No. 20545
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 5 Maart
Tweede Blad
Anno 1927
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
Leidsche Begrafenis-Onderneming
hooge raad tan arbeid.
Het voorstel tot wettelijke regeling.
De Algemeene R.K. Werkgeversvereeni-
Pf.
de Christelijke Werkgeversvereeni-
jg en het Verbond van Nederlandsche
ferkgevers hebben zich met een gezamen-
jt adres tot de Tweede Kamer gewend in
erband met het Ontwerp van Wet tot wet-
üjke regeling van den Hoogen Raad van
irbeid.
.Va er op gewezen te hebben dat een wet-
«lijke regeling, bij bijzondere wet. van de
jnenstelling, werkwijze en bevoegdheden
den Hoogen Raad van Arbeid door de
rondwet niet geboden is. worden de vol-
fnde opmerkingen gemaakt.
Taak van den Hoogen Raad
van Arbeid.
adressanten is de vraag gerezen of de
[ooge Raad van Arbeid ook een advies zal
nanen vaststellen over de vraagstukken,
ie met de werkloosheid verband houden.
.»Iijk de Kamer bekend i9. beslaat er een
ederlandsche Werkloosheidsraad, waarin
ist de vraagstukken, een punt van gere
lde bespreking uitmaken. Zal dat zoo
ijven of zal hierin verandering komen?
Samenstelling van den Hoogen
Raad van Arbeid.
Adressanten hadden liever gezien, dat
=t Ontwerp imperatief bepaalde, dat de
ud in b.v. 4 groepen verdeeld zal wor-
b. In hun gedachtengang zou groep I dan
«tegenwoordigen het industrieele bedrijf
it-, midden- en kleinbedrijf), groep II
iandelsbedrijf (groot- en kleinbedrijf),
p III het scheepvaartbedrijf en groep
iet landbouwbedrijf.
toorts'zou dan bepaald moeten worden,
deze groepen in den regel afzonderlijk
jaderen tot het uitbrengen van adviezen,
:e speciaal voor haar bedrijf van belang
Verder zou kunnen worden bepaald, dat
groepen gelijkwaardig behooren te zijn
iengesteld uit een gelijk aantal vertegen-
irdigers van de centrale arbeidersorga-
ries.
[Aan een onafhankelijk president zou de
ling van de vergaderingen van deze
epen behooren te worden toevertrouwd.
[Adressanten dringen er met nadruk hij
Kamer op aan het wetsontwerp in dezen
wel te willen aanvullen.
De huidige verdeeling van den Raad In
i&groepen zou gevoeglijk kunnen ver-
ijnen. De ervaring heeft geleerd, dat deze
ikgroepen voor het wferk van den Raad
*n beteekenis hebben.
Voorts zijn adressanten van meening, dat
1 ambtenaren als dagelijksche adviseurs
n den Minister reed9 volop gelegenheid
ibben hun adviezen aan den minister van
'beid. Handel en Nijverheid kenbaar to
aken.
Een advies van den Hoogen Raad van
'beid ontleent zijn waarde in hoofdzaak
an de samenwerking tusschen werkgevers-
arbeidersvertegenwoordigers, waartoe de
sprekingen in den Raad op zoo gelukkigs
'ijze de gelegenheid bieden. Overstemming
an een dezer groepen door ambtenaren ol
etenschappelijke leden kan de samenwer-
■flg tusschen werkgevers- en arbeidersver-
fenwoordigers slechts schaden.
Wil men echter een beperkt aantal we-
nschappelijke leden, en adressanten den-
dan aan een maximum van 5, in den
flogen Raad van Arbeid opnemen, dan zou
an deze leden evenals aan de hoogere amb-
'Jien toch uitsluitend een adviseerende
ftegdheid moeten worden toegekend.
Adressanten missen in het Wetsontwerp
toe bepaling, waarbij aan een groep werk
ers- of arbeiders-vertegenwoordigers het
'ht wordt gegeven om personen, die op
i bepaald technisch gebied deskundig zijn
den Raad als buitengewonen leden met
nseerende stem mede te brengen.
Zi] vertrouwen, dat de Kamer wel den
°na zal weten te kiezen, om aan dat ver
togen tegemoet te komen zonder een te
bjmoedige gebruikmaking van deze nieu
we bevoegdheid in de hand te werken.
Voorzitter en Secretaris.
Adressanten vragen zich af, of het juist
'dat het Wetsontwerp zelf niet de moge-
bheid opent, dat de Minister, die daarop
°cbt prijs stellen, hetzij ter verdediging
10 eigen denkbeelden, hetzij om persoon-
ik van de in den Raad uitgesproken ad-
?zen kennis te nemen, de vergaderingen
to dit college bijwoont. Het wil hun voor
den, dat de Kamer goed zal doen het
frtsontwerp aan te vullen met een bepa-
Jg. waarbij den Minister van Arbeid, Hen
en Nijverheid en wellicht ook anderen
misters de bevoegdheid wordt gegeven
allen tijde de vergaderingen van den
°°?en Raad van Arbeid bij te wonen.
Financiën.
Het Wetsontwerp bepaalt, dat de kosten
^bonden aan de werkzaamheden van den
tod ten laste der Staatsbegrooting 'zullen
'toen. De Commissie, betreffende de reor-
Nisatie uit den Hoogen Raad an Arbeid
voorgesteld, dat de Staat en de belang-
-'wnde organisaties gezamenlijk de kos-
zouden betalen. Het standpunt van de
•Jeering, dat in dezen overeenstemt met
advies van den vollen Raad, verdient
Jens adressanten aanbeveling.
e,n slotte wordt het vertrouwen uitge-
s'nu dat de Kamer bij de behandeling
Wetsontwerp wel met de kenbaar
•roden. wensc'len za' willen rekening
^ziging der provinciale wet.
Overdracht van bevoegdheden
aan Gedeputeerden.
gediend is een wetsontwerp tot wijzi-
j 8 van art. 37 der Provinciale wet, waar-
ook de ouw benoembaar wordt tot
de ^er Staten. De benoembaarheid van
ou* tot dit ambt brengt echter mede,
dat onder de incompatibiliteiten, verrat in
artikel 38 wordt opgenomen huwelijk.
In de tweede plaats wordt een wijziging
voorgesteld van artikel 64, in dien zin, dat
een gelijkmatige verdeeling van de gewone
rittingen der Staten over het kalenderjaar
mogelijk wordt. Naar in de Memorie van
Toelichting wordt betoogd, zal deze wijzi
ging ten goede komen aan de behandeling
van de provinciale begrootingen door de
Staten.
In verband met de voorgestelde wijziging
zal bezwaarlijk meer van een „zomerrit-
tring" kunnen worden gesproken. Daarom
zal deze term uit de wet verdwijnen.
Voorts wordt de termijn na het verlee-
nen van de koninklijke goedkeuring, waar
binnen volgens het laatste lid van artikel
102 der P.-wet de afkondiging van
provinciale verordeningen moet plaats heb
ben, van veertien dagen verlengd tot der
tig dagen.
Het wordt voorts billijk geacht, dat niet
alleen de kosten van onderhoud van de
tot woning van de commissarissen der Ko
ningin bestemde gebouwen, maar ook de
kosten van inrichting en onderhoud van
de vertrekken in de woningen der com
missarissen der Koningen welke een min
of meer ambtelijk karakter dragen, voor
rekening van het rijk komen.
Voorts wordt voorgesteld, om aan het
provinciaal bestuur de vcreischte ruimte
van beweging te schenken, om voor be
paalde takkeoi van dienst een afzonderlijk
geldelijk beheer in te voeren.
Ten slotte biedt het ontwerp de moge
lijkheid dat de Provinciale Staten bepaal
de in de wet omschreven bevoegdheden
overlaten aan Ged. Staten*. Naar de toe
lichting opmerkt, wordt deze wijziging
noodzakelijk geacht met het oog op het
feit, dat de Provinciale Staten veel min
der bijeenkomen dan de gemeenteraden,
zoodat het uitlokken van besluiten van
Ged. Staten in zake gemeentelijke aange
legenheden vaak tot ernstige vertraging
aanleiding geeft.
het „eigen gebouw" van
bloembollencultuur.
Nienwbonw practisch onmogelijk.
Het hoofdbestuur der Alg. Ver. voor
Bloembollencultuur heeft deze week verga
derd, naar het officieel orgaan meldt. Ver
hinderd is de heer Schoneveld.
De inhoud van den beschrijvingsbrief
voor de 156ste Algemeene Vergadering wordt
vastgesteld en de datum ervan bepaald op
Maandag 28 Maart a.s.
Op grond van de gegevens, vervat in het
Jaarverslag en het finantieel verslag van
den secretaris van het Scheidsgerecht over
het afgeloopen jaar wordt behoudens
goedkeuring der Algemeene Vergadering
tot verhooging van het salaris van dezen
functionaris overgegaan en dit salaris per
jaar bepaald op f 3000. Herziening ervan zal
plaatsvinden, wanneer het aantal uitspra
ken in sterke mate mocht afnemen en daar
door de finanlieele uitkomsten van het
Scheidsgerecht zoodanig zouden zijn, dat de
vereeqigingskas weder een groot bedrag zou
moeten bijpassen. Met het oog op de zeer
aanzienlijke uitbreiding van de werkzaam
heden over 1926, werd aan deze salarisver-
hooging terugwerkende kracht over 1926
verleend, in de verwachting dat de opstel
ling van alle in 1926 gewezen uitspraken
binnen zeer korten tijd zal geschied zijn.
In verband met de besprekingen met de
voorzitters der afdeelingen over de moge
lijkheid van de bijeenbrenging van gelden
voor het bouwen van geheel nieuwe gebou
wen op het terrein aan de Leidsche Vaart
wordt de onmogelijkheid geconstateerd om
aan dezen wensch te voldoen.
Het wordt niet verantwoord geadht nog
meer schuld op de vereeniging te laden en
ook niet mogelijk, daar elke basis voor een
verhoogde of derde leening ontbreekt. De
beursenlrée komt daarvoor niet in aanmer
king, daar de opbrengst daarvan wisselval
lig is en als zekerheid voor een leening van
50 tot 100 duizend gulden onvoldoende.
Wel zal het wellicht mogelijk zijn, om uit
een te heffen beursentrée wat meer gelden
beschikbaar te krijgen, waardoor de ver
bouwing wal royaler zou kunnen geschie
den en het uitwendig aanzien van het ge
bouw verfraaid.
Besloten wordt 'n voorstel van deze strek
king aan de 156ste Algemeene Vergadering
te doen. Teneinde door deskundigen te doen
vaststellen welk bedrag de hier bedoelde
eenigszins uitgebreidere verbouwing en ver
fraaiing zou posten, werd besloten aan en
kele architecten te verzoeken een ontwerp
hiervoor te vervaardigen.
De regeling van de verhouding met be
trekking tot het werk voor de groepen, dat
op het Secretariaat en door den Alg. Secre
taris-Penningmeester wordt verricht, wordt
aan de hand van het met de besuren der
groepen gehouden overleg nader besproken
en besloten ten deze een mededeeling aan
de Algemeene Vergadering te doen.
Meerdere aangelegenheden van allerlei
aard werden nog besproken, waarna de ver
gadering werd gesloten.
koloniaal instituut.
In de bestuursvergadering van de Kon.
vereeniging Koloniaal Instituut is tot al
gemeen secretaris benoemd de heer E. P.
Westerveld, oud minister van marine en
oud-directeur der posterijen en telegrafie,
die vele jaren in Nederlandsch-Indië is
werkzaam geweest als directeur der ma
rinewerven te Soerabaja.
voor plaatselijke keuze.
Onder voorzitterschap van den heer P.
van der Meulen heeft de Nationale bond
voor plaatselijke keuze zijn algemeene
vergadering gehouden te Utrecht.
Uit het goedgekeurde verslag bleek,
dat het aantal collectieve leden en begun
stigers tezamen 1276 bedraagt.
De begrooting voor 1927 werd in ont
vangst en uitgaaf vastgesteld op 15402..
Over 1926 hebben de ontvangsten bedra
gen f 2510 en de uitgaven f 1680.
Tot leden in den raad van vijftig werden
gekozen de heeren ds. A. v. d. Heide, A.
Don, H. Amelink en dr. C. D. Cramer.
werkloozen naar drente.
Te Rotterdam zijn tot nu toe ten stad-
huize een honderdtal aanmeldingen van
werkeloozen, onder wie vele gehuwden, in
gekomen, die uitgezonden willen worden
naar Drente.
De 'voorwaarden voor uitzending zijn,
zooals wethouder Vos in den Amsterdam-
schen Raad heeft uiteengezet: Een Rijksuit-
keering van f 15, waarop de gemeente 100
pCt. bijslag geeft. Daarbij komt een bedrag
voor reiskosten voor een bezoek aan het ge
zin éénmaal per 14 dagen, wat neerkomt
op f 4.50 per week. Voor ongeveer f 7 per
week kan de in Drente te werk gestelde
onder dak komen. -
Neemt men wat hij zelf noodig heeft van
het totale loon af, dan blijft er voor het hier
ter stede blijvende gezin ruim f 20 over, een
bedrag, dat niet onbelangrijk boven de steun-
uitkeeringen uitgaat.
de 6-uren-zaterdag in de mijnen.
Protest van de vakbonden.
De samenwerkende mijnwerkersorganisa
ties hebben aan de contact-commissie voor
de mijnindustrie een schrijven verzonden,
waarin zij protesteeren tegen het standpunt
der mijndirecties. dat de vakbonden niet de
aangewezen organisaties zijn om over den
zes-urendienst op Zaterdag voor de boven-
grondsche arbeiders te onderhandelen, doch
dat zij zich op het standpunt stellen, dat dit
overleg dient plaat9 te hebben tusschen ar
beiders uit de betrokken mijnonderneming
en de bedrijfsleiders.
De vakbonden zeggen, dat zij in dit
standpunt een ernstige en een door hen
niet te aanvaarden poging zien. om de vak
organisaties uit te schakelen bij de regeling
van een deel der arbeidsvoorwaarden, ter
wijl toch het onderhandelen en vaststellen
der arbeidsovereenkomsten geschiedt tus
schen directies en mijnwerkersorganisaties.
Zij verzoeken deze zaak in de eerstvolgende
contactcommissie-vergadering een Dunt van
de agenda te doen zijn.
Hedennacht is te Den Haag onver
wacht overleden in den ouderdom van 39
jaar de heer H. G. Sijthoff, dir. der Ilaag-
sche Courant, een zeer bekend figuur uit de
Nederlandsche dagbladwereld.
De heer Albarda, de leideT der S.D.
A.P. stelt zich niet meer beschikbaar voor
het raadslidmaatschap t-e Den Haag. In
zijn plaats wordt de heer W. H. Vliegen
gesteld.
Alfabetische aanbevelingslijst voor
rechter in de rechtbank te Roermond
cars. O. Veen, Th. P. Viruly, D. Visser,
substituut-griffier bij rechtbanken, resp. v.-ilien betoogen, dat men niet aan het ver
te Winschoten, Arnhem en Amsterdam. 1 leden steeds kan vasthouden. Wat voor de
Mr. W. A. Ubbens, rechter-plaatsvervan- veelwijverij geldt, geldt ook de slavernij,
ger rechtbank Amsterdam, is met lot afge
vallen tegen een van bovengenoemde can
didates!.
Spr. gaat vervolgens na, hetgeen de heer
De Visser gisteren in herinnerine bracht,
n.l. dat de heer Van Embden t#Zwolle in
een vergadering zeide, dat hij niet in een
kabinet zou zitting nemen, tenzij dat kabi
net op zijn program de nationale ontwape
ning zou zetten.
De heer MARCHANT: „Dat moet de
heer Van Embden weten."
De heer BOON: Neen, dat moet de heer
Van Embden niet weten, dat is een zaak
van ae vrijzinnig-democraten. Voor hen
trad de heer Van Embden, als voorman van
de ontwapening op. Het program van den
heer Marchant was geen ontwapeningspro
gram, doch een bezuinigingsprogram.
De heer MARCHANT: Neem dat program
dan maar over voor den Vrijheidsbond.
De heer BOON denkt daar niet aan en
zegt niet, dat hij zoover wil gaan, als dat
program voorschreef.
Spr. vertrouwt op een krachtigen groei
van den Volkenbond, waardoor de inter
nationale ontwapening kan voortgaan Dit
is toch geen militairisme? De heer Sten
huis vredesengel, de Vrijheidsbonders mili-
tairisten. Klinkt dan niet al te dwaas?
Mej. GROENEWEG (S.-D.) bespreekt
het standpunt der vrouwen tegenover liet
mifitairisme. Het zijn niet alleen de sociaal
democratische vrouwen, die den strijd tegen
het militair geweld voeren, al hebben zij
een flink aandeel in dien strijd genomen.
De Vrouwen gevoelen, dat zij een speciale
taak hebben te vervullen en het is de vrou
wengroep, die steeds de meeste ontroering
weet te brengen. Ten behoeve van de vrou
wen en kinderen is nooit een oorlog ge
voerd. Zij hebben van den oorlog nooit
anders dan last en leed ondervonden, in
angst en vrees achterblijvende. De vrouwen
achten zich nu gelukkig burgerrecht ver
kregen te hebben en een woordje te kun
nen meespreken. Voor de vrouwen ook voor
die buiten spreeksters kringen, is het een
uitgemaakte zaak, dat een volgende oorlog
Europa's ondergang beteekent. Is het nu
niet onverstandig, er over te deliberecren,
hoe Nederland zich bi] dien ondergang zal
gedragen? Beter achten de vrouwen het',
het vredeselement te versterken. Zij weten,
dat zij er met sentiment alleen niet komon,
maar trachten de mogelijkheid van strijd te
verkleinen, door zich zoo krachtig mogelijk
voor nationale ontwapening te verklaren.
Nederland met een bevolking, die in hart
en nieren anti-militairistisch is, moet aan
E'irupa juist het voorbeeld geven, daartoe is
het geroepen. Er zijn een aantal sprekers
geweest, die maar steeds wezen op hel feit,
dat ae oorlogen van alle lijden zijn ge
weest. Dit is toch geen argument, fa het
Oude Testament w rdt de veelwijverij als
vanzelfsprekend bebouwd. Toch zal er nu
ter rechterzijde niemand zijn, die de v«*el-
v. ijvtri nog voorstaat.
De VOORZITTER: We hebben het nu
alleen over ontwapening.
Mej. GROENEWEG (S.-D.) heeft slechts
RECLAME.
WAARSCHUWING.
Geen opruiming of uitverkoop. Vergelijk
onze prijzen, oeJc voor het omlijsten van
platen foto's enz. Lijstenmakerij Rembrandt
Haarl.straat 187, bij de Kerksteeg.
4679a.
(Zitting van gisteren.)
HET ONTWAPENINGSVOORSTEL
DER SOCIALISTEN.
Bij de voortzetting der algemeene be-
schouwingen over het onlwapenings-wets- Over vermindering van
voorstel-Ter Laan, bespreekt de heer BOON I heer Braat te spreken, b.v. tot 13.000 man
(V.-B.), die zijn gisteren afgebroken rede per lichting. Dit ontwerp zal echter in geen
voortzet, de oorlogskansen. Van socialis- geval eenig nut hebben, en geen oonogen
tische zijde wordt herhaaldelijk toegegeven, I Hoen voorkomen.
dat een nieuwe Europeesche oorlog zeer De heer KLEEREKOPER (S.-D.) meent,
Vooral door het optreden der vrouwen zal
de ontwapening een feit worden.
Do heer BRAAT (P.-B.) beschouwt het
voorstel alleen als reclame. De Plattelan-
dersbond streeft alleen -internationale ont
wapening na. Spr. herinnert bovendien aan
zijn ontwerp betreffende den zomertijd,
waarvan de heer Marchant zeide, dat zulk
een ontwerp van de regeering alleen moet
uitgaan. Is. het dan hiermede ook niet zoo?
Het best zou het zijn als Europa éen
»Siatenbond was zonder grenzen en zonder
leger. Amerika is ons in dat opzicht een
stuk vooruit, maar zelfs heeft men dezer
dagen in de courant kunnen lezen, dat
Amerika ook zijn vloot uitbreidt
Men zegt: als er oorlog komt, wat dan?
Maar spr. vraagt: Als wg ontwapend zijn,
wat dan? Het ware beter, dat de verkie-
zings-allures in een andere richting geleid
werden en de boordevolle vleesclipotten der
ambtenaren werden overgeheveld naar de
ouden van dagen.
is de
wel tot de mogelijkheden behoort. Het ge
vaar dreigt overal in de wereld, doch in
hoofdzaak van de zijde van Rusland en
Italië.
Veel hoop vestigen de sociaal-democraten
op de internationale werkstaking. Deze is
mislukt in Hongarije en in Polen. Dit doel
wel zien, dat bij een nieuwen oorlog het
precies eender zal gaan als in 1914.
De voorstellers wenschen een veilig
heidswacht van 25.000 man om de grens te
marqueeren. Maar het is toch te dwaas, dat
wij 25.000 man noodig zouden hebben om
den vijand te toonen, waar de grens is. Dat
zouden wij heusch wel goedkooper kunnen
doen. En als de vijand zich aan die grens
dat als de sociaal-democraten meenen, dat
dit voorstel goed is, zij verplicht waren
het in te dienen al wisten zij ook, dat
het niet zou worden aangenomen. Het is
ook herhaaldelijk gebeurd, dat de regeering
met ontwerpen kwam, waarvan verwerping
waarschijnlijk was. Zoo diende een katnoüek
minister een Zondagswet in, waartegen zijn
«iigen partggenooten gekant waren.
lig bestrijdt de meening van den heer
Boon, dat, als wg het land niet h outrance
verdedigen, dit in strijd is met de Grond
wet.
De heer Boon houdt te veel vast aan de
letter van de grondwet. Deze laatste is
wel een basis van ons staatsrecht, maar
niet zou sloren, zouden wij ons terugtrekken j VA niet He eenige. Er is ook een levend
en de troepen hun gang laten gaan. Toen in I staatsrecht, dat zich ontwikkelt. Als bijv.
de oorlog neutraliteitsschending dreigde, j He Koningin een minister zou ontslaan „naar
welgevallen" (art. 77) Zonder eenig parle
mentair argument, zou de heer Boon dat
in den geest van ons staatsrecht achten?
De tegenstanders van het ontwerp zeggen,
dat zg zgn voor ontwapening, maar niet
alleen hier, doch overal. Doch hier
juist is de eenige plaats, waar zij voor hun
ontwapeningswensch kunnen doen blijken.
Of brengen zg een soort christendom in
practijk, dat alleen voor Nederland toe
passelijk is?
Spr. merkt op, dat de aandacht ook is
werd in de sociaal-democratische pers op
gekomen tegen den eisch tot demobilisatie
van de „kabaalrevolutionairen" en werd er
op gewezen, dat, indien onze troepen wer
den teruggeroepen, de gevechten zeker op
ons gebied zouden worden voortgezet.
Spr. komt vervolgens op den heer Mar
chant en haalt een artikel aan van hem. in
1922 geschreven in de Vrijzinnig-Democraat
waarin hij tegen ontwapening opkwam. En
in 1918 zeide de heer Marchant in de Kamer
ten aanzien van het Belgische annexionisme
dat België nooit zou kunnen probeeren, een l geyestigd op de sociaal-democraten in het
- - - 1 buitenland, o.a. op het ministerie-Mac Do
nald. Hoe kan men dit kabinet verwijten,
dat het geen ontwapening heeft gebracht,
waar het slechte zeer kort aan het bewind
was geweest Bovendien heeft Mac Donald
de oorlogsbegrooting, die hij vond, ver
laagd met 84 millioen, de marinebegroo-
tiDg met 30 millioem. Den bouw van de j
vlootba-sis in Singapore heeft hij laten i
stopzetten. Ook was Mac Donald presi-
stuk van Nederland af te scheuren, zonder
dat een nieuwe oorlog zou ontstaan.
De heer MARCHANT: Was de Volken
bond er toen al?
De heer-BOON zegt, dat dit er niets mee
te maken heeft. In 1924 heeft de heer Mar
chant die uitspraak herroepen en gezegd,
dat het bluf van hem was geweest, omdat
hij wel wist, dat er van een oorlog toch niets
komen zou. v-
dent van een minderheidskabinet. Voort*
herinnert 4® heer Kleerekoper aan de actie
voor ontwapening, die Mac Donald in den
Volkenbond heeft gevoerd. Men heeft ook
minister v. d. Velde aangehaald. Maar die
had het over de ontwapening van Duitsch-
land! In Oostenrijk is niet anders dan een
gewone politiebewapening. Een politieleger
kan toch niet worden uitgespeeld tegen
dit ontwerp '1 Herstel van het koningschap
in Oostenrijk zou juist een gevaar zijn
voor den vrede. Nederland kan bovendien
on bevangen er staan tegenover het ontwa-
peningsvraagstuk, het heeft geen wtok
tegen eenige natie uit den oorlog overge
houden en is daarom aangewezen een voor
beeld te geven.
De heer Kleerekoper bestrijdt voort-s do
zondertheorie en zegt, dat, als de oorlog
een gevolg van zonde zou zijn, dit nog
geen vrijbrief mag beteekenen voor zond©
om voort te gaan.
Dan moet daar toch tegen gestreden
worden.
Men zegt, dat wij alleen vechten voor
het recht. Doch in de practijk kan dafc
standpunt niet gelden. Want wij moeten
vechten tegen dengeen, die onze grenzen
overschrijdt. Indien België dat had gedaan
in 1924, dan hadden wij tegen België ge
vochten. Spreker wil echter een bloeiendo
gemeenschap, geen bloedende heL
De heer KERSTEN (S.G-P.) zegt, dat
elke vredesgedachte, die niet op God©
woord steunt, een verderfelijk karakter
heeft. De oorlog is van de zonde het ge
volg. Maar God straft de zonde. Hij ia
een krijgsheld, die het voor zijn volk op
neemt. God heeft ons voor een revolutie
behoed en als middel voor de behocding
gebruikte Hij ons leger. De overheid heeft
met het zwaard recht te handhaven tegen
binnen- en buitenlandsche machten, die
inbreuk op het recht willen doen.
Van de instelling der overheid ©preekt
Genesis 9:6. De overheid heeft over
menschenlevens te beschikken als het om
de handhaving van het recht gaat. Spr.
leest ook het standpunt van Colijn voor.
Onze geschiedenis is één getuigenis van
Gods groote kracht. Wij hebben oms on
afhankelijk bestaan te handhaven en dat
kan niet zonder leger.
Naar spreker hoopt, zal het Belgisch
Verdrag in de Eerste Kamer worden ver
worpen. Als wij geen leger fiebben zal Bel
gië zeker komen en nemen wat het hebben
wiL Hoe zou het met ons land gegaan zijn,
als we in 1672, toen we door 4 vijanden
tegelijk werden aangevallen, de handen
niet uit de mouwen gestoken hadden 1 Met
den 80-jarigen oorlog zijn het dezelfde om
standigheden geweest. Wij waren veel
zwakker dan onze tegenstander©, maar
God heeft ons steeds geholpen. Zoo is de
weg tot den vrede niet de weg der ont*
wapening, maar de strijd tegen de zonde.
Hoe meer de kracht van Gods woord in
ons volk doordringt, hoe meer wij den
vrede zullen dienen.
Oe heer dr. DE VISSER (C.-H.) komt
op tegen hetgeen de heer Samnes te ken
nen gaf over het oordeel van den heer De
Savornin Lobman oveT de grondwetsinter-
pretatio.
De Savornin Lohman wilde niet door or
ganieke wetten de grondwet uithollen,
maar pleitte voor tijdig© grondwetswijzi
ging, als de grondwet niet meer beant
woordt aan de voortgaande rechtsontwik
keling. Spr. haalt verdér eenige citaten
aan uit de mededeelingen van De Savor
nin Lohman over diens meening ten aan
zien van onze bewapening.
Voorts bestrijdt spr. den heer v. d.
Heide, waar hij den heer Duymaer van
Twist vroeg: „Waarom volgt gij niet
Christus 1" De heer v. d. Heide mag den
Christus niet aanvoeren al© iemand, di#
pleitte voor ontwapening en die de over
heid dc wapenen zou willen onthouden
om het eigen land te verdedigen. In dit
verband bestrijdt dr. De Visser ook den
heer Kleerekoper, waar hij bijbelteksten
uit hun verband haalde. De heer v. d.
Heide zeide, dat geen zedelijk doel wordt
gediend door een onzedelijk middel. Staat
dan de heer v. d. Heide op het stamdpunt
van absolute weerloosheid 1 Zeker niet,
doch dan is dit uitdrukking een bespot-
tang van het wetsvoorstel. Wat kan de vei
ligheidswacht in de.- practijk uitrichten
Niets. Spr. had dan >r4rcTicver gezien, dat
een voorstel was ingettand tot grondwets
wijziging, door de defensie daaiuit to
schrappen. De S.D.A.P. heeft zich op re
volutionair standpunt gesteld en dat stand
punt is nooit herroepen. Zoolang dit niet
is gebeurd, zal de overheid steeds op haar
hoede moeten zijn om te voorkomen, dat
de arbeiders „met andere dan wettigo
middelen" de macht veroveren.
De staatsman, die vooruit moet zien,
moet rekening houden met de mogelijkheid,
dat de ontwapenings-mentaliteit, die thans
heerscht, plotseling kan omslaan, als in
1914, als gevaar dreigt. Zoolang die mo
gelijkheid blijft, wenecht spr. het land in
tegenweer te stellen tegen iedere poging,
het aan te randen.
De heer K. TER LAAN (S.D.) vangt zijn
rede aan, en brengt allereerst een woord
yam dank aan den minister van Oorlog, voor
hot feit, dat hij de beraadslagingen over
dit voorstel heeft willen bijwonen, en
voorts dank aan de tegenstander©, die ge
poogd hebben, de bedoeling der voorstan
ders recht te doen wedervaren.
Spr. zal Dinsdag zijn rede voorzetten.
De vergadering wordt verdaagd tot
Dinsdag 1 uur.
RECLAME.
AUTO-TRANSPORTEN, CREMATIE
H. P. H. KEEREWEER
TELEFOON 861 LEIDEN
4030
