BON BON l NOi 20593 DINSDAG 3 MEI Anno 1927 STADSNIEUWS. I de snelheid ber electrische Schilderij van H.K.H. Prinses JULIANA PORTRET VAN PRINSES JULIANA PORTRET VAN l PRINSES JULIANA INGEZONDEN. BUITENLAND. Het voornaamste nieuws van lieden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN: 80 Cta. per regeL Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs. Kleine Advertentiën uitsluitend bil vooruitbetaling Woensdags eD [Zaterdags 50 Cts bij n maximum aantal woorden vaü 30. Incasso votgen9 postrecbt Voor eventueele opzending van brieveD 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cis Bureau Noordeindspiein Telefoonnummer! voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRUS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden ƒ2 35 per week f 018, Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week0.18, Franco per post 2 3ft portokosten. t Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. feestavond der le1d3che christel. or an je-vereenig in g. I Voor een geheel bezette Stads-Gehoorzaal [waar het frissche groen der palmen prach- Itig afstak tegen de versiering met Oranje doek van het pudium. heeft gisteravond de Leid9che Chr. Oranje-Vereeniging den 18en verjaardag van H. K. H. Prinses Juliana op luisterrijke wijze gevierd. Was het toeval of opzet, dat nu deze verjaardag een hijzon der karakter droeg, zich dit in het feest der Leidsche Oranje-vereeniging weerspiegelde0 Hoe het ook zij. de bezoekers hebben zich kostelijk geamuseerd en den geheelen avond ,genoten van het uitstekende programma, dat hun geboden werd. Onder de genoodigden op de eerste rij merkten wij o.a. op onzen burgemeester, mr. A. van de Sande Bakhuyzen. den oud-bur gemeester jhr. dr. de Gijselaar, de wethou ders. Aug L Reimeringer en J. B Meynen, prof. dr. P J. Blok en mr E. Briët, die allen, |nadat gezamenlijk Psalm 103 1 gezongen en ds. Thomas in gebed voorgegaan was, [door dezen werden verwelkomd. De voorzit ter sprak er verder zijn groote vreugde over uit. dat zoovelen door hun vaderlandslie vend hart bewogen zich herwaarts hadden begeven en smeekte tot in lengte vaD jaren den Hemelschen Zegen over ons geliefd Oranjehuis af. Plechtig klonken daarna de eerste toonen van het oude Wilhelmus door de zaal. waarvan twee coupletten staande donr de aanwezigen werden meegezongen. I Het Leidsche è-capella koor voor de be kendmaking van oud-Hollandsche liederen, directeur de heer J. Hovy braejit vervolgens een drietal liederen ten gehoore. waarvoor hel publiek koor en leider met een warm applaus dankte. Hierna kwam het hoofdnummer, dat wij piet aarzelen het glanspunt van den avond te noemen, de opvoering door de Timdeler- :lub, onderafdeeling van de Oranjevereeni- ;ing van een historische schels uit het leven 'an Prins \yillem van Oranje en Charlotte 'e Bourbon, waarvoor de gegevens ontleend aren aan den bekenden geschiedkundigen 'oman van Caroline At water Mason ,,L»e [lelie van ons Vorstenhuis". De Timdelerclub heeft met deze opvoe ring. als wij ons niet vergissen, de perste schrede gezet op het moeilijke pad der too- reelspeelkunst en het zij gezegd, zij heeft [de vuurproef glansrijk doorslaan. Na de uitvoerige beschouwing, welke ezer dagen over deze schets in ons Blad erscheen. lijkt het ons overbodig daarover ihans wederom uit te weiden, maar wij togen toch niet nalaten aan alle medewer- enden een woord van warmen lof te rich ten over hun uitstekende prestatie. De costumes van den heer G. Hoppezak [Jr. waren in overeenstemming met de loen- 'ertijd heerschende mode. terwijl ook aan et decorum de noodige aandacht was be- tteed. Mej. Houwelink (Charlotte de Bourbon) >n de regisseur, de heer Hooydonk, werden fzonderlijk gehuldigd, heigeen beiden on- pwijfeld verdienden. Het koor vergastte daarna de aanwezigen ogmaals op een viertal liederen, waarbij tej de Haas de plaats aan de piano van evr. de Back-Alers uit Den Haag. die door tiekte verhinderd was. innam en onze stad genoot de heer J. Jongmans op voortreffe lijke wijze de bariton-solo in „Bruiloftslied 'oor Cornells Tromp" zong. Aan het einde van den avond richtte ds. homas een woord van welgemeenden dank lot allen die tot het welslagen van deze bij enkomst hadden bijgedragen Aan het zang koor bracht spr hartelijk dank voor zijn no- Mp poging om in dezen tijd van schrikke- 'ïjke oppervlakkigheid en decadentie iets an den zang uit den roemruchten tijd onzer leloovige vaderen te brengen. Zich wen- lende tot de leden der Timdelerclub zeide ij Ie hopen, dat zij op den ingeslagen weg 'uden voortgaan en de aanwezigen nog enigmaal zouden verkwikken met hun loed spel. Ook het strijkje, dat onder de bekwame idinjr van den heer Plu op zoo aangename ijzp de pauzes wist te vullen, betuigde spr. fijn erkentelijkheid om te bestuiten met de dat God de Heere Zijne vleugelen moge ilspreiden over ons geliefd Vorstenhuis. De welgeslaagde bijeenkomst werd hier- ;a te circa halftwaalf met dankgebed ge uten. Zij nog vermeld, dat de firma wed. van ■elle in pauze verpleegden van het Bnn Militair Invalidenhuis verblijdde met ■Po pakje rooktabak. treinf-n. I De electrische trein die komende van laarlpm alhier om 10 u. 28 moest aankomen rri onverwachts voor het station, ter r°je var> dp afsluithoornen stilstaan. Het dat dp wagenvoerder te vroeg dpn ■r 00m had afgesloten en geremd waardoor tyJft P ^aar bovenleiding bij den over- 8 niet onder stroom staat ontijdig tot Tegen afgifte van dezen BON [2 Iieeft bonder zoolang de voor- El raad strekt, recht op een (Aquarel van W. MARIS Jzn.) Niet Ingelijst f 0.40 per stuk Tegen afgifte van dezen BOK heeft bonder zoolang de voor- raad strekt, recht op een 3 (Aquarel van W MARIS JzN.) Ingelijst f 2.50 per stuk ZOOLANG DE VOORRAAD STREKT!! stilstand kwam. Gedreven door de kracht van den motor in den achtersten wagen reed de trein na een oponthoud van ruim vijf minuien het station binnen. Het verkeer over den overweg had intus- schen door deze overmacht extra vertra ging ondervonden. Na een1 zeer kort oponthoud men liet den trein natuurlijk zoq snel mogelijk ver trekken ging de electrische verder naar Den Haag. Hij had intusschen ruim zeven minuten vertraging gekregen. Wij waren nieuwsgierig te weten of nu het voordeel van het electrische rijden dat in een geval als dit waarneembaar moest zijn, tot uiting zou komen in den lijd van aankomst in Den Haag". Het voordeel, dat verkregen wordt door het snel aanzetten, bleek niet denkbeeldig, want na informatie vernamen wij dat de trein op het korte traject van hier naar Den Haag, een afstand van 13 Kilometer, niet minder dan zes van de zeven minuten ver traging had ingehaald, hetgeen wel zeer overtuigend' bewijst, hoe de electrische trei nen snel kunnen rijden. Zulk een vertraging inhalen op dezen korten afstand is zooals spoorwegdeskundigen ons nog hedenmorgen nadrukkelijk verzekerden met de stoom treinen ten eene male onmogelijk. Zondag 1 Mei herdacht den heer L. Boom, muziekleeraar alhier, dat hij 30 jaar als organist in de Marekerk werkzaam was. Ds. Locher, die Zondag in de Marekerk voorging, herdacht dit heuglijk feit, en wenschte. dat het den heer Beem nog vele jaren gegeven mocht worden de Gemeente met zijn schoon orgelspel te boeien. B. en W. van Haarlem hebben be noemd tot inspecteur van het Bouw- en Woningtoezicht den heer J. Koelma, thans technisch ambtenaar bij het Bouw- en Wo ningtoezicht alhier. Dinsdag 10 Mei herdenkt mejuffrouw Wilhelmina Beurze den dag waarop zij voor 25 jaar geleden als werksler in dienst trad bij de firma Tieleman en Dros alhier. In de gisteren gehouden algemeene vergadering van aandeelhouders van de N.V. Ned Fabriek van Wollen Dekens v/h. J C. Zaalberg alhier, werd na goedkeuring van de balans en winst-en verliesrekening besloten de winst over te schrijven op de volgende rekening en dit jaar geen dividend uit te keeren. Het Rijksmuseum van Oudheden én het Rijks-Elhnographisch Museum alhier zijn gedurende het eerste kwartaal van 1927 bezocht door respectievelijk 1344 en 269 personen. Naar men ons van zeer betrouwbare zijde mededeelt, heeft de heer Van Thiel, deurwaarder bij de arrondissementsrecht bank, tegen 1 Juni a.s. eervol ontslag aan gevraagd. Een vrij talrijk publiek heeft gister avond in den Leidschen Schouwburg de tweede opvoering, in dit seizoen, van „De Revue-girl" bijgewoond en ook nu had het N.V. Vereen. Rotterdamsch-Hofstad-Tooneel veel succes met de vertolking van dit aar dige blijspelletje, waarin vooral Fie Carel- sen buitengewoon goed op dreef was. Zij kreeg meerdere malen applaus bij open doek en werd bovendien met fraaie bloemen ver eerd. Het „Groene Zoodje" zorgde voor entre- acte-muziek. Mevrouw Van den BosTeunissen. uit Den Haag. geeft a.s. Woensdag een apen bare psychometrische seance in het Nulsge bouw, Sleenschuur. Abusievelijk is vermeld inzake de open stelling der Koninklijke Landgoederen onder Wassenaar en Voorschoten, dat de toegang tot het jachtslot f 0.25 bedroeg. Dit moet zijn f 0.50. In de Nieuwstraat is een oud heeren rijwiel gevonden zonder belastingplaatje natuurlijk waaromtrent inlichtingen zijn te bekomen bij de politie. Aangifte is gedaan van de ontvreem ding van een dames-rijwiel uit het Nufs gebouw en van een heerenrijwiel, dat onbe heerd op straat was achtergelaten. In den afgeloopen nacht heeft de politie alhier gearresteerd de sigarenmaker G v. D-, wiens aanhouding in het Algem. Politie blad was verzocht: Hij was veroordeeld tot 15 of 5 dagen. In de Donkersteeg is- gisteren een kinderwagen aangereden en beschadigd door een sleeperswagen. De schuld van den voerman schijnt wel vast te staan. Mej. v. d. T. heeft aangifte gedaan van mishandeling door zekeien N., die haar Zondagavond in de Moriaansteeg een klap in het gelaat zou hebben toegebracht Door een abuis is onder het feuilleton van gisteren een 9tuk terecht gekomen van de Kindercourant. Vanaf de zinsnede ..Den volgenden morgen vóór schooltijd'" in de 4e kolom beschouwe men als niet geplaatst. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie). Copie van al of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. HET TRAMONGEVAL OP 2en PAASCHDAG Naar aanleiding van een „Ingezonden" artikeltje van den heer Luytjes laat de heer ir. Modderman mededeelen dat z.i. bovengenoemd tramongeval moet worden geweten aan roekeloos rijden door den be trokken wagenvoerder. Daar het in verband met eventueel te nemep maatregelen noodzakelijk is dat de ware oorzaken worden gekend en hier door den heer Modderman, wel erg boud, doch o.i. niet de feitelijke oorzaak wordt aange wezen, stellen wij er prijs op daartegen enkele bemerkingen te maken. Het beweerde door den heer Luytjes en de verdere tegen spraak van den heer Modderman laten wij dan buiten beschouwing, niettegenstaande daarover nog wel een en ander zóu zijn te zeggen. Er was op 2en Paaschdag door de N.Z.H. een kwartierdienst georganiseerd. Dit wil niet zeggen dat ook werkelijk de trams met een kwartier tusschenruimte na elkaar ver trokken en met de verongelukte trams was dat dan ook volstrekt niet het geval. Hoe komt nu een wagenvoerder te we ten hoe groot de afstand is tusschen hem en een hem vooruitrijdende tram? Er is geen enkele beveiligingsmaatregel of voor schrift, welke hem daaromtrent inlicht. Het is dan ook zoo, dat eerst als een wagen- voerder een hem vooruitrijdende tram ziet, hij weet waar deze zich bevindt. Bij mist is hij dan veel dichter genaderd dan op 500 M., de voorgeschreven te be waren onderlingen afstond, en hij mag en kan dan niet voor dit overschrijden der 'voorschriften verantwoordelijk worden ge steld. Ten tijde van het ongeval nu heerschte op gedeelten van het baanvak Leiden Den Haag zware mist met nog geen 50 M. zicht. De tram welke is overloopen was een „geWone" tram, die aan elke halte kan stoppen voor in- en nitlaten van reizicrers en zij vertrok van Leiden met belangrijke vertraging. Van deze vertraging kon de wa genvoerder der volgende „extra" tram (die, welke het ongeluk veroorzaakte) niet op de hoogte zijn De extra tram stopte alleen voor uitstappen van reizigers en verloor daardoor aan de halten belangrijk minder tijd dan de vooruitrijdende gewone tram. Houdt men dit in 't oog en weet men dan ook dat kort voor Schakenhosch is gecon stateerd een onderlinge afstand van 500 600 M., dan moet men tot de conclusie ko men dat de wagenvoerder der extra tram niet te hard heeft gereden. Deze wagenvoer der heeft dan ook, vooral in den mist. be hoedzaam gereden. Vóór Schakenhosch, waar het baanvak vrij was van mist heeft hij even ..doorgetrokken", wat ook de ge wone tram deed, om bij het inrijden der mistbank, welke bij en om Schakenhosch hing. te remmen. De daar stilstaande tram, welks aanwezigheid hij niet kon vermoe den. althans niet met zekerheid behoefde le veronderstellen, kon hij zeker niet eer der dan op 50 M afstand zien. met als ge volg dat deze werd overloopen. O.i. blijkt uit dit verloop niet roekeloos rijden van den wagenvoerder, doch een afwezig zijn van bepaalde beveiligings maatregelen, welke de Locaalspoor- en Tramwegwet moest voorschrijven. Er moet op interlocale tramwegen en zeker op een zoo druk bereden als die der N. Z. H. een beveiligingssysteem zijn hetwelk de wagen voerders inlicht omtrent den onderlingen afstand der tram9 en hen verhindert een baanvak in te rijden vóór dit door een voor uitrijdende tram is verlaten. Een stelsel van het principe van het „Blokstelsel" zooals we het hebben op onze spoorwegen en wat om de kosten niet achterwege mag blijven. We meenen met deze bemerkingen juis ter op de oorzaken van het tramongeval te zijn ingegaan en ook een ijverig beambte van een onverdiende blaam te hebben ge zuiverd. Wij danken de Redactie van het „Leidsch Dagblad" voor de verleende plaatsruimte. A. SASBURG. Yoorz. afd. Leiden Ned. Ver. van Sp. en Tr. personeel. De heer ir. W. J. Modderman zendt ons op bovenstaande het volgende antwoord: Inzender geeft als de voorgeschreven af stand tusschen twee tramtreinen 500 M. op, doch verzuimt melding te maken wat daar omtrent in de Snelheids- en Veiligheids voorschriften van 12 April 1924 aangevuld en gewijzigd 1 Januari 1925 is bepaald. Hetgeen daarop betrekking heeft, laat ik hier volgen. ,,Op plaatsen waar het uitzicht minder dan 500 M. bedraagt, moet de afstand tus schen twee opvolgende treinen zijn als in onderstaand staatje is aangegeven. Op baanvakken waarop gereden mag worden Afstand tuschens 2 op- met eene grootste volgende rijdende snelheid van treinen tenminste 10 K M. 20 K.M. 30 K.M. 45 K.M. 100 M. 200 M. 300 M. 450 M. „Ook wanneer door mist, sneeuw of an dere oorzaken een voorgaande tram slechts gezien kan worden op een der afstanden genoemd in de tweede kolom, mag de over eenkomstige snelheid, genoemd in de eerste kolom niet worden overschreden. „Is b.v een voorafgaande tram eerst te zien wanneer de volgende haar genaderd is op een afstand van 200 M., dan mag niet sneller gereden worden dan 20 K.M. Met het zien van een voorafgaande tram wordt gelijkgesteld het zien der sluitlichten van deze tram. „Tot toelichting diene nog. dat de masten op de lijn LeidenScheveningen op de vrije baan ongeveer 60 M. van elkander staan. Een afstand van 200 M. komt dus overeen met ongeveer 3.5 mastafstand." Volgens inzender heerschte op gedeelten van het baanvak LeidenDen Haag zware mist met nog geen 50 M. zicht. Bestuurder had dus met een snelheid van minder dan 10 K.M moeten rijden, waarbij zeker op 50 M. gestopt had kunnen worden. DE ALGEMEENE TOESTAND. Chamberlain over 't conflict tusschen Zuid-Slavië en Italië. In den loop eener verklaring in het Engelsche Lagerhuis afgelegd over het Ita- liaansch-Zuid-Slavisoh conflict, zeide Cham berlain, na betoogd te hebben, dat hij door Mussolini niet op de hoogte gesteld was van het verdrag van Tirana dan daags vóór de publicatie van dit tractaat, dat de Engelsche regeering ten aanzien van de opwinding, door het verdrag in Zuid-Slavië verwekt, niets gedaan heeft dan zooveel mogelijk de directe onderhandelingen tus schen Rome en Belgrado te bevorderen. „Wij gelooven, vervolgde hij, dat het door dergelijke direkte besprekingen is, dat een vriendschappelijke regeling het makkelijkst te bei eiken zal zijn en ik zou stellig niet adviseeren in dit of een der gelijk geval de interventie van den Vol kenbond in te roepen, voor de partijen elkaar ontmoet hebben en hun geschillen besproken hebben. Als gevolg van de mededeeling, door de Italiaansche regee ring gedaan aan de Engelsche, Fransche, Duitsche en andere regeeringen op 19 Maart en waarin de aandacht gevestigd werd op zekere militaire toebereidselen, die, naar verklaard werd, in Zuid-Slavië plaats hadden, zijn de betrokken mogeöd heden overeen gekomeD dat het onnoodig is en doelloos zijn zou op dit» oogenblik een onderzoek in te stellen naar het verleden, doch dat, indien zich een nieuwe'gelegen heid voordoet, terwij) de besprekingen gaande zijn, de vertegenwoordigers van En geland, Frankrijk en Duitschland be schikbaar zullen zijn om onmiddellijk een onderzoek in te stellen. Ik hoef niet te zeggen, dat ik voort durend gehandeld heb in overleg met de Fransche en de Duitsche, evengoed als roet de Italiaansche en Zuid Slavische regee ringen eD mijn eenig doel, zooals. naar ik vertrouw, door de Italiaansche en de Zuid- Slavische regeeringen wordt ingezien, >s geweest om mogpli'ke oorzaken van wrij ving weg te nemen en volledige en open hartige besprekingen tusschen Rome en Belgrado mogelijk te maken. De Engel- BINNENLAND. H. K. H. Prinses Juliana ontvangt (Bin-i nenland 2e Blad). Diverse vragen van Kamerleden aan de regeering (Binnenl. 2e Blad). Verlaging van het briefport met 1 Jnli a.s. Binnenl. 2e Blad). Wetsontwerp betreffende belastingheffing van in den vreemde wonende Nederlanders (Binnenl. 2e Blad). Moordaanslagen te Stein en Arnhem (Gem. 2e Blad). BUITENLAND. Chamberlain over het conflict tnsschen Italië en Zuid-Slavië (Buitenl. le Blad). Begin van het debat over de Engelsche vakvereenigingswet (Buitenl. le Blad). Een rede van Poincaré (Buitenl. le Blad), Koersverandering der regeering te Honkau (Buitehl. le Blad). sche TegeeriDg heeft geen ander belang bij de kwestie, dan het behoud van den vrede eD zij is niet voornemens partij te kiezen vóór of tegen één der partijen." DUITSCHLAND. Ministerieel bezoek aan Stnttgart. De rijksminister van binnenlandsche za ken Von Keudel! en de rijksminister van verkeer dr. Koch zijn te Stuttgart aangeko men voor een bezoek aan de Wurtemberg- sche regeering Von Keudell sprak over rijk en bondsstaten Hij gaf den raad lit pro bleem met voorzichtigheid te behandplen en de wederzijdsche standpunten te eerbiedigen, opdat het vaderland tegenover het buiten land geen schade zou lijden In den lijd van den wederopbouw, moeten wij' er voor op passen, geen gewelddadige oplossing te zoe ken. De minister drong aan op de nood zakelijkheid van wederzijdsch vertrouwen. Het gaat niet op. de landen tot den rang van provincies te verlagen. Ook niet tot autonome lichamen. De verschillende par tijen hebben natuurlijk 't recht hun idealen op den weg der propaganda na te streven, doch van het standpunt van het staatsge heel, schijnt het mij toe dat het 't beste is op dit gebied geen discussie uit te lokken. De vertrouwde samenwerking van alle dee- len van bns rijk.wordt er niet door bevor derd, wanneer in de afzonderlijke landen, te midden van de ernstigste politieke mee- ningsverschillen voortdurend ontevredenheid gewekt wordt door al te zeer den nadruk te leggen op deze rechteh. Staatspresident Bazelle dankte voor de rede van den minister In den loop van den middag brachten de ministers bezoeken aan de verschillende ministeries en namen deel aan besprekingen in besloten kring. FRANKRTTK. Poincaré aan 't woord. Bij de opening der zitting van den alge- meenen raad van het departement van de Maas, herinnerde Poincaré er aan, hoe de politiek van nationale eenheid den toe stand hersteld heeft eD het vertrouwen teruggebracht. Daarna gaf hij een over zicht van de verschillende midd-elcD en étappes van het herstel van den frank. Poincaré verklaarde zich vastbesloten om zich, bij het opmaken der begrooting voor 1928 te verzetten tegeD 6lke stemming die het zoo pijnlijk verkregen begrotings evenwicht in gevaar zou kunnen brengen. Hij verklaarde thans als bij het begin van 1924 bereid te zijn om de impopulariteit te trotseeren door zijn plicht te doen. Hij zal £T de hand aan houden, dat de volgende begrootiDg in evenwicht komt zonder ver hooging 'van belastingen. Alle onmisbare uitgaven zulleD gedekt moeteD wordeD, hetzij door bezuinigingen, hetzij door reëele verhooging der inkomsten Poin caré wees op de bezorgdheid door de re geering aan den dag gelegd voor de ge- pensionneerde ambtenaren en de rente niers, die speciaal geledeD hebben onder de daling van den frank doch hij kan niet aannemen, dat zekere beroepsassociaties planneD koesteren of zich bij de regeling van politieke en financieele kwesties in de plaats trachten te stellen van de verte genwoordigers der nationale souvereiniteit. De republikeinsche constitutie, de open bare orde en de wiJ van het land zouden niet langer bestaan van den dag af, dat de regeering. die uit den volkswil ontstaan is, op haar weg, onder troebele omstan-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 1