No. 20452 MAANDAG 15 NOVEMBER Anno 1926. Officieele Kennisgeving. STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTEEN: 80 Cta per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs. Kleine Advertentiên, uitsluitend bi) vooruitbetaling. Woensdags en Zaterdags 60 Cts bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts. Bureau Noordeindspleln Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2.35. per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post 1 2 35 portokosten. t 0 18 „0.18 Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. KOEPOKINENTING. Burgemeester en Wethouders van Leiden, brengen ter algemeene kennis, dat de koe- pokinrichting in het Elisabethshof aan de Oude Vest ni Woensdag 17 November e.k. lot nadere aankondiging is gesloten. N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 15 November 1926. 3825 JUBILEA. 0naë stadgenoot, de heer P. Buitendijk, oudste gasfitter der N. V. De Vries Stevens, vierde Zaterdag 30 dezer zjjn veertig-jarig jubileum. Om half drie werd de jubilaris met zijn gezin per auto van zijn woning afgehaald en aan de zaak door de Directie, voltallig personeel en eenige belangstellenden ver welkomd. De heer P. BUITENDIJK. Nadat de jubilaris in het versierde kantoor o eereplaats heeft ingenomen, neemt de lirecteur, de heer Beitjes, het woord en schetst in een kernachtige toespraak Bui- teufgk's verdienstelijk leven in zyn hoe- anigheid van vakman. Wjj hebben, zegt spreker o. m., samen gewerkt onder allerlei omstandigheden en vermoedelijk zjjn onze gedachten wel eens met vriendelijk geweekt tegenover elkander, zooala dat onder rechtgeaarde werknemers <*n -gevers betaamt. Maar steeds heeft spreker de rustige en solide werkwijze van den jubilaris weten te waardeeren en altijd moeten getuigen, dat h{j met zeldzaam plichtsgevoel en onver droten ijver zijn taak heeft vervuld. Het bedrijf der fitterg is in den laatsten tijd door den aanleg van centrale verwar ming overvleugeld, doch ook in dit vak heeft Buitendijk getoond uitstekend te kun nen meewerken. De groote tevredenheid, die hij wekte t>i) de medewerking aan de vele weaken Dijk, Gemeente en Openbare Instellingen, die in den loop der jaren door de firma zijn uitgevoerd, toont, dat Buitendijk ook hierin zijn sporen heeft verdiend. Met den wensch, dat de jubilaris, die rich nog steeds kranig weert en zich flink krachtig toont, ook zijn gouden jubileum aan de zaak zal mogen vieren, overhandigt de heer Eeltjes hem een gouden medaille. Verder deelt hij mede, dat de Maatschappij ïan Nijverheid ook haar belangstelling heeft willen toon en en reikt den jubilaris, namens deze instelling, een keurig uitgevoerd diploma uit Met eenige hartelijke woorden overüan- digt de onder-directeur, ir. v. d. Stok, na^ fcens de directie een barometer, symbool, zocals spreker opmerkt van den wensch der directie, dat de jubilaris nog jaren getuige mag zijn van alle wedervaren der zeak. D* procuratiehouder neemt thans het woord, om namens de employé's den heer buitendijk te complimenteeren en hem een stel Amphora Faience aan te bieden. Spreker herinnert er aan, dat Buitendijk alleen als fitter, doch ook in andere lunches zich verdienstelijk heeft gemaakt en urengt hem lof voor de zorgzaamheid, waar mede hij steeds zijn taak waarnam. Namens kameraden en collega's werd den jubilaris een prachtige huiskamerlamp ver eerd, die hem bij monde van zijn collega, den *tr Bemerik, werd overgedragen, h* gevoelige woorden brengt flemerik e gelukwenschen van het personeel over hoopt dat Buitendijk nog vele jaren in D gezelligen schijn van deze lamp aan mooie uur mag terugdenken. indruk dezer mooie uur mag terugdenken, nu pilaris, 2ee- onder ien in Wfxf,! plaats zijn directeur, wi ;n J ipanie onderschrijft en die hi^ ptjzonder voor zrjn gemoedelijke en spreekt thans de aanwezigen toe. loyale houding d^ikzegt. l Hjj is ten zeerste verrast door het di ploma en de medaille, die door hem als eere-teekenen hoog geschat worden. Ate hij het voorrecht genieten mag na tien jaren zijn gouden jubileum te vieren, dan hoopt hg, dat dit mag plaats hebben onder dezelfde directie van heden. Verder brengt hij zijn dank aan elk der huldigers en schenkers afzonderlijk en ein digt met een heilwensch voor de Maat schappij. Onder het rondgaan van den eere wijn wordt den jubilaris nog een huldigingslied1 toe-gezongen. Pas laat in den middag kwam aan het vroolijk samenzijn, dat op de plechtigheid volgde, een einde en werd de jubilaris met vrouw en dochters uitgeleide gedaan, om per auto huiswaarts te keeren. Heden herdenkt de heer H. A. M. van Remundt den dag waarop hij voor 25 jaar in dienst trad bij den heer Van der Linden, boekdrukker, Vliet 4a. Om 7 uur in den morgen werd een mis gehouden in de St. Jo zef-kerk, waarbij de patroon en het perso neel tegenwoordig waren. Om 9 uur werd de jubilaris vervolgens met z'n vrouw per auto van huis gehaald en naar de zaak ge bracht, waar hij. in tegenwoordigheid van het personeel werd toegesproken door den heer Van der Linden, die hem dank bracht voor alles wat hij voor de zaak heeft gedaan en hem een enveloppe met inhoud overhan digde. Namens z'n collega's sprak daarna de oudste knecht J. v. d. Veer. die hem een fraaie klok aanbood, terwijl de vrouw van den jubilaris bloemen ontving. Dat de heer Van Remundt de rest van den dag in den huiselijken kring mocht doorbrengen was tenslotte welhaast vanzelfsprekend. HET EIGEN GEBOUW VAN „ONS BELANG". Zaterdagmiddag te 5 uur had de officieele opening plaats van het Vereenigingshuis van de woningbouwvereniging ,,Ons Be lang", gelegen in de Molenstraat, een dcor den bouw aan den Maresingel nieuw ge vormd stadsgedeelte. Naast de commissa rissen. architect, opzichter, aannemers en uitvoerders, waren ook vertegenwoordigd de wethouder voor de Volksgezondheid, de directeur van bouw- en woningtoezicht, de heer F. G. Kiers, de zusterverenigingen en nog enkele andere personen. Nadat door de aanwezigen vooraf eerst een kijkje in de bijna voltooide woningen was genomen, werd het eigen gebouw be zichtigd. Beneden vindt men achter een breed entrée een ruimte tot berging van materiaal, enz. Dit loorloopend komt men op een open terreintje met overdekt ge deelte, wat eveneens tot bergruimte Kan worden aangewend. Boven gekomen vindt men een portaal, dienend voor wacht lokaal. Door een opvouwbaren wand (har monica-deuren) komt men in het vergader lokaal voor bestuur of commissies. In beide localiteiten zijn de noodige kasten voor ber ging van archiefstukken enz. aangebracht. Naast eigen bergplaats beneden vindt men de verhuurde werkplaats. Het geheel is in moderne kleuren geschil derd en is, hoewel eenvoudig toch netjes ge stoffeerd; de kleine financieele offers van de leden hebben zulks mogelijk gemaakt. Na de bezichtiging het woord nemend, begroette de voorzitter, de heer J. Gerri'sen, de aanwezigen en las een paar telegrammen en brieven voor van enkelen, die verhin derd waren te komen, waaronder een van den wethouder. Hij toonde breedvoerig aan het nut en de noodzakelijkheid voor een bouwvereeniging met vele leden en woningen van het hebb-m van een eigen gebouwtje voor het bestuur. Reeds kort na den tweeden bouw, van 109 woningen, werd de behoefte daaraan ge voeld. In den vierden bouw, van 72 wonin gen is het ten slotte opgenomen. Vervolgens deed hij. aan de hand van de kort geleden plaats gehad hebbende toewijzing van ge noemde woningen, uitkomen, dat er onder de leden groote behoefte bestaat aan niet te dure eengezins woningen. Waar de archi tect, de heer G Ponsen, zich bereid had verklaard voor denz^lfden prijs als nu de beneden- en bovenwoningen een „vrij huisje" te bouwen, daar riep *de voorzitter de hulp van het gemeentebestuur voor de verwezenlijking van een dergelijk plan in. Daarna bedankte hij allen, die aan dezen bouw, in 't bijzonder aan het Bestuurshuis, hun krachten hadden gegeven. Hierna had het bestuur de felicitaties in ontvangst te nemen van de afgevaardigden der zusterverenigingen „De Eendracht", „Eensgezindheid". „Tuinstadwijk" en ..Ons Doel", vergezeld van bloemstukken. Ook zij achtten een Vereenigingshuis onontbeerlijk. Voorts voerden nog het woord de directeur van Bouw en W.-toezicht, die op de aange name samenwerking wees met „Ons Be lang". meer speciaal het secretariaat betref fende; de architect en de opzichter, de heer Frank die de goede verstandhouding prezen tusschen hen en den aannemer, wiens werk hier on verduld geprezen werd; de heer L. Oosters aannemer (N V Mabuwat), die het bestuur bedankte voor de ondervonden medewerking: ten slotte de afgevaardigden van de Provinciale afdeeling van den Nat W. Raad. die niet enkel „Ons Belang" voor haar werken in het belang der Volkshuis vesting een pluimpje gaf, maar ook Leiden prees voor haar activiteit in deze, ver uit gaande boven vele andere en grootere ge meenten. De meeste sprekers lieten hun speech met een stoffelijk bewijs van belangstelling gepaard gaan Tot slot bedankte de voorzitter allen nog eens hartelijk, waarna men nog een poosje gezellig bijeen bleef. LEIDSCHE PLUIMVEE-VEREENIGING. Zooals wij reeds eerder hebben vermeld, houdt de L.P.V. haar jaarlijksche groote nationale pluimveetentoonstelling dit sei zoen op 4, 5 en 6 Febr. a.s. in alle zalen der Stadsgehoorzaal. Wij hebben bij het Bestuur eens poolshoogte genomen over de gang van zaken. Het Bestuur is reeds druk fn de weer voor de voorbereidende maatre gelen. Naar wij vernamen zal deze tentoon stelling zeer mooi en goed bezet zijn door inzendingen. Reeds zijn inzendingen toe gezegd door vooraanstaande fokkers. O.a. hebben de volgende vereenigin£en hunne toezegging bij het Bestuur voor daadwerke lijke medewerking gedaan; de Ned. Dwerghoendersfokkersver.; de Leidsche Poslduivenclub en de Postduivenvereenigingen: Het Oosten, De Blauwband. Blauwkras, Bonte Duif, Reis duif, de Zwaluw, de Snelvlieger, Steeds Sneller, Noordwijk en Roodkras. Ook de Haagsche Postduivenclub, die ver scheidene vereeniging omvat, heeft zich voor deze tentoonstelling opgegeven. Het be stuur is nogln onderhandeling met de Deut sche Postduivenclub. Daar ieder jaar de vraag bij het bestuur binnenkomt om te komen tot een specialen Kanarie-Zangwedstrijd, heeft het bestuur van de L.P.V. gemeend dit jaar een proef hiermede te nemen en heeft zich hiervoor reeds opgegeven de „Leidsche bond van Kanariefokkers" zoodat deze tentoonstel ling ook de kanarievogel en sieraadvogels in groote getalen aanwezig zullen zijn, vooral in onze stad daar hier de kana rieteelt zoo veelvuldig wordt beoefend. Ook het aantal ingekomen eere-prijzen is zeer bevredigend noemen wij slechts een groote medaille van H.M. de Koningin, idem van den Commissaris der Koningin in Zuid- Holland, diverse groote graanhandelaren, enz. enz. Het bestuur houdt zich gaarne aanbevo len voor het in ontvangst nemen van eere- prijzen en wij willen dan ook gaarne do PluimveeliefhebbeT opwekken hun uit te loven prijs in te zenden bij den secretaris den heer T. F. Vlieland Jr., Nieuwe Rijn 50 vóór 10 December a.s. INSTITUUT VOOR ARBEIDERSONTWIKKELING. Gisteren hield de afdeeling Leiden van bovenstaand Instituut haar eerste Zondag morgen-bijeenkomst in de concertzaal van het Volksgebouw aan de Heerengracht. De vergadering was goed bezet. Nadat de voor zitter, de heer Tjalsma, de vergadering had geopend, gaven een paar leden een viool duo tc-n beste. Daarna was het woord aan den heer Jan van Zadelhoff, van Dordrecht, die voor ditmaal als onderwerp had ge kozen- „Uit het leven van Karl Marx". In zijn inleiding schetste spreker hoe nut tig het ook voor sociaal-democraten is bij dezen grooten geest te verwijlen. De mets ten onzer toch, aldus spreker komen niet tot het socialisme door studie, maar tenge volge van allerlei vaak zeer verschillende overwegingen Voor al dezulken is het goed bij de figuur van Marx stil te staan, daar de grondslager, door dezen denker gelegd en 2ijn doelstePir.g nog steeds voor de sociaal- d-mocralie van kracht zijn. Spreker herin nerde vervo'gens aan de voorgangers van Marx. Hij wees er op hoe door alle tijden heen er denkers en zoekers zijn geweest naar een rijk van vrede en gerechtigheid. Naar de- „Utopia" van Thomas More noemt men deze socialisten Utopisten Met name noemde spreker de bekende Utopisten uit de 1ste helft van de vorige eeuw Saint- Simon, Charles Fourier en Robert Owen Al deugden de grondslagen van hun stelsel niet, toch moet de beteekenis dezer mannen niet onderschat worden. Marx, die na hen kwam, zag de botsing tusschen bezitters en niet-bezitters en kwam bij het bestudeeren der geschiedenis tot het inzicht, dat altijd klassen tegenover elkaar hebben gestaan en dat de strijd dier klassen door de productie-verhoudingen werden ver oorzaakt en bepaald. Verder leerde Marx, dat met veranderingen in de economische verhoudingen ook de staat het recht de moraal en de kunst ingrijpende wijzigingen ondergingen. In het midden der vorige eeuw hadden reusachtige veranderingen in de "oortbrenging en daarmee in de econo mische verhoudingen plaats De machinale voortbrenging nam groote vlucht Wie in het bezit was van de productie-middelen kon zich mateloos verrijken, terwijl de be zitloozen onbeschermd aan hun macht wa ren overgeleverd Marx begreer. dat de ar beiders zelf de wapenmoesten smeden voor hun bevrijding. In het „Kommunistisch Ma nifest" maakte hij den arbeiders duidelijk dat zij, hoe zij en waarvoor zij moesten strijden. Veel is er sedert veranderd, enkele voorspellingen van Marx zijn niet bewaar heid geworder. maar wie de grondslagen van het socialisme wil leeren kennen, vindt in dat manifest nog altijd waardevolle ge gevens. Spreker ging daarna het leven van Marx na. Hoe deze in 1841 promoveerde tot doc tor in de philosophie, daarna in de journa listiek ging en werkte aan de „Rijnland- sche Courant" Wegens zijn opruiende arti kelen werd eerst censuur toegepast, daarna de uitgave van het blad gestaakt. Marx was intusschen getrouwd met de speelge- noote zijner jeugd, Jenny van Westfalen en spreker wees er op, hoe dit huwelijk van groote beteekenis is geweest, daar het Marx levensvreugde en levensmoed heeft geschon ken. Marx moest uitwijken naar Parijs en maakt daar kennis met Friedrich Engels en sloot met dezen een verbond van vriend schap. Zoo kwam de practijk zich aansluiten bij de theorie. Engels toch had de treurige toestanden in de fabriekssteden van Enge land van nabij gadegeslagen. Financieel heeft Engels Marx ook meermalen gesteund en deze hulp was noodig toen de laatste, in later jaren naar Engeland uitgeweken, daar bittere armoede leed. Zijn vrouw ver telt in haar dagboek op aangrijpende wijze hoe ze van een Fransch uitgewekene geld leenden om hun gestorven kind te kunnen begraven. En toch daar in Londen onder do moeilijkste omstandigheden, schrijft Marx zijn beroemd boek- ..Het kapitaal", een werk waarmee Marx, volgens professor Van Ha mel, „zich een plaats heeft veroverd in het onvergankelijke rijk van den geest". Dan staal spreker stil bij den practischen arbeid van Marx. Hoe deze in 1864 de 1ste Internationale sticht. Veel plezier heeft hij daarvan niet beleefd; in 1872 gaat ze te gronde wegens strijd in eigen boezem. De herleving in 1889 mocht Marx niet meer be leven. Nadat zijn vrouw in 1881 gestorven was, stierf de groote denker ruim een jaar later, zittende voor zijn werktafel. Spreker eindigde met een krachtige op wekking aan zijn hoorders om plaats te ne men onder de banier van het socialisme. Nadat de vergadering de „Internationale" had gezongen en nog een muzieknummer was gegeven, sloot de voorzitter met een woord van bartelijken dank aan den heer Van Zadelhoff de bijeenkomst. TOONEELVER. „OEFENING BAAJRT KUNST." In de groote zaal van café-restaurant „Zo- merzorg" gaf Zaterdag j.l. bovengenoemde vereeniging, die dezer dagen haar 27steu verjaardag vierde haar 46e uitvoering. Te ongeveer halfncgen opende de voorzit ter, de heer H. W. van Zijp de bijeenkomst met een woord van welkom tot alle aan wezigen, waarna onmiddellijk werd aange vangen met de afwerking van het feestpro gramma. Het Jazzband-orkest „Aufgepast" onder leiding van den heer A. Gerritsen had er al spoedig de juiste stemming in gebracht en wist deze gedurende den geheelen verderen avond te bewaren. Als eerste nummer werd opgevoerd „De gevolgen van een leugen" blijspel in vier bedrijven van R. Kneizel, dat vlot gespeeld werd evenals het tweede stukje „Het levend doode Snijderspaar", dat zeer bij het pu bliek in den smaak viel en een gunstig ont haal vond. Ter afwisseling en opluistering werden nog eenige duetten ten gehoore gebracht, die de lachspieren der bezoekers op een zwaren proef stelden. Een geanimeerd bal onder leiding van den heer J. van Wijk besloot dezen genoeg lijken avond. TER HALL's KINDERREVUE. Het is zoo langzamerhand de gewoonte geworden, dat op den Zaterdagmiddag van het jaarlijksch driedaagsche bezoek van ter Hall's bekend gezelschap aan Leiden een kinderrevue wordt opgevoerd en bijna steeds wordt de tekst hiervoor geschreven door den bekenden kinderboekenschijver Kees Val- kenstein. Wie kent ze niet, de boeken van Valken- stein grappig klein dwaze verhalen even rijk aan fantasie als de kinderziel zelve? Wie uwer heeft ze niet verslonden en niet geno ten, bij iedere bladzijde opnieuw? Hoe oneindig veel mooier moet dit alles dan wel zijn, wanneer het in beeld gebracht wordt en zulks op een wijze als wij van ter Hall c.s. gewend zijn? Er is dan ook Zaterdag door de vele hon derden* kleuters oprecht genoten, toen zij met Jan Klaassen op reis gingen, eerst per auto (doch die kwam niet ver!) en toen per boot naar het apenland. 't Was natuurlijk een aaneenschakeling van wonderbaarlijke avonturen, doch dit al les overgoten met een kleurenpracht en weelde, die bij een kind wel een onvergete- lijken indruk moet nalaten. Met ingehouden adem en wijdopenge- sperde oogen tuurden de kleuters naar de diverse tafreelen. die elkaar in schier einde- looze reeks opvolgden, elkander overtreffend in pracht en praal. Karakteristiek was de opmerking van een lilliputter naast me. die plotseling de ver zucht ine slaakte „k Wor moe van de mooi igheid" De geheele zaal was een en al aandacht en hoe men het gebeuren op het tooneel mp-eleefde. kwam het beste tot uiting, toen een politieagent Jan Klaassen wilde arres- BINNENLAND. Voortgezet is het onderzoek naar de oor zaak van de spoorwegramp bi) de Vink. Te Utrecht is een congres voor Nijver heidsonderwijs gehouden. Bijzonderheden over het op Java ontdekt communistisch complot. De regeering is den toestand meester. BUITENLAND. Garibaldi en Macia zijn gearresteerd en in staat van beschuldiging gesteld. De Engelsche mijnwerkersfederatie zendt de regeeringsvoorstellen naar de districten met goedkenrings-aanbeveling. teeren. Een geloei steeg op! Hooren en zien verging jel Vijftig jaar geleden joelden onze ouders evenzoo. toen in de eenvoudige poppenkast de beul den armen Jan Klaassen wou op- knoopen. Tempora mulantur. Niet eer werd dit volmaakte wederzijd- sche contact opgeheven alvorens het scherm voor de laatste maal zakte. Toen raakten de tongen los en honderden schelle kinderstemmen, af en toe dóórslaand van do pret, vulden de gangen van de Stadsgehoorzaal. ,,'t Was een fijne middag geweest" luidde het eenparig oordeel. Rest nog te vermelden, dat door de wel willende medewerking van den heer Henri ter Hall en door de bereidwilligheid van den directeur van het Revue-gezelschap, den heer Johan Kohier, aan 125 kinderen van leden van de buurtvereeniging „Eensgezind heid", een aangename middag werd ver schaft door hen de revue te doen bijwonen. On noodig te zeggen, dat dit zoowel door de ouders als door het bestuur op prijs gesteld wordt. OPSTELLENWEDSTRIJD „DIERENBESCHERMING". Het afdeelings-secretariaat van de Ned. Ver. t. Besch. v. Dieren deelt ons mede, dal aan den opstellen-wedstrijd dit jaar weer zeer druk is meegedaan. Nog meer schoien dan verleden jaar nemen er aan deel en ver blijdend is, dat alle gezindten daarbij pre sent zijn. Bij het doorlezen van de opstellen komt men tot de overtuiging, dat deze actie haar bescheiden plaats bij de opvoeding naar geest en gemoed met eere inneemt. Het gevolg van de groote deelname is, dat er heel wat opstellen-makers en -maaksters zullen worden uitgenoodigd om op Zaterdag den 27sten dezer om half twee in de groote zaal van de Stadsgehoorzaal te komen kij ken naar de nieuwe film van de Vereeni ging en zoo belooft die middag dan ook een gezellige belooning te worden voor den ijver, waarmede allen hun werk hebben gemaakt. De prachtfilm, die door het geheele land trekt, geeft twee uur lang heel wat te zien en wat voor Leiden wel aardig is: er ko men ook enkele opnamen uit het Leidsche Dierenasyl in voor. Dienzelfden middag zal de film nog eens tegen entree draaien voor kinderen en 's avonds voor volwassenen. Hierover zie men echter de advertenties in dit blad van 19 en 26 dezer. Voor het 3de gedeelte van het no tarieel examen is geslaagd de heer F. W. Hofsteenge, alhier. Door den Utrechtschen koopman J. V. is bij de politie alhier aangifte gedaan, dat uit een pakhuis hier ter stede te zijnen na- deele een aantal groote en kleine rollen chocolade tot een gezamenlijke waarde van f 20 zijn ontvreemd. Zaterdagmorgen omstreeks kwart voor elf heeft de 22-jarige koperslager A D.f uit Rotterdam, die op de terreinen der Stedelijke Lichtfabrieken werkzaamheden verrichtte, een zware ijzeren moersleutel op zijn hoofd gekregen, welke een werkman, die op een steiger van 2 Meter hoogte boven hem werkte, liet vallen. D bekwam een bloedende hoofdwonde en werd door den Eerste-Hulpdienst ter plaatse verbonden. Bg het ledigen van het busje van „Vreemdelingen ver keer'' bleek dit te bevat ten de som vad f5.53. Dit bedrag kwam in bij den penningmeester van de vereen. „Schoolkindervoeding en -Weeding". In de Stedelijke Werkinrichting zgn in de afgeloopen week opgenomen 234 volwassenen en 6 kinderen, in totaal 240 personen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1926 | | pagina 1