UIT DE OMSTREKEN.
ZWAMMERDAM.
Benoemingen.
Uit de door den Kerkeraad der Geref. Kerk
alhier opgemaakte dubbeltallen voor de ver
kiezing van een ouderling en diaken dier
kerk, is bij stemming tot ouderling gekozen
de heer F. L. van Muiswinkel en tot diaken
de heer W. M. Boerefijn.
Burgerlijke Stand:
Overleden: Marijtje Odijk, 79 jaar, wedu
we van Anthonius Bents.
AALSMEER.
Gemeenteraad. Benoeming van een
schoolhoold. De begiooting
vastgesteld. Vermelding
der cijfers.
Na opening en afdoening van één punt
in besloten vergadering werd tot hoofd der
O. U. L. O. school benoemd de heer G. den
Hertog te Zeist, die tevens als directeur en
leeraar van den gemeentelijken handels
avondcursus werd benoemd. De behandeling
en vaststelling der gemeente-begrooling voor,
1927 kwam daarna aan de orde. Hierbij
werden door verschillende leden algemeene
beschouwingen gehouden. Werd een enkel
somber geluid hierbij vernomen, de meeste
raadsleden waren meer optimistisch ge
stemd omtrent den financieelen toestand
der gemeente, al is het niet te ontkennen,
dat weer moet overgegaan worden tot hef
fing van H. Omslag tot een bedrag van
f 35.000. Voor de malaria-bestriiding werd
f 72 uitgetrokken, Bond van plaatselijke
vereen. „Nut en Sport" f 1000, Studiefonds
R. T. W. school f 100. De begrooting voor
1927 geeft de volgende cijfers te zien: gew.
dienst f 363512.60 in ontvang en uitgaaf,
buitengew. dienst f505577.18 in ontv. en
uitg. H. Omslag f35000. (Verm. cijfer IVO.
Electr. Bedrijf: ontvang f 12986.70, uitgaaf
f 12989.04. Burg. Armbestuur f2253.13. Wo
ningbedrijf f4123.68 onty^en uitgaaf.
Ilierna werd de vergadering verdaagd.
HILLEGOM.
Burgerlijke Stand.
Ondertrouwd: M. de Gier en hf. de Jong
A. Schotman en E. Rikkere.
Getrouwd: N. M. Lemmers en G. P. de
Roode S. Peters en J. H. van der Aar.
Bevallen: F. G. Ottevan der Weyden z,
M. W. Broxtermanvan den Barselaar
d. A. J. M. SchuitVeer, d. P. de
JongBootsma, z. J. C. RusmanZui
derduin, d. H. MaasdamVink, z.
J. C. M. ZandbergenOudejans, z. M.
SeysenerVerhoeven, z. M. M. Barn-
hoornStroombergenStroombergen, z.
De politie heeft proces verbaal opge
maakt tegen 5 bloemisten die hun auto's te
lang in de Hoofdstraat lieten staan. Deze
onbeheerdstaande auto's belemmeren het
verkeer en gaven herhaaldelijk aanleiding
tot klachten. Er is voldoende gelegenheid
om auto's te stallen.
Dat het een waarschuwing zij voor tien
tallen anderen.
Mej. J. J. Huussen alhier is bestemd
voor den Indischen dienst en wel als onder
wijzeres bij het meer uitgebreid lager on
derwijs.
KATWIJK.
Raadsagenda.
De raad dezer gemeente vergadert op Dins
dag, 30 November des voormiddags 9.35 uur.
Punten van behandeling:
1. Mededeeling van ingekomen stukken.
2. Voorstel tot wijziging der verordening
op het Bouwen en Sloopen.
3. Voorstel tot wijziging van de verorde
ning, bevattende bepalingen omtrent het
verbaal op de Gemeente-Ambtenaren van
betaalde Pensioensbijdragen.
4. Vaststelling van regelen voor de bebou
wing der terreinen langs den weg van Was
senaar over Katwijk naar Noordwijk.
5. Idem van regelen voor het bouwen
langs den Noordwijkerweg vanaf den Ach
terweg naar de brug over Rijnland's Uitwa
teringskanaal.
6. Voorstel tot het leggen van bouwverbod
op gronden langs de Voorstraat te Katwijk
aan den Rijn.
7. Voorstel tot aanvulling der Instructie
van den Opzichter der gemeente.
8. Voorstel tot wijziging van de verorde
ning. regelende de bezoldiging van den
Hoofd-Opzichter en den Opzichter der ge
meente.
9. Voorstel betrekkelijk inwinnen van
medisch advies door Hoofden der Scholen.
10. Voorstel tot verhuur van grond.
11. Voorstel lot verkoop van grond.
12. Voorstel tot wijziging der gemeente-
begrooting 1926.
13. Voorstel tot het maken van een nieu
we brug over den Rijn.
14. Rondvraag.
Burgerlijke Stand.
Geboorten: Willem Johannes, z. van T.
Boezaard en L. van der Plas Teunisje, d.
van H. Remmelzwaal en A. van Velzen
Theodora Maria Catharina, d. van F. Meijer
en Th. M. Vreeburg Corstiaan Louis, z.
van J. Dubbeldam en M. G. Korndöffer
Martinus Jacobus, z. van P. Dulfer en C.
van der Plas Johanna, d. van A. van der
Plas en A. Barnhoorn Willem, z. van H.
Hoek en Schaap Maartje, d. van J. Haas
noot- en N. den Haas Teun ie, z. van G.
Oudshöorn en J. Zeihorst Wilhelmina, d.
van C. Guijt en J C. de Jong Marijtje, d.
van D. Varkevisser en A. Haasnoot Jan
netje, d. van C. Ouwehand en J. van Duijn
Overleden: Paulus Johannes Minnee, oud
65 jaar, echtgenoot van K. Souverijn.
Huwelijks-aangiften: Arie van Duijn en
Helena J van Duijn.
Huwelijken: P. Segeth en M. C. M. Taat
J. van Elburg en W. E. J. Vooijs.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Is de Achterkerkweg jarenlang in zeer
slechte conditie geweest, door de bestrating
was hier reeds een goede verbetering ge
bracht. Thans zal over de geheele lengte aan
de Westzijde een trottoir worden aange
bracht. zoodat dan de toestand wel naar
wensch zal zijn, niet alleen van de bewo
ners doch evenzoo van diegenen die daar
veel passeeren moeten.
Gisteren heeft alhier de plechtige slui
ting der H. Missie, gegeven door de Z.Eerw.
Paters Redemptoristen, plaats gehad.
KATWIJK-AAN-ZEE.
Aan het bureau voor arbeidsbemidde
ling stonden als werkzoekend ingeschreven:
arbeiders 53, schilders 3, grondwerkers 20,
visschers 3, metselaars 6, opperlieden 3,
nettenboetster 1, timmerman 1, stoker 1 en
kuiper 1, tezamen 96 personen.
De onlangs in functie getreden politie
beambte A. Klijnman is thans ook aange
steld als buitengewoon gemeente-veldwach
ter dezer gemeente.
Bij den penningmeester van het Steun
comité kwam nog in f7 van: Overschot
feestavond Polyhymnia te Leiden.
Aan den Zaterdag gehouden afslag van
haring kwamen 2 partijen in afslag. Prijzen
per kantje als volgt:
155 kan ties volle haring Engelsche wal
vangst f 20.2020.70, 7 kantjes idem (wrak)
f 17.5017.95, 47 kantjes Yleharing Engel
sche walvangst f 18.90, 1 kantje idem (wrak)
f 15.45, 268 kantjes Steurharing Engelsche
walvangst f 15.7516.25, 31 kantjes idem
(droog) f 12.8513.40, 5 ton makreel f 38
—40.
Van de haringloggers, waarvan de
vangsten naar Katwijk worden verscheept,
kwamen in de haringhaven te IJmuiden
aan de KW 39 met 45 kantjes volle, KW 62
met 88 kantjes steur-, 9 kantjes ijle- en 143
kantjes volle haring, en KW 42 met 160
kantjes steur- en 40 kantjes volle haring.
Deze schepen hebben de haringvisscherij
geëindigd.
Heden had de beproeving der reddings
middelen plaats waarop wij morgen nader
hopen terug te komen.
Naar wij vernemen is alhier opgericht
de N.V. Visscherij Mij. „Rijnstroom", door
de heeren J. H. Donner, Rotterdam, P. de
Best, C. Haasnoot Dzn. en Th. Haasnoot, al
hier. Uit de N.y. „Reederij Katwijk aan
Zee" zijn als Commissarissen uitgetreden
de heeren A de Koster te Leiden en L. G. de
Mooy te Rijswijk. Wijst het eene bericht op
nog veel vertrouwen op de visscherij, het
andere geelt een indruk die niet in die rich
ting gaat.
Gevonden voorwerpen: een portemon-
naie met inhoud; fotografieën.
L1SSE.
Auto-ongeval.
Zondagmiddag had alhier nabij t,de
Engel" een auto-ongeval plaats, dat echter
nog vrij goed is afgeloopen. De oorzaak van
dit ongeval is het volgende:
De stoomtram welke in de richting Leiden
ging, bracht door den Zuid-Westen wind de
afgevoerde stoom over den straatweg. Een
Brockway-bus volgde onmiddellijk de tram,
maar matigde den gang met het oog op het
belemmeren van het uitzicht door dien alge-
voerden stoom.
Van de tegenover gestelde richting kwam
een open Fordje van den heer S. van Rotter
dam. Waarschijnlijk werd de Brockwaybus
welke inlusschen stilstond, niet opgemerkt
zoodat met volle vaart op de bus werd gere
den. Alle vijf inzittende der Ford, drie da
mes en twee heeren, vlogen de straat op, ter
wijl het wagentje als een harmonica in
elkaar schoof.
Alle inzittenden hadden eenige lichte
kwetsuren, maar zeer onbeduidend. Na ver
bonden te zijn door dr. De Graaf, konden
ze hun reis per tram volgen. De bus kreeg
alleen een groote deuk in de bunker.
Gelukkig dat hef een open wagentje was,
want ware dit niet hef geval geweest, dan
was dit ongeval zeker niet zoo goed afgeloo
pen.
Het Fordje is totaal vernield.
Burgerlijke Stand.
Geboren: Wilhelmina Maria, d. van G. P.
Blom en J. Kqpijman. Antonia, d. van G.
V. Augustinus en A. v. d. Klugt. Leonar-
dus Wilhelmus, z van A. v. d. Lans en P.
Brouwer. Margaretha Maria, d. van E.
Scholte1 en A. Roodenburg.
Gehuwd: S. v. d. Aart en E. J. v. Resteren.
Hef bestuur van de vereeniging „Het
Groene Kruis", afd. Lisse, meldt ons dat de
gehouden collect* voor het fonds ten bate
van „het misdeelde kind'" heeft opgebracht
f901.795.
Tot ouderling en diaken in de Ned.
Ilerv. Kerk werden herkozen de heeren G.
v. cf. Bent en A. Tibboel.
Dinsdag 7 Dec. zal op de gewone
spreekuren bij de plaatselijke geneeskundi
gen, de gelegenheid opengesteld zijn tot kos-
telooze inenting of herinenting.
Bij de herziening van de politieveror
dening hier ter plaatse voor twee jaar gele
den, werd ook een verordening vastgesteld
op de winkelsluiting.
Op de handhaving dezer verordening werd
nu niet bepaald streng gelet. In de afgeloo
pen week heeft de burgemeester aan iederert
winkelier een afschrift dier verordening uit
gereikt en heeft ter kennis gebracht aan be
langhebbenden, dat hij opdracht heeft gege
ven de verordening op de winkelsluiting
strenger te handhaven.
NOORDWIJK.
Postduivententoonstelling.
Gisteren werd door het bestuur der post
duivenvereniging alhier in hotel „Royal"
wan den heer IC. v. d. Berg de aangekon
digde post- en 9ierduivententoonstelling ge
houden. Keurig stonden de korven in lange
rijen naast en op elkander. Het aantal in
zendingen bedroeg- postduiven 198, sier-
duiven 9 en kroppers 2.
De eerste eereprijs, een zilveren wissel
beker, aangeboden door de heeren Y. van
Duin. G. J. G. v. Parijs en C. Dieben werd
toegekend aan den heer Jac. de Mooy te
Rijnsburg (evenals het vorig jaar) inzen
ding met de meest behaalde punten; de 2de
eereprijs, f5. aan den heer J. Rakhorst, al-
hieT, inzending met op een na de meest be
haalde punten; de 1ste eereprijs, een zil
veren beker, aangeboden door de heeb J. v.
d. Berg Lzn., voor den mooisten vogel der
tentoonstelling, aan den heer Joh. Rakhorst,
alhier; de 2de eereprijs, een zilveren me
daille, aangeboden door den heer N. Meijer
Nzn., voor den frjaisten doffer der tentoon
stelling, aan den heer Joh Rakhorst alhier;
de 3de 'eere-prijs. een zilveren medaille,
aangeboden door mej. C. Meijer A.d., voor
de mooiste duif der tentoonstelling, werd
toegekend aan den heer J. de Mooy, te Rijns
burg. Verder werden diverse medailles en
geldprijzen toegekend.
Een speciale prijs voor den leelijksten
vogel der tentoonstelling werd toegekend
a^n den heer Th Steenvoorden.
Wij kunnen niet anders dan een woord
van hulde brengen aan het kranige bestuur
voor de keurige regeling.
In het zoo volledig mogelijk rapport van
den welbekenden keurmeester, den heer P.
J. van Daalen. uit Haarlem (deze had de
afdeeling postduiven ter beoordeeling) en in
het rapport van den heer Th. Werter te
Leiden, welke de afdeeling sierduiven be
oordeelde, werden van iedere inzending de
eventueele gebreken enz. nauwkeurig aan-
geteekend, een voorwaar niet gemakkelijk
doch ter zake kundig werk.
Na afloop der tentoonstelling had een
verloting plaats van door de vereeniging
aangekochte prijzen.
Het bestuur kan met voldoening op deze
welgeslaagde tentoonstelling terugzien.
Bij het alhier gevestigde correspon
dentschap voor arbeidsbemiddeling zijn
deze week als werkzoekende ingeschreven
79 personen, n.l. 25 handarbeiders, 18 vis
schers. 9 losse arbeiders. 6 schilders. 5 tim
merlieden, 1 metselaar. 1 opperman. 1
broodbakker, 1 kok, 1 huisknecht, 1 smid
en 10 jongens.
NOORDWIJKERHOUT.
In de Chr. school werd een ouder
avond gehouden. Om zeven uur opende
de voorz., ds P. Hofstedt, de vergadering
op gebruikelijke wijze, heette de ruim zes
tig aanwezigen hartelijk welkom en be
sprak een Bijbelgedeelte, met de pracii-
sche toepassing, welke plicht op de ouders
tegenover hun kindereD rust, wat betreft
het gezag. Onder leiding van het hoofd
der school, den heer K. J. Noy, zongen
kinderen uit de hoogste klassen daarna
een viertal liederen, die bijzonder in den
smaak vielen. Na den zang gaf de onder
wijzeres, mej. C. W. v. d. Berg een inlei
ding ten beste over „Het Zangonderwijs".
Het hoofd leidde het onderwerp „Dom
heid" in. Beide werden met groote aan
dacht gevolgd en vonden algemeene in
stemming. In de pauze maakten allen
gaarne gebruik van de gelegenheid om het
werk der leerlingen te bezichtigen. De
wanden der lokalen trokken de aandacht
om de geëxposeerde teekeningen.
Waar het verdere van den avond een
meer huishoudelijk karakter droeg, vol
staan we met de opmerking „ook deze
derde Ouderavond is weer... geslaagd!"
In de Ned.-Herv. Kerk zal Woens
dagavond te 7 uur voorgaan ds. v. Dijk,
uit Lisse.
Tot secretaris-kerkvoogd der Ned.-
Herv. Gem. is herbenoemd de heer W. J.
Guldemond, alhier.
Een drie-jarig knaapje van de familie
Van Schoten aan Piet-Gijzenbrug, is door
een noodlottig toeval te water geraakt en
verdronken.
De jeugdige v. d. Berg alhier, stoeide
op de rails van de zanderij. Hij brak een
been en moest direct vervoerd worden
naar het Acad. Ziekenhuis te Leiden.
NOORDWIJK AAN ZEE.
Naar we vernemen is met het oog op
den woningnood alhier, „Patrimonium" van
plan het woningcomplex uit te breiden. Het
zoeken moet echter nog steeds zijn naar
een geschikt terrein.
OEGSTGEEST.
De heer J. C. Wirtz Czn. 70 jaai.
Heden viert de heer J. G. Wirtz alhier
z'n 70sten verjaardag.
Johannes Cornelis Wirtz werd 29 Nov.
1856 te Rotterdam geboren. Even 11 jaar oud
zijnde, werd hij kweekehng aan de Chr.
school in de Hovenierstraat aldaar. Na voor
een deel zijn opleiding aan de Gem. Vorm
school aldaar te hebben ontvangen, stond
hij op 14-jarigen leeftijd als kweekeling aan
het hoofd van een klas met niet minder dan
80 leerlingen.
Op 18-jarigen leeftijd de hulpacle beha
lend, arbeidde de heer Wirtz als onderwijzer
te Rotterdam, Emmikhoven en Klundert, om
in 1881 als hoofd op te treden te Amster
dam, als hoedanig hij ook werkzaam was te
Goes en Bedum, waar de jarige teven9 direc
teur was van de Normaallessen.
In 1901 trad de heer Wirtz als hoofdredac
teur van de Nieuwe Prov. Groninger Cou
rant op, waarna in 1902 zijn benoeming
volgde tot Airoodissementsschoolopziener.
In 1905 werd de heer Wirtz tot districts
schoolopziener in het district Winschoten
benoemd en trad hij weer uit de dagelijk-
sche journalistiek.
De heer Wirtz, die zich hoofdzakelijk op
onderwijsgebied bewoog, is oprichter van
de Christ, kweekschool te Groningen en van
de Ger. lagere scholen aldaar. Van deze
laatste scholen zal de nu in aanbouw zijnde
den naam dragen van J. C. Wirtzschool.
Driemaal had de heer Wirtz zitting in het
hoofdbestuur van de Vereen, van Christ. On
derwijzers enz. en hij trad op zoowel ala
voorzitter als secretaris. De heer Wirtz is
nog lid van den schoolraad voor de scholen
met den Bijbelsecretaris van de commis
sie van beroep en voorzitter van het district
Leiden van het Geref. Schoolverband.
In 1920 werd de heer Wirtz benoemd tol
inspecteur van de inspectie Winschoten,
welke functie hij in 1921. wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden leef
tijd heeft neergelegd.
Bij het verlaten van het onderwijs werd
de heer Wirtz benoemd tot officier in de
orde van Oranje-Nassau.
De heer Wirtz vestigde zich te Oegst-
geest, waar hij eveneens zich aan het pu
blieke leven gaf en o.a. de Geref. kerk tot
institueering bracht en die als ouderling
diende.
Van de Jeugdcommissie van de vereeni
ging voor Volkenbond en Vrede maakte de
heer Wirtz eveneens deel uit.
Als publicist en schrijver op het gebied
van onderwijs en paedagogiek verwierf de
70-j. echter zijn grootste bekendheid in den
lande. De heer Wirtz hanteert nog steeds de
pen met groote toewijding en het eene ge
schrift na het andere ziet van zijn hand het
licht, zoodat het getal de 40 al is overschre
den. Een tweetal bibliotheken staan even
eens onder zijn redactie.
In 1921, toen hij het onderwijs verliet, is
de heer Wirlz'te Winschoten op grootsche
wijze gehuldigd, waartoe de openbare onder
wijzers het initiatief namen en waarbij hem
zijn geschilderd portret werd aangeboden.
Mede daarom wil de 70-jarige van alle feest
betoon ditmaal verschoond blijven en zijn
gedenkdag slechts te midden der zijnen
vieren.
Burgerlijke Stand.
Overleden: B. Sassen 50 j. Ja. Ha.
Ca. Wittentrop, 64 j.
RIJNSEURGr
Gemeenteraad. Het herstel van den toren
Een historisch overzicht Een
voorstel van dr. Jonker aangeno
men tot voortzetting der werk
zaamheden.
Zaterdagavond kwam alhier de gemeen
teraad in spoedeischende vergadering
bijeen. Voorzitter was burgemeester J. L.
Bosschieter die de vergadering met gebed
opende. Aanwezig waren alle leden.
De Voorz. deelde mede, wat hem had be
wogen deze spoedeischende vergadering
uit te schrijven. Zooals bekend is, was
besloten tot herstel van den gemcentebo-
ren, welk werk is opgedragen aan de firma
Pastoor en Verbrugge te Mierio.
In de afgeloopen week kreeg de voorz.
bezoek van een architect van het Rijksbu
reau voor Monumentenzorg, die over dit
werk kwam spreken. Naar aanleiding van
die besprekingen had de Voorz. zich nacici
in verbinding gesteld met den directeur
van dit Bureau, met de afdeeling Kunsten
van het Ministerie van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen en met de Provinciale
Griffie.
Op bovengenoemd bureau was men van
meening, dat het herstel van den toren
op zoodanige wijze diende te geschieden,
dat deze weder in zijn oorspronkelijken
staat werd hersteld. De vraag rees echter,
indien het Rijk invloed uit wilde oefenen
op de werkzaamheden, m hoeverre dit dan
financieel tegemoet wilde komen. Uit do
gevoerde besprekingen bleek, dat bij her
stel van den torer m tufsteen, het moge
lijk zou zijn, dat het rijk voor 40 pCt. in
de kosten zou bijdragen, ën in dat geval
de provincie wellicht voor 20 pCt. De aan-
aemer, in vertrouwen, dat indien hiertoe
besloten wordt, deze werkzaamheden ook
aan hem zouden worden opgedragen, was
bereid gevonden voorloopig het werk te
6taken.
Wethouder S. Schoneveld deelt mede,
dat omtrent het in te nemen standpunt
men in vergadering vaD B. en W. niet tot
overeenstemming is kunnen komen, waar
om van hen geen concreet voorstel ter
tafel komt.
Dr. H. G. Jonker vraagt hoe het komt,
dat terwijl de toren niet op de lijst van
monumenten staat, de commisise zich daar.
voor zoo interesseert.
De Voorz. antwoordt, dat dit hem on
bekend is. In den raad is besloten, den
toren te herstellen. Dit besluit is ter goed
keuring gezonden aan Ged. Staten.
Wellicht dat de commissie in het Kabinet
van den Commissaris zich van deze zaak
op de hoogte neeft kunnen stellen. Ook
is het mogelijk, dat kunstminnaars, in of
buiten de gemeente, de commissie er op
attent hebben gemaakt.
Dat de commissie, ai staat de toren niet
op de lijst van de monumenten, toch met
alle bijzonderheid bekend is, blijkt uit een
door de Commissie toegezonden schrijven,
dat de voorz. voorleest. Dit schrijven be
helst het voLgende:
„De volgens de overlevering tusschen
1122 en 1134 (van den Bergh, Oorkonden-
boek van Holland en Zeeland, I No. 122
en 137) door Petronella, gemalin van den
Hollandschen Graaf F'oris II, na diens
dood ter eere zijner nagedachtenis ge
stichte adellijke, aan de H Maagd en St.
Laurentius gewijde, Benedictijnen Vrou
wenabdij, was een der aanzienlijkste kloos
ters van ons land. Haar beteekenis blijkt
wel hieruit dat zij in 1245 uit het bisdom
werd geëximeerd (alsvoren I No. 411. Mul
ler en Joost ing. Bronnen van de geschie
denis der Kerkelijke Rechtspraak in het
bisdom Utrecht II, 293), en direct onder
den Paus geplaatst-, voorrecht, dat zij in
Holland slechts met de roemruchte abdij
van Egmond deelde Tegelijk met het
klooster werd in 1133 de abdijkerk inge
wijd. Nog een tweede Godshuis verrees
weldra binnen de omheining der abdij, de
omstreeks 1176 door Sophia, gemalin van
graaf Dirk VI, in het laatst van haar leven
gestichte parochie, of buurtkerk (Annates
Egnumdam ad an. 1176 p. 740) waar
voortaan de gemeene buren, d.w.z. de dor
pelingen en landb'eden de H. H. diensten
zouden bijwonen. Doch slechts 13 dagen na
de inwijding brak een felle brand uit, die
niet alleen de nieuwe kerk geheel in de
aseh legde, maar ook de aangrenzenoo
abdij bijna geheel verwoeste (alsvoren ad.
an. 1183 p. 76) Dank zij den steun van
aanzienlijke beschermers als de Holland-
sche graven Floris III en diens zoon, Dirk
VII, werd de abdij onverwijld weer opge
bouwd (Hüffer. De adellijke Vrouwenabdij
van Rijnsburg p. 38/38).
Met deze historische feiten stemmen
goed overeen de rijke vormen van onzen
laat-Romaanschen toren, met zijn lisenen,
boogfriezen en zwaar geprofileerde nissen,
welke op een m deze streek wel niet voor
plm. 1200 te stellen stichtingstijd wijzen.
Gedurende de eerste jaren van den tach
tigjarigen oorlog, vermoedelijk tijdens de
belegeringen van Leiden (alsvoren p. 258)
werden de kloostergebouwen verwoest. Be.
langrijke overblijfselen komen niet alleen
op tal van 18e eeuwsche gravures als b.v.
bij A. Rademaker (1727) in zijn Kabinet
der Nederlandscüe en Kleefsche oudheden
II, 178 en 179 en, bij Lud. Smids 1711)
schatkamer der Nederlandsche Oudheden
2e druk 1737 blz. 287 (gesneden door J.
Schijnvoet) voor, maar zelfs nog op een
door J. P Visser Bender in 1812 gesneden
prent voor. Het voornaamste overgebleven
fragment was echter dat van een der
beide kerken, welke in de 17e eeuw met
gebruikmaking hiervan weer werd opge
bouwd Blijkens de onder de zerken der
abdissen bij de verbouwing in 1901 gevon
den grafkelders, hebben wij hier vermoe
delijk te doen met de abdijkerk.
Bij deze verbouwing ging dit waardevolle
fragment helaas goeddeels verloren. De
geheel van tufsteen opgetrokken toren,
een der zeer schaarsche Romaansche bouw.
werken van beteekenis id Holland, heeft
de stormen vaD den tijd echter ongestoord
doorstaan. Hij bleef bij de verwoesting van
het klooster blijkbaar ongerept, en ook in
later tijd heeft hij niet vele wijzigingen
ondergaan. Slechte werd voor den ingang
in 1618 een sierlijk Renaissance poortje ge.
bouwd. Op do bovengenoemde gravures is
de toren bekroond door een hooge gemet
selde spits Deze is m 1830 afgebroken en
vervangen door een klein baksteenen acht-
kant, bekroond door een vrij lage spits en
omgeven door een balustrade, welke be
ëindiging het uiterlijk aspect van het bouw
werk geenszins schaadt, doch integendeel
een rustige en natuurlijke afsluiting van
den torenromp vormt Daar andere veran
deringen van beteekenis aan dit monument
niet plaats vonden, hebben wij dus hier
nog voor ons een zoowel uit architecto
nisch als historisch oogpunt belangrijk
overblijfsel der vermaarde abdij, waarvan
de bekoring nog wordt verhoogd door zijn
schilderachtige ligging in het landschap.
De tuf, waaruit de toren is opgetrok
ken, is thans op verschillende plaatsen zóó
ernstig verweerd, dat stukken naar bene
den vallen, gevaar opleveren voor voorbij
gangers en het kerkdak beschadigen, zoo
dat voorziening dringend noodig is."
Na voorlezing van dit schrij.ven worden
de beraadslagingen voortgezet.
Den heer T. Kralt spijt het, dat B. en
W. in deze geen leiding geven. Zij toch
zijn in staat geweest, de zaak te overwe
gen, terwijl de raadsleden er geheel on
voorbereid voor komen te staan.
De heer EL van Delft meent, dat men
uit slechts twee zaken heeft te kiezen, óf
eindigen met het herstel, óf doorgaan,
maar dan volgens wensch van het Rijk.
Wethouder S. Schoneveld antwoordt den
heer T. Kralt dat B en W. uit bescheiden,
heid geen voorstel hebben gedaan, omdat
him meeningen niet overeenkwamen. Spr,
is echter bereid zijn persoonlijk standpunt
uiteen te zetten. Spr dan is wel gevleid
door de belangstelling die ter elfder
bijna ter twaalfder ure vanuit Den Haag
wordt betoond en die blijkt uit het inge
komen schrijven. De zaak is echter, dat de
toren dringend herstel behoefde, en uit
den vallenden steen blijkt, dat voorheen
met de historische waarde van het gebouw
geen rekening is gehouden. Thans, nu de
werkzaamheden al aardig vorderen, komt
deze kwestie.
Thans zal men kunnen besluiten tot res-
taureeren voor een belangrijk hooger be
drag, wat altijd nog tegenvalt-, zooals uien
onlangs ook weer te Noordwijk heeft ge
zien. Weliswaar kan subsidie worden ge
vraagd, maar de restauratie blijft ter volle
verantwoording van de gemeente, en deze
komt te staan onder strenge controle, daar
de werkzaamheden moeten geschieden on
der controle van Den Haag.
En wat zullen de gevolgen voor de toe
komst zijn, nu Rijk en Provincie geld in
het bouwwerk steken. Bovendien zit men
met den tegenwoordigen aannemer. Dan
vraagt men zich af, waarom dit, alles; het
publiek van Rijnsburg vraagt er niet om.
Spr. ie tevreden met de wijze waarop thanfl
de toren wordt hersteld, en wil daarmee
voortgaan. Thans is alleen ingekomen een
verzoek tot restaureeren in oorspronkelij
ken staat-, geen gebod.
De heer K. van Delft vTeest verder ia
grijpen van de regeering, zooals men vrue-
ger, bij het verbouwen van de kerk, ook
heeft gezien.
De Voorz. deelt zijn bevindingen mede,
aan de verschillende bureaux, door hen
bezocht. Hem is gezegd, dat de mogelijk
heid bestaat, het eenmaal genomen raads
besluit aan den minister ter vernietiging
voor te dragen, als zijnde genomen m
strijd met het algemeen belang.
Dr. Jonker merkt op, dat de werkzaam
heden thans zijn aangenomen voor een be-
paald bedrag, het overige, ook het subsi
die is maar misschien.
De heer D. Knijff vraagt of voor de reeds
gemaakte kosten ook ra het subsidie dcc
len. Komen deze echter geheel ten laste
van de gemeente, dan is spr. er tegen nog
verdere kosten te maken.
Wethouder J. v Klaveren kreeg bij de
voorloopige besprekingen den indruk, dal
subsidie kon worden verkregen, ook over
de reeds gemaakte kostet»
Wethouder S. Schoneveld heeft die ver
wachting niet.
De Voorz gehoord de deskundigen ,n
Den Haag zou er veel voor voelen, den
toren in zijn oorspronkelijken staat te her
stellen. De gemeente zou dan kunnen b*'
palen, tot welk bedrag zij maximum iu de
kosten wil bijdragen
De heer C D. v. d. Vijver is van mee
nrag, dat beter de vergadering eenige da
gen later had kunnen zijn gehouden, daar
thans moeilijk een besluit kaD worden ge*
nomen. B. en W. hadden dan een beste
en een, zij het dan ook voorloopige otr
2-3
