£ax.in
kerk- en schoolnieuws.
oe lakenhal.
financien.
radio-programma.
scheepstijdingen.
kunst en letteren.
No. 20587
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 26 April
Derde Blad Anno 1927
A
NED. BERT KERK.
Beroepen: Te Wildevank: J. N. Sevenster.
te Oldehove; Te Muiden: C. B. Holland, te
Huizen (N.H.); Te Katwijk aan Zee: J. Kalk
man, te Werkendam; Te Hansweert: J. C.
Jiecleman, te Eikerzee.
Aanenomen: Naar Midsland (Terschel
ling): Tj. J de Boer, te St. Jacobi Parochie;
Naar Dedemsvaart: W. A. Zevdner, te
's Heerenberg.
Bedankt: Voor Stedum: W. Lodder, to
Doorn; Voor Pingjum: J. Vink. te Drimme-
len (N-Br); Voor Anloo: C. M. de Jonge,
cand. te Terheyden (N.-Br.)
GEREF KERKEN.
Beroepen: Te Bellingwolde en Nieuwe-
schans: E. de Jong. cand. te Rotterdam.
Aangenomen: Naar Musselkanaal: D. J.
Velsink, te Arum; Naar Dronrijp; S. Wou
ters. cand. te Exmorra.
Bedankt: Voor Houwerzijl: J. W.- van
Pol, te Scharendijke; Voor Achlum, Kiel-
windeweer, Paessens, Moddergat, Midwoldn
Blokzijl, Ooster-Nijkerk, Ternaatd, Zoul-
Kamp, Kopg-Zaandijfc, Tzum, Fijnje en
Oudehome: S. Wouters, cand. te Exmorra.
-♦
VERGADERING DER DOOPSGEZINDE
PREDIKANTEN.
De gisteren te Amsterdam gehouden ver
gadering der Doopsgezinde predikanten,
«•elke zeer druk was bezocht, werd door den
voorzitter, ds. Binnert, van Haarlem, ge
opend in de Doopsgezinde Kerk aldaar. Bij
acclamatie werd overgegaan tot de oprich
ting van de Algemeene Nederlandsche
Doopsgezinde Predikanlen-Vereenigin* 'A.
N. D. P. V.).
Bij het voorlezen van de presentielijst
bleken er een 53-tal predikanten aanwezig
te zijn. 95 predikanten hadden zich als lid
opgegeven.
Een concept-reglement werd behandeld,
waarin bepaald werd, dat de contributie 15,
10 of 5 gld. bedraagt, waarvan de reiskosten
naar de vergadering desgewenscht kunnen
worden betaald.
Na eenige discussie werd het reglement
aangenomen, terwijl de mogelijkheid voor
aanvulling opengelaten wordt. Bij de be
stuursverkiezing werd de voorlojpife com
missie, cs Binnerts als voorzitter, ds. Gor
ter van Botterdam als vice-voorzit ter en ds.
Interna van Dantumawoude als sjcretaris-
penningmeester bij acclamatie tot eerste be
stuur gekezen.
Hierna sprak ds. T. Wuiie van Bov:-n-
knijpe over „De predikant in de gemeente".
BOND VAN NEDERL. PREDIKANTEN.
De tiende algemeene vergadering van
den Bond van Nederlandsche Predikanten
is gisteren te Utrecht geopend door den
voorzitter, dr. M. J. A. de Vrijer, die be-
bcgon met een blik achterwaarts te wer
pen naar de dagen der oprichting van den
bond, toen de nood onder de predikanten
buitengewoon groot was. Ziet hij dan op
den tegenwoordigen toestand, zoo kan hij
belangrijke winsten constateeren. Op tal
van terreinen is verbetering merkbaar.
Niet alles, maar toch veel is door toedoen
van den bond tot stand gekomen.
Tenslotte spreekt de voorzitter een woord
van afscheid, omdat het hem onmogelijk
is, wegens Zijn vele ambtsfuncties, dit
werk voldoende te vervullen Het neer
leggen van deze functie valt hem zwaar.
Met woorden van vriendschap neemt bij
afscheid van zijn medebestuurders, vooral
van den secetaris, ds. D Boer, Ds. B.
Klein Wassink zal hem als voorzitter op
volgen. God zegene allen te zamen, ieder
op zijn post!
Ds. B Klein Wassink brengt hulde aan
den aftredenden voorzitter.
Over het jaarverslag werden geen op
merkingen gemaakt.
De rekening en verantwoording wordt
zonder eenige aanmerking door de leden
goedgekeurd.
Er is een overschot van het fonis Bor-
culo. Het hoofdbestuur stelt voor de be
slissing wat met dat overschot gedaan moet
worden geen een jaar aan te houden. Dan
weet men misschien iets, waartoe het die
nen kan, zoodat men het besteedt volgens
den wensch van de gevers Aldus besloten.
Als hoofdbestuurslid wordt ds. M. van
Empel te Middelburg herkozen. Het man
daat van dr. B. Klein Wassink als hoofd
bestuurslid wordt hernieuwd
Tegen de begrooting bestaan geen be
zwaren.
Het programma van den Bond voor 't
jaar 1927 komt ter sprake
DE TENTOONSTELLING VAN WERKEN
VAN WIJLEN FLORIS VERSTER.
SLOT.
Er zijn maar Iwee stillevenschilders van
den lateren lijd di© len naasle bij van een
even groote beleekenis zijn als Verster. We
vinden ze niet hier in Holland, het Holland
dat in één modern schilder de schoone tra
ditie van het 17e eeuwsche stilleven zag
herleven (men zie nog eens aandachtig het
stilleven met de baardmannetjes hel zijn
branschen beide, als eerste, niet de groot-
s-e. noem ik Vollen (1833—1900, leerling
van Kibot) den geboren schilder, wiens .werk
Eerster zoo volop kon genieten, omdat hij
bij dezen Fransehen schilder vond. wat ook
h'j m zoo groote mate bezat, de rijke uitrus-
hng aan schilderkundig vermogen.
\ollon was een schitterend virtuoos, hij
schilderde o.a het visehstilleven met den
kabeljauw uit het Museum Mesdag; tot
zekere hoogte kan men dil bij Verster ook
pinden maar deze ging daarboven uit en
,n z'jn -neesl hri'lant^ uitingen toch al
n<^ dippers Wal dit laatste betreft
a*t Verster dan weer dichter bij Fantin
Het luidt aldus;
De Bond enz handhaaft in diep beset
van hooge roeping, aanvaardend de kerke
lijke controle over ambtsvervulling, het
karakter van het predikambt als vrij be
roep tegen elke poging om het te veramb
tenaren
stelt bij voortduring in het midden run
het Nederlandsche kerkelijke leven de norm
van een toereikende predikantsbezoldiging
bij volwaardige ambtsvervulling;
wijst hen, die hier een taak hebben, op
de nooden der emeriti en predikantswe
duwen
spreekt den wensch uit dat ter verster
king van de trouw aan de Bondsgedachte
meer contact worde gezocht tusschen de
Bondsleden onderling
De voorzitter licht dit nog even nader
toe. Men wenscht meer contact tusschen de
leden en het hoofdbestuur te brengen, wat
nu vaak veel te wenschen laat, al heeft men
ook „correspondenten" aangesteld. Want
deze deden weinig van zich hooren.
Daarna wordt het woord gegeven aan
prof. Iï. Casimir over het onderwerp
Domineeswerk in Ieekenoog.
JAARVERSLAGEN.
Lissesche Bank ver eeniging.
Aah het jaarverslag van de Lissesche
Bankvereeniging, gevestigd te Katwijk,
Lisse, Noordwijk en Sassenheim ontleenen
wij het volgende:
De wisselportefeuille bedroeg op 31 Dec.
192G f 384.000, waarvan f371.000 crediet-
traites en f 13,000 handelspapier.
Met uitzondering van een 'bedrag ad
f 123.728.18, verdeeld over 75 rekeningen,
waren alle aan klanten verstrekte credicten
gedekt door effecten, borgstelling, hypothe
ken of cessie. Bovendien werden in combi
natie met de Twentschè Bank diverse cre
dicten verleend, waarvan op 31 December
1926 in totaal f 1.423.754.09 was gebruik ge
maakt; van het in blanco verstrekte ge
deelte hiervan liep f 14.928.42 voor ons
risico, terwijl wij voor f 648.505.09 in het
geheel bij deze credieten geïnteresseerd zijn.
De deposito's bedroegen: met één maand
opzegging f853.471.84, met één jaar opzeg
ging! 241.023.62.
De liquide middelen bestonden uit: kas
f 124.000, wissels (waarvan f371.000 cre-
dietlraites) f 384.000, (ongerekend de nog te
trekken erediettraites), bankiers en kassiers
f 1545.000, fondsen gedeponeerd voor dc-
belsaldi rekening-couranthouders onder af
trek van surplus f 100.000, totaal
f 2.153.000terwijl de schulden binnen een
maand opeischbaar bedroegen: deposito's
met een maand opzegging f 853.000, depo
sito's 1 jaar (in Januari 1927 opeischbaar)
f 6000, bankiers en kassiers f 179.000, credi
teuren f860.000, totaal f 1.898.000, over
f 255 000.
De middelen waren dus voor de betaling
van 'alle opvraagbare gelden ruim vol-
doende.
De bruto-winst bedroeg: aan interest
f 86.836.5-4, aan provisie f60.595.79, terwijl
aan salarissen en onkosten werd betaald
f 84 090.17.
Na afschrijving van f 5.500 op gebouwen
en meubilair heeft de verdeeling van de
winst als volgt plaats: f 11.568.43 reserve
fonds, f38.827.92 aandeelhouders, 17.445.81
tantièmes.
Voor aandeelhouders is dan met het saldo
van het vorige jaar ad f2.757.25 141.585.17
beschikbaar, waaruit kan worden betaald:
7 pet. dividend over f500.000. f35.000;
dividendbelasting f3.167 50, terwijl als on
verdeeld saldo f 3.417.67 overblijft.
Na goedkeuring van bovenstaande voor
stellen zal het reservefonds, nadat ten laste
van de renterekening reeds f4.141.60 was
bijgeboekt, f 119.250.29 bedragen.
Groot-Noordhollandsche van 1845.
In het verslag over 1926 van de Groot-
Noordhollandsche Vereeniging van Levens
verzekering en Lijfrente te Amsterdam wordt
o.a. medegedeeld
Melding wordt gemaakt van de onder
neming van het Noord- en Zuid-Hollandsch
Begrafenisfonds. Op 2 Januari 1926 werd
van de Verzekeringskamer de verklaring
onhangen, dat de overdracht definitief kon
doorgaan.
De reserve werd berekend in overeen
stemming met de steeds gevolgde methode
bij overneming van portefeuilles, waarbij dus
ook weder een verhooging werd aangebracht
oni rekening te houden met de uitbetaling
van de verzekerde bedragen op den sterfdag.
Voor deze verhooging en voor regeling van
de belangen van her personeel van Noord
La tour (1836—1904, leerling van Couriet)
den tweeden stillevenschilder die ik hier
noemen wilde. Hij is in de niet licht volpre
zen collectie van Mevr. 11. KröllerMüller
met een 14-tal werken vertegenwoordigd.
Het verschil in volkskarakter Verster
blijft altijd een echte Hollander is ten op
zichte van den geestdriftigen ^llon minder
groot dan voor Fantin Latour, die bovendien
in tegenstelling met de altijd mannelijke
kracht van Ver9ter, die bleef, ook als hi]
teeder was, een poëtische en bijna vrou
welijk verfijnde geaardheid had. Het komt
me voor, zoo vaak als ik deze zeldzame ten
toonstelling opnieuw bezoek, dat Verster
steeds blijft winnen aan belangrijkheid en
steeds ook weer komt men lot het inzicht
dal hij binnen de zelf gestelde grenzen een
geestelijke gevarieerdheid ten toon spreidt,
die we-haast bij geen ander schilder zoo
vinden. Er is al op gewezen hoe in den loop
der jaren in de stillevens met dezelfde sim
pele voorwerpen telkens andere geestelijke
houdingen zich openbaren. Dal altijd weer
opnieuw zich problemen stellen, dal zoeken
in zich zelf tot hel einde toe. dat is het on
gewoon bloeiende van dezen schilder De
reeds beroemd geworden blikken kan
nen die hij uit Zwitserland meebracht,
schildert hij misschien wel 5, 6 keer en al
en Zuid werd de wiskundige reserve in
den loop van 1926 verhoogd met f21.232,
waarvoor de reserve voor uitbreiding ad
f 10.000 gebezigd en van de extra-reserve
een bedrag ad f 11.232 werd overgeboekt.
Na afschrijving van alle kosten werd een
netto-winst behaald van f 143.857 tegen
f 119.361 in het vorig boekjaar.
- De productie van nieuwe verzekeringen
bedroeg: verzekerde kapitalen f2.929.196,
(v. j. f 2.304.736), idem rente f25.671
(f27.934).
Wat de royementen aangaat, hierin speel
den de heerschende werldoosheid, loon-da
lingen en watersnood een rol. In totaal
verviel: verzekerde kapitalen f 1.398.693
(f 987.064), idem rente f 5593 (f 6164), waar
van op natuurlijke wijze, dus door net op
eischbaar worden van de uitkeeringenver
zekerde kapitalen f233.981 (f 187.087), zoo
dat de overige toeneming in de royementen te
wijten is aan wijzigingen, afkoop, wanbetaling
en andere oorzaken.
De verzekerde renten op de gebruikelijke
wijze (door vermenigvuldiging met 10), tot
kapitaal herleidende, is per saido de stijging
van het totaal verzekerde kapitaal f 1.834.477
tegen f 1.535.601 in 1925.
Met inbegrip van de overgenomen por
tefeuille Noord en Zuid, alsmede van een
andere telling van de verzekerde kapitalen
op do tarieven met dubbele kans, bedraagt
de stijging van het verzekerd kapitaal
f3.541.345, zoodat op ulto 1926 de totale
stand van het verzekerd kapitaal was
f28.909.751 (ulto. 1925 was dit f25.363.406)
De wiskundige reserve bedroeg ulto. 1925
*3 720.444. Hieraan is in 1926 toegevoegd
uit de posten: reserve voor uitbreiding
flU.000 en extra-reserve f 11.232, terwijl
de normale stijging bedroeg f550.797, geext
een totaal per ulto. 1926 van f4.292.474.
Uit de extra-reserve werd ter versterking
van de wiskundige reservo in 1926 over
geboekt f 11.232, terwijl uit de netto-winst
1926 er aan is toegevoegd f117.857, geeft
een saldo op de balans van f499.950.
De in dit boekjaar gekweekte rente be
droeg 4.82 pet., terwijl in verband met
der. in de berekening gebruikten rentevoet
van 3, 3ya en 4 pet. vereischt werd 3.61
pet., zoodat de marge 1.18 pet. bedroeg.
Blijkens de winst- en verliesrekening werd
aan premiën ontvangen, na aftrek van die
voor herverzekering, f 1.102.566 (v. j.
f994.209), aan rente f221.828 (f178.223),
aan huren f 7921 (f9086) en aan po'.iskosten
en provisie van hvpotheken f 450 (f 164),
totaal f 1.332.767 (f 1.181.682).
De uitkeeringen bedroegen in totaal
f 260.308 (f 198.779) en afkoop f 25.120
(f 68.51), beide voor eigen rekening. De
onkosten beliepen f 319.330. Na aftrek van
nog enkele kleinere bedragen voor pensioen-
premiën personeel, afschrijvingen enz. be
draagt de netto-winst f 143.857.
De balans vermeldt onder activa o. a.:
vaste eigendommen f 142.000 (f 129.000),
hvpotheken f751.567 (f471.418), effecten
f *3.186.051 (f 2.751.134), leeningen op
schuldbekentenissen aan provinciën, gemeen
ten, waterschappen e.d. L904.807 (f912.278)
pohsbeleeningen f 94 390 (f70 977), deposito's
u. g. f45.323 (f 63.801), kassa f59.149
(f41.299), loopende renten en huren f50.055
(f39.390); en onder passiva o.a. behalve
do premie-reserve nog andere reserves tot
een totaal van f907.219 (f770.998).
RECLAME.
Zeer gewild middel om den stoelgang te re
gelen en verstoppingen le voorkomen; voor
volwassenen en kinderen. Per doos 75 cent.
1763
VOOR WOENSDAG, 27 APRIL.
Hilversum. 1050 M. 12.00: Polilicber.
12.352.00: Lunchmuziek door het
Trianon-Trio 2.00—3.00: Engelsche les
voor kinderen 3.00—4.00: Knipcursus
5.306.15: Concert door het II D. O.-
orkest. A Slinkert. bariton 6.156.45:
Causerie door den lieer W. J. Basliaan, over
Toepassing der stenografie 6.457.45:
Concert door het II. D. O.-orkest (vervolg)
7.45: Politieber. 10.30: Persber.
8.10: Christel. Radio-avond. Het Luther-
sche Kerkkoor van Hilversum. Chr. Zang
koor ..Emmanuël". van Bussum. o. 1. v.
J. II. Smit. Duyzentkunst. Mej. J. Kuipers,
sopraan. De heeren J. v. Groen, tenor. J.
tijd is het anders. Hier zijn er twee aanwe
zig. Het eene als een gesloten groepje, van
een indringende kracht, in het andere de
drie kannen op een rij. streefde hij nay het
grootsche, het is nog plastisch sterker en
zeker monumentaler. Zoo is het met den nap
met eieren, die hij herhaaldelijk schildert,
telkens weer anders van inhoud, het. linnen
bakje met eieren; we zouden nog verder
kunnen gaan en er op wijzen hoe het zinken
aanrechtje verdroomd bijv.: No. 121 hij het
vaasje met donkere roode tulpen, realistisch
als ondergrond voor het van het napje
met eieren telkens weer anders voor hein
verscheen. Over zijn schilderwijze is al hel
een en ander gezegd Hij had, hel spreekt
van zelf een zeer persoonlijke levendige
schildertechniek. Het zei hij een bloemen-
stillevên begon of een portret, in de eerste
aanzet zocht hij in een haast verbijsterende
verscheidenheid van pure kleurtoetsen zoo
groot mogelijke klank te bereiken. Nadat hij
met een scherp mes de hinderlijke verfhoog-
sels had weggestreken, schilderde hij op deze
wemeling van kleuren verder. Het is duide
lijk dat bij een colorist van zijn geaardheid,
die kleur in klpur schilderde doode plek
ken in een schilderij in hel hijzonder een
gruwel waren Altijd als kleurzoeker voor
de werkelijkheid gezeten kon hij moeilijk
H. Smit Duyzentkunst, bariton. R. Karse-
meyer, orgel. S. Laan, fluit. 1. Knielt,
Christnen! voor Uw Redder neer. wijze Ps.
95 (koren). 2. Rede van Dr. H. Schokking,
over: Christus Belijdenis en Opstandigings-
geloof. 3. Oratorium „De Dood van Jezus",
voor soli, koor. orgel en fluit. 4. Rede van
den heer A. C. Andersen over: O, tijd die
komt. 5. De Christus is verrezen (koren).
Daventry, 1600 M. 10.20: Het Daven-
trykwartet, en solisten (sopraan, bas, ba
riton) 1105: Piano en cello-muziek
11.25: Daventrvkwartet 12.201.20: Or
kestconcert 2 20: E. Craft-octet, en so
listen (alt-tenor) 4.20: Causerie 4.35:
Kinderuurtje 5.20: Orgelbespeling
5.40: Tuinpraatje 5.50: Tijds., weerb.,
nieuws. 6.05: Orgelbespeling. 6.20:
Causerie: Joy riding 6.35: Sonates van
Beethoven. Pianomuziek. Het Philharmo-
nisch trio. A. Fransella, fluit. L. Goossen9,
hobo. F. Ticciati, piano 8.20: Weerb.,
nieuws 8.35: Concert. Cathedral-man-
nenkwartet. I. Men ges. viool 9.20: „The
Bubbles concert partij" 10.2011.20*
Dansmuziek.
Parijs „Radio-Paris". 1750 M. 9.50
10.20: Concert 11.50—1.10: Orkestcon
cert 4.055.00: Concert. Orkest en piano
soli 8.05: Muziekwedstrijd. Operazange
ressen.
Langenberg, 469 M. 12.501.50: Koor
zang en soli (cello-harp) 4.205.20:
Werken van Max Reger, door orkest en so
praan. tenor, declamatie, piano). Daar na
tot 11.20: Dansmuzik.
Königswusterhausen. 1250 M. en Berlijn,
484 en 566 M. 11.207.05: Lezingen cn
lessen 8.20: Vroolijk concert. Orkest. W.
Weisz, tenor 9.50—11 50: Dansmuziek.
Hamburg. 394,7 M. 11 501.20: Or
kestconcert 1.252.05: Kamermuziek
3.505.15: Dansmuziek 5.206.10*
Dansmuziek 7.20: Tooneelslukjes. Daar
na tot 11.10: Dansmuziek.
Brussel. 509 M. 4.205.20: Kamermuziek
7.20: Orgelconcert 8.05: Cramofoon-
muziek. Moderne dansen 8.209.20:
Fragmenten van „Chalet", opera-comiquo
van Adam.
STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND".
GROTIUS, thuisreis, 25 April van Sabang.
MOENA, thuisreis, 24 April le Marseille.
SALEIER, uitreis, 28 April bij Perim ver
wacht.
KONINGIN DER NEDERLANDEN, uit
reis, 26 April te Sabang verwacht.
ROTTERDAMSCHE LLOTD.
BANDOENG Bassein n. Hamburg, 25 April
te Suez.
PATRIA, uitreis, 26 April te Tanger ver
wacht.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
BREED1JK, Tampica n. R'dam, pass. 24
April Lizard.
BINNENDIJK, 24 April van R'dam te Nor
folk.
SPAAIINDAM, R'dam n. New Orleans, 23
April van Havana.
BQSCHDIJK. R'dam n. Baltimore, pass.
25 April Lizard.
EDAM, R'dam n. New Orleans, pass. 24
April Ouessant.
NOORDAM. R'dam n. New York, pass. 21
April Cape Race.
HOLLAND-BRITSCH-INDlE LIJN.
SOMMELSDIJK, thuisreis, 25 April van
Port Said.
K1ELDRECHT, thuisreis, pass. 25 April
Perim.
MEERKERK, uitreis, pass. 23 April
Finisterre.
KOUDEKERK, uitreis, 23 April van
Algiers.
KON. PAKETVAART-MAATSCHAPPU.
STAGEN, arr. 21 April te Newcastle
N. S. W.
JAVA—BENGALEN-LIJN.
CEYLON, 23 April van Sabang n. Batavia.
KONINKLIJKE HOLL LLOTD.
FLAXDRIA, uitreis, 27 April te Pernam-
bucö verwacht.
KON NED. STOOMBOOT-MIJ.
EOS, arr. 24 April te Calamata.
ORION, W. Indië n. Amst., 25 April te
Havre.
ACHILLES en HERMES, arr. 25 April te
Hamburg.
DEUCALION, 23 April van Malta naar
Palras.
STOOMV.-MAATSCH. „OCEAAN".
ALCINOUS, Amst. n. Java, pass. 25
April Perim.
monogroom worden en zijn zoo lenige toets
gaf aan het geheel dat vloeiende en gave.
Een tulp kon men hem zien schilderen over
zoo'n kleurrijken ondergrond met enkele
breede milde vegen, waarbij in eens en
bouw en kleur bepaald werd, rnaar tevens
en dat was wel het wonderlijkste, het le
vende van de bloem. Eens heeft hij een 12
tal stillevens geschilderd met de verf zoo uit
de tube naast elkaar neergezet zooals Vin
cent van Goch wel werkte. De stillevens van
de goudsbloemen en klimroosjes en de
gele Dahlia's beide uit 1910 en de anjers
uit 1911 zijn hiervan voorbeelden. Ze
hebben een eigenaardige structuur en de
kleurwerking is fascineerend.
Kort voor zijn dood was hij bezig aan een
stilleven waarbij hij de verf, overvloedig
met olie gemengd, bij wijze van waterverf
behandelde. Voerman past speciaal die
techniek vaak toe. Toch. uiterlijk verloon,
hoeft het nog gezegd, haatte hij; met tech
nische experimenten ter verkrijging van een
geraffineerd effekt hield hij zich nooit bezig
Hij stond open voor alle mogelijke slroomin-
gen in de schilderkunst. Het echte wist hij.
hoe 't ook van zijn eigen opvatting verschilde
zeker le waardeeren. een vooropgezette cu-
bisterij. die dieperen grond mistte, had hij
gauw doorzien; hij stootte zich le veel aan
PEIS ANDER, 23 April van Liverpool naar
Batavia.
DIVERSE STOOMVA APTBERTCHTEN.
BRUNSWIJK, 24 April van Cardiff naar
Algiers.
EEM. 23 April van Memel te Riga.
MAAS, La Gouletle n. Duinkerken, pass,
21 April Finisterre.
NOORD. 23 April van Abo n. Kotka.
RIJN', R'dam n. Hernosand, pass. 21 April
Elseneur.
SASSENHEIM, 21 April van Savannah n,
Charleston.
VECHT, R'dam n. Sornaes, pass. 21 April
Elseneur.
WAAL. Candia n. R'dam, pass. 24 April
Finisterre.
ZAAN. 23 April van Valencia n. Candia.
PEURSUM, 22 April van New York te
Norfolk.
IJSELMONDE, 23 April van New York to
Norfolk.
SLOTLAAN, 22 April van Rio Grande n,
Santa Fe.
KUNSTHANDEL SALA.
Tentoonstel ling van schilde
rijen en teekeningen door
Arthur Fendel.
De heer Sala heeft van den Katwgkschen
schilder, die kort geleden 70 jaar werd,
een tentoonstelling aangericht, waarin een
overzicht gegeven wordt van zgn iaatslo
werk. Zgn oeuvre van, voordat de nood
lottige verlamming van de rechterhand hem
trof, kennen we niet. Fendel is in zekeren
zin oorlogsslachtoffer. Eens in zgn ateiiec
te Katwgn bezig met schilderen, deed een
hevige mijn-explosie,, die de groote ruit van
het bovenlicht van zijn werkplaats bjjiia
verbrgzelde, hem zoo ontstellen, dat bjj
sindsdien de macht over de hand, die het
penseel voerde, verloor. Geruimen tgd werd
hij hier in Leiden in het Hopital Waiion
verpleegd, zonder veel baat evenwel. Met
grooten moed tracht hg nu weer le schil
deren. Hij blijkt, deze landschapscbi.der, een
stemmingskunstenaar, met een tandenz naar
het romantische, zooals reeds de titels van
de werken doen raden. Veel maaneffecten
zijn er; we wjjzen speciaal op „een 400111
van een nachtelijk woud, waar achter de
duisternis van dicht takkengewir, de maan
verschijnt"; de aquarel van een boerenerf
met de donkere massa's van schuren en
stallen en hooge slanke boomen, die hun
kruinen tegen den nachtelijken hemel hef
fen. Het Noordzeestrand schildert u\j her
haaldelijk. Men zie het uitwaterihgskanaai
en het stuk strand met de bomschuit waar
boven een gemouvementeerde lucht zich
welft. Dan zijn er de boomgaarden in vollen
bloesemtooi in de lente, bij het aanbreken
van den dag, of in nachtelijk donker gehuld.
Arthur Fendel werd den 27en Maart 1857
te Harthau bij Chemnitz in Saksen geboren.
Zijn vader had een groote machinefabriek,
zoodat hij in staat was zich onbelemmerd
te ontwikkelen. Eerst kwam hij op de Kon.
Porcelein Fabriek te Meissen, bij Dresden.
Hij versierde daar vaten met bloemmotieven.
Vervolgens bezocht hij de Kon. Acad, van
Beeldende Kunsten te Dresden. Na een kort
verblijf in Pargs vertrok hij naar Chicago,
waar hg langen tijd woonde, later vestigde
hij ziph te New-York. Hij schilderde daar
veel bloemen, vooral rozen en portretten,
o.a dat van Kol. W. F. Cody (Buffalo Bill).
In 1902 vestigde hij zich in Holland te
Katwgk aan Zee, waar hg tot heden nog
woont.
We willen nog de aandacht vestigen op
enk meubels van Planjer waarmee de
heer Sala het zaaltje smaakvol heeft in
gericht en een aquarel van mej. Zoetelief
Tromp, een stilleven van een tinnen schaal
met citroen en lichtgroene druiven.
JULES VERSTRAETE.
'De directie van het Nieuw-Rotterdamsch
Tooneel verzoekt mede te deelen, dat het
bericht, dat Jules Verstraete aan den
troep van het Rika Hopper Theater to
Amsterdam verbonden is (verstrekt dóór
de directie van dat gezelschap) onjuist is.
De heer Verstrakte heeft reeds vier weken
geleden voor. het volgend tooneelseizoen
een contract afgesloten met het Nieuw Rot-
terdamsoh Tooneel.
ABONNEMENTSCONCERTEN
Dr. G. DE K^°S.
In het seizoen 1927 1928 zullen door de
Hollandsche Concertdirectie dr. G de Koos
te Leiden in de groote zaal van de Sladsgc-
die soort kantigheid, zooals ook hel zware
gesmeor van zoogenaamde krachtpatsers
hem, die als schilder zoo voornaam was,
stoorde.
Ovpr het lichlschilderen van een bepaal
de groep van lichtzoekers. beweerde hij dat
men niet moest denken steeds lichter to
schilderen door wit te gebruiken Hij vond
het licht niet zoo licht, immers, de fijnste
schakeeringen gaven door tegenstellingen Je
lichtende werking. Zoo kon rnen zelfs een
donker schilderij doen leven van licht. In
een stuk uit het jaar '21 De rielen stoel
in den tuin was het hem te doen om het
licht van de heldere blauwe lucht te laten
tintelen in de geheele schaduwpartij Vele
malen stond hij daar in zijn tuin. speurpnde
naar de geh.eimen van die lichtwerking, lot
het hem klaar was.
Wanneer hij zich zet tol het schilderen
van de twee doode roeken ziel hij hoe
het stille binnenkamprlicht in de ma
jestueuze veerenprach! iriseerende kleur°n
oproept Soms plaats hij een hloemslil leven
in een vensterbank en schildert als achter
grond het klare licht van den dag in *»en
stuk van zijn tuin. Zoo ontstaan dc stil
levens met het vetplanfje. fijn overwogen
combinaties van roze en opvalblauw hij het
zeldzaam grijsgroen van het sedumplantje
