No. 20086.
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 3 September
Derde Blad. Anno 1925.
UIT DE RIJNSTREEK.
INGEZONDEN.
SPORT.
Alphen.
De opening der landbOHW-hulshoudschooL
Gistermiddag vond de ofücieele opening
plaal9 van de landbouw-huisboudachool,
welke gevestigd is in het gebouw in de
Raadhuisstraat, hetwelk vroeger als Chr.
Muloschool dienst deed. Aanwezig waren
de minister van onderwijs, kunsten en we
tenschappen, nor. V. H. Rutgers, de burge
meester van Leiden, jhr. mr. de Gijselaar,
de Tweede Kamerleden raej. Fr. Kalz en
Engels, de inspecteur-generaal van hel on
derwijs H J. de Groot, de wethouders en
raadsleden van Alphen, burgemeesters en
weihouders uit de omliggende dorpen, de
inspectrice van liet vakonderwijs, mevr. Le
lieman-Bosch, de voorzitter (de heer De
Hoer) cn de secretaris van de Hollandacho
Maatschappij van Landbouw en vele andere
genoodigden.
Alvorens het woord te geven aan den
minister van onderwijs, heeft de burgemeeB-
(er van Alphen, dr. H. J. Lovink, gesproken.
Hij heette in de allereerst, plaats den mi-
nisier welkom en dankte hem, dal hij reeds
zoo spoedig na zijn optreden als minister
gevolg had gegeven van de uitnoodiging van
B en W. van Alphen, om de opening van
deze school, die onder zijn toezichl komt
te slaan, bij te wonen. Vervolgens dankte
hij den inspecteur-generaal De Groot, die
bij de voorbereiding van do inrichting deze
krachtdadig hoeft gesteund. evenal9 de in
spectrice van het vakonderwijs, mevr. Le
lieman-Bosch Ook bracht hij dank aan het
hoofdbestuur van de Hollandsche Maat
schappij van Landbouw, dat aan de tot
standkoming van deze school een belangrijk
aandeel heeft gehad.
Spreker trad vervolgens in een vergelij
kende beschouwing omtrent het tol dusver
gegeven tandbouw-ondenvijs, zoogenaamde
tandbouwcursussen, en de opleiding aan
deze school. Hij deed daarbij uitkomen, dat
een centrale cursus als op deze schoot ge
geven wordt verre de voorkeur verdient bo
ven de plaatselijke cursussen, al zat men,
althans voorloopig, de plaatselijke cursus
sen nog niet loslaten.
Na verder de wordingsgeschiedenis \an
de school te hebben geschetst, zeide dr.
Lovink, dal de commissie van toezicht de
baste verwachtingen van deze school koes
tert Het doel, dat deze school beoogt, ia
voorat van zulk een groot belang voor de
streken in en rondom Alplien, omdat het
de vrouw is, die daar bij het kaasbedrjjf
de leiding heeft en hoe do vrouw zich er
op toelegt om de wjjze van kaasbereiding
meer en meer te vervolmaken. Dit vooral
geeft ons moed voor de toekomst, ats we
nagaan, dat in Alphen 20 millioen kilogram
fcaas wordt gemaakt peo: jaar, een noeveel-
neid, die steeds grooter wordt
Volledig is de scnoot nog niet fierst wil
de commissie afwaenten hoe zij zich zal
ontwikkelen. Naar gelang van behoeften zal
het aantal curausscn geleidelijk worden uit
gebreid.
Ten slotte deelde de burgemeester mede,
dat het in het voornemen ligt ook een af
zonderlijken cursus in te richten voor vrou
wen uit den arbeidenden stand. Hij1 hoopte,
dat onder leiding van mej. Papeohuizen de
Bchool zich in een grooten bloei zou mo
gen verheugen en bracht hierna danlc aan
den gemeenteraad van Alphen, dat deze met
algemeene stemmen du noodige fondsen voor
deze school heeft beschikbaar gesteld.
Een krachtig applaus volgde op deze woor
den, waarna de burgemeester het woorh
gaf aan den minister om de school officieel
te openen.
Minister Iiutgers begon met op te mer
ken, dat hij het als een groot voorrecht
heeft beschouwd, tot deze opening te zjjn
nitgenoodigd en dat hij aan deze uitnoodi
ging gaarne gevolg heeft gegeven. Het is,
laldus de minister, bekend, dat er geen
volkomen eenstemmigheid bestaat omtrent de
vraag ol het laudnouw-huishoudonderwge on
net departement van onderwjjs of onder dal
van landbouw benoort te ressortecren cn
daarom is spreker blij, spoedig na zjjn
in-functie-treding met een van de scnolen
te mogen kennis maken. Het verncugt hem
brj do opening dezer school te kunnen zeg
gen, dat deze een juiste gedacnle vertegen
woordigt en dat net onderwijs daar op zoo
zoo voortreffelijke wijze is ingerient volgens
iezient voomameljjk van een man als d®
burgemeester van Alpnen, die op landbouw
gebied eon groote bekendheid heeft.
De minister zeide verder, zich le verbeu
gen over de aanwezigheid van zoovfelen,
onder wie verschillende vrouwen. Dit is, al
dus spr., niel te verwonderen, want in deze
Bohool zijn drie zaken vereenigd: de eerste,
Waarop de Nederlanders roem dragen, na
melijk den landbouw, ten tweede het onder
wijs en ten dorde de vrouw, voor wie hel
onderwijs zal zijn bestemd. Spr. hoopt, dat
lieze school een parel zal zijn aan de land-
bouwkroon en dat het onderwijs door de
Vrouwen zal worden gewaardeerd en rijke
lijk vruchten zal afwerpen. Mei genoegen
heelt spreker in een der plaatselijke bladen
de oproeping gelezen, dat niet alleen de
Vrouwen, maar ook de dochters deze schoot
moeien bezoeken, omdat deze laalsten an
ders zullen denken, dat zij eersl laler, als
zij getrouwd zullen zijn, naar de school
moeten I
De minister besloot met de hoop uil le
Wreken, dat de sdhool aan de goslelde ver
pachtingen zal beantwoorde®.
Ook op deze rede volgde een krachtig ap
plaus, waarna de heer De Boer, voorzitter
yan de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw, het groole belang van deze
bchool voor den landbouw uiteenzette. Had
den de laatste jaren de landbouwers vaak
Aanleiding om te mopperen over de regec-
ring, thans is het plieht samen le werken
met de regeering. waar deze blijk geeft een
toen oog te hebben voor de bevordering van
«cn landbouw. Spreker schelste verder het
«ndbeuw-ihuishoudonderwijs als het voer-
j™g. liet middel, om <ie landbouwers tot
r^gere ontwikkeling te brengen en besloot
met de besle wenechen van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw voor den bloei
der school en voor de resultaten van het
daar te geven onderwijs.
Mej. Papenhuizen, die met de leiding van
het onderwijs op deze school is belast, gaf
hierna een uiteenzetting van het onderwijs
en van wat met deze scholen wordt beoogd.
Het onderwijs zal geschieden volgens Deen-
sthe methode, waarvan zij in het kort een
duidelijk overzicht gaf Zij besloot met den
wensch, dat deze eerste landbouw-huishoud-
school in de provincie Zuid-Holland zich
weldra in een grooten bloei zou mogen ver
heugen.
Hierna hebben nog het wjord gevoerd de
heer Den Hertog, als voorzitter van de ai-
deeüng Alphen van de Holl. Maatschappij
van Landbouw, en de heer Lemkes Sr., als
voorzitter van het bestuur van het Christe
lijk mulo-onderwijs 1e Alphen. Beiden
brachten de gelukwenschen hunner organi
saties over mi spraken de hoop uit, dat de
school zich weldra in een krachtigen en blij-
venden bloei zou mogen verheugen.
De burgemeester, dr. Lovink, nam hierna
het woord, om den minister te bedanken
voor de wenschen, die hy jegens de school
heeft geuit cn voor de medewerking, die bij
de voorbereiding van de opriohting van
deze school door het departement van on
derwijs in zoo ruime mate is verleend. Hij
hoopte dat deze medewerking steeds zou
voortduren.
De minister, aldus de burgemeester, heeft
gesproken over den strijd of het landbouw-
huishoudonderwijg bij liet departement van
onderwijs of bij dat van landbouw thuis
hoort. Nu wij van het ministerie van on
derwijs zulke voortreffelijke medewerking
hebben ontvangen zullen wij ons in deze
kwestie niet verdiepen. Het was een ver
standige daad van den vorigen minister
van onderwijs om de regeling en organisa
tie dezer school aan de Hollandsche Maat
schappij van Landbouw op te dragen. Daar
mede wil hij echter niet beweren, dat dit
onderwijs bij Landbouw thuis behoort.
Spreker riep ten slotte de hulp in van allen,
die bij den landbouw betrokken zijn om
deze school zoo krachtig mogelijk te steu
nen en cr in zoo wijd mogelijken kring pro
paganda voor te maken. Wij zijn, aldus
spreker, overtuigd, dat bij landbouw noo
dig is daarbij passend onderwijs, opdat de
talenten, die van God gegeven zijn, tot ont
wikkeling zullen leiden
Vervolgens bracht spreker dank aan de
verschillende andere sprekers en hij sprak
de verwachting uit, dat het landbouw-huis-
houdonderwijs zich zoo krachtig zal ontwik,
.kelen, dat er spoedig een nieuwe school
noodig zal zijn.
Hierna nam het gezelschap de school in
oogensohouw en werden er ververschingcn
aangeboden.
De feesten der Wilheimma-Vereenlging.
Zooals wij gisteren reeds mededeelden,
was van den burgemeester de toestemming
gekregen de feesten met een dag'te verhin
gen. Deze zijn ghteren onder begunstiging
van schitterend weer voortgezet.
Met frissdien moed en ODgewekten geest
zullen wij ons feest morgen voortzetten,
verzekerde ons I Maandagavond de voorzit
ter der W.-V. Nu deze woorden hebben hun
uitwerking niet gemist. De feestgangers
schenen er ook zoo over te denken, 't Wav
gisteren den geheel en middag en avond ge
weldig druk. Het terrein, dat den vorigen
dag in een modderpoel was herschapen,
was door den vrij sterken wind weer ge
heel gedroogd en er heerschte den geheel en
dag een gezellige stemming.
's Middags le 4 uur werd de Vliegerwed
strijd gehouden. Groole en kleine, donker
gekleurde en lichte, eenvoudige, maar ook
heel ingewikkelde modellen werden opge
laten. Een massa prijzen waren beschik
baar gesteld, waarvan wij alleen de e;rste
prijswinnaars zullen vermeftden. Voor jon
gens van 710 jaar 1ste prijs voor den
mooisten vlieger A v. d Bom; Iele prijs
voor den grootste>n vlieger P. van Tol; lsle
prijs voor den verslstaanden vlieger A van
Tol; 2de prijs voor den verskstaanden voe
ger J. de Korte.
Voor jongens van 1012 jaar: lite prijs
voor den mooisten vlieger W. Heflverslein;
2de prijs voor den mooiste® vlieger N. Harm-
sen; lsle prijs voor den grootsten vlL#*
J. de Jong1ste prij* voor den verslstaan
den vlieger H. Roest
Voor jongens van 13 tol 16 jaar: lsle prij3
voor den mooisten vlieger D. Vonk; lsle
prijs voor den grootslen vlieger H Krum-
pelman; 1ste prijs voor den versfeta&nden
vlieger J. Verkade.
Hierop werd het Japansche vuurwerk af
gestoken, een voor Alphen nog nieuwe at
tractie. De wind deed zich hierbij ook gelden
De voorworpen dreven, vrat zeer jammer
was, le vlug af.
Aan het avondfeest word door duizenden
deelgenomen. Een oer-vroolijke stemming
heerschte er, de hosvloer rondom de mu
ziektent werd geen oogenblik verlaten en
voordat men nog aan den tijd van het vuufj
werk dacht, schoten de pijlende lucht in
om ket terrein en haar omgeving voor een
oogenblik in een zee van licht te zetton.
Het geheel was buitengewoon en elk jaar
kuunen wij het merken het gaat met do
grootte entomvang van het vuurwerk ge'ijk
als het lodental der W. V.: vooruit I
Te 12 uur werd het terrein ontruimd on
het lag weldra eren verlaten als ooit te
voren.
ïn hotel ,,de Vergulde Wagen" echter
was het anders gesteld. Een goed jazz band
hield de feestvierenden nog een tijd onder
een dansje bijeen en het was redde diep
in den nacht, voor hier ook de rust terug
keerde.
42ste jaarvergadering der Martha-Sbchtmg.
De jaarlijksche vergaderingen, die steeds
in de Kerkzaal worden gehouden hebben
altijd een eenigszins feestelijk: karakter en
too was ook nu weer een geheel programma
voor dezen dag samengesteld. Veel oud-ver-
pleegden komen dan weer naar de Martha-
Stichting om oude herinneringen op te ha
len en nog eens te yerkeeren in de inrich
ting, waarin zij hun jeugd doorbrachten en
waar zij. dank zij de goede leiding en op
voeding, opgegroeid zijn tot menschen, die
weten en kunnen wat er in het maatschap
pelijk teven hen te doen staat.
Gistermorgen weer waren degenen, die
hierin belang stelden in de gelegenheid ge
steld de gebouwen en terreinen in oogen-
schouw te nemen. Nog een9 rustig werden
de hen bekende zalen, lokalen en kamera
doorgewandeld en aan hel einde gekomen
van deze revue stond voor hen in de groote
zaal van het Centraal gebouw mevr. Voora
gereed om met de gasten den koffiemaaltijd
te gebruiken.
Om hatftwee werd de eigenlijke jaarver
gadering door oud-minister dr. J. Th. de Vis
ser geopend met het zingen van ps. 108 1,
waarna dr. de V. de aanwezigen voorging
in gebed.
Als punt van overdenking had spr. geko
zen den 23slen psalm. Deze spreekt zoo bij
uitstek over God als goede heider, het ken-
teeken van zorg en trouw. Dit heeft de
Marlha-Stichting vooral in de laatste jaren
ondervonden Het is veilig zich te weten on
der de vleugelen van Gods genade, want hoe
zouden wij zonder algeheele overgave aan
de goedheid van God, ons werk kunnen
voorlzelten als wij indenken dat wij zonder
kapitaal 400 kinderen moeten voeden en
kleeden? Deae psalm doet ons de toekomst
gerust tegemoet gaan. Eerat als herder ge
symboliseerd, wordt Jezus in het vervolg
van den psalm als gastheer voorgespiegeld
om aan het einde als vader zijn kinderen
tot zich le nemen. Dit is ook de plicht der
Martha-stichting het den kinderen voor te
houden hun toevlucht tot Jezus te nemen en
vertrouwende op de liefde Gods hen te doen
zeggen: ,,De Hoere i3 mijn Herder, mij heeft
niets ontbroken". God make dit voor u allen,
aldus besloot spr, zijn rede en verzocht den
aanwezigen gez. 198 aan te heffen.
Ds. A. W. Voora, predikant-directeur der
M. St waa hierna aan het woord en deed
verschillende mededeelingen nit het stioh-
tingsloven. Op 1 Sept. waren er in de
M. St. 409 kinderen, waarvan 246 jongens
en 163 meisjes. Over 234 kinderen waa
de stichting de voogdij toevertrouwd, van
50 was zij zelf voogdes, terwgl zij 150
zgn. vrrje pupillen huisvest. In het afge-
loopen jaar waren 51 kinderen opgenomen,
terwijl er 54 vertrokken om in tot maat
schappelijk leven te worden opgenomen.
^Vijftien kinderen gingen weer naar hun
ouders terug, waaronder één meisje, dat
naar Amerika vertrok, 32 werden als vol
wassen ontslagen en vonden eea betrekking,
twee waren niet tegen het vrijfoeidssygteera.
der inrichting opgewassen en werden ge
zonden naar Hoenderloo, waar z(j werk ven-
richten onder geregeld toezicht Van die
54 kinderen zijn er ook twee overleden,
waaronder dén die vier jaar achtereen ver
pleegd was geworden in het ziokenhuis.
Met dankbaarheid kon spr. constateeren,
dat weinigen der mede-arbeidenden, als zj)
oeiunaaf de M. S. hadden gediend, vertrok
ken. Met niet minder dan 9 van tol per
soneel kon in tot afgeloopen jaar herdaohl
worden, dat zfij 12'/> jaar aan de stichting
waren verbonden geweest Hij kan zich hier
niet genoeg over verheugen, want wanneer
de kinderen telkens weer onder een andere
leiding zouden komen te staan, zon dit zeer
nadeelig op de kinderen werken.
Met blijdschap ziet spr. ook terug op
het tot standkomen van de nieuwe pastorie,
benevens de plaatsing van een nieuw hek,
hetgeen zich in lgm en architectuur zo®
geheel aanpast bij het geheel.
De verpleegkosten zijto ook dit jaar een
weinig t eruggeloopen. Bedroegen deae vorig
jaar ruim f 1.51 per dag, thans kon met
f 1.50 volstaan worden. Alle rekeningen over
1924 warea in de afgeloopen maand be
taald, iets wat dikwijls niet het geval was.
Hiermede wil spr. niet den indruk vestigen,
dat we er beter voor staan dan vroeger,
dit is niet het geval, want ook in 1925
is het tekort weer aanzienlijk gestegen. Een
ander ding, waf spr. eveneens jammer vond,
was dat de M. S. geld moet vragen uit de
publieke kas.
Wanneer de jaarlijksche giften, welke
pl.vn. f 15.000 beloopen eens verdubbelden,
zoudien wij reeds een beel eind op den goe
den weg zijn en zou de M. S. zelf zioh kun
nen bedruipen. In hel vertrouwen niet ver-
geefech dit verzoek te hebben gedaan en in
de zekerheid dat God ons niet zal vertalen
zullen wij ons devies hooghouden. „De
Heere zal voorzien", aldus besloot spr.
De heer J. Tuinman, hoofd der school be
gon in zijn mededeelingen over „onze
scfholen" mei er op te wijzen dat de gebou
wen hoewel eenvoudig, tooh ruim, royaal
en frisdh waren, de scholen voldoen aan
alle eischen, er is niet te veel, maar ook
niet le weinig; reeds meerdere soholen heb
ben zich geinslaHeerd volgens de getalsver
houding van onze school. De fröbelschool,
moet niet te veel geringschat worden, de
vroegere bewaarschool toestanden zijn ver
dwenen en het is werkelijk aardig om te
zie®, wetke de verkregen resultaten zijn.
Op de lagere sotool is het a en b leerplan
ingevoerd, een systeem waarbij de knap
pere niet wordt geremd door zijn minder
bevattelijke vriend. Het speet spr. dal hij
met deze leermethode niet eerder een aan
vang had gemaakt. Ook het vervolg- en nij
verheidsonderwijs werd door hem bespro
ken, welke ook steeds goede resultaten al-
werpen. Hen bij hnn werk bij de school
met gaven en gebeden te steunen was de
wensch dien spr. (en slotte uitte.
Dr. De Visser heeft met genoegen kun
nen constateeren dat de school der M. S.
bij de hoofdinspectie als een van de beste
scholen staal aangeschreven en brengt hier
voor lof aan den heer Tuinman en zijn
mede-arbeidenden den wensch uitsprekende
dat God hen nog een langen lijd mocht
schenken, waarbij zij hel werk der jeugd
konden voortzetten.
Ds. De Heer sloot hierna mei dankge6cd.
Nadat de aanwezigen nog eenige mooie
zangnummers der kinderen konden aanhoo-
ren, werd in den pas'orietuin c-en kopje thee
geschonken en eens nagepraat over hel
prettig samenzijn. Hiermede was deze her
denkingsdag (en einde
Lij3l van onbestelbare brieven en
briefkaarten, van welke de atzendere onbe
kend zijn; terugontvangen in de 2e hellt
van Augustus. Brieven Binnenland: Dr. J.
Ruigere, Haag; Mevr. Golder, Amsterdam.
Briefkaarten Binnenland: A. Schuurhof!,
Rotterdam; Bram de Groot, Vooral; 1 zon
der adres
Alkemade. In den loop van Augustus
zijn ter secretarie aangegeven de volgende
slachtingen: Bedrijlsslachlingen: 15 koeien,
19 varkens; Huisslachtingen: 1 varken;
Noodslachtingen: 12 varkens, 6 9chapen,
4 kalveren en 2 koeien. Ingevoerd werd uit
gemeenten buiten don centralen keurings
dienst van Leiden 985 K.G. vleesch. Aan
keurloon werd ontvangen een bedrag van
f 242.—.
Loop der bevolking. Gevestigd: E.
B. Pynacker, van Bodegravon; C. Nigten,
van Aalsmeer; J. van 't Hart, van Noord-
wijkorhout; Th. van Heek, van Ede; C. J.
Moerenhout en echlgenoote, van Arnliom en
Rheden; J. H. de Jong, van Oudenbosch;
M. J. Biersteker, van Nieuwe-Schans, N.
Horsman, van Den Haag; Hl L. van der
Veer geb. Janzs en gezin, van Buitenzorg,
Java; B. Samirah van Buitenzorg, Java;
A. Mulder en gezin, van Utrecht.
Vertrokken: A. Boer, naar Leiden; C. W.
van der Voort, naar Vlissingen; H. J. van
Diemen, naar Leiden; M. II. van Graas,
naar Haarlem; J, H. Wesselman, naar Voor
scholen; L. H. Gmelig en gezin, naar Voor
schoten; P. C. Dongelman3, naar Lissc; A.
J. Ruygera, naar Culemborg; C. II. J. Vol-
water, naar Oudenbosch; C. J. Tirion en
echlgenoote naar Beverwijk; R. Monkel,
naar Bloemendaal; P. P. M. van Dooren,
naar Nijmegen; A. M. van Seggelen, naar
Warmond; M. Kleinbub en O. Deck. naar
Elchesheim (D); M. C, Zandvliet, naar
Woubrugge; J. Bodijn en gezin, naar Am
sterdam.
Leiderdorp. Koninginnefeest.
Onder begunstiging van goed weer, wat
een meevaller was, daar do regen den vori
gen avond nog bij etroomen neerviel, is gis
teren alhier het Koninginnefeest gehouden,
's Morgens le elf uur werd dit geopend door
koraalmuziek, gegeven door de muziekver-
eeniging „Devote", onder directie van den
hoer J. Noordanus, te Leiden. Hierna werden
de schoolkinderen op het plein van het Kin
derhuis „Voordorp" opgesteld, en maakten,
begeleid door genoemde muziekvereeniging
een wandeling door het dorp, waarna deze
op een stuk weiland, welwillend door den
heer J. W. Koning afgestaan, verschillende
spelen uitvoerden, en prijzen aan de win
ners werden uitgereikt Hierbij ontbraken
de verschillende tractalies en versnaperin
gen niet.
Des avonds had een bijeenkomst plaats
in het Ned. Hervormd kerkgebouw, waarin
geen plaatsje onbezet was, en waarin ds.
Kouwenhoven, Geref. predikant te Leiden
sprak over het onderwerp: „Het Huis van
Oranje door Gods genade symbool van vrij
heid en vreugd". Waar genoemde redenaar
ook reeds elders dit onderwerp heeft be
handeld, en zulks uitvoerig in dit blad is
medegedeeld, behoeven we dit zeker niet te
herhalen. Vermeld mag nog worden, dat bij
deze gelegenheid ter afwisseling door een
daartoe gevormd mannenkoor, onder leiding
van de® heer F. D, van Wijck, enkele liede
ren werdon gezongen, welke, den korten
tijd van voorbereiding in aanmerking ge
nomen, zeer goed weiden voorgedragen.
Waddinftsveen. De zoetemelk is weer
in prijs verhoogd en gebracht op 16 cent
per liter.
Bij de autobuskeuring te Rotterdam
worden van de ondernemers Gebr. B., alhier
een paar wagens afgekeurd.
{Buiten verantwoordelijkheid der RedactieJ.
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
„Stof ia gevaarlijk voor uw longen."
Wie kent niet deze spreuk t Waar wordt
deze niet aangetroffen f Komt men in waoht-
kamers van Doctoren, Ziekenhuizen, enz.,
enz. bijna overal ia deze spreuk te lezen en
niet ten onrechte. Zou er wel iets gevaarlij"-
ker zijn voor de longen dan het inademen
van stof
Het ware dan ook zeer wenschelijk, dat
hier wat meer de aandaoht aan werd ge
schonken door allen zonder uitzondering.
(Wat hebben tuborculose-vereenigingeu al
niet in 't werk gesteld den toestand op heb
gebied der hygiëne te verbeteren. Gelukkig
en met veel energie ia dit werk door haar
reeds lang ter hand genomen en de resul
taten zijn dan ook niet uitgebleven.
Toch is er nog zeer veel te doen op dit
gebied I Het tegenwoordig zeer drukko ver
keer noopt ons den strijd te aanvaarden te
gen het stof, dat door Trams, Auto's cn an
dere verkeersmiddelen wordt opgejaagd.
Vooral op zeer drukke verkeerswegen die
pen van Gemeentewege maatregelen
hiertegen te worden getroffen. Heb
geldt hier een algemeen belang, het
welk niet alleen als een gezond
heidsmaatregel zal zijn te beschouwen, doch
ook uit zindelijkheidsoogpunt
Aan het hoofd van dit stukje plaatste ik dc
woorden: ,,8to! Is gevaarlijk voor uw lon
gen" met de bedoeliug, dat tuberculose- en
andere Vereenigingen, welke de hygiene en
de gezondheid voorstaan, vooral haar aan
dacht hieraan schenken. Zij zouden bij het
Gemeente-bestuur kunnen aandringen om
betere maatregelen dan tot dusver te tref
fen tegen da atofplaag.
Met dank aan de redactie voor de plaat
sing
v. W.
Leiden, 30 Aug. 1026.
De bouwverordening te Noordwijk.
Geachte Dorpsgcnoolen.
Het geheim heeft zich ontsluierd, de wij
ziging van de bouwverordening is openbaar
geworden. De bewoners en tijdelijke bcwo-.
ners van ons dorp kunnen weder in de
zakken tasten, omdat hier alles zoo goed
koop is (duinwaterleiding, opcenten pereo-.
neel, eleclriciteit). De gemeente neemt do
allures van een stad aan, waar inwonen
wonen met veel kopeken. De volgende ver^
kiezingen moeien dan maar uilmaken of
de burgprij tevreden is met het maar steeds
meer bepalingen maken, die haar geld kos
ten. De bouw van arbeiders-, visschers- en
kleine middenstandswoningen wordt nu vrij
wel uitgesloten door de abnormaal hooge
ko9len. De noodige koslen van onderhoud
van de wogen moeien nu betaald worden
door hen, die grond koopen en bouwen we
gens verhooging der grondprijzen. Eerst
daags zullen voor alle kleinere huizen
hoogere huren moeten worden betaAld, Ub
personeele belasting en de opcenten worden
dan hooger voor de gemeente, dus kunnen
ze weer royaal zijn ten koste van de bur
gerij. De betrokkenen bij het bouwvak kun
nen wel bij de gemeente om ondersteuning
gaan, vooral wat Noordwijk-aan-Zee be
treft. In Noordwijk-Binnen mag men nog
vrij ademhalen. Uw afsluitingen, deuren,
sloten van hekjes in den tuin binnen 100
Meter van den weg ziju volgens art 3 der
verordening aan de goedkeuring van hel
gemeentebestuur onderworpen evenals de
deur van Uw kippenhok sn duiventil, het
deksel van uw vuilnisbak, het slot van Uw
koffer (art. 5). Om een weg aan te leggen
moet men eerst een kadastrale kaart laten
maken, wat een oneindig gezeur is, want
komt men met een teekening aan, in 99
malen van de 100 is die niet goed, daar het
gemeentebestuur zichzelf promoveert tot al
wetende.
De gevelbreedte van Uw huis zal de ge
meente ook wel vaststellen.
De inrichting van Uw tuintje wordt door
B. en W. bepaald; ze zorgen ook voor bloe
men, enz.
Art. 8 zegt: Ais men een weg aanlegt,
worden de kosten van onderhoud door den
Raad bepaald. Dit is nu zeer rekbaar en zal
voor dengene, die boilwt, wel aardag zijn.
Zalig zijn degenen, die bouwen langs de
wegen der gemeente, want zij behoeven die
belasting niet meer te betalen
Er valt nog veel meer te zeggen van deze
verordening; zij, die bouwen doen hun beurs
maar ver open en danken de leden van den
Raad voor hunne wijze besluiten
Hoogachtend,
Uw. dw.
P. F. VAN SANTEN.
Ben Bloemendag ten bate v. h. T.B.C.-fondf
v. d. Alg. Bond v. Arbeiders(sters) in het
Bakkers-, Chocolade- en Sniker-
bewerkingsbedrijf.
Mijnheer de Redacteur.
Wij verzoeken voor het onderstaando
eonige plaatsruimte in Uw Blad, waarvoor
bij voorbaat onoen hartelijken dank.
Op Zaterdag 5 September a.s. «al, mot
toestemming der plaatselijke autoriteiten,
een bloemendag worden gehouden, ten bate
van het T.B.C.-fonds van bovengenoemde
organisatie.
Hoewel dit fonds reeds eenige jaren ge
leden is gesticht, on verscheidene arbei
ders, werkzaam in deze bedrijven, do gun
stige werking van dit fonds hebben onder
vonden, het eerste halfjaar van 1925 tot een
bedrag van ruim f 700, hebben wij steeds
getracht, daarbij gesteund door de offer
vaardigheid der arbeiders, werkzaam in
deze bedrijven, zonder steun van particu
lieren, hen, die hulp noodig hadden te
steunen.
Dit jaar zijn wij echter begonnen, om,
naast de hulpbehoevende leden, ook de
huiagenooten ,die daarvoor in aanmerking
komen, te steunen, door financicele bij
drage in de verplegingskosten van Sana
toria of anderszins
Daarom meenen wij met vrijmoedigheid
een beroep te mogen doen op de ingezete
nen van Leiden, door het koopen van eea
bloempje dit schoone doel te steunen.
Meisjes boven de veertien jaar, die zich
met don verkoop dezer bloempjes willen
belasten, kunnen zich opgeven 'bij den 6Q-
eretaris.
Voor het T.B.O.-fondi,
G. JANBEN, Voorzitter.
W F. DE KONING, Secretaris,
Lusthof Iran 33.
LAWNTENNIS
Om den Davis-Gup.
Een telegram van het Exchange-agent-
schap meldt uit New-York, dat de Davis
Gup Tenniswedstrijd tussohen Australië en
Frankrijk le Forrest Hill a.3. Vrijdag aan
vangt.
Den eersten dag worden twee enkelspe
len gehouden, nl Lacoote tegen PaHcrson,
en Borolra legen Anderson.
Voor den volgenden dig zijn de teams
nog niet bekend. („Tel.").
Duitse hland—Nederland.
Op 12 en 13 dezer zal Duitse Wand het
volgende team tegenover liet Nederlandse tie
stellen in den landcnlen nis wedstrijd te
Keuten, zegt de „Tel
Enkelspel Froilzhewn, Landman; Mol-
denhauer en Hanncmann Reserves: Dr.
H. Klcinschroth en Kreuzcr
Dubbelspel: FroitzheimKruzer en dr.
KlcinschrothLandma-nn
Dames enkel- en dubbelspel: Fr. Nep-
pach en Fr. Friedlcbcn.
Gemengd dubbelspel: Fr. Fricd-leben
Krenzer cn Fr. NeppachDr. Kicinscftrotfi.
ATHLCTICK.
„Denac".
Aangemoedigd door het succe3 van Zondag
j.l. heeft ..Donar" bevolen deel te nemen
aan de nationale wedstrijden, welke 12 en 18
September t>p Te Werve worden gehouden.
