GEBR. BRÜNING I KINDERWAGENS i KLAPWAGENS AGENDA. Wij ontvingen voor de Pinksterdagen EEN EXTRA SORTEERING merk „PATRIA" NIEUWE RIJN 8-10 BUITENLAND. GEMENGD NIEUWS. londeidag. Stadszaal (kleine): Bioscoopvoorstelling aid. Leiden Vrijheidsbond. 8 uur. Spr. mr. P. Droogleever Fortuyn, oud-welhouder van _^a Gravenhage. 8 uur. Vrijdag. Pieterskerk: Holl. Conc.-Dir. dr. G. de Koos: Concert 8 uur. Rgnsborg, zoal Verbrée: Openbare verg. Herv. (Geref.) Staatsparty. Spr. ds. A. O. G. den Hertog, van Rotterdam, over: Is Nederland nog een Geuzennatie? 8 uur. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 25 Mei tot en met Zondag 31 Mei (lsten Pinksterdag) waargenomen door de apotheken der heertn D. J. van Drieeum, Mare 76, tel. 406, en W. Felle, Kort-Raponburg 12, teL 594; en Maandag 1 Juni (2den Pinksterdag) door do apotheek van den heer O. B. Duyster, Nieuwe-Rijn 18, tel. 523. De apotheek van „Hulp der Mensch- lieid" Hooigracht 48, is altijd geopend, doch van n.m. 8 uur tot v.m. 8 uur alleen voor spoed-recepten. Allleen voor leden van dat fonds. RECLAME. en >693 a IN ALLE KLEUREfr uitnemende w< e verricht door den heer Tholen van de Mare. Het bcetunr der Vcreeniging mag op den sluitingsavond van dit seizoen met trots te rugzien. Een geanimeerd bal besloot dezen gearii meerden avond; die de verecniging zelfs nog acht nieuwe leden braebt en een nieuwe onder-afdeeliDg. Want er is opgericht een volledig uitgeruste zangclub 1 Met recht geldt: eind goed al goed. Heden herdenkt onze stadgenoot, de agent van politie le klasse, W. Broeksema, den dag, waarop hij 25 jaar geleden bij de politie alhier in betrekking kwam als agent 2de klasse. Zoowel bij zijn superieuren als bij zijn collega's staat de heer B. goed aangeschre ven. Hij verwieri in den lijd, toen de gelegenheid tot op leiding bij do poli tie nog niét zoo goed geregeld was als thans, het po- lilic-diploma met aanteekening en werd op 1 Januari 1911 reeds bevor derd tot agent eer ste klasse in wel ken rang hij thans nog dient. Hedenvoormiddag werd hij in bet kabinet van den Burgemeester als hoofd der politie ontvangen, waar den jubilaris met een har- telijken gclukwensch de gebruikelijke grati ficatie van de gemeente ter hand gesield werd. Op het bureau lerug gekomen ontving de Commissaris van Politie hom op zijn kamer, door wien hij mede hartelijk werd gecompli menteerd en om zijn goede eigenschappen als politieman geprezen. Ook deze liet zijn waardcering door een stoffelijk huldeblijk bevestigen. Hierop volgden de felicitaties van den hoofdinspecteur en verdere inspecteurs. De hoofdinspecteur den heer Balloort en de chef van den algemeenen dienst, boden den heer B. ook een cadeau aan. Het Korps liet van zijne belangstelling blijken door de aanbieding van een pendule en de afdeeling Leiden van den Algemeenen Bond van Poliliepersoneel in Nederland van welke organisatie de heer B. lid is, sloot zich daarbij aan door de aanbieding van een spiegel. Onder de vele bloemstukken ten huize van den jubilaris, merklen we er ook een op van het bestuur der Groninger vereeniging, van welke vereeniging Broeksema, als geboren Groninger, lid is. Heé voornemen bestond ora den jubilee renden kameraad hedenvoormiddag van wege bet Leidsche Politiemuziekkorps een serenade aan le bieden. Van dat voornemen werd met het oog op het slechte weer in den afgeloopen nachl, waardoor de agenten die nachtdienst hadden vrijwel doornat thuis kwamen, afgezien. Maar: wat in 't vat ié verzuurt niet. Te Amsterdam is benoemd tot leeraar in de plant- en dierkunde aan de eerste H. B. S. met vijf-jarigen cursus dfc heer F. L. Crop, alhier. De oud-secretaris der Leidsche Chr. Oranje-Vereeniging de heer P. Spaa Jr. is in de plaats van oud-minister mr. H. Bijleveld gekozen tot voorzitter der Haag- sche Chr. Oranje-Vereeniging. Tevens kunnen wij mededeelen, dat op Waterloodag (18 Juni a.s.) in de Groote Kerk in Den Haag voor laatstgenoemde Vereeniging als sprekers hopen op te treden de Leidsche predikanten Punselie en Kou- wenhoven. Geslaagd zijn voor het examen voor rekening-courant boekhouden, afgenomen door het Instituut „Mercurius", te Amster dam, mej. Clara van Ronkel en de heer W. T Lefeber, alhier. Den lsten Juni a.s. zal hel 25 jaar ge leden zijn dat onze stadgenoot de heer J. F. de Reus als controleur bij de E. S. M. werd aangesteld om in November 1919 naar Lei den te worden overgeplaatst bij de N. Z. H. T. M., teneinde daar werkzaam te zijn als controleur en instructeur wagenvoerder. Wij vernemen dat ambtenaren en beamb ten aan de Maatschappij te Leiden verbon den, voornemens zijn den jubilaris op den lsten Juni een aangenomen dag te bereiden Onze vroegere stadgenoot de heer A. J. de Langen Jr., thans te Bagor, tot dusver bosêharehitect tweede klasse van Tritik (Java), is benoemd lot bosch-archi- lect eerste klasse bij het boschwezen in Ned.-Indië. I J Op herhaald aandringen van de bon- den van melkveehouders zal de inkoopsprijs der melk met ingang \'an 1 Juni met één cent worden verhoogd. Door J de W. is bij de politie aangifte gedaan, dat door Jac. van E. op zijn land een aantal jonge seringenplanlen, ter waar de van f 25, is vernield. Ten huize van B. is gisteren door de marechaussées een huiszoeking ingesteld, daar vermoed werd. dat daar een partij ta fellinnen verborgen zou zijn, alkomslig van diefstal te Wassenaar. Werkelijk werd er een partijtje gevonden, dat in beslag geno men werd. Door een .politieagent is de IG-jarige P. C. S. naar het bureau gebracht wegens i diefstal van seringen uit het Plantsoen. Ver- j moedelijk zal tegen den al le enlhusiaslen 1 natuurvriend proces-verbaal worden opge maakt Gistermiddag kwam de 3-jarige J. A.. terwijl hij in den gang van zijn woning in de Prins-Hendrik-slraat aan liet schommelen was, dusdanig le vallen, dat hij zijn linker arm brak en in het Acad. Ziekenhuis opge nomen moest worden. Gistermorgen kwam do 47-jarige juf frouw S.. huisvrouw van den heer C. A. G. S.. door onbekende oorzaak van de trap in haar woning te vallen, ten gevolge waar van zij een ernstige hersenschudding be kwam en korlen lijd daarna overleed. Door mej. v. d. W. is bij de politic aan gifte gedaan, dat haar 10-jarig dochtertje Zondagmiddag in de Waardslraat door een wielrijder, J. S., die in woeste vaart reed. is aangereden, waardoor het meisje een wonde aan haar linkerslaap en ernstige ontvellin gen aan handen en beenen opliep; zóó erg, dat zij zich onder geneeskundige behande ling moest stellen I I Hedenmiddag opent de heer A. van der Waals in hel perceel Ileerenslraat 2 een salon voor scheren en haarsnijden. Tol voor korlen tijd was hier gevesligd de boekhan del van den heer Rijsbergen. die, wegens drukke werkzaamheden in zijn belendende sigarenzaak, zich genoodzaakt zag zich uit sluitend hiertoe te bepalen. Waar het vorige jaar de zaak grondig ge restaureerd werd, hebben ingrijpende ver anderingen thans niet plaats gehad. Alleen werd hier en daar een beelje bijgeschilderd en door den heer Van Dis een nieuwe elec- Irischo lichtinstallatie aangebracht, die ze ker voldoen zal. De salon is geheel nieuw gemeubileerd en is voor uitbreiding vatbaar. Het ligt in de bedoeling van den beer Van der Waals er meer een burgerzaak van te maken en wij gelooven wel, dat als zooda nig de salon toonen zal bestaansrecht te hebben. Alles ziet er keurig en zindelijk uit; de behandeling is zoo antiseptisch mogelijk, enz. De gewone fleschjes parfum, eau-dc- cologne, doosjes landpasla ontbreken al evenmin. Wij wenschen den heer Van der Waals in zijn nieuwe omgeving veel succes toe. Overzicht van vorvoersopbrengsten gedurende April 1923 op het traject Sche- vemngen-Leiden-Katwyk-Ncordwijk (inch II. Rqjndyk-Endegeest); K.M. in oxpl. 40.8. Reizigersvervoar plaatsb ljetton f97394; 10- rittenkaarten f7087; bjja vervoer f1599; abonnementen f7461. Totaal £114144. Goederenvervoer vorige maand f1144. Totaal f115289. Opbrengst per dag K.M. f94.19. Sedert 1 Jan. totaal f409361, is per dag K.M. f83.55. Overzicht op hetzelfde traject gedurende April 1924: K. M. in expl. 40.8. Reiz'gers- vervoer f 61635; 10-ritten kaarten f 13270; bjjz. vervoer f1288; abonnement f4471. To taal f80661. Goederenvervoer vorige maand f1393. Totaal f82057. Opbrengst per dag K.M. 69.60. Sedert 1 Jan. totaal f248849, per dag K.M. f55.07. 43Se NED. STAATSLOTERIJ. Trekking van Donderdaz 28 MeL So Klasse 8e LHsL Hooze prlizcn 5062 100.000. 13291 16936 1000. 1908 10245 19144 400. 1442 5058 6721 8239 16941 ƒ200. 1569 2413 2655 3198 7359 7644 8190 9965 11091 11221 11920 14082 15011 18198 100. Prlfzen van ƒ70: 8 62 72 267 408 430 751 779 883 911 936 938 1008 1017 1061 1094 1137 1253 1519 1560 1594 1698 1772 1794 2045 2150 2565 2568 2622 2627 2740 2935 2947 2972 3104 3148 3382 3462 35S1 3590 3658 3937 4134 4420 4584 4605 4766 4788 5031 5703 5724 5734 5802 5922 6268 6383 6449 6517 6543 6882 7011 7032 7062 7166 7222 7230 7393 7451 7515 7712 7837 7944 7998 8058 8107 8139 8246 8356 8704 9215 9257 9486 9493 9575" 9757 9814 10017 10086 10126 10131 10348 10350 10413 10429 10442 10782 10862 11318 11353 11481 11493 11580 11607 11692 11707 11921 12065 12312 12464 12474 12485 12536 12706 12773 12868 13020 13183 13221 13262 13300 14034 14144 14199 14250 14401 14495 14519 14608 14611 14095 14707 14726 14856 15002 15282 15481 15553 15607 15685 15785 15799 15822 159S0 16043 16098 16133 16205 16227 16246 16723 16886 16895 16933 17009 17045 17062 17160 17215 17326 17444 17637 17681 17750 17832 17998 18022 182S4 1S429 18473 18500 18527 18545 18675 18718 19240 19299 19336 19396 19509 19539 19566 19579 19591 19619 19717 19727 19952 19966 20011 20016 20025 20224 20438 20445 20450 20462 206(13 20793 9413 17507 465 982 1386 1872 2704 3161 4015 4864 5993 7001 7296 7969 8426 9737 10308 10811 11583 12342 12835 13530 14501 14803 15608 16083 16868 17130 17689 18448 19078 19560 19877 20379 20948 Gisteravond omstreeks ze ven uur beeft op de lijn Utrecht-Amersfoort, nabij UI recht, een aanrijding tusschen twee goederenwagens plaats gehad, waardoor het verkeer van hel noorden des lands naar UlTecht totaal werd versperd. De trei nen uit de richting Zwolle werden via do stationslu-nellen Brltstraat en Maliebaan naar hel Oentraal Station te Utrecht geleid. De trein, die om 8 u. 51 in Den Haag moest aankomen, reed daar eerst era elf binnen. Van het treinpersoneel is één man licht gewond. De nmteriecle schade is niet groot. Gistermorgen is door een d e- fect aan den schoorsteen brand ontstaan in de bekende oude uitspanning „Het Planken Wambuis", aan den Amsterdamscheweg ge legen, binnen de gemeente Ede. Een automo bilist kwam de Arnhemsche brandweer waarschuwen, dat „Het Planken Wambuis" in lichterlaaie stond. Daar de regeling geldt', dat de brandweer van een plaats niet eer hulp kan gaan bieden in een andere ge meente wil zij ten minste de gemaakte kosten vergoed krijgen dan nadat zij hier toe toeslemming heeft ontvangen van het bestuur, van de betrokken gemeente, duurde het nog ruim een halfuur, eer de brandweer, na verkregen toestemming, met een autospuit naar de plaats kon rijden. Toen de brandweer ter plaats arriveerde, viel er aan redden niet meer te denken. Er was geen water in de nabijheid te krijgen. Met behulp van een aantal leden van de Edesche brandweer heeft men daarop de muren van het gebouw omlaag getrokken. De uitspanning is geheel afgebrand. Van het meubilair is een gedeelte gered. Het gebouw en de inboedel waren verzekerd. Eigenaar is baron Van Pallandt van Roosendaal, burge meester van Roosendaal. Ten Oosten van Neede is een gTopte oppervlakte bosch afgebrand. Te Heerenveen kwam een vrachtauto van W. Klomp, te Zwolle, be laden met huisraad, op de Markt aanrijden. De auto slingerde. Een der inzittenden bemerkte dit en er werd gestopt. Het bleek toen, dat de chauffeur en twee naast h'em zittende personen meer of m'nder bedwelmd waren door den damp van de benzine, waar van 100 L. in den wage® aanwezig was. Het drietal werd in hotel „Groen" binnen gebracht en kwam daar weer bij. Uit Heerlen wordt d. d. 26 dezer aan „De Tel." gemeld. Hedenmorgen, heeft een aantal personen, die door de Ar- beisbeurs te Utrecht naar die mijnstreek ge zonden waren en gisteren als sleepers op de Staatsmijn „Hendrik" in dienst waren genomen, het werk gestaakt in verband met het slechte oten, dat hun hedenmorgen verstrekt werd. Persoonlijk hebben wij ons in de barak ken van de Staatsmijn „Hendrik" kunnen overtuigen, dat de portie waterbrood met vier schijfjes kaas en wat margarine ten e enenmale onvoldoende was om daan^de den geheel en dag tot vijf uur zwaren onder grondse hen arbeid te verrichten. De men- schen, die goed ter wille waren, zijn zeer terneergeslagen. Een deputatie van zeven personen heeft te Heerlen de hulp van den Alg. Ned. Mijnwerkersbond ingeroepen, die zich met de Slaaismijndireclie en het Fonds voor sociale instellingen in verbinding ge steld hoeft. De Bond kreeg de toezegging, dat de zaak onderzocht zal worden en zoo noodig verbeterd. De arbeiders zullen nu weer aan het werk gaan. Het lustoord „Molenheide", t u s- schet Helmond en Eindhoven, is voor f 40.000 aangekocht door den heer Eg. Swin- kels, te Helmond, die het landg-oed als zomerverblijf zal inrichten. Het wordt voor het publiek gesloten, hetgeen voor Helmond en Eindhoven een aantrekkelijk uïtspennings- oerd minder be teekent. Morgenavond komen te Wee. nen 630 Nederlandsche pleegouders van Oostenrijksche kinderen aan. De commissie van ontvangst, waarvan bondspresident ïïainiseh eerevoorzitter is, heeft buitenge- wono toebereidselen getroffen voor hun. ontvangst. De pleegouders zullen tot 8 Juni in Oostenrijk blijven.. DE ALGEMEENE TOESTAND. Weer uitstel het veilig heidspact. De bijeenkomst van den gezantenraad die beden zou plaats hebben, is weer ver daagd. Nu tot morgen of Zaterdag of nog laterDeze nieuwe verdaging is het gevolg van de ontvangst van een rapport van ge neraal Walcb, president van de intergeal- lieerde militaire Controle Oommissie, waar in een nieuwe tekortkoming van Duitsch- land wordt geconstateerd. Het rapport 'is onmiddellijk naar Londen geseind. Reuter weet nog, dat aan Duitschland de eisrh zal worden gesteld, dat 40 munitio. fabrieken, waaronder Krupp voor vredes doeleinden zullen worden verbouwd. De Roer, evenals Duisburg, Ruhrort en Dusscldorp, zouden op 16 Augustus wor den ontruimd. Over het algemeen is Frankrijk over tuigd, dat Duitsokland zijn verplichtingen nagekomen is wat de vernietiging van wa pens aangaat. De Franschen hebben ern- i stige bezwaren tegen de handhaving door j Duitschland, van een grooten generalen staf en een talrijke politie. Volgens de Franscjie meening kan Duitsch j land de eischeo, die in de komende nota zullen voorkomen, tegen eind September uitvoeren, waarna Keulen zal worden ont ruimd. Kort en krachtig kan hiervdn worden ge zegd: Frankrijk zingt een liedje van ver langen op langen afstand l Inmiddels houdt de Engelsche regeermg zich bezig met het Fransche antwoord in zake het Duitsche veiligheidspact. De bla den bespreken de houding van het Britsehe Rijk ten aanzien van het denkbeeld van een verdrag in breede trekken. Algemeen wordt erkend, dat de speciale en algemeene belangen zorgvuldig moeten worden nage gaan, en dat de inzichten van het geheele Rijk in aanmerking genomen zullen moeten worden. In een hoofdartikel geeft de Times te kennen, een politiek van Britsehe afzonde ring ten opzichte van Europa niet voor mo gelijk te houden Het blad verklaart echter nadrukkelijk, dat, indien een vrijwilligo verdragsregeling den vollen steun ontvangt van de Britsehe openbare meening de pro cedure zeer eenvoudig moet zijn. „De zaak moet teruggebracht worden tot één bepaald punt, n.l. dat van door een zuiver vrijwil lige regeling tusschen Duitschland en de voornaamste geallieerden de grenzen te waarborgen, die Duitschland scheiden van Frankrijk en Belgic. Wij wenschen niet be- trokken £e worden in metaphysische spits, vondigheden over vrede of in een fijn uit gesponnen discussie over de clausules en paragraphen en ver verwijderde gebeurte nissen. Men kan waarschijnlijk wel aanne men, dat, als de westelijke grenzen verze kerd zijn door een vrijwillige overeenkomst, de vree9, die men wellicht heeft aangaan de andere grenzen, bevonden zou worden ongegrond to zijn. In een atmospheer van vriendschappe lijke samenwerking, die zou worden in het leven geroepen door een overeenkomst over een hoogst belangrijke zaak, zouden andera Europeesche zaken kunnen worden be handeld, zooals zij- zich voordoen, en met vreedzame middelen. Het ligt blijkbaar op den weg van Groot-Britannie, een actief deel te nemen aan de huidige onderhande lingen. Het is ook een Britsch en Euro- peesch belang, de zaak duidelijk, eenvou dig, en overtuigend te houden. BELGIE. De pogingen van Max. Het bestuur der socialistische partij beeft in een motie evenals de katholieken allen steun aan een extra-parlementair kabinet, zooals Max wil samenstellen, onmogelijk verklaard. Aan een journalist heeft Max nochtans verklaard, dat hij zijn taak tot het einde zal vervullen. Men krijgt dus waarschijnlijk nog een kabinet van twee of drie dagen. DUITSCHLAND. Het Spaansch-Duitsche ver drag goedgekeurd toch een proces Hoefle een schorsing Luthers dreigement heeft geholpen. Bij de tweede lezing van het Duitsch-Spaansche handelsverdrag in den Rijksdag, verklaarde Scholz (Duitsche Volkspartij) namens de Duitsch-nationalen, het Centrum, de Duit sche Volkspartij, de Economische Vereeni ging en do Beiersche Volkspartij, dat de in de regcering vertegenwoordigde fracties in hun meerderheid bereid waren onder ter zijdestelling van de ernstigste bezwaren, om de overeenkomst goed te keuren, om geen verdragloozen toestand te laten in treden en de ontwikkeling van verdere goede betrekkingen met Spanje niet te be moeilijken. De meerderheid kon, ten aan zien van den troostcloozen toestand van den Duitschen wijnbouw, echter haar toestem ming slechte verleenen, wanneer zij zeker heid had, dat do regeering onmiddellijk met Spanje zou onderhandelen om de te woordige overeenkomst grondig te verbe teren en er voor te zorgen, dat volle meestbegunstiging bereikt wordt. Helferding (soc.-dem) verklaarde, dat zijn partij het er inee eens was, dat de wijnbouwers geholpen worden door Staats - credieten, doch niet ten koste van het al gemeen belang. De communist Rosenberg zeide, dat zijn partij de overeenkomst ver wierp, Meyer (democraat) keurde de over eenkomst goed. Minister Stresemaun zeide, dat de regee ring bereid is nieuwe onderhandelingen met Spanje aan te knoopen in den zin der verklaring van den afgevaardigde Scholz. Daarop werd art. 1 van het verdrag met 170 tegen 96 stemmen en 98 onthoudingen aangenomen. In derde lezing is het verdrag met eeii eenvoudige meerderheid aangenomen. Aangezien de beraadslagingen van de commissie-Hoefle uit den Pruisischen Land* dag met zekerheid is gebleken, dat er van' zelfmoord van den gewezen rijksminister van posterijen geen kwestie is, eohijnt mevr. Hoefle van plan to zijn van den Pruisischen Staat schadevergoeding voor den dood van haar man te eischen. De schoonzoon van Ebert, dr. Janicke, is geschorst als attaché van het departe ment van Buitenlandsche Zaken, omdat hij in het vreemdelingenboek van een hotel te Capri een schampere opmerking omtrent de verkiezing van Hindenburg had geschreven. Naar de „Berliner Börsenkurier" meldt, heeft Janicke erkend, dat hij dit inderdaad gedaan heeft. Op 13 Mei beeft bij in het vreemdelingenboek van het hotel te Capri waar hij logeerde, genoteerd: „In dit ge moedelijke huis vergeten we God-zij-dank dat een Hindenburg president van het Duit sche Rijk is geworden". „De Vorwarts" laakt deze houding van dr. Janicke en zegt, dat men juist van een schoonzoon van den overleden rijkspr'esi- dent meer terughoudendheid had mogen verwachten Het blad wijst er echter tege lijkertijd op, dat dezelfde ijver, die thans tegenover dr. Janicke aan den dag wordt geleegd, rnaar al te vaak wordt gemist to genover reactionaire ambtenaren, die bui ten hun boekje waren gegaan. FRANKRIJK. Marokko de moord op Berger. In do Kamer zeide de communist Berthon, bij de bespreking der interpellaties over Ma rokko, dat hij in 1928 te Parijs den broeder van Abdel Krim had ontmoet. Briand ver klaarde. dat het de plicht van Frankrijk en Spanje is om hand in hand te gaan, wan neer er sprake van is om incidenten le re gelen, die in'de eene of de andere zone kun nen voorkomen. Indien wij, ten aanzien van de moeilijke situatie van Spanje, besprekin gen hadden aangeknoopt met de stammen, die tegen Spanje waren opgestaan, zouden wij een slechte daad begaan hebben. Briand voegde er aan toe, dat hij op de Quay d'Orr say een formeele tegenspraak gevonden heeft, van elke overeenkomst met Abdel Krim Maarschalk Lyautey heeft ook een tegenspraak gegeven, waarvan Spanje de eerlijkheid heeft kunnen nagaan. Do communist Doriot viel hevig dc Fran sche koloniale politiek aan, hetgeen aanlei ding gaf tot talrijke démentis van Briand en voortdurende interrupties der verontwaar digde Kamer. Toen Doriot beweerde dat eenige soldaten in Marokko geprotesteerd hebben tegen den oorlog, laakte Herriot krachtig de communisten, die de belangen en de rechten van Frankrijk aanvallen en het moreel der soldalen trachten te ver zwakken. Toen Doriot zinspeelde op de ma trozen van de Zwarte Zee en de Fransche soldalen aanzette om het voorbeeld le vol gen van' dc Spanjaarden, die zich aan de Rifs hebben overgegeven, stemde de Kamer, verontwaardigd, met algemeene stemmen, behalve de communisten en eenige socia listen, voor de uitsluiting van Doriot. Het debat wordt heden voortgezet. De socialistische afgevaardigde Renaudel heeft in dc commissie voor buitenlandsche zaken het voorstel ingediend, een parlemen taire delegatie naar Marokko le zenden, om aldaar het haar toekomende parlementaire recht van controle uit le oefenen. Van het gevechtsterrein geen nieuws van eenige beleekenis. Opmerkelijk is het volgende, dat Pierre Mille opmerkt: Het Rif is een zeer arm land en be woners er van hebben eigenlijk geen andere bron van inkomen dan de oorlog. Zoolang die Ryf-Kabylen voldoende buit vonden bij de Spanjaarden, hebben zij de Franschen met rust gelaten. Nu de Spaansche troepen zich echter tot vlak bij de kust hebben te ruggetrokken, moeten de Ryf-bewoners naar een nieuwe gelegenheid om wat te verdie nen uitzien. Ze zijn dan in de vallei van de Werga komen wonen. Het is mogelijk, dat Duitsche, Mohamedaansche en com munistische propaganda ook een zekere rol, gespeeld hebben, maar de voornaamste oor zaak zal toch wel geweest zijn de honger. De Fransche straf-expeditie zal natuur lijk slagen. De Ryf-Kabylen zullen gestraft worden. Dat zal zoowat 30 millioen kosten en een aantal menschenlevens. Abdel Krim zal naar de bergen worden teruggedreven lot.... toekomend jaar. Hij kan nu een maal niet anders; zijn volk. of zoo men wil de leden zijner benden moeten te eten krijgen; de Spanjaarden leveren geen oogst meer op; er is geen andere uitkomst dan een inval in de vallei van de Werga. Trouwens in alle koloniale oorlogen heeft men steeds kunnen constaleeren, dat een hoofdman der inboorlingen den strijd nooit definitief opgeeft alvorens hij voor goed bui ten staat is gesteld te vechten. Wat moet er dan gebeuren? Moet men, zooals sommige bladen geschreven hebben, met Abdel Krim gaan onderhandelen en hem een wijziging der grens in zijn voordeel aan bieden? Den Franschen kon dat wellicht onverschillig laten maar de Marokkanen 1 Er wonen in de vallei van de Werga brave landbouwers, die wij niet mogen overleve ren aan de heerschappij van een niet land bouwend maar oorlogszuchtig volk. De Ryf- Kabylen zouden ieder jaar het beste gedeelte van. den oogst voor zich opeischen/ Er is misschien wel een andere oplossing. Laat ens de Ryf-bewoners toestaan zich zon der wapenen! aan de Werga en zelfs overal in Marokko te vestigen. Laat ons trachten er landbouwers van te maken. Het zal niet makkelijk zijn maar de tijd maakt veel mogelijk. Men denke aan Schotland. De bewoners van de Schotsche bergstreken zijn ook eenmaal hoofdzakelijk roovers geweest;" thans zijn de Schotten een dor vlijtigste volkeren der wereld. De „Action Fran^aifle", in rouwrand ver schenen, is diep verontwaardigd over de lafhartige wijze, waarop Ernest Berger, de penningmeester van dc Ligue d'Action" Frangaise, is vermoord. Dit is de tweede maal, dat een voorman uit de royalistische' beweging wordt vermoord: den 22en Jar* auari 1923 viel Marius Plateau, de secre-»

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1925 | | pagina 2