Het Foto-Mysterie
No. 20163.
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 3 December
Tweede Blad.
Anno 1925.
UIT DE PERS
WEES SLIM
OEBRUIK.GLIM
Burgerlijke Stand v. Leiden.
Sint-Nicolaas Reclame.
FEUILLETON.
De Crisis.
De parlementaire verslaggever van do
„Voorwaarts" (S.-D.) schrijft aan zijn blad,
dat in parlementaire kringen weinig ver
wacht wordt van een thans eventueel door
een chrislehjk-historisch politicus te onder
nemen poging om een ministerie te vormen
Dezelfde verslaggever vervolgt:
Klaarblijkelijk is er den katholieken-alles
aan gelogen om eenige pogingen tot oplos
sing van de crisis te doen mislukken, zoodat
men van die zijde, o.a. in „De Maasbode",
een opdracht aan een christelijk-historisch
staatsman bepleit
Door die mislukkingen zou f"u het be
wijs geleverd zijn voor de noodzaak voor
een andere rcgeeringsmccrderhcid, en het
einde van het liedje zou zijn, dat de heer
Nolens opdracht krijgt om een kabinet te
vormen, met de bedoeling, dan een democra
tisch ministerie te vormen onder katholieke
leiding.
De eenstemmige afwijzing van het ver
zoek van den heer Marchant wijst ook in
die richting. Deze eenstemmigheid kon n.l.
moeilijk anders dan het gevolg zijn van een
compromis, een compromis met een demo
cratische regcering onder katholiek signa
tuur in uitzicht.
Uit „De Morgen" (R.-K., St.-Michael!
De overblijvende mogelijkheden, binnen
de grenzen van het parlementaire stelsel na
dn afwijzing door de R.-K. Kamerfractie var,
mr Marchants aanzoek zijn: een minder
heidskabinet, een zakenkabinet cn een
extra-parlementair kabinet.
Het blad kiest uit deze drie voor het vol
gende
Een goed samengesteld extra-parlemen
tair kabinet, onder krachtige leiding, welke
weei wat z» wil, lijkt ons dan ook liet aan
gewezen middel om tot zuivering der poli
tieke atmosfeer te geraken en het parlemen
taire stelsel te stcvigen door de mogelijk
heid voor nieuwe constellaties voor te be
reiden.
In een artikel, getiteld „rolitieke ernst"
schrijft de „Nieuwe Rolt. Courant" (V.-B.)
o.a., dat óf de Christelijk-Historischen, óf de
Roomsch-Kafholieken wil men hun
vcnsch, weer samen te gaan, au sérieux
kunnen nemen amende honorable maken,
dc eerstgenoemden op hun stem over het
gezantschap bij den Paus terug komen, 'óf
de laatstgenoemden hun hooghartige ver
klaring van 10 November herroepen.
„En dan zouden wij mcenen aldus ge
noemd blad dat de Roomsch-Katholieken
het eerst in aanmerking komen, den slap tot
■toenadering te doen. Want die brute ver
klaring van 10 November kon er toch inder
daad in een parlementair geregeerd land niet»
mee door. Het heeft ons dan ook uitermate
verwonderd, dat met name in het leidend
anti-revolutionaire orgaan, waarin zoo gaar
ne aan anderen dc les wordt gelezen, in
d, ze weken nooit eens met scherpe woor-
RECLAME.
7269
den het onduldbare is uiteen gezet van zulLe
buiten het kabinet om en over het kabinet
heen geuite dreigementen, waarmee het
leven van een kabinet wordt afhankelijk ge
maakt van de grillen of boozc nukken van
één groep.
De Roomsch-Katliolieken zullen van toe
geven niet willen weten hooren wij op
merken. Wij wijlen het gelooven. Dan zijn
do Clir.-IIistorischen het tweede aan bod. In
hoeverre zij medewerking zullen kunnen
vorleenen, om aan de moeilijke aangelegen
heid een mouw te passen, is hun zaak. Wij
zullen ons daarin niet mengen, doch willen
wel zeggen, het ten hoogste te zullen be
treuren, zoo zij bakzeil halen, zonder van de
Roomsch-Kalholieken een ondubbelzinnige
tcgenpraeslalie te verlangen, waardoor het
voor de verdere ontwikkeling van onze par
lementaire zeden en conslitulioneéle gebrui
ken zoo hoogst bedenkelijke antecedent van
10 November eens voor goed teniet wordi
gedaan.
Zijn noch de Christ.-Historisckcn, noch de
Iloomsch-Kalholiekcn tot de van hen ge
vergde inschikkelijkheid over en weer be
reid, dan kan de sympathieverklaring voor
de coalitie, waartoe de Roomsch-Katholieke
Kamerclub zich tegenover mr. Marchant ge
noopt heeft gezien, als niet meer Ier zake
doende ter zijde worden gelegd.
De plicht tot kabinetsformatie blijft dan
rusten, daar waar zij van den aanvang af
te rusten scheen: bij de Christelijk-Histori
schen en de anli-rcvolulionaircn, die hun
vcrkiezigsloezeggingen, ondanks de R-
Katholieken zich daaraan onttrokken, Iicd-
ben gestand te doen.
AI wat dus noodig is, om een kabinetsfor
matie tc doen slagen, wanneer de Rooms'ch-
Ivalholieken zich afzijdig blijven hóuden, is
onder dc Christelijk-Historischen of anti-re
volutionairen een man, die zijn woord
staat. Een man, die het politiek spel prijs
geeft, en er ernst van maakt.
Opgave van personen, die uit Leiden
zijn vertrokken.
W#B. Hollm&nn, N.-O.-Indi^ë, O.-I. Recht.
Ambtenaar. Charlotto Elbel, vr., Ihiitsch
land'? J. Zwanenburg, vr., Katwijk-aan-
Zec, P. Krugerstr. 3b. A. van Beek, vr.,
Katwijk a. d. Rijn, Kerkplein. J. Kra
nenburg, Koudekerk, Honsdijk Fl. G.
Barcnds, Amsteddam, Schipbeekstr. 17 III.
N. Achterberg, Lonneker, Richtersweg
4C28. M. Mülenbein, vr. Wesseling bij
Coin 1 K. Oosthoek, Bataria, Dept. r.
Marine. M. v. d. Meer, vr., Den Haag,
R.-K. Ziekenhuis Westeindc 132. L. de
Visser-Vermond, Helder, Middcnstr. 110.
J. A, Bomans, Amsterdam, P. Langen-
dijkstr. 33 1. O. van der Heuvel, Brus
sel, Avenuo Louis 235. F. J. A Everards,
Amsterdam, Bat-jansfcr. 4 III. P. E. Bonte
vr., Oegstgeest ..Endegeesl". J. Ver
meulen, Utrecht, Kr. Nieuwegr. 31.
Schaap, Huizen (N.-H.). B 77. M. C.
Jansen, vr., Oegstgecst, Dcutzslr.-4. L.
M. van Dijk, vr. Dordrecht, Krispijnschc
weg 107 II. E. M. Uiterdijk, vr., Wasse
naar, Tulpstr. bij Bcrkstein. J. C. Pracht
Gouda, Graaf v. Bloisstr. 92. G. v. Daa-
len, Amsterdam, v. d. Hoopstr. 110II.
W. H. Kanbier, Katwijk, Stoomgemaal.
C. v. d. Weijden, vt., Haarlem, Nassau-
straat 20. Chr. Lub, vr., Oegst-geest, ,,En-
degeesb". Adr. Slabber, Den Haag, Ain-
pèresfcr. 59. N. Fuchs, vr., Leiderdorp,
„Voordorp". J. de Blauw, Haarlem, Has-
selaarspl. 2. Heinz—Müller, vt., Den
Haag, Hoogstr. 18. C. P. G. DrieeseD,
Bergen (N.-H.) Dorpsstr. villa ,,Thcresia'\
G. Aa Krijnen, vr., Djocja, N.-O.-Indië,
Hotel Toegoe. P. Chr. W. Krijnen, vr.,
idem idem.
Opgave van personen, die zich te
Leiden hebben gevestigd.
J. Beenhakkcr-Bruning, Ileerenstr. 142.
r H. van Brcen, K .Rapenburg 10a. A.
A. J. Warmenhoven, P. Ilendrikpl. 4a. J.
Prins, Oegstg.laan 49. Wede. II. P. Fon-
leijn-v. Haaren, Tollenstr. 11. S. Sloot en
fam., worstmaker, Geercgracht 2. E. J.
Kriste, onderwijzeres, Hoogewoerd 57.
M. J. F. Robijns en fam leeTaar, Wasstr.
53. R. D. Crommelin, J. v. Goyenkade
37. T. G. Tannon, Aloülaan 19. II. H.
Hazcvoef. dienstbode, Lcuvenslr. 18. A.
A. Colenbrandcr, onderwijzeres, DoiTker-
sleeg 19. S. v. d. Visch, drukker, Nip
ponstr. G. J. H. P .v. Dooren en fam.,
straatmakcr, M. Moonstr. 24. H. M. v.
Veen. dienstbode, Da Gostastr. 6. C. W.
de Visser, Breestr. 118. A. A Looijen-
stcin cn fam., fabr.arb., Lcvendaal 131.
J. W. de Jong, chauffeur, Medusastr. 11a.
J. M. Grauncman, dienstbode, Rijnsb.weg
143. C. Kwant, dienstbode, Oude Rijn 5.
H. Schwarz, dienstbode, II. Rijndijk 23.
A. G. L. M. v. Dijk, winkelbed., Haarl.-
slraat 234. Wed. E. C. Thiel-Valintgoed,
Lombokslr. 1. J. van St.Tveren- en fam.,
z. b., Witte Rozenstr. 30. S. Lorn, dienst
bode, Rijnsb.weg 21. Mw. M. de Miran-
da-Grunblatt en fam., Wasstraal 9. J.
Witteman, timmerman, Atjehstr. 39. K.
Haibmeijer, bouwk. opz. teekenaar, Breestr.
40v A. J. F. Westen, winkelbed., Haart.-
straat 119. E. Pikaxt-Janssen, Oude Vest
33. J. F. W. Wille, reiziger, Morschwog
40a. H. de Bruin en fam., machinist
N. S., Gasstr. GO. J. P. Taal, verpleegster,
Acad. Ziekenhuis. M. v. Ravesteijn, ver
pleegster, Acad. Ziekenhuis. J. C. v. d.
Horst, verpleegster, Acad. Ziekenhuis. H.
v. Bruggen, verpleegster, Acad. Ziekenhuis.
J. Keizers en fam.. sergeant, Kleine
Borneoslr. 2a. G. P. Dille en fam., stoker,
v. L. Stirumstr. 31. A. de Boer, bouwk.
ambtr., Ilooigr. 42. Th. W. Twaalfhoven,
Stationsweg 31a. J. B. Thalc, J. v. Goyen
kade 19. T. A. Donkersloot, Kagersfr. G.
J. J. Gceniaar en fam., bankwerker N. Z.
II. T. Mij., v. Spevkstr. 41. S. A. Tomey,
depothouder, Breestr. 140. A. v. Stralen-
De Bolster en fam., Grocnoordstr. 30.
GEBORENKlazina, D. v. P. Ruzevoort
on C. A. Juffermans. Adriana, D. v. M.
v. Linden en D. Teljenr. Martha Maria,
D. v. J. Brcuker en J. Sierat Catharina,
D. v. D. W. Servoal en P. S. v. Leeuwen.
Jacoba Maria, D. v. C. Nieuwenhuys en W
M, Brakel. Helena Maria, D. v. A.
Pracht en C. v. Oosten. Matliias Ants.
Gijsbs. Z. v. G. Bergera en T. A J. M.
Boersema. Wilhelmma, D. v. J. Brok-
kaar en W. üollebeek. Guiliaume Wil
helmus ,Z. v. A. G. v. Musscher en H. W.
v. d. Berg. Picter, Z. v. C. v. d. Blom en
J. Bom Catlfarina Johanna, D. v. A
Geenjaar en C. Siera. Grada, D. v. J.
Elyzen en M. J. v. d. Voort-. Hendrikus,
Z. v. A. Knetsch cn A de Vries. Gerhar-
dus, Z. v. A D. Hakkenberg en E. Kam
steeg. Johanna Maria Clara, D. v. I.
den Daas en L. v. d. Ham. Pctronella
Johanna, D. v. B. O. Paddenburg en E.
Langezaal. Elizabeth, D. v. J. C. van
Oven en M. C. van Doorn. Maria Thc-
resia, D. v. T. M. v. Teylingcn en C. A. v.
Latum. Jenna Catharina D. v. M. Siraa
en J. C. v. Dijk. Willem, Z. v. W. Riet
horst en C. v. Putten. Dammes, Z. v. D.
Bergman en C. Platteel. Hendrik Wil
lem, Z. v W. Verver cn A. E. Martijn.
Hendrikus Tkeodorus, Z. v. T. A. de Wilde
en A M. Vromen. Arnoldus, Z. v. 1>. A.
Kadé en F Kelderman. Wynandus en
Jan Karei, Zs. v. J. C. v. d. Berg en J. E.
Wendt. Abraham, Z. v. A. r. Wecren en
M. Scharloo. Johanna Maria, D. v. N.
v. d. Reyden cn P. Sicrc. Fredcricus
Berns. Johs., Z. v. B. F. A. Kohschulte
Brokhaus en M. X. B. Roozen. Dimmc
Johannes en Picter Jelles, Zs. v. A. Vel
sink en H, J. Vogelenzang. Jan Elzo
Okko, Z. v. E. G. Huising cn J. v. Scliup-
pem
GEHUWD: L. Blok jm. en S. v. d. Velden
jd w. Witteman jm. eil C. Azier jd
M Ovcrduyn jm. cn J. G. Plomp jd.
OVERLEDEN: A. v. d. Wijngaard Z. 27 j.
D. KielVeerman Vrr 61 j. J. J. Privé
M. 78 j. M. Zicrikzcc ongeh. Vr. 70 j.
J C. LatervcerLut wede. 76 j. V. I.
Szabó D. 11 j. W. Verkerk D. 5 j
J. de Jong M. G8 j.%— J. C. E. IIcsselberg
wedr. 85 j. J. IluisingSchuppen Vr.
26 j. M. J. la LauNicola wede. 65 j.
RECLAME.
WINTERPANTOFFELS 4 11.69, mei hak.
ACTBTASSCHEN 13.50.
PORTEMONNA1ES 4 1 0.95, enz.
VAN ESC.4. Donk rstecg 5
Naast de Stad Parijs. 7109
DE KABINETSCRISIS.
Br. Marchant pnhliceerl hel
verloop van de hem door de
Koningin verleende opdracht
Mr. Marchant heeit in druk doen verschij
nen het gahcele verloop van de hem door
II.M. de Koningin verstrekte opdracht. Ilct
stuk bevat de door mr. Marchant nan do lei
ders der R.-K.- en S D. A. P.-fracties gerich
te hrioven, alsmede de daarop door hem
ontvangen antwoorden cn eindigt met de
mcdedeeling, dat de heer Marchant naar
aanleiding daarvan aan de Koningin heelt
medegedeeld lot zijn leedwezen do verstrekte
opdracht niet Ie kunr.en aanvaarden.
Mr. Marchant over dc
Regceringscrisis.
Gisteravond heeft mr. If. P. Marchant in
dc Vrijz.-Dcm. Verccniging te Amsterdam
gesproken over de Regceringscrisis. Hij
herinnerde er aan, dat dc Christ.-Ilistori-
sclien zich steeds verzet hebben tegen een
vast gezantschap bij den Paus, dat echter
een blijvend is geworden, ondanks de tcl-
kenjare gedane poging om het te doen ver
dwijnen. De Vrijz.-Democralcn hebben
steeds daartegen gestemd, omdat zij hel' on
verantwoord achten er voor te stemmen als
oen Minister van Buitcnlandschc Zaken ver
klaarde het gezantschap onmogelijk te kun
nen missen. Nu is deze zaak mode oorzaak
geworden van oneeniglieid in de coalitie. De
kleine partijen van Lingboek en Kersten
dwongen de Anti-Rev. cn Christ.-Ilistori-
schcn telkens sterker om met haar te con-
currceren, in antipapisme, waaronder tel
kens weer dc leedcrc vriendschapsbanden,
die A R. en C.-H. met dc R.-K. Benden, le
den.
Desondanks zijn de gecoaiiseerde partijen
tegen de verkiezingen gaan docteren aan he'
rcehtsch program met dc bedoeling, om, als
er moeilijkheden mochten komen, er omheen
te loopen, wat in de staatkunde steeds
dwaas is. Daarbij hebben zij gerekend op
de welwillendheid der .andere partijen Zij
hebben er op gerekend, dat de Vrijz.-Dcm.
wel zouden blijven stemmen voor liet ge
zantschap hij den Pausolijkcn Stoel, maar
vergaten, dat er voor dc Yrijz.-Dcm. be
langrijker zaken waren.
De C.-H. hebben toegezegd, dat zij geen
amendement tot afschaffing zouden indienen
wat zij gemakkelijk konden doen, omdat zij
wisten, dat de hoeren Lingbeek en Kersten
liet wol zouden doen Maar dan verhonden
zij zich niet tot tegenstemmen.
Zoo kwamen de rechtsche ministers te
dansen op een vulkaan en zoo bleven zij
eigenlijk bij onze gralic op liet kussen.
De verkiezingen hadden het beleid van
Colijn zóó veroordeeld, dat hem nooit dc
formatie van een Kabinet bad moeten zijn
opgedragen. Ilct is toch geschied, met mede
werking der R.-K., van mgr Nolens; die
steeds de deur op ten kier had opengehou
den om daardoor do Vrijz.-Dcm. vriendelijk
toe te lonken. Maar wij. die liet beleid van
Colijn en dc coalitie, waarop zij steunde,
noodlottig achten voor het land, vertrouw
den dat niet meer; wij achten ons niet ge-
roepen om liet onderling geharrewar in de
coalitie mogelijk te maken zonder dat zij cj
nadeel van ondervond-, en dat hebben wij
duidelijk genoeg kenbaar gemaakt Toen wij
nu hoorden de verklaring van mgr Nolens,
dat do coalitie dood cn liet beleid van Colijr.
gebroken zou zijn als het amendement-Ker
sten werd aangenomen, hebben wij natuur-
lijk toen vóór de afschaffing gestemd ai heb
ben wij er bij verklaard, dat wij best moge
lijk onder andere omstandigheden er weer
tegen zouden stemmen. Het was een stem
ming onzerzijds niet vóór of tegen liet ge
zantschap hij den Taus, maar vóór of tegen
Colijn. Wij konden niet anders doen. Het
was cn liet blijft voor ons een kwi-stie van
opportuniteit. Toen wij dus de mogelijkheid
zagen om een democratische regeering te
verkrijgen als wij den R.-K. hun gezant
schap bij den Paus teruggaven, bestond hier
tegen bij ons geen bezwaar. Hierin ligt niet
de minste inconsequentie, voor ons waren er
groolere landsbelangen in het spel dan dat
gezantschap.
De meerderheid, wolke mr. Marchant had
moeten vormen voor een democratische re
gcering. moest medo steunen op de soc.-dem.
De „N. R. Ct." heoft dio opdracht als niet
ernstig beschouwd. Mij is het bekend, aldus
spreker, dat dio opdracht buikpijn van angst
heelt veroorzaakt bij degenen, dio bang
waren voor het eindigen vau de macht eon
den Indischen Ondememersraad.
Nu is de buikpjjn over. maar dc herstelden
moeten oppassen, want do duivel kan terug
komen. Ik heb me, 3ldus mr. Marchant, niet
opgedrongen als kabinetstormateur. Ik
spreek de koop uit, dat da hoeren, die na
mij zullen moeten probeeren het Kabinet te
vormen, mijn voorbeeld zullen volgen, de
stukken openbaar zullen maken en niet meer
in de linnenkamer zullen koekeloeren. Als
dat het cenig resultaat is van deze mis
lukt o poging, ben ik er al verheugd mede.
Met wat nu gebeurd is, is onze verant
woordelijkheid gedekt. Ik hel) gezegd: Ilior
is oen program en oen meerderheid er voor.
fit hot leven van den beroemden Engelschen
detective Herbert Porter.
Vrij bewerkt naar het Engelseh door J. H.
fNadruk verboden).
9.'.
„Winterfeld Lehrberg?" herhaalde Else
nadenkend. „Van die tirma heb ik korl ge
leden gelezen. Is dat niet de fabriek, waar
van do brandkasten eenigen tijd geleden in
Londen op klaarlichten dag op onbegrijpe
lijke manier geopend en leeggehaald wer-
donop verschillende plaatsen in de
City?Als ik mij niet vergis, werden zij
op een geheimzinnige manier geplunderd
zonder het geringste teeken van beschadi
ging."
„Zeer juist," zei Iferberl Porter glim
lachend. „U hebt een goed geheugen. Die ge
schiedenis in Londen is ongeveer een half
jaar geleden."
Het jonge meisje vestigde haar oogen star
Dp den detective. ,.IIet lijk', wei z'. hetzelfde
misdrijf.
„Niet mogelijk."
„Ifebt U U al nader met de brandkasten
beziggehouden, Mr. Porter?"
„Nu," antwoordde de Engelschman met
een»licht scÊouderophalen, "d i t cer.e heb
ik kunnen vaststellen: op den Augusla-
Boulevard en in de Leipzigerslraat waren
de brandkasten gestoten, toen de lieer Hahn
binnenkwam; bij de gasmolorenfabriek van
Tc-lerscn was hij open."
„Gesloten" herhaalde het jonge meisjjc
zonder zijn woorden te begrijpen, „open,".,
ik begrijp er geen woord van, Mr. Torter.''
„Denkt U hier eens over na: in de beide
gevallen, waarin de brandkast gesloten was,
betaalde mijnheer Halin dc vijftienhonderd
gulden. In het derde geval, waar de kast
openstond, (rok hij zijn aanbod na eenigen
lijd weer in."
„En welke conclusie Irekt U hieruit?"
„Deze: onze vriend wenschtc het een of
ander te zien. dat binnen in de kast is aan
gebracht.In de beide eerste gevallen,
waar dc kost gesloten was, moest hij iets
™;n. waardoor er voor den eigenaar een
aanleiding onlslond om hein open Ie maken.
Dat was van veel belang voor den bezoe
ker, zoodat hij er een Ilink bedrag voor over
bad, JVanl hij wist. zóó veel geld zou de
onlvanger in de brandkast leggen cn die
daarvoor open maken. In het derde geval,
waar de brandkast open stond, was dezo
uitgave niet noodig vandaar dat hij zich
terugtrok."
Het jonge meisje haalde diep adem cn
keek den detective zwijgend aan. „En wat
denkt U," vroeg zij na lang nadenken, „dat
Ilahn binnen de brandkasten zocht?"
Herbert Porter haalde de schouders op.
„Daarover hen ik hel met mezelf nog niet
lieelemaal eens. Ik geloof, dat ik goed zal
doen vanmiddag een bezoek af te leggen bij
onzen gewonden ".Tiend Ernst Krauss op de
Thatheimerweg."
Else knikte mee. „En wat beteekent dan
die vertooning met de Iwee app.elenven-
lers?"
„U bedoelt de beide kerels, die elkaar af
ranselden? Daarvoor heb ik, geloof ik, een
verklaring: als ik mij niet al te zeer vergis,
moesten die er voor zorgen, dat er rumoer
ontstond, dat de directeur cn vooral ^dc
edele lieer Hahn naar het venster lokte."
„En heeft Hahn van de gelegenheid ge
bruik gemaakt om wat uit de brandkast weg
te nemen?"
„Absoluut niet."
„Maar wat dan?"
„Hij was zóó gaan staan, dal hij op zijn
weg naar het raam de brandkast moest
passeeren. Op die manier was hij in de ge
legenheid binnen in de kast, waarvan de
deuren openstonden, lo kijken. Zoo kon hij
datgene te welen komen, waar het hem
om te doen was. En houd nu ook nog reke-
niflg met dit feit: in beide gevallen heeft
Ifahn den directeur op een iamclijk afgele
gen plaats besteld en hem zoo gedwongen
een vrij langen tijd van zijn bureau afwezig
Ic zijn. Beide kceren is de conferentie op
Zaterdagmiddag vastgesteld. En Zaterdag
middag worden do loor.en uitbetaald."
Het was den volgenden middag exen r.a
halfdrie, toen dc au'.o waarin Herbert Por
ter zal, den slilien Rergweg in Thalheira in
draaide. Hel huis No. 56 was spoedig ge
vonden, des -Ie spoediger, omdat cr een lieer
voor de deur stond, die ongedu!dig-zo-"-kend
naar alle kanter. sjx-urde. Dat was de direc
teur von Dornstein van „Stahlwerk A. G."
Hij herkende zijn bezoeker van den vori-
gen dag terstond cr. wendde zich opgewon
den tot hem. „Zal ik U eens wat vertellen.
De heele geschiedenis.
is bedrog, nietwaar?"
„Hoe weet U dat?"
„Wel, ik had al zoo iels gedacht. Niet
waar. mijnheer Ilahn woont hier heclemaal
niet. En van een centrifuge is heelemaal
niets bekend, hè?"
„Zoo is het. Maar hoe weet U dat alle
maal?"
De Engelschman keek den fabrieksdirec
teur met een snellen blik aan. Dan zei hij
op kalmen loon„Stapt U in mijn autoon
derweg zal ik U een en ander vertellen.
De auto suisde in de richting van de voor
stad Helraersdorf De detective verbrak zijn
zwijgen. „U zult wel vermoeden, dat ik la
werkelijkheid niel ben, waarvoor ik mij gis
teren heb uitgegeven
„Langzamerhand begin ik iels dergelijks
tc vermoeden," was het zenuwachtige ant
woord van den industrieel. „Maar wie bent
U dan eigenlijk?"
De detective keek recht voor zich uit.
Van tusschen de hoornen schitterde een lich
te vlakte hoorde men een regelmatig dof
geruisch: de zee. Langzaam wendde hij zich
tot zijn meigezel en zeide: „Mijn naam is
Herbert Porter."
„Ilcrbert Porter," herhaalde de ander,
lichtelijk geschrokken, „do beroemde de
tective? Is er dus een misdrijf in het spel?"
„Zoo goed als zc-ker: ja."
De auto vloog pijlsnel over den straat
weg." Bismarckstraat 38," zei Herbert Por
ter door de spreekbuis legen den chauffeur.
Uit de tegenovergestelde richting kwam
een andere auto aan.
De Engelschman lachte zachtjes. „Num
mer tweo," merkte hij droog op. „Weet U,
wie in die wagen zit?"
Von Dornstein tuurde ingespannen. „Als
ik mij niet vergis, is dat mijnheer Martin
van de firma Rilke Bruch, d» radio
maatschappij."
„U vergist U niet. En ik vermoed, dat hij
ons net zoo iets te vertellen heeft als U
overkomen is."
De heide aulo's slopten 'op hetzelfde mo-
menl, dat zij elkaar ontmoetten." Kom bij
ons zitten. Martin," zei von Dornstein met
een mengsel van bedruktheid en galgen
humor.
„Die mijnheer, dien ik bij mij heb, be
weert, dat U ons wat te vertellen hebt."
De lieer Martin zei zijn chauffeur alleen
naar de stad terug te rijden. Daarop stapte
hij bij de beide andere heeren in den wa
gen; deze keerde en sloeg met groote snel
heid de richling van de stad in.
..En hier," zei Herbert Porter, wijzend op
een man, die aan een hoek van een zijweg
ston dte wachten," is iemand, wiens levens
geschiedenis iels beval, dat U interesseeren
zal, mijne heeren, Slapt U in, jnijnheer
Krauss."
De aangesprokene nam zijn hoed af.
„Goed, mijnheer Porter."
Mijnheer Martin wierp een verwonder
den blik op den Engelschman. „Mijnheer
Porter, bent U Herbert Porter?"
„Ik kan het niet ontkennen."
„Dat opent aardige perspectieven," mom
pelde Martin. „Het is me wat moois, het
lijkt wel of dit een betooverde dag is. Een
onbekende koml me vijftienhonderd gulden
brengenals ik hem wil opzoeken,
blijkt hij heelemaal niet te bestaan. En ten
slotte werd ik uit mijn auto gehaald en kom
ik naast den meest gevrecsden detective van
dg wereld le zitten. Als dat geen slechte
voortcckenen zijn, weet ik het niel. Zooals
ik zeg: een betooverde dag."
„Dus, mijnhoer Krauss, vertelt U nu aan
dezo heeren precies hoe dat zit met de
brandkasten van Winterfeld Lehrberg?"
„Wir.lerbergh Lehrberg," riep Martin
uit. „Dat is de firma, waarvan mijn brand
kast afkomstig is."
„De mijne eveneens," voegde von Dorn
stein er droog aan toe.
De auto reed den bijna cindeloozen
straatweg naar de slad. Krauss wierp een
somberen blik op hel winterlandschap bui
ten en begon daarop met zachte slem:
„Het is nu elf jaar geleden, dat ik werk
meester was hij Winterfeld Lehrberg. Ik
had een heel behoorlijk salaris maar had
veel legensj>oed in mijn gezin. Mijn vrouw
sukkelde al jaren en moest voortdurend in
een sanatorium verpleegd worden en ook
mijn kindje vertoonde verschijnselen van
tuberculose. Alles, wat ik verdiende, ging
daaraan weg en nog meer.
Op een avond, dal ik in een café zat in de
huurt van mijn woning cn bij een cognac
groc vergetelheid voor mijn verdriet zochl,
kwam de verleider tot mij glad en vrien
delijk als de Satan zelf. Ik wist direct,
dat ik dit gezicht al meer gezien had: deze
man met zijn welverzorgde kleeding en zijn
weldoorvoed gezicht, dat, ondanks de uit
drukking van tevredenheid, toch iets af-
slootcnds had. Hij begroette mij alsof we
oude vrienden waren en bestelde een firscli
goeden wijn. Die dronken we samen op. We
spraken over koetjes en kalfjes, hij infor
meerde naar mijn familie-aangelegenheden;
ik kwam een beetje los vertelde van
mij'n zieke vrouw, van mijn ziek kind, van
mijn werk en van mijn nood. liet scheen
hem allemaal le intcressceren.
liet was ongeveer halftwee, toen we op-
slaptcn. Ilij bracht mij naar huis en sprak
over onverschillige dingen. Bij het afscheid
beloofde hij mij bil gelegenheid eens te ko
men opzoeken. „Uw omstandigheden gaan
mij aan 't hart," zei hij.
Hij liet zich niet lang wachten, de vreem
de lieer. Twee dagen laler verscheen hij
al; ditmaal in mijn woning. Hij kwam niet
met léego handen: versterkende middelen
voor mijn vrouw, speelgoed voor mijn
kind.hij wist al, wat mijn zwakke zijde
was. En toen begou hij to pralen. Hij wist te
conversecrcn en ook ik werd spraakzaam.
Ik vertelde van het vertrouwenswerk, dat
mij was opgedragenik had de fabricatie
van de hrandkastsloten onder mijn toezicht.
Zoo terloops merkte hij op, dal hel toch
jammer was voor een zoo kundig man als
ik, een zoo begaafd technicus, om in zulke
moeilijkheden to moeten leven. Hij wist
wel een middel, waardoor ik mol één slag
uit de ellende zou zijn... Ik hoop, mijne
heeren, dal U het niet a! to zeer zult ver-
oordeclen: ik spitste de ooren, ik luisterde
met gespannen aandacht.. En langzaam
en gluiperig kwam hij met zijn voorstel
voor den dag, ik was toch de werkmeester,
die de leiding had bij de lahrieage van de
hrandkastsloten, dus het was een kleine
moeite voor mij om bij ieder slot, dat door
mijn handen ging, een tweeden sleutel te
maken. Daar kwam geen mensch achter...
en men kon nooit weten waarvoor zoo'n
sleuteltje nog eens goed was Ik sprong
op en wees hem de deur. Daarop deed hij
zeer bclcedigd: ik had hem heelemaal ver
keerd begrepen. Hij sprak in mijn belang,
niet in de zijne. Als ik niet wilde, hem
ging hel niets aan: ik was er ellendig aan
toe, niel hij. En hij had er geen oogenblik
aan gedacht, dat ik hem die sleutels bezor
gen zouIk slond op: „Ga weg," zei hij.
En hij ging.
Een paar dagen laler werd ik bij den pro
fessor ontboden, die mijn vrouw behandelde.
„Hoer eens, beste kerel," zei hij, terwijl
hij mij vol medelijden aankeek. „Ik kan
voor niets meer instaan. Of liet moet zijn,
dat je je vrouw voor een halfjaar naar Da-
óos laat gaan. Daardoor zou zé misschien
kunnen gerezen."
Naai Davosnsai Davosdat
kostte een hand met geld en mijn heelc be
zit bestond nog uit zeven gulden....
En het was alsof mijn booze geest hel ge
waar geworden was: 's avonds kwam liij
weer aanzetten. Weer wierp hij een balletje
op over zijn voorstellen. Ik zou hem abso
luut geen sleutels behoeven te geven
verheeld je ik behoefde ze alleen maar
le verliezen.
ISlol volgt./
