No. 20093.
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 11 September
Vierde Bïad. Anno I925„
UIT ONZE STAATSMACHINE.
INGEZONDEN.
KUNST EN LETTEREN.'
SFGRT.
VARIA.
pe toepassing der Artikelen 14 en 16 der
Warenwet
Dcc 23st€fi Juni van dit jaar ouder tee-
keade H. M. de Koningin een besluit, waarin
geregeld wordt de toepassing van de arti
kelen 13 en 14 der Warenwet van den
19den September 1919. Deze wet met haar
37 artikelen was geboren uit de gebleken
noodzakelijkheid, om door wettelijke voor
schriften te bevorderen, dat waren worden
gekeurd en dat regelen voor de aanduiding
van waren in het algemeen werdeh vast
gesteld. Niemand zal do dwaasheid hebben
de juistheid dezer overweging-m te erkennen.
(Wat in den loop der tijden bekend werd over
de w$z>e, waarop samengestelde voedioga-
producten worden veivaardigd, hoe werd
omgesprongen met wat tot voeding en onder-
boud van het lichaam dienen moest, was
eenige malen voldoende, om deze maat
regelen te wettigen niet alleen, maar ook
sympathiek te doen wezen bij het Neder-
landsche volk, dat overigens aan al het
„gemassregel" door wetten en besluiten een
broertje dood heeft.
Toch is deze wet, die naar het slot
artikel in den omgang den naam Warenwet
draagt, nog met esn ander doel in het
leven geroepen, zooals uit de tweede over
weging in den aanhef bl$kt, n.l. om regelen
vast te stellen betreffende de aanduiding
van waren in het algemeen. Het zgn niet
alle koks, die lange messen dragen, en
alles, wat onder een bepaalden naam in
den handel gebracht wordt, verdient dien
jiaam niet. En nu wil de Warenwet er voor
zorgen; dat e:n artikel den naam draagt,
dien het werkelijk? toekomt, en dat niet doot
ondoorzichtige benaming verwarring ontstaat,
die kan leiden tot nadeel van den kooper
en tot oneerlijke mededinging. Een enkel
voorbeeld, dat de Memorie van Antwoord
gaf, moge dat hier verduidelijken, om te
doen zien, dat men niet steeds met opzet
telijk bedrog te doen behoeft te hebben
He term „sla-olie" was een 30-tal jaren
geieden nog synoniem met „olijfolie"; aU
ftveede synoniem ontstond, daarnaast „Genua-
lobe", welke naair^ ten doel had, de herkomst
van het product aan te duiden, thans eet
Iele handel niet meer, wat Genuaroli© is,
(want onder diq benamingi worden tegenwoor
dig' uit Genua aardnofcenolie, olijfolie, meng
sels van wellicht ook andere oliëa aange-
Voero, terwijl als sla-olie ook allerlei soorteh
oliën worden verkocht.
Wat verstaat dol Wet nu onder die warea,
idle volgens deze wet zullen gekeurd worden
(Allereerst niet vleesch en vleeschwaren, voor
Jttover de keuring daarvan niet is van schei
kundigen aard; want die keuring is al ge
regeld bij de Vleescnkeuringswet 19 L9.
Bleven over „eetwaren en drinkwaren, be
nevens gebruiksartikelen, die worden gebo
jtigd voor de bereiding, de vervaardiging,
de samenstelling of de bewaring van eet
waren of drinkwaren eQ artikelen, die bij
algemeenen maatregel van bestuur worden
aangewezen, één en ander voor zoover zij
voor den handel bestemd of in den handel
gebracht zrjin".
Artikel 144 en 15 der Warenwet nu be
doelt de kwestie der keuring en aanduiding
nader bij algemeenen maatregel van be
stuur te regelen. En nu is dan het Kon. Be
sluit van 23 Juni 1925, Staatsblad 262 ver
schenen, dat evenals vroegere Kon. Beslui
ten nadere regelingen in deze materie be
vat. Het Kon. Besluit bevat, met de gewone
slot- en strafbepalingen mee, slechts een
elftal artikelen, die inderdaad aan duidelijk
heid niet veel te wenschen overlaten. Het
handelt over de ruimten, waarin de eet- en
drinkwaren uitsluitend mogen worden be
reid, verpakt of behandeld (Art. 1). Het
Schrijft voor, dat verontreiniging der eet-
en drinkwaren dient voorkomen te worden
op inderdaad afdoende wijze (Art. 2). Het
bespreekt de gereedschappen, materialen
,voor verpakking en de vervoermiddelen
(Art. 3). Het geeft voorschriften omtrent die
gewassen, die ook rauw gegeten kunnen
worden (Art. 4). Artikel 5 noemt de maat
regelen, die genomen moeten worden,
Wanneer in perceelen, waarin de eet- en
drinkwaren worden behandeld, een met
ïiame genoemde besmettelijke ziekte
heerscht. Artikel 6 handelt over waren, die
giftige bestanddeel en bevallen en artikel 7
over ondeugdelijke grondstoffen. De restee-
rende artikelen, 8, 9, 10, 11, handelen over
Artikelen,"die niet onder deze wet vallen;
lover ontheffingen van bepalingen in dit
Koninklijk Besluit vervat; over den dag der
inwerking treding van dit besluit en den
naam, waaronder deze wet kan worden
Aangehaald.
Na dit algemeen overzicht volge nu een
nadere beschouwing van het in de diverse
Artikelen bepaalde.
De ruimten, waarin de bereiding, verpak
king of behandeling van eetwaren ge
schiedt, mogen per se niet dienen als slaap-
0f woongelegenheid; als stal of tot berging
van dieren en moeien ook afdoende daar
van gescheiden wezen. Die deugdelijke af
scheiding geldt ook van mestvaalten, beer
putten, privaten, urinoirs en riolen. Zij moe
ten voldoende schoon gehouden en gelucht
zijn en geen artikelen bergen, die onaan
gename geuren verspreiden. Als voorbeel
den daarvan worden genoemd: mest, keu
ken- en slachtafval, carbol, lysol, petro
leum, tenzij deze artikelen zóó zijn afgeslo
ten, dat verspreiding van die geuren wordt
voorkomen. Wanneer bij de bereiding, enz.
water in aanmerkelijke hoeveelheid wordt
gebruikt, moet de ruimte voorzien zijn van
harde vloeren, waardoor de verontreiniging
wordt voorkomen. Ook moet in de ruimte
zelf of vlak daarbij een gelegenheid wezen,
waarin hel personeel zich kan wasschcn.
De middelen ter watervoorziening moeten
een voldoende hoeveelheid water voort
brengen en de ruimten zelf mogen met het
o;>? op de volksgezondheid niet ongeschikt
2|jn geoordeeld.
Misschien denkt iemand, dat door ol deze
bepalingen de z.g.n. huisindustrie onmogelijk
wordt gemaakt, maar dat is slechts ten deele
waar; wanneer artikelen, na de aflevering,
fabrieken, gereinigd of gesteriliseerd wor
den of door den verbruiker zelf gereinigd of
gekookt worden, géiden vorenstaande bepa
lingen niet Dit blijkt ons een zwakke plek in
dit K. B. Een passus, die tot velerlei ontdui
kingen aanleiding geven kan, we denken
bijv. aan het garnalen pellen. Wie zal con-
stateeren of al die kilo's gekookt of gerei
nigd worden. Vruchten kunnen ook een
dankbaar object voor ontduiking worden.
Verder mag de bereiding, bewaring en be
handeling van eet- en drinkwaren uitsluitend
geschieden op zindelijke wijze en zoodanig,
dat verontreiniging voldoende (niet a f doen
de) wordt voorkomen. We doen hier even
een vraag. Is het begrip zindelijkheid niet in
Nederland een heel rekbaar begrip? Dezelfde
eisch van zindelijkheid geldt ook voor de
werktuigen, gereedschappen, vaatwerk, ver
pakkingsmaterialen of vervoermiddelen. Deze
mogen ook geen lood, zink of andere bestand-
deelen afgeven in voor de gezondheid scha
delijke hoeveelheid en niet gereinigd worden
anders dan mei goed water. De kwestie of
hun water goed of schadelijk is, hebben ook
de verkoopers van groenten, vruchten, wor
tel- en knolgewassen, welke ook rauw gege
ten kunnen worden, zich te stellen, want de
ter verkoop gereede artikelen als bovenge
noemd mogen daarmede niet behandeld wor
den. Wanneer in een perceel, waarin eet- of
drinkwaren worden behandeld of van waar
uit deze worden vervoerd, een lijder aan
typhus, paralyphus, dysenterie of cholera
zich bevindt, dan wordt èn de arbeid aan
die eet- of drinkwaren èn hun vervoer stop
gezet. Als eet- en drinkwaren giftige be-
standdeelen bevatten, moeten ze voorzien
worden van een opschrift, waaruit duidelijk
tweeërlei blijkt: eerstens, dat ze giftig zijn
en Iweedens, hoe ze voor de gezondheid na-
deelig kunnen zijn bij het gebruik. Voor de
volksgezondheid waakt ook dat artikel, dat
verbiedt het in voorraad hebben of gebrui
ken van grondstoffen, die bedorven zijn,
tenzij, dat aannemelijk kan gemaakt worden,
dat ze vóór het gebruik in deugdelijken toe
stand gebracht zullen worden.
Wanneer ten opzichte van sommige daar
in met name genoemde eet- en drinkwaren
reeds andere bepalingen werden getroffen,
dan geldt voor dezen dit Kon. Besluit niet
De straffen, slaande op de overtredingen
dezer nieuwe voorschriften, alsmede de
ambtenaren, die eventueele overtredingen
moeten opsporen, zijn in de Wai^nwet zelf
aangegeven.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
V olkshuisvesting.
Geachte Redactie.
Gaarne zouden wij in verband met het
debat in de Raadszitting van vorige week
Dinsdag eenige woorden in het midden wil
len brengen.
Er zijn nu eenmaal twee groepen van wq-
ningbohoevende gezinnen, voor wie gezorgd
worden~ moet voor een behoorlijke woning.
Een dier groepen is in slaat de huur te
betalen, welke voor den bouw en het onder
houd van een woning noodig is en tevens
in staat, die woning zóó te bewonen, dat het
onderhoud (ot een minimum kan worden
teruggebracht. Die groep bestaat uit perso
nen, die huwen willen; personen, die hun
woning om een of andere reden ontruimen,
wier huisgezin het noodzakelijk maakt naar
een andere woning om te zien, of hun
eischen, aan de woning to stellen, hebben
vergroot. Deze personen worden lid van een
Woriingbouwvereeniging, om daardoor aan
een behoorlijke woning te komen.
De andere groep zijn zij, die in krotwo
ningen wonen, wier woning onbewoonbaar
verklaard is, de behoefte aan een betere wo
ning niet gevoelen of financieel niet in staat
zijn, aan deze behoefte te voldoen. Deze
worden geen lid van een Woningbouwver-
eeniging, óf .omdat zij met hun krot tevre
den zijn, óf, omdat zij begrijpen de huur van
een Verecnigin'gswoning niet te kunnen op
brengen.
De eerste groep kan, zij het met inspan
ning, zichzelf helpen, 9luit zich bij een Ver-
eeniging aan en heeft van de gemeenschap
alleen moreelen steun noodig. Deze groep
verlangt alleen den moreelen sleun van de
gemeenschapsorganen, heeft het crediet van
den Staat of van de gemeente noodig om
zichzelf te helpen.
De andere groep heeft meer noodig dan
alleen moreelen steun en moet ook finan-
cieele hulp hebben. Zij is niet in staat, uit
een krotwoning van f 1.25 huur in een be
hoorlijke woning over te gaan, waar zij vijf
A zes gulden aan huishuur moet opbrengen.
Daarnaast rnoet deze groep ook het wonen
in een behoorlijke woning nog leeren, en
als alle lessen, kosten ook deze lessen geld.
Geld, dat, daar is geen ontkomen aan, als
men de krotten wenscht op te ruimen, door
de gemeenschap moet worden opgebracht.
Waarmede wij maar zeggen willen, dat
de eerste groep zichzelf helpen kan en hel
pen wil, in de woningbouwverenigingen de
organen vindt om in deze haar belangen te
behartigen en de tweede groep op de ge
meenschap is aangewezen, die voor een
goede woongelegenheid heeft te zorgen.
Te zorgen door bouw van gemeenlewo-
ningen, waar wonen geleerd worden kan,
waarbij de gemeenschap de kosten voor deze
lessen op zich neemt èn het onbetaalbare
huurbedrag voor haar rekening neemt.
Natuurlijk kan ook de gemeenschap die
laak van de verbetering der Volkshuisves
ting aan de Woningbouwvereniging opdra
gen. welke, waaraan behoeft niet te worden
getwijfeld, die zorg zeker op zich nemen
wil, als zij door de gemeenschap daartoe
financieel zal worden in staat gesteld. Even
wel te eischen, dat die eerste groep ook die
kosten, noodzakelijk voor de ander te ma
ken, op zich nemen zal, is te veel geve'rgd.
Dat is en moet zijn gemeenschapzorg.
In verschillende gemeenten heeft men ge
meend deze puzzle te moeten oplossen door
bouw van gemeentewoningen, waarvan de
huurders een bijdrage betalen naar gelang
van hm inkomen, zoogenaamde ccnlróle-
woniugen, beheerd door ambtenaren, die het
noodige toezicht uitoefenen. Wij kunnen dit
systeem niet bewonderen en voelen in het
algemeen niet voor gemeente-exploitatie en
ambtenarenbeheer, waar dal niet noodig is.
En het is hier niet noodig. Er zijn orga
nen, welke bereid zijn deze zorg van de ge
meenschap over te nemen. Organen, waarin
de huurders moeten voelen, door hun lid
maatschap van de Vereniging, welke hun
woning exploiteert, dat zij hun lot zelf in
handen genomen hebben. Wij mccnen. dat
dit meer opvoedend werkt dan twintig toe
zichthoudende en politiediensten verrich
tende ambtenaren.
Wij wenschen hier niet uit te weiden over
de vraag, hoe die woningen zullen moeten
zijn, of die woningen, welke gebouwd moe
ten worden voor gezinnen, die wonen en een
woning onderhouden, nog moeten leeren,
aan speciale eischen zullen moeten voldoen,
't Gaat hier alleen om de vraag, wie aange
wezen behoort te zijn om als exploitant van
de woning op te treden. En dan zijn we van
meening. dat niemand anders dat behoort te
zijn als de bewoner zelf. En dat, uit dat
oogpunt bezien, de stichting van de „ge-
meentewoningcnexploilalie" een fout is ge
weest; een fout, welke naar we vreezen,
spoedig weer zal worden gemaakt.
Wat wij in het welbegrepen belang van
de exploitatie zelf en van de a.s. bewoners
van ..Gemeenlewoningen" zouden betreuren.
P. «T. BOMLI.
Leiden, 9 Sept. 1925.
Piano-avond Dirk Schafer.
Evenals in heb vorige seizoen, geeft Dirk
Schafer ook in dit seizoen, gelijk gemeld,
weder een piano-avond tegen populaire
prijzen. De datum is vastgesteld op Vrij
dag, 6 November. Men kan zich nu reeds
opgeven voor toegangsbewijzen en plaats
bespreking bij de Firma Eggcrs, Boter
markt 14.
Het Residentie-Orkest.
Do datums waarop Het Roeidcntie-Orkest
onder leiding van dr. Peter van Anrooij in
de Stadsgehoorzaal drie concerten in abon
nement geeft, zijn vastgesteld opMaan
dag 26 October, a.s. Dinsdag 12 Januari, en
Donderdag 11 Maart 192G. Welke solist(e)
op een der concerten zal optreden is nog
niet bekend doch wordt binnenkort bekend
gemaakt. De prijs per niet persoonlijk abon
nement bedraagt f 2.50 alle rechten inbe
grepen. De inteekening is opengesteld bij
de firma Eggers, Botermarkt 14, terwijl
men nu reeds de plaatsen reserveeren kan.
NIEUWE UITGAVEN.
Het Bankwezen in Nederland.
Bij den uilgever J. Morks te Den Haag, is
verschenen ,,IIel Bankwezen in Nederland"
door dr. A. Stcrnheim. Naast de llollandsche
tekst staat een Engelsche vertaling, Zoodal
dit werk over de gansche aardbol zijn weg
kan vinden voor ieder, die wat wil welen
van het Nederl. Bankwezen, zijn ontwikke
ling en zijn bestuurders en ook wel vinden
zal. En dit le meer, waar dc schrijver be
voegd i3 op dit terrein en daarvan in dit
werk overduidelijk getuigenis aflegt. Reden
waarom in een voorwoord ,mr. Trcub een
warme aanbeveling schrijf!.
Begonnen wordt natuurlijk met de Nederl
Bank, waarna alle bekende banken een
beurt krijgen, als b.v. dc Amslerd Bank, As
sociatie, Kassa, Haarl. Bankverecn., Incasso-
bank, Nationale Bankvereen., Scheurleer en
Zoonen, enz. enz. Gegeven wordt het ont
staan, de groei en dc omzet, terwijl prach
tige foto's van de gebouwen en van de voor
naamste leiders in heden en verleden den
tekst verluchten
Deze uitgave, die voor de oogen een lust
is, zoo keurig van uitvoering, geeft dus wel
een volledig beeld van het Nederl. Bankwe
zen, zooals zich dat thans vertoont en zal
voor menigeen een gewenschte vraagbaak-
zijn en aldus in een leemte voorzien.
Van Holkema en Warcndorf, uitgevers le
A'dam, ontvingen wij no. 23 en 24 voor ons
boekenplankje. „Torn Sawyer's Reisavontu
ren" door Mark Twain en ,,Dc familie Hervé'
door E. de Pressensé. welke boekjes in den
handel verkrijgbaar zijn gesteld voor den
prijs van f 1.25 per deel gebonden.
Voorde bibliotheek voor meisjes: „Marykc
van den Molenhof", door Willy Pétillon, ge
ïllustreerd door Netty Heyligers. ïn den han
del verkrijgbaar ingenaaid voor den prijs
van f 2.15; gebonden f 2.90.
Van Nijgh en v Ditmar. Rotterdam:
„Waar de wolven hun prooi jagen", van
•James Oliver Curwood, Hollandsche bewer
king van H. W. Deemster.
Van Bruna Zoon's Uilg.-Mij. le Utrecht:
,,De tuin van verlangen", door May Christie.
Prijs ingen. f 1.50, gebonden f 2.25.
„Drie weken van liefde", door Elinor Glyn
SCHEEPSTIJDINGEN.
STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND".
VONDEL, uitr., II Sept. to Colombo verw.
IGROTIUS, thuisr., pass. 10 Sopt. Perira.
STAN Pz. COEN, thuisr., pasB. 9 Sept. Gi
braltar.
BOETON, thuisr., 8 Sept. te Sabang.
KAM BANG AN, uitr. 8 Sept. v. Port 8 wet
ten ham.
STOOMV.-MAATSrR. ..OPGAAN".
•ELPENOR, Japan n. Rott. II Sept. te
Suez verwacht
HOLLAND—OOST-AZIE LIJN.
OUDERKERK, uitr., pass. 9 Sept. Wight
HOLLAND—AUSTRALIE-LUN.
TOSARI, uitr., pass. 10 Sept Dungeneos.
PAWEAN, thuisr., 9 Sept te Alexandria.
JAVA—NEW-YORK LIJN.
AGAMEMNON, 9 Sept v. Norfolk n. Java.
ROTTERDAM—ZUH)-AMERIKA LIJN.
ALWAKI, thuisr., 8 Sept te Santos.
KON. WEST-INDISCHE MAILDIENST.
[VENEZUELA, 11 Seot v. Amst te Ba^
bado- verwacht
OOM ME WIJ NE, uitr., 10 Sept. v. Madeira.
CRYNSSEN, thuisr., pass. 10 Sept Terceira.
EON. NED. STOOMBOOTMIJ.
.FAl'NA, Midd. Zee n. Amst., para 10 Sept
Gibraltar.
KON. HOLLANDSCHE LLOTD.
ORANIA, thuisr., 11 Sept le Baliia verw.
GE'LRIA, uitr., 10 Sept. v. Southampton.
NSDSRL. EN VF.F??JDE SCHEPEN.
&IRRAH, 9 Sept. v. Rosapo te Li3 Palnu-j.
JOBSUAVEN, Archangel n. Delfzgl, was
9 Sept 2 u. 15 n.m. 240 mijlen 0. v.
Wiek.
ALK AID, 9 Sept. v. Villa Constilucion n.
Las Palmas.
(MAASDIJK, 8 Sept v. Rott te Santos.
PARKHAVEN, Nordenliam n. Norfolk, was
8 Sept 7 u. 40 itm. 80 mtflai 0. van
Lanjls End.
STAD ZALTBOMMEL, 9 Sept v. Malraö
te Riga.
LJSELHAVEN, Rott. n. Wabana, pass. 10
Sept Oues&ant.
WITTE ZEE, 9 Sept v. Genua u. Almeria.
SCHIE. 9 Sept v. Trangsuod te Frederiks-
hamn.
GOLP.
De Goliweek te Noordwiik.
To Noordwijk-aan-Zce werden de wed
strijden gisteren voortgezet, nadat Woens
dag de regen als spelbreker was opgetreden.
In dc semi-finale van den Palace-Hotel-Be
ker wint B. Lesley (6) na een spannende
partij van H. Binnendijk (20) met 2 en 1.
Ook dc heer II. Horstman (16) wint zijn
partij tegen J. Butter worth (6) met 2 en 1
en komt nu in de finale legen mr. B. Lesley.
Voor den Gonsolatie-wedslrijd Palace-.
Hotel-Beker wint W. v. Wavcren (10) van
H. Mispelblom Beyer (20) met 5 en 3. ter
wijl de heer S. Maneck (14) w. o. heeft we
gens niet opkomen van L. Sidders (14).
Voor de 2de ronde v. Heukelom-beker
wint mevr. A. Diemer Kool (18) van mevr.
Smalt (14) met 3 cn 1. Mevr. Sommerhoff
(20) slaat mevr. v. Wavcren (20) met 4 en 2.
Vcor de Approach- en Putting competition
was veel belangstelling. Er waren 37 in
schrijvers. Voor hel derde jaar ln successie
wint R. Butlerworlh den eersten prijs met
8 punten, op den voet gevolgd door S. Ma
neck, prof. Quix, H. Horstman en Elmer S.
Prafhcr met 9 punten.
VOETBAL.
De keurelftallen van het Ned. Elftal.
De Ned. Elftal-commissie vergaderde
Woensdagavond 9 September le Amster
dam en stelde voor de op 20 September le
Utrecht le houden wedstrijden tusschen
vier keurelftallen de volgende elftallen sa
men, aldus de Sporlkroniek. Deze wonden
niet aangeduid door le, 2e elftal enz., of
door A, B enz doch enkel door de kleur:
Rood: v. d. Mculen (H. E. C.); Denis (II.
B. S.. aanvoerder), Vermellen (H B. S.);
Dik (Haarlem), Franssen ('t Gooi), Vaags
(Vitesse); - Manssen (Excelsior), Küchlin
(H. B. S.). Sandberg (H. V. V.). Terbeek (N.
A. C.), Weber (Sparta).
Blauw: Qudx (A. D. O); Rodormond (Be-
Quick, aanvoerder), Telzner (Be Quick);
Baldinger (Concordia), van Boxtel (N. A. C.),
Andriessen (Ajax); v. d. Meer ('t Gooi), de
Haas (Be Quick). Visser (Stormvogels), Bak
(Excelsior), Hemmes (Be Quick).
Groen: Rambonnet (Re Quick), van Kol
(Ajax), van Haeren (Wilhelmina, aanvoer
der), Lefèvre (Kampong), Wamsteker (A.
S. C.), van Heel (Ecijenoord); Snouck Hur-
gronje (II. V. V), Volkers (Aja$), Jong-
bloets (N. O. A. DPerucal (E. D. O Sig-
mond (H. F. C.)
Witvan Tilburg (N. O. A. D.); Lcbrcl
(D. E. C.). van Dijke (Eeijenootd)Geuls-
kens (R. C. II.), van Daalen (Haarlem),
Groen (Be Quick) Giclens (Hercules), Tap
(A. D. O.). Buitenweg (Hercules, aanvoer
der). van Baar v. Slangenburg (H. B. S.),
de Nalris (Ajax)
LAWNTENN1S.
De Davisbekcr-eindstrijd.
in liet gisteren le Philadelphia gespeelde
eerste enkelspel won Tilden na zwaren strijd
met 4G, C0, 26, 97, C4 van Bo-
rotra.
Daarna won Johnston twee sets, telkens
met C1 van Lacoslc, naar de „Tol." meldt.
De uilslag der derde set ontbreekt nog.
Dnitschl andN ederl and.
In de DuiUche ploeg is een verandering
gekomen doordat Kleinschrobh niet speelt.
In zijn plaats is nu Lüdtke gekomen, die
met mevr. Neppach het gemengd dubbelspel
speelt, een combinatie, die hel kampioen
schap van Duilschland in dit nummer be
haalde.
De heeren-dubbels zijn: Froitzbeim
Kreu7er en LandmannMoldenhauer.
ROETEN.
Om den Holland-Bek^r.
Voor de Ilolland-beker-wedslrijdcn, welke
op 19 en 20 Sept. a.s. op den Amstel zullen
worden gehouden, hebben de volgende ploe
gen ingeschreven:
Oude skiff (om den Holland-Beker): Ham
burger Ruderklub met Hasselmann (kam
pioen van Duitschland), de Amstel met
Gunther en de Hoop met Pielerse.
Sintgens, de Belgische kampioen '25. die
eveneens had ingeschreven, heeft zich te
ruggetrokken.
Double-scull: Godesberger Ruder Klub,
Amstel, Maas, Wormser Rudcrvercin.
Jonge Skiff B: Willem III met Alofs, de
Maas met Muntz, de Hoop met Ilutiger, de
Amstel met Va rad y.
Jonge Skiff A: Willem III met Bots, Po
seidon met Nieuwenkamp en Amstel met
Ellerkamp.
Om den Hulfzer-beker: Amstel. Ley the
en Willem III.
ZWEMMEN.
Arne Borg.
De bekende zwemmer Arne Borg heeft te
Stockholm het wereldrecord verbeterd over
500 Meter zwemmen vrijen slag en dit ge
bracht op 6 min. 8 4 sec. Het oude stond op
6 min. 19 6 sec.
ZUILEN.
De wedstrijden van „De Kaag".
Zooals wij oniangs reeds hebben gemelu
zullen de wedstrijden van „De Kaag" wor
den gehouden op Zaterdagmiddag 26 en
Zondag 27 September. Voor de zesmeier -
klasse zullen worden uitgenoodigd de zes
meiers. welke in de Kaagweck 1925 hebben
meegedongen. Hoofdprijs: een gouden hor
loge, aangeboden door den heer mr. D E.
Pont Verder worden er onderlinge wedstrij
den gehouden. Klassen. 45 AU. klasse, D-
klasse, Schêldejollen-klasse Regenboog-
klasse, TwaaJfvoetsjol len-klasse, Twaalf-
voetsjollenklasse voor dames. Open sloepen
en Open scherpe jachten. Indien zich voor
een klasse slee hls een of twee mededingers
aanmelden, gaan de wedstrijden in deze
klasse niet door. Indien zich voor een niet-
uitgeschreven klasse (b.v vrijbuiters. Spaar-
ne-kruisers enz.) drie of meer mededingers
aanmelden, zoo v/ordt die Jclasse alsnog aan
het programma toegevoegd lp de klassen
Open sloepen en Open scherpe jachten mo
gen niet meezeilen jachten, welke behooren
tot een klasse, ingesteld door de K.V.N.W.V,
De cerstycrtrekkende klasse zal starten op
Zaterdagmiddag, 26 Sept. le 3 uur en op
Zondag, 27 Sept. te 10 uur. In de zesmcler-
klasscn worden drie wedstrijden gehouden
(Zaterdagmiddag, Zondagmorgen en Zondag
middag). In de 12 voclsjollcn klasse voor da
mes wordt één wedstrijd gehouden op Zon
dagmiddag, en in de overige klassen twee
wedstrijden, n.l. op Zaterdagmiddag en Zon
dag.
DAMMEN.
Bestuursvergadering Nederl. Dambond.
Zondag G September heelt het bestuur
van den Nederl andsoh en Dambond te
's-G ra ven ha-ge vergaderd.
Na opening der vergadering door den
2en-voorzitter wordt de op de laatst gehou
den algemeene vergadering gekozen lste-
voorzitter, die heer mr. S. de Jong uil Am
sterdam, als zoodanig geïnstalleerd.
Uit de ingekomen stukken blijkt, dat de
Bond zich in een gestadige ontwikkeling
mag verheugen door het aansluiten van
D. O. S. den Bosch, de Dam vereen i ging
te Tilburg, en het Haagsche Damgcnoof-
schap.
Uitgebracht wordt een verslag van den
le Parijs gehouden wedslrijd om hot we
reldkampioenschap. Een punt van bespre
king maakte daarbij uit hel terugtrekken
uit dien wedstrijd door den heer Hoogland,
den vorigen titelhouder. Hel bestuur be
sloot genoemden heer in de gelegenheid le
stellen de bij schrijven gegeven inlichtin
gen nader toe le Lichten en indien hel eind
oordeel van het bestuur voor den heer Hoog
land ongunstig moohl luiden, hel desbe
treffend artikel uit hol reglement van be
doelden wedstrijd op hem le zullen toepas
sen.
Het bestuur zal Iraohlen een regeling le
treffen, zoodat het mogelijk zal zijn, dat
alle verceirigUigen weer aan de bondscom-
pelitie deelnemen.
De wedstrijd om hel meesterschap 1925
zal weder plaats hebben in November, na
afloop van de daarvoor te houden vóór-
wedslrijden, terwijl daarna in December de
wedstrijd om het kampioenschap van Ne
derland plaats heeft.
In verband met besprekingen voor het
houden van e.?n internationalen wedslrijd
om hel wereldkampioenschap te Amster
dam in 1926, zal de komende wedslrijd om
het kampioenschap van Nederland richt
snoer zijn voor den internationalen wed
slrijd.
Na enkele besprekingen van huishoude-
lijken aard wondt de vergadering gesloten.
Opcnlachtecholen.
„The Times educational supplement" be
vat een artikel over openluchtscholen,
waarin cr aaö wordt herinnerd, dat de eer
ste opcnluchtsehool werd gesticht in Char
lottenburg, bij Berlijn, op l Augustus 1904.
In 1C07 werd er te Londen een geopend.
In 1903 werden er drie andere opgericht en
in 1911 werd besloten de scholen het ge-
heelo jaar open te houden.
Het laatste rapport van de Board of Edu
cation toonde aan, dat thans in Engeland
en Wales 40 dag- cn 20 internaat openlucht
scholen zijn, met totaal 4C90 leerlingen.
Verleden jaar werden slechts 11.5 pUt.
van de lessen binnenshuis gegeven en dun
steeds ten gevolge van den regen. Van de
maaltijden werd 25 pCt. binnenshuis ge
bruikt. Twintig kinderen, die de gewone
scholen om hun gezondheid niet hadden
kunnen bezoeken, namen deel aan 33.5 pUt.
van de schooltijden in de opcnluchtsehool
Twee hunner gingen geheel hersteld naar
de gewone school. Van dca datum der ope
ning van de school in October 1023 gingen
23 weer naar de gev/onc school terug, 19
verlieten de school, omdat zij cr den teel
tijd voor hadden, en 19 om verhuizingen of
andere oorzaken.
De jongens namen gemiddeld 3 J «LU. in
gewicht toe, de meisjes 3.3G K.G. De jot
gens kwamen dus gemiddeld 1, de meisjes
4 K.CS. meer aan dan het gemiddelde kind
in een gewone school. Deze bcvredigendu
uitkomst is natuurlijk niet alleen toe te
schrijven aan de open lucbt, rmnr rok aan
de betere voeding.
De moeilijkheden, verbondeu aan de op
richting van openluchtscholen, heeft er
verschillende onderwijzers te Londen too
gebracht, openluchtklassen te vormen op
de speelplaats. Daarmee is in 1010 begoa-
nen en ook deze openluchtklassen geven
een bevredigend resultaat, al zijn natuur
lijk de openluchtscholen heilzamer Dit
jaar zijn er te Londen 117 van die klassen,
het vorige jaar 97 Het nieuwe programma
van dc Londcnsche autoriteiten vermeldt
de oprichting van 20 nieuwe openluchtklas
sen voor elk van de volgende drie jaren.
