M
RADIO-PROGRAMMA
J—gr r-^
Vergelijker d overzicht van de Uitkomsten der Hoofdstakken en Paragrafen, betreffende de Gemeenterekening v. Leiden, over het jaar Ï82<
en de Gemeentebegrootingen over de jaren 1925 en 1926 met toelichting.
hoofd- para
stuk. 3bfjf.
paragrafen.
titels der hoofdstukken en
rekening 1(b4.
batige sloten. nad. sloten
begrooting 1925.
batige sloten nadeelige
sloten
begrootinq
batige sloten
1925. verschillen tussciien
nadeelige rekening 1924.
sloten. yoordeelig, na deelig.
de begrooting 1926 en
begrootino 1925.
yoordeelig. nadeelio.
I
II
III
IV
V
VI
VII
VU!
f
2
3
4
S 5
S 6
5 7
8 10
8 11
S 13
14
15
16
IX
X
XI
XII
XIII
XIV
XV
XVI
9
Vroegere dienslen 639976.77',
Algemeen beheer I 103748.85
Openbare veiligheid 564995.37'
Volksgezondheid 2892.88
Volkshuisvesting 95375.05'
Openbare werken .464972.74"
Eigendommen niet voor den openbaren dienst be
stemd 24093 86'
Lager huisonderwijs i
Openb. gewoon lager onderwijs 174368.44'
Openbaar vervolgonderwijs 8802.42'
Openbaar uitgebreid lager onderwijs 16529.98'
Openbaar builengewoon lager onderwijs 9543.13'
Openbaar voorbereidend lager onderwijs 64743.98'
Bijzonder gewoon lager onderwijs 74867.81'
Bijzonder vervolgonderwijs 9 02
Bijzender uitgebreid lager onderwijs 6217.19'
Bijzonder buitengewoon lager onderwijs
Bijzonder voorbereidend lager onderwijs15068.84'
I.ager onderwijs niet vall lende onder
1 tot en met 11 49956.24'
Middelbaar Onderwijs u 150653.10
Hooger onderwijs 40552.65'
Nijverheidsonderwijs n 107247.50
Onderwijs, K. en W., niet
vallende onder 1 tot en met 1557130 35
Ondersteuning aan behoeftigen 602839.04
Ondersteuning aan werkloozen 253523.37'
Landbouw 3431.67'
Handel en Nijverheid 54603.67
Belastingen I 2550907.87'/»
Gasfabriek 269521.13
Electricleilsfabriek 289198.59'/»
Gestichten „Endegeest" c.a51584.41
Openbaar Slachthuis 46247.18
Grondbedrijf 9126.97
Reinigings- en Ontsmeltingsdienst 22845432
Keuringsdienst v. Waxen
van het District Leidenn 4912.75
Gemeenlelijke Bank van Leening 11567.22
Gemeentelijk Vischbedrijf 98.81
Kasvoorzieningen 89670.62
Overige inkomsten en uilgaven 36085.73
Onvoorziene uitgaven
Totaal f3847536 571/. 13225984 84
f 912876.—
-
1 697619.—
1
57640—
I 215257 -,
f
109299.—
i
96965.—
6784,—
1
12334—
M
563223.—
ft
676654.—.
1'
fi
11659.
13431
M
58669.—
ft
17524.—
it
14631.
41145—
M
102030.—
if
104172.—
fi
8797.
2142—
M
439047.—
ft
461722.—
m
<3261—
J*
K
22675—
W
24738.—
26072.—
ff
1978—
1334—
1
-
H
17*490.—
ft
188168,—
13800—
13678—
M
8758.—
8562.—
it
240—
196—
M
25593.—J
ft
38789.—
>f
22259—
13196—
9315.—
If
7516—
if
2027—
1799—
S
M
67358—
ft
69784—
if
5040—
2420—
165920—
ft
220414—
it
145546—
64494—
8000—
7000—
i
o
6991—
1000—
W
20713—
If
18608—
it
12391—
2105—
—1
13420—
f>
27000—
11931—
13580—
56155—
ft
49304—
652.i
6851—
M
143431—
i
>t
146396—
ff
4257—
2965—
40432—
ff
42445—
D
1892—
2013—
II
97264—
90965—
ff
16283.—
6299—
f»
52982—
50998—
>f
6132—
i
1984—
543880—
492413—
10426—
51467—
M
200000—
r
160000—
ff
93523—
II
40000—
561—
585—
it
2847—
24—
67382.—
05664—
11060—
1718—
2289065.-
177023.-
283733.-
1831.-
28155.—
11954—
260155—
7921—
12259—
100000—
65435—
258637—
2222218—
133445—
371497—
38299—
2689—
8617—
254655—
82298.-
610—
8157—
11148— 419—
_u.
50000—
60092—
100000—
89671.-
328690—
136076—
54273—
7948—
26201
3244—
99—
24006—
„.100000.—
87764—
10144—
3337—
1111—
50000—
5343—
158637—
66847.-
43578.-
858.-
4500—
236
13690852.— f 3690852.-
13463078— f3463078.— f 326960— f 948512-
t 483.234 1 483234.-
Begrcotiiig van inkomsten en uitgaven der
gemeente Leiden voor 1926.
Door B. en W. is heden den gemeenteraad
aangeboden de onlwerp-begrooting der in
komsten en uitgaven der gemeente voor den
dienst van het jaar 1926 met een uitvoerige
memorie van toelichting en met een aantal
bijlagen, waarvan de studie voor hen, die
in den financieelen toestand onzer gemeente
belang stellen, van bijzondere beteekenis is
vooral als men de cijlers en gegevens ver
gelijkt met die van vroegere begrootingen,
met name die van het voorgaande jaar. Wij
laten hier vóór wij over deze begrooting een
en ander toelichten allereerst de voornaam
ste cijfers volgen:
Hel totaal der gewone inkomsten en uit
gaven is geraamd op 17.037.105 tegen
17.224.914 voor 1925,-de kapitaaldienst op
f3.037.105, legen f3.845.361 voor 1925.
Totaal dus tot een bedrag van f 10.770.933
legen f 11.079.275 voor 1925. De inkomsten
belasting is geraamd op f 1.820.000 bij hand
having van 't vermenigvuldigingscijfer op
0.9, tegen f 1.900.000 op de begrooting van
het vorig jaar.
Voor de post „Onvoorziene Uilgaven" is
uitgetrokken f 100.000, een klein bedrag in
vergelijking met do begrooting voor 1925,
toen daarvoor niet minder dan f 258.673 was
uitgetrokken.
Was het B. en W. mogelijk bij het indie
nen van de begrooting voor 1925 verlaging,
respectievelijk afschaffing men denke
aan de belasting op het bedrijf van be
lastingen en heffingen in uitzicht te atelleD,
zeer tot z'n leedwezen ia dit Coliege thans
niet in staat perspectieven t« openen voor
een verdere verlaging van de Plaatselijke
Inkomsten Belasting.
Integendeel, bij handhaving van het ver
menigvuldigingscijfer op 0.9 is het slechts
mogelijk gebleken de begrooting voor 1926
sluitend te maken door te beschikken over
een bedrag van f 55.000 als een gedeelte
van het vermoedelijk batig saldo van den
dienst 1925.
Bij een blik in de begrooting ziet men,
dat een en ander niet een gevolg is van
bijzondere in de begrooting geraamde uit
gaven. Ook thans is de meeat mogelijke
zuinigheid betracht. De oorzaken zijn van
anderen aard.
Kon, zooals boven is gebleken, op de be
grooting voor het jaar 1925 als batig slot
van vorige jaren worden geraamd een be-
drag f 912.876, voor de begrooting voor
j 1926 is slechts beschikbaar een batig slot
van den dienst 1924 van f 642.619. (f 621.551
f 21.068) of f 270.257 minder.
Daardoor werd onmiddellijk een ongun-
gunstige factor in de begrooting gebraoht,
die door een streven naar zuinigheid niet te
overwinnen was.
Maar er is meer.
Op de begrooting van 1925 werd geraamd
een opbrengst van f 1.900.000, waarbij in
aanmerking werd genomen, dat voor het
belastingjaar 1925/26 het vermenigvuldi
gingscijfer zou worden bepaald op 0.9 Op
de aan het dienstjaar 1925 ten goede ko
mende belasting uit het belastingjaar
1925/26 bleef deze verlaging dus buiten toe
passing. Bij handhaving van het vermenig
vuldigingscijfer op 0.9 zal dus de opbrengst
.voor 1926, waarop dan de verlaging ten
volle tot uitdrukking komt, aanzienlijk min
der bedragen.
Op de, rekening 1924 werd verantwoord
a. f 803996.92 uit het belastingjaar 1924/25
en b. f 1.281.026,19 uit vroegere (dus gun
stiger) belastingjaren. Op deze bedragen
een korting toepassende van een tiende ge
deelte, in verband met de verlaging van het
vermenigvuldigingscijfer van 1 tot 0.9, en
op het bedrag sub b vermeld daarenboven
een korting wegens de te verwachten lagere
aanslagen, dan voor die gunstiger jaren
golden, kan in totaal f 1.820.000 op dezen
poet worden geraamd.
Dit beteekent echter een mindere ont
vangst van f 80.000.
Voorts hebben, zooals men bij eenig na
denken wel zal hebben begrepen, de steeds
stijgende kosten voor het openbaar lager en
bijzonder lager onderwijs tot het minder
gunstig aspect dezer begrooting bijgedragen.
De nadeelige saldi van de paragrafen van
Hoofdstuk VIII betreffende het Openbaar
Lager Onderwijs en het BijzoDder Lager
Onderwijs, zijn ruim f 100.000 ongunstiger.
Voor wat betreft het Openbaar Lager On
derwijs is het hoogere nadeelig slot ad
f 27.305 voornamelijk een gevolg van een
op de begrooting 1925, wegens gebrek aan
voldoende gegevens, te hoog geraamde som
als opbrengst van het schoolgeld.
De hoogere uitgaven voor het Bijzonder
Lager Onderwijs worden voor een groot deel
veroorzaakt door de aflossing van de gelden,
geleend voor de uitgaven voor den bouw van
bijzondere scholen, welke op deze begroo
ting voor het eerst tot uitdrukking komen.
Verder moest de post „Vergoeding voor
boventallige Onder-Onderwijzers" in ver
band met de wijziging van de Lager Onder
wijswet 1920 1 12.00.0 hooger worden ge
raamd en is de ppst „Vergoeding voor in
standhouding van Bijzondere Scholen", gelet
op het bedrag, dat in 1925 vermoedelijk be-
noodigd zat zijn, f 7000 hooger uitgetrokken.
Eveneens was het noodig de subsidien
aan Bijzondere Bewaarscholen te ramen op
1 27.000 of f 13.580 hooger dan voor 1925.
De hoogere raming wordt veroorzaakt door
wijziging van de subsidieregeling en door
toeneming van het aantal gesubsidieerde
bewaarscholen.
De nadeelige sloten van de .paragrafen
betreffende het Bijzonder Lager Onderwijs
zijn daardoor in totaal f 74.969 ongunstiger.
Tengevolge van deze oorzaken is de be
grooting dus in totaal f 270.000 f 80.000
-f- f 100.000 of f 450.000 ongunstiger.
Opmerking verdient dat op deze begroo
ting de kosten van het openbaar onderwijs
per saldo f 32.246 lager zijn geraamd dan
die van het bijzonder lager onderwijs.
Tegenover de genoemde mindere ontvang
sten en hoogere uitgaven slaan gelukkig ook
eenige voor het dienstjaar 1926 voordeelige
verschillen.
Zoo werd, zooals men boven heelt kunnen
zien, de post „Onvoorziene Uitgaven" weder
op het gebruikelijke bedrag van f 100.000
geraamd, terwijl 1925, teneinde te voorko
men, dat niet het geheele saldo van 1923 in
één jaar zou worden ingeteerd „Onvoorzien"
werd uitgetrokken op f 258.637.
Wegens „Rente van op te nemen kasgeld"
(met uitzondering van de rente aan de be
drijven te vergoeden van te deponeeren gel
den) is thans geraamd op f 50.000, terwijl
ten vorige jare was uitgetrokken f 100.000.
Het aandeel der gemeente in de winst van
de Leidsche Duinwater-Maatschappij was
voor 1925 geraamd op f 31.000. doch kon
voor 1926, in verband met de opbrengsten
in 1923 en 1924 geraamd worden op f 78 000
Tenslotte bleek het mogelijk om in ver
band met de uitgaven in de eerste 8 maan
den van 1925 de post „Ondersteuning van
werkloozen" te verlagen tot f 160.000, ter
wijl de subsidie aan het Burgerlijk Armbe
stuur kon worden verminderd met f 52.500,
in verband met de voor 1924 noodig geble
ken subsidie.
De hieruit voortvloeiende voordeelige ver
schillen, in totaal bedragende rond f 345.000
zijn te vermeerderen met pl.m. f 50.000
wegens lagere ramingen van uitgaafposten
of hoogere ramingen van .ontvangslposten,
zoodat ten slotte tegenover het evenge-
noemde totaal nadeelige- verschil van
f 450.000 een dekking werd gevonden van
1 395.000.
Aangezien het dienstjaar 1925 opende
met een bijzonder groot batig saldo, meen
den B. en W. de verdere dekking te kunnen
zoeken door een bedrag van f 55.000 te ra
men als gedeelte van het vermoedelijk balig
saldo van den gewonen dienst 1925. zonder
in strijd te komen met een voorzichtige fi-
nancieele politiek.
Na deze min of meer algemeene be
schouwingen komen een paar hoofdstukken
nog in aanmerking om eenigszins nader te
worden toegelicht.
Allereerst Hoofdstuk I: „Vroegere dien
sion". Volgens de gemeenterekening
1924 werd als batig slot van de ontvang
sten en uitgaven van vroegere dienstjaren
een bedrag van f 639.978.77'/» uitgetrokken,
daarentegen eindigde 1924 met een batig
(exploitatie) saldo van f 624.620.25'/; (Zie
Ingek. Stukken No. 199 van 1925).
Van hel dienstjaar 1924 kan dus feitelijk
worden gezegd, dat het noch een voordeelig
noch een nadeelig slot opleverde; dat de
ontvangsten en uilgaven elkaar ongeveer
dekten.
Dit nu kan niet gezegd worden van de
Ix-grooling 1926. Deze is sluitend gemaakt
door te beschikken over een ontvangst van
1697.619 van vroegere diensljaren, zonder
dat een vermoedelijk batig saldo van onge
veer gelijk bedrag daar tegenover slaat. De
geraamde ontvangsten en uitgaven, uitslui
tend het dienstjaar 1926 betreffende, dek
ken elkaar dus niet.
Wil het diiensljaar 1926 een bevredigend
resultaat opleveren, dan is het noodzake
lijk, dat de werkelijke uitkomsten van tal
van posten aanzienlijk gunstiger zullen
zijn, anders zou het dienstjaar 1926, als
ooi
zelfstandig geheel, een groot verlies op.'i
veren.
Het in ontvangst ramen van dergelijl
groote saldi van vorige jaren geeft voor ci
niet-deskundige aanleiding tot een verkeei
inzicht. Het ligt in het voornemen hient*
terug te komen bij het eerlang door B.
W. uit te brengen praeadvies op het voo
stel van den heer Van Ec.k lot het vorm
van een' reservefonds voor elk der
meenlebed rijven.
In Hoofdstuk II .Algemeen Beheer" k
den de posten „Jaarwedde van de amt
naren en bedienden der gemeenle-secre
rie" is 19461 lager uitgetrokken, in
band met niet voorzien in vacatures
door aanstelling van ambtenaren in 'agi
ren rang bij de vervuiling van vacatur.
De post „Druk- en bindwerk" kon
Ihans weer worden verlaagd en wel
f 2500.
Het hooger nadeelig slot van Hoofdstuk
„Openbare Veiligheid", ad 113 131 wor
voor een groot deel veroorzaakt door
hoogere raming ad f8991 op den post ,.'aoi-
ton Ier zake van pensionneering, enz.'
voornamelijk ton gevolge van verleend!
pensioenen en voor de hoogere uitgaven
ad f2774 wogens aflossing van geldleenin
gen.
Bij de raming van de brar.dweerposta
kon uiteraard nog geen rekening worde!
gehouden met het raadsbesluit van 2i
Augustus 1924 inzake het brandweer-mali
rieel. De daaruit voortvloeiende wijzigirj
in de begrooling zullen B. en W. Ie zij
lijd aanhangig maken wat ook weder cl
hooger bedrag zal vereischen.
Met betrekking tot Hoofdstuk VI: .Open
bare Werken" zal door B. en W. binnel
korten tijd bij den Raad een voorstel ld
verlaging van het havengeld aanhang:
maken zooals reeds in 'j:1::::!:! werd g!
steld.
De opbrengst van het havengeld is in ver
bajid daarmede op f 26.500 geraamd tegel
f 33.000 in 1925 terwijl in 1924 in werke
lijkheid werd ontvangen (36.573.65.
Op den post „Onderhoud van stralen
pleinen" is voor aanschaffing van nieu»
bestratingsmaleriaal plm. f 17.000 men
uifgelrokken dan voor 1925.
-®—
VOOR VRIJDAG 11 SEPTEMBER.
8.50: Hamburg (392 M.) Morgenomroep.
10.15: Amsterdam (1950 M.) Tijdsein van
het Persbur. Vaz Dias (Off. Amat. tijd).
10.50: Daventry (1600 M. 5XX). Tijdsein
.van de Big Ben. Weerbericht.
11.50: Bournemouth (38G M.) Concert door
ttVio.
12.50Leipzig (454 M.) Middagconcert op
4e Hupfeld Phonola.
12.50: Parijs (1780 M. SER). Concert ran
Lucien Paris. A la bonne fraquette, marsöh,
(Jose), Vision, wals (Waldteul'ei), Romance,
.vioolsolo (Svendsen), Prelude en re bemol
(Beaume), A ma nue (Ghulemeju), Romanoe
fans paroles, cello-solo (Grosse), Cavaleria
Rusticana. trio, (Mascagni), Chanson de
printemps, vioolsolo (Mendelssohn).
1.20: Londen (365 M. 2LO). Tijdsein van
Greenwich. Concert door het orkest uit
het Metropole Hotel.
1.23: Hamburg (392 M.) Bremenstation.
Hauskonzert der Bremer Norag.
2.20: Münster (410 M.) Concert door or
kest, muziek van Rubinstein en Tschai-
kowsky ,o.a.: Rubinstein: Balletmuziek uit
de opera „Feramos" Tschaikoweky: Fan
tasie uit de opera „Jolantha".
3.20: Cardiff (353 M. &WA). The Station
Trio-viool, cello en piano.
3.60: Manohester (878 M. 2ZY). ,,Het 2ZÏ
kwartet.
Stuttgart (443 M.) Namiddagconcert.
4.05Birmingham (479 M. 5IT). Lozells
Picture House Orchestra.
Bournemouth (386 M. 6BM). Causerie.
Muziek door het orkest van het Electric-
Theatre.
4.20: Londen (365 M. 2LO). Bioscoopor
kest.
Manchester (378 M. 2ZLJ). Afternoon
Talk.
Newcastle (403 M. öNO). Muziek van Til-
ley's Restaurant Orkest.
Glasgow (422 M. 5SC). Concert van het
kwartet.
4.30: Amsterdam (1950 M.) Tijdsein van
het Persbur. Vaz Dias (Off. Amst. tijd).
4.35: Cardiff (353 M. öWA). Tea-time-mu-
sic van het Carlton-Restaurant.
Manchester (378 M. 2ZIJ). Het ,,2ZIJ"-
kwartet.
5.20: Londen (365 M. 2LO). Een uurtje
dansmuziek.
Brussel (262 M.) Concert.
Hamburg (392 M.) Concert.
6.20: Londen, Daventry (365 M. 2LO en
1600 M. 5XX). Kindervertellingen.
Birmingham (479 M. 5lT). Lozells Picture
House Orchestra.
7.20: Londen, Daventry (SOU M. 2LO en
1600 M. 5ZX). Tijdsein van de Big Ben.
Weerbericht.
Stuttgart (443 M.) Symphonie-concert.
8 20: Londen, Daventry (365 M. 2LO en
1600 M. 5XX). Concert. The Three Choirs
Festival, solisten.
Cardiff (353 M. 5WA). The Station Or
chestra.
Newcastle (403 M. 5NO). Dansmuziek
door Tilley's Restaurant Orchestra.
9.05: Parijs (1780 M. SFR). Concert van
Marcel de Valmett.
10.35Londen, Daventry (365 M. 2LO en
1600 M. 5XX). Sydney N. Nesbitfc and his
Ukulele.
Hilversumsche draadlooze omroep.
12 uur: H.D.O. Politiebericht.
5.307.30: H.D.O. Voor-avondconcert
door het H.D.O.-orkest oDder Francois
Lupgens.
7.30: H.D.O. Politiebericht.
8.15: H.D.O. Aansluiting van het Kur-
haus te Scheveningen. Laatste symphonie-
concert. Het Residentie-orkest onder lei
ding van prof. Georg Schéevoigt. Program
ma: 1. Symphonie No. 4 E-Moll Op èS
(J. Brahms), a. Allegro non troppo. b. An
dante moderato, o. Allegro giocoso. d. Alle
gro energico e passionate. Pauze. 2.
Symphonie No. 8. H-Moll (Pathétique. (P.
Tschaikowsky). a. Adagio, Allegro non trop
po. Moderato. Allegro Vivace, b. Allegro
con grazia. c. Allegro molto vivace. 6. Fi
nale Adagio lamentoso.
SCHEEPSTIJDINGEN.
STOOMVAART-MIJ. „NEDERLAND".
ROTTI, thuisr., 9 Sept. v. Port Said.
RADJA, uitr., pass. 8 Sept. Gibraltar.
PRINS DER NEDERLANDEN, 9 Sept.
van Batavia n. Amsterdam.
JOH AN DE WITT, uitr., 9 Sept. v. Genua.
BATJAN, uitr., 10 Sept. bij Perim verw.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
KAWJ, 10 Sept. v. R'dam te Batavia verw.
PATRIA, uitr., 10 Sept. bij Perim verw.
TAB AN AN, thuisr., 10 Sept. te Colombo
verwacht.
MERAUKE, thuisr 10 Sept. te Havre ver
wacht.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
VEENDAM, R'dam n. New-York, 0 Sept.
v. Boulogne.
ROTTERDAM, 11 Sept. v. R'dam te New-
York verwacht.
EDAM, R'dam n. New-Orleana, 11 Sept. te
Havana verwacht.
STOOMV.-MAATSGH. „OCEAAN".
TELEMACHUS, 3 Sept. van Amat. te Ba
tavia.
DARDANUS, 8 Sept. v. Singapore n. Rot
terdam
HOLLAND—BRITSCH-INDIE LIJN.
RIDDERKERK, uitr., 10 Sept. bij Peris
verwacht.
STREEFKERK, thuisr., 10 Sept, te Mar
seille verwacht.
BILDEBDIJK, thuisr., 9 Sep.t te Antwef
pen.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
JAVA, uitr., 10 Sept. te Monrovia ver
wacht.
NIJKÉRK, uitr., 11 Sept. te Kaapstad
verwacht.
DELI, 9 Sept. van Amst. n. Afrika.
KON. WEST-INDISCHE MAILDIENST.
OOMMEWIJNE, uitr.. 10 Sept. bij M«'
deira verwacht.
KON. NED. STOOMBOOTMIJ.
HEBE. 10 Sept. van Middl. Zee te Am»
verwacht.
JAVA—BENGALEN LIJN.
CALCUTTA, 8 Sept. van Java n. tar
cutta.
NEDERL. EN VREEMDE SCHEPEN.
PROCYON, 8 Sept, van Gijon te Santam-.f
MOOKDRECHT, n. Wyborg. pass. 7 Sept
Cuxhaven.
KRALINGEN, Archangel ri. Londen, pa»
8 Sept. Cape Wrath.
MERAK, 8 Sept. v. R'dam te Barry.
LEKHAVEN, Einden h. Wabana, pa#
Sept. Lizard.