Ne. 20119.
DINSDAG 13 OCTOBER
Anno 1925.
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENÏ1ENI
80 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs
Kleine Advertentiën, uitsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags én
Zaterdags 60 Cts., bij een maximum aantal woorden van 80.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueels opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordelndspleiu Telefoonnummer! voor
Dlreotle en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postohdque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 8 maanden ƒ2.86, per week ƒ.0.18.
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week ...ttt .0.18,
Franco per post 2.36 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
Aan den gemeentelijken vischwinkel,
Vischmarkt 18, tel. 1225 is WOENSDAG ver
krijgbaar: SCHELVISCH a f 0.15f 0 25,
SCHOL a I 0.16—f 0.35, GEH. KABELJAUW
a f 0.30 per pond, VOLLE- en INMAAK-
HARING a f 0.07 per stuk 4898
AUG L. REIMER1NGER,
Welh. loco-Burgemeester.
Leiden, 13 October 1925.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat J. J. van
Goozen, te Leiden, een verzoek heeft inge
diend ter bekoming van verlof voor den ver
koop van alcoholvrijen drank voor gebruik
ter plaatse van verkoop in het perceel Groe-
nesteeg No. 19. 4899
AUG. L. REIMERINGER,
Welh. loco-Burgemeester.
VAN STRYEN, Secretaris.
Leiden, 13 October 1926.
Het volksleven in Nederland.
Gisteravond hield de bekende folklorist, de
heer D. J. van der Ven, uit Oosterbeek in de
groote zaal van het Leidsche Volkshuis een
met lichtbeelden verduidelijkte voordracht
ver het volksleven in Nederland. De belang
stelling was buitengewoon groot, zoodat in de
zaal geen enkel plaatsje onbezet was.
Wij stadsmenschen kunnen ons, wanneer
wij daarvan niet een bijzondere studie heb
ben gemaakt, moeilijk voorstellen, welk een
schat van folklore nog in ons vaderland,
vooral op het platteland te vinden is, met
Came in de uithoeken ervan, en hoe dit
v--* Lleeft in onze volksgebruiken en volks
vermaken. De nivelleerende invloed van de
cultuur, die oude gebruiken gelukkig niet
kunnen doen verdwijnen, 't Meest karakte
ristiek en 't dichtst bij hun oorspronkelijken
vorm vinden wij ze nog terug in Twenthe, in
den Achterhoek, in Brabant en Limburg,
maar ook nog wel in Drenthe, Groningen en
Friesland. Zij leven daar voort als oude ge
bruiken. Soms is de beteekenis er van ook
daar verloren gegaan, doch als men met de
ouderen onder de landslieden aan het praten
komt, waartoe voor een stadsmensch tact
noodig is een boer in kleinere, afgelegen
plaatsen is naar spr.'s ervaring vooral ach
terdochtig en wordt niet spoedig vertrouwe
lijk dan wordt gewaar hoe die gebruiken
en gewoonten een diepen achtergrond hebben
en stammen uit een tijd toen het geloof aan
booze en goede geesten nog met sterke wor
telen in ons volksleven lag, wat reeds hier
uit werd verklaard, dat in al die gevallen
tusschen de gebruiken e*n de gewoonten hier
te lande, een parallel kan worden getrokken
met de gewesten builen onze grenzen, ter
wijl ook nog in menig geval de van elkaar
verschillende uitingen van wat er vroeger
werd gedacht en geloofd in de onderschei
dene provinciën een gemeenschappelijken
oorsprong heeft. En wat spr. met nadruk
deed uitkomen er schuilt in dit oude,
waarvoor menig modern tijdgenoot uit onbe
kendheid de schouders ophaalt, dikwijls veel
schoonheid en poëzie, wanneer één menscli
dit heeft weten op te diepen en aan anderen
duidelijk heeft weten te maken, dan is het
wel de heer Van der Ven, die daarvoor niet
alleen het eigen land heeft doorkruist en in
dit opzicht bestudeerd, maar die ook daarbui
ten veel heeft gereisd en onderzocht. Zoo
voerde hij zijn ontvankelijk gehoor door
Limburg met zijn processies door Brabant
met zijn schuttersgilden en liet hen de volks
gebruiken in de oostelijke en noordelijke pro
vinciën zien en leven, niet als curieuze dor-
pelijke achterlijkheden welke men vertoont
tot amusement van de zich op hooger trap
van beschaving wanende stedelingen, maar
als resten van de Nederlandsche folklore. Hij
wist daarbij telkens het onderling verband
vast te leggen. De mooie heldere lichtbeelden
droegen er mede toe bij, dat de aanwezigen
het medegedeelde leerden waardeeren. Het
meest droeg daartoe echter bij de groote be
lezenheid van den spreker en het zeldzaam
enthousiasme, welke hem bezielt voor de
door hem behandelde slof.
Van kwart over acht tot bijna elf uur heeft
spr. met een kleine pauze er tusschen de aan
wezigen van Zuid tot Noord en van Oost tot
West door ons aan folklore rijke gewesten
geleid en ongetwijfeld bij hun de liefde voor
dit land verlevendigd en versterkt.
De inzet van de Volksvoordrachten dit na
jaar is goed geweest. Wie er den heer Van
der Ven moeten opvolgen is het niet gemak
kelijk gemaakt.
Leidsche G. J. M. V.-kampen.
Zaterdagavond 10 Oct. heeft de jaarlijk
se he reünie van de Leidsche C. J. M. V.-kam-
pen in Oud-Hortuszicht plaats gehad. Zeer
vele jongens en leiders, ook- uit andere plaat
sen, hadden aan de uitnoodiging gehoor ge
geven, zoodat, toen om half acht de bijeen
komst geopend werd, het gezellige zaaltje
geheel gevuld was. Er heerschte een prettige,
vroolijke stemming en begeleid door een uit
de jongens gevormd strijkje, weerklonken de
kampliedjes den geheelen avond.
De verschillende nummers van hel pro
gramma werden grootendeels door de jongens
zelf voorbereid en uitgevoerd en er is werke
lijk veel goeds gepresteerd.
De hoofdschotel van den avond werd ge
vormd door een schimmenspel, waarin de
personen uit de kampliedjes aanschouwelijk
werden voorgesteld. De komische poppen en
figuren waren alleraardigst uitgesneden en
het geheel viel zeer in den smaak.
Ter afwisseling werden kampfoto's ver
toond en brachten enkele jongens mooie mu
ziek ten gehoore. Eén der jongens bracht de
kampcommissie een bloemenhulde en dankte
haar voor de toewijding en den ijver, waar
mee zij nu al 5 jaar de kampen, die zoo snel
gegroeid zijn, heeft voorbereid.
Omtrent het winterwerk werd meegedeeld,
dat dit jaar vier kampkringen zullen worden
gehouden, terwijl het aantal algemeene bij
eenkomsten zal worden uitgebreid. Mede ter-
wille van de jongens, die niet in Leiden wo
nen, is besloten tot het uitgeven van een
maandblaadje, waarin ook alle bijeenkom
sten worden geconvoceerd en dat mee kan
helpen om den kampersband te versterken.
Met een ernstig woord tot de jongens, om
datgene, wat ze in het kamp hadden meege
kregen vast te houden en krachtig mee te
werken tot den bloei van het kampwerk, dat
voor nog zóóveel jongens uit Leiden een ze
gen kan worden, sloot de voorzitter der ver-
eeniging, de heer L Segaar, dezen welge
slaagden avond.
De bazaar van Dierenbescherming.
De Vereeniging tot bescherming van die-
ren voor Leiden en Omstreken heeft weder
een bazaar georganiseerd, die dit jaar in de
j groote zaal van Zomerzorg wordt gehouden
I en tot en met Vrijdag 16 October geopend
I blijft.
Wij bezoeken uitteraard vele bazaars,
maar zelden treffen wij er een aan, waarin
zoovele en zoo waardevolle artikelen en voor
werpen zijn bijeen gebracht als telkenjare
op de bazaars van deze vereeniging. Ook dit
maal maakt zij geen uitzondering. En men
heeft hier niet op de welwillendheid van
winkeliers een beroep behoeven te doen om
tegen afstand van een grootere of kleinere
fractie van de winst uit eigen zaak op de
bazaar te verkoopen.
De geheele zaal is met verschillende stands
bezet, terwijl in de serre daarnaast de firma
de Wed. van Nelle den bezoekers een geurig
kop thee zal aanbieden. Voorts is voor de
ncodige attracties gezorgd; een rad van
avontuur, een grabbelton, een electrische
visscherij, sjoelbakken enz. enz., en waar de
I vereeniging door onze stadgenooten en die-
j renvrienden van buiten zoo goed is bedacht
geworden, behoefde het bestuur de te winnen
prijzen niet alle klein té houden, zooals ge
woonlijk geschiedt. Men zal er ook heel aar
dige prijzen mee kunnen winnen. Het is ons
niet mogelijk om een volledige beschrijving
van liet tentoongestelde en te koop aangebo
dene hier te geven.
Behalve dat de zaal zelf rpet groen en
bloemen smaakvol is aangekleed, is er een
tentje met bloemen, die telkens weder wor
den vernieuwd en verfrischt. Verder vindt
men er een groote verzameling fraaie en
nuttige handwerken, borduur- en haakwerk,
kussens, kleedjes enz. Een stand met zeer
practische en met het oog op den naderenden
winter actueele wollen goederen vindt men
in een aparten stand bijeen. Toilet-artikelen,
fijne zeepen en parfumerieën, vullen mede
een geheelen stand-. Dan is er een kraam met
boekwerken, platen en schilderijen en einde
lijk treft het oog in het midden der zaal een
uitstalling Van wijnen, likeuren en limona
des, chocolaterie, banket enz. Zooals het be
stuur ons mededeelde is het voornemen om
in de vier dagen en avonden zooveel moge>
lijk alles aan den man (vrouw) te brengen,
waarom» de verschillende artikelen betrekke-
lijk laag geprijsd zullen worden. Huismoe
ders kunnen hiermede allicht hun voordeel
1 doen. Bovendien zal er een feestelijke stem
ming heerschen. Ondeï een kopje heerlijke
Van Nelle's thee of wat anders waarvoor
Zomerzorg gaarne zorgt, kan men van goede
muziek genieten, 's avonds afgewisseld door
i levensliedjes van den heer J. J. G. Oostdam
te 's Gravenhage. Bij dit alles wordt ook het
doel dat de vereeniging beoogt, niet vergelen.
Zoo zal van avond door den bekenden die
renvriend den heer J. Karres, voorzitter van
den Anti-Trekhondenbond te 's Gravenhage,
de film „Caesar", de geschiedenis van een
hond, vertoonen.
Hedenmiddag te halfdrie is de bazaar offi
cieel in tegenwoordigheid van het bestuur en
tal van genoodigden door den voorzitter prof.
André de la Porte geopend. De eere-presi-
dente, mevr. De GijselaarViruly, die dit
gewoonlijk pleegt te doen, was daartoe ver
hinderd.
Hierna werd de bazaar voor het publiek
geopend.
Openstelling Arbeidsbeurs.
Men deelt ons mede, dat in het vervolg de
Arbeidsbeurs onafgebroken geopend zal zijn
van 8 uur voormiddag tot 5 uur namiddag,
's Zaterdag6 van 8 uur voormiddag tot 12 uur
middag.
Bovendien Donderdags van 79 uur na
middag. •-
Gisteren is de 81-jarige J. E. Ch., we
duwe van G. T. F., van de trap van haar
woning in het Sionshof gevallen. Toen men
haar te hulp wilde schieten, bleken de le
vensgeesten reeds geweken. De vermoedelij
ke doodsoorzaak is hartverlamming of een
beroerte.
Gistermorgen omstreeks kwart voor
elf ondervond het tramverkeer hier ter slede
tien minuten vertraging, doordat een hand
wagen nabij de Blauwpoorlsbrug, waarop de
uileinden van ijzeren slaven, geladen op een
met 'n paard bespannen wagen rustten, on
der dien last bezweek.
Gistermiddag geraakte een vracht
auto van de firma J. M. J. P alhier, in de
Middelstegracht te water, vermoedelijk door
dat de straat daar ter plaatse naar den
waterkant afloopt, waardoor de auto achter
uit ging rijden. Persoonlijke ongelukken
kwamen niet voor.
Wij vestigen de aandacht op de adver
tentie omtrent de collecte op 14 en 15 dezer
ten bate van de Leidsche afdeeling der Ver.
voor Chr. Vacantie-kolonies.
Voor de Rijkspostspaarbank zijn ten
1 postkantore alhier in September op spaar
bankboekjes ingelegd f 135.006.98 en terug-
i betaald f 123788.49; derhalve meer ingelegd
j dan terugebetaald f 11218.49. Het aantal
nieuw uitgegeven spaarbankboekjes bedroeg
165. Door tusschenkomst van dit kantoor
werd ter directie op Staatsschuldboekjes in
geschreven nominaal f 5850 en afgeschreven
nominaal f 5400; derhalve meer in- dan af
geschreven f 450. Het aantal nieuw uitgege
ven staalssehuldboekjes bedroeg 1.
De „Sls.-Crt." bevat de statuten van de
N.V. „Het Eerste Leidsche Modelhuis", al
hier.
MUZIEK.
I Liederenavond Max Kloos-Anton v. d. Horst.
Gisteren-avond vond in dien Schouw
burg het eerste der vijf concerten plaats,
die door de concert-directie Ernst Krauss
voor dlit wintersaisoen in onze stad zijn ge
organiseerd: een Liederenavond van M-ax
Kloos, met Anton v. d. Horst aan den
vleugel.
Waar artiesten.als deze bei-den, van wier
superieure kunst wij reeds eerdler bij her
haling hebben kunnen genieten op het pro
gramma vermeld stonden, en dit teven3 een
keur van liederen bevatte, zooaüs men zel
den aantreft, liet zich wel een avond van
hoog -kunstgenot verwachten, waarin wij
dan ook geenszins zijn teleurgesteld. Hooge
kunst is ons geboden; muzikale kunst van
de fijnste en edelste soort.
Als eerste nummer vermeldde het pro
gramma een viertal liederen van J. S.
Bach. Geheel juist was dit niet; slechts
de eerste twee liederen zij composities van
dezen meester; de beide andere zijn door
Reimann verzamelde liederen uit de 16e
eeuw. Zij werden vertolkt met een fijnheid
en innigheid, die diep ontroerden; in het
„Liebster Herr Jesu", waarmede de avond
begon, brachten de beidie artiesten ons
reeds dadelijk onder den diepen indruk
van hun hooge kunst. Met zijn onvergelij
kelijk mooi stemgeluid weet Kloos ons
naast die teerste en fijnste pianissimo's, de
krachLgsle fortissimo's te geven, alles met
een volmaakte en nooit falende beheer-
sching, ons steeds doordringend van de be
doeling van den componist, en zijn eigen
diepxiöorvoelden intenties alls mn zelf op
zijn hoorders overdragend. Hoe onvergelij
kelijk schoon was de vertolking van
Brahms' Ernsle Gesangc, een zeer laat opus
van dezen componist, een werk van zeld
zame en onvergankelijke schoonheid, en
o. i. wel een van zijn grootste meesterwer
ken. Zelden hoorden wij het zóó uitvoeren.
Wat gaf de zanger ons een emotie met het
„o, Tod" in het derde gezang, en hoe kon
den wij in deze „Ernste Gesange" het
meesterlijke spel, en de groote gaven van
v. d. Horst bewonderen 1 Van „begeleiding"
kan men hier niet spreken: zang en piano
zijn hier door den componist zóó tot één ge
heel saamgeweven, en de uitingen der beide
kunstenaars zoodanig tot één hoog muzie-
kale kunstuiting vergroeid, dat men niet
weet, wat hierin het meest te bewonderen,
den nabelen, ontróerenden zang van Kloos,
of het diepdoorvoeflde,, fijn-artistieke spet
van v. d. Horst.
Na de pauze brachten de kunslenaajs
ons behalve „La Rocession" van Franok,
en Moussorgsky's „Ohant ju if", een tweeteil
liederen van Debussy, die zij ons hebben
voorgelegd op een wijze, dde door klaarheid
en fijnheid van vertolking groote bewonde
ring afdwong, niet 'het minst in het eerste
dier beide liederen: „La Grotte",
Het met zooveel zorg harmonisch saam-
gestelde programma, bevatte als laatste
nummer vijf liederen van Woflf, die ook
weer zoo zorgvuldig uit den schat ven
WoUf-HedieTen waren gekozen. Hierin ook
weer het volmaakte geheel van zang en
klavier, tot in aüe fijnheid samengegroeid
en vormend een muzikale uiting van het
meest superieure gehalte. Heertijk vertolk
te Kloos ons het lied „der Genes ene an die
Hoffnung", en wat gaf hij ons een genot in
,{der GArtner"! Hij eindigde m# het prach
tige „Gesegmet Sei", wlaarin hij ons, door
zijn meesterlijke voordracht en heerlijke
ötem, 23oo diep. wrat te ontrt^Wü. Maar boe
zou hij ons zooveel schoons hebben kunnen
goven, indien hij niet ter zijde was gestaan
door zulk een voortreffelijk en superieur
pianist ad-s v. d. Horst!
De toehoorders toonden zich door ruime
bijvalsbetuigingen dankbaar voor het ge-
nolene. De schouwburg had betei bezet be
zet kunnen zijn, en slechts de aanwezigen
zijn in staat geweest om te beseffen, welk
een kunstgenot de afwezigen hebben ge
mist. Wij zijn den beiden kunstenaars dank
baar voor wat zij ons hebben doen genie
ten.
Concert Haarlemsche Orchest-Vereeniging.
Na al de strubbelingen, die de II. O -V.
den laalsten tijd door te maken had, was
het met recht een „rentrée joyeuse" dit eer
ste concert hier te Leiden.
Met de ouverture van „Die Hochzeit des
Figaro" werd het concert geopend, gevolgd
door het recitativ en Aria uit ditzelfde werk.
Nog altijd blijft voor ons moderne menschen
deze fijne subtiele muziek haar schoonheid
houden, laat ze niet na te charmeeren en te
ontroeren.
De 5de Symfonie, welke op veelvuldig
verzoek, ten gehoore werd gebracht, is de
schepping van Beethoven, welke het spoe-
i digst populair is.geworden en welke Beet-
i hoven's naam 'ook in het buitenland be
roemd maakte, 't Is de heldensymfonie,
waarvan Beethoven zelf de held was, de
held, die zich met kracht en moed tegen
i het noodlot verzette. Schindler, de biograaf
van Beethoven, vertelt, dat Beethoven van
hel hoofdthema uit het eerste deel zei „So
I pocht das Schicksal an die Pforte", dit sug-
geslieve thema wat Beethoven op zoo'n
i meesterlijke wijze in het lsle deel ontwik
kelt. Dan komt het 2de deel, het ontroerende
en innig troostende Andante, waarvan de
melodie aan 't eii)d van dit deel zich ont
spint tot een heerlijke bevrijdings- en jubel
zang. In 't laatste deel breekt Beethoven
wel niet met den beslaanden symphonie-
vorrrt, doch wijkt er eenigszins van af, door-
I dat hij hierin weer thema's uit het vorige
deel laat optreden; ditzelfde doet Beethoven
in zijn 9de en is feitelijk de voorbode van
wat Richard Wagner later als Leitmotiv in
1 zijn muziekdrama's heeft ingevoerd. Dit laat-
ste deel nu is van een geweldige orchestrale
i pracht en jubelende extatische schoonheid,
zoodat het ontroeringen en verrukkingen
I geeft hevig en onvergeetlijk.
De interpretatie van dit werk was niet
de beste van den avond; een zekere ruwheid
I en grofheid was hier en daar niet weg te
cijferen; thema's werden zoo nu en dan
overstemt door de begeleiding en over het
algemeen was er een psychisch tekort, wat
te betreuren viel; toch waren er ook vele
1 goede momenten te constateeren, momen-
ten van prachtige klank-kleur, van een
fraaie thema-expositie van eenheid tus
schen dirigent en orchestleden.
De vocaal-solist van den avond: Willem
Ravel li, zong behalve de aria van Mozapt
„der Harfenspieler", drie prachtlieden van
Hugo Wolf en „Hymnus" van Richard
Strauss. Ravelli, die over fraai stemmate-
riaal beschikt, heeft ons in deze liederen
veel schoons te genieten gegeven; ze werden
i met veel muzikalen smaak en juiste expressie
i gezongen. Bijzonderen indruk ontvingen we
1 voornamelijk van De Wolf-liederen. Het
Orchest, dat eenigszins te sterk begeleidde,
speelde overigens voortreffelijk de fraaie
orchestpartijen. 't Was jammer, dat er geen
tekstboekjes verkrijgbaar waren; we zouden
dan ongetwijfeld nog meer^genoten hebben.
't Concert werd besloten met Richard
Wagner's Tannhauser-ouverture. Deze nu
werd door Gerharz uitstekend geïnterpre
teerd; schoon was hierin de klankkleur,
prachtig de ontwikkeling der verschil lende
j motieven, etherisch klonken de slrijkinstru-
inenten en triomfantelijk het koper.
Het publiek, dat in groot getal was opge
komen, dankte met een gul applaus dirigent,
solist en orchest.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De conferentie te Locarno.
Gisteren is weer vergaderd en zijn voorts
de onderlinge besprekingen voortgezet.
Stresemann had een onderhoud met Benesj,
vervolgens ontmoetten Briand en Benesj
elkaar en Briand stelde Shrzynski voor aan
Stresemann. Een onderhoud tusschen den
Pool en den Duitscher is wegens een lichte
ongesteldheid van den Pool, overgegaan
en uitgesteld tot heden. Voorts hebben
Luther cn Stresemann een lang onderhoud
gehad met Chamberlain en Briand en Pad
Briand nog een particulier gesprek met
Luther en daarna met Chamberlain.
Over 't geheel blijft optimisme heerschen
zoodat gisteren volgend communiqué is
uitgegeven
- ,,De conferentie heeft de algemeene be
raadslaging over de kwestie van deelne
ming aan het Volkenbondspact door de
eventueele onderteekenaars van het veilig
heidspact hervat.
De wenschen en aanvullende opmerkin
gen, door de Duitsche delegatie geformu
leerd, hebben aanleiding gegeven tot een
wisseling van verklaringen en uitleggingen,
die den arbeid der conferentie nader brengt
BINNENLAND.
Uitbreidingsplan Wassenaar.
Het Comité voor het luchtverkeer mei
Ned.-Indié zet zijn actie voort v-
BUITENLAND.
Blijvend optimisme te Locarno.
De communisten-staking in Frankrijk If
een volledig éghec geworden. Enkele bot
singen. 0
I Het Duitsch-Russisch handelsverdrag L
1 ge teekend.
Het rapport der Barmat-commissie uit den
Prnisischen Landdag.
Een brntaal stukje der Duitsche m<K
narchisten.
tot een bevredigende oplossing van de pun
ten, die in de \olgende zitting, Dinsdagna*
middag ,ter sprake zullen komen/'
Art. 16 van het Volkenbondsverdrag i(
en blijft de hoeksteen van de conferentie,
die een oplossing nadert en wol in volgen-
i eten geest:
I Duitschland treedt op de gowone oor-
waarden tot den Volkenbond toe. Om tege
moet te komen aan Duitschlands bezwaren
i in zake art. 16, zouden de goallieerdcn een
verklaring afleggen, waarin zij, er aan her
innerend dat alleen do Volkenbondsverga-
i dering gerechtigd is het pact te interpré-
j teeren, ieder voor zich erkennen, dat de
bijdragen van de staten, die in geval van
oorlog geroepen zijn de Volkenbondsver
plichtingen te doen eerbiedigen, in verhou-
ding moeten staan tot de middelen waar
over zij beschikken. Het schijnt, dat dit
laatste als volgt moot worden opgevat:
j Duitschland zal niet behoeven mee te doen
j aan militaire sancties van de Volkenbonds-
I mogendheden zoolang zijn militaire situatie
zoo is als op het oogenblik. 'De deelneming
aan economische maatregelen zal van het
resultaat van een onderzoek naar de bij
zondere positie van Duitschland op het
oogenblik der afkondiging van zoodanige
maatregelen afhangen. Verder zouden nog
nader overeen te komen instanties in het
loven worden geroepen om over den om
vang der Duitsche verplichting tot mede'
werking aan eoonomische sancties te be
slissen.
In verband met deze overeenstemming ib
het verder van belang te weten, dat ook m
de z.g. neven-kwesties (ontruiming van de
Keulsche zone, wijziging van het bezet
tingsregime, enz.) de mogelijkheid om tot
overeenstemming te geraken zeer goed be
oordeeld wordt.
Havas meent te weten, dat de Duitsche
delegatie, alvorens definitief haar goed
keuring te hechten aan art. 16 van het
Volkenbondsvcrdrag, waartoe zij zelf be
reid zou zijn, een termijn van 24 uur ge
vraagd heeft om de Duitsche regeering te
raadplegen. Een der gedelegeerden zou
reeds naar Berlijn vertrokken zijn om mon
deling de mededeelingen van Luther en
Stresemann aan te vullen.
Wolff ontkent dit in volgende termen:
Zooals in het overeengekomen communi
qué der delegaties medegedeeld is, werd
na een aipuwe uitvoerige gedachtenwisse-
ling over de in verband met Volkenbond en
Veiligheidspact staande kwesties, op grond
van het van Duitschlands zijde gedane
verzoek om aanvullende toelichtingen, ge
constateerd dat men in de richting van op
lossing dezer vraagstukken gevorderd is.
Wanneer het commentaar, dat Havas heden
levert, van beëindiging der besprekingen
van Duitschlands toetreding tot den Vol
kenbond, alsmede van definitieve instem
ming der Duitsche delegatie met art. 10
spreekt, dan moet daarvoor naar de be
woordingen van het overeengekomen com
muniqué verwezen, en geconstateerd dat
derhalve een definitieve oplossing der vol
kenbondskwestie nog niet is bereikt. Even
zeer onjuist zijn de in het Havas-bcricht en
andere buitenlandscho organen vermelde
geruchten over een bedenktijd van 24
uren waarom nopens deze kwestie door d<
Duitsche delegatie zou zijn verzocht. To1
zulk een verzoek bestond geen enkele aan
leiding, en overigens brengt de informali-
j teit der conferentie te Locarno mede, dat
voorwaarden en bedenktijden noch gesteld,
noch aanvaard worden.
Tot zoover Wolff, die echter ricttemin
zelf volgend bericht geeft:
Om den Rijkspresident en het Jjkskabi-
net op de hoogte te stellen van tegen-
woordigen stand der besprekingeh te Lo-
crano is de staatssecretaris der Rijkskanse*
larij dr. Kempner van Locarno naar Berlytf
vertrokken.
Dus toch
Mussolini komt niet naar Locarno,- worm
nader uit Rome £eméla.
