felle fabrieksbrand te Noordwijkerhout
1
fwi
L20538
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 25 Februari
Tweede Blad
Anno 1927
m
8
mm
w
|WT DE RIJNSTREEK.
DE NIEUWGEBOUWDE KA MEROVEN-INSTALLATIE
TE NOORDWIIK.
[wildoende blnsschln(jsmaleilaal.
De streek zonder licht
[Tan onzen specialen verslaggever),
irmiddag omstreeks half zes bereikte
bericht dat de kartonnagefabriek der
W. van Lelieveld en Co. te Noordwij-
lut in brand stond en dat er groot ge-
voor de belendende perceelen. Wij
inmiddellijk per auto derwaarts ver-
n en toen wij op het terrein van den
kwamen, waaromheen honderden
■gierigen stonden saamgepakt, bleek
dra dat de berichten niet overdreven
Wij brengen even in herinnering
ibij het vroegere station Piet Gijzen-
langs den spoorbaan Leiden-Haarlem
oorlogstijd een groote groenten-inma-
„De Codro" verrees. In de laatste jaren
ie fabrieksgebouwen ingenomen door
diende bedrijven. Zoo is in één der
ite gebouwen, 't dichtst bij het station
Ie, de bovengenoemde cartonnagefa-
ondergebracht en onmiddellijk daar-
enst de N.V. Hout- en Timmerfabriek
ma". Eerstgenoemde fabriek bleek in
laaie te staan. De brand zou zijn uit
ten, zoo vertelde ons één der omwo-
i, omstreeks vijf uur, kort nadat het
|oeel, dat voor een groot deel uit Leid-
meisjes bestaat, de fabriek had verla-
:n wel op de bovenste verdieping van
rechtervleugel, vlak bij de liftkoker,
verdieping bevatte een groote hoeveel-
"Jkarton, zoodat het vuur snel om zich
greep. Binnen enkele minuten sloegen
lammen door het dak en verspreidden
[loed die tol ver in de omgeving was
te nemen. Het was duidelijk, dat er
lusschen niet te denken viel. Slechts
ling kon worden gedaan om de na-
en gebouwen van de „Doelma" te
den. Dat dit heel moeilijk zou zijn
m'ich begrijpen, als men weet, dat een
Zuid-Wester het vuur steeds aanwak-
en een vonkenregen blies in de rich-
an de al te licht ontvlambare timmer-
;t Daarenboven bleek de inmiddels
keerde Noordwijkerhoutsche brandweer
te beschikken over een ouderwetsch
srandspuitje waarop slechts één slang
kon worden gekoppeld. 11s duidelijk dat dit
straaltje niets vermocht tegenover de vlam
menzee en toch de tijd drong. Met donde
rend geraas kwam het dat naar beneden,
deed de vonken-regen nog heviger worden.
Emmers water werden aangedragen om de
timmerfabriek nat te houden. De directie
van de „Doelma" zag het hopelooze van het
geval in en wenschte assistentie van de
Leidsche brandweer, die echter slechts op
verzoek van het gemeentebestuur van
Noordwijkerhout zou mogen uitrukken. Dit
verzoek bleef evenwel uit, naar de burge
meester, de heer Van Iersel ons mededeelde,
omdat reeds assisitentie was gevraagd aan
Sassenheim. Intusschen greep het vuur
steeds verder om zich heen, de eerste ver
dieping brandde aan alle kanten en met een
knal baande het vuur zich een weg naar
het benedengedeelte van het gebouw, waar
opnieuw groote massa's karton een prooi der
vlammen werden. Fel roosterde de vuur
gloed de omgeving; toen plotseling stortte
een der muren ineen, joeg de Zuid-Wester
door de vlammen, zoodat de brandende
stukken karton door de lucht wervelden.
Ieder oogenblik kon uitbreiding van de brand
worden verwacht. Gelukkig bleven de ove
rige muren slaan, zoodat de wind weinig vat
kreeg op de brandende massa Intusschen
het was zeven uur geworden arriveerde
ook de brandweer uit Sassenheim. Het
duurde echter nog geruimen tijd voordat er
water werd gegeven en toen was het gevaar
gelukkig geweken, want zelfs met vijf stra
len was men o.i. het vuur niet meester ge
worden, wanneer ook de „Doelma" zou zijn
aangetast. Tegen half acht was men den
brand meester ofschoon men nog uren lang
bezig was om de brandende en smeulende
papiermassa geheel te doven.
Voor de bewoners van Noordwijkerhout
en omgeving had dezen felle fabrieksbrand
overigens nog een onaangenamen kant. In
de nabijheid van de brandende fabriek sloe
gen n.l. door hel afsmelten van de laag-
spanningskabel de zekeringen door, zoodat
aanvankelijk het Zuidelijke deel van het
dorp langs den 's Gravendamschen weg tot
In Voorhout toe ln het donker zat Onder
leiding van de heéren Van Oerle en Bosse
was het technische personeel der Leidsche
Lichtfabrieken aanwezig, juist met het oog
op het gevaar voor de lichtvoorziening der
streek. Ondanks de meest krachtdadige po
gingen om het euvel te verhelpen, breidde
de lichtstoring zich echter snel uit over ge
heel Noordwijkerhout. Gelukkig niet voor
langen tijd, want reeds spoedig kwam er
weer licht in de Egyptische duisternis.
Er valt uit deze fabrieksbrand, waarvan
de oorzaak nog niet bekend is, maar waar
van de schade, al of niet door verzekering
gedekt, die op een f 100.000 wordt begroot
(in de fabriek waren een 30-tal machines
met eigen drukkerij) ongetwijfeld zeer aan
zienlijk zal zijn, een les te putten. En o.i.
dan wel deze, dat het blusschingsmateriaal
in de dorpen in onze omgeving totaal onvol
doende is. Wat te denken van een dorp als
Noordwijkerhout met een vrij uitgestrekt
rechtsgebied, dat beschikt over' één hand-
brandspuit, die niet aan de meest beschei
den eischen kan voldoen. Naar de burge
meester, de heer Van Iersel ons mededeelde
heeft destijds de raad een voorstel van B. en
W. tot aanschaffing van een motorspuit ver
worpen omdater in de laatste jaren
geen brand van beteekenis was geweest Wij
zouden zoo zeggen dat het lot de Noordwijk-
sche vroede vaderen ditmaal gunstig is ge
weest. Het had werkelijk heel weinig ge
scheeld of meerdere gebouwen waren een
prooi der vlammen geworden, „n'en dê-
plaise" de hulp uit Sassenheim.
Met dat al is er gisteren ten duidelijkste
aangetoond, dat het blusschingsmateriaal in
de omgeving nog wel wat verbetering noo-
dig heeft
Nader vernemen wij, dat hedenmorgen te
7 uur de brandweer uit Sassenheim is in
gerukt. De Noordwijkerhoutsche spuit bleef
echter nog ter plaatse.
Juist deze week was een voorraad papier
van 450.000 K G. ter waarde van f 50 000
aangekomen, die thans een prooi der vlam
men is geworden.
Door het gasbedrijf der gemeente Noord-
wijk is een dezer dagen de nieuw gebouwde
vertikale kameroven-installatie, beslaande
uit één oven met 4 kamers, kolen- en cokes-
blusch- en transportinrichting in gebruik
genomen. Onze foto geeft een beeld dezer
installatie.
De directie was zoo welwillend ons ter
plaatse een duidelijke verklaring te geven
van de inrichting, werking, voordeelen enz.
De oven is buiten opgesteld en niet, zoo
als de voorheen in gebruik zijnde retort-
ovens, in een gebouw ondergebracht; alleen
is boven den oven 'n eenvoudige kap aange
bracht. De op deze wijze gebouwde oven
heeft deze voordeelen dat de met de bedie
ning belaste werkman geen last heeft van
rook, stof en warmte, dus in hygiënisch op
zicht beduidend gunstiger werkt; verder
geeft het groote besparing der kosten van
een gebouw.
De bediening van den oven ls zeer een
voudig en vereischt bijna geen krachts
inspanning van den werkman, daar de ko
len en cokes met electrische en handlieren
naar de plaatsen van bestemming worden
gebracht. De kamers van den oven (4 stuks)
kunnen ieder pl.m. 1900 K G. kolen bevat
ten. De temperatuur van den oven kan zoo
geregeld worden, dat de vergassing der ko
len in minimum 12 en maximum 24 uren
kan plaats hebben. Hierdoor is het mogelijk
hoeveelheden gas te produceeren varieerend
tusschen 3000 en 6000 M3, per etmaal.
De vulling der kamers met kolen geschiedt
boven op den oven, het ledigen der kamers
van gloeiende cokes geschiedt onder. Het
ledigen heeft op de volgende wijze plaats:
Onder de kamers bevindt zich een op rails
loopende cokes-blusch- en transportwagen,
welke gemakkelijk met de hand verrijd
baar is. Deze wagen wordt onder de kamer
gereden, welke geledigd moet worden. Na
opendraaien der onderdeur van deze kamer
stort de zich in de kamer bevindende
gloeiende cokes In den wagen, die daarna
in den bluschtoren wordt gereden en daar
door de aangebrachte sproei-inrichting mef
water wordt gebluscht. Vervolgens wordt de
onderdeur der kamer gesloten en kan deze
gevuld worden met kolen. Deze vulling heeft
op de volgende wijze plaats: Door de kolen-»
loods, tot voor den oven loopt een smal»
spoor waarop een wagenslel met lossen ko
lenbak. Na vulling van den bak met kolen
wordt deze voor den oven gereden tot ontleg
de zich in de kap bevindende hijschinrich»
ting, zijnde een onderflensloopkat met eleo-
trisch aangedreven hefwerk. Met deze hef»
inrichting wordt de bak met kolen naar bo
ven geheschen, daarna met een handlier
naar binnen gedraaid en geplaatst op een
boven de kamers loopend wagenslel. Da
kolenbak is van onderen voorzien van be
weegbare schuiven. Door den wagen boven
de te vullen kamer te rijden en na opening
dezer schuiven storten de zich in den bak
bevindende kolen in de kamer. Daarna wor
den de vuldeuren der kamer gesloten en
neemt de vergassing een aanvang.
Verder bevinden zich hü de ovenlnsfafla-
tie automatisch electrisch werkende centri»
fugaalpompen, voor ammonlakbesproeiinfl
in de gasafvoerbuizen tusschen kamer en
main voor afkoeling en ter voorkoming van
leerverdikking.
De centrale schoorsteen voor afvoer de#
rookgassen heeft een hoogte van 80 meter.
Deze rookgassen kunnen geleid worden doof
een in den oven ingemelselden stoomketel
voor ontwikkeling van stoom ten hehoeva
van het maken van watergas In de kamera
en zoo noodig voor andere doeleinden.
Het werk werd geheel ten genoege van Sa
directie uitgevoerd door de Stettiner Cha»
mottefabrik Actiën Gesellschaft vormala
Didier te Berlijn en mag een belangrijk»
verbetering op het gebied der gasfabricag#
genoemd worden, V
-SI-
HET NIEUWE RAADHUIS TE WARMOND.
i
iss?
Ijn de vergadering van den gemeenferaad van Warmond is Woensdag besloten
l« aankoop van de villa „Welgelegen", aan den Heerenweg, in eigendom tos-
I -'""wende en bewoond door mej. S. M. J. C. G. Sander. Onze foto geeft een
aardig beeld van het fraaie gebouw.
alphen.
Voor een beroep bedankt.
G. Veldhoen heeft voor het be-
i.Ned.-Herv. Gemeente te Gouda
Ziekenhnisverpleginp.
L° vPVingenhet Jaarverslag over 1926
reeniging tot voorziening in dg
onkosten voor Ziekenhuisverpleging. Daaruit
bleek duidelijk, dat door deze vereeniging
het afgeloopen jaar weer veel en nuttig
werk is verricht. 194 personen werden in
de verschillende ziekenhuizen verpleegd,
.waarondd- patiënten met een aantal ver
pleegdagen, varieerende tusschen 60 en 85.
Verder werd subsidie verleend aan contri
buanten voor bestraling en uitzending
naar sanatoria, reiskosten van de z.gn.
loopende patiënten vergoed enz., te zamen
voor een bedrag van f 698.16,
De ontvangsten hadden bedragen
f 14.788,30, terwijl de uitgaven beliepen
f 12.609,11, w.o. f8146,30 voor verpleegkos-
ten, f711,40 voor auto-vervoer, 1359,70 voor
bestraling en uitzending naar een sanato
rium, f 2530,15 aan salarissen en verdere
uitgaven tot een bedrag van f861,66. Het
batig saldo bedraagt alzoo f2179,19.
In de overtuiging, dat de bestaande re
serve van f 11.215,56 voor een gezond be
heer voldoende is, weid besloten het saldo
van het afgeleopen jaar niet bij de reserve
te voegen, doch dit te besteden ten bate der
contribuanten.
Ten slotte werden nog eenlge belangrijke
besluiten - genomen ten bate der contri
buanten:
1. Het maximum-aantal verpleegdagen
werd van 42 op 56 gesteld. Dit kan evenwel
op medisch advies worden verhoogd.
2. Voor eiken verpleegdag wordt f2.75
vergoed, t.w. f 2.50 voor verpleegkoslen en
f 0.25 voor reiskosten, welk laatste bedrag
wordt uitbetaald na het ontslag uit het
ziekenhuis.
3. Contribuanten, die ht een sanatorium
voor T.B.C.-Iijders moeten verpleegd wor
den, zullen een bijdrage in de kosten ont
vangen tot een maximum van f200.
4. Ter tegemoetkoming in de kosten voor
bestraling wordt f5 per maand betaald.
Zulks met een maximum van 6 maanden.
Verlenging is op medisch advies mogelijk.
6. De vereeniging vergoedt in de uitga
ven, die op medisch advies gemaakt worden
door contribuanten bij het aanschaffen van
brillen, banden, beugels enz.
6. Voor hen, die bij eventueele verpleging
voorkeur geven aan particuliere inrichtin
gen als Diaconessenhuis, St. Elesabelhg»-
slicht e.a. zal een tarief worden ontworpen,'
opdat ook in deze aan veler verlangen wor
de tegemoet gekomen.
Om de inschrijving als contribuant zoo
voordeelig mogelijk te maken, besloot het
bestuur hen. die zich voor 15 Maart a.s.
laten inschrijven, dadelijk in hun volle rech
ten van contribuant te laten deelen,
In het Nutsgebouw hield ds. W. ten
Boom, miss. pred. onder Israël, een lezing
over „Het Zionisme". Ter afwisseling zong
het Zendingskoor eenige schoone liederen.
De belangstelling voor deze lezing was groot
roelofarendsveen.
Tooneeloitvoerlng.
Dinsdag-, Woensdag- en Donderdagavond
gaf de tooneelclub St. Pancratius alhier haar
laatste vastenavonduitvoering in de groote
Pancratiuszaal. De zaal was alle avonden
goed met belangstellenden gevuld. Opge
voerd werd een kluchtspel in vier bedrijven
„Het kostbare Leven". De keuze van het
stuk is voor de club is zeer gelukkige ge
weest. De spelers vertolkten voortreffelijk
hun rollen. Vooral de heer Th. Wesselman
gaf zeer goed spel te zien. Er is dan ook uit
bundig gelachen om de geestige zetten in dit
stuk. De pauzen werden aangevuld door een
gezellig strijkje, waartoe de heeren Bouw
meester en v. d. Meer welwillend hun mede
werking verleenden. De tooneelclub. heeft
door de opvoering van dit zoo in den smaak
van het publiek vallende kluchtspel haar
oude roem weer veroverd. We zullen hopen
in de toekomst op nog meerdere van deze
stukken vergast te worden. Na afloop dankte
de directeur de spelers voor hun spel, de
heeren Bouwmeester en van der Meer voor
het muzikale gedeelte en bracht een woord
van bijzonderen dank aan den heer Jac. van
Berkel in zijn kwaliteit van regisseur en
grimeur, aan wien de tooneelclub dan ook
voor een groot deel het succes van doze
avonden te danken heeft
Burgerlijke Stand.
Geboren: Theodora Petronella, dochter
van Theodorus Wilhelmus Straathof en
Marcelina Maria Waasdorp. Andreas
Leonardus, zoon van Theodorus Spruit en
Johanna Anna Bakker. - Johannes Nicolaas,
zoon van Antonius Cornelia van der Wereld
en Johanna Maria van Klink, Johannes Pe
trus, zoon van Willem Rietbroek en Petro
nella de Groninger.
Overleden: Anna van Noorl, wed. van Thi,
Castelijn, oud 84 jaar. Antonia Johanna
Maria Straathof, oud 7 maanden.
Getrouwd: Johannes Martinus Hoogen»
boom, oud 41 jaar met Helena Elisabethi
Maria van Steijn, 22 jaar, A
WOUBRUGGE.
1
De Chr. Jongelingsvereenig. „Obadja"1
alhier hield haar 26e jaarvergadering in hef
verenigingslokaal „Immanuël". De opkomst
was zoo groot dat er geen plaats onbezet
bleef. Te ongeveer half acht werd de verga
dering geopend door den eere-voorzitter ds,
Joh. Kijne, en wel met het laten zingen van
Psalm 150 vers 1 en gebed. Hierna hield
zijn eerw. een openingsrede naar aanleiding
van Spreuken 20 vers 29. Nu kreeg de secre
taris, D. Brunt, het woord om zijn verslag
uit te brengen, en hoorden wij dat de veree
niging nog in goeden welstand verkeerde.
Hierna volgden eenige opstellen, waarna ge
zamenlijk werd gezongen.
Na de vertooning van een tableau volgde
het verslag van den penningmeester M.
Angenent waaruit bleek dat de financieele
toestand iets vooruitgaande was, doch nog
verre van rooskleurig. Reden waarom de
collecte, welke gehouden zou worden warmt
werd aanbevolen.
Uit het verslag van den bibliothecaris M,
Slingerland hoorden wij dat.de bibliotheek
een 600-tal boekwerken bezit. Alsnu volg,
den nog eenige opstellen, enz., waarna de
vergadering door ds. Kijne werd gesloten.
Door den heer G. te Koudekerk Is bij
het graven op 60 c.M. diepte, een goudstuk
gevonden uit den tijd van 100 jaren na
Christus. Het muntstuk is nog gaaf, met de
beeltenis van Keizer Trajanus. Volgens dr.
Holwerda was deze munt genaamd „Aureus"
Pogingen worden aangewend om het goud
stuk voor de verzameling alhier te verkrij
gen. i
