simmtAws.
WOENSDAG 22 SEPTEMBER
Anno 1926
Officieele Kennisgeving.
Het voornaamste nieuws
van heden.
No. 204O7.
DAG
PRIJS DER AD VERTEN TIEN
30 Cis. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs.
Kleine Adverlenliën, uilsluilend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdags 00 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrechb Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindspiein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst Mo. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.36, per week ..vrrrr.T.. 0.18. t
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0,18.i
Franco per post 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
VERGADERING
van den
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
op MAANDAG 27 SEPTEMBER 1926,
des nam. te twee om.
De vergadering zal, zoo noodig, des avonds
worden voortgezet.
Te behandelen onderwerpen:
lo. Benoeming van een lid der Plaatse
lijke Schoolcommissie. (195)
2o. Benoeming van een Secretaris van
het College van Curatoren van het Gym
nasium. (196)
3o. Benoeming van een leerares in het
Nederlandsch aan de Hoogere Burgerschool
met 5-jarigen cursus, voor den cursus 1920
—1927. (197)
4o. Idem als voren van een leerares in
hel Duitsch. (197)
5o. Idem als voren van een leeraar in het
Nederlandsch. (197;
6o. Idem als voren van een leeraar in het
Duitsch. (197)
7o. Begrooling, dienst 1927, van den Keu
ringsdienst van Waren in het district
Leiden. (203)
8o. Voorstel tot het verleenen van ver
gunning aan Regenten v^n het Cornelis
Spronghof, tot het uitbreiden van het aan
tal gebouwen in dat hof. (198)
9o. Voorstel tot verhuring van den win
kel met bovenwoning aan de Visclimarkt No
18, aan M. Laman. (199)
lOo. Voorstel lot overneming in eigen
dom en onderhoud bij de gemeente van ver
schillende strookjes grond. (200)
llo. Voorstel tot aankoop van de percee-
!en Lange Agnietenstraat No. 17 en 19 en
lot beschikbaarstelling van de voor dien
mnkonp benoodigde gelden. (201)
Voorstel tot het geven van namen
aan eenige stralen. (193)
13o. Praeadvies op het voorstel van mevr.
Van ItallieVan Embden, om de Steenstraat
te verdoopen in „Jan Sleenstraat." (194)
14ö. Voorstel om* te besluiten, dat de ge
meente tegen den door A. van Veen Wzn.
ingcstelden eisch, inzake de uitkeering van
de ontvangen schadeloosstelling wegens
onteigening van een keldergang aan het
Slcenscnuur, verweer zal voeren. (202)
15o. Voorstel om daarvoor in aanmerking
komende werklooze hoofden van gezinnen
en kostwinners een reductie op den prijs der
brandstoffen te verleenen, tevens praeadvie3
op het desbetreffend verzoek van den Leid-
schen Besluurdersbond. (205*)
16o. Voorstel in zake het afbreken van
het voormalige Invalidenhuis c. a. aan den
Middelweg, het ter plaatse inrichten van
een kaasmarkt en het beschikbaar stellen
van de voor een en ander benoodigde gelden.
(190 en 204)
17o. Vaststelling van een tarief van bij
dragen, te voldoen wegens ziekenhuisver-
pleging vanwege de gemeente Leiden.
(122 en 192)
Dit. nummer is nog niet opgenomen
onder de Ingekomen Stukken.
Sumatra-Comité.
Bij het Sumatra-Comité zijn nog de vol-
gende giften ingekomen: F. E. f 1, dr. T.
f 2.50, N. N. f 1, d. R. f 2, W. F. v. d. R. f 2.50
X. te L. f 5, L. M. K. f 10, wede dr. G- W.-H.
f 2.50, dr. R M. f 2.50, dr. H. O. den Haag f 5.
Giften worden nog gaarne ingewacht bij
den heer F. Muys van de Moer, Plantsoen 49,
Leiden, postgimnummer 57471.
Mecning en Waarheid.
Hedenmiddag heeft prof. dr. H. T. de Graaf,
als opvolger van wijlen prof. Roessingh be
noemd lot hoogleeraar in de godgeleerdheid
aan de Rijks-Universiteit alhier, om college'9
ie geven in de encyclopedie der godgeleerd
heid, wijsbegeerte van den godsdienst en
zedekunde, zijn ambt aanvaard met een
rede in het Groot-Auditorium der Academie,
getiteld: Meening en Waarheid".
Reeds in het oudste denken en vragen
van Europa aldus ving spr.' aan wordt
er een gespannen aandacht gewijd, soms
niet zonder hartstocht, aan de betrekking
tusschen meening en waarheid in de mee
dingen. Wat is de oorzaak, dat een meening
waarheid kan bevatten, zonder dat zij be
luste logische gronden kent? En als Plato
leze vragen behandelt, als hij met zijn
dialekliek zekere betrekkingen tusschen
heide op het spoor komt, gebruikt hij woor
den en wendingen, die men terugvindt bij
een der grootste moderne denkers, bij Kant,
^aar deze zijn hoofdstuk schrijft over mee-
®en, gelooven en weten.
Van oude lijden af lot heden,*is het dui
delijk dat meenen en waarheid geen woor
den zijn voor aangelegenheden van uitslui
tend logischen aard. De achtergrond, zoowel
van het Grieksche als van het hedendaag-
sche denken, is, al3 geheel genomen prac-
tisch. De mensch van Europa oriënteert zich
door zijn denken en dat niet alleen kosmo
logisch, nactisch en logisch, maar evenzeer
ethisch, maatschappelijk en staatkundig.
En daarbij moet men niet alleen denken
aan een academie, maar evenzeer aan
raads- en rechtzitting. Het dagelijksch leven
dringt ons gedurig het vraagstuk der mee
ningen op. Deze toch vormen een machtige
factor, zoowel in ons gemoed, als in ons
doen en laten.
We behoeven, volgens spr., ons bij het on
derzoek der meening niet te beperken tot de
eenlingen. Want ook bij groepen van grooter
en kleiner omvang treffen wij meeningen
aan. Zij hebben hier den uiterst belangwek-
kenden vorm van gezamenlijke meening. De
leidslieden in staat en maatschappij komen
met dezen vorm van meening, met de z.g.
openbare meening herhaaldelijk in aanra
king, ja meermalen heel wat pijnlijker in
aanraking dan met de bijzondere meenin
gen, die ondanks haar talrijkheid weinig
kracht ontwikkelen. Zelfs in de wetenschap
is niet alleen de bijzondere, maar evepzeer
de openbare mecning een machtige factor.
Welk een verschil thans en voor twintig
jaren in de houding tegenover Frcud in
psychologische kringen, om slechts dit ééne
voorbeeld te noemen, „Waarheid is tus
schen al deze meeningen een zeldzame
heesier". Meeningen koesteren we allen,
zooals het spraakgebruik zegt. En toch kun
nen wij het niet uithouden zonder de waar
heid. Op de waarheid hopen wc als de
meeningen botsen.
We moeten stellig meermalen in de mee
ning de waarheid erkennen en haar plaats
bepalen, ^I^ening en waarheid naderen el
kaar. Hoe dichter zij tot elkaar naderen, hoe
grooter de gemeenschap wordt tusschen de
individuen en hoe verder de mecning zich
van de individueele begeerten verwijdert.
Moge al de wensch de vader der gedachte
heeten, de waarheid blijft haar moeder. Wel
kan er een groot verschil wezen in moeder
liefde. In het dagelijksch leven kunnen we
niet altijd wachten op de waarheid. Er valt
soms niet meer dan waarschijnlijkheid te
bereiken en daarmede moeten we dan tot
daden kome,n. Hierin ligt, volgens spr., de
rechtvaardiging van de pragmatieke metho
de .en tevens haar begrenzing. Na deze
pragmatieke methode nader te hebben be^
sproken, zegt spr. dat, hoe meer de mee
ningen steunen op logische gronden, hoe
meer ze naderen tot het weten en hoe meer
zij deel hebben aan de waarheid. Vandaar
dat men de meening heeft omschreven als
een met bewustzijn, zoowel subjectief als
objectief ontoereikend voor waar houden
(Kanl)
In zichzelve beschouwd, acht spr. deze
bepalen onvoldoende. Want de meening als
actueel zielsvcrschijnsel houdt verband met
de daad Als het mcenens wordt, wordt het
handelen. De meening vormt het midden
tusschen wensch, inbeelding en gewaar
wording eenerzijds, en welen anderzijds, en
zoo heeft zij deel aan de waarheid van de
beginne af, steeds grooter deel. naarmate zij
meer waarheid wordt.
Het is nu niet zoo gemakkelijk de juiste
verhouding te vinden van ons menschel ijk
streven tot de vervorming daarvan, die met
den waarheidsarbeid bereikt wordt. De
meeningen, die van zulk een vervorming de
uitkomst zijn onderscheiden zich voor den
houder meestal niet van geloof, van den
subjectief volkomen toereikende zekerheid
En'zoo werden geloof en weten geacht even
veel waarde te hebben als waarheid. Ja
haar beslaan en haar nut werd zelfs in twij
fel getrokken, want de maatstaf ligt in de
vruchbaarhcid. In dat geval loutert niet de
waarheid de meening, maar hel streven, de
drang tot daad. Spr. betoogde nogmaals dat
zulk een pragmatieke methode slechls%be
trekke! ijk recht heeft. Kant zeide terecht:
ik mag mij nooit verstouten le meenen zon
der iels te weten." Verscholen kan de ob
jectieve waarheid zijn zij blijft de onder
stelling van alle meenen. Er moet iels
gekend worden in den zin van ware kennis,
voordat er kan geoordeeld worden.
Als spr. dit nader heeft toegelicht en ver
klaard, toont hij aan dat het ook voor dc
cultuur raadzaam is dat de meeningen aan
de kennis ondergeschikt blijven en zich wij
zigen op grond v/in logisch doordenken van
nieuwe ervaring, van fijner waardschatling.
Wanneer men. nu bedenkt, welk een mach
tig richtende factor de bijzondere en geza
menlijke meeningen zijn in het samenleven
dan voelt men de noodzaak van den arbeid
voor haar loutering. Deze noodzaak zal het
sterkst worden gevoeld, *waar de voor waar
heid gehouden meening door velen als niet
meer dan meening wordl herkend. Dan be
gint een wijsgeerig reinigingsproces, zooals
wij het aantreffen aan het begin der nieuwe
wijsbegeerte.
Doch wat in de 17e eeuw reeds een nood
zaak was, is het thans nog veel sterker vol
gens spr. Vooreerst omdat er wederom een
groote twijfel door het menschdom gaat,
maar ook, omdat onze cultuur nog veel ster
ker door weten bepaald wordt dan vroeger.
De vormen daarvoor zijn nog steeds de mee
ningen. In den strijd en de moeite over den
cultuur-opbouw is het van het hoogste ge
wicht, dat de meeningen zijn van zoo hoog
mogelijk .waarheidsgehalte en dat de hou
ders der meeningen de kritiek der waarheid
toelaten. Want de daden der menschen wor
den door hun meeningen in sterke mate be
paald.
Stelselmatig kan intusschen alleen het
wetenschappelijk bedrijf de meeningen lou
teren.
Na de samenhang van waarheid en mee
ning in de cultuur, mede aan de hand van
andere wijsgeeren te hebben geteekend,
toonde spr. aan, dat deze ook geldig is voor
do godsdienstige levensvormen. De gods
dienstwetenschap, deel van het zelfstandig
wetenschappelijk goed, is op religieus gebied
als gids der meeningen te erkennen. Het is
met volle overtuiging dat spr. dit zegt, maar
men moet er niet van maken, dat de weten
schap zoo ongeveer de leidende kracht der
religie zou zijn. Verbreekt evenwel de gods
dienstige gemeenschap den band met de we
tenschap dan zou spr. dit een groote schade
achten.
Spr. zou niet graag den raad van een der
woordvoerders van onze Oostelijke buren
volgen, die meent dat men den band van
de godsdienstige gemeenschap met de cul
tuurvormen zoo los mogelijk moet houden.
De z.g. historische godsdienstwetenschap, de
phychologische tekstensludie, de psycho
logische analyse van het godsdienstig leven,
'kunnen niet andersidan nut trekken uit de
empirisch-analytische methoden. Tegen
woordig doel men in sommige theologische
kringen, volgens spr., aan dit alles tekort.
Psychologisch is dit wel begrijpelijk, maar
het zal zich toch wreken.
Terugkeerend tot het welenschapsbegrip
zegt spr., dat alle wetenschap wordt gedra
gen door het leven. Wetenschappelijk onder
zoek is ook mogelijk naar dat, waar den
mensch aan gelegen is. En dat niet alleen
om vast le stellen, welke waarde de mensch
heeft toegekend en toekent, maar ook een
vergelijking der waardeschattingen naar
maatstaven, die de hedcndaagsche culluur-
mc-nschheid gebruikt.
Het voorwerp van de impirische gods
dienstwetenschap is verschillend bepaald en
sommigen zijn voor niets Zoo bevreesd, dan
dat het godsdienstig leven haar voorwerp
zou worden.
Spr. blijft voorshands geneigd om gots-
dienslwelenschappen in nauw verband le
laten met de andere geesteswetenschappen.
Ontleent de theologie haar bestaansrecht
aan het recht van alle geesteswetenschap,
haar vorm onder ons heefl zij slcliig aan de
existentie der Christenheid le danken, meent
spr. En hoe meer die Christenheid ook door
middel der godsdienstwetenschap heiligend
en bevruchtend werken kan op de cultuur,
des te grooter wordt de kans. dat onze cul
tuur niet ondergaal doch geneest.
Geen losmaken van de cultuur zal heil
brengen voor do godsdienstwetenschap en
voor die aangelegenheden in wier dienst zij
slaat.
Waar in heden en toekomst de beleekenis
der openbaie meening onmiskenbaar toe
neemt, zal de loutering van deze meening
oolc door de godsdienstwetenschap een cul-
luurtaak mogen heeten van groot gewicht
En gelijk de gansche menschelijke cul
tuur boven zich zelve uitwijst naar den
Kosmos, zoo ook aldus besloot spr. de
godsdienstwetenschap naaT een rijk dat wel
Bacon's menschenrijk hevat; maar het ook
te boven ?aat en daarin hebben wij slechts
een aansporing om krachlig te arbeiden
aan wat ons menschen is toevertrouwd en
ons verantwoordelijk te achien voor hel
menschenrijk in het Godsrijk.
Na hel beëindigen van zijn diep door*
dachle rede richtle spr. zich tot curatoren,
hoogleeTaren en studenten.
De „Voordorp "-Bazaar.
In het gebouw „Prediker", Janvossensleeg
17, is vandaag een bazaar geopend, uit
gaande van de vereeniging „Rhodé" en ten
voordeele van de bekende slichting „Voor
dorp" te Leiderdorp Deze bazaar is slechts
twee dagen geopend; men zal dus, wil men
er van profiteeren en langs dezen weg de
slichting „Voordorp" steunen, niet mogen
talmen.
Uit de op dezen bazaar aanwezige arti
kelen van allerlei aard, die bijna alle door
stadgenoolen en menschen van buiten zijn
geschonken, blijkt wel, dat „Voordorp" vele
vrienden heefl. die wat voor dit liefdewerk
over hebben.
Noemen wij, om slechts enkele grepen te
doen, een pracht-colleclie fijn aardewerk, uit
de fabriek „De Rijnstroom", mooie zilveren
en verguld-zilveren voorwerpen uit de fa
brieken van Begeer en Van Kempen en van
anderen, waaronder ook de heer Van Ros-
sum du Chattel.
Voorts zal de dames treffen een rijk-gesor
teerde afdeeling lingeriën, nuttige en fraaie
handwerken, o.a. van de firma Beuth en
andere firma's en van tal van particulieren,
Dros en Tieleman's fijne bussen met groen
ten, jams enz. ontbreken ook hier niet, even
min als de pakjes koffie en thee van de
firma's Van Nelle, Verkouw Stokhuyzen
en het „Klaverblad", De Gruyter's waren:
chocolade en suikerwerken vooral prijken
er ook, terwijl de heer Zitman voor een goed-
voorzienen stand met heerenbanket heeft ge
zorgd. Besluiten wij onze opsomming met
te wijzen op de fijne sieraden voor dames en
heeren en op de keurige manden met fruit
en bloemen.
Dat de bij een bazaar behoorende at
tracties niet ontbreken, behoeven we nau
welijks te zeggen,
Hedenmiddag werd de bazaar in tegen
woordigheid van het bestuur en de leden
van „Rhodé" en vele dames en heeren ge-
noodigden geopend.
De voorzitter der vereeniging, de heer A.
J. van 't- Riet heette de aanwezigen hartelijk
welkom en dar.kle de schenkers en alle an
dere, die op eenigerlei wijze de goede zaak
steunden, waarna hij het woord gal aan ds.
J. G. W. Goedhard, Ned. Herv. predikant,
alhier, voor de officiële opening.
Deze sloot zich hij dit welkomstwoord
aan, want wie hier komt, toont belangstel
ling in den arbeid voor hulpbehoevende kin
deren der Gemeente. De Ver. Rhodé immers
werkt niet voor zichzelve maar is, evenals
dc Rhodé uit het N.T., aan wie deze Ver.
haar naam ontleende, een dienstmaagd.
Rhodé wil dienen. Spr. ziet in gedachten
de leden gaan op hun collectetochten door
Leiden en de buitengemeenten en vergenoegd
de uitkomst van hun inspanning vaststel
len: door zoo le werken en te dienen is
Rhodé een flinke „hulp in de huishouding"
van Voordorp.
Wat is nu deze bazaar? Een uilnoodi-
ging aan U om een handje mee le helpen
aan die dienst.
Een bazaar is geen nieuw middel, maar
wel een beproefd middel, waarvan de ver
schillende takken van filantropischen ar
beid voorloopig nog geen afstand doen. Elke
bazar concurreert met winkels, en toch zijn
er vele winkeliers geweest die dezen „vlie
genden winkel" hielpen vullen. En leden en
vrienden van Rhodé -deden het overige.
Maar ik hoor fluisteren: deze bazar concur
reert óók met den aangekondigden bazar voor
Centralen Wijkarbeid, en er zijn menschen
die vragen hoe spr. als voorzitter van de
Wijkvereeniging „Slaahvijk" hier deze con
currentie blijmoedig kan helpen? Spr. ant
woordt dat dil voor hem gelijk staat met
het aanbevelen van meerdere collecten in
één godsdienstoefening. De aanwezigen we
ten wel, dat zoowel het eene als hel
andere belang noodig heeft om behartigd le
worden. Laat ons dat doen, nu, en straks
voor dengczamenlijken Wijkarbeid. Met
jden wensch dat deze onderneming wel mo-
*ge slagen en een goede toon hier moge heer-
sc hen, eindigt spr., om na gebed den Bazar
voor geopend .te verklaren.
Er volgde op spr. rede een warm applaus.
Hierna werd dc bazaar bezichtigd.
Ned. Bönd van Personeel in Overheidsdienst
In de met groen en bloemen getooide
Sladszaal werden'gisteravond de feestelijk
heden ter gelegenheid van het 25-jarig be
slaan van bovengenoemden bond voortge
zet.
De zaal was ongeveer voor drie kwart
bezet, toen de voorzitter van de afdeeling
Leiden, dc heer N. Liglvoet den avond open
de met een woord van welkom tot alle aan
wezigen, inzonderheid tot het dagelijksch
bestuur van den L.B.B., afdeelingsbestuur
S.D.A.P. en C. N. A. B. in de socialistische
raadsfractie Spr. weer er vervolgens op, hoe
hel de bedoeling van het hoofdbestuur was
geweest om het feit van het 25-jarig be;
slaan te maken tot een feest niet alleen voor
de leden, maar ook voor hun echgenootsn
en kinderen. Het verheugde hen dan ook
uitermate, dat het kinderfeest in de middag
uren zoo bij uitstek goed geslaagd was.
Ten slotte richtte spr. zich tot den bonds
voorzitter, den heer van Hintén, dien hij
dankte voor het vele werk door hem in het
belang van het overheidspersoneel verricht.
Uw aanwezigheid, aldus spr., maakt dezen
dag voor ons tot een dubbelen feestdag.
De heer van Hinten, die bij zijn verschij
nen op het podium met applaus begroet
werd, dankte in de eerste plaats voor de
hartelijke woorden tot hem gericht en sprak
de hoop uit, dat de dag van heden voor de
leden een spoorslag zou zijn om op den in
geslagen weg voort te gaan.
Een terugblik in het verleden werpende,
schetste spr., hoe in de afgeloopen kwart
eeuw vele verbeteringen zoowel in de rechts
positie als in de malerieele en geestelijke
positie van den arbeider in overheidsdienst
tot stand zijn gekomen.
Zulks blijkt wel uit het steeds stijgend
ledental, dal bij de oprichting amper 1400
bedroeg en thans reeds lot 13.200 is geste
gen.
Van harte dankte spr. de werkers, die lot
dit fraaie resultaat hadden bijgedragen,
doch daarnaast wees spr. op hun moroele
verplichting om ook in de toekomst hun
beste krachten aan hun organisatie te blij
ven schenken, opdat van de actie van den
bond bij voorkomende gelegenheden meer
dere kracht uitga in het belang van de le
den niet alleen, maar ook van hun naaste
familieleden.
Met den wensch, dat allen zich dezen
avond terdege zouden amuseeren, besloot
spr. zijn enthousiast woord.
Het verdere gedeelte van den avond werd
gevuld door diverse nummers van het ge
zelschap Kees Pruis. Daar waren in de eer
ste plaats „The Muraldo Brothers", die met
hun behendige goocheltoeren veel succes
oogstten en dit ook inderdaad verdienden.
Dan was er de bekende zangeres Stella
Fontaine die met haar aardige liedjes even
eens veel bijval verwierf. Speciaal die num
mers, waarin zij 'n onvervalschte Jordaan-
sche imiteerde, vielen blijkens het aanhou
dend applaus terdege in den smaak. Voorts
nog Gerard Leenders, bas-bariton van de
Ned. Opera, die eenige aria'9 ten gehoore
BINNENLAND.
De Staatsbegrooting tooi 1927 is bij de
Staten-Generaal ingediend.
De Pers over de Troonrede.
Zittingen van Eerste en Tweede Kamer.
Intree van prof. de Graaf aan de Leidsche
Hoogeschool.
Het reizen op Zondag.
De militaire relletjes te Assen en Ede«
BUITENLAND.
De Volkenbondsvergadering te Genève.
Nienwe besprekingen in het Engelschq
snijnconilict.
Een cycloon in Paraguay.
bracht en met zijn forsch, indrukwekkend
slemgeluid even een andere stemming in de
volle zaal teweeg bracht. Het aanhoudend
applaus na afloop bewees, dal men ook deze
kunst op de juiste waarde wist te schatten.
Last not least Kees Prui9, die met zijn
geestige kwinkslagen en meesleepende re
freintjes het publiek steeds weet le boeien
als geen ander en dan ook wel hel leeuwen
aandeel had in hel welslagen van dezen
avond.
Het was reeds over elven voor het doek
voor de laatste maal zakte.
De feestavond Ier gelegenheid van het
25-jarig bestaan van den Bond zal voorze
ker bij de leden van de afdeeling Leiden
in aangename herinnering blijven voortle
ven.
Templum Salomonis.
De firma Burgcrsdijk en Niermans aan
de Nieuwsteeg, die tot voor korten tijd haar
rijke verzamelingen van oude klassieke
boekwerken, geschriften, plaatwerken, kaar
ten, enz. in de gebouwen achter de Bank
van Leening had verzameld, moest, toen
deze localiteilen werden bestemd voor den
bouw van het nieuwe pólitiebureau, naar
een andere plaats zoeken. Daarin is zij
zeldzaam goed geslaagd. Het gelukte haar
van de gemeente in bruikleen te krijgen het
groote antieke historisch „Gravenstein" aan
het Gerecht, een gebouw, dat zich juist
voor een verzameling van oude, klassieke
boekwerken al bijzonder leent. In de eerste
plaats om den aard van het gebouw, waar
uit ons ook het oude, het antieke, het
hechte toespreekt, zooals dit ook het oude
boek met perkamenten band doen kan.
Bij het doorwandelen weet men niet wat
de n\eesle aandacht trekt de vele ouder-
wetsche lokaliteiten of de boeken, kaarten,
platen, enz. in hun enorftie hoeveelheid.
Zes groote vertrekken zijn er mee gevuld rij
aan rij op planken langs de wanden, mid
den er in bovendien op lange tafels of
schragen; twee benedenzalen, twee op de
eerste en twee op de tweede verdieping. Om
een denkbeeld te geven van den geweldigen
voorraad zij hier vermeld, dat zij band
naast band geplaatst, ruim 8 K.M. zouden
beslaan. Men moet de zalen doorwandelen
om het te kunnen gelooven.
In het verlrpk rechts van d»n ingang aan
liet plein en in den gang aan het Gerecht
is een tentoonstelling aangericht. Behalve
boeken en prenten etc. vindt men allerlei
voorwerpen uit den ouden tijd aangebracht:
een antiek kastje, tafeltjes, kandelaars die
geheel passen in het kader dezer boeken.
Oud-Leiden is hier slork vertegenwoordigd,
waarbij zich aansluiten beschrijving van
andere deelen van Zuid-Holland en andere
provincies uil de 16e, 17e en 18e eeuw.
In de andere vertrekken treft men wel
niet een rangschikking der boeken aan die
aan een tentoonstelling doet denken, maar
toch treedt overal het meest belangwek
kende naar voren. Geen mufheid en dor
heid spreekt ons uit deze magazijnen toe.
Men zal van ons niet vergen dat wij een
dorre opsomming der werken hier zouden
beproeven, zelfs maar alleen van hel voor
naamste. Alle wetenschappen zijn er rijke
lijk vertegenwoordigd; de grootste verzame
ling is die van theologische werken, waar
onder zeer merkwaardige boeken, de ge
neeskunde, de geschiedenis, de letterkunde,
de natuurkunde. En er zijn werken van
f 1000 A f 1500 waarde bij.
Bijzonder merkwaardig is wel de reus-»
achtige verzameling van rechtskundige dis
sertaties van even na de stichting der Uni
versiteit af lot op den huidigen dag toe.
Vraagt iemand: „Maar wat heb ik aan
die duizenden boeken, ik vind immers (och
den weg niet in dit geestelijk doolhof?" dan
verwijzen we deze naar de firma, die een
kaartsysteem heeft uitgedacht waardoor
men onmiddellijk de gewenschte afdeeling
heeft en daarna bijna A la minute hel ver-»
langde exemplaar ook.
De verzameling is eenige dagen voor ieder
belangstellende te bezichtigen. De heer Dee,
de ziel van deze veelomvattende zaak zal,
ieder werkelijk belangstellende gaarne be*
geleiden. -
