No. 20494 LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 5 Januari Tweede Blad Anno 1927 BINNENLAND. De Overgang van de Lagere School naar de H.B.S. of het Gymnasium- GEMENGD NIEUWS. HET NED.-BELGISCH VERDRAG. Acht en tachtig advocaten, ingeschreven bij de Arrond.-Rechtbank te Utrecht, heb ben tot de Eerste Kamer een adres gericht, waarin zij er op aandringen het ontwerp van wet tot goedkeuring van het Nederl.-* Belgisch verdrag niet aan te nemen. Bij de Arrond.-Rechtbank te Utrecht zijn thans ingeschreven 104 advocaten, van wie twee Vlamingen. Aan beide Vlamingen werd niet verzocht het adres mede te onder teekenen. Van de overige 102 konden 3 niet bereikt worden. Slechts één wenschte niet te onderteekenen, omdat hij voorstander van het verdrag verklaarde te zijn. en 10 teekenden om andere redenen het adres niet. NEDERLAND EN BELGIë. Door den Minister van Buitenlandsche Zaken zijn aan de leden van de Tweede Ka mer overgelegd de nota's welke gewisseld zijn tusschen den Xederlandschen Gezant te Brussel en den Belgischen Minister van Bui tenlandsche Zaken, waarbij een bijzondere vereenvoudigde regeling getroffen wordt tei. aanzien van de wederzijdsche overbrenging van verzoeken om rechtsbijstand op het ge bied van ongevallenverzekering. OFFICIEELE BERICHTEN Bij Kon. besluit is benoemd lot burge meester van Horssen H. A. C. Banning; is benoemd tot scheikundige aan de Rijks seruminrichting G. L. C. la Baslide, che misch doctorandus te Laren; is op verzoek eervol ontslagen als notaris te 's-Gravenhage jhr. G. J. van Cammingha. ADJUDANT VAN PRINS HENDRIK. Naar wij vernemen, zegt het „Vad.", is luitenant ter zee le kl. J. W. Termijtelen, adjudant van den min. van Marine, bestemd om te worden benoemd tot adjudant van Prins Hendrik, ter vervanging van kapitein Ier zee jhr. C. J. C .F. von Mühlen, die met pensioen gaat. WERKVERSCHAFFING TER ZEE. Voor de Zuidcrzeevisscherij is van rijks wege een andere wijze van werkverschaf fing ingesteld gedurende de wintermaan den, als ijsgang het bedrijf niet stil legt. Tot heden werd het personeel der Zuider- zeevloot, ook bij visehbaar weer gedurende de drie wintermaanden te werk gesteld op het land via de gewone locale steunrege ling, daar het visschcrijbedrijf niet genoeg opleverde. Er is nu een werkverschaffing ter zee ingesteld, waarbij de visschers wél uitvaren en hun een minimumloon wordt gegarandeerd uit de fondsen der werkver schaffing. De bijzonderheden zullen door den rijksregelaar in overleg met de burge meesters der voornaamste Zuiderzeege- meenten worden vastgesteld. DE SURINAAMSCHE SPOORWEGLEENING Ter zake van de door Suriname van het Rijk geleende gelden voor den aanleg van een spoorweg van Paramaribo tot aan Dam aan de Sarakreek werd in 1919 voor den tijd van 5 jaar de verplichting tot betaling van rente en aflossing opgeschort. De voldoening van renle en aflossings termijnen ter zake van de^e schuld kwam praclisch hierop neer, dat het Moederland uit eigen middelen aan zichzelf de daarvoor vereischte betalingen deed in den vorm van een verhooging met een met het beloop van die betalingen overeenkomend bedrag van de jaarlijksche bijdrage uit 's Rijks schatkist aan de Surinaamsche geldmiddelen. Deze gedragslijn had ten gevolge, dat de schuld zonder eenigc contrapraestalie gelei delijk teniet ging. Blijkens de Memorie van Toelichting bi) het thaDS verschenen wetsontwerp lot ver lenging van den termijn der opschorting van de betaling van rente en aflossing van de Surinaamsche spoorwegleening zjjn de gel delijke omstandigheden van Suriname steeds van dien aard, dat voor een sluitende be- grooling een aanzienlijke Rijksbijdrage noo- dig is. zoodat hel aanbeveling verdient, om de ten dien aanzien in 1919 getroffen tijde lijke voorziening voorshands voor een twee den termijn van vijf jaar, eindigende 31 De cember 1929, te bestendigen. DE HANDEL IN VROUWEN EN MEISJES. Het ligt in het voornemen van den Mi nister van Koloniën om, wanneer het wets ontwerp betreffende de verdragen ter be strijding van handel in vrouwen en kinde ren en beteugeling der verspreiding van en handel in ontuchtige uitgaven, tot wet zal zijn verheven, met den Gouverneur-Gene raal van Ned.-Indië en de Gouverneurs van Suriname en Curacao in overleg te treden terzake van wijziging van de strafwetge vingen in deze koloniën. Volgens de Memorie van Antwoord om trent het betreffende wetsontwerp tot wij ziging van het Wetboek van Strafrecht en van de Uitleveringswet in verband met ge noemde verdragen, kan het nieuwe tweede lid van art. 240 niet leiden tot censuur in de technische beteekenis van dit woord, voorafgaande controle van Overheidswege op door de drukpers of anderszins te open baren gedachten, gevoelens of voorstellin gen. Dat n& openbaarmaking voor den in houd der openbaar gemaakte gedachten, gevoelens of voorstellingen strafrechtelijke verantwoordelijkheid hestaai. sluit art. 7 van de Grondwet geenszins uit, en is ook in een wel-geordendc maatschappij, afge zien van zeer speciale uitzonderingen, als noodzakelijk te beschouwen. Dat de bedoelde strafrechtelijke verant woordelijkheid mogelijk, ja waarschijnlijk, haar werking reeds vóór de openbaarma king zal doen gevoelen in dien zin, dat b.v. uitgevers of boekhandelaren zullen weigeren bepaalde dubieuse geschriften uit te geven of te verkoopen kan niet dan heilzaam worden geacht. Tegen preventieve werking der Strafwet in deze richting kan naar de meening der Regeering op goede gronden geen bezwaar worden gemaakt. De Memorie van Antwoord gaat verge zeld van een nota van wijziging. De voor gestelde wijziging is van redactioneelen aard. HET AUTOBUSBEDRIJF DER NED. SPOORWEGEN. De aangevraagde concessies. Naar het ..Hbld." verneemt, zijn door de X.V. Alg. Transportonderneming (het auto busbedrijf der Xed. Spoorwegen) aan de be trokken colleges van de Ged. Staten de vol gende vergunningen voor aulobusdiensten aangevraagd: GroningenGieten met zijtak Zuidlaren station Friesrh-ZuidlarenEnkhuizen HoogkarspelHoorn; EnkhuizenVeenhui- zenHoorn; AlkmaarMedemblik; Alk maarOudkarspelGorinchemUtrecht Vianen CulemborgResterenBeusichem Ti elGorinchemTiel; GorinchemGios- sendam Papendrecht Groot-Ammers Gorinchem; Gorinchem HeusdenDen Bosch (over Rijswijk); GorinchemHeusden (over Dussen)GorinchemKeizersveer Oeertrnidenberg; EethenWaalwijkDon genOilzeriion (station); Den BoschAm merzodenZallbommel; Den Bosch-Kerk- drielZalfhommpl; Xijmegeri-Grave (veer); GraveDdenF: ndhovenGemertH*! - mond; GraveKuyk*. GraveBoxmeer; GraveHeesDen Bosch; HoesUdpn; Hondrik-Tdo-AmbaehtRidderkerkRaren- drecht RidderkerkTJss^muidcn. De Ulrechlsche correspondent van he'. ..Hbd." had een onderhoud met den heer Heg, directeur der X.V. Aigem. Transport onderneming A. T. O. (het autohusbedrijf der Ned. Spoorwegen), waarin deze o.m. het vol gende mededeelde: Op een vraag, welke motieven haddm voorgezeten bii het aanvragen van vergun ningen. zpide de heer Heg. dat in het alee mepn da/ir concessies zijn verzocht, waar de wensch naar autoluislijnen door de ge meentebesturen en do Kamers van Koop handel zelf kenbaar was gemaakt. Natuur lijk heeft mpn eerst nagegaan of in die be- naatde streken de expolitaitie van husliinen loonend gemaakt zou kunnen worden. Bleek dit voor oen geheel complex doenliik. dan heeft men nie' geaarzeld hierin ook lijnen op fe nemen .die naar algemeen gevoelen nog niet direct baten zouden afwerpen, maar die voor de streek zelf zeer gewensch» zouden zijn. Ook werden hier en daar concessies aan gevraagd voor lijnen perallel aan de spoor baan loopend op plaatsen, waar de reeds rijdende bussen het spoorwegverkeer belang rijke schade hebben berokkend. Zoo b.v. op de lijn EnkhuizenHoorn. In verband met de bebouwing is de verkeersweg daar in vergelijking tot de spoorbaan veel gunstiger 'gelegen, met het gevolg dat b.v. te Hoog karspel het aantal verkochte plaatsbewijzen op de spoorwegen in de jaren 1913, 1921 en 1925 resp. «5.000, 53.000 en 16.000 bedroeg Erkennende de verkeersbehdeften, waarin door de treinen op rendabele wijze moeilijk kan worden voorzien, heeft de A. T. O. ge meend voor deze en dergelijke lijnen zp'f de concessies te moeten aanvragen. De autobusdienst bpdoelt hier dus een aanvul ling van het spoorwegverkeer te zijn en zai inet de spoorwegen nauw samenwerken door in het zoo juist genoemde geval te Hooru aansluiting te geven op- en over te nemen van de treinen. Deze bussen zullen tevens bagage vervoeren in doorbevrachting met d*- treinen. Economischer bediening van bepaa1- de baanvakken voor het spoorwegbedrijf zal hiervan het resultaat zijn. Ook het algemeen belang wordt hierdoor gediend, daar de te korten op de Spoorwegen door den Staat, in casu den belastingbetaler, worden gedragen. Hoofdzaak voor het nieuwe bedrijf is dus niet allereerst het behalen van winst, maar wel om door nauwe samenwerking met de Spoorwegen tot een meer economisch geheel te komen. Een particuliere ondernemer, voor wien winstbejag natuurlijk eenig doel is. kan aan deze voorwaarde, het inleg gen van niel-rendabele lijnen n.l. onmo gelijk voldoen. De aanvragen die door de A. T. 0. zijn ingezonden, sluiten alle zonder uitzondering op de treinen aan. Met groote zekerheid kan intusschen wor den bericht, dat met het personenvervoer zal worden begonnen en dat eerst later ge leidelijk ook de vrachtdiensten zullen wor den georganiseerd. Over de oprichting van centra voor ga- Tages e.d. zeide do heer Heg tenslotte nog, dat deze vermoedelijk in Gorkum. Alkmaar, Enkhuizen. Udcn. Grave en Zuid-Laren zul len plaats hebben. Tevens is men voornemens bij de calcu latie der tarieven rekening te houden met de reeds bestaande van particuliere onderae- mers. terwijl bij de samenstelling der dienst regeling voor iedere streek afzonderlijk aan dacht geschonken zal worden aan marktda gen en bijzondere feeslelijkheden, bij welk» gelegenheid extra bussen zullen worden ingelegd. ABONNEMENTSKAARTEN NIET VOOR BUSSEN EN TRAMS. De directie der Nedcrl. Spoorwegen heeft afwijzend beschikt op het verzoek van den Algem. Nederl. Bond van Handels- en Kan toorbedienden om de algemeene abonne mentskaarten en groepkaarten straks ook geldig te verklaren voor de autobusdiensten der spoorwegen. De directie is van mee- ning, dat er geen enkele aanleiding bestaat om aan de abonnementskaarten zonder eenige vergoeding meer voorrechten te ver binden. Behoudens enkele uitzonderingen, zullen de kaarten evenmin gelden op de door de Nederl. Spoorwegen geëxploiteeerde tramwegen. HET STOOMVISSCHERIJBEDRIJF TE UMUIDEN. Gisteren ontstond aan de visschershaven te IJmuiden eenige onrust, aangezien velen der opvarenden van de stoomtreilers, nu het contract voor 1926 afgeloopen is, alvorens uit te varen wilden welen, waar zij voor dit jaar aan toe waren. Ten einde verwarring en conflicten te voorkomen, werd door hel bestuur der IJmuider federatie een spoed vergadering belegd, waarop ruim 400 vis schers aanwezig waren. Door het hoofdbestuurslid der Nederland- sche federatie van transportarbeiders, den lieer F. Brandsteder, werd een uiteenzetting gegeven en medegedeeld, dat aan de reeders was gevraagd, de gages der zeelieden met f 5 per maand te verhoogen. ten einde dit bedrag in een geheel door de vakorganisaties te beheeren fonds voor sociale voorzienin gen te storten Dit fonds zou dan uitkee- ringen verstrekken aan de visscher9 bij werkloosheid en tevens strekken voor het tot stand brengen van een aanvullende Naast den strijd over het Dalton-systeem; al of niet een vreemde taal op de lagere school; invoering van een zevende leerjaar enz. is er misschien geen brandender questie op het gebied van het onderwijs dan de questie der aanfluiting von het onderwijs op Gymnasium en H. B. S. aan dal der gewone voorbereidende lagere school. In de vakpers vindt men wekelijks minstens één artikel, dat rechtstreeks of zijdelings hiermee verband houdt. In ver gaderingen en congressen op onderwijskun dig terrein i9 het probleem ,,een voorwerp van aanhoudende zorg". In Leiden werden reeds voor eenige jaren onder voorzitter schap van den Weihouder van Onderwijs, den heer Meyrfen, ten stndhuize besorekin- gen gehouden tusschen de leeraren der ge meentelijke H. B. S -en en hel Gymnasium eenerzijds en de hoofden van openbare en bijzondere scholen, die meer speciaal leer lingen afleveren aan H. B. S. en Gymna sium anderzijds, om te geraken tot een ge leidelijken overgang en om elkaar in le lichten over de eischen. die het onderwijs op de H B. S. en het Gymnasium aan de leerlingen stelt. En van zeer recenten da tum is een discussie, die op den laatslen Ouderavond aan de srhool-Anlmarkt voor een paar weken over dit probleem is ge voerd. Want een probleem is het, ook hier in Leiden, voor alle ouders, die hun kinde ren op ongeveer twaalfjarigen leeftijd naar het Gymnasium of de H. B. S. zenden. „Dit buldrende onweer waait hier (jaerlijck9 op de kust „En steurt, een maent vooruit, de Raden in hun rust" zegt Vondel in een zijner drama's van een jaarlijksch zoenoffer. Een kleine wijziging in dit citaat en het is toepasselijk op de vaders en moeders, die met angst en span ning de maand Juli zien naderen en den jaarlijksehen overgang hunner kindefen met vreezen en beven vooruitzien. En deze spanning is het grootst, wanneer de kinde ren van de eerste naar de tweede klasse van Gymnasium en IT. B. S. moeten worden verplaatst. Dit is in zeker opzicht de vuur- i proef, die maar al te velen niet doorstaan. Van de velen, die gewogen worden, wordt een groot percentage te licht bevonden. De overgang van klasse I naar II lijkt dikwijls op een angstwekkende slachting, waarbij het college van Directeur (Reetor) en Leera ren het weinig benijdenswaardige beuls werk met koelbloedigheid verrichten onder hooge goedkeuring van het College van Cu ratoren en de Commissie van Toezicht op het Middelbaar Onderwijs. Waar schrijver dezes tot de beulen behoort, kan het een verbluffende schaamteloosheid schijnen, wanneer hieronder in nuchtere cijfers een overzicht volgt van dezen jaarlijksehen kindermoord". Evenwel het betreft hier een waarlijk algemeen belang en daar zet men zich over zijn schaamtegevoel heen en trotseert desnoods haat en vervloeking. En zoo worden hier de cijfers ter algemeene kennis gebracht, die natuurlijk in jaar- lijksche officieele rapporten worden gepu- bliceerd, en daar voor de ouders en andere 1 belanghebbenden.... begraven liggen, om dat ze er geen kennis van nemen. Aan de Gemeentelijke H. B. S. voor jongens (Hooge Rijndijk) bleven in de eer ste klasse zitten: in 1921: 9 van de 53 leerl. of 16.9 pCt. in 1922: 17 57 29.8 in 1923: 16 72 22.2 in 1924: 13 76 17.1 in 1925: 15 62 24.1 in 1926: 24 65 36.9 Aan de Christelijke H. B. S. (Kagerstraat) sneuvelden van de eerste naar de tweede klasse- in 1921: 7 van de 26 leerl. of 26.9 pCt. in 1922: 9 „29 31 in 1923: 11 35 31.4 in 1924 8 3o 22.8 in 1925 8 25 32 in 1926 3 20 15 Voor het Gymnasium zijn deze getallen; in 1921: 5 van de 31 leerl. of 16.1 pCt. in 1922 4 39 10.2 in 1923: 5 33 15.1 in 1924: 2 33 6 in 1925: 13 48 27 in 1926: 18 68 26.4 Wanneer men deze angstwekkende cij fers beziel en daarbij nog in aanmerking neemt, dat meestal in den loop van den cur sus, dus nog voor den overgang, eenige kin deren van school worden genomen, omda' het kwartaalrapport cijfers opleverde, du zoo hopeloos slecht waren, dat daaruit g- noegzaam een aanstaande débUcle kon wor den geprofeteerd, dan is o. i. de gevolgtrek king gewettigd, dat veel te veel leerlingen vol hoop in September den drempel van H. i ziekteverzekering, aangezien de door de reeders ingestelde verzekering slechts 6 weken per ziektegeval en maximaal 13 we ken per jaar uitkeering verstrekt. Verder voor een uitkeering bij overlijden, voor zoover daarin niet reeds bij de wet is voor zien. Voor een richtig beheer van het fonds zou het noodig zijn, dat de vakvereenigings- boekjes ingericht worden als vaarboekjes, ter noteering van diverse mutaties in de dienstbetrekking van de opvarenden. Daar door zou tevens worden bereikt, dat alle op varenden lid van één der vakorganisaties moeten zijn. Na deze uiteenzetting, die de zeelieden tot tevredenheid stemde, drong het bestuur der federatie er op aan. thans aan boord der schepen en naar zee te gaan. Hieraan werd door allen gehoor gegeven en kort daarop verlieten ruim 50 stoomtreilers de haven. Daarna volgde een gecombineerde be stuursvergadering in verband met de te houden conferentie met de reeders. Op deze vergadering werden de tegenvoorstellen der reeders algemeen meer dan onvoldoende ge acht. Het bestuur der federatie stelde zich op het standpunt, dat thans over deze voor stellen niet gesproken zou kunnen worden, alvorens de reeders de loonsverhooging als grondslag voor het fonds hadden aanvaard. De besturen der andere organisaties waren het hiermede niet eens en gingen wel naar de conferentie met de reeders. Het bestuur der federatie maakte in een schrijven aan de reeders zijn standpunt bekend. Hierdoor is. evenals drie jaar geleden, de samenwerking tusschen de vakorganisaties verbroken. Men deelt ons mede, dat de toestand thans in een tamelijk criliok stadium is gekomen, tc-meer waar thans contractloos wordt ge varen. Men heeft echter nog hoop, dat hij verstandig en snel handelen een ernstig conflict zal kunnen worden voorkomen. („Vad.") PROT. CHR. MIJNWERKERSBOND. De Protestanlsch-Christelijke Mijnwer- kersbond heelt met algemeene stemmen besloten (ot het oprichten va neen werk- loozenkas en verhooging der contributie. Eveneens werd met algemeene stemmen besloten tol hel aanstellen van een tweeden vrijgestelde, voorloopig voor den tijd van zes maanden. Benoemd werd als zoodanig de heer X. Ploeg, secretaris-penningmees ter van den bond. EEN „AFZICHTELIJKE EN ONVOEGZAME KALENDER". De heer Van der Waerden heeft aan den Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid de volgende schriftelijke vraag gesteld: Wil de Minister terstond de verspreiding van den afzichtelijken en onvoegzamen re clame-kalender voor de vrijwillige ouder- domsverzekering, uitgegeven door het „Bu reau Vrijwillige Rijkspensioenverzekering, Statenbolwerk 1. te Haarlem", doen stoppen en de exemplaren, die zijn uitgegaan, doen opvragen UIT NED. OOST-INDIë. DE OPSTAND IN WEST-SUMATRA. PADANG, 4 Jan. (Aneta). De assistent- resident van Sawuhloento bereikte Dinsdag middag Tandjoeng-Ampaloe, waar de con troleur van Sidjoengdjoeng met een brigade militairen onder commando van luitenant Van Ameyden berichtte, dat zij, uit Fort-de- Kock komende, en 's nachts Tandjoeng- Ampaloe passeerend. aldaar drie auto's met roode vlaggen aangehouden hadden. De inzittenden werden gevangen genomen, uit gezonderd één. die een poging tot vluchten deed en neergelegd werd. Het bleek de be kende leider Abdoel Moenap te zijn, een gewezen volksonderwijzer van Soengeilassie De telegrafische en telefonische gemeen schap tusschen Sidjoengdjoeng en Socngei- dareh is eenigszins hersteld. RECLAME. HOUANDS 4A CENTS 7» BESTE l.U51GAAR"- 9959 AANRIJDING OP DEN LEIDSCHEN WEG. Gisternamiddag te kwart voor vijf heeft een aanrijding plaats gehad op den Leid- schen straatweg tusschen het Roomhuis en de viaduct. Op dien weg liepen achter een draaiorgel de 52-jarige de G. uit de Hekkelaan, de 51-jarige D. L. uit de Bezemstraat en B. B. eveneens uit de Bezemstraat te Den Haag. Achter hen kwam een auto. bestuurd door H. C L. te 's-Gravenhage, die door nog niet geheel vaststaande oorzaak de genoemde personen aanreed. Het is mogelijk, dat L. verblind was door het licht van een auto, die uit de tegenovergestelde richting kwam. Hoe dit zij. plotseling doemden voor den bestuurder dc drie mannen op en eer hij kon stoppen had hij hen aangereden. De G. brak een schouder en bekwam eenige on beduidende wondjes aan handen en hoofd, D. L. brak het rcchteronderbeen en ver moedelijk bovendien eenige ribben, terwijl B. B. er afkwam met schaafwonden aan het hoofd en een paar minder ernstige kneuzingen aan de linkerhand. Daar dc bestuurder van de auto onmiddellijk remde is ernstige schade aan de auto of aan het draaiorgel voorkomen. Dc geneeskundige dienst, die met twee auto's spoedig ter plaatse verscheen, bracht de G en B. B. naar den Centralen Tost, vanwaar de eerste naar het ziekenhms aan den Zuidwal werd vervoerd, waarheen D. L. rechtstreeks was overgebracht. B. B. kon. na aan den Centralen Post verbonden te zijn, te voet naar huis gaan. De politic stelt een onderzoek in naar de oorzaak van het ongeval. TRAM OF AUTOBUS? Het Bureau der Kamer van Koophandel te Haarlem heeft een enquête ingesteld bij belanghebbenden tusschen Haarlem en Leiden over de vraag, of de verbinding tus schen Haarlem cn Leiden per tram of per autobus onderhouden moet worden. In to- taalkwamen 21 antwoorden binnen, waar van 16 zich voor electrificatic van de tram uitspreken, 4 dc electrisehe tram naast de autobussen wenschen, en 1 aandringt op het verleenen van concessie aan auto bussen. EEN POSTWISSELVERVALSCHER. De jongeman, die, naar wq hebben ge meld; door de politie te Amsterdam ge arresteerd is in verband met door hem gepleegde postwisselvervalsching, is per politiewagen achtereenvolgens naar verschil lende bijkantoren der posterijen gereden, om met het personeel te worden geconfronteerd. Waarschijnlijk zal hq daarna naar Den Haag ©n Rotterdam worden overgebracht, om daar ook op verschil lende bijkantoren van do post aan de ambtenaren te worden vertoond. Want ook in die plaatsen heeft de deliiv- quent geopereerd. In totaal moet de man, die zelve „de tel" van het aantal der door hem go- pleegde falsificaties kwqt is. ruim tachtig vervalschte postwisselformulieren hebben aangeboden en geïncasseerd. Er zijn te Amsterdam reeds verschillende malen po li tie-ambte naren uit andere gemeenten ge- weest, ten einde met behulp van de Am- sterdamsche politie naar den dader te speu- 1 ren. Eerst Maandagmorgen liep de man er in. Hq presenteerde aan het bijkantoor aan den Amstel een postwissel van £95. De ambtenaar, die den postwissel in handen kreeg, vertrouwde de ziak niet en trachtte den aanbieder in het kantoor te krqgen. j Deze rook lont en vluchtte. Eenige amb- l tenaren remden hem na, grepen den dader en brachten dien naar het bqkantoor. Daarna zijn politiemannen gekomen, die deo ar restant in arrest hebben gesteld. Bij fouilleering werd nog een groot aan tal valschelqk ingevulde postwissels op hem bevonden. Na de arrestatie is een huis zoeking gedaan op het adres, waar hij onderdak had. Daar werd een groot aantal nagemaakte poststempels gevonden. Die waren zóó goed, dat het personeel van een groot aantal bijkantoren er in liep. De arrestant heeft bekend, en zal binnen kort aan de justitie worden overgeleverd. B. S. of Gymnasium overschrijden, die er bij nader inziens óf heelemaal niet óf n o g niet thuis behooren. II. Ofschoon het niet nauwkeurig in cijfers is uit te drukken: ja, ofschoon het misschien een onbewijsbaar feit is, heeft ieder leeraar aan Gymnasium of II. B. S.. die vele jaren aan dergelijke scholen onderwijs heeft gege ven, voor zichzelf de overtuiging: het peil der leerlingen daalt, zoowel wat kennis, als wat werkkracht en werkijver betreft. Al zijn de leermethodes en de opleiding der onder wijskrachten verbeterd, al is de sociale zorg voor het schoolkind toegenomen, het resul taat is in de vruchten van het onderwijs niet merkbaar. Het aantal analphabeten is natuurlijk sinds de invoering der leerplicht afgenomen maar de leerlingen, die hun intree doen op II. B. S. en Gymnasium schijnen achteruit te zijn gegaan. De ..Eeuw j van het Kind" schijnt op teleurstelling te zijn uitgeloopen Welke factoren hun on- gunstigen invloed hebben uitgeoefend, «s niet met twee woorden te zeggen; boven dien ligt dit buiten het bestek van dit ar tikel. Om bij de H. B. S. te blijven: het eind- j examen is in menig opzicht verlicht, het aantal vakken is eer af-, dan toegenomen en eenstemmig is de klacht der docenten, dat Je vruchten van hun onderwijs vroeger beter waren dan thans. In de hoogste klas -en. waar de leerlingen eenige jaren lan^ bij den overgang zijn ..doorgezeefd", is dit .minder erg dan in de lagere. Maar tevreden is men ook daar niet. En wie in de gelegen- I heid is, het oordeel ran professoren over hun studenten te vernemen, die weet, dat ook aan de Hoogeschool hel niveau is ge daald. Het kwaad ziekt door, ondanks ver meende groote strengheid bij overgangs- en eindexamens, het ziekt door van de eerste klasse der H. B. S. tol aan de Universiteit. Het is een belachelijke gemeenplaats ge worden, dit alles op rekening te schuiven van den wereldoorlog. En dat we in een „overgangstijd" leven, moge waar zijn, maar ook dit verklaart niet den achteruilgang van het peil der leerlingen op H. B. S. en Gym nasium. Vastgesteld zij. dat op deze scholen de toeloop van zwakkere leerlingen grooter is dan vroeger. Het is waarschijnlijk wel be kend, dat vóór 1920 aan de meeste H. B. S.-en een toelatingsexamen werd afgeno men. dat evenwel bij uitzondering leerlingen konden worden toegelaten op verklaring van het Hoofd der lagere school. In 1920 is bij Koninklijk Besluit de toelating aldus gere geld: ieder Hoofd der school kan een verklaring afgeven, waardoor de H. B. 5. gedwongen is, de kinderen als leerling in !c schrijven: geeft hef Hoofd zulk een verkla ring niet, dan moet de eandidaaf-H. B. S.-er of Gymnasiast zich aan een toelatingsexa men onderwerpen. Zoo is de toestand sinds 1920 dus ook Jn Leiden. Wanneer een Hoofd eener school in Leiden of omstreken, steunende op het K. B. van 1920 een ..verklaring" afgeeft, moet de Leidsche H. B. S. zulke leerlingen inschrijven. Zonder hier in bijzonderheden fe kunnen (reden, rpoefen we hier als onzo overtuiging neerschrijven, dat dit slelsrl van toelating niet deugt. In de eerste plaats, omdat de voorwaarden van toelating, zooals ze in het K. B. zijn gesteld, o. i. vol strekt onjuist zijn; in de tweede plaats,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1927 | | pagina 5