GELDKONINGEN.
45-Jari|S bestaan van de
Tooneel-Vereeniging „Leidsche Dilettantenclub".
C. FORTMANN
No. 20476
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 13 December
Tweede Blad Anno 1926
BINNENLAND.
Glaswerk naar Ontwerpen
FEUILLETON.
Wij hebben over de Leidsche Dilettanten-
club, die 1 December 1881 werd opgericht
en nu dus haar 45ste levensjaar al weer
eenige dagen inging een zeldzame levens
duur voor een tooneelvereeniging al vele
keeren geschreven. Zij heeft zonnige dagen
doorleefd, maar ook stormen over haar
hoofd zien gaan. doch in vóór- en tegen
spoed heeft zij zich weten te handhaven.
Over den nationalen tooneelwedslrijd. ter
gelegenheid van dit 45-jarig bestaan uilge
schreven, hebben wij reeds eerder gewag
gemaakt en wij zullen er later meer dan
eens op moeten terugkomen.
Thans kunnen wij gewag maken van de
receptie, gistermiddag in de keurig versierde
concertzaal van „l'Union" aan de Steen-
straat.
Het bestuur, waaronder er velen zijn. die
reeds op een langen staal van dienst kun
nen wijzen, zat onder de schaduw van de
banier der vereeniging, lusschen groen en
bloemen aan de groene bestuurstafel.
De zaal was bijna geheel gevuld met Be
langstellenden. leden, besturen en leden van
zusterverenigingen uit Leiden en van
buiten.
De jury voor den looneel wedstrijd, de hee-
ren Bloemink, Menkhorst en Spendel was
ook aanwezig en lest best: ook het hoofd
der gemeente jhr. mr. dr. N. G. de Gijselaar
gaf door zijn tegenwoordigheid blijk vanf
belangstelling.
Tevens waren een aantal telegrammen
en schriftelijke gelukwenschen ingekomen,
waaronder Van het eere-bestuurslid den
heer P. II. Leijenaar. te Bussum, van het
bestuur der muziekvereen. der N. Z. H. T M..
van het muziekkorps van de firma T. D.
alhier en anderen.
Verder telden we ongeveer een dozijn
prachtige bloemstukken en kransen, o a. van
het lid den heer Weers, van een groep
kunstlievende leden (familie Van Weeren),
„Hulp en Steun", van „Kunst naar
Kracht", van „Krebustlipo". van W. D. J
van H. Z. O. D., allen uit Den Haag, van
P. C. L., „Ondersteuning zij ons doel" en
„D. O. S." te Leiden, terwijl „Luctor et
Emergo" uit Den Haag een zilveren -krans
aan de banierschonk.
Nadat de muziek, een aardig strijkje onder
leiding van J. Optendrees. zich reeds een en
andermaal had laten hooren, sprak de vol
ijverige voorzitter, voor wien in deze dagen
schier niets te veel is, de heer Joh. W.
Harting, een kort openingswoord.
Met gemengde gevoelens zag het bestuur
terug op de voorbijgegane 45 jaren van lief
en leed. En wat bracht de maandenlangs
voorbereiding een beslommeringen mee.
Angst en spanning vervulde meermalen het
bestuur als het zich afvroeg of alles wel
zou klaar komen en zou slagen.
Maar als hij nu de zaal overziet, gevuld
met belangstellenden en een blik slaat op
de talrijke blijken van sympathie, dan door
tintelt vreugde zijn hart. Vooral het bezoek
van den burgemeester doet het bestuur recht
goed. Aan hem, die als donateur de Veree
niging steeds heeft gesteund en ook een
schitterende medaille voor het concours
heeft geschonken, brengt hij het eerst hulde,
den wensch uitsprekende, dat het hem en
zijn echlgenoote ook na zijn heengaan goed
moge gaan (luid applaus).
Ook de jury bracht hij dank voor haar
aanwezigheid in het bijzonder den heer F.
Bloemink, die de vereeniging steeds met
raad en daad bijstond en den heer Menk
horst, die deze taak gaarne aanvaardde, toen
het bleek dat de heer Hageman verhinderd
was.
De geschiedenis der vereeniging in hot
kort memoreerend, herdacht hij in het bij
zonder de door den dood ontvallen eere
leden, de heeren F. H. de Jong en P. Ma-
zurel Jr. en heette in hartelijke bewoordin
gen welkom de aanwezige eereleden T. H J.
de Jong Jr., Noordwijk, Van Dam, Amster
dam, Eikerbout, Leiden, en Schötteldraycr,
Den Haag; de heer P. H. Logeman uit Bus-
sum, ook eerelid, had bericht gezonden, dat
hij door ongesteldheid was verhinderd aan
wezig te zijn.
Hij dankte voor de bloemen en geluk-
wenschen en sprak ten slotte den wensch
uit, dat ook deze dag een gezellig karakter
zóu dragen en huldigde nog de werfkracht
van het lid Th. Kramp, die in 1 jaar ruim
120 donateurs aanbracht.
Nadat hierop met gulle handen verver-
schingen waren rondgediend, voerden ach
tereenvolgens het woord de voorzitters van
„Luctor et Emergo" en „Hulp en Steun"
uit Den Haag, de heer Konig te Zaandijk,
en de voorzitter der jury, de heer Bloemink,
die allen hun beste wenschen uitspraken.
De andere aanwezigen volstonden met het
bestuur de hand te drukken.
De voorzitter deed evenals de heer Bloe
mink, nog eenige mededeelinpen in ver
band met het te houden concours, en dankte
allen voor hun vriendelijke attentie om ten
slotte onder luid applaus den welwillenden
gérant van „L'Union", den heer Rap te
danken, die de schouwburgzaal geheel gra
tis voor het houden van het concours aan
de vereeniging afslaat.
Hierna had nog een huishoudelijke ver
gadering plaats van bestuur, jury en aan
het concours deelnemende vereenigingen.
Na afloop vereenigden bestuursleden en
afgevaardigden zich aan den gemeenschap-
pelijken maaltijd in „FUnion", waarbij het
ook recht gezellig toeging, terwijl de avond
werd besloten met een feestelijke bijeen
komst voor leden, begunstigers en genoo-
digden die lot laat in den avond duurde.
Te 8 uur werd het bestuur der L. D. C.
ten huize van den voorzitter afgehaald in
3 open rijtuigen de stad rondgereden en
naar de feestzaal gebracht. Plechtig inge
haald met Bengaalsch vuur, muziek en
zang, werd het bestuur naar het tooneel ge
leid en daar toegesproken door den heer
J. Boon, voorzitter van de donateurs-com
missie, en onder hartelijke bewoordingen
een krans aan de banier overhandigd.
Voorts wefd een banierkast aangeboden en
aan den voorzitter een eiken schrijfbureau.
Daarna werd namens een comité uit de le
den bij monde van den heer C. v. d. Wilk
aangeboden aan de club een medaillekastje
en aan den voorzitter een eiken boekenkast
Namens het feestcomité bood deze soreker
den voorzitter nog een fraai inklsfel aan.
De voorzitter, overstelpt door al deze ge
schenken dankte geroerd daarvoor; hij
bracht veel van de hem toegezwaaide lof
over op zijn medebestuurders v.n. den heer
Th. Kramp, dien hij namens de verc ing
tot lid van verdienste benoemde, evenals
de heer H. Leget, die 127* jaar bestuurder
der L. D. C. was.
De heer Kramp dankte met eenige korte
woorden voor deze onderscheiding, ook na
mens den heer Leget.
Nu kwam mevr. LegetNieboer namens
haar en mevr. Lauwrier (leden der ver
eeniging) een prachtig koperen kopstuk
voor het vaandel aanbieden, ten einde daar
aan de medailles op te hangen.
Na al deze plechtigheden bleef men on
der gezellige dans en voordrachten nog ge-
ruimen tijd bijeen. De zaal was geheel ge
vuld door de leden en donateurs, geheel
belangloos versierd door het lid den heer.
J. A. Weers.
Bij het sluiten bracht de voorzitter de
heeren v. d. Wilk en F. Simons een woord
van dank voor de uitstekende organisatie
van den avond.
-is-
BET NED.—BELGISCH VERDRAG.
Tegenstand in de A.-R.-partij.
Een groot aantal vooraanstaande anti
revolutionairen uit alle deelen van het land,
heeft tot de anti-revolutionaire leden van de-
Eerste Kamer het verzoek gericht om het
verdrag in zijn huidigen vorm niet goed té
keuren.
Onder de onderteekenaars treffen wij o.a:
aan de heeren:
Mr. G. A. H. Grosheide, secr. van de Ver
eeniging voor de Binnenbeurtvaart: prof.
dr. Y. Hepp, hoogleeraar aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam; prof. dr. Z. W.
Sneller, hoogleeraar aan de Handelshooge-
school te Rotterdam; prof. dr. A. A. van
Schelven, hoogleeraar aan de Vrije Uni
versiteit te Haarlem; P. L. de Gaay, Fort
man, burgemeester te Dordrecht en A. Co-
lijn. ouddid Tweede Kamer, burgemeester
te Amstelveen.
UIT ONDERWIJSKRINGEN.
Hoogleeraren en oud-hoogleeraren van de
Landbouwhoogeschool hebben der Eerste
Kamer, evenate hun ambtgenoolen te
Utrecht en Groningen verzocht te voorko
men. dat het onlwerp-verdrag met België
ongewijzigd worde bekrachtigd.
Van de 32 hoogleeraren en oud-hooglee
raren hebben 27 hun naam onder het ver
zoekschrift geplaatst. Van de 5, die niet tee
kenden. willen er 2 als voorstanders van
het verdrag beschouwd worden. De redenen
van het niet onderteekenen door de andere
3 zijn niet bebkend.
DE POSTDIENST OP DE KERSTDAGEN.
Op den len Kerstdag zullen één brief
en één pakketpostbeslelling worden uitge
voerd. De vaststelling van de tijdstippen
van aanvang deze bestellingen wordt aan
de directeuren overgelaten. Deze moeten
bij de vaststelling behalve met het tijdstip
van aankomst van de post, er rekening
mede houden, dat aan het personeel zoo
veel mogelijk gelegenheid moet worden ge
geven tot kerkbezoek.
In de briefpostbestelling behooren alle te
bestellen stukken, dus ook die welke des
Zondags van de bestelling zijn uilgesloten,
te worden opgenomen.
De stations voor den postdienst zullen
voor het publiek gesloten zijndie voor den
telegraaf- en telefoon-dienst zullen zijn ge
opend, voor zoover zij op Zondagen zijn
opengesteld.
Op den 2en Kerstdag zal de dienst ge
heel geregeld zijn als op andere Zondagen.
Door ophanging van een kennisgeving in
de wachtkamers en voor de ramen van de
kantoren en stations, alsmede voor zooveel
zulks kosteloos kan geschieden, door opne
ming van een bericht in de nieuwsbladen,
wordt aan het publiek tijdig van een en an
der mededeeling gedaan.
NEUTRAAL OVERHEIDSPERSONEEL.
Zaterdagmiddag is t-e Amsterdam een
vergadering gehouden, georganiseerd door
het Comité van Neutraal Overheidsperso
neel.
De heer Kooiman, secretaris van het C.
N. O. P sprak over de regeling van het
formeele recht der Nederlandsche ambte
naren.
Vervolgens sprak de heer B. de Boer,
voorzitter van het Alg. Ned. Vakverbond
over de salarispositie van het rijksperso
neel.
Ten slotte werd bij acclamatie de vol
gende motie aangenomen
Het comité enz., overwegende:
le; dat onder het motief van stijgende
tekorten op de Staatsbegrooting, aan de
ambtenaren, in den vorm eener salarisver
laging, ondragelijke lasten zijn opgelegd;
2c. dat de opbrengst der Rijksmiddelen
echter zoodanig is geweest, dat sinds 1924
de raming met bijna honderd millioen gul
den werd overtroffen
3e. dat dus deze extra-belasting, die
groote groepen tot den rand der armoede
bracht, slechts blijkt te zijn geheven voor
de dekking van een denkbeeldig tekort
spreekt over dezen gang van zaken zijn
diepe teleurstelling uit;
RECLAME.
BREESTRAAT 122—124
DE BAZEL DE LOR5I COPIER
en andere Meesters 5150
BIJ ONZE FIRMA te BEZICHTIGEN
VRAAGT INLICHTINGEN
verwacht van de regeering dat zij het
aangedane leed zooveel mogelijk zal her
stellen;
is van oordeel dat dit herstel behoort to
geschieden door herziening van het Bezol
digingsbesluit, na georganiseerd overleg
en dat, in afwijking van de totstandko
ming daarvan, door een „uitkeering in
eens" in den ergsten nood behoort te wor
den voorzien;
betuigt daarom zijn instemming met do
motie-Bulten, aangenomen in de zitting
der Tweede Kamer van 10 November j.l.
doet een beroep op de volksvertegen
woordiging om de regeering tot uitvoering
daarvan te bewegen
draagt het bestuur op, de actie daartoo
onverzwakt voort te zetten;
v besluit deze motie ter kennis te bren
gen van de regeering en de Staten-Ge-
neraal.
CHRISTELIJK OVERHEIDSPERSONEEL
Dezer dagen heeft het Permanent Co
mité van Chr. organisaties van personeel
in publieken dienst vergaderd. Na uitvoe
rige besprekingen werd besloten, op
grond van onvoldoende bezoldiging van
onderscheidene groepen, en onjuiste in
deeling, te blijven ijveren voor herziening
der huidige salaris- en loonregeling van
het Rijkspersoneel.
Voorts werd de positie van het perso
neel, op arbeidscontract werkzaam, be
sproken. Met genoegen werd geconsta
teerd, dat het departement van oorlog een.
aanvang maakt om de positie van dat per
soneel gelijk te stellen met dat van vast
of tijdelijk personeel. Besloten werd op
algeheele gelijkstelling te blijven aandrin
gen.
Vervolgens werd besloten aan de Ver.
van Chr. onderwijzers en onderwijzeressen
mede te deelen, dat het Permanent Lt>-
mite bereid is bij voorkomende gevallen,
welke ook de rechtspositie en salarieering
der onderwijzers raken, het advies van ge
noemde vereeniging in te winnen.
Aan den Bond van Chr. Politieambte
naren zal worden bericht, dat aan zijn ver
zoek om toelating tot het Permanent Co
mité niet kan worden voldaan, maar dat
een oplossing is gevonden om voor den
tijd van twee jaar een permanente samen
werking te verkrijgen.
Het hoofdbestuur van den Chr. Postbond
zal naar aanleiding van zijn verzoek om lid
te worden van het Permanent Comité, wor
den uitgenoodigd voor een conferentie.
R.-K. WERKLIEDENVERBOND.
Te Utrecht is op de vakbonds-najaars-
vergadering van hel R.-K. Werkliedenver
bond door den heer C. J. Kuiper een inlei
ding gehouden over: de laak der katholieks
vakbeweging bezien in het licht van de na^
oorlogsche economische en sociale verhou
dingen. Daarbij werd de volgende motie in
gediend:
De vergadering, enz.,
gelet op de naiionale en internationale
concentratie en trustsvorming in het groot
bedrijf, mede onder den stijgenden invloed
van hel zich meer en meer met het bedrijfs
leven bemoeiende bankkapitaal en de daar
uit veelal volgende relatieve verzwakking
van de posilie der arbeiders;
van oordeel, dat er reden i9 om na te
gaan, welke consequenties uit bovenge
noemde verschijnselen voortvloeien voor de
Geautoriseerde vertaling naar het Engelsch
van E. PHILIPS OPPEN HEI M.
door
W. M. D. SPIES—VAN DER LINDEN.
14)
„U vergeet," zeide zij. „dat ik niet langer
vrijen toegang tot het huis van mijn vader
heb."
„Het zou al heel gemakkelijk voor u zijn,"
antwoordde hij, „er binnen te komen, voor
al nu uw vader zijn kamer houdt. Ik ver
onderstel, dat u weet, waar hij zijn belang
rijke stukken bewaart."
„Ja, dat weet ik," antwoordde zij. „Het is
jammer vervolgde zij met een flauw glim
lachje op de lippen, „dat die inbrekers het
Diet wisten, vindt u niet?"
Hij haalde zijn schouders op.
„Een onhandige poging was dat natuur
lijk," gaf hij toe, „vooral omdat uw vader
altijd een detective bij het huis heeft. Het
^ordt goed bewaakt, maar ik geloof, dat u
heter werk leveren kunt, miss Duge."
„Hoe ziet dat papier er uit?"
„Het is enkel een vel „foolscap." Ik zal u
Diet precies zeggen, wat er op geschreven
riaat, maar het behelst een voorstel, een
zekere som geld bijeen te krijgen, om eenige
voorname politici, die deze „Anli-Trust-
Hiir* steunen, te doen valten Al onze namen
6taan er op, die van Bardslev, van Weiss,
van Seth Higgins en mijn eigen naam. Die
uw vader zou er ook op moeten voorko
men, maar ik geloof, dat hij ons fe slim af
was."
Zij begon haar handschoenen aan te trek
ken.
„Nu," zeide zij, „ik heb, dank zij u, een
heerlijken morgen gehad en deze rozen zijn
beeldig. Gesteld, dat ik behoefte gevoel nog
meer uiting te geven aan mijn dankbaar
heid, waarheen kan ik u dan schrijven?"
Hij gaf haar zijn kaartje, dat zij in haar
mof stopte. Zij verlieten samen het restau
rant en praatlen weer over de menschen, die
zij voorbij kwamen, over een stuk in den
schouwburg, waar zij aan herinnerd werden
bij het zien van een populaire actrice, en
andere onverschillige onderwerpen. Hij bood
haar zijn auto aan. maar zij bedankte.
„Ik ga hier vlak een bezoek brengen,"
zeide zij. „Adieu!"
„Ik hoop dat ik spoedig van u hooren
zal," zeide hij, zich over haar hand bui
gend.
„Mischien," antwoordde zij glimlachend,
terwijl zij zich afwendde.
HOOFDSTUK X.
Norris Vine.
Stella liep snel Fifth Avenue af en sloeg
Broadway in. Hier nam zij een tram naar
de zakenwijk en ongeveer twintig minuten
later stond zij voor het kantoor van Norris
Vine, op de bovenste verdieping van een
skyscraper, dicht bij Maddison Square. Vine
opende zelf de deur en bracht haar door het
kantoor van het personeel naar zijn eigen
klein, maar luxueus ingericht appartement.
„Was je net van plan om uit te gaan?"
vroeg zij.
„Het hindert niet," antwoordde hij. „Ik
heb nog minstens een half uur voor je."
Hij leidde haar naar zijn fauleuil en ging
zelf op zijn bureaustoel zitten. De zon viel
op zijn smal. eenigszins streng gezicht en zij
keek peinzend naar hem.
„Is 't. dat je ouder wordt, Norris?" vroeg
zij, „of gaat de boel op het oogenblik niet
zooals je zoudt willen?"
Hij trok zijn wenkbrauwen op.
„Het is erg inspannend, dit leven,"
merkte hij op. „Je moet al je fijnere gevoe
lens geweld aandoen en als je dat gelukt is.
kom je tot de ontdekking, dat je wat ouder
bent geworden."
Zij knikte.
„Zoo zie je er uit," zeide zij. „Je ziet er
uit, of zoo goed al9 alle vuur opgebrand is
en er alleen nu zoo iets als een machine
van je overgebleven is."
„Ik weet het niet," antwoordde hij luste
loos.
„Je moest meer naar Europa gaan," zeide
zij zacht. „Ik kan niet begrijpen, hoe men
schen slaven van zichzelf kunnen maken,
zooals jullie hier. Verlang je er nooit naar,
om uit dien tredmolen te geraken?"
„Misschien wel," antwoordde hij, „maar
het leven hier wordt als een van die slechte
aanwendsels. zooals cigaretten rooken of
morphine gebruik. Hel krijgt vat op je
het krijgt heel veel vat op je," liet hij er
zachter op volgen.
„Ik zou wel eens willen weten," zeide zij,
„of er iets ter wereld bestaat, dat je uit dit
leven weg zou kunnen lokken."
Hij sloeg opeens met volle vuist op de
schrijftafel, waarvoor hij zat. Zijn gezicht
was nog kleurloos, maar iD zijn zwarte
oogen was een glimp vuur gekomen.
„O. zwijg!" zeide hij. „Ik ben tenslotte
niet zoo'n slaaf, dat ik mijn ketenen lief heb;
maar kan je niet begrijpen, dat iemand in dit
moeras geraakt en alleen door de grootste
inspanning op de been kan blijven?"
„Is dat met jou hel geval, Norris?"
vroeg zij.
„Ja," antwoordde hij met plotselinge hef
tigheid. „Zes maanden geleden zou ik me
zelf, geloof ik. van alles hebben kunnen
vrijmaken. Ik zou geen rijk man geweest
zijn. maar daarginds in Europa, waar de
menschen geleerd hebben, om te leven, is
rijkdom in het minst niet noodzakelijk. Ik
had genoeg voor Italië, voor een seizoen in
Parijs, voor wat sport in Hongarije, zeifs
voor een maand of twee in Menton. Ik aar
zelde en terwijl ik aarzelde, was de kan9
weer verdwenen Toen kwamen je vader en
ik weer tegenover elkaar te slaan en de
heele geschiedenis begon weer opnieuw."
„Heb ik gelijk." vroeg zij zacht, „als ik mij
verbeeld, dat je er op het oogenblik slecht
voor staaf
Hij knikte.
„Ik vecht voor mijn leven," zei hij kortaf.
„Waarheen ik mij de laatste maanden ook
gekeerd heb, overal schijn ik de tegenwer
king van je vader's millioenen te ontmoe
ten. Onze oplaag wordt dagelijks minder. De
groote adverteerders negeeren ons feitelijk.
Wij gaan finantieel snel achteruit. Dat is
het lot van ieder, die de hand durfl opheffen
tegen de vervloekte afgoden van dit land.
Het is het werk van je vader. Stella. Ik had
mijn hoop gevestigd op die ziekte van hem,
maar het blijft hetzelfde. Weet je ook of hij
wprkelijk ziek is, of hoort dit bij zijn plan
nen?"
„Ik weet het niet precies," antwoordde zij.
„Vandaag werd mij verteld, dat het bij zijn
plannen hoort."
„Wie vertelde dat?" vroeg hij snel,
„Peter Littleson," zeide zij, „ik heb met
hem geluncht."
„Peter Littleson 1" viel hij haar in de rede.
„Maar die is een van je vader's partnersl
Hij en Bardsley en Weiss en je vader zijn,
wat ze hier noemen „De Onoverwinlijken'T
Zij knikte.
„Ik ben er niet zekeT van." zeide zij,
„maar ik geloof, d£t het tot een breuk zal
komen."
Hij was nu vol belangstelling, ongeduldig
bijna.
„Vertel mij alles, wat je weet!" drong
hij aan.
„Dit weet ik." antwoordde zij, „dat Little
son mij vandaag te lunchen vroeg, om er
achter te komen, of de ziekte van mijn va
der echt was of niet en hij gaf mij te ver
staan dat zij hem verdachten, hen le be
driegen Ik geloof, dat mijn vader het als ge
woonlijk. van hen winnen zal. Peter Little
son moest erkennen, dat hij ze, tenminste
nu, allen kan maken en breken."
Norris Vine keek eenige oogenblikken
naar buiten. Zijn gelaat was doodsbleek.
„Ik ben begonnen, mijn zelfvertrouwen
te verliezen," zei hij langzaam, „en wan
neer je dat hier doet. dan is het einde met
ver meer Ik geloof, dat Littleson gelijk
heeft, Stella. Ik geloof, dat je vader, als hij
daar zin in had, hen allen, één voor één,
zou kunnen aanpakken en breken, zooals hij
het mij doet."
„Gesteld aan den anderen kant," zeide
zij, „dat er iets gebeurde, waardoor zij de
kans kregen, hem le breken?"
(Wordt vervolgd).