Hugo Grotius so do Volkenbondsgedachte.
UIT DE RIJNSTREEK.
UIT DE GESTREKEN.
>'V*&*3tw£
'}*>*>-%. #f ',H B tfhfc&iff "fcVB-B <.L-^<'
'foPI 5 ,/so v/ w*-■ -
Xvtóv/.iJ '.-/'/A "Aw- >w
HUGO DE GROOT.
In dit jaar hel kan moeilijk anders
gaan onze gedachten uit naar Ilugo Grotius
den grondlegger van het volkenrecht, in
1683 in het nog zoo schilderachtige Delft
geboren; in 1615 op reis van Dantzig naar
Ltlbeck, tengevolge van uitputting, te
Rostock overleden. Want in 1625, terwijl
Grotius door politieke en godsdiensttwis
ten uit Holland gebannen te Parijs ver
bleef, schreef hij er zijn beroemd boek: „De
juje belli ac pacis", dat, ondanks het feit,
dat veel daarin aan de tegenwoordige toe
standen niet meer beantwoordt, toch be
roemd is gebleven alle deze drie eeuwen
door, en in dit jaar van derde eeuw-feest
een nieuwen Latijnschen druk le Leiden en
een nieuwe Engelsche vertaling te Oxford
ei; to Washington beleeft. Welk verband is
er tusschen Grotius, den grondlegger van
het volkenrecht in een tijd, dal de interna
tionale gemeenschap nauwelijks werd er
kend, zelfs gezien, cn de Volkenbondsge-
dachie van tegenwoordig, gerealiseerd, zij
het ook nog maar in aanvankelijken zin, in
den Volkenbond van Genève?
Wie echter de gedachte van den Volken
bond, ongeacht zijn organisalie, er eene
rekent van dezen tijd, dwaalt volkomen.
Reeds van 1206 daleert het eerste bekende
ontwerp ter zake van den Parijschen advo
caat Pierre Dubois, die evenwel daarmede,
gelijk tal zijner navolgers, geen ander dan
een politiek doel had. Het eerste, zuiver pa
cifistisch en principieel te rekenen ontwerp,
is dat van den monnik Eméric Crucé, die
zich in 1623 onder den schuilnaam „Le
Nouveau Cynée" verborg en wiens werk dan
ook eerst eeuwen later tot algemeene be
kendheid is gekomen, Heeft Grolius, die
omstreeks dienzelfden tijd'reeds le Parijs
vertoefde en er vervolgens jaren verbleef,
kennis genomen van Crucé's arbeid? Het is
verondersteld, maar nimmer bewezen, en
Grotius' „Recht van oorlog en vrede" geldt,
zoo hot in dezen iels kan bewijzen, eerder
als ontkenning dan als bevestiging. Immers,
Grotius heeft in zijn boek de voorgangers
op zijn terrein, in het bijzonder den Span
jaard Suarez en den Italiaan Genlili, niet
verzwegen, terwijl hij Crucé zelfs bij name
niet aanduidt. Dovendicn, men mag aan
nemen, dat hij, zou hij kennis hebben ge
dragen van Crucé's arbeid, dezen in het
toenmalig tijdsgewricht eerder zou hebben
bestreden dan verzwegen. Grolius toch zou
het schijnt niet al te gewaagd dit te ver
onderstellen een ontwerp als dat Van
.Crucé als iels ontijdigs, ja zelfs als een
chimère hebben beschouwd; hij, de man,
die in zijn „Recht van oorlog en vrede"
Jiiels kunstmatigs schiep; in het algemeen
niels schiep, maar hot recht, dat -nu een
maal niet gemaakt wordt doch ontstaat,
loonde aan zijn tijdgenoOlen, voorzoover hij
het, vóór anderen, in do betrekkingen der
volkeren aanwezig zag. Immers, dat is de
groole verdienste van Grotius, dat hij in een
tijd zoo vol verwarring als vooral deze
periode van den derligjarigen oorlog ople
verde, de banden zag die de Staten, souve-
rcin elk op zichzelf, reeds foen bonden; het
belang eencr internationale gemeenschap
stelde hoven het soms daarvan afwijkend
belang van eiken Staat op zichzelf, en de
voor dien lijd ietwat stoutmoedige vergelij
king met den gemiddelden burger in het
innerlijk van den beschaafden Slaal zonder
aarzelen aandurfde.
De vraag van wolligheid van den oorlog
als verschijnsel is. beschouwd op de wijze
als Grolius en zijn voorloopers en tijdge-
nooten het deden, geen vraag meer. Wij zien
in den aanvalsoorlog, die slechts uit ver
overingszucht of uit zucht om economisch
Igewin wordt gevoerd, een misdaad tegen de
internationale gemeenschap. Slechts de ver
dedigingsoorlog, door den een op minder,
door den andor op meer ruime schaal er
kend, vindt in onze oogen genade, en in
concrete gevallen gaat het om de vraag of
bel een aanvals- dan wel een verdedigings
oorlog betreft. Maar in Grotius' tijd was het
geheet anders; weliswaar mocht het nieuwe
tijdperk, door de ontdekkingsreizen, het ver
werven van koloniale bezittingen ingeluid,
nieuwe gedachten op het gebied van moraal
en philosophic hebben geopenbaard de
gedachte, dat de oorlog op zichzelf (er ver
vulling van nationale wcnschen van een
volk of van zijn souverein persoonlijk, een
op wettig karakter zou hebben, leefde hoog
stens bij een kleine groep intellectueelen,
doch was zeker geen gemeengoed van de
groole menigte. Grolius beslreed niet alleen
de wettigheid van den oorlog op zichzelf,
heigeen Suarez en Vittoria vóór hem reeds
hadden gedaan, doch taslle wat van
meer belang schijnt den oorlog als
rechtsmiddel aan, Suarez schreef, wellicht
tengevolge van gebrekkige hislorische ken
nis, onder den indruk, dat de oorlog, hoe
verfoeilijk op zichzelf, loch het middel was I
om den verdrukten recht en overwinning,
den onderdrukker de nederlaag te bezorgen.
Grotius verwierp op grond van zijn hislo
rische kennis deze stelling ten eenenmale,
en aanvaardde den oorlog slechts in zoo
verre als hij er niet in slaagde om in con
crete gevallen andere middelen tot oplos
sing aan de hand te doen. Juist dat bracht
hem er echter toe om le prediken, dat de
lichtvaardigheid, waarmede men In die
tijden naar de wapenen greep, afkeuring
verdiende; dat zelfs een kleine onrechtvaar
digheid moest worden voorbijgegaan, ten
einde daarvoor niet den gruwel van den
oorlog ie ontketenenl Zelfs de in zijn oogen
gerechtvaardigde oorlog van verweer en van
afstraffing hond hij aan bepaalde criteria,
die doen zien, dat, al moge hij geen pacifist
zijn geweest in de belcekenis, die men wel
eens overdreven aan dat woord heeft ge-*
hecht, hij toch inderdaad een pacifist was
in dezen zin, dat hij met Fried de anarchie
van zijn tijd stelde tegenover de orde. die hij
in de internationale samenleving wensclite.
Inlusschen, liet .stelsel van arbitrage en
bemiddeling, hetwelk wij in den modernen
tijd zich hebben zien ontwikkelen, was Gro
tius onbekend. Men zou geneigd zijn te zeg
gen, dat hij liet voor eon deel met Gpzel
voorbijging. Want in tegenstelling b.v. met
Gentili, putte hij de voorbeelden, die hij ter
adstructie van zijn stellingen noodig had,
voornamelijk uit de antieken, ja uit den Bij
bel, en da( hij daarin niets vond Ier onder
sleuning van denkbeelden van arbitrage,
kan niet verwonderen. Echter, het moet toe
gegeven worden,'zou hij op dit punt naar de
geschiedenis'van den meer modernen tijd
hebben gezien, hij zou ook geen arbitrage
zooals wij die thans kennen, hebben aan
schouwd, doch voor het mecrendeel bemid
deling, berustend op den thans daarbij niet
meer aanvaarden grondslag van interventie;
bemiddeling dus naar het typo van de Hei
lige Alliantie van een eeuw geleden. Maar
sterker nog, Grotius, ondanks zijn vooruit
ziendheid en zijn geleerdheid kind van zijn
lijd, stond op liet standpunt van de souve-
reiniteitsgedaclile dier dagen en van dat
standpunt beschouwd, moest hem de arbi
trage in vollcdigen zin wel een aantasting
lijken van die souvereiniteitsgedachte. Wij
in de negentiende en de fwintigsle eeuw,
die, door economische en polilieke ervaring
bovendien daartoe genoodzaakt, do souve
reiniteitsgedachte in den strengen vorm van
vroeger reeds lang hebben opgegeven, mo
gen daarover verwonderd staan; bij Grotius
kan het niet verwonderen. Hij zag wel de
gemeenschap der Stalen; hij zag wel een
algemeen belang, dat hen samenbond, at
was het woord „internationaal" toen nog
niet gebruikelijk, maar de samenwerking
lusschen de slaton zag hij, afgescheiden
van het recht, dat hen hond, toch uilslui
tend op den grondslag van hunne souverei-
nileit. Juist waar Grotius zich in het grootste
deel van zijn arbeid, ondanks moralistische
en philosophische aanvechtingen, stelde op
het standpunt eener strak gehouden reali
teit, kan het niet verwonderen, dat hij in
die dagen niet verder ging dan het bestaan
eener internationale gemeenschap demon-
streeren. argumenteeren, en aan versterking
van de kiem dier gemeenschap door uitvoe
rige toepassing der arbitrage niet dacht.
Ten aanzien van de samenleving der'
staten in internationaal verband, nadert
men steeds meer de realiteit. Het mag ver
wondering wekken, dat de georganiseerde
vredesbeweging, die in den aanvang der
negentiende eeuw in Amerika ontstond, zich
van de gedachte, dat vóór alles een inter
nationale Slatenorganisatie moest worden
gevestigd gedachte, die geheel de zeven
tiende en achttiende eeuw door in geschrif
ten van denkers van alle landen tot uiting
komt heeft afgewend, en zich heeft over
gegeven aan de directe toepassing van pro
blemen als arbitrage en ontwapening: het
feit spreekt er niet te minder sterk om. In
dezen gedaehtengang moest zij zich ook wet
afwenden van liet denkbeeld van een or
gaan van executie, dat in meer dan een
dezer ontwerpen voor Slatenorganisalie lot
uiting kwam. Tot uiting ook bij Grolius, zij
het op een andoren grondslag dan bij de
samenstellers van zoodanige ontwerpen.
Reeds hierdoor blijkt bij Grolius aanwezig
de kiem der gedachte, dat hij spreekt van
en denkt aan een rechtvaardigen oorlog, een
oorlog dus. die door de gemeenschap zou
worden gevoerd tegen den Staat-misdadiger,
al gebruikt hij dat woord ook niet. Grotius
echter, die een theoretisch handboek schreef,
en geen poging beproefde om zijn denkbeel
den in do praclijk om le zeilen al heb
ben wellicht geen denkbeelden meer prac-
tische toepassing gevonden dan juist de
zijne*moest over deze onderwerpen wel
anders schrijven dan b.v. de Abbé de Si.-
Pierre in zijn merkwaardige onlwerpen van
den aanvang der achttiende eeuw deed.
Deze wilde een bepaalde slad, als hoedanig
hij het Hollandsche Utrecht vermeldde, als
vredesslad aanwijzen; hij dacht ook aan
een Bondsleger, internationaal uit nationale
contingenten samengesteld. De Abbé de S(.-
Pierre was een man, die zijn tijd in vele
opzichten vooruit was; die heel wat meer
bewondering en waardeering verdient dan
vele spotters dier dagen, de groote Rousseau
inbegrepen, hem hebben doen len deel val
len. Maar Grotius, dio bijna een eeuw vóór
hem leefde en schreel, zou ongetwijfeld zijn
gedachte ontijdig, voorbarig hebben geoor
deeld. Hij heeft dan ook slechts zijn begin
sel in zijn boek neergelegd, en terecht
gelijk de practijk voor een deel heeft uitge
wezen op de ontwikkeling der gedachten
gerekend om dit beginsel, voorloopig nog
slechts theoretisch, maar dan toch in wer
kelijkheid, aanvaard te zienl
Men zou ongetwijfeld te ver gaan wan
neer men Grotius, dio onbestreden grond
legger wordt geacht van het moderne vol
kenrecht, voorstelde als de of een der stich
ters van den Volkenbond. Andere namen,
van bijna elke» landaard juist behalve den
Hollandschcn,-zijn te -noemen, die in dit op
zicht pionierswerk hebben verricht. Maar
toch is de vraag gewettigd of zonder Grotius'
arbeid thans van den Volkenbond sprake
zou kunnen zijn; of in het algemeen de
wereld zich, wat de ontwikkeling der ge
dachte van iulernalionale gemeenschap be
treft ,op gelijk peil reeds zou bevinden?
Immers, men kan zich geen Volkenbond
denken, althans geen werkelijken Volken
bond, dio steunt op iets anders dan het vol
kenrecht; op eon erkenning van dit volken
recht, en op de erkenning bovenal, dat ver
sterking, ontwikkeling, uitbreiding ervan
vanzelf de grondslagen verbreedt en ver
diept, waarop de Volkenbond rush Voor dit
volkenrecht Jieeft Grotius de eerste basis
gelegd; hij heeft het niet „gemaakt", maar
hij heeft het „ontdekt", gelijk prof. Hamaker
te Utrecht in 1883 bij de herdenking van
zijn geboortedag terecht opmerkte. Hij heeft
ontdekt, voordat eenig ander op geheel het
breede gebied van oorlogs- cn vredesrecht
tezamen tot deze gevolgtrekking kwam, dat
tusschen de volken reeds in de zestiende
en zeventiende eeuw regelen werden ge
volgd, ongeschreven; dat dit onbewust, voor
een deel misschien ongewild geschiedde,
deed aan de belangrijkheid dier ontdekking
niels af; integendeel. Grotius heeft, voor
zijn tijd ongetwijfeld volledig, het bestaande
recht tusschen de 'volken gecodificeerd. Zijn
oorlogsrecht, stammend uit een tijd, dat men
slechts huurleger^ kende cn een geheel an
dere wijze van oorlogvoeren dan de tegen
woordige, is verouderd, maar dat neemt
niet weg, dat de grondslag, dien Licber.aan
vaardde voor, zijn merkwaardige oorlogs-
regelen -in den Amerikaanscheri successie
oorlog, geïnspireerd was door deze groote
gedachte van Grotius: fiat, zoodra de oorlog
is uitgebroken, do beide partijen als gelijk
waardig dienen te worden beschouwd, en
geen verscliil van behandeling is le moti-
veeren op grond van het feit, dat de een de
verwekker van den oorlog, de ander do ver
dediger van hel recht is. Op gelijken grond
slag berust het neutralileitsrecht, in zichzelf
ook al goen gedachle van do zeventiende
eeuw, dat den onzijdige in den oorlog vol
strekte onthouding voorschrijft, ongeacht
waar zijn sympathieën zijn, ongeacht waar
hij het recht aanwezig ziel. Gedachten als
daarin belichaamd zijn zoozeer gemeen
goed van onzen tijd, dat wij moeite hebben
om te verstaan, dat de onldekking ervan,
drie eeuwen geleden, van groole vooruit
ziendheid getuigde 1
Terecht heeft o.i. de Nederlandsche vre
desbeweging hij de opening, in 1913, van
het vredespaleiste 's-Gravenhago dat
niet de pretentie in zich draagt den vrede
te herbergen, maar van den aanvang af
symbool heeft willen zijn voor komende tij
den ,dat het recht dc wereld zal regeeren
gemeend dat het beeld van Grotius in deze
omgeVing niet mocht ontbreken. De eerste
buste, daar geplaatst, was en zeker te
recht aan Grotius gewijd. Het feit op
zichzelf, dat niet slechts het kleine Neder
land, waarvan hij een zoon was, zich heeft
opgemaakt om den 300slen verjaardag van
zijn beroemd boek te herdenken, maar dat
een groot deel van de wereld het daarin na
volgt, spreekt voldoende duidelijk hiervoor.
Het bestnur van de Leidsche Kellne/s- en Oppassersvereeniging „Ons Be
lang" met de feestcommissie ter gelegenheid van het 25-jarig jnbifenm.
Van links naar recb(9, ziiiend: P. v. d. Linden; A. Eradus Jr., 2de secr.;
G. de Jong, 1ste secr.; J, Plu, voorz.;' J. II. Knaap, penningmeester; G.
Hovink, zieken -commissaris.
Slaande de feestcommissie: A. H. Eradus, A. Eradus Sr., J. Hofslra.
RECLAME.
WAT IEDEREEN BEHOORT TE WETEN.
Nierkwalen worden vaak verkeerd begre
pen, en bijgevolg worden onnoodig veel last
en pijn geleden. Het is de laak der nieren
om het bloed le fillrcercn, en ais zij hierin
falen, kunnen urinezuur en andere vergiilige
onzuiverheden in het lichaam achterblijven
en uw gestel van streek brengen. Daarom is
het zoo gevaarlijk om de eerste verschijn
selen te verwaarloozen, zooals urinekwalen,
blaaszwakte (vooral bij kinderen), voortdu
rende of nu en dan voorkomende rug- en len-
depijn, rheumatische aandoeningen, hoofd
pijn, duizeligheid en zenuwachtigheid.
Deze verschijnselen komen gewoonlijk niet
alle tezamen voor, doch als gij twijfelt, ge
bruik dan Foster's Rugpijn Nieren Pillen.
Riskeer niet de ontwikkeling van rheumatiek
ischias, spit, waterzucht, nierzand of -steen,
en andere ernstige nierkwalen. De bestand-
deelen, waaruit Foster's Pjllen zijn samen
gesteld, verschaffen aan de nieren juist die
hulp. welke zij noodig hebben om haar ge
zondheid te herstellen en om ze gezond le
houden.
Let op de verpakking in glazen flacons
met geel etiket (alom verkrijgbaar), waardoor
gij zeker zijt geen verlegen buiienlandsch
goed te onlvangen. Prijs 1.75 per flacon-
Advertentie 6700
Alphen. Burger l. Stand.
Bevallen: L. M. v. d. Bijl geb. Jongenbur
ger. Z. II. C. Korver geb. Plekenpol, Z.
F. C. de Roon Hertoge geb. Voorma. D.
D. H. v. d. Tol geb. v. d. Maat, Z.
Overleden: J. M. van Capel, cchlgen. van
P. van Niekerk, 5-1 j.
Gehuwd: J. van Brummen jm. 24 j. en
H. J. Zuidervaart jd. 25 j. J. van Eist
jm. 22 j. en J. Bruines jd. 21 j. P. van
Norde jm. 20 j. en M. van Elswijk jd. 21 j.
J. IC. Sutterland jm. 32 j. en -II. v. d.
Maal jd. 31 j.
IC e r k e 1. bericht. Ned.-Herv.
Kerk Julianastraat, Zondag v.m. halftien
ds. Veldhoen en nm. halfzeven d9. de Bruin.
Ned.-Herv. Kerk Oudshoornscheweg v.m.
10 uur ds. van Linsehooten.
Evangelisatiegebouw Ilooltstraat voorm.
halftien en nam. halfzeven de heer Van
Zon, van Dordrecht.
Geref. ICerk, Raadhuisstraat, v.m. 10 uur
en nam. 6 uur de heer Nauta.
Geref. Kerk, Hooftstraat v.m. 10 uur en
nam. halfzeven de heer Koster, van Valter-
monde.
Van 10 lot 17 April hebben zich in
deze gomeente .gevestigd: uit Alkmaar Cath.
C. Tuin, I-Iooftstr. 55; uit Amsterdam W. S.
van Apeldoorn, Hooftslr. 141 en C. P. Hel-
mer, Groeneweg 33; uit Boskoop M. G. Kap-
teijn, Torenstr. 12; uit Feignes (Frankr.)
A. A. v. d. Nagel. Vinkebuurt 17; uit Helder
L. Adema, Emmalaan 5d; uit Leiden G. v.
d. Ilock, Hofzichtslr. 18 en J. C. Kastemans,
Oudshoornscheweg 106; uit Nieuwkoop M.
v. d. Grijp, echtg. van A. J. B ree veld, Zien-
deweg 5; uit Rotterdam A. G. v. d. Velde,
Raadhuisstr. 44; H. en H. J. v. d. Zwalm,
Raadhuisstr. 44; uit Zwammerdam G. Wie
len, Vinkebuurt 86.
In dienzelfden tijd vertrokken: D. Kapleijn
naar Bodegraven; K. Zwaving naar Eelde;
J. Oostveen naar Lisse; J. A. Jansink naar
Losser; M. Ververs naar Leerbroek; A. v. d.
Berg naar Rotterdam; B. ICoburg naar
Schagen; C. Molenaar naar Stolwijk en M.
Kamlade naar Woubrugge.
De heer G. N. van Eijk, rijksveldwach
ter te Rotterdam, is benoemd tot brigade
commandant alhier.
Gisteren sloeg in de vaart achter de
Julianastraat alhier een schuit om beladen
met fusten jam van de fa. R. Zn., alhier.
Door het breken van de badding gleed de
lading naar één kant met het gevoht dat de
schuit omsloeg en zonk. W
Hedennacht is alhier inbraak gepleegd
ten huize van Van W. in de Vlamingstraat.
De dieven hebben een kast opengebroken
en uit een kistje circa f 10 ontvreemd. De
politie doet onderzoek,
Alkemade. Burger I. Stand.
Geboren: Cornelia Martha Ignatia, D. van
J. Hogenboom en van L. J. van der Meer.
Theodorus Johannes, Z. van Th. P. v. d.
Meer en van Th. G. Straathof. Gerardus
Cornell's, Z, van P. 'Ami en van C. A. van
der Hoorn. Georgeus, Z. van J. van deg
Zon en A. Wegbrands.
Overleden: Neeltje Los, cchtgenoote van
Willem Los, 45 j.
Ondertrouwd: Johannes van Groolveld
jm. 27 j. en Willemyntje Spaargaren jd. 20 j.
Johannes Vuyk jm. 29 j. cn Christina
Hulsbos jd. 29 j. Petrus Jacobus Hecms-
kcra jm. 24 j. en Wynanda Martha Loos
jd. 24 jaar.
Hazerswou.de. Ter gelegenheid zijner 2$
jarige ambtsvervulling, hoopt de. J. Luu
ring, predikant der Ned.-Herv. gemeentel
alhier a.s. Woensdagavond om 7 uur een ge.
dachtcnis rede te houden.
De a.s. jubilaris werd den 2 e April 1376
te Amsterdam geboren en voltooide zijn stu
diën te Utrecht. Den 22en April 1900, deed
_ds. J. Luuring zijp intrede in zijn eerste ge
meente Nes en Wierum, ging in 1905 naar
Zwartsluis, vandaar in 1910 naar Gorinchenf
en is sedert 1920 alhier werkzaam.
Ke r kei ij-kbe richt voor Zondag
Ned.-Herv. Kerk voorm. half tien en uank
half zeven ds. Luuring.
Geref. Kerk voorm. halftien en nam. half
zeven ds. Ruisch van Lisse.
Oüwe-Weieiing. Aan den lieer G. van
den Berg, veearts alhier is bij besluit, van
Ged. Staten van Zuid-Holland een stand-,
plaatstoelage verleend over liet jaar 1925
van f lpO.
Roelofarendsveen. Vrijdagmorgen, werd
alhier de eerste veiling gehouden. De'be-*
langstelling der koopers was voor deze 'eer
ste veiling en gezien het weinige wat aan-*
gevoerd was, bevredigend le noemen. Aan
gevoerd was een partij sla. spinazie en tweö
zakjes peulen. Dc peulen brachten op f 1.26
per pond. Dinsdag a.s. zal er weer veiling
gehouden worden.
Woubrugge. Gisteren ontving de heeit
IToogendoorn alhier de tijding dat hij dooit
bemiddeling van mrs. Fokker, De Haan eni
Eskes zijn .veel besproken proces heeft ge
wonnen, tegen de eisch van de Rijnstreek"'
K e r k e 1 ij k bericht voor Zondag
Ned.-Herv. Kerk voorm. half tien ds. Harfc-
wigsen van Leiden, 's Avonds half zeven de.
Jacobs van Hoogmade.
Geref. Kerk: voorm. half tien en '3
avonds half zeven ds. Vermaat van Mak-
kura.
Burgerl. Stand. OverledenJaii
van 't Wout cchtgen. van M. van de^
Hengst 75 jaar.
Gehuwd: C. Timmer j.m. 28 jaar cn B. A\
van Hemessen j.d. 30 jaar R. Hoogen-
doorn j.m. 27 jaar en A. E. van Dijk j.d*
23 jaar S. Korver j.m, 35 jaar cn A. Ma
Kroes j.d. 35 jaar.
Zwammerdam. Kerkelijkberichfi
voor Zondag. Ned.-Herv. Kerk, v.m. tieU
uur geen dienst; cn 's-avonds half zeven ds.j
Kloots.
Geref. Kerk, v.m. half tien cn 's avonds
half zeven ds. Wissink.
Burgerlijke Stand: Geboreni
Petronella, dochter van Dirk Hoogendoorrf
en "van Geertje Hcykoop Johanna Erne-
rentiana, dochter van Gerardus Baas exg
van Wilhelmina Schalkwijk Janna, doch
ter van Frans Verwey en van Adriaantji!
Hoogerbrugge Johanna Anna Maria-,
dochter van Theodorus Johannes Straver en
van Gerarda Lcyen (wonende te Bodcgra-
ven).
OverledenCatharina Mulder, 39 jaar*
echtgenoot© van Johannes Koning leven
loos aangegeven kind van het mannelijk ge
slacht v. Jan Nap cn van Johanna van Dank
Ondertrouwd: Jan van der Poorte, j.nti
24 jaar te Bodegraven en Tcuntje van deiï
Bosch, j.d. 22 jaar, alhier.
Haarlemmermeer. Donderdag stond op;
don Hoofdweg to Nieuwvennep de vracht-*
auto van gebr. van'T., terwijl de bestuur
ders zich eenigc cogenblikken hadden ver-
wijderd. Vermoedelijk doordat de remmen
niet of onvoldoende waren aangezet, is het
gevaarte, dat met 't open gedeelte op den
heyigen wind stond, aan It rijden gegaan en
in de Hoofdvaart terecht gekomen. Persoon-,
lijke ongelukken kwamen niet voor. De auto
bekwam nogal averij.
Naar wij vernemen, duurt de melkoor-
log le Nieuwvennep, alwaar vanwege de.
Sierkan le Haarlem met 't gerij van v. d. B,
alhier ,de melk tegen 8 cents per liter langs
de huizen wordt uitgevent, nog steeds voort
en wil die firma ook op andere plaatsen In
