig is, vooral door de
groote vormverschillen van het vastenland
I (bergen etc.), maar dat die vormverschillen
vergeleken bi) het geheel toch van weinig
beteekenis zijn. Voor de bepaling van den
vorm der aarde aldus prof. De Sitter
I wil men nu uitgaan van een theoretisch op-
Ipervlak geoïde genaamd waarin de
[intensiteit van de zwaartekracht op alle
punten even groot is, zoodat men ten op
zichte van dit aequipotentiaal-vlak verschil
lende punten op aarde zal kunnen bepalen
De aarde bestaat, zooa'ls langs verschil-
I lende andere wegen is gevonden voor het
grootste deel uit een zij het dan ook taaie
vloeistof, behalve dan de betrekkelijk dunne
vaste korst van een honderdtal kilometers.
Die dunne so'hors zal te zwak zijn om een
van den evenwichtstoestand afwijkenden
vorm van de inwendige taaie vloeistof te be
waren en derhalve zal de aarde ook den
evenwichtstoestand moeten aannemen van
een rondwentelenden vloeistof, de ellip
soïde-vorm, in doorsnede lahgs de miridiaan
ellipsvormig, in doorsnede langs den aequa
tor (loodrecht op de omwentelingsas) cirkel
vormig.
In de latere jaren heeft men zich nu bezig
gehouden met de bepaling van een opper
vlak, dat zich zoo goed mogelijk aansluit
«an het hier bovengenoemde aequipoten-
tiaalvlak, de geoïde. In het aepuipotentiaal-
vlak zal de zwaartekracht loodrecht op het
vlak staan, en daarenboven zal de intensi
teit van de zwaartekracht in alle punten
«ven groot zijn. Om tot de geoïde te komen
kan men derhalve of wel de richting van de
zwaartekracht op bepaalde punten bepalen,
of wel de intensiteit van de zwaartekracht
meten. hetgeen in de laatste jaren vrij wel
uitsluitend door slingerwaarnemingen is ge
schied. In dit verband wees prof. De Sitter
op de moeilijkheden van slingerproeven en
de tegenstrijdigheden die daaruit dikwijls
zijn voortgevloeid.
Tot slot van dit eerste deel van zijn inlei
ding behandelde prof. De Sitter de bezwa
ren. die zich bij beide methoden voordoen.
Bij de bepaling van de richting der zwaarte
kracht moeten wij op volkomen bepaalde
punlen onze waarnemingen doen, bij de in
tensiteitsmeting rijn wij daarop niet aan
gewezen. omdat ieder deel van de aarde tot
die intensiteit van de zwaartekracht mede
werkt. De intensiteits-meting levert echter
eerst resultaten op als een geheel waarne
mingsnet over de aarde is uitgespannen en
dat nu is het geval bij de onderzoekingen
van prof. Vening Meinesz.
OPENBARE VERGADERING VAN DEN
VRIJHEIDSBOND.
De afdeeling Leiden van den Vrijheids
bond had tegen gisteravond half negen in
d? Nutszaal een openbare vergadering be-
|«gd waarin de heeren Aug. L. Reimeringer,
lr Bosman, mr. Romijn en Moolenburgh als
bekers optraden.
De vergadering werd geopend door prof.
jv- B D. Èerdmans voorzitter van de afdee-
jm? die er met nadruk op wees, dat ook in
deze vergadering gelegenheid tot debat zou
zijn. Spr. deelde voorts mede dat de Vrij
heidsbond voor de Gemeenteraadsverkie-
Zln2 °P 24 dezer nog een openbare vergade
rs zal houden, waarop o.a. de heer mr P.
rooglever Fortuin uit den' Haag het woord
w voeren. Deze vergadering is bepaald op
20 dezer. Als eerste spreker verscheen daar
op de heer Aug. L. Reimeringer, die al9
nummer één voorkomt op de candidaten-
lijst van den Vrijheidsbond. Spr. zeide dat
hij het niet noodig achtte zich aan de ver
gadering voor te stellen, wijl hij eerst ge
durende veertien jaar als raadslid, en vier
jaar als wethouder tot Leiden's vroede vade
ren behoort. De heer Reimeringer zeide dat
zijn partij in' de eerste plaats wil strijden
voor het beginsel van vrijheid. De bond wil
geen klemmende verbodsbepalingen, geen
tapverbod. geen Zondagswet, geen overdre
ven politiemaatregelen, en vooral geen ver
ordening die den verkoop van melk die in
den zomer b.v. noodig kan zijn, versch op
Zondag, voor kinderen en zieken verbiedt,
maar den verkoop van ijswafeltjes toestaat.
Spreker wees op de houding van de afge
vaardigden van den Vrijheidsbond bij be
oordeeling van sollicitaties waarbij zij in
de eerste plaats vragen naar de kunde en de
geschiktheid van den sollicitant, zonder da
delijk te vragen naar politieke kleur. Spr.
noemde het beginsel van zijn partij heerlijk
en zeide dat het beginsel nooit ten onder
zou gaan.
Na nog te hebben gewezen op enkele lo
cale toestanden die verandering of verbe
tering behoeven, spr. noemde o.a. de stati
onskwestie. eindigde de heer .Reimeringer
zijn kort maar krachtig pleidooi voor de
Vrijheidsbondgedachte.
Daarna voerde de tweede candidaat, ir.
Bosman het woord. Hij behandelde aller
eerst het tweede punt van het urgentie-pro
gramma, dat luidt:
Zuinigheid in het gemeentebeheer en spe
ciaal een meer commercieel beleid voor ge
meentebedrijven en publieke werken.
De gemeentelijke organen werken, aldus
9pr., altijd heel duur, zooals velen die daar
wel eens mee te maken kregen, het beste
weten. Spreekt men echter met de bestuur
ders. dan krijgt men gewoonlijk te hooren
dat het erg overdreven is en dat het in elk
geval niet beter en niet goedkooper kan.
Daarom gelooft spr., dat indien wij radicale
bezuinigen verlangen en wij daarop zouden
moeten wachten tot deze door de tegenwoor
dige Bestuurders werden aangebracht, wij
lang zullen moeten wachten. Zonder eerst
verandering te brengen in den Bestuurs
vorm, gelooft spr. niet dat wij er toe komen
zullen.
Spr. vergeleek de leiding van Gemeente
bedrijven met die van groote commercieele
bedrijven, waar men als directeuren te
weinig menschen die den handel en zijn.
knepen kennen aanstelt.
De door de Gemeente gevolgde gedrags
lijn. om n.l. ondanks den voortdurenden
groei der gemeentelijke instellingen, de al-
gemeene leiding uitsluitend aan technici
toe te vertrouwen, lijkt spr. in strijd met de
lessen der praktijk.
De vakopleiding van den technicus, waar
borgt niet tevens goede organisatorische
eigenschappen en garandeert evenmin com
mercieele aanleg; eigenschappen die beide
toch onmisbaar zijn om een groot bedrijf
goed te kunnen beheeren.
De gemeente zal volgens spr. dan ook ver
standig doen, naast den technischen ook een
commercieelen bestuurder aan te stellen,
evenals in de particuliere bedrijven, in on
derling overleg werkende.
Of wel men hervorme de Commissies van
Bijstand en kieze daarin inplaats van leden
van den Gemeenteraad, bekende bedrijls-
leiders, genegen hun zakenkennis en han
delservaringen voor de gemeenschap be
schikbaar te stellen.
Spr. achtte het niet de plaats daarover
verder uit te wijden. Zijn bedoeling was en
kel de aandacht te vestigen op gemeentelijke
instellingen op welke ongetwijfeld voor
groote bedragen te bezuinigen valt en waar
toe ieder, onverschillig tot welke partij be-
hoorende, zal kunnen medewerken.
Maar wij moeten dan niet rustig blijven
wachten achter de zetels waarop onze tech
nische Hoofdambtenaren plaats namen, al
dus ir. Bosman, hoe voortreffelijke ambte
naren zij ook zijn mogen, en hoe bekwaam
ook op hun gebied. Wij moeten onze finan-
tieele belangen leggen in andere handen. In
die van menschen uit de praktijk 1 Uit de
school van het dagelijksch leven! In die
van menschen, getraind in den levensstrijd,
en daaruit naar voren gekomen.
Menschen die ook den handel begrijpen en
zijn knepen kennen en die daardoor klippen
weten te omzeilen, waarop oningewijdden
meestal stranden.
Tot zoover ir. Bosman.
Na hem sprak mr. Romijn over Onthou
ding van onnoodige overheidsinmenging en
beperking van bureaucratische heerschap
pij van ambtenaren, met name de brand
weer."
De klacht over onnoodige overheidsin
menging aldus spr., is thans algemeen.
Vooral menschen van zaken, uit de industrie
en den middenstand ondervinden dagelijks
dat het terrein waarop zij zich vrij naar
eigen inzicht en oordeel willen bewegen,
steeds begrensder wordt en welhaast dage
lijks stuiten zij op een of andere ambte
naar of voorschrift, waarvan belang en
noodzakelijkheid, uit een oogpunt van het
algemeen belang, bezwaarlijk valt ih te
zien Doch niet alleen die zakenlieden voe
len dit ongemak, ook allerlei andere perso
nen en instellingen. Spr. wijst b.v. op het
jongste jaarverslag van de 3-October-
yereeniging, waarin dit punt ook op zeer
ernstige wijze wordt aangevoerd en waarbij
de secretaris zich er ernstig over beklaagt,
dat van de bestuursleden nog zooveel ander
en onnoodig werk wordt gevorderd in die
toch al ontzettend drukke dagen, door al
lerlei overheidsvoorschriften en besluiten.
Een beklag in dien vorm van een dergelijk
lichaam verdient volgens spr. wèl de aan
dacht en ieder zal goed doen ook thans bij
het uitbrengen van zijn stem daarmede re
kening te'houden.
Het tweede punt dat spr. nog nader wilde
toelichten is „het 'aantrekkelijk maken van
Leiden als woonplaats, door alle daarvoor
in aanmerking komende middelen met name
het aanbrengen van een behoorlijke bestra
ting. het opheffen der belemmering van den
spoorwegovergang aan den Rijnsburgerweg
en van den aschregen der Lichtfabrieken".
Leiden is om vele redenen aantrekkelijk
waarvan ik slechts noem universiteit, his
torische musea, verbindingswegen, ligging
en industrie. Doch als woonplaats wordt
het niet erg geprefereerd.
Iedereen die er niet meer te maken heeft,
trekt er zoo spoedig mogelijk uit. Daarin
behoort verandering te komen. Meer een
beroep op de stadgenooten die spreker's in
zichten deelen. om op een der candidaten
van den Vrijheidsbond te stemmen besloot
spr. zijn rede.
Na hem sprak nog de heer Moolenburgh
die wees op de drukkende belastingen, die
volgens spr. een belemmering vormen dat
personen zich hier zullen vestigen, terwijl
zij het vertrek van anderen bevorderen.
Daarna ontspon zich een levendig debat,
waaraan verschillende aanwezigen deelna
men, waarna de voorzitter de sprekers, de
baters en toehoorders dankte en hun uit-
noodigde op 20 Mei weer van hun belang
stelling voor den Vrijheidsbond te doen blij
ken. De Nutszaal was matig gevuld.
CHR. HIST. JONGERENGROEP LEIDEN.
Gisteravond hield de Chr. Historische
Jongerengroep in het gebouw „Prediker" in
de Janvossensteeg een vergadering van le
den en belangstellenden onder leiding van
den heer J. C. B. Huhner, hoofd der o. I.
school op het Schuttersveld.
De goed bezochte bijeenkomst werd ook
bijgewoond door mevrouw Schokking en me
vrouw Spaargaren die de zaal met bloemen
hadden getooid en voor limonade en gebak
hadden gezorgd terwijl de Ohr. Mandoline
club „Marjakof" hare medewerking ver
leende door het spelen van eenige nummers.
De vergadering ving aan met het gemeen
schappelijk zingen van Psalm 25: 6, begeleid,
door de mandolineclub.
Daarna ging de voorzitter voor in gebed
en las een gedeelte van Matth. 7, beginnen
de met: „Oordeelt niet opdat gij niet geoor
deeld wordt" tot aan het einde.
Vervolgens heette hij de aanwezigen wel
kom in het bijzonder den spreker van heden
avond de heer J. Bakker, van Menaldum,
lid der Tweede Kamer en de dames, die
straks ververschingen zouden ronddienen
en de andere ouderen waaronder het raads
lid, de heer Deumer en de Chr. Mandoline
club die reeds eerder hare medewerking
verleende. Het was de tweede openbare ver
gadering door de club gehouden en al was
zij nu niet zoo druk bezocht als de eerste,
het bestuur was over de opkomst buitenge
woon tevreden. Hij zette nogmaals het doel
van de jongeren clubs uiteen nl. om de jonge
menschen voor te bereiden voor staatsbur
gers en burgeressen en in te leiden tot de
politiek. Hij erkende de gevaren die er voor
de leiders zich op dit terrein kunnen voor
doen. Vandaar dat het bestuur de eerste
mannen in de partij uitnoodigt om van voor
lichting te dienen.
De heer Bakker, die hij daarna het woord
gaf, ving aan met op te merken dat hij met
bijzonder genoegen hier vanavond optrad,
waar hij een aantal jongelieden en geluk
kig ook een aantal ouderen voor zich ziet.
Hij wil spreken over de „Christelijk Histo
rische Unie" en de Jongeren. Eigenlijk zijn
het twee onderwerpen, die echter bijeen
hooren, dank zij de oprichting van groepen
van jongeren die bij de Unie behooren.
Deze groepbeweging is nog jong, maar de
ontwaking is gekomen. Spr. herinnert er
aan dat de sociaal-democraten de jongeren
beweging het eerst naar voren brachten. En
als de Christelijke jongeren in aanraking
kwamen met de socialistische kameraden,
dan bleek het dikwijls dat deze veel meer
van sociale vraagstukken en van politiek af
wisten, zij het dan ook bezien van uit het
socialistisch oogpunt. Dat dit de ouderen
onder de Christelijk Historischen deed inzien
dat het noodig was ook een jongeren bewe
ging op Christelijk Historischen grondslag
in het leven te roepen, ligt voor de hand.
Deze beweging is er gekomen en zij groeit
bij den dag. Het heeft spr. wel eens toegele-
ken dat de groei te snel ging. Want daarin
ligt een gevaar. De jeugd is geestdriftig en
meent spoedig mee te mogen en te kunnen
oordeelen.
Daarom fnoet zij dikwijls getemperd,
zeker geleid worden. En dit is de taak van
ons ouderen, zeide spr., en een der redenen
waarom spr. het toejuicht dat de Christelijk
Historische jeugdbeweging zich gaarne stelt
onder de leiding van oudere vrienden. En
zoo wilde spr in de eerste plaats twee vra
gen beantwoorden: lo. wie zijn wij? en wat
is onze taak in de maatschappij?
En dan deed hij uitkomen dat de Chr. His
torischen eenerzijds steunen op Gods Woord,
doch daarbij tevens letten op de historie, de
historie vooral beginnende bij den eersten
Christelijk Historischen man in ons land
nl. Willem van Oranje, die immers een ver
bond sloot met den Vorst der Vorsten.
Na op eenvoudige wijze de Christelijke
Historische beginselen te hebben beschreven,
schetste hij in het bijzonder welk standpunt
ook de jongeren straks zullen moeten in
nemen tegenover de maatschappelijke vraag
stukken. In vogelvlucht ging hij de maat
schappelijke verhouding in verschillende
landen van Europa na en wraakte zoowel
de kapitalistische dictatuur in Italië als de
proletarische dictatuur in Rusland om ver
volgens het klassenstandpunt der sociaal
democraten scherp te critiseeren. Het gaat
m de maatschappij als met de golvende zee
de klassen gaan over en door elkaar heen.
Men heeft de Chr. Historischen wel eens
conservatief genoemd. Zeer ten onrechte
meende spr., wat hij trachtte aan te toonen
door uiteen te zetten wat de Christelijk
Historischen in de openbare lichamen ten
opzichte van de sociale vraagstukken ver
dedigen en trachten te verkrijgen. Met name
noemde hij hun streven om het particulier
initiatief op te wekken en te bevorderen.
Wat aan vereeniging en organisaties wordt
toegestaan en vergund moet ook het indi
vidu worden gegeven. Hij had daarbij in
het bijzonder het oog op den woningbouw
met medewerking der overheid en wees er
op dat minister Slotemaker de Bruyne op
aanstichting der Chr. Hist, fractie dienaan
gaande maatregelen voorbereidt.
Hierna werd eenigen tijd gepauzeerd.
Er werd door enkele dames limonade
rondgediend terwijl de mandolineclub eenige
nummers speelde.
Na de pauze verkreeg de heer Bakker
weder het woord om de roeping der over
heid van Chr. Historisch standpunt gezien
nader te doen uitkomen. Ook de overheid
moet zich gebonden achten aan God en aan
de historie.
Met betrekking tot twee punten ging spr.
dit nader uiteenzetten nl. ten opzichle van
het Chr .huwelijk en van de viering van den
Zondag, waaromtrent ook de overheid een
taak en wel een 9choone taak is wegge
legd, wat hij verder nader uiteenzette.
Aan het slot richtte hij zich in het bijzon
der tot de jongerengroep. Hij riep de jonge
menschen met ernst toe dat zij zich als on-
mond'igen behooren te beschouwen, die moe
ten leeren door nadenken en door leiding
van ouderen tot politiek inzicht te komen.
Zoo bestaat door hen de kans mondig te
worden.
De jongeren moeten voorgegaan worden
door de eersle mannen en vrouwen op het
gebied der Christelijke beginselen. Anders
kon het nog wel gebeuren dat in de toekomst
de liberalen voordeel zullen hebben van ds
beweging thans onder de jeugd gewekt door
on9, zeide spr.
Spr. ziet in de jongeren beweging niet in
de eerste plaats een instrument tot verkrij
ging van politieke macht, maar tot het aan-
kweeken van zuivere Ohr. Historische be
ginselen en verwacht daarom ook meer van
cursusavonden onder goede leiding dan van
openbare bijeenkomsten.
Na de warm toegejuichte rede speelde het
mandolinegezelschap nog eenige nummers
waarna na een woord van dank door den
voorzitter, speciaal aan den spreker, deze
laatste de openbare bijeenkomst met dank
gebed sloot.
Het bestuur en de leden bleven echter nog
eenigen tijd bijeen,
EEN JUBILEUM.
Hierboven geven wij het portret van den
nog krassen bqna 83-jarigen molenaar van
den Bosch- en Gasthuispolder onder de ge
meente Leiden, L. Zonderop, die heden den
dag herdenkt, waarop h(j 45 jaar geleden,
deze functie aanvaardde, nadat bjj daarvóór
reeds ongeveer 10 jaar werkzaam was op
een zelfden molen in den Oostvlietpolder
(gemeente Zoeterwoude).
Zonderop is altjjd, ook bij nacht en ontq,
op zjjn eenzamen post, de polderbelangea
dienende, wat door het polderbestuur en de
ingelanden zeer wordt gewaardeerd.
Dit is op den dag van heden tot uiting
gekomen Al vroeg in den morgen wapperde
de rood-wit-blauwe vlag van den molen en
nog voor den middag kwam het voltallige
polderbestuur den jubilaris gelukwonschen,
onder aanbieding van een stoffelijk blijk
van waardeering.
Ook da landbouwers -en veehouders, met
BINNENLAND.
De doer den minister Ten Arbeid, H. en N.
ingestelde commissie r xnke het institnut
Tan iabrieksarle heelt gunstig over dit ins
stitnnt geadviseerd. (Binnenl, 2e blad).
Circulaire Tan minister Ken otct mond
en klauwzeer en da Nederl. industrie. (Bin
nenland 2e blad).
De zitting der Tweede Kamer weer ge
sloten. (2e blad).
De Nederlanders Terliezen het dobbelspel
in den wedstrijd tegen de Amerikanen.
(Sport, 8e blad).
De heer I. Vermeulen wint het damkam
pioenschap Tan Leiden en wordt Toor dén
jaar houder van den „Lriisch Dagblad-dam-
beker". (Sport, 3e blad),
Goliwedstrljden Toor prois, te Noordwijk.
(Sport, 3e blad).
BUITENLAND.
Commissoriaal werk ter economische con
ferentie te Genève (Buiten!. Ie blad).
BetTatting Tan het debat OTer de Engel-
ache vakvereenigingswet (Buitenl. Ie blad),
Nog altijd geen bericht oTër de vermist»
vliegers. Opnieuw valsche berichten over
redding. (Buitenl, le blad).
wien Zonderop uit hoofde van rijn betrek
king veelvuldig in aanrakiug komt, bleven
niet achterwege en kwamen hem op dezen
gedenkwaardige» dag complimenteei en, even
als de heer H. J. Christiaanse, alhier, bij
wien Zonderop langen tijd in dienst waa.
Laatstgenoemde bood hem een groote foto
in ljjst van den molen aan, waarop h(j nu
reeds zoovele jaren trouw de wacht ge
houden heeft.
ANTI-RE VOL. KIESVEREENIGING
„NEDERLAND EN ORANJE".
Door de Anti-revolutionaire. Kiesvereeni-
ging „Nederland en Oranje" werd gister
avond in de Graanbeurs een openbare ver
gadering gehouden, waarvoor als spreker»
waren aangekondigd dr J. G. van Es en
de heeren T. S. Goslinga en J. B. H. Gro
tenhuis, allen candidaten voor de a.a.
gemeenteraadsverkiezingen.
Da voorzitter, de beer G. Kujjper, opende
de vrij goéd bezochte bijeenkomst met gebed,
las daarna een gedeelte van het derde hoofd
stuk van de Openbaring van Johannes, liet
vervolgens zingen Psalm 133 vs. 4 en heetto
tenslotte allen wolkom, inzonderheid de
sprekers van dezen avond.
De te voeren strijd, aldus vervolgde apr.,
zal hevig zijn; immers de linkerzijde zal
alios in het werk stellen om de meerderheid
in den raad te verkrijgen. Laten wjj daar
tegen ons be6t doen, dat wjj een anti
revolutionaire meerderheid vormen.
Hierna gaf spr. het woord aan dr. Van
Es, die sprak over: „Welke partij verdient
uw vertrouwen?"
Rede van dr. Van Es.
Het kan, aldus spr., niet ontkend worden,
dat in onze politieke agitatie in het Lvjzunder
in Leiden, een kleine inzinking valt, waar
te nemen. Niettemin is spr. er van over
tuigd, dat met de a.s. gemeenteraadsver
kiezingen een verandering ten goede zal in
treden; zoo niet, dan is het voor wellicht
langen tijd met de zaak van de A.-R. Partij
hier ter stede gedaan en daarom is het
dringena noodzakelijk, dat de geest der
lauwheid verdwijne. De zinspreuk „Ora et
labera' (Bid en werk) zij daarom onze leus.
Ook in de gemeentepolitiek moeten God»
ordinantiën en inzettingen richtsnoer zijn,
en daarom nogmaals: stemt recht».
Achtereenvolgens behandelde spr. daarna
de verschillende partijen in den raad, te
beginnen met de communisten, die zich fel
kanten tegen het tegenwoordig gezag en
daarom wel in de laatste plaats onze stem
verdienen.
De S.D.A.P. kan spr. al evenmin nanbe-
velen; immers ook zij huldigt het beginsel
„Ni Dieu et ni maitre" en maakt den ar
beider diep ongelukkig, ook al vult zij zijn
benden met goederen van deze wereld
De overige linkscbe partijen kan Spr.
vrijwel buiten beschouwing laten; van do
vroeger oppermachtige liberale partij
weinig meer over en ook de vrjjzitinig-dc-
mecraten, democraten, vrijheidsbonders en
plattelanders speleD geen politieke, rol van
beteekc-nis en degenen onder hen, die de
Christelijke beginselen nog belijden, meenen
toch den go i-dienst beperkt te moeten hou
den tot de binnenkamer, in tegenstelling
