PUROL
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 2 Februari
UIT DE OMSTREKEN.
LAND- EN TUINBOUW.
VISSCHERIJBERICHTEN.
TRAM OF AUTOBUS.
Ruwe Huid
FAILLISSEMENTEN.
Ho. 20518
e
Derde Blad Anno 1927
katwijk-aan-zee.
Chr. Oranfe-Vereeziiging.
I" Gisteravon4 hield voor de Chr. Oranje
vereniging in de zaal voor Prol. Bel. ds.
Voorsteegh een lezing over „Het land van
iNassau".
De heer den Dikken opende de bijeen-
I(komst door te laten zingen van Psalm 138
[vers 3 en 4. waarna hij voor ging in gebed.
Hierna leidde hij met een kort woord den
(spreker in, waarna ds. Voorsteegh gelegen
heid kreeg zijn rede uit te spreken. Hij be
gon met,er aan te herinneren dat hij zoo
gelukkig was geweest om in de Julimaand
|van het jaar 1926 te mogen behooren tot het
"reisgezelschap dal het Nassausche land had
ezocht en dat hij op verzoek der Oranje-
Vereeniging ter dezer plaatse hedenavond
|eenige reisindrukken zou weergeven. Spre
ker leide ons rond in dat won der schoon e
land van Nassau, in het land waar inder-
Idaad de steenen spreken van de groole da-
Iden die God heeft gewerkt in de harten der
|Nassauers voor de zaak van ons Vaderland.
Bij elke ruïne, bij elkjcasteel en bij elk his
torisch plekje bleef spreker eenige oogen-
blikken stil staan om ons terug te voeren in
(iet grijs verleden en om ons te laten zien
wat de Nassauers voor de Nederlanden heb-
jben veil gehad. Maar al te weinig, merkte
jpreker op is het besef bij ons levendig dat,
behalve de zoo bekende historische perso
pen, als Prins Willem I, Prins Maurits,
•rins Frederik Hendrik en later Prins Wil
lem III en Prins Willem IV, ook vele andere
Kassauers hun goed en bloed hebben veil
|ehsd voor de zaak des Vaderlands. Door
t geheele Nassausche land heen leidde
spreker ons ten slotte naar den zoo bekenden
(Dillenburg om hier eenigszins uitvoeriger bij
stil te staan. Op ontroerend schoone wijze
(verhaalde ons spreker van slotvrouwe van
ÏWIenburg, Juliana van Stolberg en hoe zij
[kaar levens-devies „Het eeuwige boven het
(tijdelijke" tot waarheid heeft gemaakt door
Èaar zonen te geven voor de zaak der Refor
matie in déze lage landen. Ten slotte eindig
de spreker met te zeggen dat daar bij de
Jrulnes van den Dillenburg nog staat de oude
(linde waaronder in het donkere 1568 de Ne-
prlandsche afgevaardigden Prins Willem
|vm Oranje-Nassau kwamen smeeken om
ich geheel te geven aan de zaak der Refor-
latie in ons Vaderland, maar staat daar de
mde linde, zoo zeide spreker, bij ons staal
Idwr Gods goedheid nog steeds den ouden
l(tenje-boom en na eeuwen hebben wij we-
[fo een Juliana uit dat oude geslacht.
Nadat nog een couplet van het Wilhelmus
kas gezongen eindigde spreker met dank-
jebed.
Hetgeen de heer den Dikken in zijn voor-
koord zeide. dat de .thuisblijver wel weer
bngelijk zullen hebben, is inderdaad bewaar
heid.
NOORDWIJK.
Bij. tot Nut van 't Algemeen Departement
Noordwijk.
Gisteravond werd in het „Hof van Hol-
ind" voor de leden van bovengenoemde
itschappij een voordrachtavond gehou-
Jen, waarvoor was uitgenoodigd de heer J.
Iternheim, uit Amsterdam.
De voorzitter, de heer Adr. Dorsman,
wnde met een hartelijk welkom en maakte
^end dat in dit seizoen de heeren prof.
nappert en H. de Boer een lezing zouden
louden. Tevens werd medegedeeld, dat de
mur van het Nutslokaal is opgezegd, waar
door de Nutsbibliotheek en de openbare
leerzaal zijn verhuisd naar LinJenplein 4.
verschillende leden hebben veel boeken aan
gve bibliotheek geschonken, zoodat de voor-
^lilter hoopt, dat er ruim gebruik van de
>eken zal worden gemaakt. Voor een aan-
ichtig gehoor begon de declamator een ge
pelte uit de „Camera" van Hildebrand voor
dragen over een visite bij de familie
>tastokiets van Dickens (Picwick), van
«yermans en anderen. Te ongeveer elf
F v^erd met een woord van dank deze
Kond gesloten.
1 Gistermorgen werd de R.-K. kerk al-
fIer Ie 9 uur door den Hoog Eerw. Heer
L A. A. M. Westerwoudt uit Haarlem in-
Pogend. Dit was voor de parochianen en
«eestelijken, die zich zoolang moesten be-
Fjpen een groote dag. De plechtige Hoog-
ps, opgedragen door den pastoor, geas-
[isteerd door rector Braakman en doctor
Jjagenaar resp. als diaken en sub-diaken,
Ferd door een groote menigte geloovigen
fijeewoond. Tevens was op het Priester-
foor aanwezig pastoor Sarter e.a. Het vol-
ge zangkoor zong zeer verdienstelijk.
'Aan het postkantoor alhier en de daar-
fcnder ressorteerende wijkkantoren werd ge
urende de maand Januari op de Rijkspost-
^aarbank ingelegd f 5499.56 en terugbe-
•ald f7642.23. Het laatste door dat kantoor
FSegeven boekje draagt het nummer 6303.
I Voor den post-chèque en girodienst
prd aan het postkantoor alhier en de daar-
Ner ressorteerende wijkkantoren, gedu-
pnde de maand Januari op de diverse re-
Pningen gestort f 139.800.52 en terugbe-
I fiald f 70.038.37. Er hadden 564 stortingen
fa 236 uitbetalingen plaats.
Irr den gemeentelijken keuringsdienst
uier werden gedurende de maand Ja-
Juari ter keuring aangegeven: 25 runderen,
r4 varkens en 1 paard, totaal 130 stuks-,
^eronder waren 9 huisslachtingen (var-
T, 5 erwiil werd ingevoerd 15407» K.G.
v efsch en 54 K.G. varkensvleesch.
lotaal 16947» K.G.
iia7«^aal-men ons mededeelt, bestaan er
Bl««».en 1Jhet gemeentebestuur de los-
Iliel- r*!?11-, Jan Z^anenbrug voor pu-
Ff k ®ebmik uit te schakelen.
helft nlfr on^esteli,r:!r zijn in de tweede
free br„f£ard 'nuari terugontvangen
En? üinnen,and: Truus Men-
tdres rdam; en een briefkaart zonder
NOORD WIJKERHOUT.
Tnlndersvergadering „Eensgezindheid'*.
In café ,,'t Wapen van Noordwijkerhout"
vergaderde de tuindersvereeniging „Eensge
zindheid".
Wegens ongesteldheid was de voorzitter,
de heer E. Oostdam Hzn. verhinderd. Daar
om opent de heer L. M. v. Noort de vergade
ring met een toepasselijk woord. Hij hoopte
dat 1927 voor allen een beter jaar zal zijn,
dan 1926 geweest was.
Het volgende verslag wordt uitgebracht:
In het veilingsgebouw aan Piet-Gijzen-
brug werd in 1926 geveild voor f11500.438.
Van de kooplui werd ontvangen f 115.083.
Aan de tuinders werd uitbetaald f 100.052;
74.000 sloffen aardbeien werden aangevoerd,
benevens 1300 sloffen augurken, 4900 z.
erwten, 4312 z. witte capucijners, 7123 z.
tuinboonen; 29047 z. dub. heerenb.15836
z. stamheerenb. zonder draad; 28438 z dub.
stamboonen met draad. 17960 z. snijboonen;
8000 z. pronkboonen.
Hierna had de bestuursverkiezing plaats.
„De Eensgezindheid" kon hel over deze
functie s. echter niet eens worden. De stem
men bleven geheel verdeeld, niemand kreeg
voldoende meerderheid van stemmen, zoo
dat het resultaat was, dat geen enkel be
stuurslid verkozen werd. Men hoopt in een
volgende vergadering voorspoediger te zijn
en een definitief bestuur te kunnen samen
stellen.
Hierna stelt de heer D. de Boer voor een
accountant te benoemen, die de boeken en
bescheiden der vereniging aan een streng
onderzoek zal onderwerpen.
Bij acclamatie wordt hiertoe besloten.
Daar er in de kas echter geen middelen
zijn om een accountant behoorlijk le sala-
rieeren, zullen de leden onderling de noodige
gelden bijeen brengen.
De heer E. Oostdam Jb.zn. neemt hierop
het woord en zegt dat de benoeming van een
accountant getuigt van wantrouwen jegens
het aftredende bestuur en den aftredenden
voorzitter. De laatste, de heer E. Oostdam
Hzn. heeft zijn allerbeste krachten aan de
vereeniging gewijd, gedurende tal van jaren,
en heeft haar met hel oude bestuur te samen
tot een zeer vooraanstaande en belangrijke
organisatie weten op te voeren.
Ondank is ook weer in dit geval 's werelds
loon. Hij stelt daarom voor, niet eerder over
te gaan tot verkiezing van een nieuw be
stuur, alvorens de accountant de boeken der
vereeniging aan een minitieus onderzoek
heeft onderworpen.
Hij spreekt zijn volle vertrouwen uit, dat
alles in de beste orde bevonden zal worden
en dat daarna het oude bestuur unaniem zal
worden herkozen en gerehabiliteerd. Aldus
besloten.
De vereeniging telt heden 265 leden.
Het voorstel om erwten op contract te tee-
len ,zal in nadere overweging genomen wor
den.
Eerst zal aan verschillende fabrikanten
gevraagd worden, welken prijs ze zullen
willen betalen. Daarna zal men beslissen of
men zal teelen, of contract of niet.
SASSENHEIM.
Het jubileum van den heer Posthumus.
De chef-veldwachter, de heer C. Posthu
mus heeft Dinsdag den dag herdacht, dat hij
25 jaar bij de politie was.
Aan belongstejling heeft het den Jubilaris
niet ontbroken. De receptie, gehouden in de
Raadzaal, is druk bezocht. Zijn collega's,
leden van de schietvereeniging „Wilhel-
mina" gaven "hiet alleen een blijk van be
langstelling door op de receptie te verschij
nen, maar ze vereerden Posthumus tevens
een divan, waaraan later door enkele ken
nissen een passend kleed werd toegevoegd.
Ons dunkt, dat de jubilaris en zijn gezin
dezen dag wel in dankbare herinnering zul
len houden.
Gemeanteraad. Nieuwjaarswenschen
Waterleiding -en gastarieven
Grondaankoop en verhuring.
Voorzitter, de burgemeester.
Afwezig: de heeren Van Zonneveld, op
reis, en Van Rijn, ziek.
De voorzitter opende deze eerste verga
dering in het nieuwe jaar met den gebrui-
kelijken nieuwjaarsspeech, waarin hij wees
op de uitstekende samenwerking in 1926;
hij hoopte en vertrouwde, dat deze ver
standhouding in 1927 niet minder zal zijn.
Na den leden een goed jaar toegewenscht
te hebben, ook voor hun gezin, antwoordde
de heer Speelman op de woorden van den
voorzitter. De heer Speelman wënschte den
voorzitter met zijn gezin alles goeds toe in
1927. Hij zeide: het nieuwe jaar begint
voor u niet best. Ik heb^toch gehoord, dav
Ged. Staten de salarisverhooging, u door
ons verleend, niet hebben goedgekeurd, wat
ik in Ged. Staten ten zeerste afkeur. Waar
wij hier uw werk op prijs kunnen stellen
en de salarisverhooging goed vinden, moes
ten Ged. Staten geen spaak in het wiel
steken. Als zij aan normen zijn gehouden,
is het noodig, dat deze normen worden
verhoogd.
Ingekomen stukken:
1. De voorzitter deelde mede, dat de
havengelden in 1926 hebben opgebracht
f 1082.
2. Schrijven van Ged. Staten, dat het
College geen termen aanwezig acht tot ver
hooging van het salaris van den burge
meester met f500.
Deze zaak zal door den heer Warnaar
in geheime zitting even worden besproken,
naar aanleiding van een onderhoud, dat
hij heeft gehad met den Commissaris der
Koningin.
3. Een mededeeling van den voorzitter,
dat het woonwagenkamp zal worden inge
richt aan den Warmonderdamsche-weg.
4. Het terrein Sporthoff is verhuurd aan
„Teylingen" voor f 500 per jaar, terwijl met
de andere vereeniging a. d. o. nog geen
overeenstemming is verkregen.
5. Hoewel de nieuwe laan vóór Konings
huis eigenlijk niet mag beplant worden,
heeft de heer Van Koningsbruggen toch be
planting toegestaan en wel met accacia's.
Hierna volgde een praatje over ons drink
water. Wat er eigenlijk behandeld werd,
werd niet gezegd. Uit de gesprekken notee-
ren we, dat de heer Van Breda B. en W. in
overweging gaf, zulke personen, die b.v.
een maand of langer niet van het leiding
water kunnen profiteren, doordat ze tijde
lijk hun woning niet kunnen betrekken of
moeten verlaten, niet het minimumtarief te
laten betalen.
Den heer v. d. Geest was een geval be
kend, dat de huiseigenaar de leiding had
laten aanleggen, maar de huurder had geen
aanvrage ingediend om aansluiting. Deze
huurder moest toch betalen.
De voorzitter beloofde onderzoek.
Nu eerst bleek ons, dat in behandeling
was een verordening op de waterleiding.
Deze verordening bevat bepalingen, waar
mee B. en W. meer macht verkrijgen, om
de gelden voor het gebruikte water te innen.
De heer Bisschops wilde het water door
de huiseigenaars laten betalen, wat voor
B. en W. een groot gemak zou zijn en het
zou goedkooper zijn.
Hoewel de heer Warnaar deze maatre
gel ook aanprees en voorstelde, om eens met
de grootste huiseigenaren te confereeren,
zag de voorzitter in de toekomst voetangels
en klemmen; de huurders zullen de dupe
worden. De voorzitter drong aan om niet
langer over deze zaak le spreken. De veror
dening is goed.
De machtiging werd met algemeene stem
men verleend.
Hierna had de benoeming plaats van de
leden der stembureaux. Omdat dit een haast
eindelooze stemming bleek te zijn. stelde de
heer Speelman voor. in het vervolg de leden
maar te laten benoemen door den voorzitter.
Machtiging werd verleend aan B. en W.
tot het verleenen van voorschotten aan bij
zondere scholen.
Het bestuur van de De Visserschool
vroeg een rijwielbewaarplaats, kosten plm.
f 400. Goedgekeurd.
Het voorat-el van B. en W. om de reduc
tie van het gasverbruik, voor grootere ge
bruikers, te bepalen van 3 op 4 cent, werd
goedgekeurd. Dit betreft het verbruik bo
ven de 600 M3. De heeT Verkley vond be
ter de 600 M3. te verlagen tot 500 M3. en
de reductie te bepalen op 3 cent, dan zou
den meerderen van de reductie profiteeren.
De heer Van Breda sloot zich hierbij
aan, maar wilde 550 M3 als grens zien.
De heer Kroon zag liever den gasprijs
verlaagd; daarvan genieten allen, vooral
de minder gesitueerden.
De Voorzitter bestreed den heer Krom.
Doot de reductie van de grootverbruikers
te behouden, komt dit allen ten goede.
Hij raadt ten sterkste aan het voorstel van
B. en W. aan te nemen, wat geschiedde
met 2 stemmen tegen, die van de heeren
Verkleij en Krom.
Besloten werd 5 aandeelen meer te ne
men in het Electriciteitsbedrijf, wat noodig
is wegens toeneming der bevolking.
De nieuwe laan voor het Koningshuis
werd gedoopt Wilhelmina 1 aannadat er
eenige malen over gestemd was.
De Raad keurde goed den aankoop van
grond voor de reconstructie Teylingerlaan,
voor f 2 den M2.
B. en W. werden gemachtigd enkele
gronden van het Grondbedrijf te verhu
ren, als voorloopige maatregel. Deze laat
ste zinsnede werd op voorstel van den heer
Speelman toegevoegd.
In geheime zitting zal deze zaak nog
maals worden besproken.
Hierna geheime zitting.
WASSENAAR.
Bloembollencultuur.
Dinsdagavond vergaderde in café Van der
Zalm de afd. Wassenaar van de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur. De
voorzitter, de heer A. Versteeg, heette alle
aanwezigen welkom en sprak de hoop uit,
dat dit jaar voor de leden voorspoedig zou
zijn. Hij weesN er op, dat dit van het afge-
loopen jaar, vooral voor de kweekers van
Darwintulpen, niet kon worden geluigd.
Ook heette hij de pers welkom. Hij zag in
haar tegenwoordigheid een blijk van be
langstelling voor de bloembollenteelt, die
wat in onze gemeente moet inboeten, maar
toch voorloopig niet zal verdwijnen en met
de zee, de duinen en de bosschen voor
vreemdelingen aantrekkingskracht zal blij
ven bieden.
Wegens afwezigheid van den penning
meester, deed de secretaris rekening en
verantwoording. De inkomsten bedroegen
1131,79, de uitgaven f92,97, zoodat er een
voordeelig saldo was van f 38.82. De heeren
Nell en Hoogeveen zagen rekening en be
scheiden na en bevonden alles in orde.
Met groote meerderheid van stemmen
werd tot voorzitter herkozen de heer A.
Versteeg. De heer Versteeg dankte voor het
in hem gestelde vertrouwen en liet zich een
herbenoeming welgevallen.
Tot afgevaardigden naar de algemeene
vergadering werden aangewezen de heeren
A. Versteeg en J. Kloosterman en tot hun
plaatsvervangers de heeren A. Berbee en A.
Hoogeveen.
Hierna kwam het voorstel van het hoofd
bestuur tot aankoop van het gebouwen
complex Figee te Haarlem aan de orde. De
voorzitter gaf een uiteenzetting van het ge
heele verloop van de eigen-gebouw-kwestie.
Hij deelde mede te Lisse een voorbespreking
te hebben medegemaakt en ook naar Haar
lem te zijn geweest, om het complex-Figee
te bezichtigen. Hij had een vrij goeden in
druk gekregen en vond het voorstel van het
hoofdbestuur niet onaannemelijk. Het voor
stel van een der afdeelingen, om de gebou
wen ie sloopen en op het terrein 'n nieuw
gebouw te stichten, achtte hij.niet uitvoer
baar om de groote kosten. Mat dit laatste
ging de vergadering accoord Echter waren
meerdere leden vóór aanneming van het
voorstel-Hillegom Zij voelden meer voor een
modern ingericht gebouw op een flink ter
rein. Deze laatsten wonnen het pleit, want
bij meerderheid werd besloten, dat de afge
vaardigden allereerst zullen stemmen vóór
het voorstel-Hillegom. Mocht dit worden ver
worpen, dan zal er gestemd worden vóór
het bestuursvoorstel.
Bij de rondvraag drong de heer L. van
Egmond er op aan, om een adres te richten
tot den gemeenteraad, waarin gevraagd
werd, dat een bepaling in de politieverorde
ning zal worden opgenomen, waarbij het
verboden werd honden gedurende een drie
tal maanden te laten losloopen. Algemeen
werd dit voorstel toegejuicht. De voorzitter
wees er op, dat het thans reeds verboden is
honden te laten losloopen en drong er op
aan, dat de leden op uitvoering van die be
paling zouden aansturen.
HOLLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
VAN LANDBOUW.
Onder leiding van den heer D. de Boer
Dzr., te Stompetorcn, is een vergadering
van het hoofdbestuur van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw gehouden,
waar is besproken welke houding de afdee
lingen dienen aan te nemen tegen de op
vatting, dat de fazant vrijwel overal onder
het wild wordt gerangschikt.
In voorbereiding is de stichting te Woer
den van een lagere landbouwschool, waar
voor veel belangstelling is, zoodat waar
schijnlijk op eeri flinken jaarlijkschen toe
loop is te rekenen.
Het Koninklijk Nederlandsch Landbouw-
Comité vraagt nadere gegevens over het
totstandkomen van de beursnoteeringen
van inlandsehe granen en zaden. Getracht
zal worden van de noteeringen te Rot
terdam en Amsterdam gegevens te ver
krijgen.
De veehoudcrsonderlinge te Alkmaar
noodigt de H. M. v. L uit met eenige an
dere organisaties m Zuid-Holland een arbi
tragecommissie te vormen. De Onderlinge
is bereid een depot voor kosten te storten.
Besloten wordt aan de uitnoodiging te vol
doen doch mede te deelen, dat het hoofd
bestuur het op prijs zal stellen, indien zij
vooraf met de wederpartij tot overeenstem
ming komt over de voor arbitrage uit ve
noodigen organisaties.
Hierna wordt het rapport der commissie
oud leerlingen behandeld. Getracht is
daarin een weg aan te wijzen, langs wel
ken is te bereiken, dat oud-leerlingen ac
tief gaan deelnemen aan het verenigings
leven, op een wijze, welke de centrale or
ganisatie versterkt. Besloten wordt het
rapport als leiddraad bij verdere bespre
kingen te gebruiken.
De heer F. B. Löhnis, oud-inspecteur van
den landbouw, heeft bericht ingezonden,
dat hij wegens vergevorderden leeftijd be
dankt als bestuurslid van het botercon-
trolestation Zuid-Holland en het kaascon-
trolestatioD Zuid-HollandNoord-Brabant.
Aan den heer Löhnis wordt erkentelijk
heid betuigd voor het vele, dat hij inzon
derheid voor de beide controlestations
heeft gedaan. Besloten wordt in beide va
catures te benoemen den heer J. v. d.
Koogh.
Hierna is aan de orde de vraag of het
hoofdbestuur is voor afschaffing van den
vleeschaccijns.
Het blijkt na eenige discussie dat men
van oordeel is, dat daar voor toonbankar
tikelen een invoerrecht geldt van 8 "fcCt.,
men het onbillijk acht, dat de producenten
van vleesch niet door een invoerrecht be
schermd worden De kosten van accijns en
keurloon zijn zelfs nog iets hooger dan de
kosten, welke voor buitenland-sch vleesch
als invoerrecht en keurloon betaald wor
den. Indien de accijns wordt afgeschaft,
zal dit ongeveer neerkomen op een be
scherming van 8 pCt. en op die wijze zal
de bevoordeeling van de producenten van
andere toonbankartikelen in vergelijking
met onze binnenlandsche vleeschproducen-
tcn ophouden. Hoe algemeener het 8 pCt.
tarief wordt toegepast, hoe meer het een
fiscaal karakter verkrijgt, en dit is toe te
juichen.
Met algemeene stemmen wordt besloten
zich voor afschaffing van den vleeschac
cijns uit te spreken.
Bij de verkiezing van twee leden van bet
dagelijksch bestuur, in de plaats van de
heeren D. Govers en A. N. Vaandrager,
worden bij eerste stemming gekozen de
heeren H K. Koster, te Wieringerwnard,
en B. C. Huyser, te Scheveningen. Beide
heeren nemen hun benoeming aan.
Umuiden, 2 Februari 1927.
VISCHPRIJZEN.
9 Tarbot per K.Q. f 1.751.50. 4 Griet
p. kist van 50 K G. f 5642. 1770 Tongen
per K.G. f 3.402. 21 Groote Schol p. kist
van 50 K.G. f 27—22. 14 Middelschol per
kist van 50 K.G. f 31—25. 33 Zetschol f 42—
24. 110 Kleine Schol f28—13.50. 66 Bot f 14
11.50. 43 Schar f 22—7. 2 Tongschar f 69
35. 11 Vleeten per stuk f 3.30—3. 27 Pie
terman en Poontjes per kist van 50 K G.
f 119.50. 10 Groote Schelvisch f6850.
28 Middel Schelv. f 5340. 96 Kleinmiddel
Schelv f 4026 295 Kleine Schelv. f 27
6.50. 37 Kabeljauw p. kist van 125 K.G.
f 4927. 282 Gullen per kist van 50 K.G.
f 198. 22 Lengen p. stuk f 2.901. 31
Heilbot per K.G. f 1.60—1.35. 183 Wijting
p. kist van 50 K.G. f 124.40. 52-1 Koolvisch
p stuk f 10.53.
Er zijn 11 stoomtrawlers binnengekomen
K.W. 138, met f 877; KW 147, met f524;
KW 132, met f 1278 KW 20, met f 708;
KW 74, met f 461 en KW 39, met f 175 be
somming.
H3-
de meening van Ir. burgersdijk. 1
Het tijdschrift „De Ingenieur" beval
over de actueele kwestie „Tram of auto
bus" eon artikel van de hand van ir. W«
J Burgersdijk, directeur van de Noord-
Zuid-Hollandscke Trammaatschappij. Hij
verdedigt daarin de volgende stelling:
Een autobus kan, zoolang rij geëxploi
teerd wordt naast een tram, wellicht ren
dabel zijn bij lage tarievennadat zij de
tram verdrongen heeft en alleen moet voor
zien in het vervoer, zal zij niet meer ren
dabel kunnen zijn tenzij de tarieven
worden verhoogd.
De schrijver licht dit als volgt toe
Het alleen overgeblevene vervoermiddel^
de bus, heeft andere plichten dan de bus
van voorheen, welke slechts aanvullend
vervoermiddel was. En tot die plichten be
hoort in de eerste plaats, behoorlijk in de
bestaande verkeersbehoeften te voorzien.
Daarvoor is het noodig zóóveel plaatsruim
te aan te bieden, dat het publiek normaal
ten aanzien van zijn vervoerswenschen niot
wordt teleurgesteld. Om hieraan te voldoen
is het, blijkens de bij stads- en intercom
munale lijnen opgedane ervaring, nood
zakelijk, een dergelijke overmaat van
plaatsruimte aan te bieden, dat de gemid
delde bezetting der vervoermiddelen niet
hooger dan 25 pCt. is.
Deze gebiedende verkeerseisch nu plaatst
de bus als aanvullend ve-rvoermiddel van
tram of trein in geheel andere omstandig
heden dan de bus als uitsluitend vervoer
middel. In het eerste geval behoeft zij het
noodige overschot aan plaatsruimte niet
aan te bieden. Daarvoor zorgt het andere
vervoermiddel. Het gemiddelde bezettings
percentage kan dus bij de bus hoog zijn.-
Dat dit ook in cjen regel hooger dan wen-
sche.ijk is, bewijst het groot aantal malen,
dat reizigers geen plaatsruimte vinden
en zich tot het andere vervoermiddel moe
ten wenden of zullen hebben te wachten
tot de volgende busgelegenheid. Valt de
tram echter weg en daardoor ook het aan
geboden overschot aan plaatsruimte, dan
kan de teleurgestelde reiziger derhalve
daarop niet terugvallen, dan zal een be
hoorlijke vervulling der verkeersbehoeften
de bus dwingen aan het publick die plaats
ruimte aan te bieden, welke blijkens de
practijk thans en in de toekomst noodig
zal zijn. En hier demonstreert zich nu het
essentieele verschil tuaschen een railver
voermiddel en de bus wel ten nadeele van
de bus.
De exploitatiekosten van een tram wijzi
gen zich niet of slechts uiterst gering. Bij
de bus daarentegen stijgen de exploitatie
kosten nagenoeg in gelijke rede met het
aantal bussen, dat in dienst gesteld wordt..
Indien nu een busonderneming de plichten
van het uitsluitende verkeersmiddel op
zich neemt, en derhalve zooveel plaats
ruimte aanbiedt, dat de gemiddelde bezet
ting slechts 25 pOt.7 bedraagt, dan laat
zich, indien de bus exploitatiekosten be
kend zijn, het noodzakelijke tarief eenvou
dig berekenen.
Hoe hoog de exploitatiekosten, na invoe
ring van de wegenbelasting en na vaststel
ling der voorwaarden waaronder de con
cessies verleend zullen worden, zullen be
dragen, is thans nog niet met zekerheid
cc zeggen. Een raming van 20 cent voor een
bus van 20 a 24 personen zal m.i. echter
zeker niet te hoog blijken te zijn. Deze ex
ploitatiekosten van 20 cent per K M. zullen
derhalve door 5 a 6 reizigers moeten wor
den opgebracht, hetgeen derhalve een ge
middeld tarief noodzakelijk maakt van
plm. 3.6 cent. Bij de veelvuldig bestaande
verschillen in kilometertarief zal het bus
tarief kunnen worden aangenomen op:
voor enkele reis p. K.M. 4.1 cent
retours 3.4
abonnementen 2.0
Vergelijkt men hiermede de tarieven,
zooals deze op de electrische interlocal©
lijnen der N.Z.H. voorkomen:
voor enkele reis p. K.M. gem. 2.0 cent
retours 2.8
abonnementen 1.0
dan blijkt hieruit tot welke, voor het pu
bliek en voor de ontwikkeling der streek
onaangename consequenties, het vervan
gen van het railvcrvoermiddel door de bus
zal leiden. Uit het bovenstaande kan blij
ken, dat alleen een busexploitatie lagere
kilometertarieven kan aanbieden, indien zij
met 'n hooger gemiddeld bezettingspercen
tage mag rekening houden. Om tot de nor
male tramtarieven te kunnen dalen zal dit
percentage ongeveer 45 moeten worden.
Een dergelijk percentage kan uitsluitend
worden toegelaten, zoolang naast de bui
een railvervoermiddel 'bestaat, dat voor
het gemiddelde surplus aan plaatsruimte
zorg draagt; het kan zeker niet worden
toegelaten voor het vervoermiddel, dat
uitsluitend in het verkeer zal hebben te
RECLAME.
van Handen en Gelaat verzacht
en geneest men zeer spoedig met
Doof 30, Tnbe 80 ct.
Uitgesproken:
H. van Duijkeren, te Wassenaar, Bloem-
luststraat 15. Rechter-comm. mr. J. A. F.
van Asperen. Curator: mr. H. Sraalhout,
Den Haag.
C. Bouman, hotel Bellevue, te Wassenaar,
Rijksstraatweg 475. Rechter-comm. mr. C.
M. de Kuyper. Curator mr. M. v. d. Heijden,
Den Haag.