m m
m&m
'M
vm
i
M
m
LAND- EN TUINBOUW.
SPORT.
m
M
üi
nn
llJLllI
üf
fa
I
j
i
n
j§§
HM
m
i
UIT ONZE STAATSMACHINE.
Dit is het merk
WYBERT:
Bemestingswaarde vail kompost.
In mijn laatste artikel over bemesting
werd in de eerste plaats de aandacht van
den lezer gevestigd op de grondverbeterende
werking*van de kompost. Deze laatste, welke
in iederen tuin wordt gevormd door al het
verteerbare alval van uileenloopenden aard
op een hoop te verzamelen, heeft een sterk
humusvormende werking en kan als zoo
danig den stalmest goed vervangen. Vooral
bij den verbouw van groenten is de humus
in hooge mate gcwenscht. Maar behalve
deze gunstige werking, bevat kompost mees
tal een vrij hoog percentage van het noo-
dige plantenvoedsel. Volgens analyse van
het Rijksproefstation te Wageningen is Gro
ninger kompost aldus samengesteld 3560
pCt. water, 14 a 20 pCt. organische (humus
vormende) stof, 0,40,8 pCt. stikstof, 0,6
pCt. fosfoszuur, 0,4 pCt. kali.
Vasle koemest beval 75 pCt. water, 20 pCt.
organische stof, 0,59 pCt. stikstof, 0,28 pCt.
fosforzuur, 0,14 pCt. kali en 0,25 pCt. kalk.
Tor vergelijking geven wij er de cijfers
onder van vasten koemest. Uit een en ander
blijkt duidelijk, dat de kompost geen slecht
figuur maakt, en wat de bemeslingswaarde
aangaat, bij den zoo gezochten koemest niet
achter staat
Wanneer wij dan, naast het komposlge-
bruik, aanbevelen een toegift van hulp- of
kunstmest, dan vindt dit niet zijn oorzaak
in het ontbreken van plantenvoedsel in de
zen naluurmest, maar vooral in het be
schikbaar-stellen van meer en gewoonlijk
gemakkelijk opneembaar plantenvoedsel
voor de te verbouwen gewassen. En te meer
bevelen wi) deze toegift aan, omdat men
heel vaak meer dan één gewas van den
bouwgrond vraagt. Door het verbouwen van
kledne gewassen tusschen de eigenlijke
hoofdbeelt wordt de opbrengst van den luin
vergroot, maar wanneer alles een bevredi
gend resultaat zal opleveren, moet daarop
bij de bemesting wel worden gerekend. Zoo
zijn wij gewend tusschen uilgeplante erwten
spinazie, raapstelen of radijs te telen. Sla
tusschen de peen, sjalotten tusschen de slok-
boonen of wel gaat hieraan een teelt van
bloemkool of sla vooraf. Regel is, dat na de
tuinboonen of doperwten hel land nog wordt
bezet met winlerandijvie oj met spruit- of
boerenkool. Zal een aldus intensief gedreven
teelt het lot een goed einde brengen, dan
dient sleeds voldoende water en voedsel
aanwezig te zijn en dan hebben de kunst
meststoffen hel voordeel, dat zij gedurende
den groei kunnen worden aangebracht.
Naar aanleiding van mijn laalste arlikel
schrijft een lezer mij, dat hij andere cijfers
heeft bekomen wat betreft de voedende
waarde van koemest. Dat deze cijfers nogal
uileenloopen, evenals dit het geval bij kom
post zal zijn, vindt zijn oorzaak hierin,
dat deze mestsoorlen sierk verschillen in
kwaliteit. Het voedsel van de koeien zal in
dezen veel gewicht in de schaal leggen, ter
wijl ook de mest van jong- en melkvee zal
verschillen. Onze cijfers zijn te beschouwen
als gemiddelden uil meerdere onderzochte
monslers, niet vermengd met urine.
Aangaande het verzamelen van afvalstof
fen tot een komposthoop, kan nog worden
meegedeeld, dat de asch er bij voorkeur
niet door wordt gemengd. Deze laalste be
vat wel eenige plantenvoedsel, maar de
hierbij behoorende kalk en kalkverbindin-
gen kunnen oorzaak zijn, dat de zoo kost
bare stikstof uit de kompost verloren gaat.
Dit is een van de redenen, waarom men in
eommige groote steden op de wagens van
de reiniging het verzoek kan lezen, de asch
niet door het andere afval te mengen. Asch
bewaart men het best in een gat, in den
grond gegraven. Wanneer de inhoud vrij
van het regen- en grondwater wordt gehou
den, zal de bemestingswaarde niet vermin
deren.
Waar de afvalstoffen van den fuin op
zoo'n hoop terecht komen, dus ook het on
kruid, daar zie men goed toe, dat. lastige
onkruiden met wortelstokken, zooals het ve
tergras of de kweek, ergens apart wordt
gehouden. Zoo kan ook de komposthoop een
bron van onkruid zijn, wanneer men het
onkruid in den luin te laat wiedt, zoodat i
het niet alleen bloeit, maar ook zaad hoeft
gevormd. Het zaad zal niets van zijn kiem- I
kracht op den hoop hebben verloren, maar
histig kiemen en het teelland met onkruid
besmelten. Vooral het gras, langs slootkan- j
ten en greppels gemaaid, is in dit opzicht
beruoht. Wanneer zich hierbij zaadplanten
hebben gevormd, houde men het ver van
den komposthoop.
Zoo mogelijk wordt de vuilhoop in den
winter eens doorgewerkt. De vrije toetreding
ran de lucht is zeer bevorderlijk voor de
omzetting. Kan men er den inhoud van een
beerput door mengen, dan zal dit de bemes-
tingwaarde niet weinig verhoogen. Ook de
mest van kippen, duiven, konijnen, enz.
wordt er doorgemengd. En wanneer wij bo
venstaande cijfers nogmaals vergelijken,
mag vrijwel worden aangenomen, dat een
aldus gevormde komposthoop, én wat be
treft de voedingswaarde èn wat betreft de
grondverbeterende werking, voor koemest
niet behoeft onder te doen.
J. S.
Vraag: Wal kan de oorzaak zijn van
Jiet scheuren van mijn palmbladeren?
N. K. te L.
Antwoord: Hoewel minder goede be
handeling bij afwasschen, enz. hier oorzaak
kan zijn, is niet zelden de droge kamer
atmosfeer de reden van het misvormen en
•cheuren en gedeeltelijk bruin worden van
oe palmbladeren. Eéns per week voorzichtig
buiten alsponsen is noodig. Moet de plant
ook eens worden verpot? Houd de aardkluit
Iliet te droog! Zet de plant, zoo mogelijk
ongestookt. j s
Vragen op Tuinbouwgebied aan de Re-
Baciie onder motto „Tuinbouw".
RECLAME.
8890
-Eh
MOTORSPORT.
De auto-renbaan 't Lange veld.
In een gisteren in „American" le Amster
dam gehouden bijeenkomst van do N. V.
Nationale Sportterrein 't Langeveld, deed de
voorzitter van den Raad van Beheer, mr.
G. A. Boon, mededeelingen over de toekom
stige auto-renbaan.
Eenige jaren geleden, in het jaar 1922
zeide spr. rezen bij eenige sportlief
hebbers in Nederland plannen om in Ne
derland tot stand te brengen een autoren
baan, waar tevens motorrennen, wielrennen
achter groote motoren en wielerwedstrijden,
benevens andere takken van sport zouden
kunnen beoefend worden, terwijl voorts zoo
mogelijk het middenterrein zou worden in
gericht tot vliegveld. Zij waren hiertoe ge
leid door de groote successen, die dergo-
lijke autorenbanen in het buitenland hadden,
o.a. le Monza (bij Milaan) te Miramar,
Brooland, Berlijn, enz. Gezien de bekende
Hollandsche voorziohtigheid kostte het na
tuurlijk moeite raenschen warm te krijgen
voor dit grootsche plan, doch dal dit niet
speciaal een Hollandsche eigenschap is,
blijkt wel uit het feit, dat het vorige jaar
een nieuwe baan werd aangelegd te Montli -
lery, ongeveer 30 K.M. van Parijs gelegen,
waarvan de pers zeide, dat nu verwezenlijkt
was datgene, waarop Frankrijk z-joveel ja
ren had gewacht.
Voor het slagen dezer zaak waren drie
dingen noodzakelijk:
lo. het vinden van een aantal vooraan
staande personen, bereid om dit sportin
stituut te propagceren2o het vinde>n van
een geschikt terrein voor do renbaan3o.
het plaatsen van hot kapitaal.
Een aantal vooraanstaando Nederlandera
werd gevonden voor het propagandacomité
en den Raad van Beheer. Aanvankelijk had
ook zitting in den Raad van Beheer mr.
Th. C. Dentz van Schaick te Amsterdam,
die een belangrijk aandeel in de voorberei
ding heeft gehad, doch die ons helaas dezer
dagen door den dood ontvallen is. Spr.
stelde voor te herdenken met groote pië
teit, datgene wat hij voor deze zaak heeft
gedaan.
Een tweede moeilijkheid, vervolgde spr.,
was het vinden van een terrein, dat op niet
te grooten afstand van de centra in Ne
derland was gelegen en waarvan de bodem
voor deze plannen geschikt was. Na lang
zoeken werd eendergel ij k ter rein
gevonden, bekend als 't Langeveld en ge
legen in de gemeente Noord-
w ij k n a b ij L i s s e.
Het strekt zich uit van de zeeduinen tot
ongeveer aan den grindweg Noordwijker-
hout—Haarlem. De bodem is voor het doel
bij uitstek geschikt. De ligging is zeer gun
stig, vlak bij het station Lisse. Over het
terrein langs en door de duinen komt een
nieuwe verbindingsweg van Noordwijk-
aan-Zee regelrecht naar Haarlem. Do be
staande verbindingswegen worden zeer
verbeterd, terwijl toestemming is verleend
tot verbetering van meerdere wegen 1 De
afstanden zijn onbeteekenend en wol: van
Amsterdam 26 K.M., 's-Gravenhage 23
K.M., Rotterdam 37 K.M-, Utrecht 42 K.M.
Haarlem 14 K.M., Leiden 11 KJVI., Zand-
voort 12 K.M. en Noordwijk-aan-Zee 9 K.M.
Na taxatie werd door de verkoopster een
overeenkomst gesloten, waarbij we«rd be
paald, dat de koop van het terrein van
ongeveer 1.000.000 vierk. M. zou plaats
vinden, mits verschillende wegen zouden
aangelegd en verbeterd en het terrein ge
heel geschikt zou worden gemaakt,o. a. door
het maken van wegen door de duinen, een
autoweg van pl.m. 9 K.M. van itot terrein
naar Noordwijk-aan-Zee, een weg van het
terrein naar Noordwijkerhout (langs de
krankzinnigengestichten), verbreding van
den weg van h^t terrein naar de krankzin
nigengestichten, verbetering van toegangs
wegen, aankoop van grondstukken, opdat de
accomodatie voor een groot aantal automo
bielen, motorrijwielen, rijwielen en voetgan
gers alleszins voortreffelijk zou zijn.
Door den notaris werd toegezegd, dat
60 a 70 pek der koopsom als hypotheek
op het terrein als hypotheek zou kunnen
worden gevestigd. Voorts werd medewerking
verkregen van besturen der omliggende ge
meenten en zekerheid, dat ook van d:e zijde
gvooto steun zou worden ondervonden, en
dat ook door haar belangrijke wegenverbete-
ring zou plaatsvinden. Daarop werd in on
derhandeling getreden met vennootschappen,
die in staat zijn de baan te maken. Dat in
het buitenland vertrouwen in een dergelijk
sportinstituut bestaat, blgkt uit het
feit, dat een aanbieding van een buiten-
landsche vennootschap werd verkregen, wel
ke bereid was een deel der aanbestedmga-
som in aandeelen te ontvangen, doch waar
dit een nationale zaak is, werd de voorkeur
gegeven aan den aanleg door een Neder-
landsche maatschappij.
Onderhandelingen betreffende deze zaak
zijn nog gaande.
Van buitenlandsche zijde werd voorgesteld
om tot samenwerking te geraken, maar waar
de zegginkracht dier buitenlanders dan zeer
groot zou zijn, werd cr de voorkeur aan ge
geven dit voorloopig af te wijzen. Wel werd
gesproken over een belangengemeenschap in
dier voege, dat samenwerking zou bestaan
omtrent het doen uitkomen van eerste klasse
renners, doch overigens zeide spr., wilden
wij baas blijven in eigen buis. Waar behalve
het terrein noodig is een automobielbaan
van een lengte van 3 K.M., waarvan con
stante bochten en de overgangsbo^h ten vrij-
dragend geconstrueerd moeten worden van
gewapend beton op zandaanvuiling en de
rijwielenbaan moei bestaan op e«n vlijlaag
van puin ingewalst, daarna met sintels in-
gewalst en met spramex algeweikt en er
voorts, behalve de rijwielbaaii noodig zijn 4
zijtribunes, hoofdtribune, 20 atuk Fits, een
wceghui9, een slarthuis, bars, clubbuis, tour-
nicjuettes, jury tribunes, boxes, voorrace wa -
gens, aanwijsborden, seinpalen, hulp bij on
gel lik ken, telefoondienst, chronometers, elec
trise lie klokken, telegraaf, zoeklichten, loud
speaker, dienstgebouw, reparatieplaata voor
renwagens, slaapgelegenheden voor renners
onder de baan, benzinedepot enz., daar werd
gerekend, dat een kapitaal noodig zou zijn
van f 1.500.000. Wij zijn er reeds in geslaagd
zeide spr., een bedrag van f530.000 te
plaatsen, zoodat voor een niet onbelangrijk
gedeelte ook de derde moeilijkheid is over
wonnen. Evenals in hel buitenland zal het
terrein bet centrum moeten worden voor de
sportwereld. Een clubhuis, een groot restau
rant, dat op zichzelf reeds een aantrekkelijk
heid zal zijn en overigens alles, wat comfort
voor het publiek kan verhoogen, zal worden
gebouwd, terwijl aan amateurs gelegenheid
zal worden gegeven hier de snelheid van
hun wagen3 en motoren ten volle te beproe
ven. Als bezwaar voor Nederland is wel eens
opgeworpen, dat Nederland geen automobiel
industrie meer heeft.
Wanneer men echter bedenkt, dat wed
strijden achter motoren, waar goede inter
nationale rijders uitkomen, reeds een groot
publiek hebben, terwijl wij toch ook geen
motorindustrie hebben en dat automobiel
wedstrijden die te Scheveningen en Buseum
worden gehouden, enorme belangstelling
trekken, ondanks het feit, dat deze wed
strijden noodgedwongen onder de meest
primitieve omstandigheden moeten plaats
hebben, dan behoeft men niet al te optimis
tisch te zijn aangelegd om te verwachten,
dat de belangstelling voor een schitterend
geoutilleerden renbaan zeer groot zal zijn
Het ligt in de bedoeling, dat jaarlijks zul
len worden verreden 1 Grand Prix, 1 Grand
Prix Intern, des Voiturettes, 1 Grand Prix
de Tourisme, 1 Grand Prix Gentlemenrider,
1 Grand Prix Motorcyclettes, wielerwed
strijden en andere sportdemonstraties.
Het doel is tlians een beroep te doen op
sportlicvend Nederland.
Aandeelen worden uitgegeven in stukkeu
van f 1000 en f 250.
Wij vertrouwen, eindigde spr., in staat
gesteld te worden deze plannen binnenkort
geheel met Nederlandsch kapitaal te ver
wezenlijken, opdat reeds het volgend jaa»*
de baan in exploitatie zal kunnen worden
genomen.
VOETBAL.
TJnitas—A. S. C.
Voor dezen, Zondag a.s. te Gorcum, le
spelen wedstrijd is het A. S. G.-el ft al sa
mengesteld als in den wedstrijd tegen
Z. F. G.
SCHAKEN.
IV.
We zijn nu, wanneer U tenminste hetgeen
in de eerste drie artikelen behandeld is üeBt
begrepen en geleerd, in staat om schaakpar
tijen te gaan spelen. Vooraf echter nog één
kwestie. Er wordt om de beurt door wit en
zwart gezet, waarbij deze slechts één stuk
mogen aan raken. Op die regel nu bestaat
deze uitzondering: wit en zwart mogen, als
dat kan, op een gegeven oogenblik rochee-
ren en raken dan twee stukken aan. Het
woord rocheercn is afgeleid van roche kas
teel. En bij het rocheeren spelen koning en
éón der kasteelen een rol. Speelt men met
den koning en het kasteel op a 1 (voor
zwart a 8) dan spreekt men van lange ro
chade; met het kasteel op h 1 (event, h 8)
wordt de korte rochade uitgevoerd. De voor
waarden, die bij het rocheeren vervuld
moeten zijn, zijn deze: 1 de koning en het
betrokken kasteel mogen niet van hun
plaats zijn geweest; 2 tusschen de koning
en dit kasteel moeten alle hokjes wij zijn
3 de koning mag niet in schaak staan, noch
mag een der hokje®, die de koning over
schrijdt of betreedt door een vijandelijk
stuk zijn aangevallen. (Ik wijs er even op,
dat deze laatste regel niet geldt voor de
toren, deze mag dus wel aangevallen zijn)
Zijn nu al deze voorwaarden voldaan en wil
wit of zwart rocheeren, dan plaatst hij het
kasteel, dat hij uit de hoek neemt, naast
de koning en laat de koning dan over dat
kasteel heen wippen. Zelfs de grootste ma
jesteiten maken wel eens een bokkespronge.
tjel
1 voor de rochade.
stukken men nog de koning van de tegen
partij kan doen sneven. Immers als men te
weinig materiaal overhoudt, is deze hoop
zeker vervlogen.
Welnu, men heeft noodig: koning en ko
ningin of koning en toren ol koning cn twee
raadsheeren of koning, raadsheer en paard.
Van elk dezer matstanden geef ik U een
beeld.
1 mat met koning en dame.
2 mat met koning en toren.
3 mat met koning en 2 loopers
4 mat met koning, looper en paard
Het bereiken van deze matstanden kost
nogal wat werk, vooral stelling 3 en 4 zijn
niec eenvoudig te maken. Het zou me ech
ter te ver voeren hierop uitvoerig in te gaan,
men vindt dit (en nog veel meer nuttigs)
in een schaakleerboekje. Zeer vaak zal men
echter de koning kunnen mat zetten op
andere wijze, vooral ook als zijn eigen stuk
ken hem het betreden van sommige velden
verhinderen. Men bekijke maar eons deze
curieuse mat stand: i
fey.
W///A
P. FEENSTRA KUIPER.
i
2 la
nge
rochs
ide. 3 korte rochade.
Deze typische zet wordt in het spel ge
woonlijk gebruikt om de koning in veiligheid
te brengen.
Ik wil nu allereerst een enkel woord zeg
gen over het matzetten. Wanneer een ko
ning aangevallen wordt door een vijandelijk
stuk, is het gebruikelijk (niet noodzakelijk,
zooals sommigen nog wel denken) dit met
het woord schaak aan te kondigen. De ko
ning moet dan direct beschermd worden, óf
door op zij gaan, óf door slaan van het
aanvallende stuk, óf door tusschen Btellen
van een eigen stuk. Een holfSe dat alreeds
door een vijandelijk stuk wordt aangeval
len mag de koning niet betreden. Wordt hij
aangevallen en is het afslaan van die aan
val niet mogelijk, dan staat de koning mat.
Het matzetten van de tegenpartij i3 het
doel van de speler. Deze heeft dus met elke
zet twee dingen in het oog te houden; 1
hoe kan ik mijzelf afdoend beschermen te
gen de aanvallen van de tegenpartij2 hoe
kan ik hemzelf het best aanvallen. Een zet,
die naast afdoende bescherming uitstekende
aanval geeft is dus de ware.
Een vraag van belang is nu, met welke
Regeeren na den dood.
Do titel klinkt wellicht wat vreemd in
verband met den algemeenen titel van deze
rubriek, 't Is al erg genoeg, dat wij soms
wat te hardhandig worden geregeerd en de
veronderstelling, dat die strenge regeer
ders nog zouden naspoken na hun aftreden
of zelfs na hun dood, zou sommigen den
schrik om het hart doen slaan.
Van zoo iets is hier geen sprake. Ieder,
die een testament maakt of legaten „bo-
schrijft", regeert na zijn dood; immers, hij
is het, die de verdeeling van zijn nalaten
schap ter hand neemt. Veel kwaad is daar
niet bij, vooral niet, omdat hij bij zijn ver,?
deeling gebonden is aan zekere algémeene
regelen. Maar anders wordt het als de erf
later „in spe" bepaliugen maakt, die nog
lange jaren, wellioht ten eeuwigen dage,
moeten worden nageleefd, terwijl de brave
evenmin als ieder ander, in de toekomst
heeft kunnen zien en kon weten, of na
verloop van ettelijke jaren en eeuwen wat
hij veronderstelde nog wel uitvoerbaar zou
zijn of doelmatig zou blijken. En nog be
zwaarlijker wordt de zaak, wanneer niet
aan personen of hun nakomelingen een last
wordt opgelegd door de erflating, maar
wanneer een openbaar lichaam staat voor
de keuze: weigering van de schenking of
gebondenheid tot in lengte van dagen aan
den wil van den reeds tientallen van jaren
of zelfs eeuwen overleden schenker. Do tij
den veranderen en do zeden en gebruiken
evenzeer; daardoor komt soms ,,de laatste
wil" van den erflater in botsing met de
maatschappij en het maatschappelijk be
lang.
Met het bovenstaande is geen afkeurend
oordeel uitgesproken over vroegere schen
kingen en beschikkingen en over degenen,
die ze maakten; ten hoogste zou men den
laatsten kunnen verwijten, dat zij te kort
zichtig zijn geweest om te bedenken, dat
de wereld verandert, of wel, dat zij te zeer
overtuigd zijn geweest van hun goedheid,
om te overwegen, dat zij door het voor
schrijven van allerlei kleinigheden de waar
de van hun schenking twijfelachtig maak
ten.
Er bestaan nog allerlei fondsen van zeer
ouden datum en Friesland bijv. is rijk aan
zoogenaamde „leenen"; instellingen, waar
uit jongelui een som trekken om hen in de
gelegenheid te stellen te studeeren. Maar
er zijn er onder, die ingesteld zijn voordat
er universiteiten waren, waardoor het on
duidelijk is wat er onder „studie" bedoeld
wordt.
Ook komt het voor, dat aan een der be
genadigden een jaarlijksclie som wordt toe
gekend, die in den tijd van de stichting
voldoende kon geacht worden om er van te
studeeren, maar die nu een aardige
bijdrage is. De bekende Buma-beurzen in
Friesland z,ijn ingesteld, toen liet Gymna-
RECLAME.
Ri.iii.i.-HiliiiiiMuiitv'.ii. T <;-. ,..1111 llliuiïuauJMUUilillllllinillilllüli
van de sinds 78 jaren
als het beste middel
tegen hoest en ver-
koudheid beproefde
TABLETTEN
In origineele doozen A 65 en 45 Cts.
l'iiiii:-:nu'i»*!ini"'i""i nntnmin):*ntiimnnnmtw"in"niinii'"--
3389
aium een 5-jarigen cursus had, en degene,
die nu een beurs heeft, komt een jaar te
kort; de academische beurzen worden ook
5 jaren verleend, al eischt het gekozen vak
een langerei studietijd. Bovendien is de
jaarlijksche uitkeering afhankelijk van de
huursom van zekere boerenplaatsen, maar
die huur is in den loop der jaren zeer af
wisselend geweest: er waren jaren, dat de
bevoordeelden f 1200f 1500 per jaar ont
vingen, maar het dubbele is ook mogelijk
gebleken; zoodat het een zegen zou ge
weest zijn, als de beheerders vrijheid had
den gehad in die vette jaren de opbrengst
over meer gegadigden te kunnen verdee-
len. Daar bovendien niet--is voorgeschreven
dat een fonds gevo»md wordt, loopt deze
of gene gevaar, dat in een van zijn trek-
jaren een belangrijke herstelling aan de
boerenplaats moet geschieden, wat dan
door hem bekostigd wordt.
Aan al dergelijke bepalingen mag niet
getornd worden.
Wat zoo met gelden gebeurt, geschiedt
ook met verzamelingen van wetenschappe
lijke cn kunstwerken en antiquiteiten en
rariteiten. Zij worden aan bibliotheken en
musea vermaakt onder strenge voorwaar
den, die later blijken niet of moeilijk uit
voerbaar te zijn, of wel tot gevolg hebben,
dat de verzameling niet voldoende kan
worden geraadpleegd of het algemeen be
lang minder dient, dan de erflater heeft
bedoeld en gewenscht.
Dergelijke overwegingen hebben de Re
geering er toe gebracht om een wetsont
werp in te dienen onder den titel: „Her
ziening in het algemeen belang van bij
erfstelling of legaat gemaakte bedingen".
Hebben wij in het bovenstaande al min
of meer de wenschelijkheid gemotiveerd,
om gestelde voorwaarden te wijzigen in het
algemeen belang, de Minister van O., K.
en W. en van Justitie halen concrete voor
beelden aari van dergelijke lastige testa
mentaire bepalingen.
Het Museum Meermanno-Westrccninnum
een verzameling van zeldzaamheden op
verschillend gebied cn schilderijen, mag op
grond van dergelijke bepalingen slechts
bezocht worden op den eersten en derden
Donderdag van elke maand des voormid
dags vóór etenstijd, door personen, die ccn
biljet van toegang hebben van den tljde-
lijken bibliothecaris van de Koninklijke
Boekerij te 's-Gravcnhage Dc verzamelde
voorwerpen mogen nie-t worden uitgeleend
en kunnen alleen geraadpleegd worden in
tegenwoordigheid van een beambte. Zoo
doende doet deze kostbare verzameling
weinig nut.
Te Amsterdam bestaat de Sophia Augus-
ta-stichting, een verzameling aan de stad.
nagelaten door Sophia Adti/«na de Bruvn,
weduwe van jhr. A. P. Lopez Soasso. De
erflaatster bepaalde, dat de verzameling
zou te zien tegen betaling van één gulden
per persoon. Gevolgcr komt bijna nie
mand, omdat er te Amsterdam voor geen
of weinig geld genoeg te zien is.
De stichter van de reeds genoemde Buuia-
beurzen, Licwe Annes Buraa, overleden 2
Mei 1876, vermaakte aan de provincie
Friesland een kapitaal van f 100.000 met
de bepaling, dat jaarlijks f 1000 moest
worden besteed voor een volledig overzicht
in de Latijnschc en Nederlandsche taal van
de boekwerken, tijdschriften, opslollcn en
wat verder over de geheele wereld uit ge
geven was over Gricksche en Romeinsche
taal- cn letterkunde. Zulk een overzicht is
nog nooit gelèvevd en elk jaar komt er
f 1000 bij het fonds, waarvoor geen be
stemming is aangegeven.
Uit de gegeven voorbeelden zal wel blij
ken, dat het wenschelijk is, dat er meer
vrijheid bestaat om ten behoeve van het
algemeen belang verandering te brengen in
de bepalingen van het testament. Maar het
zou onbillijk zijn cn van weinig piëteit
getuigen, als maar terstond do wil van den
erflater werd geschonden. Er wordt daar
om, voorgesteld, dat eerst 40 jaar na het
overlijden van den erflater verandering of
herziening mag plaats hebben en dat de
nieuwe bepaling moet aansluiten aan de
bepaling van den erflater. Zoo zou bijv.
f 1000 van wijlen den hoer Buma niet an
ders mogen worden gebruikt dan voor we
tenschappelijke doeleinden.
De beslissing, of herzieniiïg noodig of
wenschelijk is, wordt nan den Hoogen Raad
toegekend. Een nadere herziening mag eerst
10 jaar na de eerste herziening geschieden.
Voordat de Hooge Raad beslist hoort hij
de(n) echtgenoot en do wettige nakome
lingen, voor zoover zij aan een oproeping
daartoe gehoor geven.
LICHTINGEN BRIEVENBUS
PERRON H.S.M.
Richting:
Rotterdam Amsterdam Utrecht
3.15 v.m. 3.15 v.m. 5.15 v.m.
7.v.m. 7.15 v.m. 8.40 v.m.
9.40 v.m. 10.30 v.m. 1.25 n.m.
12.45 n.m. 12.10 n.m. 3.55 n.m.
2.25 n.m. 1.25 n.m. 8.n.m.
4.20 n.m. 3.40 n.m.
5.-— n.m. 3.55 n.m. tot Haarlem.
8.n.m. 5.— n.m.
9.n.m. 6.15 n.m.
11.n.m. 9.n.m.
10.20 n.m.
STATION HEERENSINGEL.
Bus aan den trein, niet op het perron.
8.alleen expressen, 12.13, 4.B4, 6.80-.
