lEMEULR'S
NBEMEUED'S
uit de omstreken.
rag-time en jazz band.
No. 20350.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 17 Juli
Tweede Blad Anno 1926.
Aalsmeer. De eerstelingen der chry
santen werden Donderdagmorgen ter veiling
Bloemenlust" in het Oosteinde, door den
l\v eek er Tulp aangevoerd. Voor enkele jaren
cebeurde het meermalen, dat kweekers in
Juli reeds chrysantenbloemen hadden. Men
is daar echter van teruggekomen, omdat de
kwaliteit der bloem niet zoo goed als in den
herfst kan zijn en de prijzen in den zomer,
wanneer er toch reeds veel bloemen zijn,
niet meevallen.
Een dochtertje van v. L. geraakte Don-
deidagmiddag in het Oosteinde te water. Een
manufacturier, de heer v. d. AS. zag hef on
geval en kon, door zich gekleed te water te
begeven, het kind behouden op den wal
brengen.
Aalwijk. Burgerlijke Stand.
Geboren: Leendert, z. van G. Ros en J.
Zwanenburg Rina Johanna,d. van H. P.
Bloot en M. Haasnoot Elisabeth, d. van
W. Verhart en A. M. van der Velde Pie-
ter, z. van J. Maagdelijn en W. van Driel
Cornelis, z. van N. H. van Tilbujg en J. van
Klaveren Jan, z. van P. van der Plas en
D. Jonker Jacobus, z. van W. van Riin en
M. Haasnoot.
Overleden: Aartje Elisabeth de Ridder,
oud 30 jaar, echtgenoote van J. de Wit
Buizert Meijvogel, oud 3 jaren, z. van G. P.
Meijvogel en A. van Velzen Willem Zit
man, oud 15 jaar, z. van J. Zitman en H.
Doorneveld Levenloos kind van D. Dol-
.dersum en J! Imfhorn Arendje Groen, oud
45 jaren, weduwe van G. Kuijt Annigje
Neeltje de Jong, oud 1 jaar, d. van G. J. de
Jong en L. Burgerhout.
Huwelijks-aangiften: J. Plug met N. van
der plas.
Huwelijken: P. de Vies en M. de Beet.
Katwijk aan den Rijn. De 20-jarige
y. d. W. uit Noord wijk. reed op den weg
yan Katwijk naar Nooidwijk ter hoogte van
iden „Driesprong" achter een auto en kwam
bij het uithalen dezer auto achter den be
tonnen rand der weg. Hij bleef het stuur
niet meester en viel met zijn fiets
toen op hetzelfde oogenblik van de
andere richting een auto kwam aanrij
den. Hiermede kwam hij zoodanig in botsing
dat hij een lichte hersenschudding opliep.
Hij is later naar huis vervoerd.
Het is dezer dagen in den tuinbouw
tamelijk slecht gesteld. Vooral de- vroege
aardappelen zijn zoo laag in prijs dat de
teelt hiervan aan de tuinders groote verlie
zen geeftMen doet zeer langzaam aan met
rooien doch de prijs gaat hierdoor nog niet
in de hoogte. Het aanbod is schijnbaar te
groot voor binnenland en het buitenland
Vraagt het product niet. Met de peen was
het begin dezer week ook slecht. Thans is er
eenige verbetering al steekt de prijs niet uit.
De omzet is beduidend lager dan vorig jaar.
Het koor der N. H. Kerk, hetwelk in
onderhoud is bij het rijk, zal dit jaar eerst
aan den buitenkant worden gerestaureerd,
welke werkzaamheden spoedig zullen aan
vangen. terwijl het volgende jaar de bin
nenkant gerestaureerd wordt.
Deze week zijn de werkzaamheden be
gonnen met de verbouwing der Gerefor
meerde Kerk. De bedoeling is hieraan twee
vleugels bij te bouwen, zoodat men over
meer plaatsen de beschikking krijgt.
Katwijk aan Zee. De heer D. Stavleii
Üceft een brood- koek- en banketbakkerij
geopend op den hoek van Roest van Lim
burg—Secretaris Varkevisserstraat. Alles is
naar de eischen des tijds ingericht.
De aannemer, de heer P. van Duijvenbode
heeft er benevens alle eer van. Deze en de
schilders, Gebrs. Schoonenberg, J. Arnoldus
Etucadoor en granietwerker, P. Bloot electri-
ciën, gebs. Kuit, lood- en zinkwerkers,
zorgden dat alles in stijl uitgevoerd werd. De
oven werd geleverd door de firma H. D. van
Osnabrugge. Voor verdere mededeelingen
leze men de advertentie in dit blad.
Volgens opgave van het arbeidsbureau
ls de stand der werkeloosheid als volgt vis-
schers 4, opperman 1, losse arbeiders 2 en
straatmaker 1, te zamen 8 personen.
Lisse. De loting voor de Nationale
Militie voor deze gemeente zal plaats heb
ben op Donderdag 5 Aug. a.s., in het Raad
huis te Sassenheim.
Burger 1. Stand. Geboren: Petrus
Theodorus, Z. van D. Beyk en M. v. Diemen
Neeltje, D. van A. Koppenaal en T. J.
Overweel Hugo Jacobus Cornelis, Z. van
J. Th. de Vroomen en C. G. van Graven
Johannes, Z. van J. Engel en J. Noë.
Overleden; Jeltje Eisenga 6 mnd Her-
mina Pijpenbroek echtgen. van W. H. Brus-
see oud 60 j.
Noordwijk.
Gemeenteraad.
Gisteravond kwam de gemeenteraad in
openbare zitting bijeen.
Aanwezig 10 leden. Afwezig met kennis
geving de heeren Lieffèrink, wethouder
Aikemade en Den Hollander.
Voorzitter jhr. Van Panhuys, burge
meester.
De notulen der vorige vergadering werden
onveranderd vastgesteld.
Hierna deed de voorzitter mededèeling
van eenige ingekomen stukken, waaronder
disposities van Ged. Staten, houdende goed
keuring van genomen raadsbesluiten.
Verder was via Ged. Staten de beschik
king van de Kroon met betrekking tot het
beroep van den heer C. Wassenaar, land
bouwer aan den Boerenburgerlaan inzake
niet vergunning door B. en W. van den
bouw van een woning op grond van
aesthetische bezwaren. De Raad verleen
de hem deze vergunning wel doch nu voerde
de voorzitter op grond van art. 70 der Ge
meentewet dit besluit niet uit.
De Kroon had nu beslist dat dit besluit
moet worden uitgevoerd zoodat zijn beroep
op den Raad wel geldig was.
Mededeeling van den heer P. Admiraal
dat hij zijn benoeming tot lid der Commis
sie voor de Gemeentelijke Spaarbank aan
neemt.
Ook was ingekomen een adres van den
heer A. van der Boon en nog ongeveer 80
anderen, houdende het verzoek om den to
renklok een anderen en wel lageren stand
te geven omdat deze niet een zoo helderen
klank geeft als vóór de restauratie van den
toren, vermoedelijk doordat het uurwerk
niet meer vlak voor de galmgaten is ge
plaatst. Wanneer dat weder geschiedt zal,
meènen adressanten, de oude heldere galm
weder terugkeeren.
De voorzitter stelt namens B. en W. voor
de adviezen gehoord van den architect den
heer Kok en den klokkenmaker den heer
IJsbauls het verzoek voor kennisgeving aan
te nemen. Het is volgens deze adviezen nog
niet zeker of het waar is. Bovendien is de
herstelling nog niet geheel voltrokken.
Het verzoek der Vereeniging tot bestrij
ding van Vallende Ziekten te Amsterdam
om een subsidie vanwege de gemeente te
ontvangen wilden B. en W. ook voor ken
nisgeving aannemen.
Dr. Van Nes was het daarmede niet eens.
De vereeniging exploiteert een zeer nuttige
instelling en doet veeJ goed. Er is omtrent
de opvatting van vattende ziekte wijziging
gekomen. Men meende vroeger dat zij onge
neeslijk was wat- men thans beter weet. En
voor het inrichten van het instituut voor
opneming van dergelijke patiënten hebben
verschillende gemeenten reeds een subsidie
toegezegd. Als Noordwijk overeenkomstig
den wensch van adressante daartoe ook iets
wilde bijdragen zou dit slechts f 30 bedra
gen.
Daartegen kon toch geen bezwaar bestaan
meende hij, waarom hij dit voorstelde.
De heer Van der Wiel kan bijna ailes
wat dr. Van Nes heeft gezegd onderschrij
ven ,doch. waar de raadsleden van het adres
slechts vluchtig kennis hebben kunnen ne
men zou hij de behandeling voorloopig wil
len opschorten.
De voorzitter zeide dat hij persoonlijk
niet aan het vaststellen van het afwijzend
praeadvies heeft meegewerkt al acht hij het
ook niet noodig dat door een kleine ge
meente als deze een subsidie wordt ver
leend.
Hij wil echter het verzoek wel in een
latere zitting weer aan de orde 9tellen.
Daartoe wordt zonder stemming besloten.
De voorzitter bracht hierna het rapport
uit van de raadscommissie, benoemd om
noodig geachte wijzigingen aan te brengen
in de bouwverordening in dien zin dal de
bouwers het bouwen ecnigszins gemakke
lijker wordt gemaakt.
Het uitvoerig rapport was reeds aan de
leden ter kennisname toegezonden.
De lieer Van der Wiel besprak ail rap
port uitvoerig*. B. en W. wilden het rapport
in een volgende Zitting behandelen.
De heer Van der Wiel, zelf lid dezer Com
missie. meende dal de behandeling niet uil-
gesteld behoeft te worden. De heeren ken
nen het rapport nu voldoende.
De voorzitter zegde dat wethouder Lieife-
rink, die verhinderd is deze vergadering bij
le wonen met de tweede conclusie het niet
geheel eens is.
Nadat de heer Van Nes nog eenige vra
gen had gesteld gaf de voorzitter in over
weging ,de eerste en de derde conclusie van
de Commissie aan te nemen en over de an
dere punleji betreffende de plafonds en te
bouwen woningen met platte daken in de
volgende zitting een besluit te nemen, waar
toe nadat nogmaals eenige opmerkingen
door den lieer Van der Wiel waren gemaakt,
zonder hoofd, stemming werd besloten.
De voorzitter bracht daarna ^nder teke
nen van instemming der vergadering dank
aan de Commissie voor haar vele be
moeiingen en het. zeer goed werk dal door
haar verricht is.
De Commissie bestond, behalve den heer
Van der Wiet uit de heeren Admiraal en
Meijer.
Hierna kwam men lot de behandeling
van de schriftelijke agenda.
Zonder hoofd, stemming werd besloten
afwijzend tOfbeschikken op het verzoek van
de aanneemster van de restauratie van den
toren te Noordwijk-Binnen om schadever
goeding voor het verlies door haar bij de
verbouwing geleden, welk verlies ongeveer
f3000 bedroeg, welk bedrag werd terug
gevraagd.
Overeenkomstig het voorstel van B. en
W. werd besloten de rekening-couranl-over-
eenkomst bij de Bank voor Nederlandsche
gemeenten groot f 50.000 le verhoogen tot
f 75.000.
Door B. en W. werd daarop voorgesteld
tot overname van de verlengde Ruijter-
slraat, een onderdeel van bet stratencom-
plex, toebehoorende aan de Maatschappij
„De Toekomst". Door B. en W. zal in sa
menwerking met „De Toekomst" tot bestra
ting of herbestrating worden overgegaan.
De gemeente heeft er ook belang bij, dus
willen B. en W. er ook iets toe bijdragen.
De heer Van der Niet maakt eenige be
zwaren en vindt het vreemd, dat de onder
handelingen niet gevoerd zijn met de
Maatschappij „De Toekomst", maar met
den uitvoerder, den heer Plug. Bovendien
acht hij wat er gedaan werd onbillijk tegen
over de bewoners van andere straten.
De heer Van der Wiel zat niet genoeg
zaam in deze kwestie om haar geheel te
overzien. Maar het komt hem vreemd voor
dat de gemeente de Zeehelden-wijk, het
complex van straten, toebehoorende aan de
Mij. „De Toekomst" niet geheel kan over
nemen en dat is toch noodig, gezien den
slechten toestand waarin vele dier straten
verkeeren.
De voorzitter wilde wel in die richting
verdere pogingen bij de Maatschappij doen,
maar dit prejudicieert niet op de overne
ming en verbetering van de verlengde
Ruyterstraat vandaar dat hij blijft voor
stellen het-aanhangige praeadvies van-B.
en W. aan te nemen, waartoe nu zonder
hoofd, stemming wordt besloten.
Hierna werd door B. en W. voorgesteld
om het contract met den Staat en de Maat
schappij „Zeebad", inzake de verhuring
van het gemeentestrand op de oude voor
waarden voor den tijd van 1 jaar te ver
lengen. loopende van 21 Mei 1926 tot
1 Mei 1927. In een vorige zitting waren de
voorwaarden tot opnieuw verhuring voor
den lijd van 10 jaar reeds vastgesteld;
evenwel wilde „Zeebad" daarop niet geheel
ingaan en nu blijven de onderhandelingen
nog aan den gang, maar men moet op het
oogenblik handelen anders zou het strand
geheel onverhuurd zijn.
De hoeren Van der Wiel en Van der Niet
maakten nog verschillende opmerkingen.
Vooral de beer Van der Wiel eritiseerde de
houding van B. en W. Deze hadden zich
vooraf beter moeten vergewissen van het
standpunt van „Zeebad".
De voorzitter ontkende, dat hier de schuld
bij hel college van B. en W. lag, wal de
wethouder Van Eeden nader bevestigde,
liet misverstand, dat bij den heer Van der
Wiel heeft postgevat, ligt vooral hierin, dat
hij verwart een contract met een verorde
ning. Als wij dit contract annuleeren* heb
ben wij niets en krijgen een ordeloozen toe
stand, zeide de wethouder.
Hel voorstel van B. en W. werd ten slotte
zonder hoofd, stemming aangenomen.
Na eenige opmerkingen van ds. Van Nes
werd eveneens zonder hoofd, stemming be
sloten tot wijziging der gemeentebpgrooting
1926, zooals deze wijzigingen door den
secretaris werden voorgelezen.
Eveneens werd zonder discussie en hoofd,
stemming goedgekeurd de afrekening over
1923 voor de vergoeding ex art. 101 der
L. O - wet en vastgesteld op het bedrag dat
voor 1924 is voorgesteld. Hierna kwam ter
tafel het voorstel tot wijziging der onlangs
met mr. J. C. A. Everwijn gesloten overeen
komst inzako den Gooweg.
De voorzitter stelde daarop voor de open
bare vergadering te veranderen iri een zit
ting met gesloten deuren.
Nadat de deuren ongeveer een halfuur
gesloten deuren geweest werd de vergadering
weder heropend en het voorstel overeen
komstig ht praeadvies van B. en W., zonder
hoofd, stemming aangenomen evenals de
verhuring van een stuk gemeenteland aan
de Kraaierslaan.
Bij de rondvraag maakle de heer Ca9pers
eenige opmerkingen over den vervuilden
toestand bij de losplaats.
De voorzitter zeide dat daar geregeld om
de drie maanden een schoonmaak plaals
heeft. Het College van B. en W. zal de zaak
echter aan een onderzoek onderwerpen en
daarover rapport uitbrengen.
De heer Van der Niet klaagde er over dat
er tegenwoordig zooveel auto's op den
Noord-Boulevard staan. Waarvoor hebben
wij dan een autopark? De politie schijnt er
de hand mee te lichten.
De voorzitter die weer een soort oppositie
tegen maatregelen vanwege de geraccnle
heeft gespeend zeide dat wordt toegestaan
dat de aulo's er een korten tijd verblijven.
De heer Van der Niet meende dat hzt
korte verblijf wel eens een uur duurt.
De voorzitter zal nu de bepaling maken
dat er geen aulo's mogen slaan tenzij de
eigenaar of de chauffeur in de auto plaals
neemt.
De heer Van Eeden zeide nog dat weer
de oude methode wordt gevolgd. De maat
regelen win de gemeente moeten worden
gecritiseerd en men maakt het nooit ieder
naar den zin.
Na nog enkele besprekingen werd do ver
gadering gesloten.
Noordwijkerhout De kermis zal dit
jaar gehouden worden van 22 tot en met
26 Sept. a.s.
Goedgekeurd is het houden eener
openbare collecte op Zondag a.s. ten bate
van „Herwonnen Levenskracht".
De eerste aansluiting bij de waterlei
ding, ten huize van onzen burgervader, had
heden plaats.
Rijnsburg. A
Gemeenteraad.
Voorzitter: burgemeester J. L. Boascliieter.
Afwezig: de heeren J. Schoneveld Cz.
(met kennisgeving) en J. de Haan; er is
één vacature.
De burgemeester .opent de vergadering
met gebed en leest daarna de notulen der
vorige vergadering, die onveranderd wor
de u goedgekeurd.
1. Ingekomen stukken.
"Van de Gezondheidscommissie^ Katwijk en
Omstr. is ingekomen een raming van do
ontvangsten en uitgaven over 1927, waarin
als bjjdrago van deze gemeente is uitge
trokken f 118.77.
Van Ged. Staten een mededeeling, dat
de uitkeering aan de gemeente in verband!
met lj£t aantal inw. bedraagt f 6231.521/2.
Eveneens van Ged. Staten.
Goedkeuring van hed besluit tot aangaan
van een procedure tegen den "heer C. de
Koning.
Idem mededeeling, dat de bijdrage voor
den Keuringsdienst van Waren bedraagt
f573.82, over 1926.
Proces-verbaal van kasopname bij den
RECLAME.
8MG
gemeente-ontvanger, waarbjj alios in goede
erde is bevonden.
2. Vervolgens bieden B. en VY. aan het
gemeente-verslag over 1925.
Besloten wordt dit onder de leden, ta doen
circuleeren.
3. De voorzitter deelt mede, dat naar
aanleiding van een aan hem gericht schrijn
van van den Kerkeraad der Geref. Kerk,
is ingekomen een schrijven, dat deze bereid
is tot verkoop van een strook grond aan
de Sandtlaan a f5 per M2., ouder voor
waarde, dat dam en rioleering in hun oor-
spronkeliiken toestand worden teruggebracht,
dat een bestraatte uitweg wordt gemaakt,
met vergunning, indien noodig en gewenacht
deze to verleggen, en met recht tot aanleg
van gas, electriciteit en telefoon
B. en W. stellen voor onder deze voor
waarden aan te koopen *48 M 2., waartoe
z. h. s. wordt besloten.
4. Hiern3 stollen B. en W. voor aan net
Centraal Bureau van Controle en Advies
van de Ver. voor Nederlandsche Gemeenten
de controle van de gemeente-linanciën op
te dragen.
De voorz. deelt mede, dat hiervoor ver
schuldigd is de kostprijs, welke thaus nog
niet kan worden opgegeven, doch die ver
moedelijk bedragen zal f150 f175 zonder
controle van de gemeente-rekening, en f200
h f250 met controle van d» gemeente-reke
ning.
Wethouder Schoneveld licht dit voorstel
nader toe.
Dit voorstel van- B. en W. beoogt de
.controle te doen ingaan in 1927, maar haar
met goedvinden van de leden zich reeds
uittrekken over de gemoenterekening 1925
en over 1926.
Dr. Jonker vraagt of de commissie van
nazien der gemeente-rekening oen verslag
krijgt of mondelinge voorlichting van do
controleurs.
De voorzitter antwoordt, dat dit naar
verkiezing kan geschieden.
De heer T. Kralt vraagt of niet volstaan
kan worden alleen met het nazien der ge
meenterekeningen, waardoor een zeker be
drag bespaard kan worden.
Wethouder Schoneveld is daar niet voor,
omdat dan de taak van B. en W. niet ver
licht wordt, en dit toch mede met dit vooratol
wordt beoogd.
De heer Kralt kan zich hiermede ver-
eeniges, waarna Het voorstel van B. en W.
wordt aangenomen en. tevena wordt bedoten
de controle te doen strekken vanaf de ee-
meentorekening 1925.
5. Op voorstel van B. en W. wordt hierna
besloten tot het bouwen v5i oen muurtje
bij het postkantoor, ter hoogte van onge
veer 1.90 M., waarvoor de kosten door
den gemeente-opzichter zjjn geraamd op
hoogstens f 125.
6. Naar aanleiding van een ingekomen
Door II. W. H.
I.
Het genre muziek, dat pleegt aangeduid
worden met de benaming „rag-time"
staal in het centrum der algemeene belang
stelling. Algemeen, omdat ze uitgaat niet
slechts van hen, die zich in engeren zin en
föin of meer in 't bijzonder voor muziek
interesseeren, doch evenzeer niisschien
nog wel in sterker mate van degenen
voor wie de rag-time begin en einde is van
alle muzikale wijsheid. De bewondering
Tan het genre is in de eerste groep even
zeer aanwezig als in de laatste, zij het ook
dat in deze de warmtegraad der affectie
veelal tot kookhitte is gestegen, terwijl in
gene de appreciatie uiteraard meer- bedacht
zaam is. Evenwel treft men in deze groep
ook lieden aan. bij wie de warmte der
waardeering tot beneden vriespunt is ge
daald. Genoeg om te doen zien. dat de
rag-lihie meeningen, gevoelens en waar-
deeringsoordeelen heeft wakker geroepen,
waarbij uitersten fel tegenover elkaar staan.
Genoeg ook om te doen zien, dat hier ge
sproken mag worden over een belangrijk
verschijnsel, waarmee men zich met een
ledige bewondering evenmin mag afmaken
als met een veroordeelend schouderophalen
zonder meer.
Wat beteekent, taalkundig gesproken, rag-
Ume? Een vod, een tot flarden versleten
oek of kleedingstuk. is een rag; time is (in
öo muziek)-maat; in Engeland spreekt men
van een 3/4 of 4/4 „time". Rag-time betee-
ent du3 letterlijk: aan flarden gescheurde
ast. De spraakmakende gemeente heeft
f .®en bepaalde soort muziek mee aange
hold, waarin het natuurlijk accent der Sterke
hiaataeelen (1 en 3 in*eon 4/4, 1 in een 3/4
maat) voortdurend en stelselmatig wordt
verlegd naar de zwakke maatdeelen. Men
kan dus een rag-time een muziekstuk- of
liever nog, wijl de Amerikaansche jonge en
oude jeugd er bij voorkeur op danst, een
stuk dansmuziek noemen met totaal ver
scheurde maat of rhythme. Ik heb Webster
er eens op nageslagen en vond daar voor
„rag-time": music in syncopated time; to
dance to rag-time-music: often used with
an implication of indecorum. Eventueele
protesten tegen de laatste bijvoeging s.v.p.
rechtstreeks te richten tot Mr. Webster; ik
citeer maar.
De rag-time (nu in de beteekenis van den
bekenden gesyncopeerden dans) schijnt voor
het eerst te zijn gehoord in een zeemans
kroeg in New-Orleans, waar een klein neger
orkestje speelde. Een der spelers, in wien
het rhythmisch gevoel, het negerras eigen,
in bijzondere mate zich manifesteerde, sièr-
de zijn partij op met allerlei loopjes en
figuren dwars tegen de maat in, daarmee
aan het geheel een ongewone pittigheid en
levendigheid van beweging gevend, die de
toehoorders in extase bracht. Die negermu
sicus luisterde naar den naam Jazzbo. Naar
hem zou het klein ensemble, dat overal in
navolging werd opgericht en dat zich
speciaal op de rag-time toelegde, jazz band
zijn genoemd Zoo althans gaat het verhaal.
Er is echter reden om de juistheid in twijfel
te trekken. Want in Amerika bestaat die
naam niet, noch een die iets op Jazz of
Jazzbo gelijkt. Zou het woord misschien zijn
ontstaan te danken hebben aan een klank
nabootsenden uitroep?
De samenstelling van een jazz-band is
een zeer ongewone. Tegenover enkele strijk
en tokkel-instrumenten, waaronder een
piano, staat een twee-, driemaal sterker
macht van houten en koperen blaasinstru
menten met een slagwerk, dat zich voort
durend en zeer brutaal doet gelden. Wie
voor 't eerst in contact komt met zulk een
ensemble krijgt een gevoel alsof zoo onge
veer alle duivels uit de hel op hem zijn
losgelaten. Een zenuwkramp: daar snerpen
trompetten An snijdende glissandos; een
schrik: koperen ketels botsen tegen het
lawaai in; een stuip: rinkelbellen beven
plotseling door de geluidsmassa; een benau
wenis: daar begint een gong luguber te
huilen; en aldoor dondert de Turksche trom
zonder ophouden, de kleine dito imiteert een
hagelbui op vensterglas, sirene en claxon
helpen het schrikbeeld voltooien van de
hypnotische extase of van den dood door
verstikking. Dat was de jazz-band, die een
paar jaar geleden zijn enlrée joyeuse in
Europa maakte. De laatste, die ik gehoord
heb, was die van Paul Whiteman. De ergste
buitensporigheden bleken over boord te zijn
gezet; deze jazzband neigde inderdaad meer
naar het menschelijke. Ik heb echter slechts
een gradueel, geen principieel verschil kun
nen ontdekken Bovendien merkte ik nu
weer extravaganties op, die ik voor dezen
niet gehoord of gezien heb.
Nu de band of het orkest van Paul White
man tegen exorbitant hooge toegangsprijzen
in ons land, met buitengewoon succes, con
certen heeft gegeven op plaatsen waar de
muze der hooge kunst wordt gediend, is er
aanleiding tot de vraag of, zooals sommigen
ons willen doen gelooven, de jazzband aan
onze muziek de vernieuwing en verjonging
zal brengen, die zoo hartgrondig wordt ver
beid of dat er althans mogelijkheden in die
richting in liggen besloten.
De geschiedenis van de muziek" is, even
als die van alle menschelijke kennen en
kunnen, het relaas van wat sucessievelijk
in den loop der tijden door haar beoefenaars
is ontdekt of op welke wijze dan ook tot
stand gebracht. Ieder geslacht neemt van
het vorige de muziek over, zoover als het
laatste deze heeft kunnen brengen, met de
bedoeling haar op zijn beurt, zoo mogelijk
in hooger stadium van ontwikkeling, weer
over te dragen aan wie later komen. Zoo
kan men dus spreken van een ontwikke
lingsgeschiedenis, van een geschiedenis van
Errungenschaften. Een allerprimitiefst begin
worstelend volgens sommigen in my
stieke of religieuse verhoudingen: door het
half sprekend half zingend aanroepen van
een godheid (incantatie) volgens anderen
in sexueele verhoudingen, in analogie met
de vogelwereld, dat niet meer geweest kan
zijn dan eenige min of meer rhythmisch ge
rangschikte geluiden met behulp van in de
natuur voorhanden klinkende voorwerpen
(holle boomstammen en dergelijke), heeft
zich in den loop van duizenden jaren ont
wikkeld tot onze inhoudsrijke muziek. Die
ontwikkelingsgang heeft zich naar twee
zijden voltrokken, die evenwijdig loopen met
do twee elementen, waaruit de muziek is
opgebouwd. Dat zijn inhoud en vorm, het
innerlijke en het uiterlijke, bet wat en het
hoe. Verruiming en verdieping van het gees
telijk inzicht van het menschdom heeft
de muziek naar haar inhoud belangrijker
doen worden. Technische vooruitgang (in
den instrumentenbouw bijv.) heeft meer
direct den verschijningsvorm, het uiterlijke
van de muziek, beïnvloed. En gestadige wis
selwerking heeft beide drijfkrachten tot
verhoogde werkzaamheid geprikkeld. In
dc-ze voorstelling kan men du9 zeggen, dat
in een svmphonie van Beethoven de arbeid
ligt opgestapeld van het geheele voorge
slacht. Daarin culmineert gansctfi een be
schaving. Ze is het kostelijk bezit van het
levende geslacht, het erfdeel der vaderen.
De muziek heeft in onze dagen een zeer
lioogen graad van ontwikkeling bereikt, zoo
wel naar inhoud als naar vorm (deze nu
in 't algemeen genomen als haar uitdruk
kingsmogelijkheid). Natuurlijk, en gelukkig
maar, heeft er noch in het éóne noch in
het andere opzicht haar eindpunt bereikt.
De mogelijkheid tot vooruitgang is in haar
zelve voorondersteld. Die vooruitgang aan
te brengen is den grooten geesten voorbe
houden, in wie de historie zich, min of
meer schoksgewijze voltrekt. Op dit punt
voelen zich velen geroepep, doch blijken
slechts bedroefd weinigen uitverkoren De
vele geroepenen redeneeren aldus: wat voor
muzikale uitdrukking vatbaar is, is laat
ik zeggen de laatste honderd jaar zóó
volkomen en zóó correct in noten neerge
legd, dat er haast geen denken aan is. om
nog iet9 te kunnen zeggen, dat niet reeds
is uitgesproken door anderen vóór hen. of
ook maar op andere, en betere wijze het
reeds uitgesprokene te kunnen herhalen. De
muzikale zegswijzen, zekere stijlwendingen,
hebben door het vele gebruik een zóó ge
ijkte beteekenis gekregen, zijn zóó conven
tioneel geworden, dat ze schier alle expres
sieve kracht hebben ingeboet. Hel gaat er
mee als met geld. dat te lang in omloop is
geweest en daardoor zijn gewicht en waarde
heeft verloren. Laten we nu, zoo is hun
slotsom, evenals een versleten muntstuk op
zijn tijd vernieuwd wordt, ook onze muzi
kale uitdrukkingsmiddelen herzien en langs
dezen weg de muziek een verjongingskuur
trachten te doen ondergaan.
(Slot volgt.)'
