Mo. 2053 9
ZATERDAG 26 FEBRUARI
Anno 1927
[ficleele Kennisgevingen.
I
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws j
van heden. 1
n
EIDSCH
DAGBLAD
PRIJS OER ADVERTENTIE!*:
ICtz per regel. Bi) regelabonnemenl belangrijk lageren prija
^itie Advertentiën uitsluitend bi) vooruitbetaling Woens-dags en
Hag* 50 Cta bij -n maximum aantal woorden van 30
sao volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
porto te betalen Bewijsnummer 6 Cis.
Bureau Noordelndspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRUS DEZER COURANTi
Voor Leiden per 8 maanden ƒ2.85 per week70.18,
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd rijn, per week0.18,
Franco per post 2 36 -f- portokosten.
DU nummer bestest uit VIER Bieden
EERSTE BLAD.
hinderwet.
meesteer en Wethouders vaai Leiden;
Izien het verzoek van;
A Kool, om vergunning tot het op
en van een steenhouwerij op het per-
Leliestraat N. 62, kadastraal bekend
eenfce Leiden, Sectie M No. 4279;
Th. van der Meer om vergunning tot
oprichten van een inrichting voor heb
rken van vleesch in het perceel Kore-
straat No. 4, kadastraal bekend Ge-
ite Leiden, Sectie D No 1663;
A W. van du Poel om vergunning
iet oprichten van een inrichting voor
bewerken van vleesch in het perceel
der Werffstraat No. 48, kadastraal bè-
I Gemeente Leiden, Sectie H. No. 3050.
ilet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet;
(ven kennis aan het publiek, dat ge
ilde verzoeken met de bijlagen op de
etarie dezer gemeente ter visie ge-
zijn;
imede dat op Zaterdag, den 12en Maart
des voormiddag* te halfelf uren
iet Raadhuis, gelegenheid zal worden
ven om bezwaren tegen deze vea*zoe-
in te brengen, terwijl zij er de aan-
It op vestigen, dat niet tot beroep ge-
itigd zijn zij, die niet overeenkomstig
7 der Hinderwet voor het gemeente-
uur of een ziineT leden zijn versche-
teneïnde hun bezwaren mondeling
te lichten.
A. VAN DE SANDE BAKHUIJZEN,
Burgemeester.
VAN STRÏJEN. Secretaris,
iiden, 26 Februari 1927. 8666
rb re id in gspl an der gemeente.
Burgemeester, Hoofd van het Gemeente-
lur van Leiden;
(let op art. 31 der Woningwet en op het
nklijk Besluit van den 20en April 1921
ilsblad No. 679), zooals dat nader is ge-
gd;
engt ter algemeene kenni9, dat het door
Gemeenteraad, in zijne vergadering van
21en Februari 1927. vastgestelde plan
erziening van het UITBREIDINGSPLAN
r gemeente, betreffende het gedeelte ge-
i tusschen de Heerenstraat en de Schel-
ade en betreffende den verbindingsweg
slen de Roombnrgerbrng van den Hoo-
Rijndijk naar het Utrechtsche Jaagpad,
de daarbij behoorende kaarten, grond-
ningen, enz., op de Secretarie der ge-
ite gedurende veertien dagen voor een
Ier inzage is nedergelegd.
De Burgemeester voornoemd,
A VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
iden, 26 Febr. 1927. 8667
DE TAMBOER-MAiTRE
DER LE1DSCHE SCHUTTERIJ.
Ilier ter stede zeer bekende figuur,
'in de wandeling gemeenlijk „Pauw"
'ing genoemd, is op 96-jarigen leef-
ier overleden.
w'' Sommeling was een man, die
(Qde een veertigtal jaren het lief en
r Leidsche Schutterij heeft medege-
*-en twintigtal jaren, tot aan de op-
1 ongeveer 20 jaar geleden, mar-
1 als de schutterij uittrok, als
r-maitre aan het hoofd van den
Faarbij hij zjjn tambour-maitre stok
re op een wijze, welke maar weinigen
Onega's wisten te evenaren.
Ruim één jaar geleden heeft hij onder
vele blijken van belangstelling uit alle
deel en der burgerij zijn 95sten verjaardag
gevierd.
de electrificatie van de lijn
rotterdam—amsterdam.
Vanaf Maandag 28 Februari zullen tot
nader order op het baanvak DelftLeiden
Noordwijkerhout dagelijks 10 eleclnsche
proeftreinen loopen en van af Donderdag 7
Maart op het baanvak Rotterdam D. P.
Haarlem niet minder dan 13 treinen.
Van af dien datum staat de geheele boven
leiding tusschen Rotterdam D. P. en Amster
dam onder stroom.
In verband mei den aanstaanden loop der
electrische treinen wordt tevens aan alle
stations op de lijn RotterdamAmsterdam
door dr. De BruynKops, onderricht gege
ven in het verleenen van eerste hulp bi)
ongevallen door electriciteit veroorzaakt o.a.
over doelmatige hartmassage enz. Al het
stations- en treinpersoneel is verplicht aan
dezen cursus deel te nemen.
de bloemententoonstelling.
De bloemententoonstelling in „Zomerzorg"
is gisteravond precies tien uur door den
voorzitter der afdeeling, den heer G. F.
Hemerik met een enkel woord gesloten
In zijn sluitingsrede wijdde spr enkele
woorden aan deze zoo buitengewoon ge
slaagde onderneming. Dezen keer, zoo zeide
spr.; is geen enkele aanmerking gehoord,
hetgeen een duidelijk bewijs heeft gegeven
van goede organisatie en verstandhouding
onderling. Spr. dankt de inzenders voor hun
prestaties en aangename samenwerking
met de commissie. Er is zeer veel-gepres
teerd. Iedere groep was een prestatie op
zichzelf. Er komt echter aan alles een einde
en zoo ook hier.
Hartelijk dank brengt spr. voor de zoo
krachtdadige medewerking voor de tentoon
stelling, zoowel als in de reclame-commissie
aan den heer Batenburg, en verder aan
allen, die tot het welslagen hebben mede
gewerkt; hij sloot hiermede de tentoonstel
ling, die, naar wij vernamen, in totaal i9
bezocht door omstreeks 2600 bezoekers.
Na afloop werden door het bestuur aan
een souper genoodigd alle aanwezige deel
nemers en de vertegenwoordiger der pers,
waarbij verschillende toasten werden uit
gebracht op het bestuur, de tentoonstel
lingscommissie en deelnemers.
De heer Soeteman uit Noordwijk bracht
o.a. een bijzonder woord van hulde aan de
afdeeling Oegstgeest en Omstreken en aan
de commissie voor de zoo royale medewer
king.
Voorts wenj medewerking gedaan, dat de
afdeeling Oegstgeest en omstreken binnen
kort haar 45-jarig gestaan zal beleven
Van die 45 jaar heeft één der getrouwen,
den heer T. F. Vlieland, niet minder dan
32 jaren achtereen het secretariaat ver
vuld, en de heer G. F. Hemerik 28 jaar het
voorzitterschap.
Deze getallen geven wel een bewijs, dat
de onderlinge verstandhouding buitenge
woon goed is.
Vereeniging tot bevordering
der bouwkunst.
Aan de 210e vergadering ging vooraf een
kunstbeschouwing van een serie foto's
naar Florentijnsche beeldhouwwerken.
De voorzitter, de heer J. A Verhoog,
opende deze vergadering. Nadat de notu
len waren goedgekeurd was het woord aan
den heer A. Booden, hoofd-ingenieur bij
de Heemaf-fabrieken te Hengelo, die tot
onderwerp had gekozen „Electrische* trac
tie." Spreker begon er op te wijzen, dat
electrische tractie een onderwerp is, dat
bijna iedereen belang inboezemt, meoe
doordat iedereen binnenkort de voordeeleD
hiervan hoopt te kunnen genieten, aldus
deelt ons de heer Fred. A. Wempe Sr.
mede. Deze voordeelen waren hier te lande
reeds lang erkend: aan de Spoorwegelec-
trificatie-commiesie, welke in 1920 door uo
regeering werd benoemd, werd dan ook
niet opgedragen over deze voordeelen rap
port uit te brengen, doch om door eigen
aanschouwing in het buiteland het meest
geschikt systeem te kiezen. Deze voordee
len zijn van drieërlei aard, n.l. economi-
schen, technischen en maatschappelijken.
De economische voordeelen %mani-
feeteeren zioh in de veel lagere kolen-
brandstof-) kosten., minder kosten voor
bediening en reparatie®, ongelimiteerde
arbeidstijd voor de electrische locomotie
ven en motorwagent en besparing in de
aanlegkosteD der emplacementen.
De hoofdzaak is de brandstofbespanng,
welke veroorzaakt wordt, doordat de
stoomlocomotief een machine met vrij
slecht rendement is, welke zijn eigen ke
tel waarvan het rendement uit den aard
der zaak óók niet haog kaD zijn, beneven»
kolen en watervoorraden moet meeslepen,
terwijl de ketel» en machines ra een elec
trische centrale voor het hoogst bereik
bare rendement gebouwd kunnen worden.
Bil de stoomlocomotief kan men de zware,
dooh veel energiebesparende inrichtingen,
welke bi) stationnaire installaties gebrui
kelijk zijn niet toepassen, terwijl men In
de laatstgenoemde installaties (dus ra de
centrales) het bedrijf bijna automatisch
kan maken, du# met een minimum aan
personeel kan volstaan Daarenboven kan
men in centrales min der waardige brand
stof verstoken, op locomotieven echter
slechts prima brandstof.
De techai eche voordeelen van elec
trische- boven st«»omtractie, zijn voorna
melijk de mogelijkheid van veel grootere
versnellingen en als gevolg v.n.L daarvan
kortere rijtijd en kortere tijdsafstand tus
schen 2 treinen Vei Jer is het gewicht per
P.K. bij electrische locomotieven belang
rijk lager dan voor de beste stoomlocomo
tieven voor snelheidsl«co s is dat gewicht
respect. 39 tegen c.a. 90 K G. en voor
goederenloco'8 64 tegen 90 K G De electri
sche goederen locomotief heeft daarbij een
max. trekkracht van 20 ton tegen slechts
12 ton bij de stoomlocomotieven.
Ten slotte spreekt de veel rustiger gaug
nog ten gunste van electrische tractie. Het
voordeel van de hier te lande toe te pas
sen motorwagentreinen boven treinen met
locomotief is gelegem in het vervallgn van
praotisch alle rangeerbewegingen en in de
daaruit voortvloeiende soepelheid van het
bedrijf. Daarbij blijven de bovengenoemde
voordeelen van electr. locomotieven boven
stoomlocomotieven ook voor motorwagens
ten volle geldrig, terwijl de gang nog rus
tiger is.
De maatschappelijke voordeelen
zoo zeide spreker, dus o.a. de voordeelen
voor de reizigers, spruiten natuurlijk voort
uit de bovengenoemde economische en
technische. Hierbij werd vooral gewezen
op de goedkoopere exploitatie, de zeer
eenvoudige dienstregeling met zeer fre
quente treinopvolging, het vervallen van
het roetbezwaar en de rustiger gang.
Het nadeel echter van de electrische
tractie werd ook onder de oogen gezien,
v.n.L de afhankelijkheid van de stroom
voorziening.
Bij de Z.H.E.S M. was echter vroeger
reeds de gemiddeldetreinvertraging belang
rijk minder dan op de stoomspoorwegen
het is dus te verwachten, dat op de lijn
A'damR'dam, welke vanuit meerdere
Centrales zal worden gevoed, de continuie-
teit van het bedrijf nog beter gewaarborgd
zal zijn. Vanzelf kwam spreker na deze
inleiding tot het meer technische gedeelte
van het bedrijf en ij^rd verklaard welke
hooge eischen aan de electrische uitrusting
der treinen moet worden gesteld.
De bovengenoemde commissie had gead
viseerd tot toepassing van het Amerikaan-
sche systeem met 1500 volt gelijkstroom.
Door een licentieverdrag met de Wes-
tinghouse kreeg de Heeraai het recht mo
toren en apparaten volgens haar gegevens
en teekeninge® te mak^n, waardoor een
belangrijk deel van de materialen ten be
hoeve der electrificatie in het binnenland
kon worden gefabriceerd, zonder risico van
ernstige mislukkingen.
De Westinghouse dankt haar succes bij
de meest belangrijke spoorweg-eleotrifica-
ties over de geheele wereld naast de zorg
vuldige detailleering harer constructies
v.n.l. aan de toepassing van het z.g.n.
Electro-pneumatische bedieningssysteem.
Juist» het constructieve gedeelte van de
verschillende schakelmanipulaties, waarbij
de luchtdruk een groote rol speelt, werd
door spreker uitvoerig behandeld, waar
uit vooral naar voren kwam, dat de be
stuurder door deze eenvoudige bedienings
methode der in- en uitschakeling, zijn volle
aandacht kan besteden aan den weg en oe
signalen. Vanzelf werd de geheele electri
sche uitrusting der motorwagens in de
puntjes door den begaafden spreker ver
klaard, zoowel die welke hier te lande
dienst doen als die, speciaal voor Indië aan
do Heemaf-fabrieken geconstrueerd.
Gelukkig voor onze vaderlandsche in
dustrie dat de Heemaf fabrieken de schou
ders gezet hebben onder deze moderne
constructies. Zeer zekei heeft dit in den
beginne, eeT men daarvoor de gebouwen
en werktuiginstallaties gereed had, schat
ten van geld gekost, doch waar de Heemaf
„De Cost" heeft gemaakt wenschen wij
haar toe dat zij ook „de baet" zal kunnen
incasseeren en de bestelling van 4 nieuwe
locomotieven voor den Indischen dienst,
pleit voor het vertrouwen in deze natio
nale industrie.
Tal van lichtbeelden, getrouw weerge
vende de tabellen *van vergelijking tus
schen stoom- en electrische tractio, als
mede die van de motorwagens in hun ge
heel en de onderdeelen in het bijzonder,
maakten de voordracht speciaal voor de
balrijk aanwezig zijnde teohnici bijzonder
genietbaar, waartoe des heeren Booden's
eenvoudige, doch bijzonder bevattelijke
verklaringen niet weinig bijdroegen Een
woord van dank van den voorzitter den
heer J. A Verhoog, was dan ook zeer op
zijn plaats.
De vraag omtrent het moderne gebouw
van de firma v. NelLe aan de Aalmarkt
verrezen, bracht de gemoederen nogal wat
ln beweging. De een stond perplex dat een
ander dit gebouw architectonisch mooi kan
vindeneen derde vreesde gevaar dat men
op deze wijze doorgaande, aan iedere zijde
van ons mooie raadhuis zoo'n kubus zou
kunnen neerplanten, terwijl een lid vond
dat „Bouwkunst" die moderne uitingen
niet moest tegengaan, daar monumenten
zorg niet op haar weg ligt en dit over-
heidswerk is. Desalniettemin werd het be
stuursvoorstel aanvaard, om aan B. en W.
een schrijven te richten zoodanige maat
regelen te nemen, dat een dergelijke ver
storing van een rustig stadsbeeld voortaan
niet meer zal kunnen geschieden, waarna
de vergadering werd gesloten.
de bioscopen.
Het programma in het City-theater vangt
zooals gebruikelijk aan met het geïllus
treerde wereldnieuws, waarna een komi
sche twee-acter „Plezierige logé's" de lach
spieren danig in beweging brengt.
Als eerste hoofdfilm draait voor de pauze
„Het Bankbiljet K 13513". de wonderbare
lotgevallen van een 10 markbiljet vanaf het
oogenblik, dat het de drukpers gloednieuw
verlaat, totdat het vies en verfomfaaid door
een hond van de straat wordt opgeraapt en
verscheurd.
Een bankbiljetwat al vreugde is het
niet in staat te verwekken, maar ook tol
hoeveel misdaden zou „het slijk der aarde"
niet de drijfveer zijn? Deze film geeft er een
uitstekend beeld van. Het is ons niet wel
doenlijk hier alle schijven te noemen, waar
over het bankbiljet gemerkt K 13513 zijn
weg vindt, hoe het na tal van sensationeele
omzwervingen weer bij zijn eersten eigenaar
terugkomt, maar wel zijn wij tot de conclu
sie gekomen, dat ook een 10 mark-biljet
soms raar kan rollen.
Na de pauze wordt als tweede hoofdnum
mer eveneens een Fox-film vertoond „De
drie nobele bandieten", waarin George
O brien een der hoofdrollen vervult. Het is
de malle geschiedenis van een drietal va
gebonden, die ondanks al hun schurken
streken toch niet ontoegankelijk zijn voor
gevoelens van teederen aard en genegen
heid opvatten voor een jong meisje, dat
zich op haar beurt gaarne onder hun be
scherming stelt. Hun trouw is roerend;
beurtelings offeren zij zich op. wanneer een
troep gewetenlooze bandieten hun bescher
melinge achtervolgt. Hun bloed is niet te
vergeefs gestort; het meisje bereikt onge
deerd haar doel en het slot is hoe kan
het anders? een gelukkig huwelijk met
den man haars harten.
Het programma in het Luxor-theater is
van geheel anderen aard dan de vorige
week, maar toch evenzeer in staat om het
publiek een preltigen avond te bezorgen.
Hoe hartelijk is er niet gelachen om Anatole
Galupin, den olieman, wiens origineele wed
denschap met een schatrijken jongeling hem
de verplichting oplegt 600.000 francs per
maand uit te geven; of-te-wel ongeveer
20.000 francs per dag. Een klein kunstje,
zegt U? Jawel, men ga dan deze film eens
zien en men zal ontdekken dat er ook van
een dergelijke taak nog vele moeilijkheden
zijn verbonden.- Het pad van Galupin ging
heusch niet steeds over rozen en de kreet
„Help, ik ben millionair" is dan ook zeer
verklaarbaar. Hoe hij de weddenschap ver
liest en tenslotte toch nog wint blijve hier
verder onbesproken. Genoeg zij te zeggen,
dat er om het humoristische verhaal har
telijk is gelachen.
Het tweede hoofdnummer is een drama in
zes acten. dat den zonderlingen naam draagt
van „Toen de deur open ging".
Al heel gauw kent men ech
ter de kwestie. Men ziet den hoofd
persoon bloemen koopen voor z'n verloofde,
maar als hij haar wil bezoeken en de ka
merdeur opentenfin wij zullen kort
zijn. ^fen begrijpt dat er een schurk in het
spel is die de liefde van het verloofde meis
je had gewonnen en nu voortdurend de
plannen van den ander dwarsboomt, totdat
eindelijk de waarheid aan het licht komt en
alles zich ten goede keert.
In het Casino-theater vangt het program
ma aan met een zeer uitgebreid en interes
sant journaal, waarna vertoond wordt „Een
vrouw van de wereld", waarin Pola Negn.
de hoofdrol vervult. De inhoud is als volgt:
„Aan de Riviera komt de romance van
Gravin'Natatorine tot een einde, wanneer
zij ontdekt, dat haar minaar haar bedriegt.
Haar leed wordt nog vergroot door het feit.
dat zij in haar groote liefde haar arm heeft
laten tatouëeren. Zij vertrekt naar Maple
Valley, waar zij door den commissaris van
Politie Granger wordt aangehouden en ver
zocht wordt weer terug te keeren. De com
missaris zelf is evenwel op het eerste ge
zicht verliefd en dan begint er een andere
roman. De heele stad is in beroering van
slagersjongen tot den secretaris van Gran
ger toe. alles wordt zwak bij den aanblik
van haar schoonheid Daarna volgt een ja-
loersche scene een beleediging van Granger
en de gravin besluit de stad te verlaten, na
eerst wraak genomen te hebben op Granger
Maar. wanneer op het laatste oogenblik d°
haat veranderd in liefdekeeren de
blaadjes om en zien we ze aan het eind.
zeer gelukkig tezamen.
In de pauze een solo-nummeT van den
violist Alexander Coret, dat veel bijval
oogstte.
Na de pauze „Moderne Vrouwen" waarin
Henny Porten twee hoofdrollen vervult In
-langen tijd hebben wij geen film van deze
groote Duitsche tragedienne gezien en hoe
wel ze beide rollen uitstekend vertolkt en
deze film de moeite waard is. om te gaan
bekijken, zien wij deze artiste toch lievar
in een meer koninklijke rol. zooal9 Anna
Boleyn bijvoorbeeld, waar zij haar gratie
meer ten toon kan spreiden. Men overtuige
zichzelf eensl
BINNENLAND.
Arondrecoptle tan Hora.
De Tweede Kamer Ie begonnen aan hef
socialistisch ontwapeningsvoorstel.
Opgericht is een Nederl. centrale inzake
internationale misdadigers.
Olficieele opening van de winkelbenrs te
Lisse.
Het elfde internationale architecten-con*
gres zal in ons land plaats vinden van 28
Aug.i Sept.
BUITENLAND.
Poincaré stelt de kwestie van vertrouwen
inzake de betaling aan Engeland.
Coolidge treft de wet tot verleening van
crediet aan de katoenplanters met zijn veto.
Sjanghai geheel in staat van verdediging.
HET HEENGAAN VAN KATWIJK'S
BURGEMEESTER.
Gelijk gisteren gemeld, gaat Katwijk'a.
burgemeester, de heer De Waal Malefijt,
1 Mei heen uit zijn ambt.
De heer DE Waal Malefijt.
Hij werd benoemd ale burgemeeater van
Katwijk op 16 Oct. 1914, zal dus op 16
April a.8. 12% jaar onze gemeente als
burgemeester bestuurd hebben. De burge
meester werd geboren 31 Jan 1852 te Over-
veen, is dus thans 76 jaar Na aanvanke
lijk voor het onderwijs te zijn opgeleid,
moest hij daarvan wegens gezondheidsre-
denen afzien en werd geplaatst op de se
cretarie te Overveen. Na eenigeD tijd werd
hij compagnon in een zeepfabriek te Zeist
Daar werd hij Augustus 1884 tot lid van
den Gemeenteraad gekozen en in 1887 als
zoodansg herbenoemd ln 1890 werd hij
als burgemeester geplaatst aan het hoofd
der gemeente Westbroek en Achttien hoven,
welke betrekking hij tot einde 1903 ver
vulde.
In 1892 nam hij zitting in de Prov. Sta
ten van Utrecht voor het kiesdistrict Breu-
kelen, voor welk district hij bij de ver
kiezingen in Juni 1897 ook naar de Tweede
Kamer werd afgevaardigd.
In 1901, 1905 en 1909 werd hij als Kamer
lid herkozen. De laatste maal bij enkele
candidaatstellrng In 1903 werd hij gekozen
tot lid van het College van Ged. Staten
van Utrecht. In 1902 werd hij benoemd tot
lid van het College van Bijstand bedoeld
in art 35 der woningwet.
In de Kamer toonde hij altijd veel be
langstelling in koloniale aangelegenheden
en in 1905 werd hij op voordracht van mi
nister Fock benoemd tot curator der Indi
sche Be8tuur8acodemie te 's-Gravenhage.
9 Aug. 1909 werd hij benoemd tot Minis
ter van Koloniën Deze wisseling in het
kabinet-Heemskerk stond in verband met
de benoeming van den heer ldenburg tot
Gouverneur Generaal van Ned. indië
Na de verkiezingen in 1913 trad de heer
De Waal Malefijt, evenaJs de andere mi
nisters, als minister af.
Zooals gezegd op 16 Oct. 1914 werd hij
benoemd tot Burgemeester van Katwijk.
