WOENSDAG 20 OCTOBER
DE RAMP TE KATWIJK.
Offjcieeie Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.*
MUZIEK.
Het voornaamste nieuws
van heden.
Manifest van Europeesche en
Amerikaansche financiers
en industrieelen.
O. 20430
Anno 1926.
PRIJS CBR ADVERTENTIEN:
80 Cis. per regel. Bij regelabonnemeat belangrijk lageren prijs.
Kleine Adverlentiën. uitsluitend bi) vooruitbetaling, Woensdags en
•Zaterdags 50 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30.
"incasso volgens postrecbt. Voor eventueele opzending van brieven
,10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Koordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 RedacMe 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus Ho. 54
PRLIS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden S 2.36, per week70.18.
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week0.18.
Franco per post S 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
Heden mochten w,ij nog de volgende giften
'joor dc nagelaten betrekkingen van de
'slachtoffers der KW 152 in ontvangst
nemen
X tl; G S. f150; wed. A. v. F. f 1;
H. J, J. f 5; B. A. P. T. f 5; dr. C. S. f 10;
jkvrw L. B. B S. v. d. O. f 10; mr. E. A. C,
|5; L. F. f 2.50. F. K. f 2; G. A. f2 50,
l onderofficieren 6de regiment veld-artil-
Vric (23.75; N.V. v/h v. D. f2.50; fam.
D. f 10; personeel firma Wijtenburg
1*21-20.
In totaal werd door ons ontvangen
11789,78'/;-.
Giflcn worden nog gaarne ingewacht aan
Ons Bureau, onder gironummer 57055 of
per Amsterdamsche Bank onder vermelding
„K W. logger 152".
DE DIRECTIE
BAKKERSNACHTARBEID.
De Burgemeester van Leiden,
Gezien het verzoek van P. de Ru alhier
om vergunning tot het verrichten van bak-
kersarbcid tusschen 8 uur des namiddags en
6 uur des voormiddags in het perceel 1ste
Groencsteeg 10;
Gelet op art. 38 der Arbeidswet 1919 en
de art. 1 en 2 van het Koninklijk Besluit
yan 14 Augustus 1920 (Staatsblad No. 708);
Brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat genoemd verzoek op de Secretarie dezer
gemeente (Afd. Sociale Zaken, Levendaal 1)
ter inzage is gelegd, alsmede, dat op 20
November 1926, des voormiddags te 11 uur
op het Raadhuis gelegenheid zal worden
gegeven om bezwaren legen dit verzoek in
ïe brengen. 2497
De Burgemeester van Leiden,
N. G. DE GIJSELAAR.
Leiden, den 20sten October 1926.
SCHEEPVAARTVERKEER IN DE
OUDE VEST.
Burgemeester en Wel houders van Leiden
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat de doorvaarlwijdte tusschen de tijdelijk
inde Oude Vest, ten behoeve van den bouw
van een nieuwe brug nabij de Janvossen-
hrug. aanwezige dam wanden niet meer be
draagt dan 5.65 NT.zoodat schepen met een
fcrootere breedte dan 5.65 M. die afdam
mingen niet kunnen passeeren en de Oude
Vest niet kunnen doorvaren.
N. C. DE GIJSELAAR. Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 20 October 192G. 2502
OPENBARE LES VAN Dr. B. H. DE JONGH.
Hedcnnamiddag heeft dr. B. IL de Jongh,
te 's-G raven li age, toegelaten als privaat
docent in de faculteit der rechtsgeleerdheid
aan de Universiteit alhier, om onderwijs te
geven in de bedrijfsleer, zijn lessen geopend
met liet houden van een openbare les in het
Klein-Audilonum der Academie, getiteld
i.,Over den invloed van liet depressiever
schijnsel op de onderneming", waarbij hij
dien invloed aantoonde in de verschillende
plirasen, waarin een bedrijf kan verkeeren
en de middelen aangaf om den invloed zoo
mogelijk voor het bedrijf ten goede te doen"
koeren.
ADRES AAN DE TWEEDE KAMER.
Het voorstel tot wijziging van de
Successiewet.
Do Vereeniging van belangstellenden in
het stedelijk museum de Lakenhal, alhier,
heeft het volgende adres gezonden aan de
(l'v eede Kamer
Ondergeteekenden, kennis nemende van
het bij do Tweede Kamer aanhangig ge
maakte voorstel tot wijziging van de Suc
cessiewet, zien zich genoodzaakt uw college
groote bezwaren kenbaar te maken, die
2ij achten te bestaan tegen de in dit voorstel
°Pgenomen bepaling om van schenkingen
ten recht van 10 pet te heffen.
Kon tot nog toe het museum de Lakenhal
door schenkingen verrijkt worden, in de
toekomst zal dit bjj aanvaarding van ge
doemde bepaling dikwijls niet me?r het geval
fSijn.
Noemen wjj een voorbeeld: reeds voor
Va* ïe-LSJ^derij van de bescheiden waarde
Jap f5000 zou bjj schenking moeten worden
jjetaaid f 500, een vrjj belangrijk bedrag,
w .p'al1Deer de schenker met bereid 13
nit V .€1.S€n middelen te voldoen, bezwaarlijk
kaii Jparlrjksch budget van het museum
*an worden betaald.
die rÜn de ,meest gew^nschte aanwinsten,
Wam!!! grooter waarde zouden ver-
voordigen, de gchenkingen van één o|
meer werken van groote meesters, zouden
zulke kosten met zich medebrengen, als
noch het museum noch de vereeniging kan
dragen.
En het is te verwachten,' dat menige
schenking door den boziiter van kunst
werken, die öf over geen groot vermogen
beschikt, öf niet bereid is, behalve zijn
voorgenomen schenking ook nog een Aan
zienlijk geldelijk bedrag te offeren, ten slotte
geheei achterwege zal moeten blijven.
De ontwikkeling van het museum zal dus
door deze heffing van 10 pet. ernstig
geschaad worden. De werkzaamheid der ver
eeniging zal erdoor worden verlamd en öf
geheel moeten worden gestaakt öf wel terug
gebracht tot onbeduidende giften.
Ondergeteekenden geven uw collego daar
om in overweging, do bestaande vrijstellingen
va" provincieën en gemeenten en de in
art. 80, 8e, bedoelde rechtspersonen te
handhaven, zooals in het vierde amendement
op het genoemde wetsontwerp reeds door
den heer Oud is voorgesteld.
NEDERLANDSCHE
CHR. STUDENTENVEREENIGING.
Gisteravond hield de afdeeling Leiden
van de Ned. Chrislen-Studenvereeniging in
het Klein-Auditorium van het Academiege
bouw een vergadering, speciaal belegd voor
eerste-jaars-sludenten.
De vergadering w^rd geleid door den
praeses der afdeeling, den heer J. Ghr.
Fritsche, die een korte inleiding hield, waar
in hij de verhouding tusschen de studenten-
vereen. en de studentenwereld en de wen-
schelijkheid besprak tot aansluiting der Chr.
Studenten bij de door hem genoemde orga
nisatie.
Hierna gaf hij het woord aan dr. S. F.
H. J. Berkellach van der Sprenkel.
Spreker richtte zich tot de eerste-jaars,
die hedenavond in aanraking komen met do
Leidsche al^eeling der Ned. Chr. Stud.vcr.
Zij staan aan het begin van de moeilijke en
belangrijke periode uit den kinder- en jon
genstijd uitgegroeid te zijn en toch nog jaren
van voorbereiding te hebben, voor de maat
schappij zo gaat opnemen, dikwijls in lei
dende posities. Hij bepaalt zich tot het ter
rein van het allerpersoonlijkste: de religie,
die krachtens haar aard toch jiiet lot den
persoon beperkt blijft, maar dc geheele
levensbeschouwing en levensmanier mede
bepaalt. Die „godsdienst van ons zelf" moet
ons meer en voller een bewust bezit worden
De punten van aanraking met „den gods
dienst van anderen" liggen op twee lijnen.
De eerste lijn teckent zich af in den om
gang met elkaar, die in het ware studenten
bestaan een uitnemende intensiteit kan be
reiken en gelegenheid geeft op allerlei
wijzen zich te vormen in den omgang met
do strak gefundeerde geloovigen tot aan de
meest kritische geesten toe. De andere lijn
teekent zich af naar de zijde van de traditie.
Waaruit het kindergeloof ontvangen is en die
in laatste instantie tot hel Evangelie zelf
teruggaat, en naar de andere zijde zich ver
liest in de toekomstverwachting en verwer
kelijking van geheel de menschheid. Een en
ander lieht spreker toe met de fijne ziel-
kundige beschrijving, die Auguslinus, de j
geestelijke vader van geheel ons Weslerseh i
Christendom, in zijn belijdenissen geeft. J
VER. „HET LEIDSCHE DIERENASÏL".
Onder presidium van mr. Klein hield gis
teravond bovengenoemde vereeniging in een
der zalen van het Nutsgebouw een alge-
meene ledenvergadering.
Na opening door den voorzitter las me
vrouw J. G. van PoelgeestBrand de notu
len van de vorige vergadering, welke onver
anderd werden vastgesteld.
Aan het jaarverslag van de secretaresse,
eveneens uitgebracht door men. van Poel
geest ontleenen wij het volgende: In den loop
van het jaar werden verpleegd 510 dieren
met 26026 verpleegdagen.
ITet aantal dieren is wat kleiner, het aan
tal verpleegdagen wat grooter dan verleden
jaar
We bleven de aandacht op ons asyl ves
tigen, door telkens kleine advertenties in de
drie dagbladen te plaatsen en ervoeren wel,
dat dit voor verscheidene menschen een aan
leiding was om een poes of hond bij ons te
koopen, maar evenzeer weer voor anderen
om met zwervers of eigen dieren, die ze
kwijt wilden, aan te komen.
Het veTslag maakt dan melding van het
aftreden wegens gezondheidsredenen van
ds. Prins als voorzitter, die zeer veel heeft
bijgedragen tot den groei en bloei der% ver
eeniging.
Dat het asyl, wat betreft de verpleging
der dieren, een goeden naam heeft, blijkt
wel uit het feit, dat behalve uit de plaat
sen bier in den omtrek, waar geen asyls
zijn ook dieren in pension zijn gekregen
uit Arasterdam en Den Haag, de twee ste
den. die op dat gebied heel wat jaren voor
Leiden begonnen zijn.
Een groote aanwinst voor Set asyl is de
polikliniek voor kleine huisdieren, die ons
veel werk uit de hand neemt: Vroeger toeh
kwam men bevreesd voor wat genees
kundige behandeling van een huisdier voor
kosten mee zou brengen dikwijls aan het
asyl aankloppen, om dieren die niet heele-
maal gezond waren, op te nemen- Nu de
polikliniek er is kunnen we met een gerust
hart de patiëntentyaarheen dirigeeren, omdat
we weten, dat on- en minvermogenden daar
uiterst billijk volgens vastgestelde tarieven
geholpen worden. Ook de brancard, ons van
bevriend© zijde geschonken, doet uitstekend
dienst. Dr. Holsheimer is altijd bereid daar
mee zwervers en zieke of verwonde dieren
(vooral overreden honden) te laten afhatan,
ze te onderzoeken en indien ze niet tut
de hopelooze gevallen behooren aan bet
asyl le laten brengen
Zoo kan het jaar 1925 in vrijwel aide op
zichten gunstig worden genoemd en zouDn
wij ons verslag in majeur kunnen besluiten,
als niet het groote bezwaar nog steeds bleef
bestaan, dat de medewerking van het pu
bliek onvoldoende is. Te waardeeren valt
natuurlijk de sympathie, die velen ons toe
dragen en zonder twijfel breidt het aantal
personen, dat onze instelling op juiste waar
de schat ,zich jaar op jaar uit. Maar de mis
vattingen bij het groote publiek blijven nog
steeds beslaan. Hel asyl wordt vaak als een
groote, zelfstandige macht beschouwd, waa--
aan aan alle plichten tegenover de Leid*:he
huisdieren kunnen worden overdragen.
„Het is er voor en het moet maar zorgen dat
alles in orde komt." Iedereen weet ons le
vinden, terecht maar ook ten onrechte. Op
merkelijk is het bijv. dat er nooit zooveel
„zwervers" komen „aanloopen" als tegen
I den vacantietijd. Hei aantal dierenvrienden
i dat zich huh lol aantrekt, om ze in het asyl
j te brengen, is dan frappant groot. En als wij
I met een vol asyl ten einde raad verdere op
name weigeren, dan geeft dat bijna altijd
onaangenaamheden. Daartegenover draagt
men ook in verhouding tot asyls in
andere plaatsen nog veel le weinig bij.
Bij het doorzien van de cijfers van eldt-rs
springt dat sterk in het oog Nemen we bijv.
een der Amsterdamsche asyls over hetzelfde
boekjaar, dan vinden we daar de post voe
dingsmiddelen die toch een aanduiding
is voor het aantal dieren, dat per dag v:r-
zorgd wordt kleiner dan de onze, maar
de post salarissen is meer dan tienmaal zoo
groot. Toch sluit men daar zonder verlies,
want bij de inkomsten komen bedragen
vcor die meetellen rgiflen b.v. f 2000, contri
buties f8000, bussen f5000, en subsidie
van de gemeente f 6000.
Het uitvoerige jaarverslag werd onder
dankzegging aan de secretaresse goedge
keurd.
Uit het jaarverslag van den penningmees
ter, den heer Hugo van Poelgeest, bleek, iat
de inkomsten en uitkomsten f 5370 bedroe
gen. De voornaamste bronnen van inkomsten
waren contributies f700-, giften f150; op
brengst dieren f 1750; verloting f510; die
renbescherming en speciale acties f1700;
van de uitgaven noemen wij salarissen
f1300 en huishouding, enz. f3700.
Nadat de kascommissie bij monde van den
heer Aalbersberg had gerapporteerd, dat de
zoeken en bescheiden in orde waren bevon
den. werd de penningmeester gedéchargecri
onder dankzegging voor het gevoerde behoor.
Tot leden der kascommissie werden bij
acclamatie herbenoemd mevr. Eeltjes en de
heeren Aalbersberg en Bursch.
De begrooling voor 1926 werd in ont
vangst en uitgaaf vastgesteld op f 6296.21
Uit het verèlag over de polikliniek bleek,
■dat vanaf de oprichting omstreeks half Mei
lol 31 December door den heer Holsheimer
452 consulten aan kleine huisdieren weiden
verleend, hetgeen strekt over 266 patiënten.
Prof. André de la Porie gaf het bestuur in
overweging om te trachten ten behoeve van
het asyl een gemeentelijke subsidie te ver
krijgen. zooals ook elders geschiedt.
Betreffende de najaarsactie over 1926
werd besloten deze te doen beslaan uit een
verloling en een open-schaalcollecte langs
de huizen. De nadere uitwerking van deze
plannen zal door een le vormen comité van
actie onder de oogen worden gezien.
De heer Bader achtte het onbillijk, dat er
zoovele begunstigers waren ad fl 'sjaare,
die dezelfde rechten hadden als de leden
voor f 5. Z. i. zou het aanbeveling verdie
nen als ccrstgenoemden ook als lid toetra
den.
Nadat door mevr. van Poelgeest was ge
antwoord, dat het bestuur reeds in deze rich
ting was werkzaam geweest, doch tot dus
verre me! reinig resultaat, werd de verga
dering gesloten.
DE DEMONSTRATIE
IN DE STADSGEHOORZAAL.
De Leidsche Vereeniging van Huisvrouwen
heelt met haar demonstratie in de kleine
zaal van de Stadsgehoorzaal succes. Het
was er den geheelen dag en vooraf des
avonds bijzonder druk. En het was een ge
zellige drukte. De verschillende standhouders
hadden er ook schik in. Zjj werden niet moe
om de goede eigenschappen van hun arti
kelen, meeat nieuwe snufjes, te (kmonetree-
rei eti uit te leggen.
Bgzonder druk hadden o.a. het de ver
tegenwoordigers van onze bekende Zeep
fabriek „De Gekroonde Haan" van de firma
Dros Tieleman, die de goede kwaliteit
van haar nieuwe zeepsoort op verschillende
kledingstukken demonstreerden. Men gaf
ze vuil over en kreeg ze over eenigen tijd
gewasschen, gemangeld en gestreken terug.
Kelder Zoonfe gratis aangeboden kopje
thee ol koffie ging er ook goed in. Wie
geen zitje kon bemachtigen, en dat ging
niet altijd gemakkelijk, smaakte het staande
ook wel en men proefde tegelijk eens van
versch gebakken cakes bg een andere af
deeling. l i
I^Pet ptrgkje zorgde or yoox\ dd ge
zelligheid nog verhoogd werd. Het bestuur
maakte met dit alles een goede recette.
Vanavond van 7 tot 10 uur is de ten
toonstelling voor het laatst geopend. Ver
moedelijk zullen de dames, die zich deze
gelegenheid tot nu toe lieten ontgaan, er
nog van willen profiteered Zij zullen zich
over de wandeling naar de kleine Stadszaal
niet beklagen.
Voor den dienst in Ned.-Indië is be
stemd mr. W. T. Thomas, rechterlijk amb
tenaar alhier.
Voor het examen apothekers-assistent
j zijn geslaagd de dames S. W. F. Marx te
1 Salaliga (O.-I.) en C. J. v. d. Noordaa te
Apeldoorn.
Op Maandag 25 October zal vanwege
de Vereeniging „Gemcentelevcn" der Rc-
monslrantsch-Gpfef. Gemeente alhier de
voordracht plaats hebben van: „Godzoe
kers". „Tafereelen uit het leven van dolen
de menschen" van J. W. Rakasoff, uit het
j Duitsch vertaald en voor te dragen door
ds. A. R. de Jong, van Bussum, met mede-
-werking van Hugo Godron. viool; Lucie van
't Erve. viool; Alb. Kummer, orgel en het
Soester Mannenkwartet.
Men zie de advertentie in dit blad.
In den afgeloopen nacht hebben onbe
voegden zich toegang verschaft tot een
étalagekast in de damesafdecling van de
kleecjingmagazijnen „De Faam" aan de
Vischmart alhier.
Een hoeveelheid couponstof ter waarde
van f 475 werd vermist; liet slot bleek ge
forceerd te zijn.
De politie heeft de zaak in onderzoek.
FöLDESY WEINGARTEN.
Waarom de Kraus-concerten in den
Schouwburg zoo slecht worden bezocht, is
ons ten eenenmale onverklaarbaar. Aan het
gehalte der uitvoeringen ligt het zeker niet.
Aan de zaal? Is het dan toch waar, wat we
wel eens hoorden beweren, dat de Leide-
naar geen muziek wil hooren in den
Schouwburg? Tegen een vooropgezette idee
is het moeilijk vechten. Volstaan we daarom
met enkel te zeggen, dat geen redelijke
grond voor zijn afwijzing bestaat. De
i Schouwburg leent zich voortreffelijk voor
concerten in klein bestek, voor kamer-
muziekuitvoeringen. Acustisch kan men het
niet mooier wenschen: hel geluid wordt
naar alle plaatsen, boven zoowel als be
neden, gedragen in fijne tempering van
galm en schal, die de schoone substantie
onverlet laat. Het is niet te veel noch te
weinig en daardoor krijgt het zijn nobel,
min of meer mystiek karakter, dat het tot
zuiveren klank maakt, de allereerste voor
waarde voor ongestoord muziek-genielen.
De zaak zit eigenlijk zoo. dat men veeleer
bij voorkeur muziek moest gaan hooren in
den schouwburg, die bovendien door zijn
kleine afmeting en door zijn aankleeding
uitermate geschikt is om stemming te wek
ken, dat ondefinieerbare in onzen gemoeds
toestand. dat ons vatbaar doet zijn voor ge
nietingen van hooger orde. Stemming geeft
wisselwerking tusschen zaal en podium.
Ook de uitvoerende kunstenaar kan haar
allerminst ontberen. Door haar verkrijgt hij
contact met de toehoorders. De uiterlijke
omstandigheden moeten daartoe meewerken.
Dat kan zoo mooi in den schouwburg....
als er maar voldoende publiek is. En daar
ontbrak gisteravond al te veel aan. Het is
droevig te bedenken, dat kunstenaars van
Europeesche vermaardheid, die m alle be
schavingscentra groote belangstelling ge
nieten, in de eerste academiestad van Ne
derland slechts een handjevol menschen
vinden om naar hen te komen luisteren.
Waar blijven onze hoog- en zeer geleerden
en de talloos velen, die het hopen le
worden
De cellist Füldesy en de pianist Weingar-
ten waren ontsteld over zoo weinig bezoek.
"Geen wonder dat hun prestaties er ongun
stig door werden beïnvloed De cellist bleek
er zich beter overheen te kunnen zetten
dan de pianist. Toen Weingarten Beethoven
begon le spelen (de es-dur sonate op. 31
no. 3) kreeg de geest van den meester de
overhand, de geest, die boven alle toeval
ligheden reikt, en we hoorden de prachtige
wijsgeerige vraagstelling in de inleidende
zes maten: waarheen, waartoe? om aan
stonds het antwoord te vernemen in het
volle leven van zekerheid en overtuiging en
van vastheid van wil, dat zich overwegend
manifesteert in deze grandiose sonate. Aan
dit Beethovenspel houden we de herinnering
vast aan den pianist en den kunstenaar
Weingarten. Na de pauze: Debussy's „Ca-
fchédrale engloulie", een stukje (dat o.i. sterk
wordt overschat) van louter stemming, die
te veel uitbleef om den klank tot poëzie te
maken. De „muziekdoos" van Sauer en een
paraphrase over den „schonen blauen
Donau"-wals (van Schulz-Evler) slaan be
neden „Salonblumen"-peil. Dat Weingarten
bij zulke onsmakelijkheden zijn volle «aan
dacht niet kan bepalen, wat wonder. Maar
waarom speelt hij ze dan toch! Dat was nu
eens zijn, en niet onze, tekortkoming.
In Földesy konden we een cellist begroe
ten yan zeer bijzonder gehalte. Hij koestert
BINNENLAND.
De belastingvoorstellen in de Tweede
Kamer.
Dr. J. C. Aalders, predikant te Schoon*
hoven e. o. heeft zich aangesloten bij de
Geelkerken-richting.
Een commissoriaal rapport inzake het
hnzenprobleem voor arbeiders- en midden*
standswoningen van woiiingbouwveieeni-
gingen en gemeenten.
Het Verbond van Nederl. Werkgevers
heeft zich tot de Tweede Kamer gewend
met een adres in zake het ontwerp Collec
tieve Arbeidsovereenkomst, en met een
adres inzake het ontwerp-Weggeldbelasting.
BUITENLAND.
Het manifest van bankiers en indnstrieelen
Redevoeringen bij de opening der Britsche
Rijksconferentie.
In Oostenrijk een kabinet Seipel.
Het drankverbod in Noorwegen wordt
opgeheven.
zijn toon met al de teederheid van zijn cel-
listenhart, zonder ook maar eenigszins in
het weekelijke te vervallen. Technisch is
alles om zoo te zeggen volmaakt af: zeker
heid van greep, onberispelijke slokvoering,
kerngezond vibrato, parelend passagespel,
dat alles wekte rechtmatige bewondering.
Phenomenaal heeft hij het concert Vein
Haydn gespeeld en niet minder de geraffi
neerd moeilijke ronate van Locatelli. Beide
composities, al slaan ze bovenaan in de
cellolitteraluur, hebben liet euvel van veel
te hoog liggende figuren, die nu eenmaal
nooit mooi kunnen klinken. Maar verwon
derlijk was het zooals Földesy ze er uit
gooide met verbluffend gemak. Op het punt
der kleine nummertjes was het programma
niet geheel correct: niet een „prélude" docb
een „vocalise" van Rachmaninoff de op
het programma vermelde prélude is als toe
gift gespeeld niet een sérénade van C.
Dopper, doch van D. Popper; niet de
„Springbrunnen" van Davidoff, doch Pop
per's „Spinnlied" waren de stukjes waatin
hij zijn charmeerenden loon maar bovenal
zijn weergalooze virtuositeit deed bewonde
ren. Zijn accompagnatcur was Hellmul
Baerwald: onnoodig te zeggen dal dit uit
muntend was.
Het publiek heeft de beide concertgevers
warm toegejuicht.
LKN KRACHTIG PLEIDOOI VOOR
VRIJHANDEL.
Scheiding van politiek en economie
De aangekondigde oproep van Europeo-
sehe en Amenkaansche financiers en in
dustrieelen is verschenen. Het manifest
zegt:
„Wij wenschen als zakenmannen dc aau-
dacht te vestigen op bepaalde ernstige
en verontrustende omstandigheden, welke
naar ons oordeel den terugkeer tot voor
spoed tegenhouden.
„Men zal moeilijk zonder bezorgdheid
kunnen gadeslaan, m welken omvang se
dert den oorlog tariefmuren, speciale con
senten en verboden aan den internationa
len handel m den weg zijn gelegd en dezen
belet hebben, zijn natuurlijken loop te
volgen. Er valt in de jongste geschieden.s
geen tijdperk aan te wijzen, waarin ei
juist meer behoefte aan bestond om'van
dergelijke beperkingen bevrijd te blijven,
ten einde het den handelaren mogelijk te
maken zic.h naar de nieuwe en moeilijke
omstandigheden te schikken En nog nim
mer zijn de beperkingen van den vrijen
handel op zulk een gevaarlijke wijze ver
meerderd, zonder dat men zich van de
economische gevolgen er van bebdorliik
vergewist had.
De ineenstorting van groote politieke
eenheden in Europa heeft aan het inter
nationale handelsverkeer een ernetigen
slag toegebracht. Binnen uitgestrekte ge
bieden, waar de bewoners vroeger in staat
waren hun producten vrijelijk te ruilen,
werden nieuwe gTenzen getrokken, en rnefc
behulp van douane-slagboomen angstvallig
bewaakt. Oude markten verdwenen Men
gedoogde, dat wrijvingen uit ras verse rif!»
len ontstaan, gemeenschappen splitsten,
welker belangen onafscheidenlijk met el
kaar verbonden waren De stand van zaken
is niet ongelijk aan dien, welken men zou'
kunnen scheppen, indien een confederatie
van staten de banden ging losmaken, welke
de verschillende onderdeelen verbondon en
er toe zou overgaan, den wederzijdschea
