RADIO-PROGRAMMA
SCHEEPSTIJDINGEN.
KUNST EN LETTEREN.
deze gewetensbezwaren niet te willen uit-
breiden.
Spr. hoopt dat de minister deze zaak nog
eens nader zaJ bezien. Ook de minister
dient te bedenken, dat er ten opzichte van
het dienetweigeringsvraagstuk in ons land
iets aan het veranderen is. fcspr. vraagt ot
in de commissie voor de gewetensbezwaar
den niet iemand zitting kan hebben, die
deze jonge menschcn begrijpt.
De heer GERHARD (S.-D.) wil een
vraagstuk van onderwijs en opvoeding be
spreken.
Wanneer de desbetreffende artikelen
worden aangenomen, heeft dat tengevolge
dat de militaire gymnastiek- en sport
school, benevens het instituut voor psycho
technisch onderzoek zullen worden opge
heven.
De minister is van meening, dat de
school te Utrecht geen levensvatbaarheid
heeft.
Reeds het vorig jaar heeft men getracht
van deze school af te komen, en haar wil
len overdoeD aan Onderwijs, doch dit de
partement heeft daarvan niet willen weten.
Spr. vraagt welk belang men er bij heelt,
om de lichamelijke militaire opleiding naar
Breda te willen overbrengen. In Utrecht
heeft men zeer goede deskundige leiding.
Spr. verzocht den minister deze zaak nog
eens ernstig te overwegen en te onder
zoeken of niet op een andere wijze een
goede oplossing kan worden gevonden.
Nog meer betreurt spr de opheffing van
het bureau voor psychotechnisch onder
zoek Dit bureau geeft belangrijke advie
zen voor de wijze van behandeling der
jongens Uiteraard is het bureau ook een
studiebureau.
Spr. hoopt, dat de minister de toezeg
ging zal doen, dit bureau alsnog in stand
te houden. Moch de minister dit niet doen,
dan zal spr. de Kamer door de indiening
van een motie over deze beide punten een
uitspraak laten doen.
De heer BRAAT i9 van meening, dat het
gebruik van builenlandsch vleesch een
groote schade beteekent voor de binnen-
landsche producenten. Spr hoopt, dat de
minister het gebruik van producten van
eigen bodem zal willen bevorderen.
Heeft de minister, vraagt spr., ook de voe
dingswaarde van beide soorten vleesch laten
onderzoeken? Spr. gelooft, dht het buiten-
la ndsch bevroren vleesch belangrijk min
der voedingswaarde heeft
Ook moeten de voor het leger benoodigde
paarden hier te lande worden aangekocht.
De heer J. J. C. VAN DIJK (A.-R.) be
tuigt instemming met de uitspraak van den
minister, dat de weermacht van ons leger
voldoende moet zijn. dat het veslingstelsel
.moet worden gehandhaafd en dat met de
raaterieele uit-isting van het leger moet
worden voortgegaan.
Het spreekt vanzelf, dat over deze uit
spraken de gewone kritiek is geoefend, uit
welke kritiek men een geheel verkeerde in
druk zou kunnen krijgen. Het is wel kras,
dat men durft beweren dat er in ons leger
nagenoeg niels in orde is, en dat ons leger
niets dan schijn is. Ook zou men gaan den
ken, dat het met de materieele uitrusting
droevig is gesteld De werkelijkheid is ech
ter geheel anders, zooals ook uit de mede
deel ingen in de Memorie van Antwoord
blijkt.
Zooals ook elders, kan evenmin bij het
leger alles in eens in orde zijn.
Spr. acht de gevoerde wijze van bestrij
ding klein De voorstelling van zaken door
den heer Oud inzake dp bewapening is er
geheel naast Toen bleek, dat er geen gel
den waren voor het plaji van 106 millioen,
heeft spr destijds voorgesteld alleen het
eerst noodige aan te schaffen.
Wat betreft het Zwitsprsehe stelsel, door
de heeren Oud en Ter Laan bepleit zegt
spr., dat de heer Deckers reeds heeft gecon
stateerd, dat hier een lichte aberatie aan
wezig was. Spr. sluit zich in dit opzicht bij
dén heer Dpckers aan. Men dient zich af Ie
vragen of een mililieleger ook door het Ne-
derlandsche volk gedragen zou worden en
voorts, of Nederland met zijn open grenzen
dan niet andpre verdedigingseischen zou
stellen. Ook moet gevraagd worden of een
dergelijk mililieleger wel goedkooper zou
zijn. Ten aanzien van den vliegdier.st merkt
spr op, dat versterking van t luchtwapen
zoo krachtig mogelijk moet geschieden
Over de opleiding van de beroepsofficie
ren zegt spr. dat het hem voorkomt dat het
gevaarlijk zou zijn er reeds aanstonds op te
rekenen dat steeds voldoende aanmelding
van adspirant-officieren zal beslaan Men
dient hierbij voorzichtig te zijn en de oplei
ding niet geheel afhankelijk te stellen van
het verlofskader.
Ook spr. ziet in ophpffing van het bureau
voor psycho technisch onderzoek een ge
vaar Bii overbrenging van het bureau naar
hel Departement vreest spr.. dat aan het
psycho technisch onderzoek in het leger af
breuk wordt gedaan.
Spr is tegen de overbrenging van het 15e
Regiment naar Nijmegen Deze overbren
ging dient Ie worden uitgesteld tot een goede
regeling is getroffen voor de kazerneering
van de Ie Infanterie brigade
Wat aangaat dp hoogpre legerleiding,
«acht spr de beste oplossing dat de chpf van
den fïeneralen Staf in oorlogstijd opperbe
velhebber wordt In die structuur is noo-
dig de functip van sous chef van den Gene-
ralen Staf. die in oorlogstijd den chef kan
vervangen De minister is echter van mee
ning dat dp functies van den commandant
van het veldleger en van den opperbevel
hebber moeten worden gecombineerd. Rot
commando van het veldleger is. zooals ook
generaal Sniiders en luit -generaal Van
Terwisga schrevpn. zoo zwaar dat dpze den
commandant geheel in beslag neemt
samenvoeging der heide functies is dan
ook volgens genoemde schrijvers nnmo*elük
Samenvoeging zou volgens generaal Snij
ders in Inden van vrede reeds bezwaren
meebrengen en in tijden van oorlog onover
komelijke hpz waren.
Ook dit standpunt was VTOPger door spr
reeds ingenomen. Het betoog van generaal
Snijders, de man van ervaring, moet toch
wel aanleiding zijn geweest, om deze hoogst
ernstige aangelegenheid nog eens ernstig te
overwegen, alvorens de waarschuwende
woorden in den wind te ^laan.
Spr. constateert, dat de minister, hoewel
zijn standpunt handhavende, in de praktijk
bet beginsel niet doorvoert. De quae«fie
blijft open. Daarom dringt spr. er bij den
minister op aan, dal, wanneer de minister
zijn standpunt handhaaft, geen beslissing te
nemen en voor de toekomst de functie van
sous-chef weder zal instellen. Spr. hoopt,
dat de minister deze zaak nog een9 ernstig
zal overwpgen. omdat niels aan het toeval
mag worden overgelaten.
Wat de vesting Holland betreft, zegt spr.,
dat deze vereeniging van verschillende stel
lingen onder éénhoofdige leiding groote be
zuiniging heeft gebracht. Voor de omvang
rijke laak van deze vesting is een comman
dant noodig, die de aangewezen adviseur
zal zijn van den opperbevelhebber.
Met ingang van b Januari is de waarne
ming van het commando opgedragen aan
den chef van den generalen staf, hetgeen
spr. logisch acht. De minister is daarop
echter teruggekomen en is tot de conclu
sie gekomen, dat het commando moet wor
den opgedragen aan den commandant van
bet veldleger. Dit aiht spr. in het geheel
niet logisch. De commandant van het veld
leger heeft nu naast zijn zware en moei
lijke taak een nieuwe taak gekregen, doch
spr. vraagt zich af, welke taak daarbij
het meeste zal lijden Spr. vraagt of de
groote belangen der legerleiding moeten
worden opgeofferd aan de bezuiniging van
enkele duizenden guldens Daarom vraagt
spr. den minister ook deze zaak nog eens
nader ernstig te overwegen.
Wat betreft de organisatie van do Infan
terie. wil spr er op wijzen, dat de voor
gestelde wijziging der compagniën groote
bezwaren zal meebrengen voor de mobi-
lisatiebureaux, welke toch reeds een zware
taak hebben.
Bij de gewijzigde organisatie komen twee
bataljonsadministrateurs te ontbreken,
waardoor de administratieve leider en de
vraagbaak ontbreekt bij de oorlogsorga
nisatie cn de mobilisatie minder goed ver
loopt. Bij elke schoolcampagnie zal moeten
worden bewerkt de lichting voor twee oor
logsbataljons en daarbij komt dan nog de
vredesarbeid. Men zal er niet in slagen met
het verkleinde administratieve personeel
al dien arbeid baas te worden. Ook bij de
herhalingsoefeningen zal geen personeel
beschikbaar zijn om de leiding te geven.
De voordeelen der organisatie worden over.
troffen door de nadoelen. De ploeg voor
de kaderopleiding zal voor 2/3 van den
tijd in het ongunstige jaargetijde moeten
oefenen en de twee ploegen zullen een
deel van den tijd over elkaar vallen.
De kaderadspiranten kunnen ook niet
den geheelen tijd met de klassen worden
belast. Er zal dus geen boroepspersoneel
kunnen worden gemist Door samenwerking
van vredes- en oorlogsorganisatie wordt dus
de nieuwe regeling verzwakt. De nadeelen
van de nieuwe organisatie zullen de voor
deelen overtreffen. Door de vermindering
van het paardenbestand zullen de oefe
ningen schade lijden en de paraatheid van
den troep achteruitgaan. De verkennings-
dienst zal ook achteruitgaan door 4 reser-
vceskadrons lichte cavalerie te vervangen
door vier compagniën wielrijders.
De heer TILANUS (C.-H.) vraagt, of
de minister alsnog het advies wil inwinnen
van den legerpredikant in algemeenen
dienst inzake het ontbreken ïd het regle
ment van krijgstucht van een paragraaf
omtrent de waarde vaü den godsdienst.
Spr. dringt met klem aan op wederop
neming van een dergelijke paragraaf.
Wat belreft de hcogere bevelvoering, zegt
spr. dal hij reeds op 27 Mei zijn meening
hierover reeds heefl kenbaar gemaakt. Wan
neer een opperbevelhebber moet worden be
noemd. dan is dal een zaak van de Kroon.
Spr. sluil zich aan bij heigeen door den
heer van Dijk over de brochure van generaal
Snijders is gezegd.
Voorts vraagt spr ook in verband met ie
prijsgeving van de vesting Naarden, of de
minister meent, dat wij al onze kracht moe
ten zoeken in operatief optreden
Spr. betreurt voorts ten zeerste de ver
zwakking van ons ruiterwapen en meent,
dat de minister hier geen gelukkige bezui
nigingsmaatregel heeft getroffen, al geeft hij
toe. dat aan den anderen kant de 4 nieuwe
compagniën wielrijders een compensatie ge
ven, waardoor aan de cavalerie een niet
al te gevoelige knak wordt gegeven.
Verder vraagt spr. mede in verband met
de behandeling van de relletjes, of de minis
ter de verantwoordelijkheid op zich neemt
voor een voldoenden graad van geoefendheid
van de troepen.
Is de geoefendheid en marschvaardigheid
inderdaad wel voldoende?
Ten aanzien van de jongste plannen van
den minister hoopt spr dat de minister ern
stig zal rekening houden met de in de Ka
mer gemaakle opmerkingen Spr. kan niet
met genoemde plannen instemmen, Het
ergste acht spr. de verstoring van de pas op
gebouwde organisatie van de Infanterie.
Spr. betwijfelde, of er van mobilisatie wel
iets terecht zou kunnen komen, wanneer
men nog verder ging met de bezuiniging
van personeel.
Lezing van de Memorie van Antwoord
heeft spr echter weder op verschillende
punten bevredigd De verbreking van den
sampngang tusschen manschappen en kader
achl spr. een verheugend feit.
Spr. hoopt, dal de minister er streng de
hand aan zal houden, dal de compagnieën
die lichtingen in opleiding hebben, ook kun
nen beschikken over al haar kader.
Verder gelooft spr. dat de minister ver
standig zal doen om de afvloeiing van de
sergeanlen-majoors administrateurs nog eens
in ernstige overweging te nemen.
Spr. vreest, dat de weinige administrateurs
het vele werk niet zullen kunnen bijhouden,
en dat de zaak reeds hij de eerste herha
lingsoefening in September zal spraak loo-
pen. Daarom hoopt spr da! dp minister dit
plan een jaar zal uitstelten totdat de nieuwe
organisatie zal hebbpn uitgewezen, of hij
dit gedeelte der onderofficieren zal kunnen
missen.
Voorts zegt spr. de verbetering van het
veldgeschut, van den vliegdienst en de we
tenschap, dal in 1927 ook het aantal gas
maskers voldoende zal zijn, alleszins bevre
diging schenken.
Minder ingenomen is spr. met 's Ministers
plannen in zake de kustverdediging. Uit
de behandeling van het Belgisch Verdrag
is duidelijk gebleken, dat én Limburg èn
de Schelde objectan zjjn, welke uit defen
sief ooomunt bijzondere aandacht verdienen.
De Miester dient daarmede ernstig reke
ning te houden. Daarom begrijpt spr. niet
waarom het fort in Vlissingen niet zal wor
den afgebouwd.
Voorts zegt spr. de verzwakking van de
cavalerie en de inkrimbing van het beroeps
kader af te keuren. Het beroepskader is
nocdig en daarom dringt spr. ernstig
den Minister aan op behoud van dit kader.
Dat zoo spoedig wijziging wordt gebracht
in de organisatie van het leger, welke pas
tot stand is gekomen, betreurt spreker ten
zeerste.
Spr. vertrouwt, dat aanneming van
deze begrooting een einde zal zijn gekomen
aan de voortdurende reorganisatie van ons
leger.
Wat betreft de voorgenomen overbreng3t
van het 15e regiment, zegt spr., dat de
Minister de kosten van overbrenging niet
te gering moet achten.
oorts, zegt spr., in 't algemeen is con
centratie van de regimenten in enkele gar
nizoenen niet wenschelijk te achten. Het
15e regiment heeft bij legering m Delft
voldoende kunnen oefenen. Trouwens Delft
wordt als mobilisatie garnizoensplaats ge
handhaafd. Ook acht spr. het gewenscht»
dal de manschappen uit Rotterdam worden
ingelijfd in een garnizoen, niet zoo ver
van Rotterdam gelegen.
Daarna zegt spr., dat het gewensoht is,
de centrale commissie voor Georganiseerd
Overleg zoo klein mogelijk te houden. Daar
om is spr. tegen opneming van een ver
tegenwoordiger in aie commissie van de
onderofficieren.
Verder is spr. van meaning, dat bij de
bevordering van onderofficieren wel dege
lijk rekening moet worden gehouden met
de anciënniteit.
Naar aanleiding van de motie-K. ter
Laan vraagt spr. hoe een principieel ont-
wapenaar een dergelijke motie kan indienen.
Spr. zal zgn stem aan de motie kunnen
geven, omdat hjj vermindering van het
contingent niet toelaatbaar acht
De Minister van Oorlog, de heer
LAMBOOY, merkt op, dat hij de verant
woordelijkheid, die hij op zich genomen
heeft, mei genoegen draagt, ook al laten
de tijdsomstandigheden niet toe. dat de
door hem noodzakelijk geachte verbeterin
gen niet kunnen worden aangebracht in
het tempo, dat spr. wel zou wenschen. Spr.
heeft daarbij het gevoel, dat hij zijn plicht
heeft gedaan.
Aan den anderen kant is het spr. onbe
grijpelijk. hoe sommige leden de verant
woordelijkheid op zich kunnen nemen,
door den indruk-m^óns land en in het bui
tenland te willen vestigen, dat in het leger
niets in orde is en dat wij ons toch niet
kunnen verdedigen
Naar sprekers overtuiging is onze weer
macht ze-ei4 zeker voldoende en zal men
ons bij een nieuwen oorlog, eveneens als
in 1914, met rurd laten.
Spr. herinm rt aan de uitlating van Von
Mol Ike, wan rui! blnkt, dat onze weerbaar
heid van grnoten invloed is geweest op de
plannen van onze Oostelijke buren.
Hebben wij niet den plicht op onze hoede
te zijn en zou de regeering de verant
woordelijkheid op Zich kunnen nemen door
gehoor te geven aan den aandrang tol een
zijdige ontwapening. Spr. wijst op het bui
tenland, waar de geestverwanten van den
heer Ter Laan geenszins uitvoering geven
aan het denkbeeld van eenzijdige ontwa
pening. Voorts gelooft spr., dat de wup.
nen, die wij vandaag uit handen zouden
leggen, ons zeer spoedig weer op aandrang
van het buitenland in handen zouden wor
den gegeven.
Nederland is niet te vergelijken met
Luxemburg. Luxemburg moest in den
oorlog worden betrokken, doch Nederland
ligt eenigszins afzijdig en mede daarom
heeft men ons land buiten den oorlog
kunnen houden.
Spr. herinnert voorts aan een stuk van
Troelstra van 3 Augustus 1914 over de
mobilisatie, waarin instemming werd be
tuigd met het gezegde, dat de mobilisatie
een pacifistisch karakter had.
Voorts werd door den heer Troelstra
gezegd, dat ieder zijn plicht als Neder
lander moest doen, en dat alle partijschap,
pen moesten zwijgen, doch dat alleD als
één man moesten optrekken voor ons land.
De mobilisatie geschiedde om ons land
buiten den oorlog te houden, en de vraag
of onze weerbaarheid wel voldoende was,
werd toen niet gesteld Ook Troelstra was
toen van oordeel, dat ook kleine landen
gewicht in de schaal kunnen leggen. Troel
stra was het in dit opzicht dus een mei
Ludendorff. Voorts zeide Troelstra, dat
de leuze,,geen man en geen cent" pure
demagogie was en dat de strijd moest wor
den geleid in internationale ontwapening.
Verder herinnert spr. aan een uitlating
van den Belgischen minister de Brouc-
quère, die zeide, dat België bereid is om
tot ontwapening over te gaan, zoodra zijn
veiligheid zulks toelaat, doch niet, wan
neer die veiligheid dat niet toelaat.
Ook de vrijzinnig-democraten hebben al
tijd ontwapening gewenscht, wanneer deze
internationaal zou geschieden en wanneer
recht boven macht zou zegevieren. ISpr.
leest verschillende citaten voor van voor
aanstaande vrijzinnig-democraten, waaruit
blijkt, dat eenzijdige ontwapening als een
gevaar moet worden beschouwd.
Voorts zegt spr. getracht te hebben
zich een voorstelling te vormen van de
theorie van den heer Ter Laan Dat zou
een mooie toestand worden.
Naar aanleiding van de opmerkingen
over hetgeen ons leger zal kunnen prestee-
ren, merkt spr .op, dat ons leger bestaat
uit 300.000 man. Ons veldgeschut zal een
dracht krijgen vaja 11 a 12 K.M., waarbij
wij een heel eind voorstaan b.v. bij Zwit
serland.
Thans hebben we daarvan 222. terwijl het
aantal zal worden binnenkort 247. We heb
ben 3500 projectielen per veldkanon, meer
dan elders..
De dracht van de 60 houwitsers zal ver
hoogd worden.
Deze houwitsers beschikken over 1200
scholen per vuurmond.
Voorts hebben de veldkanonnen de be
schikking over 1800 schoten per vuurmond.
Van de prachtige lichte mitrailleurs heb
ben we thans 4000, het volgend jaar 5000;
van de zware mitrailleurs zijn er 2000 en
dit aantal zal in de komende jaren worden
opgevoerd tot 2400.
Voorts zijn er 525.000 geweren en karabij
nen, terwijl van de 61/* m.M. patronen 150
millioen aanwezig zijn. Verder hebben we
een millioen handgranaten. Bovendien is
voor de oude kanonnen een nieuw sluitstuk
gevonden.
Bovenstaande cijfers zeggen toch wel, dat
onze weermacht wel in orde is.
De vergadering wordt verdaagd tot Woens
dag 1 uur.
RECLAME.
HoischiH a t schoe 1
Kou gevat?)
Onmiddellijk maatregelen nemen
en
Aspiriïl - table tien
ln origineele verpakking met den
oranjen band gebruiken. Daarna
Onder de wol en flink zweetenl
zoo blijft een
tnensd» gezond
Prijs 75 ets.
5578
VOOR DONDERDAG 23 DECEMBER.
Hilversum (1050 M.) 12.00: Politie
bericht. 3.304.30: Uurtje voor wees-
en ziekenhuizen. 6.006.45: Orgelcon
cert door Gor Kee, organist van de Ned.-
Herv. Kerk te Koog a. d. Zaan. Soliste:
Mevr. J. Ilekkert v. Eysden, sopraan. Orgel
begeleiding van H. W. Flentrop. 6.45
7.45: Beginselen van het Burgerlijk Recht
en van het Handelsrecht, door mr. P. J. v.
Dam 7.45: Politieber. 8.10: Concert
door het H D.O.-orkest, o. 1. v. NicoTreep.
Populair programma. Soliste: Franciska
Fischer, sopraan. Aan den vleugel: Egbert
Veen. 10.30: Dansmuziek d. h. Radio
orkest o. 1. van Hans Mossel.
Daventry (1600 M.) 11.20: Concert
door het Daventry-kwarlet en solisten (so
praan, bariton, viool). 12.05: Dram.
declamatie. 12.20: Vervolg Concert.
12.20—2.20: Gramofoonmuziek 3.20
4.05: Evensong van de Westminster-Abbey.
4.20: Causerie: The Mohammedan great
prayer. 4.35: Trocadero muziek 5.35:
Kinderuurtje. 6.20: Muziek v. h. Rialto-
theater. 6.55: Lezing met muzik. illustr.
door de Rivièra club dansband: Christmas
dances. 7.10: Landbouwberichten.
7.20; Weerbericht, nieuws. Lezing: A vil
lage Christmas in the Austrian Tyrol.
7.50: Muziek. 8.00: Lezing: From Bom
bard to browning. 8.20: „A Pickwick
party" (Dickens droom, fantasie). Orkest,
koor en solisten 9.30: Chaconne v. partita
in d-moll, Bach. W. Primrose, viool.
9.45: Muzik. comedie. Voor-oorlogsche mu
ziek en zang. Orkest en V. Chatterton. so
praan. J. Farrington. bas. 10.20: Tijd
sein, weerber nieuw3. 10.35: Fl. Old
ham en A. Vane, de fluisterende sopranen.
10.5012.20: Dansmuziek
Parijs „Radio-Paris" (1750 M.) 10.50
11.20: Persber. en muziek. 12 50
2.10: Concert door het orkest Locatelli.
5.05—5.55: Kinderuurtje. 9.05— 10.55:
Gala-concert. Herhaling omroepers-wed-
slrijd. Vocaal kwartet Eliane Schott.
Königswusterhausen (1300 M.) en Ber
lijn (484 en 566 M.) 1.506.50: Lezin
gen en lessen. 6.507.20- Kamermuziek-
trio's van Beethoven. 7.20: „Madame
Butterfly", opera van Puccini. 9.50
11.50: Dansmuziek.
Brussel (508 5 M.) en Antwerpen (265 5
M.) 5.206.20: Kindermatinee. 8.50:
Symphonie Haydn. 9.2010.50: Gala
concert. Muziek en literatuur uit de Middel
eeuwen. Mile Djanel, zang.
Hamburg (394.7 M.) 11.50—1.20: Or
kestconcert. 1.252.10: Kamermuziek.
3 354.20: Kerstvertellingen. 4.205.20
Orkestconcert. 5.20: Kerst-concert
7.20: ..Kerst-oratorium", van Bach. Orkest
en solisten (sopraan, alt, tenor, bas, orgel).
9 4011 15: Dansmuziek.
Munster 241,9 M.) 10.50—1150: Or
kestconcert. 12.501.50: Strijkmuziek.
Nonett, van N. v. Wilm. 3.504.50:
GounodThomas. Orkestconcert. 7.50
8.50: Kerstmuziek uit de Pauluskerk.
8.509.35- Marschmuziek. Orkest. 9.45
10.20: Slagrauziek, door orkest.
RECLAME.
9959
STOOMVAART-BU. „NEDERLAND".
BAWEAN, thuisr., 21 Dec. te Suez.
MANOERAN, thuisr., 21 Deo. te Suei.
BALI, thuisr., 21 Dec. van Padang.
SOEMBA. thuisr., 19 Dec. v. Singapore.
KARIMOEN, uitr., 19 Dec. van Singapore.
KAIU.MATA, uitr., 18 Dec. te Penang.
ROTTERDAMSCHE LLOTD.
TJERIMAI, uitr.. 23 Dec. te Marseille venr.
MADIOEN, thuisr., para., 20 Dec, Ouessant
HOLLAND—AMERIKA-LUN.
RIJNDAM. 18 Dec. v. Batavia n. Colombo,
LEERDAM, R'dam n. New Orleane, 20 Deo.
van Havana.
BEEMSTERDIJK, It Dec. van R'dam te
Houston.
LOCH KATRINE, 1 Dec. van Los Angelos n.
R'dam.
NICTHEROY, Pacific Kust n. R'dam, SO
Dec. te Panama.
VOLENDAM, 21 Dec. van New Yorit I*
R'dam.
HALCTON-LIJN.
VALKENBURG, 21 Dec. r. Rivadeo te R'dam
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA-L1JN.
WAALDIJK, uitr., 20 Dec. v. Pernambuco.
ALWAKI. uilr., 20 Dec. te Montevideo.
ZIJLDIJK. 20 Dec., van B. Aires n. R'dam.
HOLLANDBRITSCH-INDIE-LIJN.
KIELDRECIIT, 20 Dec. v. R'dam te Ham
burg.
STOOMV.-MAATSCH. „OCEAAN".
GLAUCUS, 18 Dec. van Cebu n. Amst.
HOLLAND—AFRIK A -LIJN.
NIJKERK. thuisr., para. 20 Dec Peniche.
KON NED STOOMBOOT-MIJ.
IRIS, 20 Dec. v. Palermo n. Alicante.
ORION, arr. 21 Dec. te SaVona.
KON WEST-fNIlTSCHE MAILDIENST.
AMSTERDAM. 21 Dec. van Chili te R'dam.
NICKERIE, uitr., 23 Dec. te Madeira verw.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
ALCOR. 20 Dec. v. B. Aires te Ro9ario.
AALSUM. 20 Dec. v. R'dam te Norfolk.
ALPHARD, 20 Dec. v. Dublin te Norfolk.
ALCHIBA, 19 Dec. v. New-York n. Bremen.
EEMDIJK, 20 Dec, v. R'dam te Norfolk.
EMMAPLEINR'dam n. Narvik, pass. 20
Dec. Kopervick.
JOBSHAVEN, 20 Dec. v. Bremen te Free-
port.
SULTAN VAN LANGKAT, La Paltice n.
pass. 20 Dec. Ouessant.
BEVERWIJK, 19 Dec. van Norfolk n. Enge
land.
BEURSPLEIN. R'dam n. Oxelosund, pass.
20 Dec. Holtenau.
RIJSWIJK 20 Dec. v. R'dam le Passages.
Wm. VAN DRIEL Sr., 20 Dec. v. Huelva n.
R'dam.
WITTE ZEE. Belfast n. Sydney C.B.). was
20 Dec. 100 mijlen O. van Cape Race.
55»
HAARLEMSCHE ORKEST VEREENIGING
Symphonie-concert.
Maandag 27 December a.s. geeft de H.
O. V. weer een symphonie-concert. Solist
is Ernst Elsmann, 1ste fluitist der H O.V.
Het programma bevat ditmaal zeer veel
interessants: Ouverture dei Schauspieldi-
rektor van Mozart: op verzoek de Ute
symphonie van Beethoven; Saul en David,
toongedicht van voor orkest van dr Johan
Wagenaar, waarin de harppartij zal ver
vuld worden door mevrouw Zeehuizen
Houtgraaf Verder als noviteit eerste uit
voering El sombrero de tres Picos, Trois
Danses vaD Man. de Falla. De solofluitist
Ernst Elsmann zal voordragen het concert
in Ggr. t. voor fluit en orkest van Mo
zart. Dit werk is een geschenk van onzen
stadgenoot dr. F P. Muller.
TIJDSCHRIFTEN.
-In de dertiende halfmaandelijksche af
levering van Elsevier's uitgave „Duizend
en één kijkjes in Zwitserland", wordt de
lezer in gedachten verplaatst naar Frei
burg, waar schoone bouwwerken en prach
tige natuuropnamen ons opnieuw onder de
bekoring brengeD van dit heerlijke land.
NIEUWE UITGAVEN.
De Oliefabrieken Calve Delft, zendt ons
ter recensie de tweede aflevering vaD haar
aardige reclame „De wondere avonturen
van Arretje Nof", waarvan tekst en il
lustratie verzorgd werden door Johan Fa-
bricius.
De geschiedenis van den held in dit
verhaal speelt zich af op een rooverseiland
in de Perzische Zee, waar Arretje in tal
van grappige verwikkelingen komt, welke
onze jeugd eenige genoeglijke uurtjes zul
len bezorgen.
Losse nummers van ons Blad ziin
behalve aan ons bureau
ook verkrijgbaar bij de
Firma A. HILLEN Breestraat 154
Firma A. HILLEN. Stationsweg.
F. T RIJSBERGEN SigarenBsndel
Heerenstraat 2,
Fa. A. SOMERWIL Azn. Hoogew. 24
Firma A. T. H. WITTENBURG.
Haarlemmerstraat 2,
A. M. VAN ZWTCHT.
Kiosk Prin«^<?sekade
en bii
fOH. HOGERVORST Haarlstr. 128
en des Zaterdags bi?
A. GERRITSEN Alphen a. d Rh'n
I Z-2
