overwerkte
zenuwen
/iynfijMjdts
TjmwAa&fettm
TWEEDE KAMER.
m Buitenl. Weekoverzicht
NIEUWS UIT BELGiE.
RADIONIEUWS.
FAILLISSEMENTEN.
CORRESPONDENTIE.
Spr. oordeelt, dat er te streng wordt ge
straft en te veel geëischt. Le bon juge
zoekt spr. hier tevergeefs.
Dan komt spr. tot de behandeling der
politieke gevangenen. Moet een republikein,
die zich in een redevoering aan majesteits
schennis schuldig maakt, op dezelfde wijze
behandeld worden als een bankdirecteur, die
duizenden in het ongeluk stort en het aldus
verkregen geld in uitspatting en zedeloos-
beid doorbrengt? vraagt spr.
De vergadering wordt verdaagd tot a.s.
Woensdagavond halfnegen.
-Alsdan wordt voortgegaan met de behan
deling der begrooting.
RECLAME.
<aimeeren en worden gesterkt door
Buisje 75ct Bij Apoth en Drogisten
435
(Zitting van gisteren).
REGELING VAN WERKZAAMHEDEN.
Op voorstel van den VOORZITTER wordt
besloten Donderdag 7 April te 1 uur aan
de orde te stellen het ontwerp tot wijziging
van eenige artikelen der wet op de inkom
stenbelasting, vermogensbelasting en ver
dedigingsbelasting L
VOORZIENINGEN
TEGEN BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
Voortgezet wordt de behandeling van het
amendement-Bijleveld c.s. betreffende vrij
stelling van de vaccinatie voor gewetens
bezwaarden.
De heer BIJLEVELD (A.-R.) dupliceert.
Hij merkt op, dat hier geen algemeene
vrijheid wordt gevraagd. Alleen wordt vrij
heid gevraagd voor een zeer beperkt aan
tal menschen, dat wegens godsdienstige
bezwaren ongevaccineerd wenscht te blij
ven of zijn kinderen niet aan deze kunst
bewerking wil onderwerpen. Spr. bestrijdt
uitvoerig den heer Kersten en mevr. De
Vries Bruins.
Spr. wijst op de beroering die in de me
dische wereld heerscht ten opzichte van de
gevaren der vaccinatie en op een artikel
van dr. Terburgh te 's-Gravenhage, die 35
gevallen aanhaalt van post-vaccinale her
senvliesontsteking, waarschijnlijk ontstaan
door aclivcering met pokslof van een latent
aanwezig virus. De heer Bijleveld vraagt
zich af of ook de verbreiding der tubercu
lose niet met do inenting verband houdt.
Maar om die medisch bezwaarden gaat het
overigens niet bij dit amendement. Mevr.
De VriesBruins had volgens spr. de me
disch bezwaarden ajlen tot gewetensbe
zwaarden gemetamorphoseerd.
De heer ALBARDA (S.D.) wenscht een
opmerking le maken in aansluiting aan
hetgeen de heer Heemsberk gisteren zcide.
De minister deed een beroep op de regee-
ringsverklaring om te betoogen, dat de re
geering geen duidbare houding kon aan
nemen tegenover dit principieele amende
ment. De regeeringsverklaring stippelt ech
ter het beleid uit van de regeering. De re
geering is extra-parlementair, de Kamer
niet De Kamer kan door de regeering niet
in haar rechten en bevoegdheden worden
beperkt. Over ieder amendement kan de
Kamer in vrijheid beslissen. Bij de verde
diging van het ontwerp in de Eerste Kamer
kan de minister zich beroepen op de be
slissing ten deze van de Tweode Kamer.
Natuurlijk kan de minister het amendement
onaannemelijk verklaren, doch alleen op
grond van eigen feitelijke bezwaren en niet
op het extra parlementair karakter van het
kabinet. De heer Aalberse zou, volgens spr.,
bezwaarlijk voor het amendement-Bijleveld
kunnen stemmen .aangezien in het ontwerp
van den heer Aalberse de kwestie der ge
wetensbezwaren met alle waarborgen om
geven was. Dit is geenszins het geval met
liet stelsel-Bijleveld. Het vergelijk van den
beer Bijleveld met de dienstplichtwet gaat
niet op. Een dienstweigeraar stelt immers
nqch zichzelf, noch zijn omgeving aan ge
varen bloot. Bij niet vaccineeren gaat het
om zeer reëele bezwaren.
Dr. DE VISSER (C.-H.) wijst er op. dal
hij reeds bij de algemeene beschouwingen
zeide, dat hij zich niet kon vereenigen met
de houding van het kabinet ten opzichte
van principieele kwesties. Zijns inziens mag
geen enkel kabinet nalaten, voori tc bou
wen op de grondslagen van het Christelijk
volksleven. Nu de minister dit standpunt
volhoudt, komt duidelijk uit. in welk een
ongezonden parlementairen toestand wij
verkeeren. Het is ook daarom, dat spreker
al lijd vóór hel behoud der coalitie is ge
weest. Uier spreekt hij niet namens zijn
fractie, maar hij spreekt wel namens de
groote' meerderheid van zijn fractie, als hij
r.egt, dat deze het ontwerp niet in gevaar
wenscht te brengen en daarom alleen tegen
bel amendement-Bijleveld zal stemmen.
De heer LI NO BEEK (II. G. S. P.) betoogt,
dat hij vóór het amendement zou stemmen
als met de aanneming daarvan het ontwerp
in stand zou blijven. Nu de minister echter
verklaard heeft, het ontwerp te zullen in
trekken als hel amendement wordt aan
genomen. zal spr legen stemmen. Overi
gens gelooft hij. dat dë anti-revolutionnni-
ren met dit amendement eens hebben wil
len laten zien. hoe Christelijk zij ziin.
Noch hiermee, noch met de afschaffing
der Staatsloterij, noch met de invoering van
do doods'raf kunnen zij echter een christe
lijke politiek voeren Zij strooien de kiezers
slech's zand in de no^n.
De heer ZANDT 'TT G S P.) 'kt. maar
is onverstaanbaar. Hij dient oen sub-amen
dement in op één der amendementen van
den heer Bijleveld. De bedoeling van het
sub-amendement is, om de geneeskundige
verklaring betreffende gezondheidsbezwa-
ren te doen van kracht zijn gedurende den
geheelen leerplichtigen leeftijd.
De heer HEEMSKERK (A -R.) is het niet
eens mei den heer De Visser, maar meent,
dat het kabinet, als zijnde extra-parlemen
tair, zich niet had mogen aandienen als een
kabinet van de rechterzijde. Dit brengt ech-
terTiiet mede, dat de minister dit amende
ment onaannemelijk moet verklaren, omdat
het van eenigszins principieelen aard is.
De bezwaren, die de minister had met be
trekking tot de verdediging in de Eerste
Kamer, zijn volgens spr. denkbeeldig. De
stelling van den minister is constitutioneel
niet houdbaar en monsteraehlig. De voor
stellers -van het amendement mogen daar
voor niet uit don weg gaan.
De heer MARCHANT (V.D.) betoogt, dat
van herstel der coalitie niet zou te verwach
ten zijn een redelijke oplossing van het
vaccinatievraagstuk. Wanneer de vrienden
der coalitie dit bedoelen, is dit een mystifi
catie.
De VOORZITTER zegt, dat het zijn voor
nemen was. als de Kajncr met dit ontwerp
heden gereed zou komen, de Kamer tot
Donderdag te verdagen. Inlusschen vraagt
hij zich af. of dit mogelijk is, gezien het aan
tal. redevoeringen.
De MINISTER handhaaft volkomen zijn
standpunt.
Het sub-amendement-Zandt wordt ver
worpen met 71 tegen 2 stemmen.
Het amendement-BijJeveld betreffende
vrijstelling van gewetensbezwaarden, wordt
verworpen met 61 tegen 12 stemmen. Voor:
de A.R. en de heeren-Zandt en Kersten.
Een aantal andere amendementen-Bijle-
veld zijn hiermede vervallen.
De heer LOVINK (G.H.) licht een amen
dement toe met de strekking, de tegemoet
komingen. bedoeld in art. 18, geheel ten
laste van het Rijk te brengen, en te doen
vervallen de beperking van de tegemoetko
ming tot on- en minvermogenden. Het be
treft hier de kosten van het afzonderen van
bacillendragers.
De heer v. VOORST TOT VOORST (R.K.)
licht een amendement toe om bij schadever
goeding de kwestie van on- of minvermo
gendheid buiten beschouwing te talen.
De heer SMEENK (A.R.) steunt het amen-
demenl-Lovink, dat voorkomt het leggen
van nieuwe lasten op gemeentebesturen.
Het geldt hier allerminst een speciaal ge
meentebelang.
De MINISTER wijst er op, dat beide
amendementen de kosten op het rijk willen
leggen. liet ontwerp voert echter riiet3
nieuws in. liet blijft in de lijn, die steeds
is gevolgd. Met hel oog op de financieele
consequenties., van afwijking van deze lijn,
rnoet spr. verzoeken, de amendementen in
le trekken, daar zij het ontwerp in gevaar
zouden kunnen brengen. Men dient hier
niet incidenteel in te grijpen in de bestaan
de financieele verhouding tusschen Rijk en
gemeenten.
De heer LOVINK handhaaft zijn amen
dement.
De heer VAN GIJN steunt het.
De (heer VAN VOORST TOT VOORST
trekt zijn amendement in.
Het amendement-Loyink wordt aangeno
men met 54 tegen 12 stemmen. Tegen stem
den de heeren Deckers (R.K.), Nolens (R.K.)
v. d. Heuvel (A.R), Snoeck Henkemans
(C.H.), mej. Meyer (R.K.), Beumer (A.R.),
Heemskerk (A ll), Suring (R.K.), Vos (R.K.),
Aalberse* (R.K.), v. Vuuren (R.K.).en de Voor
zitter.
De MINISTER* vraagt hierop schorsing
der beraadslagingen ten einde na te gaan of
en in hoever het ontwerp kan worden be
houden, indien om technische redenen de
bacillendragers uit het ontwerp moeten
worden gelicht.
De vergadering wordt verdaagd lot Don
derdag 7 April, 's middags 1 uur.
De Chineesche sphinx
Ontwapening wil zeggen:
geen verdere bewapening -
Het Balkan-conflict eerst
bijgelegd.
De aigeloopen week heeft speciaal de
aaüdacht gevraagd voor het Chineesche
vraagstuk. Het gebeurde to Nanking is
toch oen volledig georganiseerde actie
tegen de vree indelingen gebleken, zonder
onderscheid van natie. Was t-otdusver al
leen wat Engelsch was, in de ban, ook de
Amerikanen cm Japarmeezc-n hebben nu
aan den lijve kennis gemaakt met do Chi-
neezen-haat Gelukkig, dank zij bet mili
tant optreden, heeft men de buitenlanders,
op een paar slachtoffers na^ in veiligheid
kunnen brengen, maar veel gescheeld heeft
het niet, of alien waron gevallen. Uit'
diverse plaatsen heeft men nu dc Engcl-
schen en Amerikanen al doen teruggaan
naar Sjanghai, waar de Engelsche leger
macht afdoende remedie is gebleken. Was
die troepenmacht er eens naet geweest...
Te verbazen .is 't zeker niet, dat in Enge
land zelf Labour, dat zich tegen dio troe-
penzending had verzet, een tweetal neder
lagen door deze houding heeft geleden, die
nog al eclatant waren. Vooral, waar de
liberalen, de partij, die heelemaal niet
meer geteld s.hecn te worden, do over
winnaars waren. Zelfs loopen er geruch
ten, dat MacDonald als leider zou heen
gaan, geruchten, die echter nog niet zijn
bevestigd. Waa in Engeland de extremis
ten meer invloed krijgen, zou het overigens
niet zoo onmogelijk zijn, dat MacDona'd
lust kreeg, zich terug to trekken, het aan
anderen overlatend te trachten, de eenheid
tc bewaren. Maar om, na dit uitstapje naar
Engeland, terug te komen tot China, het
heeft allen schijn, dat de actie togen «Ie
vreemdelingen zich nog zal verscherpen,
al geven de nationalistische leiders nog
zulke mooie verklaringen over handhaving
van orde als anderszins Dat. zal ongetwij
bad de mogendheden tot elkaar drijven,
hoe weinig totdus ver Amerika en Japan
er voor voelden, om met Engeland gemeene
zaak tc maken.
Moskou weeat zich geducht en met éut-
oes. De gansche beweging in Zuid-China
staat vrijwel onder communistische lei
ding. Niet onaardig is daarbij, hoe een
echt nationalisme daarbij den communisten
als vlag dient, de internationalisten bij
uitnemendheid. Moskou gebruikt China
eenvoudig als een zet in zijn partij tegen,
de mogendheden, z.g. voor de groote we
reldrevolutie, gelijk het allenvege in Azië
tracht te doen, zie naar Perzië etc. Zijn
actie wordt niet weinig vergemakkelijkt,
waar, alle betoogen van Moskou ten spijt,
van een eenheidsfront tegen do sovjets
geen sprake is.
De lust om met de Kantonneezen een
vergelijk aan to gaan, is en dat is al
zeer te begrijpen natuurlijk voor de
mogendheden niet groot. Maar wat dan 1
Wie herstelt in China de eenheid, waar
mee wel te onderhandelen is 1 De Chinee
sche kwestie zal o.i. Dog lang, zeer lang,,
een open vraagstuk blijvem, met allo on
zekerheid, daaraan verbonden. En dit te
meer, waar ook buiten Chioa dé stelregel:
ieder voor zich de gangbare blijkt. Zie
b.v. naar de voorbereidende ontwapenings
conferentie te Genève. Zonder eenige over
drijving mag geconstateerd worden, dat
het daar meer gaat om consolidatie van
de bestaande bewapening dan om te' ko
men tot ontwapening. En nu is het onge
twijfeld beter om verdere bewapening al
thans tegen te gaan en niet terug te
vallen in de vroegere bewapeniugsstrijd,
maar het resultaat kan toch niet anders
dan als zeer magertjes worden gekwalifi
ceerd. Engeland heeft zich tenslotte bij het
Franscbe vooretel neergelegd, wel inzien
de, dat het tegenover Frankrijk en zijn
trawanten (Folen on de Kleine Entente)
en tegenover Italië de nederlaag leed.
Daar denkt men niet aan inkrimping der
contingenten dienstplichtigen etc. en ge
let op de argwaan inzake de koloniale
troepen tot uiting gebracht vooral door
Italië is het wedeTzijdsch vertrouwen
ook gering. Er blijven op het gebied der
bewapening trouwens ook vraagteokens.
Hoe verklaart men b.v. het fedt, dat in
Duitscbland de oorlogsbegrootiDg de stij
gende lijn getegld voortzet en een totaal
reeds weer heeft bereikt dat, gelet op het
geen Duitschland is gelaten, volgens het
vredesverdrag, exorbitant hoog moet hoe
ten. Minister Gessier heeft daarvoor ook
geen verklaring gegeven, al rekende hij
voor, dat pondspondsgewijs Duitschland
niet zoo hoog is.
Voor werkelijke ontvspening blijkt onze
tijd nog niot rijp te zijn
Door de verhoudingen, tractaten etc.
blijft men nog te vast zitteD aan het be
grip veiligheid, gebaseei'd op bewapening.
Terwijl eerst dan pas weikelijk veiligheid
kan heerschen voor allemaal, zoo volledig
is ontwapend en dus geen land meer een
aanval kan doen.
Het gevaar van die tractaten, gesloten
z.g. om deE vrede te versterken, is al zeer
duidelijk geblekeD uit de ItaliaanschAl-
banee6che overeenkomst van Tirana, die
een pistool ie op dc borst van Zuid-Slavië.
Het Balkanconfldct is niettemin, voor-
loopig weer van de baan. Italië en Zuid-
Slavië zuilen het met elkaar regelen. Theo
retisch is het een Italiaansohe overwin
ning, practisch eeü nederlaag; mede door
do moreelc afkeuring, door Italië's hou
ding gewekt
Het Zuid-SI arise he aanbod, om een on-
deTzoek in te doen stellen door een onpar
tijdige commissie, maar dan aan weerszij
den van de greDs, dus in Zuid-Slavië en in
Albanië, is- dcor Italië vrij scherp afge
wezen. Voor zoover te beoordeelen is, zou
in Albanië ook eerder wat zijn te recla
meeren geweest dan in Zuid-Slavië
Enfin, Briand durfde het conflict gesloten
noemen, dus op dit oogenblik mag men het
gevaar bezworen beschouwen.
Het gevaar blijft evenwel sluimeren, dat
vergëte men niet en dus feitelijk altijd
aanwezig; dubbel gevaarlijk, waar het is
gelegen bij een vuurhaard als de Balkan is.
(Van onzen bij zonderen correspondent).
ROND DE VOLMACHTWET
EN DE CRISIS VAN HET GEZAG.
In Nederland geeft dc „man in the
street" rich minder dan hier te lande re
kenschap van, of maakt hij kennis met de
crisis, dio het parlementair regiem door
worstelt, en, bij uitbreiding, dc crisis, die
het gezag doormaakt Sedert Mussolini in
Italië de dictatuur tot een nieuwe leer,
althans voor ons, XXe ecu welingen
heeft uitgeroepen en in verscheidene an
dere landen navolgeis heeft gevonden, met-
meer of minder succes, is deze kwestie
nochtans algemeen aaü do orde en wil
iederecD, die er prnt op gaat over staat-
huishoudelijke aangelegenheden te kunnen
meepraten, er zijn woord over zeggen. Zijn
wij ook wellicht door dit euvel aangetast
Misschien] Do lezer zal het uitmaken.
Maar als verontschuldiging zal het voor
ons toch kunnen gelden, dat in Belgi«
op dit oogenblik het vraagstuk speciaal do
openbare aandacht bcrig houdt. Men weet,
hoe in België do Fransche invloed groot
is, hoe, als het te Parijs dondert, te Brus
sel de echo wordt gehoord en het zal dan
ook niemand verwonderen als wij schrij
ven, dat de promotors van het Fransclits
fascisme met hun organen als de Action
Framjaise" van Maurras en Daudet hier
een groot gedeelte van hun geestelijk af
zetgebied vinden, want hoe verder van
Parijs hoe mooier het licht van de rille
lumière" schijnt te stralen Dit i» nog
maals gebleken naar aanleiding van het
op den kerkdijken index plaatsen van
,,L'Action Francais©" door den Paus, wat
in de Brusselsehe fascistische uitslui
tend Franschtahge per6 een polemiek
van belang beeft ontketend, in zooverre,
dat de Belgische bi6choppen het noodig
hebben geacht in een brief aan de pries
ters de pauselijke zienswijze nogmaals uit
drukkelijk te doen kennen De noodzake
lijkheid van dezen maatregel wijst reeds,
in zichzelf, op de uitbreidiDg, die fascis
tisch getinte denkbeelden van de 6chooi
Maurras onder do l'ransch talige Katholie
ken in België hebben verworven. De Fran
sche invloed heeft er echter niet alleen
schuld aan. De plaatselijke toestanden
hebben den geest in de hand gewerkt' en
men mag 't, in dit verband, als regel aan
nemen, dat inzonderheid de hyper-patriot
ten door de fascistische kiem zijn aange
tast en wat feitelijk hetzelfde is de
annexionisbische groep, die zich conceo
treert naar buiten, in de Action Natio
nale" van den Brusselschen advocaat
Pierre Nothomb, die destijds zoo verwaand
was van met een gen zijner volgelingen
in een boot de Schelde op te varen en er
fce midden van den stroom Belgische vlag
getjes uit to werpen, en ook in ,,La Na
tion Beige". Naar buiten zeggen we, want
het is tijdens de geweldige campagne tegen
het democratisch ministorie-Poullet, het
vorig jaar gebleken, dat do fascistische
denkbeelden van deze groep, die in haar
verafgoding van een sterk gezag, feitelijk
niets anders doet dan het wettige gezag
ondermijnen en bespottelijk maken, wegens
het democratisch stelsel, waarvan het de
uiting is, op slot van rekening in breeden
kring zijn doorgedrongen. Vooral in de
leidcDdo ïndustrieele, financieele en con-
6ervatievo Hofkringen is men er door dc
omstandigheden toe gebracht een democra
tisch bewind als noodlottig in allerlei op
richt aan te rien. De financieele onder
gang waarmee het land werd. bedreigd, is
voor het definitief wortel-6chieten van
deze opvatting een stimuleerend element
geweest. Ai werd ten od rechte deze drei
gende ondergang toegeschreven aan een
soort wanbeheer van de democratische ie-
geering de oorzaak was veeleer een los
komen van alle vijandige organen, die op
de openbare meening invloed konden uit
oefenen, waardoor een tot dusver onge
kende crisis van wantrouwen was ont
staan van de zoo dikwijls herhaalde
fascistisch© argumenten bleef er toch steeus
iets over, en zoo komt het dat de fascis
tische denkbeelden met alles wat er oor
zaak en gevolg van is: afschuw van het
parlementair regiem, van het algemeen
stemrecht, voorliefde voor een soort dic
tatoriaal gezag in den Staat, dat deze
denkbeelden zeggen we, hier to lande een
zekere, uitbreiding en t-eDsIotte, een zekere
toepassiog hebben gekregen. Men herin
nert zich in welken zin. Toen het kabinet-
Poullet was afgetreden en 't kabinet Jas-
par-Francqui aan het bewind kwam, was
het eerste werk van deze regeering „de
déblayer le terrain", d.i. den weg vrij to
maken door van de Kamer vóór alles „vol
macht" te -eischen of, in andere woorden,
het recht om gedurende zes maanden in
het land een financieele dictatuur uit te
oefenen a la Mussolini. De Belgische Ka.-
mer heeft zich voorbeeldig gedisciplineerd
getoond, heeft het dwangbuis aangetrok
ken en heeft do volmacht verleend, on
danks de zware beproeving, dje zij uit
maakte. Ei* was nochtans een democrati
sche meerderheid in het Parlement die
rich de nederlaag niet moest laten welge
vallen. Deze meerderheid heeft echter op
het psyhologi8cbe oogenblik een bewijs
gegeven van een bewonderenswaardig in
zicht in de politieke toestanden enin
zijn eigen belang, want door te toonen,
dat de democratie in staat is, als het noo
dig blijkt-, rich zelf te remmen, te voor
zien, door een tijdelijken maatregel, in
de door omstandigheden meegebrachte be.
zwaren van een parlementair stelsel, heeft
zij eenvoudig de wapenen uit da handen
genomen van de fascistische tegenstanders
die, wij schreven 't reeds in een vorigen
brief, rich weer opvallend beginnen te
roeren. Niettemin leggen zij dc volmacht
wet als 'n capitulatie, 'n bekentenis van
onmacht uit.
Ln de politieke geschiedenis van den
merzitting van f Augustus '14, den dag van
oefen h la MussoliDi. De Belgische Ka
merzitting van 4 Augustus 1914, den dag
de Duitsche oorlogsverklaring, waarop de
Koning werd gemachtigd in de plaats vaD
do Kamer een aantal kwesties te regelen.
Deze daad is nooit als 'een „capitulatie"
voorgesteld maar wel als een wijs besluit,
wat het onderhavige dan ook wel is ge
weest.
De volmacht door de Belgische Kamer
aan dc door den Koning aangestelde re-
geëring verleend, heeft ons steeds doen
denkeu aan het uitzonderlijke gezag waar
mee de Senaat van de oude Romeinen een
groot burger bekleedde in gevaarlijke
oogenblikken. Deze burger was dan ook
een dictator, die steunde op ecü hem wet
tig verleend gezag, en, als de termijn was
verstreken, waarin hij het uitoefenen
mocht, verslag moest uitbrengen over ü,e
wijze, waarop hij dit had gedaan, dus
geen dwingeland, die uit geweld geboren,
geweld gebruiken moest om zich te hand
haven, geen tyran, zooals de Grieken er
van het type technisch hebben doen ken
nen.
De dictatuur aan de Belgische regeering
verleend, was namelijk volledig in den
zelfden geest. Zij heeft haar ook ontvangen
van de volksvertegenwoordiging en heeft,
nu de termijn verstreken is, waarin zij
het recht had er gebruik van te maken, do
verplichting verslag over de gevolgde ge
dragslijn uit te brengen.
Wij zullen niet nagaan op welke wijze
de Belgische regeermg dit heeft gedaan,
daar zulks ons te ver zou voeren leder
een geeft echter toe, dat de gevolgen heil
zaam zijn geweest en, als men den huldi
gen financieelen toestand van het land
vergelijkt met deze van het vorige jaar,
in den zomer, zou het lastig gaan het daar
omtrent niet eens te zijn.
Als wij objectief de gebeurtenissen be
schouwende, vaststellen dat de vertegen
woordigers van de democratie in België op
verstandige wijze hebben gehandeld en
aldus de wapenen uit de handen hunner
tegenstanders hebben genomeD, dan betee-
kent dit echter nog niet, dat het vraagstuk
van het parlementarisme in verband met
de algemeene crisis van het gezag is op
gelost. Het gevolg is alleen, dat de de
mocraten een veel betere positie dan
vroeger hebbeD ingenoipcn. Aan het euvel
zelf zal nog wel op een of andere wijze
definitief in zooverre het betrekkelijke
van alle „definitieve" oplossingen zulks
toelaat worden verholpen, iets wat ove
rigens van parlementaire zijde zelf wordt
ingezien, want een studiecommissie, uit
parlementairen gevormd de bekend^
Waalsch-socialistische afgevaardigde Jules
Destrée heeft er o.m. ook zitting in
houdt zich met dev zaak bezig, op aandrin
gen zelf van besliste voorstanders van bet
democratisch regeeringsstelsel en ook als
gevolg van de talrijke zeer gezaghebbende
stemmen, die van buiten af zijn opgegaan.
Twee jaren achter elkaar heeft o.m. de
rector van de Gentsche universiteit het
Qcademisch jaar geopend met een ophef
makende rede over de crisis van het parle
mentarisme, dat hij verkankerd noemde,
terwijl het boek „L'épreuve du Feu", van
graaf de Briey, niet minder sensationeel
was en ook graaf de Kerckhove te Denter-
ghem, gouverneur van Oost-Vlaanderen, in
een rede op het naamfeest van den Ko
ning, van rich deed spreken. Al deze stem
men drongen aan op een wijziging van net
bestaande regiem, volgens alle regels oer
wettelijkheid, in een zin zooals destijds
prof. mr. R. Kranenburg in een lezing te
Rotterdam, ook gehouden naar aanleiding
van het sceptisme, dat rich in Nederland,
openbaart, heeft besproken, n.l. uitbrei
ding van het gezag der uitvoerende macht,
dat gaandeweg door de wetgevende macht
ge-deeltelijk is ingenomen en beperking en
hervorming, door kiesstelsel en samenstel
ling, van deze wetgevende macht. Ken
schetsend is, dat de eerste Koning van
België, Leopold I, reeds in die richtmg
heeft geageerd, naar thans uit historisch
geworden documenten is gebleken, en bet
in zijn tijd, toen de Oostenrijkscbe alraacü-
tige kanselier Metternich, waarmee hij
door zijn afkomst, relaties had, de conser
vatieve beginselen van het dynastieke ge
zag, verleend „door Gods genade", hoog
hield, moeilijk kon verduwen, dat dit ge
zag al was het bij hem van revolutionai
ren oorsprong door een grondwet met
democratische beginselen, naar den geest
van de Fraüscbe revolutie en van de libe
rale denkbeelden van toen, werd afgeknot.
Leopold was het blijkbaar niet eens met
het te liberale „Le roi règne, mais ne gou-
verne pas". Meer dan eens is de eerste
Belgische vorst in conflict geweest met zijn
ministers, die het op hun beurt met het
„L'Etat, e'est moi" van Lodewijk XV niet
meer konden vinden.
De Belgische volmachtwet van 16 Juli
1926 heeft, ondanks haar goede gevolgen,
de crisis van het parlementarisme, do cri
sis van het gezag in België nog niet opge
lost. Deze crisis blijft bestaan. En het zal
steeds interessant zijn na te gaan op welke
wijze deze hier te lande zo! worden be
zworen onder Mussoliniaansche practijken.
MARC. DE C.
ZOOALS DE LUISTERAARS T WENSCHEN
Het programma voor Londen in de week
van 2430 April zal geheel samengesteld
worden volgens de wenschen der luisteraars,
bekend geworden door de enquête van de
„Daily Mail". Zeer weinig leringen en zware
muziek dus. Zal het meevallen?
DE B.B.G. IN BERLUN.
In Berlij'n is gearriveerd de technische lei
der van de B. B. C., Capt. Eckersley en het
hoofd der programma-afdeeling, om een
studie te maken van den Duitschen Omroep.
Verschillende stations zullen bezocht wor
den. nl. Langenberg. Berlijn-Wilzleben. Kö-
nigswusterhausen en Nauen. In 't bijzonder
zullen zij zich op de hoogte stellen van den
stand van de beeld-radio-telegrafie.
NACHT-TRANSMISSIES VAN MOSKOU.
Er bestaal toch zeer veel kans om het
omroepstation in Moskou hier te hooren.
lederen nacht worden n.l. van 10.20 n m
6 20 v.m. zendproeven gedaan op 1450 M.
Wat de bedoeling van deze nachtelijke ex
perimenten mag zijn, is niet bekend.
GEEN KWAAD IDEE.
Een van de wethouders van Parijs heeft
voorgesteld om in de contracten van de ge
subsidieerde en door de Stad verhuurd»;
theaters een clausule te doen opnemen,
waarin de directeuren verplicht worden om
de opgevoerde tooneelstukken draadloos ie
lafen uitzenden.
Een en ander zal waarschijnlijk door
Radio-Paris geïnspireerd zijn, die wat meer
variatie wil brengen in haar programma's.
Uitgesproken:
J. J Aarts, te Leiden, Haarlemmerstraat
86; recliter-comra. mr. P. W. J. Bjjnen;
cur. mr. E. A. Cosman, te Leiden;
G. M. Noordenneer J.Pzn., bloemist te
Sassenheim, Nieuwe Haven 15; rechter-
comm. mr. C. M. de "Kuyper; our. mr. H.
Burgersdgk, te Leiden.
Opgeheven:
S. Blaaser, te Leiden.
H S le L. Alleen met uw naam onder-
teekend, kan uw stuk geplaatst worden.
9-3
