TWEEDE KAMER.
Het IcdcDtal is geklommen van 78 tot 67.
Aan de beurt van aftreding waren dr. J.
H Wagener en mevrouw Nieuwenburg—
Van Klceff welk laatste bestuurslid niet
herkiesbaar was. Dr. Wagener werd herko
zen, terwijl in de vacature werd benoemd
dr .O. Cahen te Dordrecht. Ged. Staten
wezen in plaats van den heer dr. J. Schok
king aan den' heer II. van Boeijen.
In het bestuur der Ned. Centrale Ver
eeniging is vertegenwoordiger de heer II.
Le Coultre, plaatsvervangers de heeren J.
H. A. Voiren, H. J. J. M Moet, M. van
Bocijcn en N H. Meubnan.
De 11de collecte ten bate der provinciale
vereeniging geschiedde in 21 plaatsen met
een bruto-opbrengst van f 650.42, waarvan
f 476.81 in onze kas vloeide. Uit deze op
brengst werd bestreden de uitzending van
6 kinderen naar de Hendrikastichting te
Egmond aan Zee.
Het financieel verslag wees aan ontvang
sten f 32.018 65 en aan uitgaven f 30.590.101
zondat 't batig saldo f 1428.38V& bedraagt.
Tot leden der kascommissie werden be
noemd dc vertegenwoordigers van VIaar
dingen, Pernis en Rockanjc».
Wegens periodieke aftreding van de hee
ren jhr. Van Hennep ('s-Gravenhage), L. v.
Th keren en H. Le Ooultvc ('s-Gravenhage),
werd herkozen de heer H. Le Coultre, ter-
wül gekozen werden mevr. v. Nieuwenburg
—Van Kleef (Delft) en dc heer Venema
(Zuidland).
Onwettige bevoegdheids verieening aan
tandtechnici.
Er heerscht zoowel in de kringen der
tandartsen als in dïo der zelfstandig geves
tigde tand technici oen .toenemende beroe
ring over do wijze, waarop naar het thans
blijkt onder minister Kool en's interregnum
het departement van. Arbeid volkomen
in strijd met letter cn geest van de betrok
ken wet aan eciiige honderden tand
technici do bevoegdheid verleende tot bet
blijven toepassen van de „volledige tand
prothese".
In het betrokken wetje wordt van
„eenige" tandtechnici, die in 1913 gediplo
meerd waren, gesproken. In de Kamer weid
indertijd van 6 k 10 gelukkigen gesproken.
Thans blijkt, dat minister Kooien een
paarhondeid bevoegdheden verleend heelt
en dat op een dusdanige wijze, dat, naar de
„N. R. Ct." meldt, allerwegen van ddploma-
zwendol wordt gesproken. Dat deze weinig
parlementaire benaming niet verre van dc
waarheid is, blijkt reeds overtuigend uit
de officieel aan de regeering door de Maat
schappij* tot bevordering der landlied kunst
verstrekte bescheiden.
Het eigenaardigo is, dat men ook in tand
technische kringen verontwaardigd is. Daar
kent men twee vcreenigingen: de Vcrccni-
ging van zelfstandig werkzame tandtechnici
en d<r Nedarl. Tandtechnische Vereniging.
De eerste vereniging is woedend, omdat
behalve him „enkele" leden, voor wie de
bevoegdheid bestemd was, nu ook „vele
niot-lcden hunner vereeniging de bevoegd
heid kregen.
De tweode vereeniging is verontwaardigd
pmdat niet alle leden hunner vereeniging
de bevoegdheid gekregen hebben.
Hot is voor den nieuwen bewindsman
geen gemakkelijke taak dezen Augiasstal le
reinigen. Naai' verluidt, wordt door hem een
ernstig, onderzoek ingesteld, terwijl ook in
parlementaire kringen een interpellatie
voorbereid wordt. Overwogen zou worden
nu in vredesnaam de algeheele uitoefening
der tand techniek maar le gaan regelen door
oen staatsexamen en een staatsdiploma voor
Inndteclmici in to stellen. Daarop heeft de
Ncdcii. Tandtechnische Vereeniging sedert
jaren aangedrongen, maar daarin heeft zij
ook behalve de tandorisoiy en artsen steeds
den (cenlralen) Gezondheidsraad tegenover
zich gevonden. Men zal van twee kwaden
misschien dit minst slechte moeten verkie
zen. Want de chaos van hel oogenblik kan
iiiet blijven. En als er een ding overtuigend
gebleken is, dan ishet wel dc juistheid der
bezwaren geweest, die in ons land indertijd
tegen de onderhavige wet zijn naar voren
gebfcieht.
Eepi of pet.
Hel orgaan van de vor. vajï officieren yan
de Ned. Landmacht meldt, dat het hooldbc-
stuur dier vereeniging zich met een request
tot den Minister van Oorlog heeft gewend,
met het verzoek een pet in te voeren voor
gebruik te velde, welke gemakkelijk mede
te voeren is en overigens tegemoet komt
aan de nadeden, welke dc (hans bestaande
veldmuis on grijze kepi aankleven.
De minister heeft hierop geantwoord, dat
het aantal voorradige kepi's cn veldmulsen
te zamen nog voldoende is om gedurende
ongeveer 6. jaren in de behoefte le voorzien.
Do minister deelt voorts nog mede: in
verband mei de omstandigheid, dat het niet
wenschelijk wordt geacht, officieren en on
derofficieren een ander soort hoofddeksel te
doen dragen dan de andere militairen, kan
eerst, wanneer de behoefte aan aanvulling
van-den voorraad hoofddeksels beslaatin
voering van een hoofddeksel van anderen
vorm in overweging worden genomen.
Het 6de Binnensclieepvaart-congres.
Gisteren is le Groningen het Gde Ncder-
Inndsche Binnenscbeepvaart-congres aange
vangen, dat bij de opening werd bijgewoond
door verschillende autoriteiten, w.o. de Com-
misaris van de Koningin in Groningen, den
burgemeester van Groningen en verder de
vertegenwoordigers van de ministers van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw, Fi
nanciën, Waterstaat, Justitie, Oorlog en Ma
rine.
De leden van het congres, die door het
gemeentebestuur officieel ten stadhuize wa
ren ontvangen, werden begroet door den
lieer G. van Calcar, den voorzitter van dt
.voorbereidings-commissie te Groningen.
Daarna hield do voorzitter van het con
gres, mr. II. Smeenge te Amsterdam, de
openingsrede.
Daarna werden pracadviezen uitgebracht
over laad-, los- en overlegdagcn door den
heer mr. W. A. C. van Dam te Rotterdam:
over laaddngeü, losdagen en liggeld door
den lieer G.Tunflcr, te Groningen»
Over de vraag: Is het wenschelijk voor
de binnenvaart een regeling te scheppen in
het belang der veiligheid van opvarenden,
schip en lading? i9 een praeadvies uitge
bracht door den heer T. II. Mellema, inspec
teur der binnenscheepvaart te Groningen.
Mr. K. J van Nieuwkerken heeft geprae-
adviseerd over de vraag: Is het voor de bin
nenvaart wenschelijk regelingen te treffen
in het belang der veiligheid van vaartuigen,
ladingen en opvarenden?
Nog heeft gisteren de heer E. Wagenborg
tc Delfzijl behandeld de scheepvaarlkanalen
in het Noorden, in verband met de verbin
ding Noord- en West-Duitschland.
De heer U. G. Schil thuis, lid van Gedep.
Staten van Groningen houdt een warm plei
dooi voor het verbeteren van den scheep
vaartweg Groningende Lemmer, opdat
deze aan het toenemend scheepvaartverkeer
voldoet.
De tweede pvaeadviseur, de lieer Wagen
borg, sloot zich bij het betoog van den heer
Schijthuis aan.
Op voorstel van den voorzitter werd
daarna dc conclusie der praeadviseurs aan
genomen, om alles le doen voor de tot
standkoming van het kanaal.
Het congres heeft verder onder applaus?
een resolutie aangenomen, waarin, gezien
de pracadviezen van de heeren mr. E. J.
Korthals Alles en G. C. Nuy, als zijn een
stemmig oordeel te kennen wordt gegeven,
dat het aannemen van het traetaat Neder-
land-Belgiö in zijn huidigen vorm niet ge-
i wenscht is.
Ten slotte werd de volgende resolutie
aangenomen:
De vergaderden ter gelegenheid van het
6c Binnenscheepvaartcongres. van oordeel,
dat verschil van meening bestaat over de
vraag, of het voor de binnenvaart wensche
lijk is maatregelen te treffen in het belang
van vaartuigen, lading en opvarenden, dra
gen het bestuur van de Vereeniging liet
Binnenscheepvaartcongres op. in overleg
met de regeering een commissie te benoe
men, waarin alle categorieën van belang
hebbenden moeten zijn vertegenwoordigd,
welke commissie het onderwerp in studie
moet nemen.
Staking mantienindnstiie geëindigd.
Kort geleden trad hel Tweede Kamerlid
clr Deckers op als bemiddelaar in het con
flict in dc mandenindustrie.
Reeds op de eerste bijeenkomst, die te
's Hertdgenboseh werd gehouden, kwamen
partijen op alle punten van geschil op
één na tot overeenstemming. Nadien zette
de bemiddelaar zijn pogingen voort, met liet
gevolg, dat thans ook op dit laatste punt
overeenstemming tusschen partijen is bereikt
cn hiermee de staking is geëindigd.
Een nieuw weekblad.
De lieer Simon A. Maas le 's-Gsavcnhage
heeft een circulaire doen verspreiden, waar
in hij steun vraagt voor het uitgeven van
een weekblad, dat het middel zal moeten
zijn, om buiten alle vercenigingen om, (be
doeld zijn het Genootschap voor Opbouwen
de Staatkunde, de Staatspartij voor Volks
welvaart, het Verbond van Aclualisten. het
Vadeiiandsch Verbond, de Nationale Unie
e.a., ,,die weliswaar uitingen zijn van een
veelzijdig gevoelde behoefte aan dieper en
nieuwe beginselkennis, Yan een niet te on
derdrukken drift om door te dringen tot de
ons maatschappelijk leven bcheerschende
waarheden, wier kennis ons moet voeren lot
dragelijker toestanden") te komen tot bet
brengen van meer methode, continuïteit in
het crilisch cn opbouwend streven naar rege
nerate van den volksgeest, naar reorgani
satie van onze volksgemeenschap".
Gesmokkeld vee uit België?
De heer Braat heeft aan den minister van
Financiën gevraagd of het hem bekend is
dat er momenteel zeer veel vee uit België
naar Nederland gesmokkeld wordt en zoo ja,
of de minister dan bereid is, om strenge
maatregelen daartegen tc nemen.
Nederland en de strijd in Engeland.
Gistermorgen is te IJmuidcn aangeko
men de Engelsehe stoomtreiler „Rilette G Y.
1046" welks lading visch is gelost, daar het
bestuur van den Centralen Bond van
Transportarbeiders zich op het standpunt
stelt, dat de voedselvoorziening niet ge
stoord moet worden, ook niet in ons land.
liet bestuur van de IJmuider federatie is
het met deze opvatting niet eens en heeft
tegen de lossing geprotesteerd. Zoo moge
lijk zal het voorkomen, dat de Engelsehe
treiters hier van kolen worden voorzien. Dc
stoomtreiler „Hasenkamp IJM 80" wilde ko
len Inden om in de vrachtvaart op Engeland
to gaan varen. Het bestuur der federatie
hcqft order gegeven, bet werk neer ie leg
gen, daar voor dit doel geen kolen mogen
worden geladen. Do order is opgevolgd. Hel
bestuur der federatie heeft, in antwoord op
den brief der recdersvereeniging inzake het
lossen der stoomtreilers in Engeland be
richt, dat het deze kwestie bij het hoofdbe
stuur heeft aanhangig gemaakt. Dit zal zich
daartoe met dc slakingsleiding in Engeland
in verbinding stellen cn hoopt zoo spoedig
mogelijk een definitief antwoord 1e kunnen
geven.
In antwoord op de telegrafische aan
vrage uit Engeland met betrekking tot de
al of niet toelaatbaarheid van export van
visch uit Holland naar Engeland is tele
grafisch antwoord ontvangen, dat deze
verhinderd moet worden.
Het hoofdbestuur der posterijen heeft be
paald, dat op de postkantoren tot nader be
richt geen postpakketten en luchtposlpakkct*
ten voor of via Engeland ter verzending meer
worden aangenomen. Reeds aangenomen
pakketten dienen aan de alzenders le wor-.
den teruggezonden.
Naar wij vernemen, heelt de' directie van
de Holl. Stoomboot-Mij. te Amsterdam haar
vaste personeel legen Zaterdag over een
week ontslagen, tenzij voor dien dag de
dienst op Engeland kan worden hervat. Het
betreft hier ongeveer 150 bootwerkers.
ITet dagelijkscb bestuur van het Christelijk
Nationaal Vakverbond heeft in antwoord op
het voorstel van het Nationaal Arbcids-Se-
crctariaat om een gezamenlijke steunbewe
ging voor de Engelsehe arbeiders op te zet
ten, aan het bestuur van het N. A. S. mee
gedeeld:
In antwoord daarop deelcn wij u mede,
dat wij afwijzend slaan tegenover het plan
om een gemeenschappelijke steunbeweging
door de gezamenlijke vakcenlralen voor de
Engelsehe arbeiders op te zetten.
Het kan u bekend zijn, aldus de brief, .dat
een solidariteitsstaking zooals deze thans
door de Engelsehe arbeidersbeweging wordt
toegepast, door ons principieel als strijdmid
del wordt verworpen. Het neerleggen van
den arbeid bij werkgevers, waarmede de
arbeiders geen conflict hebben, achten wij
een ontoelaatbare strijdmethode.
Het wapen der solidariteitsstaking aan te
grijpen, speciaal in de vitale bedrijven als
het Spoorwegbedrijf, het Transportwezen, de
Electriciteitswerken, enz., waardoor het ge-
heele economische leven kan worden ont
wricht en die. als zij enkele dagen ^duurt.
het gansche maatschappelijke leven moet
ontredderen, achten wij in strijd met onze
beginselen. Indien dit wapen toch wordt ge
hanteerd, zal dit hem die het gebruikte het
scherpste treffen, de arbeidersklasse zal
daarvan zelf de grootste nadeelcn onder
vinden.
Een optreden als dat van de typografen,
werkzaam bij de „Daily Mail" heeft aller
minst onze instemming. Het goedkeuren van
een dergelijk optreden zou toch beteekenen,
dat door de arbeidersklasse de vrijheid van
drukpers zou mogen worden aangerand.
Indien het conflict Th Engeland beperkt
gebleven was tot de mijnindustrie, had men
op de sympathie der Christelijke arbeiders
beweging in ons land mogen rekenen. Do
loonen zijn dusdanig, dat loonsverlaging
zeker onrechtvaardig moet worden geacht
Een reorganisatie van het Engelsehe mijn
wezen is zeker noodzakelijk. De mijnwerkers
mogen verlangen, dat zij niet de dupe wór
den van dc misstanden die le dezen opzichte
bestaan.
Nu men echter het wapen der solidariteits
staking is gaan hanleeren, nu men als mid
del in den strijd meent maatregelen te-mogen
toepassen, die ten doel hebben opzettelijk
het gcheele economische -leven te desorga-
niseeren, kunnen wij aan een dergelijke be
weging onzen steun niet geven, moeten wij
integendeel een dergelijk optreden veroor-
dc-elen."
De vleeschnitvoer naar Engeland.
In het Jaarbeursgebouw te Utrecht kwa
men do Bond van Ncderl. Vleeschexpor-
teuvs, in overleg met den Bond van Neder-
landsche Baconzouters, den Christelijke
Boeien- en Tuindersbond in Nederland, het
Kon. Ned. Landbouw-Comité en den R.-K.
Nederlandsche Boeren- en Tuindersbond,
in protestvergadering bijeen om maatrege
len te beramen tegen de dezer dagen ver
hoogde vrachtprijzen.
Het betreft een maatregel der voornaam
ste stoombootmaatschappijen, die met hun
booten vléesch vervoeren naar Engeland.
Ingaande 1 Mei hebben de Batavierlijn,
dc Steam Navy Company, de Holl. Stoom
boot Mij., Hudig en Pieters, Smith, Van
Ommeren en de Maatschappij Zeeland een
contract vooigesteld voor den duur van 2
jaren, waarbij de contractanten rich ver
plichten uitsluitend te verschepen met do
booten dier maatschappijen.
Deze vrachtprijzen nu zijn hooger dan
naar de Scandinavische landen, waardoor
de vleesexporteurs van meening zijn, dat
de concurrentie ftog moeilijker zal worden.
Zij wijpen er op dat het vooral de land
bouwers zijn, op wie dc uit de overeen
komst voortvloeiende hoogere kosten zullen
drukken. Ook acht men dezen maatregel
schadelijk voor het landsbelang.
Ten slotte werd met algemeene stemmen
de volgende resolutie aangenomen:
De in vergadering te Utrecht aanwezige
exporteurs gehoord dc besprekingen, dra
gen het bestuur van den Ned. Bond van
Vleeschexporteurs op te onderzoeken op
welke wijze het aangeboden contract on
gedaan kan worden gemaakt
zijn van oordeel dat daartoe aanraking
met de vervoerders moet worden gezocht
en dat daarbij de invloed der landbouw-or-
ganisaties behoort te worden benut; beslui
ten dat in ecu nader te houden vergaue-
riiig daarfcoo strekkende voorstellen zullen
moeten worden behandeld.
Daarna werd de vergadering gesloten.
Verzoekschrift tegen langer verblijf in
de tropen.
Omtrent het verzoekschrift, den voorzitter
'der Tweede lvamor aangeboden, hetwelk ver
gezeld was van 77 lijsten met handleckcnin-
gen en behelsde het niet overgaan tot ver
lenging van het verblijf van het marineper
soneel in dc tropen, kan nader het volgende
worden medegedeeld:
Door 1182 vrouwen van hel Marineperso
neel beneden den rang van officier is^ op 3
Mei dit verzoekschrift aan' dc Tweede Kamer
ingediend, welk petitionnement den den
d.a.v. door ccn deputatie van vijf dames aan
den voorzitter der Tweede Kamer, jhr. mr.
Ch. J. M. Ruy's de Bccrenbrouck werd aan
geboden. De woordvoerdster wees er daarbij
op, dat dc plannen welke de regeering
koestert om de tijden, welke het marineper
soneel naar O -I. moet, te verlengen vooral
dc vrouwen diep had getroffen en dat, hoe
wel op duidelijke wijze de nadeelen, die een
periodieke gezinsscheiding met zich brengt,
in het verzoekschrift zijn vervat, deze toch
nimmer zullen kunnen vertolken de gevoe
lens van een gefolterde ziel, de ellende die
twee menschen meemaken die elkander voor
het leven toebehooren en telkens weer
wreed gescheiden worden. Gewezen werd
bovendien op de onzedelijkheid en het onna
tuurlijke dat zoo'n scheiding inhoudt, het
geen een Christelijke regeering als de onze
toch niet onverschillig kan laten.
Van hel verzoekschrift werd een .afschrift
aan de leden van dc Kamer toegezonden,
B. en W. van Amsterdam zullen voor
stellen het vermenigvuldigingscijfer van de
Gc-ineenlclijke Inkomstenbelasting van 0.60
op 0.65 1e verhoogen. De commissie van bij
stand voor de financiën heeft zich met dit
voorstel echter niet kunnen verccnigen. De
voordrachten van B. en W. zullen in de
eerstvolgende zitting yan den Raad aan de
orde komen.
De gewone audiënties van de min. van
Financiën en Marine zullen Maandag niet
plaats hebben.
(Zitting van gisteren).
Regeling van Werkzaamheden.
De VOORZITTER stelt voor Dingdag a.s.
18 en Dondeidag 20 Mei de vergadering
'd avonds voort te zetten en dan te be
handelen Hoofdstuk VI (Marino).
Conform besloten.
Zeebiieven.
Aan de orde is liet wetsontwerp tot nieuwe
wettelijke regeling van do zeebrie ven.
De heer DUYS (S.-D.) klaagt over de
weinig gunstige redactie van dit .wetsont
werp. Hij wijst verschillende gebreken in
do redactie aan. Misacliien ware het ge-
wenscht eens een taalkundige te hulp te
roepen. Het nut der behandeling in de
vaste commissie trekt spr. in twijfel. Er
zijn twee nota's van wijziging ingediend,
omdat het ontwerp was vastgesteld en nu
heeft een lid der eommisrie een amende
ment ingediend. Wat blijft dan van het
overleg over? Allerlei definities zijn ge
geven, die in andere wetten anders zijn,
dat leidt lot vergissingen en fouten.
De heer KNOTTENBELT (V.-B.) waar
deert deze herziening, die de wet van e&n
rêeks feilen zuivert. De vaste commissie
heeft zeer ernstig en goed werk gedaan,
maar feilloos zal dat ook niet zijn. Vandaar
reeds de nota's van wijziging.
De Minister van Justitie, de heer DON-
NER, meent, dat de heer Duya nogal over
drijft en gaat verschillende voorbeelden, die
deze afgevaardigde geeft, na.
Spr. betoogt, dat de grootst mogely-ke
nauwgezetheid aan Justitie wordt betracht.
Webontwerp wordt goedgekeurd.
Aan de orde is de wijziging van ver
schillende wetsbepalingen Tn verband met
de wet van 22 Dec. 1924 (Zeerecht).
Do heex KNOTTENBELT (V.-B.) licht
een amendement toe, waarin wordt bepaald
dat in Neuerlandsche dagboeken de bladen
doorloopend genummerd moeten zijn. Aan
gezien deze dagboeken bewijskracht kunnen
hebben, dient vast te staan, dat het ver
wijderen •van bladen daaruit onmogelijk is.
Het parapheeren van. de pagina's is om
slachtig' en nutteloos.
Do heer BRAUTJGAM (S.-D.) betoogt,
dat het amendement niet zoo eenvoudig is.
Parafeeren geeft meer waarborg voor de
juistheid van het dagboek.
Do heer HEEMSKERK (A.-R.) is het
mot den Iaateten spreker eens en gelooft
dat de heer Knottenbelt het geval te
oenvoudig stelt. Het parafeeren door den
Waterschout geeft althans waarborg, al
sluit het allo knoeierij niet geheel uit.
Do MINISTER laat de beslissing aan do
Kamer over.
Het amendement wordt verworpen niet
54 tegen 19 stemmen.
Het ontwerp wordt goedgekeurd.
Interpellatie-Heemskerk.
Aan do orde is do Interpellatie van den
heer Heemskerk naar aanleiding van het
verzoek om ontslag van den heer Van
Roy en als Minister van Oorlog, Minister van
Marine ad interim en over optreden wan
den heer Lambooy als zoodanig.
De hoer HEEMSKERK (A.-R.) licht zijn
interpellatie toe. Zijn interpellatie is aan
gevraagd onafhankelijk van de vragen van
den beer Van Gijn. Het antwoord van den
Minister-president geeft spr. aanleiding tot
eenig^ vragen. Het is wenschelijk, dat licht
achijne over het eigenlijke punt van de
crisis en de beteekenis, die do Regeering
er aan geeft. Ook de positie van spr.'s
fractie tegenover deze crisis dient in het
oog te worden gevat. Be pers heeft gezegd,
dat deze ministerswisseling een tegemoet
koming was aan partijen der rechterzijde.
Dat mag spr. niet laten bestaan want dan
wordt het een legende. De anti-revolutio
naire fractie is aanvankelijk niet ingeno
men met deze wisseling. Er is wel een
debatje geweest tusschen spr.'s fractie en
den heer Van Roy en over liet nieuwe ma
teriaal, waarbij de heer Van Dijk het stand
punt duidelijk uiteenzette. Dat beteekent
niet een vijandige houding, maar was een
waarschuwing, dat de marine niet verwaar
loosd mocht worden. Spr/s fractie koester-
do vertrouwen, dat de Minister de gelden
alsnog zou aanvragen. Het ware beter ge
weest den post te laten staan on daarna te
overwogen wat te doen stond.
Nu trad de lieer van Royen al wegens een
conflict over de samenvoeging der departe
menten van Oorlog en Marine en over de
splitsing der Marine. Volgens het antwoord
aan don heer van Gijn is verschil van ge
voelen gerezen over de vraag of die punten
onafscheidelijk aan elkaar verbonden vyr-
rcn. Heel duidelijk is 'dit antwoord niet.
Wilde de Regeering samenvoeging der de
partementen, afscheiden van het andere
puilt en wilde de heer van Royen ze ver
bonden houden? Het vorige kabinet kon
digde aan samenvoeging der departemen
ten en splilsing der marine. Het huidige ka
binet wilde de samenvoeging maar de split
sing moest nog overwogen worden. De heer
van Royen scheen deze vraagstukken te
willen verbinden. Toen kwam de heer Lam
booy cn wilde beide punten tegelijk oplos
sen. De heer van Royen heeft gezegd dat de
vraag of en hoe de splitsing moest woTden
gedaan, overwogen moest worden, samenvoe
ging der departementen met of zonder split
sing moest dus overwogen worden.
Spr. meende dus dat het kabinet dc sa
menvoeging dor departementen wilde door
voeren en dat het de splilsing dor marine
-•
wilde overwegen. De heer van Royen kta
zich met het eerste niet vereenigen en tiat
was het geschilpunt. Is dit een verschilpunt
tusschen den heer van Royén en het Kabi-
net of tusschen dien heer on den Minister-
President. net interview in de N. R. Ct. met
den heer van Iloyen' werpt weer een and.ir
licht op do zaak. Er blijkt nl. uit dat hij
tegen dc samenvoeging der departementen
was.
In de tweede plaats is er een politieke
kant aan deze crisis. Maar welke politieke
bcteekenis? Wil het Kabinet gaandeweg een
Kabinet der rechterzijde worden? Er is een
tegenstrijdigheid. Graag ziet hij voorstellen
die strooken met spr.'s beginselen, maar hij
wil dit Kabinet niet doen optreden als Ka
binet der rechterzijde. Spr. citeert de woor
den van den heer Anema in de Eerste Ka
mer en het antwoord van den Minister-
President Het was niet de bedoeling het Ka
binet ondergronds om te zetten in een coali
tie-Kabinet. Intusschen liet de heer De Geer
de mogelijkheid open dat het coalitie-ka
rakter van het Kabinet hier zich zou kunnen
herstellen Om herstel der rechtsche coalitie
te krijgen moet het duidelijk zijn. dat alle
drie de partijen dit wenschen en willen. Het
moet dan niet zóó zijn dat het Kabinet door
eenige wijziging overgaat in een coalitie-
Kabinot.
Was het conflict met den neer van Royen
noodig en was het ook noodig dat dadelijk
zóó op te lossen, dat deze Minister ver
dween. Is de huidige situatie van dit Kabi
net zóó onzeker dat die haast noodig was?
Spr. ziet dit niet in; gevaar voor dit Kabinet
ziet hij niet. Een militair Minister zit altijd
in moeilijkheid omdat hij ter uiterste linker
zijde geen steun krijgt cn hij dus wel op de
rechterzijde is aangewezen. Het Kabinet
moet rustig voortwerken en ministerscrisis
sen moeten zich niet herhalen opdat het niet
verzwakke. Er njoeten zoo min mogelijk mi
nisters weggaan.
Spr. steil dc volgende vragen
1. Moet, in verband met liet latente ge
schil tusschen de Regeering en den heer van
Royen als Minister van Oorlog, Minister
van Marine a.iworden aangenomen, dat de
Regeering bedoelt de samenvoeging van de
Departementen "van Oorlog en van Marine
tot een Departement van Landsverdediging
zeer spoedig baar beslag te doen krijgen en
dat overigens het vraagstuk van de splitsing
der Marine, als niet onafscheidelijk met die
samenvoeging verbonden, nog bij haar in
overweging is?
2. Welke politieke bcteekenis is te hech
ten aan een opneming in dit Kabinet op
nieuw van een Minister, die deel heeft uit
gemaakt van het laatstelijk afgetredep par
lementair Kabinet?
3. Heeft de Regeering niet haar aandacht
geschonken aan de bedenking, dat. bij der
gelijke wijziging in de samenstelling, op de
gaafheid van het extra-parlementair karak
ter van het Kabinet allicht inbreuk wordt
gemaakt, en de indruk kon worden gewekt
alsof bij wijze van evolutie het extra-parle
mentair Kabinet langzamerhand zich kon
transformeeren in een Kabinet der rechter
zijde?
De Minister-President, de heer DE GEER,
wil graag legenden wegnemen die zijn ont
staan om deze cricis heen. De legenden wa
ren tegenstrijdig: de een beweerde dat men
het Colijnsche regime wilde herstellen, do
ander dat men slil-wcg de coalitie-regeering
wilde invoeren en dat de daad een on
vriendelijkheid was met name tegenover den
anti-rcvolutionnaixen.
Over de schepen is in den Minister
raad niet gesproken. Op verzoek van den
heer Van Royen zijn tijdelijk de posten
teruggenorqen Later heeft de heer Van
Royen gezegd, dat hij de torpedojagers
wilde voorstellen maarte onderzeeboot na
der wilde bezien. De schepenkwestie bracht
geen rimpeltje.
Herstel der Colijnsche politiek zonder
Colijn Het zou hazepeper zijn zonder
haas! Onvriendelijk tegenover de A.-R
partij? AJs een stap in*de rechter richting
was beoogd, wns dit zeker niet de aange
wezen stap.
Met hooge politiek had de crisis cn liad
dc oplossing niets tc maken.
Het aftreden van Van Royen en het op
treden van Lambooy hebben niets met el
kaar te maken.
Er is eerst een vacature ontstaan éér
over een opvolger is gedacht.
Het aftreden is allerminste gezocht door
den Minister-President. Daar is geen woord
van waar en spr. had gaarne den heer Van
Royen 2ieü blijven cn zien voortwerken. Dc
lieer Van Royen trad af niet als gevolg van
een besluit van 'den Ministerraad, maar
als gevolg van een gedachtenwisseling die
spr. met hem had, en die hem deed zien
dat op den duur geen samenwerking mo
gelijk was. Dergelijke gesprekken zijn van
intiemen aard en de Kamer heeft alleen
te maken met dc voorstellen Spr. citeert
eenige kranten-passages, waarin reeds op
dc tegenstellingen werd gewezen lang vóór
dat de crisis kwam. Zakelijke verschillen
waren er dus
Tegen zijn zin zag de minister-president
den heer Van Royen heengaan. Toen hij
heengegaan was, moest een opvolger wor
den gezocht.
Voorkeur voor Colijnsche politiek in den
zin van gocue, sobere economische defen
sie-politiek gaf den doorslag, bij de keuze.
Opruiming van het overtollige, van be
schimmeld spinrag, was daarvan liet doel.
Die politiek heeft niets tc maken met dc
algemeene politiek.
Ruim was de keuze niet- Er waren slechts
vier personen die in aanmerking kwamen
cn spr. is bereid vertrouwelijk den heer
Heemskerk de namen te noemen.
Dc heer Lambooy nam één dag beraad.
Had hij bedankt, dan was 110. 2 in
merking gekomen en het valt te bet wijf®*
len of die meer in de gratie was gevalleu-
Politieke beteckenis heeft liet optreden
niet. Het extra parlementaire zit Diet in do
personen, maar in het program. Het kabi*
net-Gort van der Linden was exfcro-Parl(>
ment air cn bestond uit enkel vrijzinnig®
leden. Het heeft weinig gescheeld of
personen van rechts hadden in dit kabinc
gezeten en was ook dc portefeuille T3®
