Kruschen
Nog steeds de eerste
No. 20591
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 30 April
Derde Blad Anrio 1827
(§1 Buitenl. Weekoverzicnt.
leidsctieBenratpn's-Ofdwminn
FLANEEREN.
Mijn indrukken uit Amerika.
Ontwapening in handen der
volken gelegd Blijvende
dreiging m Europa's Z.O. hoek
Verkiezingen in Oosienrijk
Chineesche chaos.
De voorbereidende ontwapeningsconfe
rentie i# uit elkaaJ gegaan. Het wae het
beste, wat sij doen kon. Tot een resul
taat was toch niet te komen en bovendien
(peelde Boncour, de Fransche afgevaar
digde een spel, dat op het laatst heel wei
nig verschilde vaD sabotage Hij bleef zelfs
kalmpjes na een bezoek aan Parijs in la
ville lumière, het verder aan een der mm
dere goden overlatend, 't Werd dus wel
tijd, om op te houden en zoodoende te
probeeren de mislukking der conferentie
nog zooveel mogelijk te maskeeren Want
mislukt is de conferentie, goed beschouwd.
Slechts op bijkomstige punten bleek over
eenstemming mogelijk, op de hoofdpunten
was geeD compromis zelfs te bereiken. Het
gevleugelde woord na den jongsten wereld
brand: ,,dat nooit meer" scheen grooten
deels in het vergeetboek te zijn geraakt
Ontwapening werkelijke ontwapening is
met dit al al weer verschoven tot, ja tot
wanneer.. Het is nu aan de volkeren, om
weer kracht bij te zetten aan dien roep
„dat nooit weer", opdat zoo van binnen
uit voor de ontwapeningsidee de propa
ganda wordt gevoerd, die misschien eens
tot bet gewenschte doel zal voeren. In ver
verschiet.
Door de jongste conferentie ia als het
ware nog eens de volle aandacht der pu
blieke opinie gevestigd op het groote pio-
bleem en dat is de eenige en groote winrt.,
i allo mislukking ten spijt. Alle vredesvrien
den moeten georganiseerd worden. Zoo en
ioo alleen zullen de politici worden genood-
taakt den weg te betreden des vredes.
H Zal echter een lange, lange weg zijn en
toor 1 Nov. wanneer de voorbereidende
conferentie opnieuw bijeenkomt, zal o.i
llechts weinig worden bereikt.
Troosten we one met de gedachte, dat
ftlle goede dingen langzaam komen!
Het eerst aan bod is nu Coolidge's ont
wapeningsconferentie, een dric-mogendhe
den-onder-onsje, zij het dan ook van de
drie grootste zeemachten. Van Amerikauu-
sohe zijde toont men veel optimisme, wat
wonder, doch geenszins durven we dit op
timisme deelen. Hoe zal inzake het klein-
materiaal iets kunnen worden afgesproken,
waar Frankrijk, Italië etc pertinent wei
geren zich hierin te binden Kwaad kan de
bijeenkomst te Washington evenwel niet.
Onwillekeurig zal er toch in de goede rich
ting worden gestreefd.
Dit Laatste willen velen en ongetwijfeld
j ook Bri&n-d, die juist een zilveren jubileum
heeft gevierd. Het zilveren jubileum van
I rijn eervolle, politieke loopbaan. Zijn stre
ven wordt echter danig geremd door val
I t&d oorlogsleuzen, die als erfenis van den
oorlog zijii blijven hangen. Hij kan niet
roo vlug vooruit, als hij zelf wel zou wen-
i «chen. Ongetwijfeld is zijn naam bestemd
in de historie een voorname plaats in
te nemen en een wRardeering te erlangen,
waartoe het huidige geslacht niet in staat
is. Men weet, een profeet is pas gevierd
na zijn dood
In Europa blijft het Italiaansch-Zuid-
61avisob conflict het zwaard van Damocles,
dat den vrede bedreigt Het verdrag van
Tirana is het groote struikelblok. Zuid-
Slavië wil dit verdrag doen bezien in het
licht van Albanië's onafhankelijkheid Ita
lië moet er niets van hebben, het verdrag
onder de loupe te doen nemen Reeht-
Btreeksche onderhandelingen zijn dienten
gevolge nog onmogelijk en voor interven
tie voelt Italic niets Door een en anüer
drijft in 't Zuid Oosten van ons werelddeel
een somberé welk. dreigend en zwaar
Het pogen van weerszijden om zich bond
genooten te scheppen maakt deze dreiging
des te erger.
Mussolini heeft Italië inmiddels gelukkig
gemaakt met een charter van den ar- j
beid", dat zich zoo op 't eerste gezicht
niet zoo 'slecht aandient, maar dat toch
eerst in de praetijk van deugdelijkheid zal
moeten doen bleken Ongetwijfeld is niet
gunstig dat een dictatuur geroepen is, ait
in en door te voeren Een dictatuur is
immers voor beschikt om eens te verdwij
nen en bij de ineenstorting pleegt dan alles
mee te gaan in den maalstroom der ver
nietiging, wat daaronder is tot stand ge
bracht. .Dit doet ons voor dit „charter
iii de toekomst reeds het ergste vre.ezen.
Toch in Europa's Zuid-Oosthoek vertoe
vend, willen wil nog even de aandacht
vestigen op den uitslag der verkiezingen
in Oostenrijk Deze hebben een overwin
ning gebracht voor de social'sten, zij het
dan een overwinning die toch geen direct
succes opleverde De regeeringscoalitH
I blijft toch beschikken over een meerder-
beid. al ie deze afgebrokkeld, zelfs gevaar-
I lijk afgebrokkeld Nog ëën zoo'n verkiezing
«n dan is de regeering van thans in de
1 m;nderheid.
Tot slot springen we nog even over naar
China, waar de chaos voortdurend groot er
wordt Het aantal partijen is Roeiende
Naast de regeeringen van Peking, Hankau
en Sjanghai ziin nog eerngc onzekere fac
toren in het geding zooals de z.g. christen-
generaaF Feng, 't Wordt steeds meer on
doenlijk. om te zegeen, waarop het gebeu
ren in China zal uitloepen Nfltnorlük
weren de communisten zicb geducht om
RECLAME
AUTü-TR WSIM >KTKN. CRKM A TIE
H P. H. RRRRRWRRR
Tl!l,ISKOO\ set - LK1IIKN
4030
het verloren prestige en het verloren gezag
te herwinnen, edoch tot dusver zonder re
sultaat De re geeringswisseling in Japan
is hen trouwens niet gunstig
Het optreden der mogendheden wordt
verzwakt door Amerika, dal heel weinig
voelt voor eeu krachtig optreden, zicb
daarbij beroepend op hei feit, dat het geen
concessies bezit. Hetgeen een doekje vour
het bloedeD is, daar d l heei weinig heeft
uit te staan met de feiten, waarvooT satis
factie wordt gevraagd, Zoodoende heeft
Tsjen, de leider van Hankau nog geen
antwoord op zijn jongste nota Of wil men
eerst afwachten, hoe de strijd tusschen
Hankau en Sjanghai wordt beslecht? 't Zou
nog niet zoo vreemd zijn.
De grootste bekoring van Parijs bestaal
niet in zijn menigte theaters, zijn concer
ten. zijn musea, noch in zijn amusements
gelegenheden, maar in den rijkdom van in
drukken die deze stad biedt aan den lief
hebber van flaneeren. tn geen enkele stad
ter wereld inderdaad levert het flaneeren
zonder doel zonder haast, zonder bijoog
merken, zóóveel schilderachtige, zooveel
pikante, zooveel grappige en onverwachte
dingen op als in Parijs. En dat. vooral dit
is de bijzondere charme die van Parijs uit
gaat, iets eenigs in de hééle wereld. Want,
om de waarheid te zeggen, verschillen de
Parijsche I heaters, de Pnrijsche musea, de
Parijsche dancings en de Parijsche amuse-
menls-gelegenheden nu zoo heel veel met
die van andere groote wereldsleden?
Wanneer gij in Amsterdam, in Berlijn of
in Londen een museum wilt gaan bezoe
ken. dan begeeft ge u daarheen langs den
koristen weg. neemt een tram. een bus of
een taxi zelfs om er zoo gauw mogelijk te
zijn In Parijs daarentegen.... in Parijs
gaat ge op uw dooie gemak uw woning uit,
en drentelt langzaam de straten door en ge
geeft u over aan het" genot van een beha-
gelijke „flanerie" er is geen Flol-
landsch woord, dat met juistheid de betee-
kenis van deze Fransche uitdrukking kan
weergeven Het flaneeren is dan ook een
speciale Parijsche liefhebberij. Om te kun
nen flaneeren moet men zelf reeds een
beetje Parijzenaar zijn geworden en vooral,
vooral moet men niet gehaast zijn.
Ge stapt dus uw woning uit. met een
wandelstok in uw hand een sigaret in uw
mond. Ge blijft even stilstaan om u af te
vragen ..Welke kant zal ik uitgaan?
Daar komt een straatjochie van een jaar
of twaalf op u af. met een mand op zijn
hoofd, die grooter is dan hijzelf en met een
dikke sigaarstomp in zijn hand. ..Een
beetje vuur alstublieft, meneer?.. Zijt
ge verontwaardigd over zoo'n rookend
kind en voelt ge behoefte hem te vertellen,
dal hij, op zijn leeftijd enz. Gaat uw
gang! Maar met een paar ondeugend-
lachende oogen kijkt hel jog u aan. en ant
woordt: ..Is u niet nog een oom van me?
,,Een oom? hoedat?" „Zoo, omdat u
me zoo bepreekt!"
Heel uw preek in het water gevallen!..
Maar ge kunt niet anders dan glimlachen
om die Parijsche strantjongens'geest. En
glimlachend gaat ge verder Om echter wel
dra weer stil te staan en even met een
troepje omstanders mee te luisteren naar
wal een straatventer aan het vertellen is;
om zijn waar aan den man te brengen.
Poincaré. Herriot. Briand en het hcele mi
nisterie haalt hij er hij. en de buitenland-
sche politiek. Amerika, Engeland en
met een handige zwenking komt hij terug
op zijn koopwaren, die hij aanbiedt natuur
lijk legen ongelooflijk lage prijzen naar zijn
eigen zeggen.
Even verder trekt een oud. somber ge
bouw uw aandacht, wat een enorme koets
deur heeft dat huis, wat zijn daar al een
generaties menschen in en uil gegaan!....
Op zij van de deur is een gedenkplaat aan
gebracht. Ge leest. En leeft nu plotseling
niet uw verbeelding vele eeuwen terug, in
verre, lang-voorbije tijden, die hun gratie
hadden en hun tragiek.
Maar ge verdiept u niet te erg ge
zijt een flaneerder. ook voor de dingen des
geestes. En ge zijt het oude huis met zijn
herinneringen al weer vergelen, als ge een
plantsoentje langs komt, waar ge even in
loopt, even de keurig verzorgde grasperken
bekijkt en even blijft stilslaan voor een
paar sierlijke standbeelden, die u herinne
ren aan een over de heele wereld bekend
schrijver, dichter, musicus. De banken zijn
allemaal bezet met moeders en kinderen
en met flaneerders zooals gijzelf er een zijt.
Even laat ge u neer op een open plekje.
Een opmerking, een praatje, en weldra zijt
ge ingewijd in de bijzonderheden van ver
schillende u onbekende levens, ge hoort
over huishoudelijke moeilijkheden, over
zorgen om de kinderen en over veel intie
mere dingen ook wel
Ge blijft niet te lang. Slecht9 even.
Slechts even" dal is hel parool van
den flaneerder. Ge stapt op en wandelt
verder. Dan komt ge uit op een drukken
boulevard. Hier hebt ge maar te kijken en
aan alle kanten rond u heen ziet ge dingen,
die de moeite waard zijn. schitterende ma
gazijnen. etalages vol fantasie en smaak,
voorbijgangers en vooral voorbijgangsters,
waarvan de jongere bijna allemaal gracieus,
coquet en blij van uiterlijk zijn.
Wal is dat daar voor een ouden koopman
met dien breedgeranden hoed op achter zijn
handkarretje? Wat verkoopt hij? Er staan,
heel wal menschen om zijn karretje heen,
veel burger-juffrouwen en veel jonge meis
jes ook. Maardat is een rijdend boe
kenstalletje! Door elkaar liggen er op dat
karretje almanakken van meer dan tien
jaar geleden, en'de beduimelde laatste ro
mans van een tweederangsch Panisch
schrijver; Homerus ligt daar naast Xavier
de Montépin
Wat is dat voor een roman. baas. ..Het
Verloren Paradijs" van Milton? is dat een
mooi boek? vraagt een jong meisje, dat er
uitziet als een modish Irerlmeetje.
Dat? nee, dat is niets voor jou, ma
fille, dat is eerder een boek voor dien me
neer daar; voor jou heb ik een ander boek,
veel interessanter, een roinan in tieD deelen
nog wel. de geschiedenis van een jongen
prins, die verliefd werd op een naaistertje,
en tot aan het laatste deel toe is het vree-
selijk boeiend, en heelemaal niet duur,
1 franc per deel een prijs van voor den
oorlog nog. en je hoeft niet eens alle tien
de deelen tegelijk te koopen. Hier. omdat
jij het bent krijg *je de eerste drie deelen
samen voor 40 stuiver!
Een eindje verder ziet ge op het ijzeren
hek voor een gesloten winkel een jonge
man zitten met broeden hoed. lange haren,
artistiek uiterlijk. Ook een koopman. En al
zijn koopwaar, die uit enkel aquarellen be
slaat. heeft hij tegen de gesloten ijzeren
winkelluiken opgehangen. Het zijn schilde
rijtjes. die Afrikaansche landschappen voor
stellen, fel gekleurde zonsondergangen, die
een oasis belichten, een violette of roode
moskee. Nogal grof werk, maar toch heeft
hel iets onverwachts, iets fantastisch, dat
charmeert, en er is een zekere harmonie in
de kleuren. Maar lang en aandachtig kij
ken, dal zijn ze toch niet waard, die aqua
relletjes, noch de koopman
En dus vooruit maar weer. Verder fla
neeren Want er is nog een heeleboel te
zien, zoo ge wilt, er wachten u nog heel
wat verrassingen Parijs is er immers
vol van! Daar bij voorbeeld, die twee
straatjongens, die elkaar aan het uitschei
dden zijn Luister even naar hun beeldrijke
taal en hun prachtvondsten: „Ruk uit. iii
leelijkc jazzband-aap!" en „Schiet op,
Cupido van de Vlooienmarkt!" is het on
middellijke antwoord. Om zulke scheldna
men uit te vinden moet je Parijsche straat
jongen zijnl
Verder 1 - Of zijt ge reeds moe geworden?
Zet u dan wat neder op een café-terras.
Zoo ge wilt. hier vlak bij, daar wordt ge
onthaald op radio-concerten, die een groote
Parijsche krant Ier reclame den voorbij
gangers'toezendt. En daar ziet ge heel het
boulevard-leven rakelings langs u heen
tfiekken, het ononderbroken en steeds wis
selend schouwspel dat een Parijsche drukke
straat u biedt.
Maar weldra voelt ge lust zelf ook weer
deel uit te maken van al dot bewegende
leven, en uw flancer-tochl voort te zetten.
En zoo is uw middag om voor ge het
weet! En ge hebt dien allergenoeglijkst
doorgebracht.
Herhaal die flaneer-wandclingen. En bij
lederen keer zuil ge méér gaan begrijpen,
dat het inderdaad niet de schouwburgen,
musea en plezior-gelegenheden zijn. die
zooveel vreemdelingen naar Parijs lokken
en ze daar soms jaren en jaren vasthouden,
maar dal hel de stad zelve is, de heele stad
met al wat ze te bieden heeft aan dengene,
die in staat is haar te genieten onder de
charme van een rustig genoeglijk, behaag
lijk en urenlang flaneeren!
M. DE ROVAtfNO.
Parijs, 20 April '27.
door'
Dr. NEIL VAN AKEN.
Cultuurverschillen tnsschen Europa
en Ar.'.e:.ka. Manieren als baro-
metora voor be3chav.no. Hol-
landsche klaagliederen over den
„onbeschaaiden" Amerikaan.
Geen Aziaiische kasten- en geen
Euiopeosch klassenslolsel. Snel
heid, ongedwongenheid en gelijkheid
Geleidelijk naderen de oude en de nieuwe
wereld eikaars kusLen.Transallanliekera
hadden den aistand reeds zeer vennind. rd,
niaar radio en vliegtuig hebben de beirek-
kuigen der beide werelddeelcn in een
nfeuwe phase gebracht. Hel zilte nat is niet
meer zulk een belemmerende iaclor vuur
een meer intensief verkeer en een betere
verstandhouding Maar al is sneller verkeer
en meer toenadering in de geschiedenis
steeds de dirccle uurzaak geweest van
nieuwe en zeer dikwijls gruulsehe moge
lijkheden, nieuwe markten en ruimere vul-
tureele horizonten, loch zal voorloopig tus-
schen Europa en Amerika een merkbuat
cultureel verschil blijven voortbestaan He
nieuwe wereld bezit voorzeker al tiet be-
noodigde ruwe materiaal voor een nieuw en
eigen beschaving. Wal Euru|ia betreft is het
geen ongewoon verschijnsel, dat boeken ge
publiceerd worden over het verval van liet
Europeesehe vasteland Ik behoel slechts te
herinneren aan de bekende Untergang des
Al.endlandes, hetwelk een paar jaar ge
leden zulk epn grooien opgang maakte Vele
historici zijn hel er over eens. dal in den
huidigen culiureelen toestand van Europa
een periode van verval ingetreden is en
deze. zoowel moreel als maatschappelijk
kan bestempeld worden als' hel twintig
eeuwsche tijdperk van decadentie en bederf
Dit is niel het geval mei hel nog mnge
Amerika Waar men in Eurojia reeds rot-
tingsversehijnselen waarneemt, door de
meesten erkend, door sommigen geloochend,
daar contrasteert Amerika in slerke mate
Dat de onlwikkeiing hier volkomen normaal
ii en zieh langs geleidelijke lijnen ontwik
kelt. kan echter nok niel gezegd worden
Wel is deze onlwikkeiing gebondpn aan be
slist Amerikaansehe laetoren Zij is van
een geheel anderen aard en gesehiedl in
een veel sneller tempo De mogelijkheden
zijn enorm de bronnen lijken onuitputtelijk
en de kracht onovertrefbaar. Dikwijls geeft
Amerika nog den indruk alsnl hel nog sleed-
in het eerste pionierssladium is. helwelk
een tijdperk was van grnnlen durl. van
voortvarendheid en expansie Wal Amerika
in de laatste ISO laar genflprd hepfl aan
de harre prairiekn en vruehlhare streken
van het binnenland, heeft veelvuldige
vruchten gedragen zoowel in eeonnmisrhen.
commereieelen als morrelen zin De
sterke, zedelijke krachten van Amerika
liggen in hel een'nim. waar de bevolking
nog in dapeliiksrhe verbinding slaat mei
moeder Aarde. De Amerikaansehe cultuur
RECLAME.
1830
Thai „ht uschcu /eelingJ
en het valt den ouden baas niet zwaar. Bijna
So jaar geleden won pij zijn eersten wedstrijd,
l ot op den dag van vandaag laat hij zijn mede
dingers ver qclilcr zich en toch zijn er bij die
zijn zoons konden zijn.
In het dagelijkscbe leven is hij een gevaar
Jijke concurrent een zakenrelatie die ge
graag tot vriend zoudt hebben, een stoere
werker.
Toch is zijn geheim niettegenstaande de won
dereivdie liet verricht, zeer eenvoudig. Met is
hem n.l. gelukt in den loop der jaren zijn jeugd
te bewaren, zoodat hij nog steeds met hetzelfde
onoverwinnelijke zelfvertrouwen in de toe
komst kijkt als 50 jaar geleden.
Maar hij had ook steeds den ernstigen wil
gezond te zijn. Sedert hij jaren geleden er mede
begon, 's-morgens een likje Krusclien zout in
zijn tetslfn kop thee of koflie te nemen, had hij
het pleit gewonnen. Sindsdien sloeg bij geen
enkelen morgen over. De kleine aagtlijkscJn
dosis die in thee of koffie smakeloos is en beslaat
uit een combinatie van de zes onmisbare zouten,
die ons lichaam noodig heeft om gezond te zijn,
houdt hem steeds in pracht conditie.
Kruschcn bevrijdt zijn bloed van alle on
zuiverheden, die het gevolg zijn van een zittend
leven en de oorzaak zijn ^an verschillende
kleine kwalen.
Met spoort lever en nieren aan beter te
werken, zoodat zuiver, krachtig bloed dogr zijn
aderen stroomt en zijn gehecle wezen straalt
van levenskracht.
Wanneer gij inderdaad den wensch hebt ge
zond te zijn. de weg is er. Koopt een flesch
Kruschcn en begin morgen een nieuw leven.
Verkrijgbaar bij apothekers en drogisten.
Vraagt Uw huisarts 1
PRIJS 1.60 I ZR FLACON,
GEZONDHEID VOOR ÉÉN CENT PER DAG.
t-abrik»mco e ühipmths Huuhes Ltd. Matichcaici, Engclaod.
Importeur: ROWNTREE HANDELSMIJ, KEIZERSGRACHT 124, AMSTERDAM.
in haar samenstelling en in al haar vormen
draagt hiérvan den merkbaren invtoed met
zich mede. Het draagt den ouden stempel
van den pioniersgeest, namelijk: vtrlrou-
wen, zekerheid, ruwheid, opgewek'.heid
openharfteheid. eerlijkheid gelijkheid, welke
ook terzelfdertijd kenmerken zijn van het
Purifeinsche karakter, dat den Hollander
eeuwen lang getvpeerd heeft Deze karak
tereigenschappen zijn bijvoorbeeld heel dui
delijk te onderscheiden van den Spaanschën
pionier Hel onderscheid tusschen den An-
gel-Sakscr, den Hollander en de Lalijnsch-»
volken is ook hierin Ie herkenen Mani-'ren
nu zijn steeds barometers van beschaving
geweest, alhoewel zij nief al lijd kunnen Hp
schouwd worden als belrouwhare aanwij
zingen voor beschaving van den geesl en
het gemoed. Europa heeft in dil opzichl in
de laatste eeuwen zeer onder den invlopd
gcs'aan van Frankrijk en voornamelijk van
de Fransch hofkringen, hetgeen aan vele
mode wijsgeeren veel bruikbaar materiaal
geleverd heeft over ..imitatie, welke niel des
geestes is!" Ontegenzeggelijk is ook Holland
nief geheel stiefmoederlijk bedeeld gewor
den. en vooral sedert de Napoleontische be-
zetling hebben de Fransche manuren en
zeden, sterk gpsteund door taal en politiek,
blijvende kenteekencn achtergelaten op de
Holtandsche vo'rmen van belopfdheid
Mijn persoonlijke overtuiging is, dat, zon
der deze Fransche invasie Holland een ge
heel eigen manieren code zou óntwikkc-ld
en behouden hebben. En deze zou gewis iD
vele opzichten op den huidigen dag over
eenstemmen mei de wezenlijke karakte
ristieken der Amerikanen. Dp Hollander
zou zich dan hier ook heel wat meer op zijn
gemak gevoeld hebben dan nu hel geval is
Hel koml maar heel zelden voor. dat een
Hollander, zoodra hij voel aan wal gezet
heeft, niet onmiddellijk begint te schelden
en te kankeren op Amerikaansehe onbe
leefdheden. onbeschoftheid, ruwheid enz Er
zijn er maar weinigen, die hun oordeel op
schorten totdat zij beier onderzocht hebben
Gewoonlijk leggen zij er den nadruk op. dat
zij dp kal uit den boom kijken (een gelief
koosde opmerking), maar onderlusscben ge
ven zij hun beschouwingen ten beste, die
meeslal heet van de pan zijn, en den eer
sten sympalhieken indruk geheel te niet
doen. De Hollander is nu eenmaal van cri-
tischen. ik zou bijna zeggen, gedachtig aan
de vele godsdiensttwisten, van dogmatise hen
huize. Hij kan dien waren aard ook in het
buitenland moeilijk verloochenen. Hij ver
wacht. dal de ganse he wpreld overeenstemt
met zijn opvattingen over opvoeding en be
leefdheid. en verbaast er zich over. dat de
Amerikaan niet een Amsterdammer of een
Parijzenaar is, of althans op hem gelijkt!
Hel is hem onverklaarbaar, dat dil jonge
vi:ale volk, dal nog niet lijdt aan ziektever
schijnselen van decadentie, de arrogantie
heeft om er een geheel eigen, onafhanke
lijke religie van beleefdheid en manieren
op na te houden Er is in Holland, naar het
ons soms toeschijnt maar weinig bekend
van den ^merik°an. dan wal van hem ge
zien wordt als hij op bezoek komt in de
Kalversraat. De nietreizende Amerikaan
heeft overigens van zijn tlollonds'hen
vriend geen andere voorstelling dan een
Volendamrner mei pofbroek pn klompen De
snplle. verbluffende groei, beschreven in
steeds ellenlange cijfers, weki verbazing en
afgunst op in den pas gearriveerden Man
van Oranje. De opeenhoping van dpn Ame-
rikaanschen nationale n en persoonlijken
rijkdom wordt onafscheidelijk verbonden ge
acht. zoowel met de cocnmercieplp schran
derheid en de verstandelijke eenzijdigheid
van den Amerikaan als met zijn moreele
tekortkomingen. Terzelfdertijd wordl zijn
ondergang voorspeld in het duistere rijk van
den Mammon. Bij een langer verblijf in
Amerika koml men echter tot de conclusie,
dat dit volk zulke rijke niet-aatigelniorde
bronnen van culiureelen en zedelijken rijk
dom en kracht heeft, dat het nog slechts be
zig is met de grondslagen van een nieuwe
wereld en een nieuwe geschiedenis te leg
gen De Hollander stiuikelt gewoonlijk over
den haasl van den Amerikaan Zoodra hij
hier aangekomen is. word! hij overweldigd
door haastige snelheid Hij wordt onmiddel
lijk den ondergrnndspqprwrg letterlijk inge
dreven. de deur wordl achter hem toege
knepen. mannen en vrouwen trappen op zijn
teenen. Niemand kan er doorheen dringen
en de beleefdheid tegenover dames, zooals
die op sommige plaatsen in Europa bekend
is wordl niel in achl genomen fn het vol
gende station wordt onze Hollander weer
uil den trein geperst mei de menschenmassa
mee, en berpikl zoodoende ten slotte het
doel van zijn reis. waar hij denkt uit te
rusten In zijn hotel aangekomen, wordl hij
echter dadelijk naar boven geheschen en af
geleverd in zijn kaïqfr Tijd voor denken,
tijd voor galante beleefdheden, tijd voor'
ru'sig genieten, heeft hij niet meer, klinkt
zijn klaagrede. Aan hem word| overivens
gepn andere vereering en adoratie gebracht
dan door middel van de almachtige ..Ser
vice". waarvoor hij geacht wordt te betalen.
Niemand buigt, niemand groet met veel om
slag en veel gebaar ledpreen staat klaar ora
hem van dienst te zijn en om hem zoo spoe
dig mógelijk te expodieeren Nergeflf- ter
wereld is de oude Eurnpeesche spreekwijze
van ..Tijd is GMd" op meer fanatieke meer
doelmatige wijze toegepast dan in het land
van den Yankee Wat een leven, zucht de
nieuweling Wat een menschen, leremineert
hij Hoe kunnen zij leven zondeT de wel
daden van Goede Vormen Hij heefl zich
echter schromelijk vergist m de 'ongema
nierdheid van den Amerikaan En gewoon
lijk troosten wij de nieuwelingen met de
verzekering, dal zij spoedig van inzicht zul
len veranderen en de vruheid. de ongedwon
genheid. de ruwe harlelijkheid en de opge
wektheid van dit .opperv'akkige" volk zul
len waardeeren fk herinner me hoe in Hol
land dikwijls geklaagd werd over hel op-
j houden van een „stand" onder alle omstan
digheden hetgeen gepaard ging met veel
moeite, veel qn kosten. veel opofferingen en
veel gedwongen omvang. Reeds <pnedig be
merkt de pas aangekomene echtpr, dal hij
hiervan niel zooveel lasi zal hebben Wel
dra begint hij er zich over te verheugen Hij
tracht zich aan te passen, maar het kost
hem heel wal insj»anning alppr hii hel zoo
ver gebracht heeft, dat hij mei de Ameri
kanen op denzelfden ongedwongen voet
omgaat. Hel duurt gewoonlijk een langen
tijd alvorens hij het opgeefl bij de minste
gelegenheid te groeten en Ie huigen als een
knipmes Amerika wordl niel gelpislerd door
de luchl van een Aziatisch kartenshl«cl,
hetwelk een godsdienstige fendenz heeft en
voor dp Onstersche volken inderdaad tol een
geesel Gods geworden is. omdat h«-t allp po-
ginrren lol pendrachl Pn samenwerking rppds
in de kiem smoort. En naneezien Ameri
kaansehe onderdanen hiina allen in een
zeker opzichl deel hebben aan den grooten
voorspoed is he' onderscheid hicaehen rok
en arm niel zoo seherj) al? in Europa Het
geen hier nvPT klas«f>nde|sel en klassen
strijd hekend is. werd voornamrliik geïmpor
teerd uil Europa In weinig gevalt pp heeft
deze strijd zulke geweldig^ r»oliije|fP pn re
volutionaire afmetingen aangenomen als op
