Schoonmaak-Reclame
Dweil Cadeau
20539
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 26 Februari
Tweede Blad Anno 1927
ONTWAPENING.
X, badt £'i- domoor- wiUen verml)den
TWEEDE KAMER.
BINNENLAND.
Keu we argumenten vóór 0f legen ontwa
king, eenzijdig ofwel algemeen, zullen
eielijl meer kunnen worden uitgedacht
m ik Toch meen ik, dat het jjoodig ia
I oude argumenten tegen nog eens te
1 hooren, want de voor standers ervan
fcen ook telkens weder in stad en land
je zaak terug en praten en schrijven er
den treure over. Onlangs is door de
ID. A P. zelfs een wetsvoorstel dien-
pgaande, ja zelfs om tot e e n z ij d i g e
wapening, d. i. ontwapening van Neder-
I a 11 e e n, op hoop van zegen ook elders
diend. Ja. het is al in behandeling!
hun standpunt hebben zij ontegen
kelijk daarin gelijk, want als men iets
jd maar door, al is er niets nieuws bij
•baalt, zijn er ook in ons goede land tal
h brave menschen, die eindigen met er aan
fclooven, dat het zóó is als de vuri—
Iters en schrijvers, al of niet te goedêi
ptv, hun voorpraten en voorschrijven
i zou dit kunnen laten voor wat het is
diezelfde brave menschen hebben
i de invoering van het algemeen kies-
M óók een slem in het kapittel en
larom mogen de tegenstanders den
licht niet verzuimen om ook van hun
■t telkens hunne meening te laten
fcren. opdat gezegde braven op den duur
al le eenzijdig ingelicht worden en ge-
iedehjk gaan gelooven wat altijd maar
br in hunne moede ooren wordt gepraat
jongen of geschreeuwd.
)rer één punt zijn voor- en tegenstanders
roerend eens, n.l. dat de oorlog een
tkwelijke zaak is, die liefst van de
moest verdwijnen, atshetmoge-
V, Wa'' ,Hel is m°Kelijk, zeggen de
planders der ontwapening namelijk als
Imaar een andere maatschappij hadden
luidere beginselen gegrondvest. Die an-'
It beginselen vindt de een dan in uit-
■lend en consequent toegepaste christe-
leof theosofische denkbeelden; de ander
Jmin of meer communistische of socia-
psche. Alles heel mooil Zij zien, de eer-
fc, in de naaste toekomst al een christe-
ta> of theosofischen heilstaat, waarin het
zijn: vrede op aarde, in de menschen
welbehagen I Zij, de laatsten, gelooven
in een heerlijke maatschappij, inge-
I naar communistische of socialistische
t?v ,'e,laI! het za,'Ste. zich prachlig
hinkelende Rusland(l), ten onzent onder
onvolprezen leiding van Wijnkoop en
i de Visser, als die twee hel maar eens
oen worden: of anders onder leiding van
►tuigde aanhangers van Marx, al onder-
f en diens beginselen bij socialisten van
pitischen aard al lang niet meer de ver-
Kng, die ze vroeger genoten, en veran-
i hun partij al aardig in een
rrormingspartij, zooals de liberale van
dle loen aanvankelijk ook al revolu-
|3nair zoo niet deed dan toch heette,
e wil mij voorkomen, dat de voorstan-
n ter goeder trouw er zijn ook anderen I
[Tan ontwapening in beginsel zondigen op
f zeer voornaam punt: zij vergeten, dat
■Menen m ensch en zijn en dat hun
r~ aa[- hóiz'j aan den eenen, hetzij aan
an, ren kant. alleen rekening houdt
- zekere voortreffelijke wezens, die mis-
■ien op de maan of op bewoonbare ster-
i huishouden maar op de aarde niet te
'Hen zijn of ooit zullen zijn.
rf.b ter, zafce- daarom is algemeene al-
fj. e ontwapening o n m o g e 1 ij k? Een-
Nig omdat de mensch. al is hij nog zoo
M om zijn medemensch met vriende-
anders krachtige woorden te
uigen, dat hij ongelijk heeft en
a slecht behandelt, ten slotte al gauw
E.i J9 om te échten dien mede-
.1.1 !e d w i n g e n door middelen van
IS' geloof ik, voor geen tegen-
nJ "a he' '9 niel prettig maar het
r»»™. zegt de mensch, die de men-
|j e' is a"'id zoo geweest en het
ui all,)d z°o blijven, als de mensch
1J CJ Met andere woorden- in
f menschelijke maatschappij is geweld
P wil zeggen in het verkeer tusschen
Kr„. oor'°g een noodzakelijkheid, een
fi.uienge, een droevige noodzakelijkheid
/van de gevolgen hartverscheurend zijn'
bodz/vfl fj5 0 d z a k e I ij k h e i d En die
Ehfifk !)ren8t een andera nood-
a n mede: dat men zich
f. 1. .w 1 verdedigen
individu zoowel als een staat,
teeter?!?aanvaller. Voor een staat
ih» dat- dat hij een weermacht moet
iloniai 1 ,een 'eecr en' voorzoover zee- en
10 e! 5 aaneaat, een vloot. Men
te e"13? daarop bezuinigen, als de lasten
riaan worden - en dat hebben wij
wil ?,.Teel ze,fs maar een s,aa'
in «W. bestaan, verplicht,
lieh. bewoners- "ik cn arm, ver-
om zich te kunnen verdedigen,
en Tr ik sommige. vele Christe-
'enseh :„eos°fen "ggen: integendeel, een
iet te j° een s,aa' behoeven zich
olren. a °?igen- 'a m°gen dat nietl
sche L scb>oonste christelijke en theoso-
lausch f'ifk-311 m0e( 2eggan z'j - da
'ertuieon k Z1)n 'egensfander niet kan
raigen en' t™?'61"1 voor diens geweld
ibjn lot j an maar onderwerpen aan
gevneia 5 S!aal evenzoo. Schoon gedacht
|i j:. bzave vriendenI Maar wat
'ordt de Praktijk? In de praktij!
rsch.o!'- natuurlijk niet anders dan
n den het geveld in de hand
'el<i in de l .naar' van hel gTofste ge-
P'denaar j van den brutaalsten ge-
ortog i„m 00r'°g. oorlog en nog eens
van in er zagen er een en
te re I?;ren geleden I niets meer
'eer en eD er geen menschen
Titnden riiToM Techtenl Neen. mijn
"1 kent d» L geen °og voor de praktijk I
de menschen niet! Gij zoudt ons
•?en uw
zin natuurlijk brengen naar een
mst vol strijd en oorlog, naar een toe-
vel ellende en wanhoop.
Waarom den staat verdedigen? vragen
aan den anderen kant sommige socialisten
en communisten lang niet overal in-
tusschenl Ja, meestal met.... Wat
kan het mij schelen, of ik een Belg
een Duitscher. een Franschman. een Rus
moet heeten? Als ik het maar goed heb
wat kan mij het vaderland schelen? Waar
ik het goed heb, daar is mijn vaderlandl
Mijne vrienden, als gij wat van de ge
schiedenis weet. zult ge V her.nneren boe
onze vaderen 350 jaren geleden 80 jaar lang
hebben gestreden voor o n z e vrijheden,
voor onze N e d e r 1 a n ds c h e v r ij-
heden, voor onze godsdienstige en
staatkundige opvattingen. Onze vaderen wil
den niet geregeerd worden als en =Pa°-
jaarden. zij wilden met opgeofferd worden
aan de staatkundige en kerkelijke idealen
van een vreemdeling: daarom zwoeren li]
koning Philips II af. daarom stelden zit hun
geweld, hun legers en hun vloten tegenover
de zijne. En zij behaalden tegenover zijn
wereldmacht de zegel Zij stichtten, onder
leiding van prins Willem eD de zl)"e"'
onzen eigen staat met onze e i g e n wet
ten, onze eigen gewoonten, onze eigen
taal onze eigen vrijheden in huis en hol,
in kerk en staat Gij zult U herinneren,
hoe die vaderen, ontaard aan hun voor
zaten, 130 jaren geleden den Franschman,
helaas, met vreugde inhaalden of ten minste
hem ten onzent zijn gang lieten gaan. mop
perend en tegenstrevend, hun zwakheid en
slapheid te laat vervloekend maar zonder
de middelen tot wraak. Gij zult U herin
neren, hoe onze weermacht, yar7aarl°®ad
en vervallen, dien „bondgenoot toen geen
weerstand kon bieden en wij ons moesten
onderwerpen aan zijn wil, bijna 20 jaar
lang hoe wij zijn vreeselijke oorlogen mo s
ten medevoeren, zijn ontembare begeerten
naar ons geld en goed en b!oed "°e9'e°d^
vredigen. zijn terrorisme moesten veMra
gen: hoe wij na de inlijving in mO zij n
laat moesten aannemen, z ij n i^oonlra en
gebruiken moesten volgen, z ij n bevetenals
wet moesten opvolgen, totdat onze krach.en
dreigden te bezwijken.
En welke praatjes dienaangaande ook
verkocht worden en hoeveel er ook van
1011 tot 1918 aan onze landsverdediging
mocht ontbreken, het is een feit, dat het
hebben van honderdduizenden soldaten en
matrozen aan onze landgrenzen en on»
zeekusten ons toen, nog pas geleden
waard heeft om tegen opgenvzln„?
den oorlog betrokken te worfen. Van Duib
sche en Engelsche zijde is herhaaldelijk
erkend, dat het halt millioen. zij het dan
niel in de perfectie geoefende soldaten, dat
toon gereed stond om ons land tegen een aaa
val te verdedigen, mede mogelijke gedachten
aan een aanval op ons land ter zode heeft
doen stellen en eerbied heeft afgedwongen
voor onzen ernstigen wil om neutraal te
blijven. Geen schooner schouwspel voor een
goed vaderlander dan de snelheid en goede
orde. waarmede in Augustus 1914 de mobr
lisatie verliep, als, toen het geTaar werke-
lijk nabij was, de volkseenheid, de alge
meene volkswil en alle partijschap ter zijde
werd geschoven en alten bereid waren om
gemeenschappelijk het dreigende gevaar af
te weren zoo lang als het kon Toen be
greep men aan alle kanten, dat het P
aankwam om eendrachtig elkander de hand
te reiken tot verdediging onzer grenzen
Uit de geschiedenis, niet alleen uil de
onze, kunt ge zien, hoe het een volk gaat
dat zich moet onderwerpen aan een ander
volk: Polen, Duitschland in den Franzo-
sentit", tal van andere volken hebben een
dergelijk lot ondergaan. Neen. wij willen
geen Duilschers of Franschen ot Engel-
schen of Belgen worden. En dat zou bel.8a-
val worden bij onze eenzijdige ontwapening
een onvermijdelijk gevolg! Wu willen Ne
derlanders blijven. Wij willen desnoods
voor onze eigen zaak strijden maar niet
voor het belang ot de belangen van een
ander die ons zou nemen en o n s
zou dwingen om mèt hem voor zijn belan
gen te strijden
Derhalve: als men ons aanvalt, m o
ten wij ons verdedigen zoo lang j
kunnen. En daarvoor hebben wiJtiie
genoeg aan stille zuchtende ba™alingJ?
lijdelijken weerstand, daarvoor hebben I
een weermacht noodig, te land en aan
de kust, een leger en een marine mc P
een groote schaal ingericht maar ook me
te zuinig, zoodat zij niets meer zou betee-
kenen - een groot gevaar bi) ons thans
Men zegt wel: maar w.], klein en zwak
kunnen ons niet verdedigen met eenig
succès wij zijn machteloos tegenover ïeder-
r-robtemogendheid, die ons wil veroveren
Wacht een oogenblikl Wij willen ons alleen
verdedigen zoolang als het kan, totdat
bondgenooten ons komen he pen - en
wie weet niet, dal w.) b,j een aanval zeke
op bondgenooten kunnen rekenen ipn
overwonnen worden en de wapenen moeten
neerle-gen. En, in dit laatste geval, de over
winnaar zal veeleer rekenen met een taaien
tegenstander dan met een slappen <>Tar*°p'
neling b^egen heeft nieU over te beb-
£en voor zijn vrijheid. In dat laatste geval
zal de overwinnaar ons kluisteren en
pen naar welgevallen, onmeedoogend zal hij
zijn lasten van allerlei aard op °ns leggen,
lasten op goed en bloed! Doch weet hij,
bi te rekenen heelt met een 'nJba'd''e.7bd
volk dal voor zijn vrijheden, zijn hms e
hot zijn taal en gewoonten tot het laatste
toe'wil strijden, dan zal hij voorzichtig
met ons zijn en ons in zijn eigen belang
eenigszins sparen. Maar in beide gevallen
zal hij, de indringer binnen onze gze"""-
met zijn soldaten en straften en a!Pers'ng
ons dwingen ^invo^?e ^utet dit. den
d0D°ursUhnoudet rXEuUdroogende
£r!iaeXK:r»E
p e n t,"een mogelijkheid, die bestaat maar
die voor zoover wij. naar alle kanten speu
i ren^' ^"rorTerschinelde'mogendheden
sedert het einde ran den Grooten oorlog
wel wat bezuinigd op de wapening. Een
enkele kleine mogendheid (Denemarken,
Noorwegen) heeft wel ernstig gedacht aan
opheffing der geheele weermacht maar
daarvan toch ten slotte afgezien belang
rijk feit ook voor onsl Er wordt veel ge
praat en veel gedacht maar aan alle kanten
an de wereld wordt toch opnieuw oorlogs
geluid gehoord en de zeer gematigde voom
stellen van den Amerikaanschen president
Coolidge zijn ontvangen op een wijze, die
weinig succes ervoor belooft.
En de Volkenbond? Ja, als die na lange
voorbereiding, eindelijk ertoe komt om de
blijkbaar netelige zaak ter hand te nemen
en het praten door doen vervangt, zou
er iets kunnen komen van algemeene be
perking van wapening, zelfs van algemeene
ontwapening. Maar wat wij dagelijks zien
geeft weinig moed! Doch ook dan zouden
wij immers een weermacht noodig hebben
om. volgens onzen plicht als lid van den
Bond, te helpen, als een ander lid de ge
maakte bepalingen schond en toch een oor
log begon.
Dus in ieder gevalgeen eenzijdige
ontwapening, vrienden en landgenooten,
want eenzijdige ontwapening beleekent: ons
en al hel onze overleveren aan wie ons
nemen wil, beteekent ik bewees het
meen ik ondergang van het Vaderland,
ondergang van wat. als wij er goed over
denken, ons allen lief en dierbaar is.
P. J. BLOK
RECLAME.
Heden een prima witte
bij aankoop van f 2.50
8658
(Zitting van gisteren).
SURINAME.
Het amendement van den heer JOEKES
(V. D.) op begrootingsartikel 2 (f 300 subsi
die aan de West-Indische Gids) wordt ver
worpen met -44 tegen 23 stemmen.
Art. 19 der begrooting (subsidie militair
tehuis te Paramaribo) wordt bij zitten en
opstaan aangenomen.
De begrooting wordt z. h. s. aangenomen,
HET ONTWAPENINGSVOORSTEL DER
SOCIAAL-DEMOCRATEN.
Aan de orde is het voorstel-Ontwape
ningswet van den heer K. ter Laan c.s.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.R
wenscht zich niet te bepalen tot het motl-
veeren van zijn stem. Anders zou hij kunnen
volstaan met vier gronden aan te voeren
waarom hij het voorstel moet afwijzen. Dat
is in de eerste plaats, omdat het in strijd is
met de Grondwet, ten tweede omdat het de
veiligheid des lands in gevaar brengt, in de
derde plaats omdat het ons land in een
eventueelen strijd zou betrekken en to:
vierde om den vorm, waarin het is aan
hangig gemaakt.
In geen enkel opzicht verwacht spr.
•enig resultaat van het debat. Er zou dus
reden zijn, daar van af te zien. De wijze,
waarop de sociaal-democraten de argumen
ten der voorstanders van bewapening trach
ten te weerleggen, is pure demagogie, zoo
dat ook om deze reden een debat beter ach
terwege zou kunnen blijven.
De memorie van antwoord bevat een
groot aantal onbewezen en niet toegelichte
stellingen.
Met eenige voorbeelden, o.a., dat ontwa
pening het beste middel is om buiten den
strijd te blijven, licht spr. dit toe.
Bij de vergelijking met het Deensche stel
sel hebben de voorstellers geheel over het
hoofd gezien, dat de grenzen van Denemar
ken slechts een lengte hebben van 80 K.M.,
terwijl die lengte bij Nederland 800 K.M. is.
Zoo ontbreekt er heel wat aan de voorberei
ding van het voorstel, hetgeen behandeling
in de Kamer moeilijk maakt.
Spr. beschouwt den oorlog als een uit
vloeisel van de zonde, die onder deze be
deeling de wereld niet zal verlaten. Wij
zullen dan ook nooit zonder oorlogen zijn.
Deze belijdenis beteekent echter allerminst
een verheerlijking van den oorlog. Geijverd
moet worden voor de heerschappij van het
recht. Als spr. de cijfers eens nagaat van de
begrootingen van de laatste jaren, dan ziet
hij, dat er op de militaire departementen
zeer veel bezuinigd is. Het is absoluut on
juist, te beweren, dat er voor de weermacht
zeer veel geld wordt vereischt. Bij andere
landen vergeleken, maken wij een zeer gun-
stigen indruk. In België hebben de sociaal
democraten het niet verder kunnen brengen
dan een uitgave voor het leger in 1926 van
857 millioen francs. In Frankrijk kost alleen
het leger 41/» milliard francs. In Engeland
staat het niet anders. Zelfs in Duitschland,
dat .ontwapend" is, betaalde men voor
militaire uitgaven in 1926 nog 115 millioen
goudmark! We zien dus, dat Nederland aan
den wedloop om de bewapening op te drij
ven, niet mee doet. De opmerking, dat Ne
derland onder een militairen last gebukt
gaat. is dan ook absoluut onjuist.
Nationale ontwapening zal voor de vei
ligheid des lands eeil gevaar opleveren.
Dagelijks lezen wij van geruchten van oor
logen. Wij dienen op onze hoede te zijn.
Als men den strijd om bewapening van
de landen om ons heen ziet, valt de vraag,
wat ons land moet doen, niet moeilijk te
beantwoorden. In België, noch in Frankrijk
wordt door de sociaal-democraten een enkele
daad ten gunste der ontwapening verricht.
Zelfs (fe heer Stenhuis heeft onlangs be
weerd, dat, als de Italiaansche fascisten
Frankrijk zouden binnendringen, de Fran-
sche socialisten zouden roepen „te wapen!"
MacDonald diende in Engeland in 1921/25
een begrooting in, die op het volk een last
legde van 32 gulden per hoofd! De radicaal
Herriot deed in Frankrijk geen stap in de
richting voor ontwapening. Het is een raad
sel, waarom de sociaal-democraten hier te
lande een ander standpunt innemen, dan
overal elders. Zou de oplossing misschien
hierin liggen ,dat zij eerst de bourgeoisie wil
overwinnen; om dan de beschikking van
een rood leger te kunnen krijgen.
Het gevolg van nationale ontwapening
zou zijn, dat Nederland in een komenden
strijd betrokken zou worden. Nederland zou
't operatieterrein worden der strijdende
troepen, het volk zou honger moeten lijden
en de grond zou in een woestenij- herscha
pen worden. Onze mobilisatie was in de
oorlogsjaren van niet zóó geringe beleeke-
nis, als de ontwapenaars willen doen voor
komen.
De feiten hebben bewezen, dat ons leger
wel degelijk een preventieve kracht heeft
itgeoefend. De documenten van den Duit-
schen Generalen staf hebben dit wel aan
getoond. Toen heeft ook de linkerzijde me
degewerkt aan de mobilisatiecredieten. Wie
herinnert zich in de Kamer niet de vergade
ring van 7 November 1918. toen de rijzige
figuur van mr. Marchant opstond en uit
riep: „Wij zullen ons verdedigen, het koste
wat het kost. wij zullen ons verdedigen tot
het uiterste." Dat was mannentaal, mr. Mar
chant waardig. En mr. Troelstra noemde de
leus: „geen man en geen cent" pure dema
gogie.
Het is de roeping van ons volk het vader
lijk erfdeel te beschermen en te bewaren.
Daarom is het ontwapeningsvoorstel ten
eenenmale verwerpelijk.
De lieer DECKERS (R.-K.) zegt. dat de
voorstellers niet kunnen klagen, dat te wei
nig aandacht is geschonken aan hun werk.
Het wetsvoorstel verdient die aandacht
ten volle. De voorstellers hadden hun idee
in een motie kunnen formuleeren. dan had
de propaganda dezelfde geweest. Men heeft
echter den moeilijksten weg gekozen, ter
wijl zij toch wisten, met een ontwerp veel
vatbaarder te zijn voor critick.
Dat zij tegen die moeilijkheden niet heb
ben opgezien, stemt tot waardeering. Spr.
brengt daarvoor hulde aan de voorstellers.
Onbillijk is echter hun meening, dat spr.
overslag is gegaan, omdat hij eenige *aren
geleden een lichting van 13.000 man vol
doende achtte. Het in 1921 aangenomen
wetsvoorstel was immers slechts een tijde
lijke verlenging van een tijdelijken maat
regel. omdat er toen nog een voldoende aan
tal dienstplichtigen aanwezig was als ge
volg van de mobilisatie.
Ongewijzigde aanvaarding van dit voor
stel zou leiden tot een chaos, omdat er geen
termijnen in genoemd worden, om geleide
lijk tot het nieuwe systeem te komen.
In het handvest van den Volkenbond ziet
spr. geen verbod van ontwapening, hoewel
het Protocol van Genève aanneemt, dat -*lke
Staat een bewapening zal hebben. Het pro
tocol moet beschouwd worden als een po
ging van den Volkenbond om de veiligheid
der naties te waarborgen, waardoor vermin
dering van bewapening mogelijk zou zijn.
Is het nu wenschelijk op dit oogenblik
onze weermacht tot 3200 man terug te
brengen? Als het mogelijk was, zou spr. de
voorstellers graag volgen. Doch de beperking
thans reeds zóó ver door le voeren, is niet
in 's lands belang. Men is er nog steeds niet
in geslaagd, te bewijzen dat ons leger in
1914 geen preventieve kracht heeft gehad.
Het tegendeel kan worden aangetoond door
de getuigenis van onderscheidene legeraan
voerders. Niemand denkt er over, een ande
ren dan een defensieven oorlog te voeren.
Deze zal steeds in bondgenootschap plaats
hebben, waarbij ons leger van groote betee-
kenis kan zijn. Als straks het volk een oor
log aanvaarden moet, het zijn leven moet
beschermen, doordat het wordt aangevallen
wil spreker er niet aan schuldig staan, dat
het verweermiddel zal ontbreken.
Alle Katholieken willen medewerken om
den vrede te bevorderen. Dat is wel geble
ken uit den brief aan de hoofden van Sta
ten ,van Benedictus XV, in Augustus 1917.
Pius XI heeft dit vredeswerk voortgezet. Het
moet daarom dubbel betreurd worden, dat
Nederland de officieele verbinding met dit
vredescentrum hee/t verbroken.
Den heer TILANUS (C.-H.) heeft het tijd
stip getroffen, waarop het voorstel werd in
gediend. De voorstellers zijn immers vooruit
gelopen op het verslag van de commissie
N. V. V. en S. D. A. P., die de legerorga-
nisatie onderzocht. Daarvoor kan hij geen
andere reden zien, dan dat de algemeene
verkiezingen in zicht waren en de sociaal
democraten behoefte hadden aan een daad,
om propaganda te maken. Waarom heeft
men de memorie van antwoord niet opge
houden tot eind 1927? Dan had men tegen
de volgende verkiezingen meer propaganda
materiaal gehad.
Dit maken van propaganda In dezen vorm
acht spr niet in het belang van den eerbied
voor het parlement. Zijn hoofdbezwaar
tegen het voorstel is van grondwettelijken
aard Wel is een poging gewaagd, formeel
aan de bepalingen der Grondwet te voldoen,
maar in wezen zijn die bepalingen uitge
hold. Art. 182 der Grondwet eischt zoowel
een land- als een zeemacht. Het neemt me'
een veiligheidswacht geen genoegen. Zoo
i3 het eveneens met de art. 61 en 57 der
Grondwet, die een strijdbare macht eischen.
Dit is op zichzelf reeds voldoende voor spr.
om tegen het voorstel te stemmen.
Het nobel streven naar vrede verdient
steun, maar de middelen, door de S. D A f.
gebezigd, kan spr. niet waardeeren. Zij ge
tuigen van een materieele 'visie van het
leven. Daarbij moet»natuurlijk de afschuw
voor lichamelijk lijden grooter zijn dan on-«
der die groep, welke dit leven slecht9 al»
tijdelijk beschouwt en het oog op de eeuwig-»
heid gericht heeft
De sociaal-democraten gaan in hun ges
voelstheorie te ver. Hoe zou de houding dei;
heeren zijn geweest, als zij in 1914 in Bel-»
gië waren geweest? Zouden zij het land
aan Duitschland hebben gelaten? Of zou
zulk een toestand niet mogelijk zijn ge
weest?
Spr. komt vervolgens op de Volkenbond*,
plichten en meent, dat de conventie vajj
1907 en het Pact bewapening voorschrijven.
Ook de heer* Tilanus ziet in den oorlog
een gevolg van de zonde. Die zonde te ben
strijden is een eerste Christen-eisch. Ook
het wereldcongres der Kerken te Stockholm
besprak de ontwapening, maar kwam niet
zoo spoedig en gemakkelijk tot eeen conclu
sie als de sociaal-democraten. Toch schuw-»
de ook dat congres den oorlog. In alle lan-»
den der wereld zullen de Christenen med&i
werken om oorlogen te voorkomen.
Overdenkt men het defaitistisch argument
dat wij toch niet ons kunnen verdedigen*
dan dient men allereerst de vraag te stellen:;
wat is het doel van onze weermacht? Dan
dient overdacht te worden, dat het eenig
doel is: den oorlog buiten *onze grenzen ta
houden.
Daarom moeten we beschikken over
kleine mobiele troepen, waarbij onze mi-«
trailleurs goede diensten kunnen bewijzen.
Dit in het oog gehouden, moet on9 volk
wel degelijk in staat worden geacht, het
vaderlijk erfdeel ongeschonden aan het
nageslacht over te dragen.
D^t men geen oorlogen meer zal voeren,
acht spr. uitgesloten. Frankrijk heeft na 40
jaren de fouten van Bismarck gewroken.
Zullen onze kinderen en kleinkinderen het
beleven, dat men ook de fouten van Ver
sailles tracht te herstellen?
Bij de Chr.-Hist. is niet minder de wensch'
levendig, om het recht in de plaats van dè
macht te stellen, maar daarnaast bestaat bij
hen een warme liefde voor het vaderland
en bereidheid dit desnoods met wapenen t»
verdedigen.
De heer L. DE VISSER (C.-P.) wenschi
het standpunt der revolutionairen uiteen
te zetten tegenover het militairisme, dat
één der verschijnselen is van de tegen*
woordige maatschappelijke orde, n.l. het ka-»
pitalisme, dat slechts in 9tand te houden
is door geweld en onderdrukking. Het mili-»
tairisme is evenzeer een vijandige macht
tegenover de arbeidersklasse. De geschiede*
nis van het militarisme is die van de cul*
tureele tegenstellingen van nationale een*
heden. Zij, die betoogen, dat oorlog resul*
taat is van de zonde, maken zich al heel
gemakkelijk van de zaak af. Veel meer ia
de oorlog te verklaren als gevolg van het
kapitalistisch productieproces, dat zijn
grondslag vindt in den arbeid om winst,
Met noodwendige zekerheid moeten daar*
door de grootste tegenstellingen en crisissen
ontstaan, die de maatschappij teisteren.
Sprekers bezwaar tegen de voorstellers Is,
dat zij meer hun aandacht vestigen op d»
gevolgen van den oorlog, dan op de oor*
zaken. Dit is contra-socialistisch. De socia*
list heeft tot taak het onbetrouwbaar maken
van het militairisme voor de bourgeoisie D»
voorstellers verwerpen ieder wapengeweld,
dus ook den burgeroorlog, waardoor zij zich
niet onderscheiden van d^ doodgewone bur*
gerlijke utopisten. Wie revolutionair denkt,
kan dit contra-geweldsysteera niet deelen*
kan ook niet iederen oorlog verwerpen E f
zijn oorlogen, die zoo krachtig mogelijk die*
nen gesteund te worden. Het geweldlooztf
socialisme heeft met socialisme niets tel
maken. Er is nog nooit een onderdrukt»
klasse vrijgekomen zonder wapenen van ge*
weid.
Spr. breekt zijn rede hier af, om die Dln»*
dag voort te zetten. j
De vergadering wordt hierna verdaagd.
RECLAME.
9959
AVONDRECEPTIE TEN HOVE. I
De eerste der twee Nienwjearssoirée'i.
Zooals in de vorige maand werd aanga-
kondigd, had H. M. de Koningin de avond-
ontvangst ten Koninklijken Paleize, welk*
gewoonlijk in het begin van Januari ge
houden wordt, met het oog op toen in Dea
Haag heerschende besmettelijke ziekten, tot
een nader tijdstip verschoven.
Sedert dien, werd door H. M. besloten
dat ditmaal twee gelijkwaardige recepties
zouden plaats hebben voor de velen, dia
zich hadden aangemeld tot het maken vaa
hun opwachting bij onze Vorstia
De eerste dier beide recepties had gister.
avona plaats; de volgende wordt, gelijl»
bekend, Donderdagavond 3 Maart gehouden.
Deze verdeeling over twee avonden bood
onder meer het voordeel, dat de genoodig-
den wier aantal gisteravond ongeveea
450 bedroeg tegen een dubbel zoo groot
aantal wanneer slechts één enkele soirés
plaats heeft zich gemakkelijker in da
feestelijk versierde en verlichte zalen kon
den bewegen.
Met H. M. de Koningin en Z. K. H. da
Prins, nam ook H. M. de Koningin-Moedei
aan de receptie deel, alsmede de broeder
van Prins Hendrik, Hertog Adolf FriedricU
van Mecklenburg, die ten Paleize logeert.
Nadat de Koningin te 9 uur cercle had
gehouden, nitsluitend voor Nederlandscha
civiele en militaire autoriteiten, waarondet
de Ministers, Hoofden der Departementen
van Algemeen Bestuur, Ministers van Staat,
voorzitters van Hoogs Colleges en vela
