De 3-October-V ereeniging
te Leiden 40 jaar.
AMSTEL-BIER
De Markies v. Bardeijs
No. 20292.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 8 Mel
Derde Blad Anno 1926.
Een overzicht van wat er in deze 40 jaar gebeurde.
Vilt de groote mode
6.50- ffSD 6.7i
Gebr. LAFSBER
IJSHAftDEL. 1853
TWEEDE KAMER.
FEUILLETON.
VI.
Was 't de eersle jaren telkens goed weer
geweest op 3 Oct.. in 1S89 zou de regen zijn
invloed op de feestviering geducht doen gel
den. Het programma leverde weer groote
verscheidenheid op; behalve met de ge
wone. vaste nummers prijkte liet met een
vliegerwedstrijd, gecostumeerde harddraverij
van varkens voor hondenkarren, harddra
verij van paarden en ezels onder den man
op de Hooigracht en roei wedstrijden in den
Oude Singel.
Eenige dagen vóór 3 October was 't weer
zoo ongunstig, dat het Schuttersveld onge
schikt was voor 't houden van den vlieger
wedstrijd; daarom werd van de mededin
gende vliegers een tentoonstelling gehouden
in 't gymnastieklokaal Pieterskerkgracht,
in plaats van in de gehoorzaal, die afge
brand was. Bij den toegang ontstond ont
zettend gedrang, doch die toegelaten waren
zagen hun moeite beloond met een rustige
beschouwing van een groot aantal fraaie,
groote, gcestigo en vreemd gemodelleerde,
kunstig bewertkc vliegers, van papieren
molens, ballons, schepen, mannen van al
lerlei stand, een klok. sterren, enz. te voel
om te noemen. In 't geheel 82, waarvan
verscheidene hulde brachten aan het be
stuur of de 3-Oct.-Ver. Daar de wedstrijd
niet doorging wegens de groote mate van
natheid van liet Schuttersveld, vervielen de
prijzen en premiën voor de hoogst staande
vliegers. Tn plaats daarvan word een op
tocht gehouden met de papieren kunstpro
ducten. Deze optocht was inderdaad een
der hoofdnummers en leverde, opgcvroolijkt
door de schutterijmuziek en gezang der
deelnemers, een aardig schouwspel.
Voor den gecostumeerden wedren van
varkens voor hondenkarren, gemend door
één koetsier, was één span opgekomen. Ook
de deelname aan de harddraverij van paar
den en ezels onder den man was niet bij
zonder groot; des Ie grooter evenwel was
die aan den .gecostumeerden wedloop van
Leidsel)o jongens.
Aan den roei wedstrijd in den Oude Singel
werd deelgenomen door Leidsche mannen
en jongens, die hun best hadden gedaan
zich en hun vaartuig zoo fraai mogelijk tc
tooien. Een schuit was een voorstelling van
de Lainniebrug met een wuivenden wees
jongen. De boeier van den lieer Reimerin-
ger prijkte met de traditioneele haring en
wittebrood en een pot met hutspot, wat na-,
ümiiijk niet weinig kijkers lokte, later ook
liefhebbers om één en ander te verorberen.
Ifa do uildeoling der prijzen voerden de
winners tol 'groot genoegen van de oogge
tuigen in hun vaartuigen eenige dansen uit.
's Avonds werd een vuurwerk afgestoken
van toestellen opgericht op schuiten, lig
gende in liet Galgcwatcr; een groot gedeelte
was echter voor velen niet zichtbaar; het.
slotstuk was: 1574 ..Oranje boven" 1889.
RECLAME.
VILTHOEDEN
De Faam is wél zoo goed.
4760
Bij dc -uitdeeling van haring en witte
brood was 't rumoerig toegegaan; de in
schrijvers waren ontevreden over de kwa
liteit der artikelen; een ingesteld onderzoek
wees uii, dat er reden tot ontstemming was,
want 't bleek, dat de geleverde tabak niet
rookbaar was. dc haring scheen van 't vo
rige jaar te zijn, terwijl voor de ontvangen
bons jenever in plaats vanv bier geleverd
werd; 't bestuur zou legen dergelijke fraude
een volgend jaar waken; 't deed ook toen
reeds de ervaring op, dat steeds nauwkeu
rig toezicht gehouden moest worden op de
leveranciers.
Verschillende leden meenden hun vreugde
op den 3-October-dag of hun vereering. voor
v. d. Werff in dichterlijke laai te
moeten uiten; zoo kwam in het Leidsch
Dagblad van 3 ^October 't volgende goedbe
doelde gedicht voor;
Hel uur van vreugd heeft weer geslagen
Mei eerbied zij deoz' dag herdacht
Die ziet op lang vervlogen dagen
En 't geen er is aan T licht gebracht.
Het geldt hier ook Prinsesjes eere.
Gewijd aan haar dit heuglijk feest,
Opdat eenmaal de toekomst léere
Wat zij voor Neerland is geweest.
Hoe zien wij thans weer vlaggen wapp'ren!
Hoe strijdt men tui om prijs en oer.
Komt, schaart U in den kring de-r
En zet u bij dc spelen neer! (dapp'ren
Muziek en zang moge elkeen slreeleril
En elke wedstrijd heeft zijn vreugd.
Die ook aan velen mededeel en
Een vroolijk feest, vol zoet geneugt.
Moog steeds dit feest liet kenmerk dragen
Van eensgezindheid, liefde en vrcG,
Ai zendt de herfst ons gure vlagen,
October deel' een zegen mee.
'fc Nieuwe jaar 1890 werd begonnen met
een voordeelig saldo van f2.121/';.de uilga-
vcn stegen voortdurend; bedroegen ze in
1889 reeds f4341.111/', in 1890 waren zc
geklommen lot f4667.271/'; daarbij kwam.
dat 't ledental, in dc eersle jaren van het
beslaan steeds vooruitgaande, een teruggang
aanwees; van 199G ii f 1 en 413 donateurs
a f 2.50, daalde 't aantal lot 1915 a f 1 en
388 donateurs k f2.50, daarom werden dc
leden opgewekt te trachten ieder in zijn
kring zooveel mogelijk nieuwe leden le win
nen. 't Bezoek op de al gemeen o vergade
ringen was ook afwisselend; op 22 Mei 1SS9
en 12 Dec. 1889 kwamen respectievelijk
175 en 46 leden ter vergadering, terwijl
28 Mei 1S9Q en 15 Dcc. 1890, 103 en 31 van
hun belangstelling lieten blijken; do groot
ste opkomst blijkt tc zijn in de Mei-verga
deringen, wanneer dc nieuwe plannen wor
den besproken. Voor 1890 kwam het bestuur
met een geheel nieuw voorstel. Voor 't rnid-
dagfeésl werd een optocht niet geschikt ge
oordeeld. daar die toch door den te houden
studentenoptocht in de schaduw gesteld zóu
worden; daarom was 't idéé, dat jaar eert
kinderfeest op groote schaal le organisec-
re'n, hetgeen het opkomend geslacht1 zeer
zeker dankbaar ten opzichte der verceni-
ging zou stemmen, vooral wanneer het bijv.
om dc 5 of G jaar plaats had, zoodat elke
schoolbevolking éénmaal daarvan profi
teerde Circulaires werden gezonden aan
alle Hoofden van scholen, waarin hun me
dewerking en die van hel personeel ge
vraagd werden, zoo mogelijk' een denkbeeld
b.v. hel uitvoeren van de „Wilhclmina-
Cantate". Daarover werd door de onderwij
zers vergaderd, doch tot eenig resultaat
kwam men niet; uit verschillende brieven
van onderwijzers bleek, dat zij aan een
uitvoering ecner Cantate geen lijd ten .koste
wilden-leggen, wel waren enkele bereid de
geleiding dr-.r kinderen naar 'l Schuttersveld
op zich le némen, hoewel van de scholen
van de heeren Japikse, v. Wijk en v. Dijk
niemand zich aanmeldde. In plaats daar
van werden verschillende ouders van
schoolgaande kinderen gevraagd. Wan 'l be
stuur der Christelijke School op de Hooi
gracht was een -schrijven gekomen mol 't
bericht, dab hun schoolbevolking niet aan
het kinderfeest, zou deelnemen.
Ondanks dal zou toch 't kinderfeest door
gezet wordencr werden ingeschreven on
geveer 3500 kinderen, die zich 3 October
kostelijk hebben vermaakt met draaimolen
tombola en allerlei versnaperingen.
Natuurlijk ging vooraf een optocht van
allen door Leiden's straten"; hoe zou 't feest
gevierd kunnen worden zonder optocht!
Op dien dag werd één der ingeschrevenen
Mej. Bel je Voorzaat. 81 jaar; behalve eeai
extra portie ontving zij een tulband, waar
in vier rijksdaalders gestoken waren.
De kas wees op 't eind van 't jaar een
tekort aan van pl.m. f 250; een verzoek
aan de gemeente om een extra subsidie van
f 250 werd geweigerd, doch eenige nola
belen boden 't bestuur f 195 aan, welke
gift dankbaar werd aanvaard.
Ofschoon in Amsterdam een reclame-
optocht was mislukt, wilde de -Vcreeniging
bier toch eens een poging daartoe wagen
en dan alleen onder de leden der 3 Oct.-
Vereeniging. De- Leidsche Katoenmaat
schappij verklaarde zich dadelijk bereid tot
medewerking, terwijl de heeren Tielefhan
en Le Poole zouden trachten hunne mede
firmanten daartoe te bewegen. Ondanks
herhaalde oproeping in de couranlen, het
aanbieden van tegemoetkoming in de kos
ten en 't uitloven van prijzen, bleef de
deelname uiterst gering; persoonlijk bezoek
aan een 50-lal firma's zou mogelijk resul
taat hebben, doch ook nu weer weinig
succes, slechts 12 deelnemers Hadden zich
aangemeld, die onder elkaar als jury ver
kozen: D. W. Blote, A. C. Maas, Gees-
tern nus, H. J. Jesse. W. A. v. Lith en W. F.
Yerhev van Wijk.
Om toch een behoorlijk geheel te verkrij
gen, werden do plaatselijke .verecnigingen
verzocht, mol hare banieren den optocht
aan te vullen, de 3 October-Verecniging
luisterde den stoet op met een rijtuig, van
waaruit 300 bouquetjes, 300 haringkoeken
en 2100 bonbons werden rondgedeeld.
't Geheel werd begeleid door de heeren:
C C. Tieleman, F. II. A. Driessen, C. T.
Driessen, J. Wilholmy Damsté, J. M. Hel
ling, I. v. d. ICamp. S. v. Leeuwen. A. Par-
menlier. W. T. Yerhey van Wijk, allen le
paard.
Den deelnemers heeft 't zukcr niet be
rouwd hun medewerking le hebben ver
leend; er was maar één roep in geheel
Nederland over den zoo schitterend ge
slaagden Reclame-optocht, en dé Amster
dammer, weekblad van Nederland, gaf,
behalve een keurige beschrijving, zelfs een
geestig product van den genialen teekenaar
Braakensiek ten beste.
fn de Aki. A.: mooble reclame, verkreeg
den eersten prijs de luer W. van Veen,
bloemist; in Afd. B. geestige reclame, de
lieer C J. dc Haas met een flink doorvoede
koe en daarachter een reuzenkop voor
vleeschbouillon.
Al de overige nummers van 't programma,
zoowel voor morgen- als avondfeest, slaag
den uitstekend. De 3-Oclober-Vereeniging
had weer een succesvollen dag le hoeken
De hoogere-uitgaven en 't verminderen van
het aantal leden en donateurs waren oor
zaak, dat dc kas sloot met een tekort van
f229,51.
(Wordt vervolgd).
RECLAME
Het groote succes, dat
heeft verkregen, dankt het uitsluitend
aan zijn superieure kwaliteit.
OUDE VEST 77 TELEF. 1617
(Zitting van gisteren).
Staatsbegroting voor 1926.
HOOFDSTUK VII.
Voortgegaan-wordt met de bespreking Van
hoofdstuk VIIB der Staatsbegrooting voor
1926 en van de punten der Kegceringsver
klaring van 11 Maart 1926, die den Mi
nister van Financiën aangaan.
De Minister van Financiën, de heer DE
GEER, antwoordt de sprekers, die het woord
voerden. Het beleggen van de verzekerings
fondsen in staatsfondsen heeft z.i. een
een schaduwzijde, omdat het een verkeerden
schijn en een onnatuurlijken steun aan het
staatskapitaal geeft. De commissie-Van Vuu-
ren heeft indertijd dit systeem afgewezen.
Spr. wil het onderwerp nog wel eens over
wegen. Het nieuwe systeem voor de mijn-
financiën heeft spr. teruggenomen op grond
van de regeeringsverklaring.
De belasting der Nederlanders, die in
het buitenland gaan wonen is door de heeren
Van Gjjn en Heemskerk besproken. Mot
geen van beido stelsels kan spr. zich ver
eenigen. Over dit punt is te Genève van
gedachten gewisseld voor een internationale
regeling. Ze is echter nog in een voor
loop ig stadium.
Afschaffing van de forensenbelasting voor
arbeiders komt aan de orde, als de forensen-
belasting weer wordt behandeld. Spr. zal het
punt nader overwegen, omdat hij toegeeft
dat er gedwongen forensen zijn, die niet
onder de belasting dienen te vallen.
Verschillendo vragen over hot personeel
zal spr. gaarne nog eens bezien.
Herziening der grondbelasting ligt niet
in het voornemen. Eenige fouten kunnen
eventueel verbeterd worden.
De vraag van den heer Lingbeek over
een predikantsplaats to Amsterdam kan spr.
niet bevestigend beantwoorden. Die plaat:
valt niet onder de normen, die spr. vroeger
heeft gesteld. Inmiddels z:gt spr., dat de
betrokken personen heelemaal niet van plan
z£n gelden aan te vragen; de heer Lingbeek
deed hier de aanvrage op eigen houtj
(Gelach). Als die personen het noodig \ind n
zijn zo mans genoeg zelf een aanvrage in
te dienen.
De vraag van den hear Zandt betreft
een moeilijke kwestie, -die voor het ogen
blik echter niet aan de orde is.
Do kwestie van de "kwade posten bij het
innen der belasting is door den heer Do
Wilde besproken, die op krasser maatregelen
aandrong. Kwijtschelding ge chie.lt trouwens
niet lichtvaardig. De heer I)e Wilde ver
warde de oninbare posten, de verlaging nu
reclames, do vermindering wegens verhui
zing, enz. en hij telde al die verlies-posten
op alsof ze kwijtgescholden waren. Boven
dien liepen, de posten die de heer Da "Wilde-
noemde. voor Den Haag over eenige jaren.
De fusie van Registratie on Directe Be
lastingen is aanstaande en liet is dus ver
standig vacatureo niet aan to vullen, want
dan is het straks noodcloos duur om cl
die personen weer op wachtgeld t: stellen.
Als de fusie doorgaat, zal zij spoedig baar
beslag kunnen krijgen als do voorbereiding
reeds een eind gevorderd is.
De financieels- toestand.
Over het eerste kwartaal 1926 heeft de
opbrengst dor middelen zes Ion meer dan
de raming bedragen. Salarigverhooging en
posttariefverlaging zullen liet overschot van
zeven millioen wel opslikken. Do rijwiel-
belasting gaat naar het Wegenfonds; (le
inkomstenbelasting zal maandelijks iets min
der opbrengen; terwijl de uitgaven óngetwiy-
feld ieta zullen stijgen. De tariefsverlaging
bij de spoorwegen zal ook gevolgen hebben
voor de schatkist. De achterstand bij de
afschrijving van het spoor wegkapiad dient
éindelijk ook eens ingehaald te worden. Er
moet versterking komen omdat er niet ge
noog elasticiteit meer in dit bedrijf zit en
spr schat een 5 a 8 millioen noodig vo»r
de afschrijving.
Afschrijven op don woningbouw zal ook
onvermijdelijk zijn. Alles te zamen doet wel
sen, dat van eenige uitbreiding op welk
gebied ook, geen sprake kan zijn.
Ons budget sluit op een veel te hoog
niveau on het^zal noodig blijven het totaal
der uitgaven to verminderen, opdat ook de
inkomsten kunnen verminderen. Het eind
cijfer beweegt zich over de 600 millioen
en dat is te hoog. De liooge belastingen
moeten verminderd worden, ook met het
oog op den uittocht der rijkeren naar het
buitenland. Onze productie en onze export
zouden op den duur onherstelbare schade
van de hooge belastingen ondervinden. Lan
den van onze grootto hebben een budget,
dat niet meer is dan de helft van het onze.
De menscli went aan alles en du9 zijn wijf
ook liier al gewend aan de hooge belastin-»
gen, maar het economische leven went er
nooit aan. De veertig millioen gulden nieu
we belastingen die in den laatstcn tijd zijn
geheven, moeten stellig het eerst er af als
gevolg van de versobering.
Dc economische politiek
De sub-commissie voor dc Economische,
politiek is allerminst een kapstok gelijk dc
•lieer Van Tempel vreest, Spr. zal gaarne
de interessante rode v. d. heer Korlenhorst
nog eens nader besludeeren. Natuurlijk zal
een interdepartementaal verslag noodig zijn
voor de werkverruiming, die centraal dient
te worden behandeld.
Indijking bij Vollen-hoven, waarvan de
productiviteit vaststaat, heeft bij spr. geen
bezwaar. Daarom acht hij leeningen ge
rechtvaardigd. Maar vast moet staan dat do
productiviteit verzekerd is.
-Van den Raad van State is liet ontwerp-»
Wegenfonds teruggekofhen en het zal nu
spoedig worden ingediend. Hij hoopte dat
het dit jaar nog behandeld zal worden.
De belastingpoliliek
Onjuist i>: het dat' de Yerdcdigingsbelas-.
ting II een compromis was tusschen vóer-»
en tegenstanders van heffing-in-eens. Wat
dc hoer Ter Laan bedoeld was het aanvan
kelijk compromis dat na drie jaar was uit
gewerkt. Na 1919 is de belasting bestemd
voor de annuïteiten van de crisis-leeningcn
Sommige leden wenschen liever schrap»
nïng van de opcenten op de inkoinslenbc-f
lasting dan op de personeele belasting. Spr.
voelt daarvoor, maar die op het personeel
brengen veel minder op. Men zou dus de
opcenten op de inkomstenbelasting gedcete
lelijk moeten schrappen.
Gehandhaafd blijft de wijziging der suc-i
cessiebelasting; ingetrokken wordt het voor-e
stel tot verhooging van den aftrek bij de
inkomstenbelasting. In voorbereiding *is een
herziening van de personele belasting wat
betreft de huurwaarde in verband met fi-.
nancieel-zwakke groote gezinnen.
De twee wetsontwerpen lol wijziging der
Zegelwet worden ingetrokken en vervangen
door (wee afzonderlijke ontwerpen, één voor
de zegelbelasting en één voor een verte
ringsbelasting, waarbij met alle ingediende
bezwaren is rekening gehouden.
Spr. hoopt dat vóór Pinksteren alle deze
wetsontwerpen hij de Kamer zijn ingediend
dat de Kamer ze vóór het reces zal afdoen
iii de nfdeelingen. dat zij ze in October zal
behandelen, zoodat de wetten met Januari
1927 (dr verteringsbelasting 1 Mei 1927) zul
len worden ingevoerd.
De lieer OUD (V.D.) dient een motie in
orn uil le spreken dat de particuliere kier-,
kon hij de Registratie alsnog bevorderd moe
ten worden lol rijksklerk.
Tandheelkunde.
Mevrouw DE VRIES BRUINS (S.D.Ï
vraagt een interpellatie aan over dc toeken
ning van bijzondere bevoegdheid aan tand
heelkundigen.
In de volgende vergadering wordt daar
over beslist.
Hoofdstuk VIIB.
De motie-Oud wordt verworpen met 31
tegen 30 stemmen.
De discussie over dit fïoofdstuk wordt
gesloten
Interpellatie-Drop.
Aan de orde js de interpellatie van den
lieer Drop. naar aanleiding van het groot
aantal bedrijfsongevallen waaronder zeer
vele met duodel ijken afloop dat den
laa'Llc-n lijd in de Limburgsche mijnen
voorkwam, en over de vraag of de toepas
sing der ln-slaar.de veiligheidsvoorschriften
voldoende is gowaarl-or,/?!. alsmede over de
vraag wal' voor de grootst mogelijke veilig
heid gedaan zou kunnen worden.
.Naar het Engelsch van
HAFAÜL SABATINI.
Hij deeci" wat ik hem verzocht had en
kwam terug met een groote n rookenden kan
wijn. Ik leegde die in een emmer en gal
hem aan Gilles om de kan terug le brengen
'aan den 'waard eii hem zeer te bedanken
voor zijn beleefdheid. Zoo boezemden wij
hem vertrouwen ir. dat alles in orde was en
ging zooals hij het verlangde.
Toon gebeurd? precies wat ge reeds ver
wacht had en niets dat u niet begrijpen
kunt. Nadat wij misschien een uur stil had
den zillcn wachten kwam er iemand aan.
"ij hadden de deur niet op den grendel of
op slot gedaan zocdat hij ongehinderd kon
binnenkomen. Maar nauwelijks was hij de
kainor in of Gilles en ik ieder aan een kant
kwamen uit do duisternis le voorschijn.
A oordat hij begreep wat cr gebeurde weid
nj opgetild en le bed gelegd zonder dat wij
°en kik gaven; hol c-enige geluid was liet
Dnkc'.on van liet mes dat op den grond viel.
P bed. met C;tlc=> groote knie op aijn
aag en Gilles' handen aan zijn keel, werd
i'erY i'1 ondubbelzinnige woorden verze-
'erd dal wij een eind aan zijn leven maak-
jen j^-luid g;i:. jk licht aan. Wij
'faiü» i '-1 nan ban^en en voelen en
n, terwijl hij daar machteloos en dood-
tor>-ua!5 anS®t ter neder log, begon ik den
stand met hem te bepraten
lk verklaarde dat wij alles wisten. Wal
hij gedaan had. <lecd 'liij op bevel van St.
Eustache en hem alleen kon xlo slraf treffen.
Maar voordat dit kon gebeuren moest hij
zijn verklaring voegen bij dc onze die
van mij en van Kodcnard. Indien hij te
Toulouse wou komen en dat doen een
volle bekentenis afleggen hoe hem deze
moord was opgedragen zou ridder do St.
Eustache, die de eigenlijke schuldige was,
ook de eenige wezen dien de slraf kon
treffen. A Is hij het niet doen wou, nu dan
moest hij de gevolgen zelf ondervinden
c-n dc gevolgen zouden wezen de galg.
Maar in ieder geval moest" hij morgenoch
tend te Toülouse komen.
Hel spreekt vanzelf dat hij verstandig was
Ik had zijn antwoord gec-n oogenblik ïn twij
fel getrokken; een moordenaar kent geen
oprechtheid of Irmiw; en hij bedankt er voor
onnoodig gevaar te loopen.
Wij hadden deze zaak juist afgedaan tot
wederzijdsch goedvinden, toen de deur weer
openging en zijn makker die zich zeker
wat ongerust begon te maken omdat hij zoo
lang wegbleef eens kwam kijken wat
daarvan de reden kon wezen; een paar sla
pende mannen dc keel afsnijden was toch
zoo'n zaak niet.
Toen hij ons daar zoo vriendschappelijk
zag zitten en hij zeker vond dat in de ge
geven omstandigheden zijn komst wel wal
brutaal was, uitte deze beleefde mijnheer
een gil zeker een verontschuldiging dat
hij ons stoorde en draaide zich om orn
zoo gauw mogelijk heen te gaan.
- Maar Gilles pakte hem bij zijn vuilen
nek en sleurde hem de kamer in. In min
der tijd dan ik noodig heb om het 1e ver
tellen, lag hij naast zijn collega en hem
werd gevraagd of hij ook lust had to Toulou
se le komen. Meer dan verheugd dat wij
geen slechter plannen met hem hadden,
zwoer hij bij alle heiligen uit den almanak
dat hij doen zou ^at wij verlangden, dal hij
zeer tegen zijn zin op zich had genomen
wat de ridder hern had opgedragen, en dat
hij geen moordenaar maar een anne man
was met vrouw en kinderen, waarvoor hij
moest' zorgen.
Dit was in hel kort dc oorzaak dal rid
der de St. Eustache zijn eigen 'ongeluk be-
wrrkle, terwijl hij van plan was mij uit den
weg le ruimen. Met dc-ze twee getuigen en
Rodenard, dio onder eede betuigen kon dat
St. Eustache hen 'had omgekocht om mij
mijn hals af le snijden, met mij zelf en
Gilles die konden getuigen hoe de poging
was gedaan en mislukt, kon ik in volle ver
trouwen naar zijn majesteit gaan niet al
leen om hem gécn geloof te doen slaan aan
dc beschuldigingen van St. Eulache, maar
tevens om dien heer zelf naar het schavot le
sturen, dat hij zoo dubbel en dwars ver
diend had.
HOOFDSTEK XXI.
Bodewijk de Rechtvaardige.
„Voor mij persoonlijk", zei de koning,
..zijn die verklaringen -niet noodig. Jou ver
klaring, besle Marcel, zijn mij voldoende.
Maar voor de rechtbank is het misschien
wel goed dat je ze meegebracht hebt; daar
enboven vormen zij een zakelijke bevesti
ging van het verraad waarvan je mijnheer
de St. Eustache beschuldigt".
Wij stonden tenminste La Fosse en ik
stonden, Lodewijk XIII zat in een kamer
van het paleis te Toulouse, waar ik de eer
had gehad in tegenwoordigheid van zijn
majesteit te zijn foegelaten. La Fosse was
daar ook, het leek wel of de koning uol op
hem was en sedert zijn komst le Toulouse
niet buiten hem kon.
Zijn majesteit was, zooals gewoonlijk, zoo
loom en vermoeid zelfs het naderend
proces van Montmorency, de belangrijkste
reden van zijn komst-in Toplouse, had hein
niet doen ontwaken dat zelfs het gezel
schap van den Hauwen, oppcrvlakkigen,
hp.aar steeds goed geluimden La Fosse, met
zijn voortdurende mythologische aanhalin
gen. zeer wenschelijk voor hem was.
..Ik zal zorgen", zei Lodewijk, „dat uw
vriend de ridder dadelijk gearresteerd word'
en zoowel voor zijn poging je van hel leven
te berooven als voor zijn onvaste politieke
gevoelens zal hel gerecht met hem afreke
nen en op afdoende wijze". Hij zuchtte.
„Het hindert mij altijd lot uitersten le moe
ien overgaan tegen een man van zijn aan
zien. Een dwaas zijn hoofd af te-slaan lijkt
mij niet meer dan een v:ivulling van mijn
plicht".
Ik boog het hoofd cn glimlachte om zijn
grap. Lodewijk de Rechtvaardige veroor
loofde zich zelden te schertsen en als hij
het deed had zijn geestigheid zooveel van
geestigheid als walcr van wijn Maar als een
koning schertst en ge verstandig zijt, en een
gunst hebt te vragen, of een positie aan liet
hof le verwerven of te behouden, dan glim
lacht ge, al is de ongepastheid van zijn aou-
telooze grap eerder treurig.
..liet is soms noodig zich met den Toop
van zaken jn de natuur le bemoeien", waag
de La Fosse van achter den stoei van zijn
Hiajcstpit op te merken. „Deze St. Eustache
is een soort van doos van Pandora, die men
goed doet le sluiten voordat
„Loop naar dr-n duivel", zei de koning
kortaf. „Wij maken
moeten gerechtigheid
n grappen, maar we
gerechtigheid uitoefenen".
„O, Gerechtigheid", mompelde La Fosse,
„lk heb afbeeldingen van die dame gezien.
Zij bedekt haar oogt a met een bandeau,
maar is minder bescheiden wanneer het
haar andere schoonheden betreft".
Zijn majesteit bloosde. Hij v/as bovenal
een kuisch man, zoo zedig als een non. Voor
de onzedelijkheid, waardoor hij vaak om
ringd was,, sloot li ij o o gen en ooren zoo lang
lol het le groote afm. dingen aannam, waar
voor hij niet langer doof mocht zijn.
„Mijnheer de la Fosse", zei de koning met
strenge stem, „ge verveelt mij en wanneer
de raenschen mij vervelen zend ik ze weg
dal is ec-n van dc redenen waarom ik ge
woonlijk zooveel alleen ben. Ik verzoek u
vriendelijk dat jagersboek'eens in le zien
en als ik klaar ben met mijnheer de Barde-
lys kunt u mij uw indrukken meededen".
La Fosse ging achteruit, gehoorzaam
maar niet beschaamd; hij liep naar een ta
feltje bij het raam en opende het boek dat
Lodewijk hem aangewezen had.
„Ziezoo Marcel, nu dio grappenmaker zich
voorbereidt mij mc-p te dcelen dal liet bock
door Diana zelve geïnspireerd is, vertel mij
nu wat ge nog le zoggen hebt".
„Niets anders, sire".
„Hoe zoo niets? En die vicomle de Lavé-
dan dan?"
„Uw majesteit is hel zeker voldoende dal
er geen beschuldiging geen geldige be
schuldiging logon hem is ingebracht?"
„Jawel, er is wel een beschuldiging
een zeer geldige beschuldiging. En tot nu
toe hebt ge mij nog geen bewijzen gegeven
van zijn onschuld die mij zouden machtigen
hem in vrijheid te stelten".
(Wordt vervolgd).
