Ballontocht 3 Oct. a.s.
No. 20100.
ZATERDAG 26 SEPTEMBER
Anno 1929.
EERSTE BLAD.
Officieels Kennisgeving.
STADSNIEUWS.
In overleg en samenwerking met het Bestuur der
3 October-Vereeniging zal op de Nieuwe Veemaikt vóór
den Molen „DE VALK", op 3 Oct. a.s. des namidd 1 uur
de bekende Nederlandsche Luchtschipper de Heer POTTUM,
Oud-Leidenaar, met zijn Ballon een vrije opstijging maken.
Voor één onzer Abonné's Dame. ot Heer, stellen wij de
gelegenheid open, gratis, doch geheel voor eigen verant
woordelijkheid, den ballontocht mede te maken Zij, die
hiervoor in aanmerking wenschen te komen, moeten zich
VOOr 1 October a.s. aan ons Bureau opgeven. Hierbij zij
vermeld, dat personen met een gewicht boven de 75 K.G.
niet aan den tocht kunnen deelnamen Een loting die ten
overstaan van de hef hebbers Donderdag 1 October a.s. te
12 uur 's middags te onzen kantore zal plaats hebben, zal
uitwijzen, wie de gelukkige is.
Verder is aan den tocht een bijzondere reclame met
prijzen verbonden, waaromtrent wij in een volgend num
mer van ons Blad nadere mededeelingen zullen doen.
Het voornaamste nieuws
van heden.
AMSTERDAMSCHE ANTHRACIET MIJ
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel. Bij regelabonnement belangrijk lageren prijs.
Kleine Advertenliên. uilsluitend bij vooruitbetaling, Woensdags en
Zaterdag9 60 Cts bij een maximum aantal woorden van 80.
Incasso volgens postreebt Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordelndspleiu Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT!
Voor Leiden per 8 maanden ƒ2.35. per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 portokosten.
Z0.18.
„0.18.
Dit r.i......ioi u.l ViER Bladen
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gezien het verzoek van C. van Arkel,
am vergunning tot uitbreiding van de sme
derij in het perceel Koenesteeg No. 6, ka
dastraal bekend Gemeente Leiden. Sectie
D. No. 361
Golet op de artt. 6 en 7 der Hinderwet;
Geven bij dezen kennia aan het publiek,
dat genoemd verzoek met de bijlagen op
de Secretarie dezer gemeente ter visie ge
legd is
alsmede dat op Zaterdag, den lOden
October e.k. des voormiddags te h a 1 f e 1 i
uren op het Raadhuis, gelegenheid zal
worden gegeven om bezwaren tegen dit
verzoek in te brengen, terwijl zij er de aan
dacht op vestigen, dat niet tot beroep ge-
rechtigd zijn zij, die niet overeenkomstig
art. 7 der Hinderwet voor het gemeente
bestuur of oen zijner leden zijn verschenen,
teneinde hun bezwaren mondeling toe te
lichten.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
VAN STRIJEN Secretaris
Leiden, 26 September 1925.
Het Leidsche glasraam te Gouda.
Prof. P. J. Blok schrijft ons:
Onlangs had ik het groote genoegen om
met een ander bestuurslid der Leidsche
Commissie, den heer Le Poole, onzen pen
ningmeester, een bezoek te mogen brengen
aan het atelier yan onzen beroemden glas-
brander, den heer J. L. Schouten, te Delft.
De heer Schouten had ten onzen behoeve
een en ander mot betrekking lot het Leidsche
glasraam bijeengeplaatst en yrij waren op
getogen over wat wij daar zagen in deze
hoogst artistiek© „fabriek", ondergebracht
in het aloude graanpakhuis van het voor
malige klooster St. Agatha, thans „Prinsen
hof", aan het Oude Delft
Daar vonden wij vooreerst in de antieke
ontvangkamer oen de*d van de nog te Gouda
zorgvuldig bewaarde origineele teékening
van burgemeester Swanenburg, den ma
gi jlraat-kunstenaar. voor het glasraam. Met
eerbied zagen wij op naar het kolossale
kunstgewrocht, nog zoo frisch als ware het
gisteren geteekend en met oost-indische inkt
gewasschen, waarop de maker zelf zijn
prachtig werk vol rijke afwisseling van
kleeding en uitrusting had ontworpen, aan
den glasbrander Cornelis Kloek gelegenheid
gevend om op zijn beurt door ongekenden
rijkdom van kleur zijn meesterwerk uit te
voeren Men stelle zich voor. dat het gansche
raam, 60 vierkante meter groot, eerst op
de ware grootte is geteekmd door de mees
terhand van den burgemeester!
Nog hooger steeg onze eerbied, toen wij
op den bovensten zolder van het voorma
lige pakhuis de kolossale lichtbakken kon-
dor b wonderen, waarop een derde gedeelte
vn.. wat er van het raam over is gebleven
was neergelegd, aangevuld reeds door de
kunstvaardige handen van Schouten's me
dehelpers. Duizenden kleine stukjes glas
waren hier als een reuzenlegkaart in elkan
der gezet, aanzienlijk aangevuld met soms
minieme stukjes glas uit de ontzaggelijke
verzameling brokstukken, die men sinds
eeuwen te Gouda had verzameld, wanneer
stukken losraakten uit de ramen en die de
scherpe blik van een der medehelpers had
weten te ontdekken als behoorend lot dit
raanï: Yan nabij en uit een hoogere plaats
het kunstwerk aanschouwende, kwamen wij
diep onder den indruk van de kleurenpracht
zelf zoowel als van den omvang van het
werk, dat reeds verricht is en nog verricht
moet worden ten behoeve van het herstel
van At heerlijk kunstgewrocht onzer beide
innig samenwerkende Leidsche kunstenaars
uit het begin der 17de eeuw.
Wij konden ook kennis maken met de
fijne techniek van het herstellingswerk zelf,
met de geduldige zorgvuldigheid, waarmede
gezorgd wordt voor het juiste glas. voer de
juiste kleur, dikwijls met groote moeite en
11a lang probeeren le vinden, voor de samen-
ste' l.ig van het lood, waarin de stukken glas
moesten gevat worden, voor de fijne, nuan
ces, waarmede de overgang der kleuren in
elkander moest gevonden worden volgens
het dikwijls bij vroegere gedeeltelijke restau
raties, door wind en weer, door baldadig
heid ook, geschonken werk van Clock. Dit
laatste kwam vooral te pas bij het weder
herstellen, volgens de bewaarde teekening
in kleur uit het laatste der 17de eeuw, van
den bij vroegere restauralies geheel ver
stoorden overgang van de eigenlijke teeke
ning van Samaria tot de daarboven ge
schilderde wolk ntucht, waarvoor Clock zoo
heerlijk zuiver had gezorgd.
In het kort, diep onder den indruk gingen
wij heen. vol hoop, dat dit grootsche werk
van herstel in den loop van dezen winter
zou kunnen worden voltooid door de kun
stenaars, die onder leiding van den heer
Schouten, zich aan dit werk wijden. De heer
DE DIRECTIE
Schouten, nauw verwant aan een bekend
Leidsch geslacht, voelt zelf voor dit werk
iets bijzonder? en is altijd bereid zijn be
zoekers te laten genieten, wat hij ons liet
genieten.
De Feestwijzer voor de 36ste feestviering
op 3 October.
Bij de Boek- en Steendrukkerij Eduaxd
IJdo is weder verschenen de feestwijzer
voor de feestviering op 3 October.
De uitvoering munt, zooals altijd, uit door
nebheid, gepaard aan soberheid die vooral
door het keurige omslag van het boekje
aangenaam aandoet. Een goedgeslaagde af
beelding van heit Kon. Muziekkorps uit
's-Hertogenbosch siert het boekje tevens.
En nu den inhoud. De 3-0ctober-Ver-
eeniging biedt om het in beeld, van het
dagelijksch leven ontleend, uit te drukken
den Leidsche burgerij een menu aan.
zóó rijk en zoo groot aan verscheidenheid
dat het velen te zwaar zat vallen om het
in zijn geheel te nuttigen. Daarom koope
men zoo spoedig mogelijk den Feestwijzer
en bestudeere dien om daarna een keuze le
maken.
Bij vele oude onbekende nummers van
het ochtendprogramma: reveille van de
trap van het Stadhuis, koraal muziek in het
Van der Werfperk, uitreiking van een feest
gave, in den vorm van haring en witte
brood, bespeling van het carillon en het
springen van de fonlein op de Vischmarkt
en volksvermakelijkheden op het feestter
rein, zullen vier muziekkorpsen een
reveile blazen door de slad, zal een mu
ziekgezelschap fleur gewen aan de uitrei
king der feestgave, terwijl als iels heel bij
zonders van uit bet water in de Aalmarkt
Japansch dagvuurwerk zal worden ontsto
ken.
Tegen het middaguur, wanneer er ge
woonlijk een pauze in de feestviering is,
krijgt men nu te genieten van den intocht
van het Kon. Muziekkorps „Eugène Goulmy
en Baar" uit 's-Hertogenbosch met den be
roemden Tambour-Maitre voorop.
Aan den Hooge-Rijndijk bij de Wilhelm
minabrug wordt even later een dubbelcon
cert gegeven, waar behalve het 's-Herto-
genbosehs Korps, ook „Klein maar Dap
per zal spelen, met nog veel andere interes
sante vertooningen welke men in het pro
gramma kan lezen. Verder zal de lucht
vaarder Van Pottum met z'n ballon opstij
gen op de Nieuwe Veemarkt den molen „De
Valk", reclame makende .voor de 3 October-
vereeniglng en voor ons blad.
De heer Pottum blijft zijn geboortestad
op dezen feestdag trouw.
En dan komt eindelijk de groote natio
nale reclame-optocht, waaraan zullen, deel
nemen 40 firma's uit loeiden en 26 uit an
dere plaatsende grootste, die ooit door Lei-
den3 straten is getrokken ook daar buiten
niet werd overtroffen.
Wij kunnen, om wede te houden mei den
uitgever van den Feestwijzer, van dezen op
tocht het glanspunt van den dag
helaas geen verdere bijzonderheid mededee-
len. Het is echter wel de moeite waard de
omschrijving dar vele, waaronder zeer in
teressante, wagens te lezen. Men zall dan
zien dait er ook heel wat reclame zal wor
den gemaakt waarvan de omstanders kun
nen profiteeren als zij er mee op de hoogte
zijn. Enkele nummers in het programma
van den optocht zijn nog niet ingevuld. Dit
schijnen verrassingen te moeten worden.
Laat ons hopen dat de 3-Olober Zaterdag
mooier weer geeft dan de Zaterdag van he
den. Prachtig zomerweer zal dezen reuzen-
optocht eerst recht tot zijn volle glorie doen
komen.
De avondfeesten zijn vrijwel gelijk aan
die van vorige jaren; hier en daar wat aan
gevuld en uitgebreid. Het Schuttersveld zal
vermoedelijk wel niet kurkdroog zijn maar
tegen een beetje nattigheid ziet een goed
Leidenaair aan den avond van feestdag
niet op.
Adressen aan den Raad.
Aan den Raad is het volgend adres ge
zonden
Geeft beleefd te kennen het bestuur van
Leidschen Bestuurdersbond, kantoor hou
dende Heerengracht 34 alhier;
dat hij heeft kennis genomen van het
voorstel van B. en W. tot het instellen van
vakcursussen voor ongeschoolde metaalbe
werkers, timmerlieden en schilders;
dat adressant met het streven om meer
dere vakkennis bij te brengen aan hen die
dit behoeven en wenschen, van harte kan
instemmen;
dat echter uit het voorstel van B. en W.
tevens blijkt, dat zij het voornemen hebben
het volgen dezer cursussen voor de aan te
wijzen personen verplichtend te stellen en
het aan adressant nader-gebleken is. dat het
in de bedoeling ligt hen, die weigeren de
cursussen te volgen, van werkloozenonder
steuning uit te sluiten;
dat adressant zich met klem tegen dezen
ongeoorloofden dwang verzet, zoowel uit
moreel als uit praclisch oogpunt;
dat eiken dwang in dezen tot negatief re
sultaat zal leiden;
dat het naar zijn oordeel aan den betrok
kene zelf moet borden overgelaten of hij
zich geschikt gevoelt en den lust bezit zich
in zijn vak te bekwamen en dat verder dan
het uitoefenen van eenigen zachten drang
of overreding niet mag worden gegaan;
dat adressant bereid is. indien uit het
voorstel van B. en W. de dwangbepaling
wordt verwijderd, alle medewerking aan de
beoogde vakopleiding te verleenen.
Redenen, waarom adressant den Raad
beleefd, doch dringend verzoekt het daar
heen te leiden, dat het dwingend karakter
aan het voorstel van B. en W. wordt ont
nomen en dat deze zaak verder in overleg
met de vakcentralen wordt geregeld.
„Geven met verse huldigden eerbied te
kennen;
Ondergeteekenden, J. B. H. Grotenhuis en
J. Sleglenhorst, resp. Voorzitter en Secreta
ris van den Chr. Besturenbond te Leiden,
ten dezen domicilie kiezende ten huize van
den Secretaris, Koningstraat 16;
dat zij met belangstelling hebben kennis
genomen van het voorstel van B. en W. in
zake vakonderwijs aan onvoldoend bekwa
me personen;
dat zij van harte toejuichen, wanneer het
Gemeentebestuur de onvoldoend bekwame
personen in de gelegenheid stelt zich meer
te bekwamen, waardoor, in meer normale
tijden, ook voor hen de kans op het bekomen
van werk grooter zal zijn;
dat zij, evenals B. en \V.t van oordeel zijn,
wanneer personen aan dezen cursus deel
nemen, zij de verplichting op zich moeten
nemen den geheelen cursus te volgen, ook
al heeft men intusschen werk bekomen;
dat zij hun oog niet sluiten voor de ver
keerde gevolgen, die blijkens de ervaring,
uil een steunregeling voortvloeien;
dat zij bereid zijn mede te werken deze
verkeerde gevolgen te bestrijden, zoo noodig 1
door uitsluiting van crisissleun;
dat zij evenwel tegen bet voorstel van B.
en W. twee bezwaren hebben:
1. dat aan den Directeur van den Dienst
voor Sociale Zaken wordt opgedragen, de
personen aan te wijzen, die aan dezen cur
sus zullen moeten deelnemen, terwijl zoo
een dezer aangewezenen weigeren zou den
cursus te volgen uitsluiting van crisissleun
het gevolg kan zijn-,
2. dat personen, die thans wérk hebben
bekomen, doch voorheen steun ontvingen,
alsnog kunnen worden opgeroepen den cur
sus te volgen, terwijl bij weigering hun voor
de toekomst steun kan worden ontzegd.
Ons bezwaar richt zich niet tegen de mo
gelijkheid van het uitsluiten van steun, daar
het ons bekend is. dal er. helaas, personen
zijn, die door hun optreden zulke maatrege
len noodzakelijk maken, mede ter bescher
ming van de bona-fide werkloozen.
Wij zouden het voorstel van B. en W. ge
heel toejuichen, wanneer ter beoordeeling
en beslissing van de aan te wijzen personen
een Commissie werd benoemd, uit iedere
vakcentrale één lid en lot Voorzitter de Di
recteur van den Dienst voor Sociale Zaken.
Wij stellen er prijs op te verklaren, dat
dit voorstel niet is ingegeven uit een zucht
ons ook met deze zaak le bemoeien, maar
uit do overtuiging. da\ door samenwerking 1
van Gemeentebestuur en Vakcentrales, met
als gevolg samenspreking en overtuiging
van de betrokkenen, deze zaak op de juiste
wijze en tot algemeene bevrediging zal kun-
non worden uitgevoerd.
Op dezen grond verzoeken wij Uw Raad
het daarheen te willen leiden dat ten deze
de door ons gcwenschte samenwerking met
de vakcentrales zal worden verkregen."
Postbestelling op Zondag.
Naar aanleiding van hel advies der Kamer
van Koophandel alhier inzake hot niet-be-
stellen op Zondag, waarhij de Kamer den
wensch uitsprak,, dat de openstelling der
kantoren op Zondag zoo min mogelijk on
gerief aan het publiek zou veroorzaken, en
waarbij de Kamer er zeer sterk op aan
drong, dat de poststukken zooveel mogelijk
nog des Zaterdags zouden worden besteld,
ontving de Kamer een schrijven van het
Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en
Telefonie, waaraan wij onlleenen.. dat ae
genoemde aangelegenheden voor elk kantoor 1
afzonderlijk onder de oogen zullen worden
gezien.
Met redelijke eischen van het publiek be
treffende het afhalen van poststukken za!
rekening worden gehouden, terwijl het tijd
stip voor afhalen van poststukken op Zon
dag in overleg met B. en W ter plaatse
zal worden vastgesteld.
Naar aanleiding van den drang, door de
Kamer uitgeoefend om de bestelling zoo i
mogelijk des Zaterdags naar een later tijd- I
stip te verschuiven, waardoor de bezwa:< n,
aan de opheffing van de Zondagshestel'ing
verbonden, worden beperkt, ontving de Ka- j
mer toezegging, dat, indien eenigsziiv- mo-
gelijk, aan dit verlangen zal worden voldaan.
BINNENLAND.
De feestviering op 3 October a.s.
Ingediend is een nota van wijzigingen be-
tiefiende het wetsontwerp tot bestrijding van
de bioscoop-gevaren.
Er zijn nog eenige wijzigingen gebracht in
de voorgestelde loonregeling van het spoor
wegpersoneel.
Herhalingsoefeningen der zeemilitie.
Tweede Open Brief van den heer A. M. van
Oss inzake Jnrgens' Fabrieken.
BUITENLAND.
Het werk te Genève loopt ten einde.
De conferentie over het veiligheidspact.
Nog weinig schot in de fnndeering der
Fransche schuld aan Amerika.
Een Amerikaansche onderzeeër is vergaan.
RECLAME.
Hcercnslnccl 34/35. Tel. No. 1523.
PRIMA KWALITEIT. VERZEGELDE ZAKKEN.
40 5
Naar wij vernemen, heelt het bestuur
der 3-October-Vereeniging van de Directie
der Ned. Spoorwegen toezegging gekregen,-
dat ter gelegenheid van de a.s. 3-October-
feesten alhier op dien dag een groot aantal
extra-treinen in alle richtingen ingelascht
zal worden.
Ter gelegenheid van het zilveren jubi
leum van den heer A. Goekoop als secre
taris van de Leidsche Schouwburgverecni-
ging, hingen heden aan den Schouwburg de
vlaggen uit
De jubilaris mocht zeer vele gelukwen-
schen, zoowel mondeling als schriftelijk, in
ontvangst nemen, al dan niet vergezeld van
een bloemenhulde. Van het Schouwburgbe- I
stuur was er o.a. een prachtige bloemen- i
mand.
Wij kunnen nog medcdeelen, dat op
de Dahli a-ten toonstelling in de Diergaarde
te Rotterdam, door den heer Jan Rriest
Jan., alhier (kweekerij „De Koepel"), be
halve de vermelde gouden medaille voor
een decoratief opgestelde groep dahlia's,
ook behaald werden een getuigschrift van
verdienste voor de Dahlia „Isis", een voor
Dahlia ,,No. XII" en een voor zaailing „No.
III", alle eigen aanwinsten van deze firma.
Hedenmiddag houdt de buurtvereni
ging „Eensgezindheid" aan den Zijlsingel
haar jaarlijksch kinderfeest, waaraan een
300-tal kleinen deelnemen, die allen een
cadeautje krijgen.
Het „Gasino-bheater" werd een dezer
dagen in een advertentie het ,Jiuis voor
amusemeint" genoemd.. Is het dus won-Ier,
dat er deze week weer een paar komische
films op het program slaan, om dien naam
te bevestigen? Velen waren er gisteravond
door naar het knusse bhealer aan den Hoo-
gewoerd gelokt en wij golooven, dat men
zich wel heeft vermaakt Zeker, het geheel
staaLop een minder hoog peil dan een week
le voren, toen Zorro z'n triomfen vierde,
en de spanning is ook geringer, maar.
de boog kan nu eenmaal niet altijd gespan
nen blijvenI En bovendien, ook nu is het
program nog wel een bezoek aan het „Ca
sino" waard. Vooral Zigoto is in het eerste
hoofdnummer best op dreef en om zijn
avonturen is braaf gelachen. Na de pauze
ziet men een komische 6-acler: „Ik ben
Jöhny ik heb geen money", met Jolmy
Hine9 in de hoofdrol, terwijl wij ten slotte
wijzen op een interessante Parijsche mode-
revue, welke aan deze nummers vooraf
gaat
Goed gezien is het van de directie van
het Luxor-theater", om nu en dan een va
riété-nummer op haar programma te plaat
sen, want dat trekt en geeft óf bewondering
óf pleizier. Nu was het resultaat van hel
optreden van het komisch heerenduet Wes
ton en Lemke dolle pret voor velen der be^
zoekers, die daaraan bijna aldoor zeer luide
uiting gaven. Ook was het gelach bij het
slotgedeelte van „De Geheimzinnig Rui
ter". dal zeer naar genoegen afliep, niet
van de lucht „Vrije Vrouwen" of „Moderne
Dochters" deed het ook goed.
Aan den heer G. Schoneveld te Katwijk
is opgedragen het schilderwerk van 142 wo
ningen in Tuinstadwijk alhier.
Door de Haagsche politie is op ver
zoek van den Commissaris van Politie al
hier, aldaar aangehouden zekere J. J. A.,
als verdacht van verduistering van een
pathéfoon. A. is ter beschikking van den
Commissaris alhier gesteld.
Op de Haarlemmerstraat is gister
middag de 72-jarige P. S aangereden door
een vrachtauto, gemerkt H 26264 en be
stuurd door W. Z met het gevolg, dat S.
een kleine verwonding boven het oog be
kwam. Den bestuurder van den auto treft
geen schuld.
Gisteravond omstreeks halfzeven wil
de een wielrijdster, komende uit het Noord
einde den kant naar den Witte-Singel op-
rijden, daarbij de linkerzijde van den weg
houdende. Uit dc richting Witte-Singel
kwam een motorrijtuig, bestuurd door J. v.
T-, dat rechts van den weg reed. Een bot
sing was het onvermijdelijk gevolg, waar
door het voorwiel van de fiets vrijwel ge
heel vernield werd.
De firma H. M. Biesiot heeft nu reeds
in haar pas geopende lunchroom aan de
Steenstraat een verbetering aangebracht
door de vleugel, die aanvankelijk in de
achterzaal was geplaatst over te brengen
naar een zoogenaamd klein toonecl" in-
esnloopend met deze zaal.
Hierdoor is in de eerste plaats bereikt,
dat de muziek en eventueel te geven voor-
diachtsavopden beter tot hun recht komen,
terwijl in de tweede plaats dit podium
meerdere ruimte biedt voor de optredende
artisten.
Het toonecl, dat er goed verzorgd uit
ziet. en geheel gehouden is in den warmen
toon van de omgeving, werd aangebracht
door de firma Kraan, Groene wegen en Ver
wijs, terwijl de stoffeering werd opgedra
gen aan de firma Gebrs. Gründomann. al-
hicT, welke firma zich op loffelijke wijze
van haar taak kweet.
Tenslotte is nog door doze verbouwing