No. 19944.
DINSDAG 17 MAART
Anno- 192S
Officieele Kennisgeving.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIE»
30 Cis. per regel. Bij regelabonnemenl belangrijk lageren prijs.
KlÊine Adverfentiën, uilsluitend bij vooruitbetaling. Woensdags ea
Zaterdags 60 Cts., bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordefndsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 175 en 1835 Radactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57G55 Postbus No. 54
PRIJS DEZER CODRANZi
Voor Leiden per 3 maanden 3.35, per week 7018.
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week0.18,
Franco per post 2.35 portokosten.
BK nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCEVERKOOP.
Aan den gemeentelijken viscliwinkel,
Vischmarkt 18, leL 1225 is Woensdag ver
krijgbaar: SCHrf.YlSCH a f 0.11f 0.2G
I 0.33, SCHOL a f 0.15—1 0.32, BOT a
f 0.12, SCHAB a f 0 13, GEH. KABELJAUW
a I 0.28 per pond en IJBOKKfNG en
HARING.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 17 Maart 1025.
Inaugurale rede van ilea nieuwen piaeses
van het Leidsch Studenten-Corps.
lieden namiddag werd in Irot groot-audi
torium van liet Academie-gebouw de ge
bruikelijke inaugurale rede gehouden en
wel door den nieuwen praescs collegii, den
heer G. C. D. baron Van Hardenbroek.
Na een woord van dank voor het in bet
Collegium gestelde vertrouwen, zeide de
praeses:
Wanneer nren nagaat wat een student
voor heeft op hem, die direct na de school
jaren in de maatschappij komt, is het in de
eerste plaats de ongestoorde studie in eigen
vak, maar daarnaast de meerdere gelegen
heid om in aanraking te komen met ver
schillende personen en toestanden, waar
door het karakter gevormd kan worden en
den blik verruimt.
Mogen sommigen zich meer toeleggen op
de voltooiing van hun studie dan op de ver
ruiming wan den blik, hun resultaat zat
bijna even gebrekkig zijn, als dat van hen,
die deze jaren uitsluitend hebben benut met
„kennismaken", wat men maar al te vaak
met bf: k-verruim en verwart.
Zonder te witten beweren, dat hiervoor
twee afgesloten terreinen zijn, kan men toch
wel zeggen, dat liet bijbrc-ngen van kennis
meer op het gebied der L nivarsiteit* ligt,
terwijl door den ouderlingen omgang in
de studentenmaatschappij de gcost- en ka
raktervorming wordt bevorderd.
Het ligt niet in mijn bedoeling u de ge
schiedenis van liet Corps nog eens te ver
halen. Gij allen weet, dat cr een tijd was,
waarin studenten-maatschappij en Corp.
éénzelfde waren. De lijd bracht een grootcr
aantal studenten en hiermede een splilsing.
Wanneer men de onjuistheid heeft loeren
inzien van de veronderstelling, dat men
door het behalen van een academischen
graad zicli tevens een goede maatschappe
lijke positie verwerft, en wanneer men gaat
begrijpen, dat men na met succes vol
brachte academische studie kan komen te
slaan voor de ontnuchterende ontdekking,
dat de maatschappij slechts voor weinigen
een plaats biedt, dan zal cr een tijd komen,
dat alle studeerenden als vanzelf sprekend
in één vcroenigd verband met elkaar slaan.
Van verschillende zijden is er reed^ her
haaldelijk gewaarschuwd legen het roeke
loos studeoren van hen, die eigenlijk niet
voor de studie geschikt zijn; de brochure,
die do juridische faculteit uitgaf onder den
tilel: „Na voltooid.' juridische studie" mag
hier als een ernstig vermanend woord'ge-
noemd worden liet is een stap in de goede
richting, die, naar wij hopen, zijn uitwer
king niet zal missen;
In de gegeven omstandigheden moet het
Corps het onderling contact tusschen zijn
leden zooveel mogelijk bevorderen, om zoo
doende mede te arbeiden aan de vorming
van „persoonlijkheden".
Toch is dit niet liet ccnige. wal hel Corps
kan en moet doen.
Naast een versterking naar binnen moet
er gestreeld worden naar contact met bui-
tenlandsche studenten. Niet omdat er di
recte gcmeenschappelije belangen zijn (ge
lijkstelling van diploma's mag voor de stu
deerenden van groot gewicht zijn, het ligt
m. i. niet op den weg der studenten, maar
op dien der hoogleeraren slappen in die
lichting te doen), maar uitsluitend omdat
het goed en verhelderend werken kan, dat
menschen in hun jaren van vorming met
elkaar in pan rak ine komen, om van ge
dachte te wisselen Zeker is 't overdreven
te beweren, dal hierdoor dragers van ver
schillende culturen met elkaar komen, maar
dat studenten van verschillende landen ook
verschillend tegenover allerlei vraagstuk
ken slaan, mag zeker wel gezegd worden.
Bezien wij de werkzaamheden van de
Conlédéralion internationale des Etudiants,
dan merken wij, dat deze velerlei zijn.
Twee daarvan komen ons voor de voor
naamste te zijn, n.l. lo. de „uilwisseling
van sludenlcn gedurende of buiten de va-
canlies, en internationale reizen", en 2o.
uitwisseling van sludentenpers en het uit
geven van het centrale orgaan „Le Monde
Universitaire".
In verband met het eerste herinner ik u
aan de kleine groepen Fr-ansche en Duit-
sche studenten, die in 1922 in Leiden waren.
Deze methode van bezoeken van klein»
groepen, die gedurendo enkele dagen of we
ken mede kunnen loven met de vreemde
•tudenten lijkt ons de juiste.
Wil men daarnaast eenmaal in het jaar
ot eens per twee jaar een groote algemcene
conferentie, het zij zoo, maar het is van
secundair belang, want, nogeens, er zijn
geen gemeenschappelijke belangen van alle
studenten als zoodanig, zoodat er nooit van
gemeenschappelijke besluiten ol beginsel--
verklaring gesproken zal kunnen worden.
Tot- op lieden was de toetreding lot de
Confederation niet mogelijk, tenzij er een
nationale organisatie bestond. De Neder-
tandsclie Studenten.-Organisatie werd ge-
I boren, echter zonder levensvatbaarheid. De
toetreding tol de C. I. B. zal een belangrijk
punt van bespreking zijn op de binnenkort
te houden atgemeene Senaten-vergadering.
Hengelaarsbond voor Leiden en Omstreken.
Gisteravond hield genoemde Bond, waar
bij zijn Aangesloten de Leidsche Ilcngelaars-
vereeniging „Door Vriendschap Verbonden"
en „Hengelsport", terwijl de Bond zelf we
der is aangesloten bij het Centraal Neder-
landsch Ilcngelaarsverbond le 'a-Gravcn-
liage, ccn openbare^vergadering in de groote
zaal van „De Graanbcurs", waarvoor veel
belangstelling was. Zich plaatsende op het
standpunt, dat de hengelsport, die uit het
oogpunt van volksgezondheid zeker aan
spraak mag maken op waardeering. onver
diend door autoriteiten, en met name door
do visscherij-inspeclie wordt bemoeilijkt,
wilde men daartegen een woord van protest
doen hooren. De vergadering was vrij druk
bezocht, zoodat de zaalzoo goed als geheel
bezel was.
Aanwezig waren ook de Voorzitter van
het Alg. Ned. Heng.-Verbond, de heer Th.
Hiel, de secretaris, de heer Van Essen, en
de rechtskundige adviseur van het Verbond,
De Voorzitter, de heer Erkelens, opende
de vergadering met een hartelijk welkom
tot de talrijke aanwezigen, in het bijzonder
zich richlende tol den Bondsvoorzitter en
j don Bondssocrctaris, de heeren Riet en Van
Essen, die voor deze gelegenheid waren
overgekomen. Ook heette hij welkom mr.
Van der Does, rechtskundig adviseur van
den Centraten Nederlandschen Hengelaars-
bond. De afdeclingsvoorzitter wekte de niel-
leden onder de aanwezigen op, om zich bij
den Bond aan lo sluiten en het werk niet
alleen over te laten aan het kleine aantal,
j dat zich heeft georganiseerd en voor de
rechten van .alle hengelaars opkomt.
Hierna gaf hij het woord aan den heer
Hiel. die opmerkte, dat liet niet de eerste
maal is, dat het hoofdbestuur hier optreedt,
om de belangen van de Leidsche hengelaars
te bevorderen. Verder deed hij opmerken,
dat de Visscherij-inspectie in ons land er op
uit is om de hengelaars te plagen. Gelukkig
is deze inspectie er niet in geslaagd om in
alle opzichten baas te blijven. Er zijn pro
cessen gewonnen door het Hengelaarsver-
bond. Hij prees zeer de wakkerheid van de
Leidsche afdceling en met name roemde hij
liet optreden van den Voorzitter en den
1sten secretaris, de heeren Erkelens en
Haalebos, die ook door het orgaan zich tot
de leden richten. Met een opwekking tot de
ongeorganiseerden, om zich bij de Leidsche
organisatie aan te sluiten, besloot de Voor
zitter van het Hoofdbestuur zijn korte- rede,
die warm toegejuicht werd.
De afdeclingsvoorzitter, de lieer Erkelens,
sprak daarna en ging uitvoerig na,-wat de
Leidsche hengelaars in den loop der jaren
al aan plagerij van de overheid te verduren
hebben gehad. De vcrbaliseeringen waren
als het ware niet van de lucht. Maar veel
succes hebben de latte aanvallen van de
Yissclierij-inspcclie niet gehad.
Hij bracht hulde aan den rechtskundigen
adviseur van do Leidsche Hengelaarsver-
ccnigingen, mr. Trapman, die wist te be
werken, dal op alle verbaliseeringen ontslag
van rechtsvervolging is gevolgd. (Applaus).
Maar dat heelt veel geld gekost en hij
keurt liet scherp af van de autoriteiten, dat
zij do hengelaars zoo hebben geplaagd en
op kosten gedreven.
Maar tevens wraakt hij het. dat lal van
hengelaars parasitceren op do organisatie en
zelf verre blijven slaan. Zij moesten als
éé-n man toetreden.
Onder de plagerijen van dc autoriteiten
noemde spreker ook de aangegeven maal
van de te vangen visschcn, waarbij aller
dwaaste maatregelen zijn genomen, zooals
hij nader aangeeft, door te wijzen, dat men
aan den cenen kant van de brug soms een
anderen maat visch mag vangen dan aan
genen kant. Het heet alles in het belang van
den vischsland te geschieden, wat volgens
spr. onwaar is en onjuist. De verschillends
maatregelen worden door spr. scherp gecri-
tiseerd. Het heelt soni3 den schijn, dat de
mannen der Visscherij-inspectie licUtelijk
in hun bovenkamer geraakt zijn.
Spr. geeft toe, dat dc Ilollandsclie wateren
over 't algemeen armer aan visch zijn ge
worden, maar dat is niet de schuld van do
hengelaars. Hij geeft ccnige cijfers van den
uilvoer van riviervisch, door bcroepsvis-
schers gevangen en vervoerd naar het bui
tenland. Onze rivieren zijn vooral in den
oorlogstijd doodgevischt.
Als meerdere factoren van verarming van
den vischsland noemde spr. o.a. waterver
vuiling, varen met motorvaartuigen, enz.
Maar de hengelaars krijgen de schuld en
worden er voor met zware boeten en zelfs
met tuchtschoolslraj gestraft. En de Vis
scherij-inspectie wil niet door de hengelaars
worden ingelicht. Op hun vergaderingen
schitteren de heeren der Vis3chejij-inspectie
altijd door afwezigheid.
in dien nood is het Comité van Verweer
in Den Ilaag lot stand gekomen, waaruit het
Centraal Nederlandscli Hcngelaarsverbond
weder is ontstaan, onder wiens leiding de
heng laars .veilig zijn. Spr. bracht hulde
aan het Dagelijksch Bestuur van het Ver
bond voor het vele goede werk. dat het
reeds heeft gedaan, en deelde aan den lieer
Hiel mede, dat de Leidsche Hengelaarsbond
hem in zijn vergadering van 5 Maart tot
cerc-voorzitter hooft benoemd. Ilij bood de
zen een extract uit dc notulen dier verga
dering aan, waarin hij dit venncld zou
vinden. (Luid applaus1.
Spr. wees er nu nog op. dal er maatrege
len in zicht zijn, die de hengelsport nog
meer zullen beperken. Het Hoofdbestuur
heett zich naar aanleiding daarvan tot
eenige leden van de Kamer gewend, die nu
voor de hengelaars op de bres zullen staan,
naar hij hoopt.
De heer Erkelens besloot zijn met aan
dacht gevolgd en góed gedocumenteerd be
toog, met op het gezonde van de hengelsport
te wijzen.
De heer Riel dankte voor de onderschei
ding, hem te beurt gevallen door de benoe
ming van cere-voorzitter van de Leidsche
Hengelaars-organisatie. (Applaus).
De rechtskundige adviseur, mr. Van der
j Does, zeide nu, dat visscherijkwestie9 zeer
I moeilijk zijn. ook in juridischen zin, en hij
vroeg daarom aller steun en medewerking.
Hij heeft vooral de voorlichting van dc man
nen van de praktijk noodig. Onder hilariteit
der vergadering deelde hij daarop mede. dat
hij reeds voor zijn werken voor de hengel
sport is beloond geworden, doordat hij, nog
slechts kort hengelend, dezer dagen een
j snoek ving van 2G pond.
De heer Erkelens dankte den heer Van
der Does voor zijn heldere adviezen en hel
verheugde hem, dat hij nu reed3 den echten
hengelaars een beschamend voorbeeld heelt
gegeven. De echte hengelaars vangen zulke
I zware snoeken niet. Geroep: Vischjcs van
een half ons.
De algemeeno secretaris, de heer Van Es-
i sgn, tevens zooals hij zeide. ook nog partij -
en vakorganisatieman. hield "een improvi
satie waarin hij de goede hengelaars stelde
tegenover de bvrocpsvisschers, die in het al-
gemeen minder opfecht zijn dan de hen
gelaars.
i Er moet gepropageerd en gewerkt worden
I voor de vrijmaking van de hengelsport. Spr.
heeft reeds een beroep gedaan op zijn partij-
genooten Schaper en Zndelhoft
De Voorzitter zeide. dat hij. nu de heer
Van Essen namen van Kamerleden heeft ge
noemd, namens den heer Riel moet medc-
deelon, dat deze het Kamerlid Ter Hall
heeft bezocht en dat dit lid heeft verklaard
een interpellatio over hot optreden der Vis
scherij-inspectie te zullen houden.
Van de gelegenheid om vragen te stellen
of om met den spr. van gedachten te wisse
len, werd door twee der aanwezigen, Boon
en Smit, gebruik gemaakt. De een vroeg in
lichtingen omtrent een zijstroom van den
Rijn, onder Ilazerswoude. waar hem het
visschen was verboden. Deze inlichtingen
werden door den Voorzitter verstrekt.
De tweede vrager wilde de namen van
Kamerleden weten die dc hengelsport wel
gezind zijn, teneinde die bij de verkiezingen
te stemmen en aan te bevelen.
Deze tactiek werd van de bestuurstafel
sterk ontraden en tenslotte sloot de Voor
zitter, die de politiek om den hoek zag ko
men, daarover het debat.
Na sluiting meldden zich een aantal
nieuwe leden bij het bestuur aan.
Kunstavond „Pniël".
In een der lokalen van het gebouw
„Pniël", aan de Middelslegracht, werd gis
teravond de eerste van twee kunstavonden
gegeven, waarvan de opbrengst zal komen
ten bate van onderhoud en aanschaffing
van liet meubilair in het .gebouw.
Nadat gezamenlijk Gezang 2 1 gezon
gen was, ging dr. Riemen» voor in gebed en
werd begonnen met de afwerking van het
programma, dat een groote verscheidenheid
bood van muzieknummers voor pjano, vioo:
en cello, ten gehoore gebracht door een
bekende Leidsche familie, bestaande uit
moeder, dochter en zoon, wicn een woord
van lof niet onthouden -mag worden voor
hun kranig spel.
Voorts werd'er nog door mej. C. v. d.
Reek een paar zangnummers ten gehoore
gebracht en het orge! bespeeld door den
heer J. Kriek, terwijl door diverse personen
werd gedeclameerd.
Van de drie tableaux, die opgevoerd
werden, willen wij in het bijzonder noemen
„Geloof, Hoop en Liefde", waarvoor den
samensteller alle eer toekomt.
De avond werd door dr. Riemens met
dankgebed besloten.
Wij willen evenwel niet nalaten onz»
sladgenooten op le wekken hedenavond een
bezoek te gaan brengen aan „Pniél". Er ii
vtror „elck wat wils" en voor muzieklief
hebbers veel le genieten,
De Wethouder van Onderwijs zat
morgenmiddag geen spreekuur houden.
In het „Staatsblad" is afgekondigd
het Kon. besluit tot aanwijzing, overeen
komstig art. 170 der Hooger-Onderwijswet,
van de Sint-Radboud-Slichting te Utrecht,
als bevoegd om bij de faculteit der lettoren
en wijsbegeerte aan de Rijksuniversiteit al
hier »en btjionderen leerstoel t» vestigen.
De uit Oost-Indië teruggekeerde luite-
nanl-ler-zee 2de kl. Th. K. baron van As-
beck is geplaatst bij de militaire kustwacht
alhier.
- De 130 leden der oude Leidsche Tuin-
d, rspalroonsvcreeniging zijn niet voorne
mens zich bij den aanstaanden toestand
rc.-r te leggen en in de door ..Or.s Belang"
gehuurde looifa op dc aangeboden voor
waarden le veilen.
De hoofdmannen hebben zich tot B. en
W. gewend met het verzoek van de ge
meente aan de Houtmarkt nabij de Zout
keet ctn terrein te mogen buren, tan einde
daar een veilingslcods op te richten.
Het verzoek zal, naar wij vernemen, in
handen gestold worden van dc Marktcom-
missie cri van den directeur van de Markt
en. Havendienst, om pracadvies voor dat B.
en W. cp dit verzoek zullen beschikken.
B(j (lo heden door don architect den
hoer W. Fontein, alhier, in het gebouw
„Patrimonium", Hooglandsclie Kerkgracht 48,
gehouden aanbesteding van het afbreken van
het perceel Kaiserstraat 32 en het bouwen
vaa een garage met bovenwoning, aldaar,
waren twaalf inschrijvingen ingekomen en
wel van A. Ilartevelt f 10.800; W. Ouds
hoorn Zn., f9800; G. W. Proper, Oogst
feest, f9782; M. de Tombo .Ir., f9450;
Willem van D«k, f8860; W. H. Haak
Ce., f8850; P. L. Neuteboom, f8835; H.
K. Dee, Voorschoten, f8245; H. Korswa-
gon Zn., f8242; .1. A. de Later en
1'. H. Meijers, f7756; D. Kloots en J.
Dusoswa, f7650, en Th. G. Barthen, f7587.
Waar de naam der woonplaats onvermeld
bleef, is deze Leiden.
Door M. B. id bij de politie aangifte
gedaan, dat door zekeren II. V. Zaterdag
avond van zijn woning in de Lange-Para-
dijssloeg eenige glasruiten zijn vernield
ter waarde van f 8.
Mej. A. A., huisvrouw var. O., li eft
eveneens bij de politie aangifte gedaan, dat
door W. F. van W„ die in staat van diron-
kenscltap verkeerde, van haar woning in
de Grocnesleeg een ruit is vernield, terwijl
hij bovendien een spiraalmatras kapot
maakte.
Vin een ergerlijke baldadigheid is A.
K. in de Bankaslraat de dupe geworden,
doordat de twee 16-jarige knapc-n Ff. F', en
Jac. B. in ccn waschkuip, welke achter
K.'s woning stond, hun brandende eindjes
sigaret wierpen. Aan het zich daarin be-
v radende lijfgoed werd een schade toege
bracht van ongeveer 15 gulden.
Door de politie alhier is rumgolioudc-n
de nachtverblijvcr G. A. B., le Amsterdam,
die van de justitie nog dertien dagen hech
tenis tie goed had.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
N. V. Vereenigd Tooneel.
St.-Joanne, in zes bedrijven
en een epiloog door Ber
nard Shaw.
Jeanno d-'Arc 't Is een der meesl be
leende figuren uit de historie en dus is het
niet te verwonderen, dat menig auteur zich
aan een beschouwing in proza ol poëzie
over dc Maagd van Orleans heeft gewaagd.
Natuurlijk in uileenloopenden geest, al zij
direct op den voorgrond gesteld, dat als ba
sis toch mag geldenot romantiek of mystiek
beide vermengd, hoe kan 't anders, met rc-
ligieusileit.
De jongste poging om een algemcenen in
druk le vestigen over-Jeanne d'Arc is die
van Bernard Shaw. En Shaw zou Shaw
I niet meer zijn, zoo hij niet liet over een
gansch anderen boeg wierp als al zijn voor
gangers deden. Hij verlaat dus de paden der
romentiek en mystiek en betreedt een nieu
wen weg, om ons deze groote historische
figuur nader le brengen. In een voorwoord,
dat een 80 bladzijden druks omvat, zet hij
zijn bedoelingen uiteen. Bij de opvoering
mist men dat, uit den aard der zaak, maar
men mag het als zijn recht beschouwen te
verwachten, dat de bezoekers daarvan van
te voren kennis nemen. Heeft rnen dat
gedaan, dan zal ontegenzeggelijk veel
duidelijker zijn dan hel geval is bij hel zien
der opvoering alleen. Het wil ons toch n.l.
voorkomen, dat de opvoering atlern niet in
staat is volledig le bieden, wat Shaw heeft
gewild.
Hoe zag Shaw zijn hoofdfiguur, afgezien
van zijn aparte historische visie, die dc
Maagd als het ware opheft tot de ideeën van
onze tijden, waarlegen weinig bezwaar is
le maken, want strekt de historie niet tot
leer van heden en toekomst en mag iedere
eerlijke poging om. het verleden pasklaar te
maken voor do begrippen van het oogenblik
daarom niet oprecht worden toegejuicht?
Kort en krachtig zegt Shaw daaromtrent:
„Though a professed and mo9t pious Catho
lic, and the projector of a cru3ade against
the Husites, she was in fact one of the first
Protestant martyrs. She wa3 also one of the
first apostles of Nationalism".
Ziedaar Shaw's opvatting en bepaald
schitterend is zijn greep daar, waar bij de
onschuldige, naieve Maagd laat verpletteren
als tusschen molensteenen tusschen de R.-K.
Kerk en den adel, die zich met hand en
tand verzetten tegen de gevolgen van haar
optreden voor eigen kaste.
BINNENLAND.
Bij Kon. besluit is aan de St.-Radboud-
stichting toegestaan bij de faculteit der let.
teren en wrjsbégeerte aan de Leidsche Uni
versiteit een bijeonderen leerstoel te vesti
gen.
Adres van de Ver, van Ned. Gemeenten
aan de Tweede Kamer inzake het ontwerp
van wet tot bevordering van de rlchtige hef
fing der directe belastingen.
Het ontwerp M.O, en voorbereidend H.O,
is voor deze Kamerzitting van de baan.
De Regeering Is voornemens den datum
der Kamerverkiezingen te bepalen op
1 Juli a.s.
Uitspraak der Haag3che rechtbank in de
zaak Slavenburg—Scheurleer, Scheurleer
veroordeeld.
BUITENLAND,
Het onderhoud tusschen Herriot en Oham
berlain.
Coolidge's nieuwe ontwapeningsconferen
tie.
Coolidge lijdt in den Senaat een nieuwe
nederlaag.
Weer een der Barmats in vrijheid gesteld.
Builen romantiek en mystiok wilde hij
zijn Jeanne d'Arc. door hem St.-Joanne ge
naamd, houden. Als eenvoudig meisje van
liet tand, onbekend met vleierij, enz., robust
uitkomend voor haar meening, moest zij
volbrengen, waartoe zij werd geroepen door
lujar „stemmen" De stemmen van St.-Ca-
tncrina, Sl Margaretba en den heiligen
Michael. Maar juist door die stemmen kwam
o.i. Shaw in botsing met zijn bedoeling, ro
mantiek cp mystiek te vermijden. Er moet
toch bezieling uitgaan van Jeanne, zij moet
toch alten rnecsleepen, van hoog tot laag
en al vond Shaw tweemaal gelegenheid om
daaraan uiting lo geven, eerst in het eerste
bedrijf, wanneer do slotvoogd bij hot weer
leggen der kippen constateert: „She did
come from God" en vervolgens in het derdc
bedrijf voor Orleans, wanneer de wind plot
seling uit de goede richting waait en Dunois
roept: „God has spoken; you command the
king's nrmy. I am your soldier", hij mocht
niet te diep ingaan op die van haar uit
gaande bezieling en daardoor heeft hij ge.
faald om die bezieling te doen gevoelen,
zooals men mag verlangen.
Het sterkst vinden wij daarom het vierde
en zesde bedrijf, waar resp. in een Engel-
sche legertent het lot van Jeanne tusschen
geestelijke en wereldlijke macht wordt be
zegeld en voor het Hof het vonnis tot den
brandstapel wordt geveld. Volledig is daal
de vernietigende macht, zooals die zich
sluit om de ongelukkige Maagd.
En dit trots lange, soms zeer lange clau
sen, waarmee Shaw echter zeer handig weet
om te gaan, gelijk bekend en volkomen
'„tooneel" lo houden.
Een geheel sluitend geheel is echter als
gevolg van een en ander niet verkregen.
Shaw zou voorts Shaw niet zijn, wanneer
hij zijn bijlende humor niot den vrijen teu
gel had gelaten en dus mankeert die aller,
minst. Dwars door alle ernst heen gaan die
satire en rake zetten, soms heel onverwacht
en meermalen wat vreemd-klinkend, we
zouden bijkans zeggen Shakesperiaansch.
Af en foe, b.v. door die ongewone gemeen
zaamheid, doet dit o.i. eenige afbreuk aan
dc groote lijn van Shaw'3 opzet.
Bij elkaar genomen, meenen we te mogen
constateeren, dat Siiaw, al i9 niet alles vol
ledig en in slijl, een werk heeft gewrocht,
dat er zijn mag en het Vereenigd Tooneel
heelt werkelijk in dit seizoen, dit aan good-
tooneel arme seizoen, een „daad" verricht
door dit oeuvre ten tooneele te brengen, dal,
waar het volledig gespeeld worden moet.
ruim vier uur de aandacht, volle aandacht
vraagt. Zelfs inspannende aandacht!
Niettemin was de schouwburg bijkan»
geheel uitverkocht, hetgeen we met zeer
veel genoegen constateeren. En er was
dankbaarheid voor het gobodene, blijkend,
uit krachtig applaus, dat na atloop tot een
ovatie bijkans aangroeide.
Verkade heeft de regie gevoerd en heeft
daaraan een zeer moeilijke laak gehad, die
echter glansrijk door hem is volbracht. In
decors van Wijdeveld. eenvoudig en 9lrak
van lijn, doch aangenaam aandoend en vol
komen bevredigend en in costumes, good
combinecrend van kleur en met fraaie licht
effecten is aan Shaw's St.-Joan alle eer ge
geven. Jammer, dat in de tenlscène het licht
haperde, doch dit werd handig ondervangen
\Vat de vertolking betreft, zijn wc in
doorsnee eveneens zeer verrast. Nel Stant»
moge dan als de Maagd nog niet volledig
opgewassen zijn legen de zwaarte van dez»
rol, zij had prachtige momenten en figuur