No. 20379. VRIJDAG 20 AUGUSTUS Anno 1926. STADSNIEUWS. KERK- EN SCHOOLNIEUWS. GEMENGD NIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. BUITENLAND. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cts. per regel. Bij regelabonneraent belangrijk lageren prijs. Kleine Advertentién, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en Zaterdags 50 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cis. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54 PRUS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2.36, per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post 2.35 portokosten. /O 18. „0.18. Bit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. Prof. Keesom op Tezel. Op initiatief van prof. Keesom werden .Woensdag velen uitgenoodigd door het comité, dat den eminenten geleerde dc-n 3en Augustus zoo hartelijk huldigde tot hel bijwonen eener lezing, waarbij de natuur kundige op populaire wijze een en ander in verband met zijn Laboratorium-arbeid en juist behaald succes zou uiteenzetten. Een groole schaar belangstellenden gaf aan deze uitnoodiging gehoor, zoodat pl.m. 350 personen de zaal van hotel Texel vul den. De heer W. B. Oost. burgemeester yan Texel opende met een kort woord. Prof. Keesom zeide o.a.: „De avond van den 3en Augustus is door de vriendelijke hulde van Texel's burgerij voor mij en mijn familie een avond ge weest, die we niet Licht zullen vergelen. Ik !heb mij toen afgevraagd: wat kan ik nu doen om te toonen hoezeer ik die vriende lijkheid op prijs heb gesteld. En ik besloot u te vertellen van mijn werkkring en dus van het naluurkundig laboratorium te Leiden." Spreker ging daarop in korte trekken de geschiedenis na van dit laboratorium en zette op duidelijke wijze uileen op welke wijze met vloeistoffen uit garvormigen of vloeibaren toestand in vasten aggregatie- toestand brengen kan. Uitvoerig stond spr. stil bij de wijze waar op verscheiden gassen tot vloeistof werden gebracht, waarbij hij zich bediende van lantaarnplaatjes, die een en ander aanschou welijk weergaven. Wijdde spreker zijn rede voor de pauze grootendeels aan proeven en resultaten van zijn grooten voorganger prof. Ivamerlingh Onnes, na de pauze maakte hij meer hel vastmaken van helium lot onder werp. Ten slotte beantwoordde spreker de vraag, welke beleekenis zijn ontdekking heeft om óaarop de beteekenis van het cryogeen la boratorium te releveeren. Een luid' applaus was zijn loon. De heer W. B. Oort, dankte prof. Keesom voor zijn belangwekkende rede. Kamer van Koophandel. In de zoo juist verschenen maandelijk- sche mededeelingen van de Kamer van Koophandel komt een artikel voor over In ternationale Arbitrage, waarin na vermel ding der Arbitrage Clausule in het Fransch, •Engclsch en Nederlandsch een uiteenzetting gegeven wordt over de waarde en de wette lijke geldigheid der clausule. Voorts wordt gewezen op het feit, dal de clausule vaak geschillen voorkomt, terwijl als de eventueele poging tot verzoening niet slaagt, de procedure snel en goedkoop lot het beoogde doel voert. Verder wordt er nog gehandeld over de organisatie van de arbitrage en de tenuit voerlegging van het vonnis. In een volgend artikel zullen nog nader in oogenschouw genomen worden de kosten der Arbitrage, het moreele effect, en de eco nomische draagwijdte, terwijl ten slotte ge geven zal worden een model voor het aan vragen der Arbitrages in hel Fransch, en in hel Engelsch. Tninconcert in „Ond-Hortnszicht". Door de chr. zangvereniging „Lcdagoh" en liet Chr. muziekgezelschap „Polyhym nia" is gisteravond een concert gegeven in den theetuin „Oud-Hortuszicht" aan den Witte-Singel, dat vrij veel belangstelling heeft getrokken al was hel dan een likje frisch en al stond er vooral in het begin van den avond een tamelijk sterke wind. Het was daar onder het dichte bladerdak een prettig zitje, en wij mcenen te mogen zeggen, dat de aanwezigen geen spijl hebben gehad van hun tegenwoordigheid. Beurte lings hebben de verenigingen getoond wat zij kunnen en al geschiedde de vertolking der diverse nummers niet steeds smetteloos zij was toch van den aard, dat er met aandacht werd geluisterd en warm geap plaudisseerd. liet uitvoerige programma telde niet minder dan zestien nummers, waarvan zes voor muziek en de rest voor zang, waar door het, de vlugge afwerking ten spijt, reeds v'ij laat was voordat men huiswaarts keer de. Wie er het meeste succes had: Ledagon onder leiding van den heer J. W. Snel Jr., of Polyhymnia onder leiding van den heer M. Koupri het blijve hier onbesproken. ■Allen deden hun best, allen maakten wel eens fouten, maar ook allen te zamen zorg- den ten slotte voor een aardigen avond, die door velen op prijs is gesteld. Te Den Haag slaagde voor het acte- examen N:0. Nj. de heer J. C. Roelandse, Uhier. In de jongste gemeenteraadszitting Werd door oen der leden, den heer Coster, ,c'ngeattendeerd op een geschil tu9- £•- en woningbouwbesturen en eenige win- r^'er3, die van deze een winkel huurden. m1 jGn ka<ïden niet gelet op een be- L ,ln2, dat in met Rijkssteun gebouwde woningen geen alcoholhoudende dranken mogen worden verkocht en deze bepaling niet opgenomen in de huurcontracten. Dientengevolge verkochten eenige winke liers alcoholhoudende (geen sterke dranken en zij maakten bezwaar, gezien hun voor raad, opeens met den verkoop op te houden. De moeilijkheid is aldus opgelost, dat tegen 1 Jan. door de besturen zulks in overleg met B. en W. de huur is opge zegd, doch dan een nieuw huurcontract in gaat waarin genoemde*bepaling is vervat. Daarmee gaan alle betrokkenen accoord. Gisteravond pl.m. kwart voor 7 ont stond een begin van brand in de stoom- wasscherij Spronk, Witte Singel 13, door dat zakken, gelegd over een verwarmings buis, schroeiden. Door den eigenaar en eon agent werd echter de fcrand gebluscht. Bij de politie zijn gedeponeerd een handwagen, gevonden aan de Garenmarkt, benevens een rijwiel, dat onbeheerd aan den Rijnsburgenveg stond. Ons bericht over de Marine-Kustwacht behoeft rectificatie. Van overplaatsing op 7 Sept. naaT Amsterdam is geen sprake. ITet schijnt, dat aan overplaatsing met 1 April a.s. wordt gedacht op het ministerie, doch een beslissing is nog niot gevallen. Met 1 Nov. gaan de thans onder de wa penen zijnden met groot verlof en komen anderen. Het aantal werkzoekenden ingeschre ven bij de Arbeidsbeurs op 18 Aug. j.l. be draagt in totaal 541, tegen op 17 Aug. 1925 in totaal 557. PREDIKBEURTEN. VOOR ZONDAG, 22 AUGUSTUS. De Kaag. Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, de eerw. heer E. L. de Witl, uit Noordwijk aan Zee. Bodegraven. Ned.-Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, en n.m. halfzeven, ds. Poit. Geref. Kerk: Voorm, 10 uur, en nam, halfzeven, ds. Dam. Geref. Gemeente: Voorm., 10 uur, preekle- zen, en nam., halfzeven, ds. Van lteenen. Katwijk aan Zee. Geref. Kerk: Voorm., 10 uur, en nam. 6 uur, ds. J. Hoekstra uit Dalfsen. Koudekerk. Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, en nam. halfzeven, ds. Israel. Geref. Kerk: Voorm., 10 uur (Bed. HA.), en nam., 7 uur (dankz.) ds. Haspers. Noordwijkerhont. Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, de. P. Hofstede. Noordwijk-aan-Zee. Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds. J. Vermeulen, uit Groningen; nam. 5 uur, ds. F. G. 'Hospers. Geref. Kerk: Voorm., 10 uur, en nam. 5 uur, ds. De Waard, uit Rijnsburg. Noordwijk-Binnen. Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds. J. Laurense, uit Amsterdam. Geref. Kerk: Voorm., 10 uur, en nam., 5 uur, ds. IJ. Douma, uit Den Haag. Oude-Wetering. Remon. Gemeente: Voorm., halfelf, cte. Van der Oh ij's, uit Rotterdam. Valkenburg. Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, dr. Van Wijngaarden, uit Voorschoten, en nam., 5 uu£, de eerw. heer E. L. de Witt, uit Noord- wijk aan Zee. Voorhout. Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, ds. T. G. II. Nicolaï. Waddinsveen. ,J Ned.-Herv. Kerk: Voorm, 10 uur, lees- dienst; nam., halfzeven, ds. Sefrein, uit Waarden. Geref. Kerk- Voorm., 10 uur„ en nam., 6 uur, ds. W. Veder. Zoeterwonde. Ned.-Herv. Kerk, Voorm. halfelf (nieuwe tijd), ds. J. II. Mulder. Zwammerdam. Ned.-Herv. Kerk: Voorm., 10 uur, en nam. 7 uur, ds. Kloots-. Geref. Kerk: Voorm., 10 uur. en nam. 7 uur, preeklezen. Rem. Geref. Gemeente: Voorm., halfelf ds. E. L. Nauta, legerpredikanl'. Geref. Kerken. Beroepen: Te Heemstede: J. H. Ba- viuck, te Bandoeng. j Chr. Gerei. Kerk. Aangenomen: Naai* Komkom: {W. Kremêr, cand. te Zwolle; Naar'Soest: B. Oosthoek, cand. te Apeldoorn. Bedankt: Voor Aalsmeer, Biezelinge, Emmer-Compascuum, Franeker, Gouda, Leer dam, Noordeloos, Nieuv/e-Pekela, Steenwij k, Woerden, Zaandam en Zwgndrecht; W. Kra mer, cand. te Zwolle; Voor Harderwijk, Meppel en Werkendam: B. Oosthoek, cand. to Apeldoorn. Remon. Geref. Gemeente. 4 Viertal: (alphabetisch) Te Zwammer dam (vacature ds. F. W. Rappold): H. Cramer, van Alkmaar; mej. A. M. L. Frevel, hulppredikante te Rotterdam; mej. A. G. Günther, waarnemend predikante te Does burg; L. B. Houtgast, van IJoskoop^ Tot hulpprediker benoemd. Als hulpprediker van de Geref. Kerk van Amersfoort is benoemd de heer J. B. v. d. Sijlj, candidaat te Leiderdorp. De gewraakte beoordeeling eener Examen- Commissie. Dé heeren M. F. Graafland en prof. dr. M. W. Woerdeman, resp. voorzitter en vice- voorzitler der commissie verzoeken opname van het volgende: Naar aanleiding van de door mr. N. J. Vellinga te 's-Gravenhage gevoerde pers campagne legen de commissie, die in 1926 belast is geweest met het afnemen der examina ter verkrijging van de middelbare acte voor lichamelijke oefening te Haar lem, verzoeken ondergeteekenden aan alle bladen, die over deze aangelegenheid be richten hebben opgenomen, de volgende verklaring eveneens te willen plaatsen. Aangezien de commissie reeds uiteen i9 gegaan en verschillende leden door va- cantie-afwezigheid niet zijn te bereiken, is het niet doenlijk een verklaring af te leg gen uit naam van de gehecle commissie. Ondergeteekenden, resp. voorzitter en on der-voorzitter der aangevallen commissie, nemen echter geheel de verantwoordelijk heid voor den uitslag der gehouden exa mens op zich, hetgeen zij ook hierom kun nen doen, omdat de tweede ondergelee- kende tevens voorzitter was van de sub commissie, die op grond van de door de candidaten verkregen cijfers den uitslag voorbereidde. Zij verklaren dan: le. dal bij den uitslag der examina geen enkele onregelmatigheid heeft plaats ge- bad cn dat alles, wal daarover door mr. Vellinga is beweerd, belachelijke onzin is; 2c. dal zij niet bereid zijn andere dan de bovenstaande inlichtingen, hetzij over de handelingen der commissie of over dc wijze van beoordeeling der candidaten of de - *aar- de der verstrekte cijfers, in de pers te geven; 3e. dat zij nóch op de reeds verschenen berichlen, noch op eventueel nog te ver schijnen artikelen in de dagbladen zullen antwoorden 4e. dat zij niet van zins zijn om met een comité, zooals n\r. Vellinga zich dal voor stelt, in bespreking te treden 5e. dat zij verzoeken alle klachten over hel examen ter kennis te brengen'van Z.E. den minister van Onderwijs of van de rechterlijke macht, waarna zij zich gaarne tegenover deze autoriteiten zullen verant woorden dat zij den raad geven om aan klachten van teleurgestelde candidaten niet teveel waarde te hechten, temeer niet, indien die blijkbaar worden gebruikt om een examen commissie te treffen, die aan sommigen niet welgevallig was, hetgeen toch slechts op een blamage van de klagers kan uit- loopen. De doodelijke stroom, Dc Directeur-Generaal van den Arbeid meldt ons In dc pers doet een medcdeeling de ronde, over een doodelijk ongeval, over komen aan-oen fabrikant te Amsterdam bij het nazien van zijn automobiel, waarbij hij gebruik maakte van een (defect) gloei lampje. Dit bericht is niet juist en het is van belang dat het publiek weet, dat hier geen defecte lamp gebruikt werd, doch één, die volkomen gaaf was en zooals er tallooze gebruikt worden, zonder dat men weet in levensgevaar te verkeeren. Het was een lamp met schroeffittiug, waarbij de koperen lampvoet buiten den lamphouder 5 a 6 millimeters uitstak, zoo dat dit gedeelte, hetwelk zeer dikwijls onder spanning staat, aangeraakt kon wor den. Deze aanraking had dan ook blijkens den afdruk van een vinger op dat gedeelte plaats. Doordat de getroffene natte klceren en schoenen aan had en de garagevloer uit aarde bestond, waren deze omstandighe den voldoende om een stroom door het li chaam naar de aarde te doen gaan, waar door de man gedood is De aanwezige helper had de tegenwoor digheid van geest om onmiddellijk de lei ding te verbreken, zoodat de getroffene vermoedelijk slechts enkele seconden in aanraking is geweest met den stroom. Dit geval toont voor de zooveeUte maal de gevaarlijkheid aan van het gebruik van lampen, voorzien van een schroeffitting, waarbij de lamphouder in den regel geen voldoende bescherming aanbiedt. Alleen het gebruik van bajonetfittingen of van zulke schroefftingen waarbij do laraphou- der zoodanig is geconstrueerd, dat het koper van den lampvoet geheel is afgeslo ten, kunnen aan ongevallen van deze soort een einde maken. Wat betreft het medegedeelde over de noodzakelijkheid om kunstmatige adem haling onmiddellijk toe te passen, zij op gemerkt, dat hoe juist dit opk is, er op dat oogenblik niemand aanwezig was, die de toepassing van kunstmatige ademhaling had geleerd. De geroepen geneesheer was eerst 25 minuten na het ongeval ter plaatse. Verstekelingen. Gister morgen zijn met het Portugcesche stoom schip ,,Gonda" uit Lissabon te Rotter dam aangekomen drie Portugcesche ver stekelingen, een mecanicien, een smid en een timmerman, dio de reis gemaakt had den in de hoop daax werk te vinden. Zij zijjn ter 'beschikking van den vreemdelingen dienst gesteld en zullen met hetzelfde schip naar Lissabon teruggebracht wor den. Verdronken. Woensdag middag is in de Willems te Gouda, met zijn fiets te water geraakt en verdronken de on geveer 13-jarige zoon van den heer Schoon- derwoerd aldaar woonachtig. Woensdag had te Oss de dekknecht Ak kermans uit Kerkdnel, werkzaam bij de stoombootonderneming II. Jansen te Lith het ongeluk bij liet afslootcn van dc boot „Her man" overboord le vallen. Direct werden alle pogingen in het werk gesteld om den man le rodden echter zonder resultaat. Hij was 27 jaar, gehuwd en vader van één kind. Gearresteerd. Toon de fa milie C. aan den Duinlustweg te Blocmcn- daal het avondeten gebruikte, bemerkte een 13-jarig meisje een persoon, die met een fiets op zijn rug aan de voorzijde, waar een groentenkelder en tevens een bergplaats is, de woning verliet. Het meis je waarschuwde do dienstbode, die den dief achterna snelde en de fiets, die van een slot voorzien was, waarom de man het rijwiel niet kon rijden, vastpakte. Dc man rukte zich los cn snelde de duinen in. De moterbrigade der politie ging cr nu op uit en stelde zich in verbinding met twee jachtopzieners, die den dief ar resteerden. Het vras de 23-jarige P. J. R. uit Haarlem, die ook van andere diefstal len verdacht wordt. Het groente n-cn vruchten- veilingsconflict. Gisteravond hc-eft de koopliedenorganisStie te Utrecht een zeer druk bezochte ledenvergadering gehouden. Naar aan de „N. R. Ct." wordt medegedeeld, heerschle er een biltere stemming jegens hel veilingbesfuur. Besloten werd, aan hel veilingbesiuur het volgende voorstel te doen. De orga.nisalie verklaart zich bereid, ovct te gaan lot directe opheffing van de staking, onder voorwaarde dat het verbod van toegang .lot de veiling, hetwelk het veilingsbestuur ten aanzien van twee bestuursleden en twee le den der organisatie had uitgevaardigd, wordt opgeheven, en het geschil in een op nog nader te bepalen dalum le houden bijeen komst van beide partijen wordt besproken. Tijdens de vergadering kwam een brief in van het veilingsbestuur met de volgende eischen ter oplossing van het geschil, ten eerste erkenning door de kooplledenorgani satie van hare foutieve handelwijze; ten tweede opheffing van de staking; ten derde onderwerping van de kwestie aan arbitrage; 'ten vierde toezegging vanwege de kooplie- denorganisalie, dat nooit meer tot staking zal worden overgegaan, terwijl de geschorste kooplieden in afwachting van de uitspraak der arbitragecommissie weer tot de veiling zullen worden toegelaten. De houding van het veilingsbestuur werd door de vergadering zeer gelaakt. In de eischen van ht veilingsbestuur werd dan ook niet getreden; éénparig was men van mee ning, den strijd onverzwakt te moeten voort zetten. Het bestuur van do kooplieden-organisatie ondervindt bij zijn strijd veel steun van de leden. Een lid bedankte voor het lidmaat schap, doch 27 personen traden tot de orga nisatie toe. Vandaag zullen de kooplieden groenten en fruit betrekken uit het Westland, Gouda, Vinkeveen en Purmerend. In dezen lijd van overvloed van groenten meent de organisatie zonder eenig bezwaar het publiek tegen de gewone prijzen te kunnen blijven bedienen. Inbraak. In een woning aan de Nassaulaan te Bilthoven is in den nacht van Woensdag op Donderdag inge broken. De bewoners waren uitstedigin verband hiermee kan nog niet vastgesteld worden wat ontvreemd is. Branden. Te Orthcn is van den landbouwer P. Pennings een hooimijt, bevattende 60.000 pond hooi, verbrand. Gisteren brak brand uit in den winkel van den heer W. Bosch te Heerlerheide. De winkel en de keuken brandden Yïrt. .Verzekering dekt de schade. De woning van den arbeiders H. v. d. Laan te Annen ia een prooi der vlammen geworden. Er is nietè gered Men is laag verzekerd. Woensdagavond is de groote alleen staande boerenstelling, gedekt met rieten dak, toebehoorende aan den heer Mach. van der Stelt, aan de Kil, gemeente Nieu- wendijk, door onbekende oorzaak tot den BINNENLAND. Prof. J. Simon von der An secretaris* generaal van het bnrean der International* Penitentiaire Commissie. BUITENLAND. De nienwe besprekingen tnsscheu de par tijen in het Engelsche mijnconilict zijn volkomen mislukt. De kwestie van Tanger meer en meer op den voorgrond. Bijzonderheden over het spoorwegongeluk in Dnitschland. grond toe afgebrand. Een groote partij kippen is in de vlammen omgekomen. Ver zekering dekt de schade. Plotselinge dood De vrouw van zekeren P. in de Waterstraat to Den Bosch werd gedurende een wandeling in het Plantsoen aldaar onwel en overleed tijdens haar overbrenging naar het zie kenhuis der Eerw. Broeders van Joannes dc Deo. De verloren geraakte f 3300. Onlangs moldden we, dat uit een tasch, welke door een dame te Nijmegen naar Enschedé* was bevracht, een bedrag van f 3300 aan effecten was vermist. Thans is echter, naar men ons uit En schedé bericht, gebleken, dat van een ver missing geen sprake is. De dame had zich vergist; de effecten waren niet in de tasch gedaan, doch in Rotterdam achtergebleven Auto van den dijk. Te Streefkerk fietsten gistermiddag om 12 uur een man en een vrouw, die ieder eon kind achterop de fiets meevoerden, in de rich ting van Rotterdam. Door een achterop rij dende auto werd de vrouw zenuwachtig en ihield niet rechts. De auto week uit, doch reed toen van den dijk af en ging over den kop en ligt nu onderaan den dijkberm. De inzittenden waren dr. van de Vuurst de Vries, zijn dochter en zijn nichtje. Zij vielen uit den auto. Hel nichtje kreeg een verstuikten pols, terwijl bij den dokter de arm uit de karn was geschoten en hij even eens waarschijnlijk eenige ribben gebroken heeft. De dochter werd bewusteloos^ opge-* nomen en per ziekenauto naöT het* diako< Hessenhuis le Rotterdam vervoord. Verduistering. WegenS verduistering van een bedrag van f1000 ten nadeele van zijn patroon is te Groningen aangehouden de 27-jarige boekhouder G. W, Tieters is veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. Als hij in zijn nieuwe tehuis is aangekomen, moet hij bij den directeur verschijnen, die hem een aantal vragen stelt. „En nu," zegt de baas aan het slot van het gesprek, „zullen wij eens over je werk spreken, Pi eters. Kun je riet vlechten?" „Neen, meneer I" „Sigaren rollen?" „Nooit gedaan, meneer." „Vuurmakers fabriceeren?" „Ook dat niet." „Zakken plakken?" „Geen notie van. meneer." „Maar Pielers, dal is vervelend. Je moe' toch iels uitvoeren. Vertel dus maar eena kerel, wat je het beste lijkt." „Nou kijk een9, meneer. U hebt zoovéé! artikelen ,als u mij nu eens op reis stuurde om al die dingen aan den man te brengen?* DE ALGEMEENE TOESTAND. Om Tanger. Dc Tanger-affaire dringt meer en meel naar voren. Wat liet Spaansclie voorstel betreft van De Rivera om Tanger en de aangrenzende zone in te lijven, is het Engelse he stand punt, dat een voorstel van zooveel belang en met zulke vèrreikende gevolgen, het onderwerp eener internationale conferentie zou moeten vormen. Dus geen afwijzing meer! Italië geeft volgend commentaar: Bevoegde ILaliaansche kringen wenschcn er de aandacht op te vestigen, dat de kwes tie van Tanger, voor zoover Italië aangaat, nog steeds in een verkeerd daglicht gesteld wordt. Italië heeft geen onmiddellijk belang bij Marokko en het vraagstuk van Tanger heeft daarom voor dit land veeleer een ze-* delijke beteekenis dan een werkelijk cn een materieel belang. Het is niet juist, dat de Ilaliaansche re. geering aan he] Foreign Office te Londen een memorandum over de kwestie van Tanger zal laten overhandigen. Het is w^*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1926 | | pagina 1